Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā |
[൨൯൯] ൯. കോമാരപുത്തജാതകവണ്ണനാ
[299] 9. Komāraputtajātakavaṇṇanā
പുരേ തുവന്തി ഇദം സത്ഥാ പുബ്ബാരാമേ വിഹരന്തോ കേളിസീലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ കഥേസി. തേ കിര ഭിക്ഖൂ സത്ഥരി ഉപരിപാസാദേ വിഹരന്തേ ഹേട്ഠാപാസാദേ ദിട്ഠസുതാദീനി കഥേന്താ കലഹഞ്ച പരിഭാസഞ്ച കരോന്താ നിസീദിംസു. സത്ഥാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനം ആമന്തേത്വാ ‘‘ഏതേ ഭിക്ഖൂ സംവേജേഹീ’’തി ആഹ. ഥേരോ ആകാസേ ഉപ്പതിത്വാ പാദങ്ഗുട്ഠകേന പാസാദഥുപികം പഹരിത്വാ യാവ ഉദകപരിയന്താ പാസാദം കമ്പേസി. തേ ഭിക്ഖൂ മരണഭയഭീതാ നിക്ഖമിത്വാ ബഹി അട്ഠംസൂ. തേസം സോ കേളിസീലഭാവോ ഭിക്ഖൂസു പാകടോ ജാതോ. അഥേകദിവസം ഭിക്ഖൂ ധമ്മസഭായം കഥം സമുട്ഠാപേസും – ‘‘ആവുസോ, ഏകച്ചേ ഭിക്ഖൂ ഏവരൂപേ നിയ്യാനികസാസനേ പബ്ബജിത്വാ കേളിസീലാ ഹുത്വാ വിചരന്തി, ‘അനിച്ചം ദുക്ഖം അനത്താ’തി വിപസ്സനായ കമ്മം ന കരോന്തീ’’തി. സത്ഥാ ആഗന്ത്വാ ‘‘കായ നുത്ഥ, ഭിക്ഖവേ, ഏതരഹി കഥായ സന്നിസിന്നാ’’തി പുച്ഛിത്വാ ‘‘ഇമായ നാമാ’’തി വുത്തേ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ഇദാനേവ, പുബ്ബേപേതേ കേളിസീലകായേവാ’’തി വത്വാ അതീതം ആഹരി.
Puretuvanti idaṃ satthā pubbārāme viharanto keḷisīle bhikkhū ārabbha kathesi. Te kira bhikkhū satthari uparipāsāde viharante heṭṭhāpāsāde diṭṭhasutādīni kathentā kalahañca paribhāsañca karontā nisīdiṃsu. Satthā mahāmoggallānaṃ āmantetvā ‘‘ete bhikkhū saṃvejehī’’ti āha. Thero ākāse uppatitvā pādaṅguṭṭhakena pāsādathupikaṃ paharitvā yāva udakapariyantā pāsādaṃ kampesi. Te bhikkhū maraṇabhayabhītā nikkhamitvā bahi aṭṭhaṃsū. Tesaṃ so keḷisīlabhāvo bhikkhūsu pākaṭo jāto. Athekadivasaṃ bhikkhū dhammasabhāyaṃ kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ – ‘‘āvuso, ekacce bhikkhū evarūpe niyyānikasāsane pabbajitvā keḷisīlā hutvā vicaranti, ‘aniccaṃ dukkhaṃ anattā’ti vipassanāya kammaṃ na karontī’’ti. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte ‘‘na, bhikkhave, idāneva, pubbepete keḷisīlakāyevā’’ti vatvā atītaṃ āhari.
അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ ഏകസ്മിം ഗാമകേ ബ്രാഹ്മണകുലേ നിബ്ബത്തി, ‘‘കോമാരപുത്തോ’’തി നം സഞ്ജാനിംസു. സോ അപരഭാഗേ നിക്ഖമിത്വാ ഇസിപബ്ബജ്ജം പബ്ബജിത്വാ ഹിമവന്തപദേസേ വസി. അഥഞ്ഞേ കേളിസീലാ താപസാ ഹിമവന്തപദേസേ അസ്സമം മാപേത്വാ വസിംസു, കസിണപരികമ്മമത്തമ്പി നേസം നത്ഥി, അരഞ്ഞതോ ഫലാഫലാനി ആഹരിത്വാ ഖാദിത്വാ ഹസമാനാ നാനപ്പകാരായ കേളിയാ വീതിനാമേന്തി. തേസം സന്തികേ ഏകോ മക്കടോ അത്ഥി, സോപി കേളിസീലകോവ മുഖവികാരാദീനി കരോന്തോ താപസാനം നാനാവിധം കേളിം ദസ്സേതി. താപസാ തത്ഥ ചിരം വസിത്വാ ലോണമ്ബിലസേവനത്ഥായ മനുസ്സപഥം അഗമംസു. തേസം ഗതകാലതോ പട്ഠായ ബോധിസത്തോ തം ഠാനം ഗന്ത്വാ വാസം കപ്പേസി, മക്കടോ തേസം വിയ തസ്സപി കേളിം ദസ്സേസി.
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto ekasmiṃ gāmake brāhmaṇakule nibbatti, ‘‘komāraputto’’ti naṃ sañjāniṃsu. So aparabhāge nikkhamitvā isipabbajjaṃ pabbajitvā himavantapadese vasi. Athaññe keḷisīlā tāpasā himavantapadese assamaṃ māpetvā vasiṃsu, kasiṇaparikammamattampi nesaṃ natthi, araññato phalāphalāni āharitvā khāditvā hasamānā nānappakārāya keḷiyā vītināmenti. Tesaṃ santike eko makkaṭo atthi, sopi keḷisīlakova mukhavikārādīni karonto tāpasānaṃ nānāvidhaṃ keḷiṃ dasseti. Tāpasā tattha ciraṃ vasitvā loṇambilasevanatthāya manussapathaṃ agamaṃsu. Tesaṃ gatakālato paṭṭhāya bodhisatto taṃ ṭhānaṃ gantvā vāsaṃ kappesi, makkaṭo tesaṃ viya tassapi keḷiṃ dassesi.
ബോധിസത്തോ അച്ഛരം പഹരിത്വാ ‘‘സുസിക്ഖിതപബ്ബജിതാനം സന്തികേ വസന്തേന നാമ ആചാരസമ്പന്നേന കായാദീഹി സുസഞ്ഞതേന ഝാനേസു യുത്തേന ഭവിതും വട്ടതീ’’തി തസ്സ ഓവാദം അദാസി. സോ തതോ പട്ഠായ സീലവാ ആചാരസമ്പന്നോ അഹോസി, ബോധിസത്തോപി തതോ അഞ്ഞത്ഥ അഗമാസി. അഥ തേ താപസാ ലോണമ്ബിലം സേവിത്വാ തം ഠാനം അഗമംസു. മക്കടോ പുബ്ബേ വിയ തേസം കേളിം ന ദസ്സേസി. അഥ നം താപസാ ‘‘പുബ്ബേ, ത്വം ആവുസോ, അമ്ഹാകം പുരതോ കേളിം അകാസി, ഇദാനി ന കരോസി, കിംകാരണാ’’തി പുച്ഛന്താ പഠമം ഗാഥമാഹംസു –
Bodhisatto accharaṃ paharitvā ‘‘susikkhitapabbajitānaṃ santike vasantena nāma ācārasampannena kāyādīhi susaññatena jhānesu yuttena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti tassa ovādaṃ adāsi. So tato paṭṭhāya sīlavā ācārasampanno ahosi, bodhisattopi tato aññattha agamāsi. Atha te tāpasā loṇambilaṃ sevitvā taṃ ṭhānaṃ agamaṃsu. Makkaṭo pubbe viya tesaṃ keḷiṃ na dassesi. Atha naṃ tāpasā ‘‘pubbe, tvaṃ āvuso, amhākaṃ purato keḷiṃ akāsi, idāni na karosi, kiṃkāraṇā’’ti pucchantā paṭhamaṃ gāthamāhaṃsu –
൧൪൫.
145.
‘‘പുരേ തുവം സീലവതം സകാസേ, ഓക്കന്തികം കീളസി അസ്സമമ്ഹി;
‘‘Pure tuvaṃ sīlavataṃ sakāse, okkantikaṃ kīḷasi assamamhi;
കരോഹരേ മക്കടിയാനി മക്കട, ന തം മയം സീലവതം രമാമാ’’തി.
Karohare makkaṭiyāni makkaṭa, na taṃ mayaṃ sīlavataṃ ramāmā’’ti.
തത്ഥ സീലവതം സകാസേതി കേളിസീലാനം അമ്ഹാകം സന്തികേ. ഓക്കന്തികന്തി മിഗോ വിയ ഓക്കന്തിത്വാ കീളസി. കരോഹരേതി ഏത്ഥ അരേതി ആലപനം. മക്കടിയാനീതി മുഖമക്കടികകീളാസങ്ഖാതാനി മുഖവികാരാനി. ന തം മയം സീലവതം രമാമാതി യം പുബ്ബേ തവ കേളിസീലം കേളിവതം, തം മയം ഏതരഹി ന രമാമ, ത്വമ്പി നോ ന രമാപേസി, കിം നു ഖോ കാരണന്തി.
Tattha sīlavataṃ sakāseti keḷisīlānaṃ amhākaṃ santike. Okkantikanti migo viya okkantitvā kīḷasi. Karohareti ettha areti ālapanaṃ. Makkaṭiyānīti mukhamakkaṭikakīḷāsaṅkhātāni mukhavikārāni. Na taṃ mayaṃ sīlavataṃ ramāmāti yaṃ pubbe tava keḷisīlaṃ keḷivataṃ, taṃ mayaṃ etarahi na ramāma, tvampi no na ramāpesi, kiṃ nu kho kāraṇanti.
തം സുത്വാ മക്കടോ ദുതിയം ഗാഥമാഹ –
Taṃ sutvā makkaṭo dutiyaṃ gāthamāha –
൧൪൬.
146.
‘‘സുതാ ഹി മയ്ഹം പരമാ വിസുദ്ധി, കോമാരപുത്തസ്സ ബഹുസ്സുതസ്സ;
‘‘Sutā hi mayhaṃ paramā visuddhi, komāraputtassa bahussutassa;
മാ ദാനി മം മഞ്ഞി തുവം യഥാ പുരേ, ഝാനാനുയുത്തോ വിഹരാമി ആവുസോ’’തി.
Mā dāni maṃ maññi tuvaṃ yathā pure, jhānānuyutto viharāmi āvuso’’ti.
തത്ഥ മയ്ഹന്തി കരണത്ഥേ സമ്പദാനം. വിസുദ്ധീതി ഝാനവിസുദ്ധി. ബഹുസ്സുതസ്സാതി ബഹൂനം കസിണപരികമ്മാനം അട്ഠന്നഞ്ച സമാപത്തീനം സുതത്താ ചേവ പടിവിദ്ധത്താ ച ബഹുസ്സുതസ്സ. തുവന്തി തേസു ഏകം താപസം ആലപന്തോ ഇദാനി മാ മം ത്വം പുരേ വിയ സഞ്ജാനി, നാഹം പുരിമസദിസോ, ആചരിയോ മേ ലദ്ധോതി ദീപേതി.
Tattha mayhanti karaṇatthe sampadānaṃ. Visuddhīti jhānavisuddhi. Bahussutassāti bahūnaṃ kasiṇaparikammānaṃ aṭṭhannañca samāpattīnaṃ sutattā ceva paṭividdhattā ca bahussutassa. Tuvanti tesu ekaṃ tāpasaṃ ālapanto idāni mā maṃ tvaṃ pure viya sañjāni, nāhaṃ purimasadiso, ācariyo me laddhoti dīpeti.
തം സുത്വാ താപസാ തതിയം ഗാഥമാഹംസു –
Taṃ sutvā tāpasā tatiyaṃ gāthamāhaṃsu –
൧൪൭.
147.
‘‘സചേപി സേലസ്മി വപേയ്യ ബീജം, ദേവോ ച വസ്സേ ന ഹി തം വിരൂള്ഹേ;
‘‘Sacepi selasmi vapeyya bījaṃ, devo ca vasse na hi taṃ virūḷhe;
സുതാ ഹി തേ സാ പരമാ വിസുദ്ധി, ആരാ തുവം മക്കട ഝാനഭൂമിയാ’’തി.
Sutā hi te sā paramā visuddhi, ārā tuvaṃ makkaṭa jhānabhūmiyā’’ti.
തസ്സത്ഥോ – സചേപി പാസാണപിട്ഠേ പഞ്ചവിധം ബീജം വപേയ്യ, ദേവോ ച സമ്മാ വസ്സേയ്യ, അഖേത്തതായ തം ന വിരൂള്ഹേയ്യ, ഏവമേവ തയാ പരമാ ഝാനവിസുദ്ധി സുതാ, ത്വം പന തിരച്ഛാനയോനികത്താ ആരാ ഝാനഭൂമിയാ ദൂരേ ഠിതോ, ന സക്കാ തയാ ഝാനം നിബ്ബത്തേതുന്തി മക്കടം ഗരഹിംസു.
Tassattho – sacepi pāsāṇapiṭṭhe pañcavidhaṃ bījaṃ vapeyya, devo ca sammā vasseyya, akhettatāya taṃ na virūḷheyya, evameva tayā paramā jhānavisuddhi sutā, tvaṃ pana tiracchānayonikattā ārā jhānabhūmiyā dūre ṭhito, na sakkā tayā jhānaṃ nibbattetunti makkaṭaṃ garahiṃsu.
സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി – ‘‘തദാ കേളിസീലാ താപസാ ഇമേ ഭിക്ഖൂ അഹേസും, കോമാരപുത്തോ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā keḷisīlā tāpasā ime bhikkhū ahesuṃ, komāraputto pana ahameva ahosi’’nti.
കോമാരപുത്തജാതകവണ്ണനാ നവമാ.
Komāraputtajātakavaṇṇanā navamā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൨൯൯. കോമാരപുത്തജാതകം • 299. Komāraputtajātakaṃ