Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ೫. ಪಞ್ಚಮವಗ್ಗೋ

    5. Pañcamavaggo

    ೧. ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ

    1. Kumārakassapattheragāthāvaṇṇanā

    ಅಹೋ ಬುದ್ಧಾ ಅಹೋ ಧಮ್ಮಾತಿ ಆಯಸ್ಮತೋ ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪತ್ಥೇರಸ್ಸ ಗಾಥಾ। ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಅಯಮ್ಪಿ ಪುರಿಮಬುದ್ಧೇಸು ಕತಾಧಿಕಾರೋ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಭವೇ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಉಪಚಿನನ್ತೋ ಪದುಮುತ್ತರಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ವಿಞ್ಞುತಂ ಪಾಪುಣಿ। ‘‘ಕುಲಗೇಹೇ’’ತಿ ಪನ ಅಙ್ಗುತ್ತರಟ್ಠಕಥಾಯಂ (ಅ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧.೧.೨೧೭) ವುತ್ತಂ। ಸೋ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ಸುಣನ್ತೋ ಸತ್ಥಾರಂ ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಚಿತ್ತಕಥಿಕಾನಂ ಅಗ್ಗಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಸಯಮ್ಪಿ ತಂ ಠಾನನ್ತರಂ ಆಕಙ್ಖನ್ತೋ ಪಣಿಧಾನಂ ಕತ್ವಾ ತದನುರೂಪಾನಿ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಕರೋನ್ತೋ ಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇ ಸಮಣಧಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಸುಗತೀಸುಯೇವ ಸಂಸರನ್ತೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ರಾಜಗಹೇ ಸೇಟ್ಠಿಧೀತಾಯ ಕುಚ್ಛಿಮ್ಹಿ ಪಟಿಸನ್ಧಿಂ ಗಣ್ಹಿ। ಸಾ ಕಿರ ಕುಮಾರಿಕಾಕಾಲೇಯೇವ ಪಬ್ಬಜಿತುಕಾಮಾ ಹುತ್ವಾ ಮಾತಾಪಿತರೋ ಯಾಚಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಅಲಭಮಾನಾ ಕುಲಘರಂ ಗತಾಪಿ ಗಬ್ಭಸಣ್ಠಿತಮ್ಪಿ ಅಜಾನನ್ತೀ ಸಾಮಿಕಂ ಆರಾಧೇತ್ವಾ ತೇನ ಅನುಞ್ಞಾತಾ ಭಿಕ್ಖುನೀಸು ಪಬ್ಬಜಿತಾ। ತಸ್ಸಾ ಗಬ್ಭಿನಿಭಾವಂ ದಿಸ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ದೇವದತ್ತಂ ಪುಚ್ಛಿಂಸು। ಸೋ ‘‘ಅಸ್ಸಮಣೀ’’ತಿ ಆಹ। ಪುನ ದಸಬಲಂ ಪುಚ್ಛಿಂಸು। ಸತ್ಥಾ ಉಪಾಲಿತ್ಥೇರಂ ಪಟಿಚ್ಛಾಪೇಸಿ। ಥೇರೋ ಸಾವತ್ಥಿನಗರವಾಸೀನಿ ಕುಲಾನಿ ವಿಸಾಖಞ್ಚ ಉಪಾಸಿಕಂ ಪಕ್ಕೋಸಾಪೇತ್ವಾ ಸರಾಜಿಕಾಯ ಪರಿಸಾಯ ವಿನಿಚ್ಛಿನನ್ತೋ ‘‘ಪುರೇ ಲದ್ಧೋ ಗಬ್ಭೋ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಅರೋಗಾ’’ತಿ ಆಹ। ಸತ್ಥಾ ‘‘ಸುವಿನಿಚ್ಛಿತಂ ಅಧಿಕರಣ’’ನ್ತಿ ಥೇರಸ್ಸ ಸಾಧುಕಾರಂ ಅದಾಸಿ।

    Ahobuddhā aho dhammāti āyasmato kumārakassapattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle brāhmaṇakule nibbattitvā viññutaṃ pāpuṇi. ‘‘Kulagehe’’ti pana aṅguttaraṭṭhakathāyaṃ (a. ni. aṭṭha. 1.1.217) vuttaṃ. So satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ cittakathikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sayampi taṃ ṭhānantaraṃ ākaṅkhanto paṇidhānaṃ katvā tadanurūpāni puññāni karonto kassapassa bhagavato kāle samaṇadhammaṃ katvā sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde rājagahe seṭṭhidhītāya kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhi. Sā kira kumārikākāleyeva pabbajitukāmā hutvā mātāpitaro yācitvā pabbajjaṃ alabhamānā kulagharaṃ gatāpi gabbhasaṇṭhitampi ajānantī sāmikaṃ ārādhetvā tena anuññātā bhikkhunīsu pabbajitā. Tassā gabbhinibhāvaṃ disvā bhikkhuniyo devadattaṃ pucchiṃsu. So ‘‘assamaṇī’’ti āha. Puna dasabalaṃ pucchiṃsu. Satthā upālittheraṃ paṭicchāpesi. Thero sāvatthinagaravāsīni kulāni visākhañca upāsikaṃ pakkosāpetvā sarājikāya parisāya vinicchinanto ‘‘pure laddho gabbho, pabbajjā arogā’’ti āha. Satthā ‘‘suvinicchitaṃ adhikaraṇa’’nti therassa sādhukāraṃ adāsi.

    ಸಾ ಭಿಕ್ಖುನೀ ಸುವಣ್ಣಬಿಮ್ಬಸದಿಸಂ ಪುತ್ತಂ ವಿಜಾಯಿ। ತಂ ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿಕೋಸಲೋ ಪೋಸೇಸಿ। ‘‘ಕಸ್ಸಪೋ’’ತಿ ಚಸ್ಸ ನಾಮಂ ಅಕಂಸು। ಅಪರಭಾಗೇ ಅಲಙ್ಕರಿತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ನೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇಸಿ। ಕುಮಾರಕಾಲೇ ಪಬ್ಬಜಿತತ್ತಾ ಭಗವತಾ ‘‘ಕಸ್ಸಪಂ ಪಕ್ಕೋಸಥ, ಇದಂ ಫಲಂ ವಾ ಖಾದನೀಯಂ ವಾ ಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ದೇಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಕತರಕಸ್ಸಪಸ್ಸಾ’’ತಿ। ‘‘ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪಸ್ಸಾ’’ತಿ। ಏವಂ ಗಹಿತನಾಮತ್ತಾ ರಞ್ಞೋ ಪೋಸಾವನಿಕಪುತ್ತತ್ತಾ ಚ ವುಡ್ಢಕಾಲೇಪಿ ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪೋತ್ವೇವ ಪಞ್ಞಾಯಿತ್ಥ।

    Sā bhikkhunī suvaṇṇabimbasadisaṃ puttaṃ vijāyi. Taṃ rājā pasenadikosalo posesi. ‘‘Kassapo’’ti cassa nāmaṃ akaṃsu. Aparabhāge alaṅkaritvā satthu santikaṃ netvā pabbājesi. Kumārakāle pabbajitattā bhagavatā ‘‘kassapaṃ pakkosatha, idaṃ phalaṃ vā khādanīyaṃ vā kassapassa dethā’’ti vutte ‘‘katarakassapassā’’ti. ‘‘Kumārakassapassā’’ti. Evaṃ gahitanāmattā rañño posāvanikaputtattā ca vuḍḍhakālepi kumārakassapotveva paññāyittha.

    ಸೋ ಪಬ್ಬಜಿತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಚೇವ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ಬುದ್ಧವಚನಞ್ಚ ಉಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಅಥ ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಪಬ್ಬತಮತ್ಥಕೇ ಸಮಣಧಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಅನಾಗಾಮೀ ಹುತ್ವಾ ಸುದ್ಧಾವಾಸೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ‘‘ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಮುಖಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಮಗ್ಗಫಲಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಉಪಾಯಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಪಞ್ಚದಸ ಪಞ್ಹೇ ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತ್ವಾ ಅನ್ಧವನೇ ವಸನ್ತಸ್ಸ ಥೇರಸ್ಸ ‘‘ಇಮೇ ಪಞ್ಹೇ ಸತ್ಥಾರಂ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಾಸೀ’’ತಿ ಆಚಿಕ್ಖಿತ್ವಾ ಗತೋ। ಸೋ ತೇ ಪಞ್ಹೇ ಭಗವನ್ತಂ ಪುಚ್ಛಿ। ಭಗವಾಪಿಸ್ಸ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ। ಥೇರೋ ಸತ್ಥಾರಾ ಕಥಿತನಿಯಾಮೇನೇವ ತೇ ಉಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಗಬ್ಭಂ ಗಣ್ಹಾಪೇತ್ವಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ಅಪದಾನೇ (ಅಪ॰ ಥೇರ ೨.೫೪.೧೫೦-೧೭೭) –

    So pabbajitakālato paṭṭhāya vipassanāya ceva kammaṃ karoti, buddhavacanañca uggaṇhāti. Atha tena saddhiṃ pabbatamatthake samaṇadhammaṃ katvā anāgāmī hutvā suddhāvāse nibbatto mahābrahmā ‘‘vipassanāya mukhaṃ dassetvā maggaphalappattiyā upāyaṃ karissāmī’’ti pañcadasa pañhe abhisaṅkharitvā andhavane vasantassa therassa ‘‘ime pañhe satthāraṃ puccheyyāsī’’ti ācikkhitvā gato. So te pañhe bhagavantaṃ pucchi. Bhagavāpissa byākāsi. Thero satthārā kathitaniyāmeneva te uggaṇhitvā vipassanaṃ gabbhaṃ gaṇhāpetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.54.150-177) –

    ‘‘ಇತೋ ಸತಸಹಸ್ಸಮ್ಹಿ, ಕಪ್ಪೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ ನಾಯಕೋ।

    ‘‘Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako;

    ಸಬ್ಬಲೋಕಹಿತೋ ವೀರೋ, ಪದುಮುತ್ತರನಾಮಕೋ॥

    Sabbalokahito vīro, padumuttaranāmako.

    ‘‘ತದಾಹಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಹುತ್ವಾ, ವಿಸ್ಸುತೋ ವೇದಪಾರಗೂ।

    ‘‘Tadāhaṃ brāhmaṇo hutvā, vissuto vedapāragū;

    ದಿವಾವಿಹಾರಂ ವಿಚರಂ, ಅದ್ದಸಂ ಲೋಕನಾಯಕಂ॥

    Divāvihāraṃ vicaraṃ, addasaṃ lokanāyakaṃ.

    ‘‘ಚತುಸಚ್ಚಂ ಪಕಾಸೇನ್ತಂ, ಬೋಧಯನ್ತಂ ಸದೇವಕಂ।

    ‘‘Catusaccaṃ pakāsentaṃ, bodhayantaṃ sadevakaṃ;

    ವಿಚಿತ್ತಕಥಿಕಾನಗ್ಗಂ, ವಣ್ಣಯನ್ತಂ ಮಹಾಜನೇ॥

    Vicittakathikānaggaṃ, vaṇṇayantaṃ mahājane.

    ‘‘ತದಾ ಮುದಿತಚಿತ್ತೋಹಂ, ನಿಮನ್ತೇತ್ವಾ ತಥಾಗತಂ।

    ‘‘Tadā muditacittohaṃ, nimantetvā tathāgataṃ;

    ನಾನಾರತ್ತೇಹಿ ವತ್ಥೇಹಿ, ಅಲಙ್ಕರಿತ್ವಾನ ಮಣ್ಡಪಂ॥

    Nānārattehi vatthehi, alaṅkaritvāna maṇḍapaṃ.

    ‘‘ನಾನಾರತನಪಜ್ಜೋತಂ, ಸಸಙ್ಘಂ ಭೋಜಯಿಂ ತಹಿಂ।

    ‘‘Nānāratanapajjotaṃ, sasaṅghaṃ bhojayiṃ tahiṃ;

    ಭೋಜಯಿತ್ವಾನ ಸತ್ತಾಹಂ, ನಾನಗ್ಗರಸಭೋಜನಂ॥

    Bhojayitvāna sattāhaṃ, nānaggarasabhojanaṃ.

    ‘‘ನಾನಾಚಿತ್ತೇಹಿ ಪುಪ್ಫೇಹಿ, ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ಸಸಾವಕಂ।

    ‘‘Nānācittehi pupphehi, pūjayitvā sasāvakaṃ;

    ನಿಪಚ್ಚ ಪಾದಮೂಲಮ್ಹಿ, ತಂ ಠಾನ ಪತ್ಥಯಿಂ ಅಹಂ॥

    Nipacca pādamūlamhi, taṃ ṭhāna patthayiṃ ahaṃ.

    ‘‘ತದಾ ಮುನಿವರೋ ಆಹ, ಕರುಣೇಕರಸಾಸಯೋ।

    ‘‘Tadā munivaro āha, karuṇekarasāsayo;

    ಪಸ್ಸಥೇತಂ ದಿಜವರಂ, ಪದುಮಾನನಲೋಚನಂ॥

    Passathetaṃ dijavaraṃ, padumānanalocanaṃ.

    ‘‘ಪೀತಿಪಾಮೋಜ್ಜಬಹುಲಂ , ಸಮುಗ್ಗತತನೂರುಹಂ।

    ‘‘Pītipāmojjabahulaṃ , samuggatatanūruhaṃ;

    ಹಾಸಮ್ಹಿತವಿಸಾಲಕ್ಖಂ, ಮಮ ಸಾಸನಲಾಲಸಂ॥

    Hāsamhitavisālakkhaṃ, mama sāsanalālasaṃ.

    ‘‘ಪತಿತಂ ಪಾದಮೂಲೇ ಮೇ, ಏಕಾವತ್ಥಸುಮಾನಸಂ।

    ‘‘Patitaṃ pādamūle me, ekāvatthasumānasaṃ;

    ಏಸ ಪತ್ಥೇತಿ ತಂ ಠಾನಂ, ವಿಚಿತ್ತಕಥಿಕತ್ತನಂ॥

    Esa pattheti taṃ ṭhānaṃ, vicittakathikattanaṃ.

    ‘‘ಸತಸಹಸ್ಸಿತೋ ಕಪ್ಪೇ, ಓಕ್ಕಾಕಕುಲಸಮ್ಭವೋ।

    ‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

    ಗೋತಮೋ ನಾಮ ಗೋತ್ತೇನ, ಸತ್ಥಾ ಲೋಕೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ‘‘ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮೇಸು ದಾಯಾದೋ, ಓರಸೋ ಧಮ್ಮನಿಮ್ಮಿತೋ।

    ‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

    ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪೋ ನಾಮ, ಹೇಸ್ಸತಿ ಸತ್ಥು ಸಾವಕೋ॥

    Kumārakassapo nāma, hessati satthu sāvako.

    ‘‘ವಿಚಿತ್ತಪುಪ್ಫದುಸ್ಸಾನಂ, ರತನಾನಞ್ಚ ವಾಹಸಾ।

    ‘‘Vicittapupphadussānaṃ, ratanānañca vāhasā;

    ವಿಚಿತ್ತಕಥಿಕಾನಂ ಸೋ, ಅಗ್ಗತಂ ಪಾಪುಣಿಸ್ಸತಿ॥

    Vicittakathikānaṃ so, aggataṃ pāpuṇissati.

    ‘‘ತೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಸುಕತೇನ, ಚೇತನಾಪಣಿಧೀಹಿ ಚ।

    ‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

    ಜಹಿತ್ವಾ ಮಾನುಸಂ ದೇಹಂ, ತಾವತಿಂಸಮಗಚ್ಛಹಂ॥

    Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.

    ‘‘ಪರಿಬ್ಭಮಂ ಭವಾಭವೇ, ರಙ್ಗಮಜ್ಝೇ ಯಥಾ ನಟೋ।

    ‘‘Paribbhamaṃ bhavābhave, raṅgamajjhe yathā naṭo;

    ಸಾಖಮಿಗತ್ರಜೋ ಹುತ್ವಾ, ಮಿಗಿಯಾ ಕುಚ್ಛಿಮೋಕ್ಕಮಿಂ॥

    Sākhamigatrajo hutvā, migiyā kucchimokkamiṃ.

    ‘‘ತದಾ ಮಯಿ ಕುಚ್ಛಿಗತೇ, ವಜ್ಝವಾರೋ ಉಪಟ್ಠಿತೋ।

    ‘‘Tadā mayi kucchigate, vajjhavāro upaṭṭhito;

    ಸಾಖೇನ ಚತ್ತಾ ಮೇ ಮಾತಾ, ನಿಗ್ರೋಧಂ ಸರಣಂ ಗತಾ॥

    Sākhena cattā me mātā, nigrodhaṃ saraṇaṃ gatā.

    ‘‘ತೇನ ಸಾ ಮಿಗರಾಜೇನ, ಮರಣಾ ಪರಿಮೋಚಿತಾ।

    ‘‘Tena sā migarājena, maraṇā parimocitā;

    ಪರಿಚ್ಚಜಿತ್ವಾ ಸಪಾಣಂ, ಮಮೇವಂ ಓವದೀ ತದಾ॥

    Pariccajitvā sapāṇaṃ, mamevaṃ ovadī tadā.

    ‘‘ನಿಗ್ರೋಧಮೇವ ಸೇವೇಯ್ಯ, ನ ಸಾಖಮುಪಸಂವಸೇ।

    ‘‘Nigrodhameva seveyya, na sākhamupasaṃvase;

    ನಿಗ್ರೋಧಸ್ಮಿಂ ಮತಂ ಸೇಯ್ಯೋ, ಯಞ್ಚೇ ಸಾಖಮ್ಹಿ ಜೀವಿತಂ॥

    Nigrodhasmiṃ mataṃ seyyo, yañce sākhamhi jīvitaṃ.

    ‘‘ತೇನಾನುಸಿಟ್ಠಾ ಮಿಗಯೂಥಪೇನ, ಅಹಞ್ಚ ಮಾತಾ ಚ ತಥೇತರೇ ಚ।

    ‘‘Tenānusiṭṭhā migayūthapena, ahañca mātā ca tathetare ca;

    ಆಗಮ್ಮ ರಮ್ಮಂ ತುಸಿತಾಧಿವಾಸಂ, ಗತಾ ಪವಾಸಂ ಸಘರಂ ಯಥೇವ॥

    Āgamma rammaṃ tusitādhivāsaṃ, gatā pavāsaṃ sagharaṃ yatheva.

    ‘‘ಪುನೋ ಕಸ್ಸಪವೀರಸ್ಸ, ಅತ್ಥಮೇನ್ತಮ್ಹಿ ಸಾಸನೇ।

    ‘‘Puno kassapavīrassa, atthamentamhi sāsane;

    ಆರುಯ್ಹ ಸೇಲಸಿಖರಂ, ಯುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಜಿನಸಾಸನಂ॥

    Āruyha selasikharaṃ, yuñjitvā jinasāsanaṃ.

    ‘‘ಇದಾನಾಹಂ ರಾಜಗಹೇ, ಜಾತೋ ಸೇಟ್ಠಿಕುಲೇ ಅಹುಂ।

    ‘‘Idānāhaṃ rājagahe, jāto seṭṭhikule ahuṃ;

    ಆಪನ್ನಸತ್ತಾ ಮೇ ಮಾತಾ, ಪಬ್ಬಜಿ ಅನಗಾರಿಯಂ॥

    Āpannasattā me mātā, pabbaji anagāriyaṃ.

    ‘‘ಸಗಬ್ಭಂ ತಂ ವಿದಿತ್ವಾನ, ದೇವದತ್ತಮುಪಾನಯುಂ।

    ‘‘Sagabbhaṃ taṃ viditvāna, devadattamupānayuṃ;

    ಸೋ ಅವೋಚ ವಿನಾಸೇಥ, ಪಾಪಿಕಂ ಭಿಕ್ಖುನಿಂ ಇಮಂ॥

    So avoca vināsetha, pāpikaṃ bhikkhuniṃ imaṃ.

    ‘‘ಇದಾನಿಪಿ ಮುನಿನ್ದೇನ, ಜಿನೇನ ಅನುಕಮ್ಪಿತಾ।

    ‘‘Idānipi munindena, jinena anukampitā;

    ಸುಖಿನೀ ಅಜನೀ ಮಯ್ಹಂ, ಮಾತಾ ಭಿಕ್ಖುನುಪಸ್ಸಯೇ॥

    Sukhinī ajanī mayhaṃ, mātā bhikkhunupassaye.

    ‘‘ತಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಮಹೀಪಾಲೋ, ಕೋಸಲೋ ಮಂ ಅಪೋಸಯಿ।

    ‘‘Taṃ viditvā mahīpālo, kosalo maṃ aposayi;

    ಕುಮಾರಪರಿಹಾನೇನ, ನಾಮೇನಾಹಞ್ಚ ಕಸ್ಸಪೋ॥

    Kumāraparihānena, nāmenāhañca kassapo.

    ‘‘ಮಹಾಕಸ್ಸಪಮಾಗಮ್ಮ, ಅಹಂ ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪೋ।

    ‘‘Mahākassapamāgamma, ahaṃ kumārakassapo;

    ವಮ್ಮಿಕಸದಿಸಂ ಕಾಯಂ, ಸುತ್ವಾ ಬುದ್ಧೇನ ದೇಸಿತಂ॥

    Vammikasadisaṃ kāyaṃ, sutvā buddhena desitaṃ.

    ‘‘ತತೋ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚಿ ಮೇ, ಅನುಪಾದಾಯ ಸಬ್ಬಸೋ।

    ‘‘Tato cittaṃ vimucci me, anupādāya sabbaso;

    ಪಾಯಾಸಿಂ ದಮಯಿತ್ವಾಹಂ, ಏತದಗ್ಗಮಪಾಪುಣಿಂ॥

    Pāyāsiṃ damayitvāhaṃ, etadaggamapāpuṇiṃ.

    ‘‘ಕಿಲೇಸಾ ಝಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ॥

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    ಅರಹತ್ತಂ ಪನ ಪತ್ವಾ ಚಿತ್ತಕಥಿಕಭಾವೇನ ಸತ್ಥಾರಾ ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪಿತೋ ಅತ್ತನೋ ಪಟಿಪತ್ತಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ರತನತ್ತಯಗುಣವಿಭಾವನಮುಖೇನ ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕರೋನ್ತೋ –

    Arahattaṃ pana patvā cittakathikabhāvena satthārā etadagge ṭhapito attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā ratanattayaguṇavibhāvanamukhena aññaṃ byākaronto –

    ೨೦೧.

    201.

    ‘‘ಅಹೋ ಬುದ್ಧಾ ಅಹೋ ಧಮ್ಮಾ, ಅಹೋ ನೋ ಸತ್ಥು ಸಮ್ಪದಾ।

    ‘‘Aho buddhā aho dhammā, aho no satthu sampadā;

    ಯತ್ಥ ಏತಾದಿಸಂ ಧಮ್ಮಂ, ಸಾವಕೋ ಸಚ್ಛಿಕಾಹಿತಿ॥

    Yattha etādisaṃ dhammaṃ, sāvako sacchikāhiti.

    ೨೦೨.

    202.

    ‘‘ಅಸಙ್ಖೇಯ್ಯೇಸು ಕಪ್ಪೇಸು, ಸಕ್ಕಾಯಾಧಿಗತಾ ಅಹೂ।

    ‘‘Asaṅkheyyesu kappesu, sakkāyādhigatā ahū;

    ತೇಸಮಯಂ ಪಚ್ಛಿಮಕೋ, ಚರಿಮೋಯಂ ಸಮುಸ್ಸಯೋ।

    Tesamayaṃ pacchimako, carimoyaṃ samussayo;

    ಜಾತಿಮರಣಸಂಸಾರೋ, ನತ್ಥಿ ದಾನಿ ಪುನಬ್ಭವೋ’’ತಿ॥ – ಗಾಥಾದ್ವಯಂ ಅಭಾಸಿ।

    Jātimaraṇasaṃsāro, natthi dāni punabbhavo’’ti. – gāthādvayaṃ abhāsi;

    ತತ್ಥ ಅಹೋತಿ ಅಚ್ಛರಿಯತ್ಥೇ ನಿಪಾತೋ। ಬುದ್ಧಾತಿ ಸಬ್ಬಞ್ಞುಬುದ್ಧಾ, ಗಾರವವಸೇನ ಬಹುವಚನಂ, ಅಹೋ ಅಚ್ಛರಿಯಾ ಸಮ್ಬುದ್ಧಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಧಮ್ಮಾತಿ ಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ ನವ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಾ। ಅಹೋ ನೋ ಸತ್ಥು ಸಮ್ಪದಾತಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸತ್ಥು ದಸಬಲಸ್ಸ ಅಹೋ ಸಮ್ಪತ್ತಿಯೋ। ಯತ್ಥಾತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ಸತ್ಥರಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾಸೇನ। ಏತಾದಿಸಂ ಧಮ್ಮಂ, ಸಾವಕೋ ಸಚ್ಛಿಕಾಹಿತೀತಿ ಏತಾದಿಸಂ ಏವರೂಪಂ ಸುವಿಸುದ್ಧಜ್ಝಾನಾಭಿಞ್ಞಾಪರಿವಾರಂ ಅನವಸೇಸಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಾವಹಂ ಸನ್ತಂ ಪಣೀತಂ ಅನುತ್ತರಂ ಧಮ್ಮಂ ಸಾವಕೋಪಿ ನಾಮ ಸಚ್ಛಿಕರಿಸ್ಸತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏವಂವಿಧಗುಣವಿಸೇಸಾಧಿಗಮಹೇತುಭೂತಾ ಅಹೋ ಅಚ್ಛರಿಯಾ ಬುದ್ಧಾ ಭಗವನ್ತೋ, ಅಚ್ಛರಿಯಾ ಧಮ್ಮಗುಣಾ, ಅಚ್ಛರಿಯಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸತ್ಥು ಸಮ್ಪತ್ತಿಯೋತಿ ರತನತ್ತಯಸ್ಸ ಗುಣಾಧಿಮುತ್ತಿಂ ಪವೇದೇಸೀತಿ। ಧಮ್ಮಸಮ್ಪತ್ತಿಕಿತ್ತನೇನೇವ ಹಿ ಸಙ್ಘಸುಪ್ಪಟಿಪತ್ತಿ ಕಿತ್ತಿತಾ ಹೋತೀತಿ।

    Tattha ahoti acchariyatthe nipāto. Buddhāti sabbaññubuddhā, gāravavasena bahuvacanaṃ, aho acchariyā sambuddhāti attho. Dhammāti pariyattidhammena saddhiṃ nava lokuttaradhammā. Aho no satthu sampadāti amhākaṃ satthu dasabalassa aho sampattiyo. Yatthāti yasmiṃ satthari brahmacariyavāsena. Etādisaṃ dhammaṃ, sāvako sacchikāhitīti etādisaṃ evarūpaṃ suvisuddhajjhānābhiññāparivāraṃ anavasesakilesakkhayāvahaṃ santaṃ paṇītaṃ anuttaraṃ dhammaṃ sāvakopi nāma sacchikarissati, tasmā evaṃvidhaguṇavisesādhigamahetubhūtā aho acchariyā buddhā bhagavanto, acchariyā dhammaguṇā, acchariyā amhākaṃ satthu sampattiyoti ratanattayassa guṇādhimuttiṃ pavedesīti. Dhammasampattikittaneneva hi saṅghasuppaṭipatti kittitā hotīti.

    ಏವಂ ಸಾಧಾರಣವಸೇನ ದಸ್ಸಿತಂ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಂ ಇದಾನಿ ಅತ್ತುಪನಾಯಿಕಂ ಕತ್ವಾ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಅಸಙ್ಖೇಯ್ಯೇಸೂ’’ತಿ ಗಾಥಮಾಹ। ತತ್ಥ ಅಸಙ್ಖೇಯ್ಯೇಸೂತಿ ಗಣನಪಥಂ ವೀತಿವತ್ತೇಸು ಮಹಾಕಪ್ಪೇಸು। ಸಕ್ಕಾಯಾತಿ ಪಞ್ಚುಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧಾ। ತೇ ಹಿ ಪರಮತ್ಥತೋ ವಿಜ್ಜಮಾನಧಮ್ಮಸಮೂಹತಾಯ ‘‘ಸಕ್ಕಾಯಾ’’ತಿ ವುಚ್ಚನ್ತಿ। ಅಹೂತಿ ನಿವತ್ತನೂಪಾಯಸ್ಸ ಅನಧಿಗತತ್ತಾ ಅನಪಗತಾ ಅಹೇಸುಂ। ತೇಸಮಯಂ ಪಚ್ಛಿಮಕೋ ಚರಿಮೋಯಂ ಸಮುಸ್ಸಯೋತಿ ಯಸ್ಮಾ ಅಯಂ ಸಬ್ಬಪಚ್ಛಿಮಕೋ, ತತೋ ಏವ ಚರಿಮೋ, ತಸ್ಮಾ ಜಾತಿಮರಣಸಹಿತೋ ಖನ್ಧಾದಿಪಟಿಪಾಟಿಸಞ್ಞಿತೋ ಸಂಸಾರೋ ಇದಾನಿ ಆಯತಿಂ ಪುನಬ್ಭವಾಭಾವತೋ ಪುನಬ್ಭವೋ ನತ್ಥಿ, ಅಯಮನ್ತಿಮಾ ಜಾತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।

    Evaṃ sādhāraṇavasena dassitaṃ dhammassa sacchikiriyaṃ idāni attupanāyikaṃ katvā dassento ‘‘asaṅkheyyesū’’ti gāthamāha. Tattha asaṅkheyyesūti gaṇanapathaṃ vītivattesu mahākappesu. Sakkāyāti pañcupādānakkhandhā. Te hi paramatthato vijjamānadhammasamūhatāya ‘‘sakkāyā’’ti vuccanti. Ahūti nivattanūpāyassa anadhigatattā anapagatā ahesuṃ. Tesamayaṃ pacchimako carimoyaṃ samussayoti yasmā ayaṃ sabbapacchimako, tato eva carimo, tasmā jātimaraṇasahito khandhādipaṭipāṭisaññito saṃsāro idāni āyatiṃ punabbhavābhāvato punabbhavo natthi, ayamantimā jātīti attho.

    ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

    Kumārakassapattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi / ೧. ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪತ್ಥೇರಗಾಥಾ • 1. Kumārakassapattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact