Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā

    5. குண்ட³தா⁴னத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா

    5. Kuṇḍadhānattheragāthāvaṇṇanā

    பஞ்ச சி²ந்தே³ பஞ்ச ஜஹேதி ஆயஸ்மதோ குண்ட³தா⁴னத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? ஸோ கிர பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே உப்பன்னோ வயப்பத்தோ ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரா ஏகங் பி⁴க்கு²ங் பட²மங் ஸலாகங் க³ண்ஹந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பியமானங் தி³ஸ்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தெ²த்வா தத³னுரூபங் புஞ்ஞங் கரொந்தோ விசரி. ஸோ ஏகதி³வஸங் பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ நிரோத⁴ஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய நிஸின்னஸ்ஸ மனோஸிலாசுண்ணபிஞ்ஜரங் மஹந்தங் கத³லிப²லகண்ணிகங் உபனேஸி, தங் ப⁴க³வா படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன ஏகாத³ஸக்க²த்துங் தே³வேஸு தே³வரஜ்ஜங் காரேஸி. சதுவீஸதிவாரே ராஜா அஹோஸி சக்கவத்தீ. ஏவங் ஸோ புனப்புனங் புஞ்ஞானி கத்வா அபராபரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே பு⁴ம்மதே³வதா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. தீ³கா⁴யுகபு³த்³தா⁴னஞ்ச நாம ந அன்வத்³த⁴மாஸிகோ உபோஸதோ² ஹோதி. ததா² ஹி விபஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ச²ப்³ப³ஸ்ஸந்தரே ச²ப்³ப³ஸ்ஸந்தரே உபோஸதோ² அஹோஸி. கஸ்ஸபத³ஸப³லோ பன ச²ட்டே² ச²ட்டே² மாஸே பாதிமொக்க²ங் ஓஸாரேஸி. தஸ்ஸ பாதிமொக்க²ஸ்ஸ ஓஸாரணகாலே தி³ஸாவாஸிகா த்³வே ஸஹாயகா பி⁴க்கூ² ‘‘உபோஸத²ங் கரிஸ்ஸாமா’’தி க³ச்ச²ந்தி.

    Pañcachinde pañca jaheti āyasmato kuṇḍadhānattherassa gāthā. Kā uppatti? So kira padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare kulagehe uppanno vayappatto heṭṭhā vuttanayeneva bhagavantaṃ upasaṅkamitvā dhammaṃ suṇanto satthārā ekaṃ bhikkhuṃ paṭhamaṃ salākaṃ gaṇhantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapiyamānaṃ disvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetvā tadanurūpaṃ puññaṃ karonto vicari. So ekadivasaṃ padumuttarassa bhagavato nirodhasamāpattito vuṭṭhāya nisinnassa manosilācuṇṇapiñjaraṃ mahantaṃ kadaliphalakaṇṇikaṃ upanesi, taṃ bhagavā paṭiggahetvā paribhuñji. So tena puññakammena ekādasakkhattuṃ devesu devarajjaṃ kāresi. Catuvīsativāre rājā ahosi cakkavattī. Evaṃ so punappunaṃ puññāni katvā aparāparaṃ devamanussesu saṃsaranto kassapabuddhakāle bhummadevatā hutvā nibbatti. Dīghāyukabuddhānañca nāma na anvaddhamāsiko uposatho hoti. Tathā hi vipassissa bhagavato chabbassantare chabbassantare uposatho ahosi. Kassapadasabalo pana chaṭṭhe chaṭṭhe māse pātimokkhaṃ osāresi. Tassa pātimokkhassa osāraṇakāle disāvāsikā dve sahāyakā bhikkhū ‘‘uposathaṃ karissāmā’’ti gacchanti.

    அயங் பு⁴ம்மதே³வதா சிந்தேஸி – ‘‘இமேஸங் த்³வின்னங் பி⁴க்கூ²னங் மெத்தி அதிவிய த³ள்ஹா, கிங் நு கோ², பே⁴த³கே ஸதி பி⁴ஜ்ஜெய்ய, ந பி⁴ஜ்ஜெய்யா’’தி, ஸா தேஸங் ஓகாஸங் ஓலோகயமானா தேஸங் அவிதூ³ரேனேவ க³ச்ச²தி. அதே²கோ தே²ரோ ஏகஸ்ஸ ஹத்தே² பத்தசீவரங் த³த்வா ஸரீரவளஞ்ஜனத்த²ங் உத³கபா²ஸுகட்டா²னங் க³ந்த்வா தோ⁴தஹத்த²பாதோ³ ஹுத்வா கு³ம்ப³ஸமீபதோ நிக்க²மதி பு⁴ம்மதே³வதா தஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ பச்ச²தோ உத்தமரூபா இத்தீ² ஹுத்வா கேஸே விது⁴னித்வா ஸங்விதா⁴ய ஸம்ப³ந்த⁴ந்தீ விய பிட்டி²யங் பங்ஸுங் புஞ்ச²மானா விய ஸாடகங் ஸங்விதா⁴ய நிவாஸயமானா விய ச ஹுத்வா தே²ரஸ்ஸ பதா³னுபதி³கா ஹுத்வா கு³ம்ப³தோ நிக்க²ந்தா. ஏகமந்தே டி²தோ ஸஹாயகத்தே²ரோ தங் காரணங் தி³ஸ்வாவ தோ³மனஸ்ஸஜாதோ ‘‘நட்டோ² தா³னி மே இமினா பி⁴க்கு²னா ஸத்³தி⁴ங் தீ³க⁴ரத்தானுக³தோ ஸினேஹோ, ஸசாஹங் ஏவங்வித⁴பா⁴வங் ஜானெய்யங், எத்தகங் அத்³தா⁴னங் இமினா ஸத்³தி⁴ங் விஸ்ஸாஸங் ந கரெய்ய’’ந்தி சிந்தெத்வா ஆக³ச்ச²ந்தஸ்ஸேவஸ்ஸ, ‘‘ஹந்தா³வுஸோ, துய்ஹங் பத்தசீவரங், தாதி³ஸேன பாபேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகமக்³க³ங் நாக³ச்சா²மீ’’தி ஆஹ. தங் கத²ங் ஸுத்வா தஸ்ஸ லஜ்ஜிபி⁴க்கு²னோ ஹத³யங் திகி²ணஸத்திங் க³ஹெத்வா வித்³த⁴ங் விய அஹோஸி. ததோ நங் ஆஹ – ‘‘ஆவுஸோ, கிங் நாமேதங் வத³ஸி, அஹங் எத்தகங் காலங் து³க்கடமத்தம்பி ஆபத்திங் ந ஜானாமி. த்வங் பன மங் அஜ்ஜ ‘பாபோ’தி வத³ஸி, கிங் தே தி³ட்ட²’’ந்தி. ‘‘கிங் அஞ்ஞேன தி³ட்டே²ன, கிங் த்வங் ஏவங்விதே⁴ன அலங்கதபடியத்தேன மாதுகா³மேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகட்டா²னே ஹுத்வா நிக்க²ந்தோ’’தி. ‘‘நத்தே²தங், ஆவுஸோ, மய்ஹங், நாஹங் ஏவரூபங் மாதுகா³மங் பஸ்ஸாமீ’’தி. தஸ்ஸ யாவததியங் கதெ²ந்தஸ்ஸாபி இதரோ தே²ரோ கத²ங் அஸத்³த³ஹித்வா அத்தனா தி³ட்ட²காரணங்யேவ பூ⁴தத்தங் கத்வா க³ண்ஹந்தோ தேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகமக்³கே³ன அக³ந்த்வா அஞ்ஞேன மக்³கே³ன ஸத்து² ஸந்திகங் க³தோ. இதரோபி பி⁴க்கு² அஞ்ஞேன மக்³கே³ன ஸத்து² ஸந்திகங்யேவ க³தோ.

    Ayaṃ bhummadevatā cintesi – ‘‘imesaṃ dvinnaṃ bhikkhūnaṃ metti ativiya daḷhā, kiṃ nu kho, bhedake sati bhijjeyya, na bhijjeyyā’’ti, sā tesaṃ okāsaṃ olokayamānā tesaṃ avidūreneva gacchati. Atheko thero ekassa hatthe pattacīvaraṃ datvā sarīravaḷañjanatthaṃ udakaphāsukaṭṭhānaṃ gantvā dhotahatthapādo hutvā gumbasamīpato nikkhamati bhummadevatā tassa therassa pacchato uttamarūpā itthī hutvā kese vidhunitvā saṃvidhāya sambandhantī viya piṭṭhiyaṃ paṃsuṃ puñchamānā viya sāṭakaṃ saṃvidhāya nivāsayamānā viya ca hutvā therassa padānupadikā hutvā gumbato nikkhantā. Ekamante ṭhito sahāyakatthero taṃ kāraṇaṃ disvāva domanassajāto ‘‘naṭṭho dāni me iminā bhikkhunā saddhiṃ dīgharattānugato sineho, sacāhaṃ evaṃvidhabhāvaṃ jāneyyaṃ, ettakaṃ addhānaṃ iminā saddhiṃ vissāsaṃ na kareyya’’nti cintetvā āgacchantassevassa, ‘‘handāvuso, tuyhaṃ pattacīvaraṃ, tādisena pāpena saddhiṃ ekamaggaṃ nāgacchāmī’’ti āha. Taṃ kathaṃ sutvā tassa lajjibhikkhuno hadayaṃ tikhiṇasattiṃ gahetvā viddhaṃ viya ahosi. Tato naṃ āha – ‘‘āvuso, kiṃ nāmetaṃ vadasi, ahaṃ ettakaṃ kālaṃ dukkaṭamattampi āpattiṃ na jānāmi. Tvaṃ pana maṃ ajja ‘pāpo’ti vadasi, kiṃ te diṭṭha’’nti. ‘‘Kiṃ aññena diṭṭhena, kiṃ tvaṃ evaṃvidhena alaṅkatapaṭiyattena mātugāmena saddhiṃ ekaṭṭhāne hutvā nikkhanto’’ti. ‘‘Natthetaṃ, āvuso, mayhaṃ, nāhaṃ evarūpaṃ mātugāmaṃ passāmī’’ti. Tassa yāvatatiyaṃ kathentassāpi itaro thero kathaṃ asaddahitvā attanā diṭṭhakāraṇaṃyeva bhūtattaṃ katvā gaṇhanto tena saddhiṃ ekamaggena agantvā aññena maggena satthu santikaṃ gato. Itaropi bhikkhu aññena maggena satthu santikaṃyeva gato.

    ததோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ உபோஸதா²கா³ரங் பவிஸனவேலாய ஸோ பி⁴க்கு² தங் பி⁴க்கு²ங் உபோஸத²க்³கே³ ஸஞ்ஜானித்வா, ‘‘இமஸ்மிங் உபோஸத²க்³கே³ ஏவரூபோ நாம பாபபி⁴க்கு² அத்தி², நாஹங் தேன ஸத்³தி⁴ங் உபோஸத²ங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி நிக்க²மித்வா ப³ஹி அட்டா²ஸி. அத² பு⁴ம்மதே³வதா ‘‘பா⁴ரியங் மயா கம்மங் கத’’ந்தி மஹல்லகஉபாஸகவண்ணேன தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘கஸ்மா, ப⁴ந்தே, அய்யோ இமஸ்மிங் டா²னே டி²தோ’’தி ஆஹ. ‘‘உபாஸக, இமங் உபோஸத²க்³க³ங் ஏகோ பாபபி⁴க்கு² பவிட்டோ², ‘நாஹங் தேன ஸத்³தி⁴ங் உபோஸத²ங் கரோமீ’தி ப³ஹி டி²தொம்ஹீ’’தி. ‘‘ப⁴ந்தே, மா ஏவங் க³ண்ஹத², பரிஸுத்³த⁴ஸீலோ ஏஸ பி⁴க்கு². தும்ஹேஹி தி³ட்ட²மாதுகா³மோ நாம அஹங், மயா தும்ஹாகங் வீமங்ஸனத்தா²ய ‘த³ள்ஹா நு கோ² இமேஸங் தே²ரானங் மெத்தி, நோ த³ள்ஹா’தி பி⁴ஜ்ஜனாபி⁴ஜ்ஜனபா⁴வங் ஓலோகெந்தேன தங் கம்மங் கத’’ந்தி. ‘‘கோ பன, த்வங் ஸப்புரிஸா’’தி? ‘‘அஹங் ஏகா பு⁴ம்மதே³வதா, ப⁴ந்தே’’தி தே³வபுத்தோ கதெ²ந்தோ தி³ப்³பா³னுபா⁴வேன ட²த்வா தே²ரஸ்ஸ பாதே³ஸு நிபதித்வா ‘‘மய்ஹங், ப⁴ந்தே, க²மத², ஏதங் தோ³ஸங் தே²ரோ ந ஜானாதி, உபோஸத²ங் கரோதா²’’தி தே²ரங் யாசித்வா உபோஸத²க்³க³ங் பவேஸேஸி. ஸோ தே²ரோ உபோஸத²ங் தாவ ஏகட்டா²னே அகாஸி, மித்தஸந்த²வவஸேன பன புன தேன ஸத்³தி⁴ங் ந ஏகட்டா²னே அஹோஸீதி. இமஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ கம்மங் ந கதீ²யதி, சுதி³தகத்தே²ரோ பன அபராபரங் விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ அரஹத்தங் பாபுணி.

    Tato bhikkhusaṅghassa uposathāgāraṃ pavisanavelāya so bhikkhu taṃ bhikkhuṃ uposathagge sañjānitvā, ‘‘imasmiṃ uposathagge evarūpo nāma pāpabhikkhu atthi, nāhaṃ tena saddhiṃ uposathaṃ karissāmī’’ti nikkhamitvā bahi aṭṭhāsi. Atha bhummadevatā ‘‘bhāriyaṃ mayā kammaṃ kata’’nti mahallakaupāsakavaṇṇena tassa santikaṃ gantvā ‘‘kasmā, bhante, ayyo imasmiṃ ṭhāne ṭhito’’ti āha. ‘‘Upāsaka, imaṃ uposathaggaṃ eko pāpabhikkhu paviṭṭho, ‘nāhaṃ tena saddhiṃ uposathaṃ karomī’ti bahi ṭhitomhī’’ti. ‘‘Bhante, mā evaṃ gaṇhatha, parisuddhasīlo esa bhikkhu. Tumhehi diṭṭhamātugāmo nāma ahaṃ, mayā tumhākaṃ vīmaṃsanatthāya ‘daḷhā nu kho imesaṃ therānaṃ metti, no daḷhā’ti bhijjanābhijjanabhāvaṃ olokentena taṃ kammaṃ kata’’nti. ‘‘Ko pana, tvaṃ sappurisā’’ti? ‘‘Ahaṃ ekā bhummadevatā, bhante’’ti devaputto kathento dibbānubhāvena ṭhatvā therassa pādesu nipatitvā ‘‘mayhaṃ, bhante, khamatha, etaṃ dosaṃ thero na jānāti, uposathaṃ karothā’’ti theraṃ yācitvā uposathaggaṃ pavesesi. So thero uposathaṃ tāva ekaṭṭhāne akāsi, mittasanthavavasena pana puna tena saddhiṃ na ekaṭṭhāne ahosīti. Imassa therassa kammaṃ na kathīyati, cuditakatthero pana aparāparaṃ vipassanāya kammaṃ karonto arahattaṃ pāpuṇi.

    பு⁴ம்மதே³வதா தஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ நிஸ்ஸந்தே³ன ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் அபாயப⁴யதோ ந முச்சித்த². ஸசே பன கிஸ்மிஞ்சி காலே மனுஸ்ஸத்தங் ஆக³ச்ச²தி, அஞ்ஞேன யேன கேனசி கதோ தோ³ஸோ தஸ்ஸேவ உபரி பததி. ஸோ அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ காலே ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தி. ‘‘தா⁴னமாணவோ’’திஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வயப்பத்தோ தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹித்வா மஹல்லககாலே ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜி, தஸ்ஸ உபஸம்பன்னதி³வஸதோ பட்டா²ய ஏகா அலங்கதபடியத்தா இத்தீ² தஸ்மிங் கா³மங் பவிஸந்தே ஸத்³தி⁴ங்யேவ கா³மங் பவிஸதி, நிக்க²மந்தே நிக்க²மதி. விஹாரங் பவிஸந்தேபி ஸத்³தி⁴ங் பவிஸதி, திட்ட²ந்தேபி திட்ட²தீதி ஏவங் நிச்சானுப³ந்தா⁴ பஞ்ஞாயதி. தே²ரோ தங் ந பஸ்ஸதி. தஸ்ஸ புன புரிமகம்மனிஸ்ஸந்தே³ன ஸா அஞ்ஞேஸங் உபட்டா²தி. கா³மே யாகு³ங் பி⁴க்க²ஞ்ச த³த³மானா இத்தி²யோ ‘‘ப⁴ந்தே, அயங் ஏகோ யாகு³உளுங்கோ தும்ஹாகங், ஏகோ இமிஸ்ஸா அம்ஹாகங் ஸஹாயிகாயா’’தி பரிஹாஸங் கரொந்தி. தே²ரஸ்ஸ மஹதீ விஹேஸா ஹோதி. விஹாரக³தம்பி நங் ஸாமணேரா சேவ த³ஹரா பி⁴க்கூ² ச பரிவாரெத்வா ‘‘தா⁴னோ கொண்டோ³ ஜாதோ’’தி பரிஹாஸங் கரொந்தி. அத²ஸ்ஸ தேனேவ காரணேன குண்ட³தா⁴னத்தே²ரோதி நாமங் ஜாதங். ஸோ உட்டா²ய ஸமுட்டா²ய தேஹி கரியமானங் கேளிங் ஸஹிதுங் அஸக்கொந்தோ உம்மாத³ங் க³ஹெத்வா ‘‘தும்ஹே கொண்டா³, தும்ஹாகங் உபஜ்ஜா²யோ கொண்டோ³, ஆசரியோ கொண்டோ³’’தி வத³தி. அத² நங் ஸத்து² ஆரோசேஸுங் ‘‘குண்ட³தா⁴னோ, ப⁴ந்தே, த³ஹரஸாமணேரேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஏவங் ப²ருஸவாசங் வத³தீ’’தி. ஸத்தா² தங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘ஸச்சங் கிர த்வங், தா⁴ன, ஸாமணேரேஹி ஸத்³தி⁴ங் ப²ருஸவாசங் வத³ஸீ’’தி வத்வா தேன ‘‘ஸச்சங் ப⁴க³வா’’தி வுத்தே ‘‘கஸ்மா ஏவங் வதே³ஸீ’’தி ஆஹ. ‘‘ப⁴ந்தே, நிப³த்³த⁴ங் விஹேஸங் அஸஹந்தோ ஏவங் கதே²மீ’’தி. ‘‘த்வங் புப்³பே³ கதகம்மங் யாவஜ்ஜதி³வஸா ஜீராபேதுங் ந ஸக்கோஸி, புன ஏவரூபங் ப²ருஸங் மாவதீ³ பி⁴க்கூ²’’தி வத்வா ஆஹ –

    Bhummadevatā tassa kammassa nissandena ekaṃ buddhantaraṃ apāyabhayato na muccittha. Sace pana kismiñci kāle manussattaṃ āgacchati, aññena yena kenaci kato doso tasseva upari patati. So amhākaṃ bhagavato kāle sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule nibbatti. ‘‘Dhānamāṇavo’’tissa nāmaṃ akaṃsu. So vayappatto tayo vede uggaṇhitvā mahallakakāle satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbaji, tassa upasampannadivasato paṭṭhāya ekā alaṅkatapaṭiyattā itthī tasmiṃ gāmaṃ pavisante saddhiṃyeva gāmaṃ pavisati, nikkhamante nikkhamati. Vihāraṃ pavisantepi saddhiṃ pavisati, tiṭṭhantepi tiṭṭhatīti evaṃ niccānubandhā paññāyati. Thero taṃ na passati. Tassa puna purimakammanissandena sā aññesaṃ upaṭṭhāti. Gāme yāguṃ bhikkhañca dadamānā itthiyo ‘‘bhante, ayaṃ eko yāguuḷuṅko tumhākaṃ, eko imissā amhākaṃ sahāyikāyā’’ti parihāsaṃ karonti. Therassa mahatī vihesā hoti. Vihāragatampi naṃ sāmaṇerā ceva daharā bhikkhū ca parivāretvā ‘‘dhāno koṇḍo jāto’’ti parihāsaṃ karonti. Athassa teneva kāraṇena kuṇḍadhānattheroti nāmaṃ jātaṃ. So uṭṭhāya samuṭṭhāya tehi kariyamānaṃ keḷiṃ sahituṃ asakkonto ummādaṃ gahetvā ‘‘tumhe koṇḍā, tumhākaṃ upajjhāyo koṇḍo, ācariyo koṇḍo’’ti vadati. Atha naṃ satthu ārocesuṃ ‘‘kuṇḍadhāno, bhante, daharasāmaṇerehi saddhiṃ evaṃ pharusavācaṃ vadatī’’ti. Satthā taṃ pakkosāpetvā ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, dhāna, sāmaṇerehi saddhiṃ pharusavācaṃ vadasī’’ti vatvā tena ‘‘saccaṃ bhagavā’’ti vutte ‘‘kasmā evaṃ vadesī’’ti āha. ‘‘Bhante, nibaddhaṃ vihesaṃ asahanto evaṃ kathemī’’ti. ‘‘Tvaṃ pubbe katakammaṃ yāvajjadivasā jīrāpetuṃ na sakkosi, puna evarūpaṃ pharusaṃ māvadī bhikkhū’’ti vatvā āha –

    ‘‘மாவோச ப²ருஸங் கஞ்சி, வுத்தா படிவதெ³ய்யு தங்;

    ‘‘Māvoca pharusaṃ kañci, vuttā paṭivadeyyu taṃ;

    து³க்கா² ஹி ஸாரம்ப⁴கதா², படித³ண்டா³ பு²ஸெய்யு தங்.

    Dukkhā hi sārambhakathā, paṭidaṇḍā phuseyyu taṃ.

    ‘‘ஸசே நேரேஸி அத்தானங், கங்ஸோ உபஹதோ யதா²;

    ‘‘Sace neresi attānaṃ, kaṃso upahato yathā;

    ஏஸ பத்தோஸி நிப்³பா³னங், ஸாரம்போ⁴ தே ந விஜ்ஜதீ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 133-134);

    Esa pattosi nibbānaṃ, sārambho te na vijjatī’’ti. (dha. pa. 133-134);

    இமஞ்ச பன தஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ மாதுகா³மேன ஸத்³தி⁴ங் விசரணபா⁴வங் கோஸலரஞ்ஞோபி கத²யிங்ஸு. ராஜா ‘‘க³ச்ச²த², ப⁴ணே, வீமங்ஸதா²’’தி பேஸெத்வா ஸயம்பி மந்தே³னேவ பரிவாரேன தே²ரஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா ஏகமந்தே ஓலோகெந்தோ அட்டா²ஸி. தஸ்மிங் க²ணே தே²ரோ ஸூசிகம்மங் கரொந்தோ நிஸின்னோ ஹோதி, ஸாபி இத்தீ² அவிதூ³ரே டா²னே டி²தா விய பஞ்ஞாயதி. ராஜா தி³ஸ்வா ‘‘அத்தி²த³ங் காரண’’ந்தி தஸ்ஸா டி²தட்டா²னங் அக³மாஸி. ஸா தஸ்மிங் ஆக³ச்ச²ந்தே தே²ரஸ்ஸ வஸனபண்ணஸாலங் பவிட்டா² விய அஹோஸி. ராஜாபி தாய ஸத்³தி⁴ங் தமேவ பண்ணஸாலங் பவிஸித்வா ஸப்³ப³த்த² ஓலோகெந்தோ அதி³ஸ்வா ‘‘நாயங் மாதுகா³மோ, தே²ரஸ்ஸ ஏகோ கம்மவிபாகோ’’தி ஸஞ்ஞங் கத்வா பட²மங் தே²ரஸ்ஸ ஸமீபேன க³ச்ச²ந்தோபி தே²ரங் அவந்தி³த்வா தஸ்ஸ காரணஸ்ஸ அபூ⁴தபா⁴வங் ஞத்வா ஆக³ம்ம தே²ரங் வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸின்னோ ‘‘கச்சி, ப⁴ந்தே, பிண்ட³கேன ந கிலமதா²’’தி புச்சி². தே²ரோ ‘‘வட்டதி, மஹாராஜா’’தி ஆஹ. ‘‘ஜானாமஹங், ப⁴ந்தே, அய்யஸ்ஸ கத²ங், ஏவரூபேன பரிக்கிலேஸேன ஸத்³தி⁴ங் சரந்தானங் தும்ஹாகங் கே நாம பஸீதி³ஸ்ஸந்தி, இதோ பட்டா²ய வோ கத்த²சி க³மனகிச்சங் நத்தி², அஹங் சதூஹி பச்சயேஹி தும்ஹே உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமி, தும்ஹே யோனிஸோ மனஸிகாரே மா பமஜ்ஜித்தா²’’தி நிப³த்³த⁴பி⁴க்க²ங் பட்ட²பேஸி. தே²ரோ ராஜானங் உபத்த²ம்ப⁴கங் லபி⁴த்வா போ⁴ஜனஸப்பாயேன ஏகக்³க³சித்தோ ஹுத்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. ததோ பட்டா²ய ஸா இத்தீ² அந்தரதா⁴யி.

    Imañca pana tassa therassa mātugāmena saddhiṃ vicaraṇabhāvaṃ kosalaraññopi kathayiṃsu. Rājā ‘‘gacchatha, bhaṇe, vīmaṃsathā’’ti pesetvā sayampi mandeneva parivārena therassa vasanaṭṭhānaṃ gantvā ekamante olokento aṭṭhāsi. Tasmiṃ khaṇe thero sūcikammaṃ karonto nisinno hoti, sāpi itthī avidūre ṭhāne ṭhitā viya paññāyati. Rājā disvā ‘‘atthidaṃ kāraṇa’’nti tassā ṭhitaṭṭhānaṃ agamāsi. Sā tasmiṃ āgacchante therassa vasanapaṇṇasālaṃ paviṭṭhā viya ahosi. Rājāpi tāya saddhiṃ tameva paṇṇasālaṃ pavisitvā sabbattha olokento adisvā ‘‘nāyaṃ mātugāmo, therassa eko kammavipāko’’ti saññaṃ katvā paṭhamaṃ therassa samīpena gacchantopi theraṃ avanditvā tassa kāraṇassa abhūtabhāvaṃ ñatvā āgamma theraṃ vanditvā ekamantaṃ nisinno ‘‘kacci, bhante, piṇḍakena na kilamathā’’ti pucchi. Thero ‘‘vaṭṭati, mahārājā’’ti āha. ‘‘Jānāmahaṃ, bhante, ayyassa kathaṃ, evarūpena parikkilesena saddhiṃ carantānaṃ tumhākaṃ ke nāma pasīdissanti, ito paṭṭhāya vo katthaci gamanakiccaṃ natthi, ahaṃ catūhi paccayehi tumhe upaṭṭhahissāmi, tumhe yoniso manasikāre mā pamajjitthā’’ti nibaddhabhikkhaṃ paṭṭhapesi. Thero rājānaṃ upatthambhakaṃ labhitvā bhojanasappāyena ekaggacitto hutvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tato paṭṭhāya sā itthī antaradhāyi.

    ததா³ மஹாஸுப⁴த்³தா³ உக்³க³னக³ரே மிச்சா²தி³ட்டி²ககுலே வஸமானா ‘‘ஸத்தா² மங் அனுகம்பதூ’’தி உபோஸத²ங் அதி⁴ட்டா²ய நிராமக³ந்தா⁴ ஹுத்வா உபரிபாஸாத³தலே டி²தா ‘‘இமானி புப்பா²னி அந்தரே அட்ட²த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ மத்த²கே விதானங் ஹுத்வா திட்ட²ந்து, த³ஸப³லோ இமாய ஸஞ்ஞாய ஸ்வே பஞ்சஹி பி⁴க்கு²ஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் மய்ஹங் பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹதூ’’தி ஸச்சகிரியங் கத்வா அட்ட² ஸுமனபுப்ப²முட்டி²யோ விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. புப்பா²னி க³ந்த்வா த⁴ம்மதே³ஸனாவேலாய ஸத்து² மத்த²கே விதானங் ஹுத்வா அட்ட²ங்ஸு. ஸத்தா² தங் ஸுமனபுப்ப²விதானங் தி³ஸ்வா சித்தேனேவ ஸுப⁴த்³தா³ய பி⁴க்க²ங் அதி⁴வாஸெத்வா புனதி³வஸே அருணே உட்டி²தே ஆனந்த³த்தே²ரங் ஆஹ – ‘‘ஆனந்த³, மயங் அஜ்ஜ தூ³ரங் பி⁴க்கா²சாரங் க³மிஸ்ஸாம, புது²ஜ்ஜனானங் அத³த்வா அரியானங்யேவ ஸலாகங் தே³ஹீ’’தி. தே²ரோ பி⁴க்கூ²னங் ஆரோசேஸி – ‘‘ஆவுஸோ, ஸத்தா² அஜ்ஜ தூ³ரங் பி⁴க்கா²சாரங் க³மிஸ்ஸதி, புது²ஜ்ஜனா மா க³ண்ஹந்து, அரியாவ ஸலாகங் க³ண்ஹந்தூ’’தி. குண்ட³தா⁴னத்தே²ரோ ‘‘ஆஹர, ஆவுஸோ ஸலாக’’ந்தி பட²மங்யேவ ஹத்த²ங் பஸாரேஸி. ஆனந்தோ³ ‘‘ஸத்தா² தாதி³ஸானங் பி⁴க்கூ²னங் ஸலாகங் ந தா³பேதி, அரியானங்யேவ தா³பேதீ’’தி விதக்கங் உப்பாதெ³த்வா க³ந்த்வா ஸத்து² ஆரோசேஸி. ஸத்தா² ‘‘ஆஹராபெந்தஸ்ஸ ஸலாகங் தே³ஹீ’’தி ஆஹ. தே²ரோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸசே குண்ட³தா⁴னஸ்ஸ ஸலாகா தா³துங் ந யுத்தா, அத² ஸத்தா² படிபா³ஹெய்ய, ப⁴விஸ்ஸதி எத்த² காரண’’ந்தி ‘‘குண்ட³தா⁴னஸ்ஸ ஸலாகங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி க³மனங் அபி⁴னீஹரி. குண்ட³தா⁴னோ தஸ்ஸ புரே ஆக³மனா ஏவ அபி⁴ஞ்ஞாபாத³கங் சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா இத்³தி⁴யா ஆகாஸே ட²த்வா ‘‘ஆஹராவுஸோ, ஆனந்த³, ஸத்தா² மங் ஜானாதி, மாதி³ஸங் பி⁴க்கு²ங் பட²மங் ஸலாகங் க³ண்ஹந்தங் ந ஸத்தா² நிவாரேதீ’’தி ஹத்த²ங் பஸாரெத்வா ஸலாகங் க³ண்ஹி. ஸத்தா² தங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா தே²ரங் இமஸ்மிங் ஸாஸனே பட²மங் ஸலாகங் க³ண்ஹந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி. யஸ்மா அயங் தே²ரோ ராஜானங் உபத்த²ம்ப⁴கங் லபி⁴த்வா ஸப்பாயாஹாரலாபே⁴ன ஸமாஹிதசித்தோ விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ உபனிஸ்ஸயஸம்பன்னதாய ச²ளபி⁴ஞ்ஞோ அஹோஸி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.4.1-16) –

    Tadā mahāsubhaddā ugganagare micchādiṭṭhikakule vasamānā ‘‘satthā maṃ anukampatū’’ti uposathaṃ adhiṭṭhāya nirāmagandhā hutvā uparipāsādatale ṭhitā ‘‘imāni pupphāni antare aṭṭhatvā dasabalassa matthake vitānaṃ hutvā tiṭṭhantu, dasabalo imāya saññāya sve pañcahi bhikkhusatehi saddhiṃ mayhaṃ bhikkhaṃ gaṇhatū’’ti saccakiriyaṃ katvā aṭṭha sumanapupphamuṭṭhiyo vissajjesi. Pupphāni gantvā dhammadesanāvelāya satthu matthake vitānaṃ hutvā aṭṭhaṃsu. Satthā taṃ sumanapupphavitānaṃ disvā citteneva subhaddāya bhikkhaṃ adhivāsetvā punadivase aruṇe uṭṭhite ānandattheraṃ āha – ‘‘ānanda, mayaṃ ajja dūraṃ bhikkhācāraṃ gamissāma, puthujjanānaṃ adatvā ariyānaṃyeva salākaṃ dehī’’ti. Thero bhikkhūnaṃ ārocesi – ‘‘āvuso, satthā ajja dūraṃ bhikkhācāraṃ gamissati, puthujjanā mā gaṇhantu, ariyāva salākaṃ gaṇhantū’’ti. Kuṇḍadhānatthero ‘‘āhara, āvuso salāka’’nti paṭhamaṃyeva hatthaṃ pasāresi. Ānando ‘‘satthā tādisānaṃ bhikkhūnaṃ salākaṃ na dāpeti, ariyānaṃyeva dāpetī’’ti vitakkaṃ uppādetvā gantvā satthu ārocesi. Satthā ‘‘āharāpentassa salākaṃ dehī’’ti āha. Thero cintesi – ‘‘sace kuṇḍadhānassa salākā dātuṃ na yuttā, atha satthā paṭibāheyya, bhavissati ettha kāraṇa’’nti ‘‘kuṇḍadhānassa salākaṃ dassāmī’’ti gamanaṃ abhinīhari. Kuṇḍadhāno tassa pure āgamanā eva abhiññāpādakaṃ catutthajjhānaṃ samāpajjitvā iddhiyā ākāse ṭhatvā ‘‘āharāvuso, ānanda, satthā maṃ jānāti, mādisaṃ bhikkhuṃ paṭhamaṃ salākaṃ gaṇhantaṃ na satthā nivāretī’’ti hatthaṃ pasāretvā salākaṃ gaṇhi. Satthā taṃ aṭṭhuppattiṃ katvā theraṃ imasmiṃ sāsane paṭhamaṃ salākaṃ gaṇhantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi. Yasmā ayaṃ thero rājānaṃ upatthambhakaṃ labhitvā sappāyāhāralābhena samāhitacitto vipassanāya kammaṃ karonto upanissayasampannatāya chaḷabhiñño ahosi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.4.1-16) –

    ‘‘ஸத்தாஹங் படிஸல்லீனங், ஸயம்பு⁴ங் அக்³க³புக்³க³லங்;

    ‘‘Sattāhaṃ paṭisallīnaṃ, sayambhuṃ aggapuggalaṃ;

    பஸன்னசித்தோ ஸுமனோ, பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ங் உபட்ட²ஹிங்.

    Pasannacitto sumano, buddhaseṭṭhaṃ upaṭṭhahiṃ.

    ‘‘வுட்டி²தங் காலமஞ்ஞாய, பது³முத்தரங் மஹாமுனிங்;

    ‘‘Vuṭṭhitaṃ kālamaññāya, padumuttaraṃ mahāmuniṃ;

    மஹந்திங் கத³லீகண்ணிங், க³ஹெத்வா உபக³ச்ச²ஹங்.

    Mahantiṃ kadalīkaṇṇiṃ, gahetvā upagacchahaṃ.

    ‘‘படிக்³க³ஹெத்வா ப⁴க³வா, ஸப்³ப³ஞ்ஞூ லோகனாயகோ;

    ‘‘Paṭiggahetvā bhagavā, sabbaññū lokanāyako;

    மம சித்தங் பஸாதெ³ந்தோ, பரிபு⁴ஞ்ஜி மஹாமுனி.

    Mama cittaṃ pasādento, paribhuñji mahāmuni.

    ‘‘பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா ஸம்பு³த்³தோ⁴, ஸத்த²வாஹோ அனுத்தரோ;

    ‘‘Paribhuñjitvā sambuddho, satthavāho anuttaro;

    ஸகாஸனே நிஸீதி³த்வா, இமா கா³தா² அபா⁴ஸத².

    Sakāsane nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.

    ‘‘யே ச ஸந்தி ஸமிதாரோ, யக்கா² இமம்ஹி பப்³ப³தே;

    ‘‘Ye ca santi samitāro, yakkhā imamhi pabbate;

    அரஞ்ஞே பூ⁴தப⁴ப்³யானி, ஸுணந்து வசனங் மம.

    Araññe bhūtabhabyāni, suṇantu vacanaṃ mama.

    ‘‘யோ ஸோ பு³த்³த⁴ங் உபட்டா²ஸி, மிக³ராஜங்வ கேஸரிங்;

    ‘‘Yo so buddhaṃ upaṭṭhāsi, migarājaṃva kesariṃ;

    தமஹங் கித்தயிஸ்ஸாமி, ஸுணாத² மம பா⁴ஸதோ.

    Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.

    ‘‘ஏகாத³ஸஞ்சக்க²த்துங் ஸோ, தே³வராஜா ப⁴விஸ்ஸதி;

    ‘‘Ekādasañcakkhattuṃ so, devarājā bhavissati;

    சதுவீஸதிக்க²த்துஞ்ச, சக்கவத்தீ ப⁴விஸ்ஸதி.

    Catuvīsatikkhattuñca, cakkavattī bhavissati.

    ‘‘கப்பஸதஸஹஸ்ஸம்ஹி, ஓக்காககுலஸம்ப⁴வோ;

    ‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;

    கோ³தமோ நாம கொ³த்தேன, ஸத்தா² லோகே ப⁴விஸ்ஸதி.

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ‘‘அக்கோஸித்வான ஸமணே, ஸீலவந்தே அனாஸவே;

    ‘‘Akkositvāna samaṇe, sīlavante anāsave;

    பாபகம்மவிபாகேன, நாமதெ⁴ய்யங் லபி⁴ஸ்ஸதி.

    Pāpakammavipākena, nāmadheyyaṃ labhissati.

    ‘‘தஸ்ஸ த⁴ம்மே ஸுதா³யாதோ³, ஓரஸோ த⁴ம்மனிம்மிதோ;

    ‘‘Tassa dhamme sudāyādo, oraso dhammanimmito;

    குண்ட³தா⁴னோதி நாமேன, ஸாவகோ ஸோ ப⁴விஸ்ஸதி.

    Kuṇḍadhānoti nāmena, sāvako so bhavissati.

    ‘‘பவிவேகமனுயுத்தோ, ஜா²யீ ஜா²னரதோ அஹங்;

    ‘‘Pavivekamanuyutto, jhāyī jhānarato ahaṃ;

    தோஸயித்வான ஸத்தா²ரங், விஹராமி அனாஸவோ.

    Tosayitvāna satthāraṃ, viharāmi anāsavo.

    ‘‘ஸாவகேஹி பரிவுதோ, பி⁴க்கு²ஸங்க⁴புரக்க²தோ;

    ‘‘Sāvakehi parivuto, bhikkhusaṅghapurakkhato;

    பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ நிஸீதி³த்வா, ஸலாகங் கா³ஹயீ ஜினோ.

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, salākaṃ gāhayī jino.

    ‘‘ஏகங்ஸங் சீவரங் கத்வா, வந்தி³த்வா லோகனாயகங்;

    ‘‘Ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā, vanditvā lokanāyakaṃ;

    வத³தங் வரஸ்ஸ புரதோ, பட²மங் அக்³க³ஹேஸஹங்.

    Vadataṃ varassa purato, paṭhamaṃ aggahesahaṃ.

    ‘‘தேன கம்மேன ப⁴க³வா, த³ஸஸஹஸ்ஸிகம்பகோ;

    ‘‘Tena kammena bhagavā, dasasahassikampako;

    பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ நிஸீதி³த்வா, அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி மங்.

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, aggaṭṭhāne ṭhapesi maṃ.

    ‘‘வீரியங் மே து⁴ரதோ⁴ரய்ஹங், யோக³க்கே²மாதி⁴வாஹனங்;

    ‘‘Vīriyaṃ me dhuradhorayhaṃ, yogakkhemādhivāhanaṃ;

    தா⁴ரேமி அந்திமங் தே³ஹங், ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸாஸனே.

    Dhāremi antimaṃ dehaṃ, sammāsambuddhasāsane.

    ‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    ஏவங்பூ⁴தஸ்ஸபி இமஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ கு³ணே அஜானந்தா யே புது²ஜ்ஜனா பி⁴க்கூ² ததா³ பட²மங் ஸலாகக்³க³ஹணே ‘‘கிங் நு கோ² ஏத’’ந்தி ஸமசிந்தேஸுங். தேஸங் விமதிவித⁴மனத்த²ங் தே²ரோ ஆகாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா இத்³தி⁴பாடிஹாரியங் த³ஸ்ஸெத்வா அஞ்ஞாபதே³ஸேன அஞ்ஞங் ப்³யாகரொந்தோ ‘‘பஞ்ச சி²ந்தே³’’தி கா³த²ங் அபா⁴ஸி.

    Evaṃbhūtassapi imassa therassa guṇe ajānantā ye puthujjanā bhikkhū tadā paṭhamaṃ salākaggahaṇe ‘‘kiṃ nu kho eta’’nti samacintesuṃ. Tesaṃ vimatividhamanatthaṃ thero ākāsaṃ abbhuggantvā iddhipāṭihāriyaṃ dassetvā aññāpadesena aññaṃ byākaronto ‘‘pañca chinde’’ti gāthaṃ abhāsi.

    15. தத்த² பஞ்ச சி²ந்தே³தி அபாயூபபத்தினிப்³ப³த்தனகானி பஞ்சோரம்பா⁴கி³யானி ஸங்யோஜனானி பாதே³ ப³ந்த⁴னரஜ்ஜுகங் விய புரிஸோ ஸத்தே²ன ஹெட்டி²மமக்³க³த்தயேன சி²ந்தெ³ய்ய பஜஹெய்ய. பஞ்ச ஜஹேதி உபரிதே³வலோகூபபத்திஹேதுபூ⁴தானி பஞ்சுத்³த⁴ம்பா⁴கி³யஸங்யோஜனானி புரிஸோ கீ³வாய ப³ந்த⁴னரஜ்ஜுகங் விய அரஹத்தமக்³கே³ன ஜஹெய்ய, சி²ந்தெ³ய்ய வாதி அத்தோ². பஞ்ச சுத்தரி பா⁴வயேதி தேஸங்யேவ உத்³த⁴ம்பா⁴கி³யஸங்யோஜனானங் பஹானாய ஸத்³தா⁴தீ³னி பஞ்சிந்த்³ரியானி உத்தரி அனாகா³மிமக்³கா³தி⁴க³மதோ உபரி பா⁴வெய்ய அக்³க³மக்³கா³தி⁴க³மவஸேன வட்³டெ⁴ய்ய. பஞ்சஸங்கா³திகோ³தி ஏவங்பூ⁴தோ பன பஞ்சன்னங் ராக³தோ³ஸமோஹமானதி³ட்டி²ஸங்கா³னங் அதிக்கமனேன பஹானேன பஞ்சஸங்கா³திகோ³ ஹுத்வா. பி⁴க்கு² ஓக⁴திண்ணோதி வுச்சதீதி ஸப்³ப³தா² பி⁴ன்னகிலேஸதாய பி⁴க்கூ²தி, காமப⁴வதி³ட்டி²அவிஜ்ஜோகே⁴ தரித்வா தேஸங் பாரபூ⁴தே நிப்³பா³னே டி²தோதி ச வுச்சதீதி அத்தோ².

    15. Tattha pañca chindeti apāyūpapattinibbattanakāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni pāde bandhanarajjukaṃ viya puriso satthena heṭṭhimamaggattayena chindeyya pajaheyya. Pañca jaheti uparidevalokūpapattihetubhūtāni pañcuddhambhāgiyasaṃyojanāni puriso gīvāya bandhanarajjukaṃ viya arahattamaggena jaheyya, chindeyya vāti attho. Pañca cuttari bhāvayeti tesaṃyeva uddhambhāgiyasaṃyojanānaṃ pahānāya saddhādīni pañcindriyāni uttari anāgāmimaggādhigamato upari bhāveyya aggamaggādhigamavasena vaḍḍheyya. Pañcasaṅgātigoti evaṃbhūto pana pañcannaṃ rāgadosamohamānadiṭṭhisaṅgānaṃ atikkamanena pahānena pañcasaṅgātigo hutvā. Bhikkhuoghatiṇṇoti vuccatīti sabbathā bhinnakilesatāya bhikkhūti, kāmabhavadiṭṭhiavijjoghe taritvā tesaṃ pārabhūte nibbāne ṭhitoti ca vuccatīti attho.

    குண்ட³தா⁴னத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Kuṇḍadhānattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 5. குண்ட³தா⁴னத்தே²ரகா³தா² • 5. Kuṇḍadhānattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact