Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കങ്ഖാവിതരണീ-അഭിനവ-ടീകാ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā

    പാചിത്തിയകണ്ഡം

    Pācittiyakaṇḍaṃ

    ൧. ലസുണവഗ്ഗോ

    1. Lasuṇavaggo

    ൧. ലസുണസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    1. Lasuṇasikkhāpadavaṇṇanā

    ‘‘ലസുണ’’ന്തി കിഞ്ചാപി അവിസേസേന വുത്തം, തഥാപി മഗധേസു ജാതം ലസുണമേവ ഇധാധിപ്പേതം, തമ്പി ഭണ്ഡികലസുണമേവാതി ആഹ മഗധരട്ഠേ ജാത’’ന്തിആദി.

    ‘‘Lasuṇa’’nti kiñcāpi avisesena vuttaṃ, tathāpi magadhesu jātaṃ lasuṇameva idhādhippetaṃ, tampi bhaṇḍikalasuṇamevāti āha magadharaṭṭhe jāta’’ntiādi.

    ഭണ്ഡികലസുണന്തി പോട്ടലികലസുണമേവ, സമ്പുണ്ണമിഞ്ജാനമേതം അധിവചനം. തേനാഹ ‘‘ന ഏകദ്വിതിമിഞ്ജക’’ന്തി. അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേതി (പാചി॰ അട്ഠ॰ ൭൯൫) ഏത്ഥ സചേ ദ്വേ തയോ ഭണ്ഡികേ ഏകതോയേവ സങ്ഖാദിത്വാ അജ്ഝോഹരതി, ഏകം പാചിത്തിയം. ഭഞ്ജിത്വാ ഏകേകമിഞ്ജകം ഖാദന്തിയാ പന പയോഗഗണനായ പാചിത്തിയാനി.

    Bhaṇḍikalasuṇanti poṭṭalikalasuṇameva, sampuṇṇamiñjānametaṃ adhivacanaṃ. Tenāha ‘‘na ekadvitimiñjaka’’nti. Ajjhohāre ajjhohāreti (pāci. aṭṭha. 795) ettha sace dve tayo bhaṇḍike ekatoyeva saṅkhāditvā ajjhoharati, ekaṃ pācittiyaṃ. Bhañjitvā ekekamiñjakaṃ khādantiyā pana payogagaṇanāya pācittiyāni.

    പലണ്ഡുകാദീനം വണ്ണേന വാ മിഞ്ജായ വാ നാനാത്തം വേദിതബ്ബം – വണ്ണേന താവ പലണ്ഡുകോ നാമ പണ്ഡുവണ്ണോ ഹോതി, ഭഞ്ജനകോ ലോഹിതവണ്ണോ, ഹരിതകോ ഹരിതപണ്ണവണ്ണോ. മിഞ്ജായ പന പലണ്ഡുകസ്സ ഏകാ മിഞ്ജാ ഹോതി, ഭഞ്ജനകസ്സ ദ്വേ, ഹരിതകസ്സ തിസ്സോ. ചാപലസുണോ അമിഞ്ജകോ. അങ്കുരമത്തമേവ ഹി തസ്സ ഹോതി. മഹാപച്ചരിയാദീസു പന ‘‘പലണ്ഡുകസ്സ തീണി മിഞ്ജാനി, ഭഞ്ജനകസ്സ ദ്വേ, ഹരിതകസ്സ ഏക’’ന്തി (പാചി॰ അട്ഠ॰ ൭൯൭) വുത്തം. ഏതേ പലണ്ഡുകാദയോ സഭാവേനേവ വട്ടന്തി. സൂപസമ്പാകാദീസു പന മാഗധകമ്പി വട്ടതി. തഞ്ഹി പച്ചമാനേസു മുഗ്ഗസൂപാദീസു വാ മച്ഛമംസവികതിയാ വാ തേലേ വാ ബദരസാളവാദീസു വാ അമ്ബിലസാകാദീസു വാ ഉത്തരിഭങ്ഗേസു വാ യത്ഥ കത്ഥചി അന്തമസോ യാഗുഭത്തേപി പക്ഖിത്തം വട്ടതി. ബദരസാളവം (സാരത്ഥ॰ ടീ॰ പാചിത്തിയ ൩.൭൯൩-൭൯൭) നാമ ബദരഫലാനി സുക്ഖാപേത്വാ ചുണ്ണേത്വാ കത്തബ്ബാ ഖാദനീയവികതി.

    Palaṇḍukādīnaṃ vaṇṇena vā miñjāya vā nānāttaṃ veditabbaṃ – vaṇṇena tāva palaṇḍuko nāma paṇḍuvaṇṇo hoti, bhañjanako lohitavaṇṇo, haritako haritapaṇṇavaṇṇo. Miñjāya pana palaṇḍukassa ekā miñjā hoti, bhañjanakassa dve, haritakassa tisso. Cāpalasuṇo amiñjako. Aṅkuramattameva hi tassa hoti. Mahāpaccariyādīsu pana ‘‘palaṇḍukassa tīṇi miñjāni, bhañjanakassa dve, haritakassa eka’’nti (pāci. aṭṭha. 797) vuttaṃ. Ete palaṇḍukādayo sabhāveneva vaṭṭanti. Sūpasampākādīsu pana māgadhakampi vaṭṭati. Tañhi paccamānesu muggasūpādīsu vā macchamaṃsavikatiyā vā tele vā badarasāḷavādīsu vā ambilasākādīsu vā uttaribhaṅgesu vā yattha katthaci antamaso yāgubhattepi pakkhittaṃ vaṭṭati. Badarasāḷavaṃ (sārattha. ṭī. pācittiya 3.793-797) nāma badaraphalāni sukkhāpetvā cuṇṇetvā kattabbā khādanīyavikati.

    ലസുണസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Lasuṇasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact