| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಅನುಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
ಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā
೫೦೫. ತಣ್ಹಾವಿಜ್ಜಾದೀಹಿ ಆಹಿತವಿಸೇಸಂ ಲೋಕಿಯಕಮ್ಮಂ ವಿಪಾಕುಪ್ಪಾದನಸಮತ್ಥಂ ಹೋತಿ, ನ ಅಞ್ಞಥಾತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ತಣ್ಹಾದೀಹಿ ಅಭಿಸಙ್ಖತ’’ನ್ತಿ। ಇತರಸ್ಸಾತಿ ಸುಞ್ಞತಾಪ್ಪಣಿಹಿತನಾಮರಹಿತಸ್ಸ। ಯೋ ಸುದ್ಧಿಕಪಟಿಪದಾಯ ವಿಭಾವಿತೋ, ಯೋ ಚ ಸುತ್ತನ್ತಪರಿಯಾಯೇನ ಅನಿಮಿತ್ತೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತೇನೇವಾಹ ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾನುಪಸ್ಸನಾನನ್ತರಸ್ಸಪಿ ಮಗ್ಗಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿ। ವಳಞ್ಜನ…ಪೇ॰… ಭೇದೋ ಹೋತಿ ಮಗ್ಗಾಗಮನವಸೇನಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ‘‘ಮಗ್ಗಾನನ್ತರಫಲಚಿತ್ತಸ್ಮಿಂ ಯೇವಾ’’ತಿ ವಚನಂ ಅಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ‘‘ಸುಞ್ಞತಾದಿನಾಮಲಾಭೇ ಸತೀ’’ತಿ ಸಾಸಙ್ಕಂ ಆಹ। ಅನಿಮಿತ್ತನಾಮಞ್ಚ ಲಭತಿ ಮಗ್ಗಾಗಮನತೋ ಫಲಸ್ಸ ನಾಮಲಾಭೇ ವಿಸೇಸಾಭಾವತೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ತಾದಿಸಾಯ ಏವಾತಿ ಯಾದಿಸಾ ಮಗ್ಗೇ ಸದ್ಧಾ, ತಾದಿಸಾಯ ಏವ ಫಲೇ ಸದ್ಧಾಯ।
505. Taṇhāvijjādīhi āhitavisesaṃ lokiyakammaṃ vipākuppādanasamatthaṃ hoti, na aññathāti vuttaṃ ‘‘taṇhādīhi abhisaṅkhata’’nti. Itarassāti suññatāppaṇihitanāmarahitassa. Yo suddhikapaṭipadāya vibhāvito, yo ca suttantapariyāyena animittoti vuccati. Tenevāha ‘‘aniccānupassanānantarassapi maggassā’’tiādi. Vaḷañjana…pe… bhedo hoti maggāgamanavasenāti adhippāyo. ‘‘Maggānantaraphalacittasmiṃ yevā’’ti vacanaṃ apekkhitvā ‘‘suññatādināmalābhe satī’’ti sāsaṅkaṃ āha. Animittanāmañca labhati maggāgamanato phalassa nāmalābhe visesābhāvatoti adhippāyo. Tādisāya evāti yādisā magge saddhā, tādisāya eva phale saddhāya.
೫೫೫. ‘‘ಕತಮೇ ಧಮ್ಮಾ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಾ? ಚತ್ತಾರೋ ಮಗ್ಗಾ’’ತಿ ವಚನತೋ (ಧ॰ ಸ॰ ೧೨೯೫, ೧೬೦೯) ಅನಿಯ್ಯಾನಿಕಪದನಿದ್ದೇಸೇ ಚ ‘‘ಚತೂಸು ಭೂಮೀಸು ವಿಪಾಕೋ’’ತಿ (ಧ॰ ಸ॰ ೧೬೧೦) ವುತ್ತತ್ತಾ ನ ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯೇನ ಫಲಂ ನಿಯ್ಯಾನಸಭಾವಂ, ನಿಯ್ಯಾನಸಭಾವಸ್ಸ ಪನ ವಿಪಾಕೋ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಪ್ಪಹಾನವಸೇನ ಪವತ್ತಮಾನೋ ಪರಿಯಾಯತೋ ತಥಾ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಆಹ ‘‘ನಿಯ್ಯಾನಿಕಸಭಾವಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿ। ಪಞ್ಚಙ್ಗಿಕೋ ಚಾತಿ ಏತೇನ ಮಗ್ಗವಿಭಙ್ಗೇ ಸಬ್ಬವಾರೇಸುಪಿ ಫಲಸ್ಸ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಯೋ ಆಗತೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತತ್ಥ ಹಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ ವಿಜ್ಜಮಾನಾಸುಪಿ ವಿರತೀಸು ತದವಸಿಟ್ಠಾನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಕಾರಾಪಕಙ್ಗಾನಂ ಅತಿರೇಕಕಿಚ್ಚತಾದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಪಾಳಿಯಂ ಪಞ್ಚಙ್ಗಿಕೋಪಿ ಮಗ್ಗೋ ಉದ್ಧಟೋತಿ। ಏವಂ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾಪೀತಿ ಯಥಾ ಮಗ್ಗೋ, ಏವಂ ಮಗ್ಗಬೋಜ್ಝಙ್ಗವಿಭಙ್ಗೇಸು ಫಲೇಸು ಚ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ಉದ್ಧಟಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
555. ‘‘Katame dhammā niyyānikā? Cattāro maggā’’ti vacanato (dha. sa. 1295, 1609) aniyyānikapadaniddese ca ‘‘catūsu bhūmīsu vipāko’’ti (dha. sa. 1610) vuttattā na nippariyāyena phalaṃ niyyānasabhāvaṃ, niyyānasabhāvassa pana vipāko kilesānaṃ paṭippassaddhippahānavasena pavattamāno pariyāyato tathā vuccatīti āha ‘‘niyyānikasabhāvassā’’tiādi. Pañcaṅgiko cāti etena maggavibhaṅge sabbavāresupi phalassa maggapariyāyo āgatoti dasseti. Tattha hi ariyamaggakkhaṇe vijjamānāsupi viratīsu tadavasiṭṭhānaṃ pañcannaṃ kārāpakaṅgānaṃ atirekakiccatādassanatthaṃ pāḷiyaṃ pañcaṅgikopi maggo uddhaṭoti. Evaṃ bojjhaṅgāpīti yathā maggo, evaṃ maggabojjhaṅgavibhaṅgesu phalesu ca bojjhaṅgā uddhaṭāti attho.
ಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀಪಾಳಿ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕ-ಪಠಮಮಗ್ಗವಿಪಾಕಾ • Lokuttaravipāka-paṭhamamaggavipākā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣಿ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / ಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕಕಥಾ • Lokuttaravipākakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā
