Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मपदपाळि • Dhammapadapāḷi

    २०. मग्गवग्गो

    20. Maggavaggo

    २७३.

    273.

    मग्गानट्ठङ्गिको सेट्ठो, सच्‍चानं चतुरो पदा।

    Maggānaṭṭhaṅgiko seṭṭho, saccānaṃ caturo padā;

    विरागो सेट्ठो धम्मानं, द्विपदानञ्‍च चक्खुमा॥

    Virāgo seṭṭho dhammānaṃ, dvipadānañca cakkhumā.

    २७४.

    274.

    एसेव 1 मग्गो नत्थञ्‍ञो, दस्सनस्स विसुद्धिया।

    Eseva 2 maggo natthañño, dassanassa visuddhiyā;

    एतञ्हि तुम्हे पटिपज्‍जथ, मारस्सेतं पमोहनं॥

    Etañhi tumhe paṭipajjatha, mārassetaṃ pamohanaṃ.

    २७५.

    275.

    एतञ्हि तुम्हे पटिपन्‍ना, दुक्खस्सन्तं करिस्सथ।

    Etañhi tumhe paṭipannā, dukkhassantaṃ karissatha;

    अक्खातो वो 3 मया मग्गो, अञ्‍ञाय सल्‍लकन्तनं 4

    Akkhāto vo 5 mayā maggo, aññāya sallakantanaṃ 6.

    २७६.

    276.

    तुम्हेहि किच्‍चमातप्पं, अक्खातारो तथागता।

    Tumhehi kiccamātappaṃ, akkhātāro tathāgatā;

    पटिपन्‍ना पमोक्खन्ति, झायिनो मारबन्धना॥

    Paṭipannā pamokkhanti, jhāyino mārabandhanā.

    २७७.

    277.

    ‘‘सब्बे सङ्खारा अनिच्‍चा’’ति, यदा पञ्‍ञाय पस्सति।

    ‘‘Sabbe saṅkhārā aniccā’’ti, yadā paññāya passati;

    अथ निब्बिन्दति दुक्खे, एस मग्गो विसुद्धिया॥

    Atha nibbindati dukkhe, esa maggo visuddhiyā.

    २७८.

    278.

    ‘‘सब्बे सङ्खारा दुक्खा’’ति, यदा पञ्‍ञाय पस्सति।

    ‘‘Sabbe saṅkhārā dukkhā’’ti, yadā paññāya passati;

    अथ निब्बिन्दति दुक्खे, एस मग्गो विसुद्धिया॥

    Atha nibbindati dukkhe, esa maggo visuddhiyā.

    २७९.

    279.

    ‘‘सब्बे धम्मा अनत्ता’’ति, यदा पञ्‍ञाय पस्सति।

    ‘‘Sabbe dhammā anattā’’ti, yadā paññāya passati;

    अथ निब्बिन्दति दुक्खे, एस मग्गो विसुद्धिया॥

    Atha nibbindati dukkhe, esa maggo visuddhiyā.

    २८०.

    280.

    उट्ठानकालम्हि अनुट्ठहानो, युवा बली आलसियं उपेतो।

    Uṭṭhānakālamhi anuṭṭhahāno, yuvā balī ālasiyaṃ upeto;

    संसन्‍नसङ्कप्पमनो 7 कुसीतो, पञ्‍ञाय मग्गं अलसो न विन्दति॥

    Saṃsannasaṅkappamano 8 kusīto, paññāya maggaṃ alaso na vindati.

    २८१.

    281.

    वाचानुरक्खी मनसा सुसंवुतो, कायेन च नाकुसलं कयिरा 9

    Vācānurakkhī manasā susaṃvuto, kāyena ca nākusalaṃ kayirā 10;

    एते तयो कम्मपथे विसोधये, आराधये मग्गमिसिप्पवेदितं॥

    Ete tayo kammapathe visodhaye, ārādhaye maggamisippaveditaṃ.

    २८२.

    282.

    योगा वे जायती 11 भूरि, अयोगा भूरिसङ्खयो।

    Yogā ve jāyatī 12 bhūri, ayogā bhūrisaṅkhayo;

    एतं द्वेधापथं ञत्वा, भवाय विभवाय च।

    Etaṃ dvedhāpathaṃ ñatvā, bhavāya vibhavāya ca;

    तथात्तानं निवेसेय्य, यथा भूरि पवड्ढति॥

    Tathāttānaṃ niveseyya, yathā bhūri pavaḍḍhati.

    २८३.

    283.

    वनं छिन्दथ मा रुक्खं, वनतो जायते भयं।

    Vanaṃ chindatha mā rukkhaṃ, vanato jāyate bhayaṃ;

    छेत्वा वनञ्‍च वनथञ्‍च, निब्बना होथ भिक्खवो॥

    Chetvā vanañca vanathañca, nibbanā hotha bhikkhavo.

    २८४.

    284.

    याव हि वनथो न छिज्‍जति, अणुमत्तोपि नरस्स नारिसु।

    Yāva hi vanatho na chijjati, aṇumattopi narassa nārisu;

    पटिबद्धमनोव 13 ताव सो, वच्छो खीरपकोव 14 मातरि॥

    Paṭibaddhamanova 15 tāva so, vaccho khīrapakova 16 mātari.

    २८५.

    285.

    उच्छिन्द सिनेहमत्तनो कुमुदं सारदिकंव 17

    Ucchinda sinehamattano kumudaṃ sāradikaṃva 18;

    सन्तिमग्गमेव ब्रूहय, निब्बानं सुगतेन देसितं॥

    Santimaggameva brūhaya, nibbānaṃ sugatena desitaṃ.

    २८६.

    286.

    इध वस्सं वसिस्सामि, इध हेमन्तगिम्हिसु।

    Idha vassaṃ vasissāmi, idha hemantagimhisu;

    इति बालो विचिन्तेति, अन्तरायं न बुज्झति॥

    Iti bālo vicinteti, antarāyaṃ na bujjhati.

    २८७.

    287.

    तं पुत्तपसुसम्मत्तं, ब्यासत्तमनसं नरं।

    Taṃ puttapasusammattaṃ, byāsattamanasaṃ naraṃ;

    सुत्तं गामं महोघोव, मच्‍चु आदाय गच्छति॥

    Suttaṃ gāmaṃ mahoghova, maccu ādāya gacchati.

    २८८.

    288.

    न सन्ति पुत्ता ताणाय, न पिता नापि बन्धवा।

    Na santi puttā tāṇāya, na pitā nāpi bandhavā;

    अन्तकेनाधिपन्‍नस्स, नत्थि ञातीसु ताणता॥

    Antakenādhipannassa, natthi ñātīsu tāṇatā.

    २८९.

    289.

    एतमत्थवसं ञत्वा, पण्डितो सीलसंवुतो।

    Etamatthavasaṃ ñatvā, paṇḍito sīlasaṃvuto;

    निब्बानगमनं मग्गं, खिप्पमेव विसोधये॥

    Nibbānagamanaṃ maggaṃ, khippameva visodhaye.

    मग्गवग्गो वीसतिमो निट्ठितो।

    Maggavaggo vīsatimo niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. एसोव (सी॰ पी॰)
    2. esova (sī. pī.)
    3. अक्खातो वे (सी॰ पी॰)
    4. सल्‍लसन्थनं (सी॰ पी॰), सल्‍लसत्थनं (स्या॰)
    5. akkhāto ve (sī. pī.)
    6. sallasanthanaṃ (sī. pī.), sallasatthanaṃ (syā.)
    7. असम्पन्‍नसङ्कप्पमनो (क॰)
    8. asampannasaṅkappamano (ka.)
    9. अकुसलं न कयिरा (सी॰ स्या॰ कं॰ पी॰)
    10. akusalaṃ na kayirā (sī. syā. kaṃ. pī.)
    11. जायते (कत्थचि)
    12. jāyate (katthaci)
    13. पटिबन्धमनोव (क॰)
    14. खीरपानोव (पी॰)
    15. paṭibandhamanova (ka.)
    16. khīrapānova (pī.)
    17. पाणिना
    18. pāṇinā



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / धम्मपद-अट्ठकथा • Dhammapada-aṭṭhakathā / २०. मग्गवग्गो • 20. Maggavaggo


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact