| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
೨. ಮಹಾಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
2. Mahāgosiṅgasuttavaṇṇanā
೩೩೨. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ಮಹಾಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನದಾಯೇತಿ ಇದಂ ವಸನಟ್ಠಾನದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವುತ್ತಂ। ಅಞ್ಞೇಸು ಹಿ ಸುತ್ತೇಸು, ‘‘ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ’’ತಿ ಏವಂ ಪಠಮಂ ಗೋಚರಗಾಮಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪನ ಮಹಾಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತೇ ಭಗವತೋ ಗೋಚರಗಾಮೋ ಅನಿಬನ್ಧೋ, ಕೋಚಿದೇವ ಗೋಚರಗಾಮೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ತಸ್ಮಾ ವಸನಟ್ಠಾನಮೇವ ಪರಿದೀಪಿತಂ। ಅರಞ್ಞನಿದಾನಕಂ ನಾಮೇತಂ ಸುತ್ತನ್ತಿ। ಸಮ್ಬಹುಲೇಹೀತಿ ಬಹುಕೇಹಿ। ಅಭಿಞ್ಞಾತೇಹಿ ಅಭಿಞ್ಞಾತೇಹೀತಿ ಸಬ್ಬತ್ಥ ವಿಸ್ಸುತೇಹಿ ಪಾಕಟೇಹಿ। ಥೇರೇಹಿ ಸಾವಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿನ್ತಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರಾದೀಹಿ ಥಿರಕಾರಕೇಹೇವ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತತ್ತಾ ಥೇರೇಹಿ, ಸವನನ್ತೇ ಜಾತತ್ತಾ ಸಾವಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕತೋ। ಇದಾನಿ ತೇ ಥೇರೇ ಸರೂಪತೋ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ, ಆಯಸ್ಮತಾ ಚ ಸಾರಿಪುತ್ತೇನಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥಾಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಅತ್ತನೋ ಸೀಲಾದೀಹಿ ಗುಣೇಹಿ ಬುದ್ಧಸಾಸನೇ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋ। ಚಕ್ಖುಮನ್ತಾನಂ ಗಗನಮಜ್ಝೇ ಠಿತೋ ಸೂರಿಯೋ ವಿಯ ಚನ್ದೋ ವಿಯ, ಸಮುದ್ದತೀರೇ ಠಿತಾನಂ ಸಾಗರೋ ವಿಯ ಚ ಪಾಕಟೋ ಪಞ್ಞಾತೋ। ನ ಕೇವಲಞ್ಚಸ್ಸ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಆಗತಗುಣವಸೇನೇವ ಮಹನ್ತತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ, ಇತೋ ಅಞ್ಞೇಸಂ ಧಮ್ಮದಾಯಾದಸುತ್ತಂ ಅನಙ್ಗಣಸುತ್ತಂ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಸುತ್ತಂ ಸೀಹನಾದಸುತ್ತಂ ರಥವಿನೀತಂ ಮಹಾಹತ್ಥಿಪದೋಪಮಂ ಮಹಾವೇದಲ್ಲಂ ಚಾತುಮಸುತ್ತಂ ದೀಘನಖಂ ಅನುಪದಸುತ್ತಂ ಸೇವಿತಬ್ಬಾಸೇವಿತಬ್ಬಸುತ್ತಂ ಸಚ್ಚವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಾರಿಸುದ್ಧಿ ಸಮ್ಪಸಾದನೀಯಂ ಸಙ್ಗೀತಿಸುತ್ತಂ ದಸುತ್ತರಸುತ್ತಂ ಪವಾರಣಾಸುತ್ತಂ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೨೧೫ ಆದಯೋ) ಸುಸಿಮಸುತ್ತಂ ಥೇರಪಞ್ಹಸುತ್ತಂ ಮಹಾನಿದ್ದೇಸೋ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗೋ ಥೇರಸೀಹನಾದಸುತ್ತಂ ಅಭಿನಿಕ್ಖಮನಂ ಏತದಗ್ಗನ್ತಿ ಇಮೇಸಮ್ಪಿ ಸುತ್ತಾನಂ ವಸೇನ ಥೇರಸ್ಸ ಮಹನ್ತತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಏತದಗ್ಗಸ್ಮಿಞ್ಹಿ, ‘‘ಏತದಗ್ಗಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಮ ಸಾವಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಮಹಾಪಞ್ಞಾನಂ ಯದಿದಂ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೧.೧೮೮-೧೮೯) ವುತ್ತಂ।
332.Evaṃme sutanti mahāgosiṅgasuttaṃ. Tattha gosiṅgasālavanadāyeti idaṃ vasanaṭṭhānadassanatthaṃ vuttaṃ. Aññesu hi suttesu, ‘‘sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme’’ti evaṃ paṭhamaṃ gocaragāmaṃ dassetvā pacchā vasanaṭṭhānaṃ dasseti. Imasmiṃ pana mahāgosiṅgasutte bhagavato gocaragāmo anibandho, kocideva gocaragāmo bhavissati. Tasmā vasanaṭṭhānameva paridīpitaṃ. Araññanidānakaṃ nāmetaṃ suttanti. Sambahulehīti bahukehi. Abhiññātehi abhiññātehīti sabbattha vissutehi pākaṭehi. Therehi sāvakehi saddhinti pātimokkhasaṃvarādīhi thirakārakeheva dhammehi samannāgatattā therehi, savanante jātattā sāvakehi saddhiṃ ekato. Idāni te there sarūpato dassento, āyasmatā ca sāriputtenātiādimāha. Tatthāyasmā sāriputto attano sīlādīhi guṇehi buddhasāsane abhiññāto. Cakkhumantānaṃ gaganamajjhe ṭhito sūriyo viya cando viya, samuddatīre ṭhitānaṃ sāgaro viya ca pākaṭo paññāto. Na kevalañcassa imasmiṃ sutte āgataguṇavaseneva mahantatā veditabbā, ito aññesaṃ dhammadāyādasuttaṃ anaṅgaṇasuttaṃ sammādiṭṭhisuttaṃ sīhanādasuttaṃ rathavinītaṃ mahāhatthipadopamaṃ mahāvedallaṃ cātumasuttaṃ dīghanakhaṃ anupadasuttaṃ sevitabbāsevitabbasuttaṃ saccavibhaṅgasuttaṃ piṇḍapātapārisuddhi sampasādanīyaṃ saṅgītisuttaṃ dasuttarasuttaṃ pavāraṇāsuttaṃ (saṃ. ni. 1.215 ādayo) susimasuttaṃ therapañhasuttaṃ mahāniddeso paṭisambhidāmaggo therasīhanādasuttaṃ abhinikkhamanaṃ etadagganti imesampi suttānaṃ vasena therassa mahantatā veditabbā. Etadaggasmiñhi, ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ mahāpaññānaṃ yadidaṃ sāriputto’’ti (a. ni. 1.188-189) vuttaṃ.
ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋಪಿ ಸೀಲಾದಿಗುಣೇಹಿ ಚೇವ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಆಗತಗುಣೇಹಿ ಚ ಥೇರೋ ವಿಯ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋ ಪಾಕಟೋ ಮಹಾ। ಅಪಿಚಸ್ಸ ಅನುಮಾನಸುತ್ತಂ, ಚೂಳತಣ್ಹಾಸಙ್ಖಯಸುತ್ತಂ ಮಾರತಜ್ಜನಿಯಸುತ್ತಂ ಪಾಸಾದಕಮ್ಪನಂ ಸಕಲಂ ಇದ್ಧಿಪಾದಸಂಯುತ್ತಂ ನನ್ದೋಪನನ್ದದಮನಂ ಯಮಕಪಾಟಿಹಾರಿಯಕಾಲೇ ದೇವಲೋಕಗಮನಂ ವಿಮಾನವತ್ಥು ಪೇತವತ್ಥು ಥೇರಸ್ಸ ಅಭಿನಿಕ್ಖಮನಂ ಏತದಗ್ಗನ್ತಿ ಇಮೇಸಮ್ಪಿ ವಸೇನ ಮಹನ್ತಭಾವೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ । ಏತದಗ್ಗಸ್ಮಿಞ್ಹಿ, ‘‘ಏತದಗ್ಗಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಮ ಸಾವಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಇದ್ಧಿಮನ್ತಾನಂ ಯದಿದಂ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೧.೧೯೦) ವುತ್ತಂ।
Mahāmoggallānopi sīlādiguṇehi ceva imasmiṃ sutte āgataguṇehi ca thero viya abhiññāto pākaṭo mahā. Apicassa anumānasuttaṃ, cūḷataṇhāsaṅkhayasuttaṃ māratajjaniyasuttaṃ pāsādakampanaṃ sakalaṃ iddhipādasaṃyuttaṃ nandopanandadamanaṃ yamakapāṭihāriyakāle devalokagamanaṃ vimānavatthu petavatthu therassa abhinikkhamanaṃ etadagganti imesampi vasena mahantabhāvo veditabbo . Etadaggasmiñhi, ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ iddhimantānaṃ yadidaṃ mahāmoggallāno’’ti (a. ni. 1.190) vuttaṃ.
ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋಪಿ ಸೀಲಾದಿಗುಣೇಹಿ ಚೇವ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಆಗತಗುಣೇಹಿ ಚ ಥೇರೋ ವಿಯ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋ ಪಾಕಟೋ ಮಹಾ। ಅಪಿಚಸ್ಸ ಚೀವರಪರಿವತ್ತನಸುತ್ತಂ ಜಿಣ್ಣಚೀವರಸುತ್ತಂ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೨.೧೫೪ ಆದಯೋ) ಚನ್ದೋಪಮಂ ಸಕಲಂ ಕಸ್ಸಪಸಂಯುತ್ತಂ ಮಹಾಅರಿಯವಂಸಸುತ್ತಂ ಥೇರಸ್ಸ ಅಭಿನಿಕ್ಖಮನಂ ಏತದಗ್ಗನ್ತಿ ಇಮೇಸಮ್ಪಿ ವಸೇನ ಮಹನ್ತಭಾವೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಏತದಗ್ಗಸ್ಮಿಞ್ಹಿ, ‘‘ಏತದಗ್ಗಂ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಮ ಸಾವಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಧುತವಾದಾನಂ ಯದಿದಂ ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೧.೧೯೧) ವುತ್ತಂ।
Mahākassapopi sīlādiguṇehi ceva imasmiṃ sutte āgataguṇehi ca thero viya abhiññāto pākaṭo mahā. Apicassa cīvaraparivattanasuttaṃ jiṇṇacīvarasuttaṃ (saṃ. ni. 2.154 ādayo) candopamaṃ sakalaṃ kassapasaṃyuttaṃ mahāariyavaṃsasuttaṃ therassa abhinikkhamanaṃ etadagganti imesampi vasena mahantabhāvo veditabbo. Etadaggasmiñhi, ‘‘etadaggaṃ , bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ dhutavādānaṃ yadidaṃ mahākassapo’’ti (a. ni. 1.191) vuttaṃ.
ಅನುರುದ್ಧತ್ಥೇರೋಪಿ ಸೀಲಾದಿಗುಣೇಹಿ ಚೇವ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಆಗತಗುಣೇಹಿ ಚ ಥೇರೋ ವಿಯ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋ ಪಾಕಟೋ ಮಹಾ। ಅಪಿಚಸ್ಸ ಚೂಳಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತಂ ನಳಕಪಾನಸುತ್ತಂ ಅನುತ್ತರಿಯಸುತ್ತಂ ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸಸುತ್ತಂ ಅನುರುದ್ಧಸಂಯುತ್ತಂ ಮಹಾಪುರಿಸವಿತಕ್ಕಸುತ್ತಂ ಥೇರಸ್ಸ ಅಭಿನಿಕ್ಖಮನಂ ಏತದಗ್ಗನ್ತಿ ಇಮೇಸಮ್ಪಿ ವಸೇನ ಮಹನ್ತಭಾವೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಏತದಗ್ಗಸ್ಮಿಞ್ಹಿ, ‘‘ಏತದಗ್ಗಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಮ ಸಾವಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕಾನಂ ಯದಿದಂ ಅನುರುದ್ಧೋ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೧.೧೯೨) ವುತ್ತಂ।
Anuruddhattheropi sīlādiguṇehi ceva imasmiṃ sutte āgataguṇehi ca thero viya abhiññāto pākaṭo mahā. Apicassa cūḷagosiṅgasuttaṃ naḷakapānasuttaṃ anuttariyasuttaṃ upakkilesasuttaṃ anuruddhasaṃyuttaṃ mahāpurisavitakkasuttaṃ therassa abhinikkhamanaṃ etadagganti imesampi vasena mahantabhāvo veditabbo. Etadaggasmiñhi, ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ dibbacakkhukānaṃ yadidaṃ anuruddho’’ti (a. ni. 1.192) vuttaṃ.
ಆಯಸ್ಮತಾ ಚ ರೇವತೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ದ್ವೇ ರೇವತಾ ಖದಿರವನಿಯರೇವತೋ ಚ ಕಙ್ಖಾರೇವತೋ ಚ। ತತ್ಥ ಖದಿರವನಿಯರೇವತೋ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ಕನಿಟ್ಠಭಾತಿಕೋ, ನ ಸೋ ಇಧ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ। ‘‘ಅಕಪ್ಪಿಯೋ ಗುಳೋ, ಅಕಪ್ಪಿಯಾ ಮುಗ್ಗಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೨೭೨) ಏವಂ ಕಙ್ಖಾಬಹುಲೋ ಪನ ಥೇರೋ ಇಧ ರೇವತೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ। ಸೋಪಿ ಸೀಲಾದಿಗುಣೇಹಿ ಚೇವ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಆಗತಗುಣೇಹಿ ಚ ಥೇರೋ ವಿಯ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋ ಪಾಕಟೋ ಮಹಾ। ಅಪಿಚಸ್ಸ ಅಭಿನಿಕ್ಖಮನೇನಪಿ ಏತದಗ್ಗೇನಪಿ ಮಹನ್ತಭಾವೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಏತದಗ್ಗಸ್ಮಿಞ್ಹಿ, ‘‘ಏತದಗ್ಗಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಮ ಸಾವಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಝಾಯೀನಂ ಯದಿದಂ ಕಙ್ಖಾರೇವತೋ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೧.೨೦೪) ವುತ್ತಂ।
Āyasmatā ca revatenāti ettha pana dve revatā khadiravaniyarevato ca kaṅkhārevato ca. Tattha khadiravaniyarevato dhammasenāpatittherassa kaniṭṭhabhātiko, na so idha adhippeto. ‘‘Akappiyo guḷo, akappiyā muggā’’ti (mahāva. 272) evaṃ kaṅkhābahulo pana thero idha revatoti adhippeto. Sopi sīlādiguṇehi ceva imasmiṃ sutte āgataguṇehi ca thero viya abhiññāto pākaṭo mahā. Apicassa abhinikkhamanenapi etadaggenapi mahantabhāvo veditabbo. Etadaggasmiñhi, ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ jhāyīnaṃ yadidaṃ kaṅkhārevato’’ti (a. ni. 1.204) vuttaṃ.
ಆನನ್ದತ್ಥೇರೋಪಿ ಸೀಲಾದಿಗುಣೇಹಿ ಚೇವ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಆಗತಗುಣೇಹಿ ಚ ಥೇರೋ ವಿಯ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋ ಪಾಕಟೋ ಮಹಾ। ಅಪಿಚಸ್ಸ ಸೇಕ್ಖಸುತ್ತಂ ಬಾಹಿತಿಕಸುತ್ತಂ ಆನೇಞ್ಜಸಪ್ಪಾಯಂ ಗೋಪಕಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಂ ಬಹುಧಾತುಕಂ ಚೂಳಸುಞ್ಞತಂ ಮಹಾಸುಞ್ಞತಂ ಅಚ್ಛರಿಯಬ್ಭುತಸುತ್ತಂ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಂ ಮಹಾನಿದಾನಂ ಮಹಾಪರಿನಿಬ್ಬಾನಂ ಸುಭಸುತ್ತಂ ಚೂಳನಿಯಲೋಕಧಾತುಸುತ್ತಂ ಅಭಿನಿಕ್ಖಮನಂ ಏತದಗ್ಗನ್ತಿ ಇಮೇಸಮ್ಪಿ ವಸೇನ ಮಹನ್ತಭಾವೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಏತದಗ್ಗಸ್ಮಿಞ್ಹಿ, ‘‘ಏತದಗ್ಗಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಮ ಸಾವಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಬಹುಸ್ಸುತಾನಂ ಯದಿದಂ ಆನನ್ದೋ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೧.೨೧೯-೨೨೩) ವುತ್ತಂ।
Ānandattheropi sīlādiguṇehi ceva imasmiṃ sutte āgataguṇehi ca thero viya abhiññāto pākaṭo mahā. Apicassa sekkhasuttaṃ bāhitikasuttaṃ āneñjasappāyaṃ gopakamoggallānaṃ bahudhātukaṃ cūḷasuññataṃ mahāsuññataṃ acchariyabbhutasuttaṃ bhaddekarattaṃ mahānidānaṃ mahāparinibbānaṃ subhasuttaṃ cūḷaniyalokadhātusuttaṃ abhinikkhamanaṃ etadagganti imesampi vasena mahantabhāvo veditabbo. Etadaggasmiñhi, ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ bahussutānaṃ yadidaṃ ānando’’ti (a. ni. 1.219-223) vuttaṃ.
ಅಞ್ಞೇಹಿ ಚ ಅಭಿಞ್ಞಾತೇಹಿ ಅಭಿಞ್ಞಾತೇಹೀತಿ ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ಏತೇಹೇವ, ಅಞ್ಞೇಹಿ ಚ ಮಹಾಗುಣತಾಯ ಪಾಕಟೇಹಿ ಅಭಿಞ್ಞಾತೇಹಿ ಬಹೂಹಿ ಥೇರೇಹಿ ಸಾವಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಭಗವಾ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನದಾಯೇ ವಿಹರತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಆಯಸ್ಮಾ ಹಿ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಸಯಂ ಮಹಾಪಞ್ಞೋ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಬಹೂ ಮಹಾಪಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಹೇತ್ವಾ ತದಾ ದಸಬಲಂ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ವಿಹಾಸಿ। ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಸಯಂ ಇದ್ಧಿಮಾ, ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ ಸಯಂ ಧುತವಾದೋ, ಆಯಸ್ಮಾ ಅನುರುದ್ಧೋ ಸಯಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೋ, ಆಯಸ್ಮಾ ರೇವತೋ ಸಯಂ ಝಾನಾಭಿರತೋ, ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಸಯಂ ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಬಹೂ ಬಹುಸ್ಸುತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಹೇತ್ವಾ ತದಾ ದಸಬಲಂ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ವಿಹಾಸಿ, ಏವಂ ತದಾ ಏತೇ ಚ ಅಞ್ಞೇ ಚ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಮಹಾಥೇರಾ ತಿಂಸಸಹಸ್ಸಮತ್ತಾ ಭಿಕ್ಖೂ ದಸಬಲಂ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ವಿಹರಿಂಸೂತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
Aññehi ca abhiññātehi abhiññātehīti na kevalañca eteheva, aññehi ca mahāguṇatāya pākaṭehi abhiññātehi bahūhi therehi sāvakehi saddhiṃ bhagavā gosiṅgasālavanadāye viharatīti attho. Āyasmā hi sāriputto sayaṃ mahāpañño aññepi bahū mahāpaññe bhikkhū gahetvā tadā dasabalaṃ parivāretvā vihāsi. Āyasmā mahāmoggallāno sayaṃ iddhimā, āyasmā mahākassapo sayaṃ dhutavādo, āyasmā anuruddho sayaṃ dibbacakkhuko, āyasmā revato sayaṃ jhānābhirato, āyasmā ānando sayaṃ bahussuto aññepi bahū bahussute bhikkhū gahetvā tadā dasabalaṃ parivāretvā vihāsi, evaṃ tadā ete ca aññe ca abhiññātā mahātherā tiṃsasahassamattā bhikkhū dasabalaṃ parivāretvā vihariṃsūti veditabbā.
ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾ ವುಟ್ಠಿತೋತಿ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿವಿವೇಕತೋ ವುಟ್ಠಿತೋ। ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೀತಿ ಥೇರೋ ಕಿರ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾ ವುಟ್ಠಿತೋ ಪಚ್ಛಿಮಲೋಕಧಾತುಂ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ವನನ್ತೇ ಕೀಳನ್ತಸ್ಸ ಮತ್ತಖತ್ತಿಯಸ್ಸ ಕಣ್ಣತೋ ಪತಮಾನಂ ಕುಣ್ಡಲಂ ವಿಯ, ಸಂಹರಿತ್ವಾ ಸಮುಗ್ಗೇ ಪಕ್ಖಿಪಮಾನಂ ರತ್ತಕಮ್ಬಲಂ ವಿಯ, ಮಣಿನಾಗದನ್ತತೋ ಪತಮಾನಂ ಸತಸಹಸ್ಸಗ್ಘನಿಕಂ ಸುವಣ್ಣಪಾತಿಂ ವಿಯ ಚ ಅತ್ಥಂ ಗಚ್ಛಮಾನಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಪಣ್ಣಾಸಯೋಜನಂ ಸೂರಿಯಮಣ್ಡಲಂ ಅದ್ದಸ। ತದನನ್ತರಂ ಪಾಚೀನಲೋಕಧಾತುಂ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ನೇಮಿಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿವತ್ತಯಮಾನಂ ರಜತಚಕ್ಕಂ ವಿಯ, ರಜತಕೂಟತೋ ನಿಕ್ಖಮನ್ತಂ ಖೀರಧಾರಾಮಣ್ಡಂ ವಿಯ, ಸಪಕ್ಖೇ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಗಗನತಲೇ ಪಕ್ಖನ್ದಮಾನಂ ಸೇತಹಂಸಂ ವಿಯ ಚ ಮೇಘವಣ್ಣಾಯ ಸಮುದ್ದಕುಚ್ಛಿತೋ ಉಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ಪಾಚೀನಚಕ್ಕವಾಳಪಬ್ಬತಮತ್ಥಕೇ ಸಸಲಕ್ಖಣಪ್ಪಟಿಮಣ್ಡಿತಂ ಏಕೂನಪಣ್ಣಾಸಯೋಜನಂ ಚನ್ದಮಣ್ಡಲಂ ಅದ್ದಸ। ತತೋ ಸಾಲವನಂ ಓಲೋಕೇಸಿ। ತಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಸಮಯೇ ಸಾಲರುಕ್ಖಾ ಮೂಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಅಗ್ಗಾ ಸಬ್ಬಪಾಲಿಫುಲ್ಲಾ ದುಕೂಲಪಾರುತಾ ವಿಯ, ಮುತ್ತಾಕಲಾಪವಿನದ್ಧಾ ವಿಯ ಚ ವಿರೋಚಿಂಸು। ಭೂಮಿತಲಂ ಪುಪ್ಫಸನ್ಥರಪೂಜಾಯ ಪಟಿಮಣ್ಡಿತಂ ವಿಯ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ನಿಪತನ್ತೇನ ಪುಪ್ಫರೇಣುನಾ ಲಾಖಾರಸೇನ ಸಿಞ್ಚಮಾನಂ ವಿಯ ಚ ಅಹೋಸಿ। ಭಮರಮಧುಕರಗಣಾ ಕುಸುಮರೇಣುಮದಮತ್ತಾ ಉಪಗಾಯಮಾನಾ ವಿಯ ವನನ್ತರೇಸು ವಿಚರನ್ತಿ। ತದಾ ಚ ಉಪೋಸಥದಿವಸೋವ ಹೋತಿ। ಅಥ ಥೇರೋ, ‘‘ಕಾಯ ನು ಖೋ ಅಜ್ಜ ರತಿಯಾ ವೀತಿನಾಮೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇಸಿ, ಅರಿಯಸಾವಕಾ ಚ ನಾಮ ಪಿಯಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾ ಹೋನ್ತಿ। ಅಥಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಜ್ಜ ಮಯ್ಹಂ ಜೇಟ್ಠಭಾತಿಕಸ್ಸ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಧಮ್ಮರತಿಯಾ ವೀತಿನಾಮೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಪನ ಏಕಕೋವ ಅಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಮಯ್ಹಂ ಪಿಯಸಹಾಯಂ ಮಹಾಕಸ್ಸಪತ್ಥೇರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ನಿಸಿನ್ನಟ್ಠಾನತೋ ವುಟ್ಠಾಯ ಚಮ್ಮಖಣ್ಡಂ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।
Paṭisallānā vuṭṭhitoti phalasamāpattivivekato vuṭṭhito. Yenāyasmā mahākassapo tenupasaṅkamīti thero kira paṭisallānā vuṭṭhito pacchimalokadhātuṃ olokento vanante kīḷantassa mattakhattiyassa kaṇṇato patamānaṃ kuṇḍalaṃ viya, saṃharitvā samugge pakkhipamānaṃ rattakambalaṃ viya, maṇināgadantato patamānaṃ satasahassagghanikaṃ suvaṇṇapātiṃ viya ca atthaṃ gacchamānaṃ paripuṇṇapaṇṇāsayojanaṃ sūriyamaṇḍalaṃ addasa. Tadanantaraṃ pācīnalokadhātuṃ olokento nemiyaṃ gahetvā parivattayamānaṃ rajatacakkaṃ viya, rajatakūṭato nikkhamantaṃ khīradhārāmaṇḍaṃ viya, sapakkhe papphoṭetvā gaganatale pakkhandamānaṃ setahaṃsaṃ viya ca meghavaṇṇāya samuddakucchito uggantvā pācīnacakkavāḷapabbatamatthake sasalakkhaṇappaṭimaṇḍitaṃ ekūnapaṇṇāsayojanaṃ candamaṇḍalaṃ addasa. Tato sālavanaṃ olokesi. Tasmiñhi samaye sālarukkhā mūlato paṭṭhāya yāva aggā sabbapāliphullā dukūlapārutā viya, muttākalāpavinaddhā viya ca virociṃsu. Bhūmitalaṃ pupphasantharapūjāya paṭimaṇḍitaṃ viya, tattha tattha nipatantena pupphareṇunā lākhārasena siñcamānaṃ viya ca ahosi. Bhamaramadhukaragaṇā kusumareṇumadamattā upagāyamānā viya vanantaresu vicaranti. Tadā ca uposathadivasova hoti. Atha thero, ‘‘kāya nu kho ajja ratiyā vītināmessāmī’’ti cintesi, ariyasāvakā ca nāma piyadhammassavanā honti. Athassa etadahosi – ‘‘ajja mayhaṃ jeṭṭhabhātikassa dhammasenāpatittherassa santikaṃ gantvā dhammaratiyā vītināmessāmī’’ti. Gacchanto pana ekakova agantvā ‘‘mayhaṃ piyasahāyaṃ mahākassapattheraṃ gahetvā gamissāmī’’ti nisinnaṭṭhānato vuṭṭhāya cammakhaṇḍaṃ papphoṭetvā yenāyasmā mahākassapo tenupasaṅkami.
ಏವಮಾವುಸೋತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋತಿ ಥೇರೋಪಿ ಯಸ್ಮಾ ಪಿಯಧಮ್ಮಸ್ಸವನೋವ ಅರಿಯಸಾವಕೋ, ತಸ್ಮಾ ತಸ್ಸ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾ ಗಚ್ಛಾವುಸೋ, ತ್ವಂ, ಮಯ್ಹಂ ಸೀಸಂ ವಾ ರುಜ್ಜತಿ ಪಿಟ್ಠಿ ವಾತಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಲೇಸಾಪದೇಸಂ ಅಕತ್ವಾ ತುಟ್ಠಹದಯೋವ, ‘‘ಏವಮಾವುಸೋ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಚ ನಿಸಿನ್ನಟ್ಠಾನತೋ ವುಟ್ಠಾಯ ಚಮ್ಮಖಣ್ಡಂ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಂ ಅನುಬನ್ಧಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ದ್ವೇ ಮಹಾಥೇರಾ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಠಿತಾನಿ ದ್ವೇ ಚನ್ದಮಣ್ಡಲಾನಿ ವಿಯ, ದ್ವೇ ಸೂರಿಯಮಣ್ಡಲಾನಿ ವಿಯ, ದ್ವೇ ಛದ್ದನ್ತನಾಗರಾಜಾನೋ ವಿಯ, ದ್ವೇ ಸೀಹಾ ವಿಯ, ದ್ವೇ ಬ್ಯಗ್ಘಾ ವಿಯ ಚ ವಿರೋಚಿಂಸು। ಅನುರುದ್ಧತ್ಥೇರೋಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ದಿವಾಟ್ಠಾನೇ ನಿಸಿನ್ನೋ ದ್ವೇ ಮಹಾಥೇರೇ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಗಚ್ಛನ್ತೇ ದಿಸ್ವಾ ಪಚ್ಛಿಮಲೋಕಧಾತುಂ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ಸೂರಿಯಂ ವನನ್ತಂ ಪವಿಸನ್ತಂ ವಿಯ, ಪಾಚೀನಲೋಕಧಾತುಂ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ಚನ್ದಂ ವನನ್ತತೋ ಉಗ್ಗಚ್ಛನ್ತಂ ವಿಯ, ಸಾಲವನಂ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ಸಬ್ಬಪಾಲಿಫುಲ್ಲಮೇವ ಸಾಲವನಞ್ಚ ದಿಸ್ವಾ ಅಜ್ಜ ಉಪೋಸಥದಿವಸೋ, ಇಮೇ ಚ ಮೇ ಜೇಟ್ಠಭಾತಿಕಾ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಮಹನ್ತೇನ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ, ಅಹಮ್ಪಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಸ್ಸ ಭಾಗೀ ಭವಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ನಿಸಿನ್ನಟ್ಠಾನತೋ ವುಟ್ಠಾಯ ಚಮ್ಮಖಣ್ಡಂ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಮಹಾಥೇರಾನಂ ಪದಾನುಪದಿಕೋ ಹುತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಮಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಅನುರುದ್ಧೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸೂ’’ತಿ। ಉಪಸಙ್ಕಮಿಂಸೂತಿ। ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಠಿತಾ ತಯೋ ಚನ್ದಾ ವಿಯ, ಸೂರಿಯಾ ವಿಯ, ಸೀಹಾ ವಿಯ ಚ ವಿರೋಚಮಾನಾ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು।
Evamāvusotikho āyasmā mahākassapoti theropi yasmā piyadhammassavanova ariyasāvako, tasmā tassa vacanaṃ sutvā gacchāvuso, tvaṃ, mayhaṃ sīsaṃ vā rujjati piṭṭhi vāti kiñci lesāpadesaṃ akatvā tuṭṭhahadayova, ‘‘evamāvuso’’tiādimāha. Paṭissutvā ca nisinnaṭṭhānato vuṭṭhāya cammakhaṇḍaṃ papphoṭetvā mahāmoggallānaṃ anubandhi. Tasmiṃ samaye dve mahātherā paṭipāṭiyā ṭhitāni dve candamaṇḍalāni viya, dve sūriyamaṇḍalāni viya, dve chaddantanāgarājāno viya, dve sīhā viya, dve byagghā viya ca virociṃsu. Anuruddhattheropi tasmiṃ samaye divāṭṭhāne nisinno dve mahāthere sāriputtattherassa santikaṃ gacchante disvā pacchimalokadhātuṃ olokento sūriyaṃ vanantaṃ pavisantaṃ viya, pācīnalokadhātuṃ olokento candaṃ vanantato uggacchantaṃ viya, sālavanaṃ olokento sabbapāliphullameva sālavanañca disvā ajja uposathadivaso, ime ca me jeṭṭhabhātikā dhammasenāpatissa santikaṃ gacchanti, mahantena dhammassavanena bhavitabbaṃ, ahampi dhammassavanassa bhāgī bhavissāmīti nisinnaṭṭhānato vuṭṭhāya cammakhaṇḍaṃ papphoṭetvā mahātherānaṃ padānupadiko hutvā nikkhami. Tena vuttaṃ – ‘‘atha kho āyasmā ca mahāmoggallāno āyasmā ca mahākassapo āyasmā ca anuruddho yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamiṃsū’’ti. Upasaṅkamiṃsūti. Paṭipāṭiyā ṭhitā tayo candā viya, sūriyā viya, sīhā viya ca virocamānā upasaṅkamiṃsu.
೩೩೩. ಏವಂ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತೇ ಪನ ತೇ ಮಹಾಥೇರೇ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಅತ್ತನೋ ದಿವಾಟ್ಠಾನೇ ನಿಸಿನ್ನೋಯೇವ ದಿಸ್ವಾ, ‘‘ಅಜ್ಜ ಮಹನ್ತಂ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಮಯಾಪಿ ತಸ್ಸ ಭಾಗಿನಾ ಭವಿತಬ್ಬಂ, ನ ಖೋ ಪನ ಏಕಕೋವ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಿ, ಮಯ್ಹಂ ಪಿಯಸಹಾಯಮ್ಪಿ ರೇವತತ್ಥೇರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಸಬ್ಬಂ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಸ್ಸ ಮಹಾಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಅನುರುದ್ಧಸ್ಸ ಉಪಸಙ್ಕಮನೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವಿತ್ಥಾರತೋ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಇತಿ ತೇ ದ್ವೇ ಜನಾ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಠಿತಾ ದ್ವೇ ಚನ್ದಾ ವಿಯ, ಸೂರಿಯಾ ವಿಯ, ಸೀಹಾ ವಿಯ ಚ ವಿರೋಚಮಾನಾ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ’’ತಿಆದಿ । ದಿಸ್ವಾನ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಏತದವೋಚಾತಿ ದೂರತೋವ ದಿಸ್ವಾ ಅನುಕ್ಕಮೇನ ಕಥಾಉಪಚಾರಂ ಸಮ್ಪತ್ತಮೇತಂ, ‘‘ಏತು ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ’’ತಿಆದಿವಚನಂ ಅವೋಚ। ರಮಣೀಯಂ, ಆವುಸೋತಿ ಏತ್ಥ ದುವಿಧಂ ರಾಮಣೇಯ್ಯಕಂ ವನರಾಮಣೇಯ್ಯಕಂ ಪುಗ್ಗಲರಾಮಣೇಯ್ಯಕಞ್ಚ। ತತ್ಥ ವನಂ ನಾಮ ನಾಗಸಲಳಸಾಲಚಮ್ಪಕಾದೀಹಿ ಸಞ್ಛನ್ನಂ ಹೋತಿ ಬಹಲಚ್ಛಾಯಂ ಪುಪ್ಫಫಲೂಪಗಂ ವಿವಿಧರುಕ್ಖಂ ಉದಕಸಮ್ಪನ್ನಂ ಗಾಮತೋ ನಿಸ್ಸಟಂ, ಇದಂ ವನರಾಮಣೇಯ್ಯಕಂ ನಾಮ। ಯಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ –
333. Evaṃ upasaṅkamante pana te mahāthere āyasmā ānando attano divāṭṭhāne nisinnoyeva disvā, ‘‘ajja mahantaṃ dhammassavanaṃ bhavissati, mayāpi tassa bhāginā bhavitabbaṃ, na kho pana ekakova gamissāmi, mayhaṃ piyasahāyampi revatattheraṃ gahetvā gamissāmī’’ti sabbaṃ mahāmoggallānassa mahākassapassa anuruddhassa upasaṅkamane vuttanayeneva vitthārato veditabbaṃ. Iti te dve janā paṭipāṭiyā ṭhitā dve candā viya, sūriyā viya, sīhā viya ca virocamānā upasaṅkamiṃsu. Tena vuttaṃ – ‘‘addasā kho āyasmā sāriputto’’tiādi . Disvāna āyasmantaṃ ānandaṃ etadavocāti dūratova disvā anukkamena kathāupacāraṃ sampattametaṃ, ‘‘etu kho āyasmā’’tiādivacanaṃ avoca. Ramaṇīyaṃ, āvusoti ettha duvidhaṃ rāmaṇeyyakaṃ vanarāmaṇeyyakaṃ puggalarāmaṇeyyakañca. Tattha vanaṃ nāma nāgasalaḷasālacampakādīhi sañchannaṃ hoti bahalacchāyaṃ pupphaphalūpagaṃ vividharukkhaṃ udakasampannaṃ gāmato nissaṭaṃ, idaṃ vanarāmaṇeyyakaṃ nāma. Yaṃ sandhāya vuttaṃ –
‘‘ರಮಣೀಯಾನಿ ಅರಞ್ಞಾನಿ, ಯತ್ಥ ನ ರಮತೀ ಜನೋ।
‘‘Ramaṇīyāni araññāni, yattha na ramatī jano;
ವೀತರಾಗಾ ರಮಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ತೇ ಕಾಮಗವೇಸಿನೋ’’ತಿ॥ (ಧ॰ ಪ॰ ೯೯)।
Vītarāgā ramissanti, na te kāmagavesino’’ti. (dha. pa. 99);
ವನಂ ಪನ ಸಚೇಪಿ ಉಜ್ಜಙ್ಗಲೇ ಹೋತಿ ನಿರುದಕಂ ವಿರಲಚ್ಛಾಯಂ ಕಣ್ಟಕಸಮಾಕಿಣ್ಣಂ, ಬುದ್ಧಾದಯೋಪೇತ್ಥ ಅರಿಯಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ಇದಂ ಪುಗ್ಗಲರಾಮಣೇಯ್ಯಕಂ ನಾಮ। ಯಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ –
Vanaṃ pana sacepi ujjaṅgale hoti nirudakaṃ viralacchāyaṃ kaṇṭakasamākiṇṇaṃ, buddhādayopettha ariyā viharanti, idaṃ puggalarāmaṇeyyakaṃ nāma. Yaṃ sandhāya vuttaṃ –
‘‘ಗಾಮೇ ವಾ ಯದಿ ವಾರಞ್ಞೇ, ನಿನ್ನೇ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಥಲೇ।
‘‘Gāme vā yadi vāraññe, ninne vā yadi vā thale;
ಯತ್ಥ ಅರಹನ್ತೋ ವಿಹರನ್ತಿ, ತಂ ಭೂಮಿರಾಮಣೇಯ್ಯಕ’’ನ್ತಿ॥ (ಧ॰ ಪ॰ ೯೮)।
Yattha arahanto viharanti, taṃ bhūmirāmaṇeyyaka’’nti. (dha. pa. 98);
ಇಧ ಪನ ತಂ ದುವಿಧಮ್ಪಿ ಲಬ್ಭತಿ। ತದಾ ಹಿ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನಂ ಸಬ್ಬಪಾಲಿಫುಲ್ಲಂ ಹೋತಿ ಕುಸುಮಗನ್ಧಸುಗನ್ಧಂ, ಸದೇವಕೇ ಚೇತ್ಥ ಲೋಕೇ ಅಗ್ಗಪುಗ್ಗಲೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ತಿಂಸಸಹಸ್ಸಮತ್ತೇಹಿ ಅಭಿಞ್ಞಾತಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಿಹರತಿ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ – ‘‘ರಮಣೀಯಂ, ಆವುಸೋ ಆನನ್ದ, ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನ’’ನ್ತಿ।
Idha pana taṃ duvidhampi labbhati. Tadā hi gosiṅgasālavanaṃ sabbapāliphullaṃ hoti kusumagandhasugandhaṃ, sadevake cettha loke aggapuggalo sammāsambuddho tiṃsasahassamattehi abhiññātabhikkhūhi saddhiṃ viharati. Taṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘ramaṇīyaṃ, āvuso ānanda, gosiṅgasālavana’’nti.
ದೋಸಿನಾತಿ ದೋಸಾಪಗತಾ, ಅಬ್ಭಂ ಮಹಿಕಾ ಧೂಮೋ ರಜೋ ರಾಹೂತಿ ಇಮೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸೇಹಿ ವಿರಹಿತಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಸಬ್ಬಪಾಲಿಫುಲ್ಲಾತಿ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪಾಲಿಫುಲ್ಲಾ, ಮೂಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಅಗ್ಗಾ ಅಪುಪ್ಫಿತಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ದಿಬ್ಬಾ ಮಞ್ಞೇ ಗನ್ಧಾ ಸಮ್ಪವನ್ತೀತಿ ದಿಬ್ಬಾ ಮನ್ದಾರಪುಪ್ಫಕೋವಿಳಾರಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಚನ್ದನಚುಣ್ಣಗನ್ಧಾ ವಿಯ ಸಮನ್ತಾ ಪವಾಯನ್ತಿ, ಸಕ್ಕಸುಯಾಸನ್ತುಸಿತನಿಮ್ಮಾನರತಿಪರನಿಮ್ಮಿತಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾನಂ ಓತಿಣ್ಣಟ್ಠಾನಂ ವಿಯ ವಾಯನ್ತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।
Dosināti dosāpagatā, abbhaṃ mahikā dhūmo rajo rāhūti imehi pañcahi upakkilesehi virahitāti vuttaṃ hoti. Sabbapāliphullāti sabbattha pāliphullā, mūlato paṭṭhāya yāva aggā apupphitaṭṭhānaṃ nāma natthi. Dibbā maññe gandhā sampavantīti dibbā mandārapupphakoviḷārapāricchattakacandanacuṇṇagandhā viya samantā pavāyanti, sakkasuyāsantusitanimmānaratiparanimmitamahābrahmānaṃ otiṇṇaṭṭhānaṃ viya vāyantīti vuttaṃ hoti.
ಕಥಂರೂಪೇನ , ಆವುಸೋ ಆನನ್ದಾತಿ ಆನನ್ದತ್ಥೇರೋ ತೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಥೇರಾನಂ ಸಙ್ಘನವಕೋವ। ಕಸ್ಮಾ ಥೇರೋ ತಂಯೇವ ಪಠಮಂ ಪುಚ್ಛತೀತಿ? ಮಮಾಯಿತತ್ತಾ। ತೇ ಹಿ ದ್ವೇ ಥೇರಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಮಮಾಯಿಂಸು। ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರೋ, ‘‘ಮಯಾ ಕತ್ತಬ್ಬಂ ಸತ್ಥು ಉಪಟ್ಠಾನಂ ಕರೋತೀ’’ತಿ ಆನನ್ದತ್ಥೇರಂ ಮಮಾಯಿ। ಆನನ್ದತ್ಥೇರೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಾನಂ ಅಗ್ಗೋತಿ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರಂ ಮಮಾಯಿ, ಕುಲದಾರಕೇ ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಉಪಜ್ಝಂ ಗಣ್ಹಾಪೇಸಿ। ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರೋಪಿ ತಥೇವ ಅಕಾಸಿ। ಏವಂ ಏಕಮೇಕೇನ ಅತ್ತನೋ ಪತ್ತಚೀವರಂ ದತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ಉಪಜ್ಝಂ ಗಣ್ಹಾಪಿತಾನಿ ಪಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುಸತಾನಿ ಅಹೇಸುಂ। ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಪಣೀತಾನಿ ಚೀವರಾದೀನಿಪಿ ಲಭಿತ್ವಾ ಥೇರಸ್ಸೇವ ದೇತಿ।
Kathaṃrūpena, āvuso ānandāti ānandatthero tesaṃ pañcannaṃ therānaṃ saṅghanavakova. Kasmā thero taṃyeva paṭhamaṃ pucchatīti? Mamāyitattā. Te hi dve therā aññamaññaṃ mamāyiṃsu. Sāriputtatthero, ‘‘mayā kattabbaṃ satthu upaṭṭhānaṃ karotī’’ti ānandattheraṃ mamāyi. Ānandatthero bhagavato sāvakānaṃ aggoti sāriputtattheraṃ mamāyi, kuladārake pabbājetvā sāriputtattherassa santike upajjhaṃ gaṇhāpesi. Sāriputtattheropi tatheva akāsi. Evaṃ ekamekena attano pattacīvaraṃ datvā pabbājetvā upajjhaṃ gaṇhāpitāni pañca bhikkhusatāni ahesuṃ. Āyasmā ānando paṇītāni cīvarādīnipi labhitvā therasseva deti.
ಏಕೋ ಕಿರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಬುದ್ಧರತನಸ್ಸ ಚ ಸಙ್ಘರತನಸ್ಸ ಚ ಪೂಜಾ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಕಥಂ ನು ಖೋ ಧಮ್ಮರತನಂ ಪೂಜಿತಂ ನಾಮ ಹೋತೀ’’ತಿ? ಸೋ ಭಗವನ್ತಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏತಮತ್ಥಂ ಪುಚ್ಛಿ। ಭಗವಾ ಆಹ – ‘‘ಸಚೇಸಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಧಮ್ಮರತನಂ ಪೂಜಿತುಕಾಮೋ, ಏಕಂ ಬಹುಸ್ಸುತಂ ಪೂಜೇಹೀ’’ತಿ ಬಹುಸ್ಸುತಂ, ಭನ್ತೇ, ಆಚಿಕ್ಖಥಾತಿ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಪುಚ್ಛತಿ। ಸೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಬಹುಸ್ಸುತಂ, ಭನ್ತೇ, ಆಚಿಕ್ಖಥಾತಿ ಆಹ। ಆನನ್ದತ್ಥೇರೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾತಿ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಥೇರಂ ಸಹಸ್ಸಗ್ಘನಿಕೇನ ಚೀವರೇನ ಪೂಜೇಸಿ। ಥೇರೋ ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕಂ ಅಗಮಾಸಿ। ಭಗವಾ ‘‘ಕುತೋ, ಆನನ್ದ, ಲದ್ಧ’’ನ್ತಿ ಆಹ। ಏಕೇನ, ಭನ್ತೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನ ದಿನ್ನಂ, ಇದಂ ಪನಾಹಂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಸ್ಸ ದಾತುಕಾಮೋತಿ। ದೇಹಿ, ಆನನ್ದಾತಿ। ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕನ್ತೋ, ಭನ್ತೇತಿ। ಆಗತಕಾಲೇ ದೇಹೀತಿ। ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ, ಭನ್ತೇ, ಪಞ್ಞತ್ತನ್ತಿ। ಕದಾ ಪನ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಆಗಮಿಸ್ಸತೀತಿ? ದಸಾಹಮತ್ತೇನ, ಭನ್ತೇತಿ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಆನನ್ದ, ದಸಾಹಪರಮಂ ಅತಿರೇಕಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತು’’ನ್ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೪೬೧; ಮಹಾವ॰ ೩೪೭) ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಞ್ಞಪೇಸಿ। ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರೋಪಿ ತಥೇವ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಮನಾಪಂ ಲಭತಿ, ತಂ ಆನನ್ದತ್ಥೇರಸ್ಸ ದೇತಿ। ಏವಂ ತೇ ಥೇರಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಮಮಾಯಿಂಸು, ಇತಿ ಮಮಾಯಿತತ್ತಾ ಪಠಮಂ ಪುಚ್ಛಿ।
Eko kira brāhmaṇo cintesi – ‘‘buddharatanassa ca saṅgharatanassa ca pūjā paññāyati, kathaṃ nu kho dhammaratanaṃ pūjitaṃ nāma hotī’’ti? So bhagavantaṃ upasaṅkamitvā etamatthaṃ pucchi. Bhagavā āha – ‘‘sacesi, brāhmaṇa, dhammaratanaṃ pūjitukāmo, ekaṃ bahussutaṃ pūjehī’’ti bahussutaṃ, bhante, ācikkhathāti bhikkhusaṅghaṃ pucchati. So bhikkhusaṅghaṃ upasaṅkamitvā bahussutaṃ, bhante, ācikkhathāti āha. Ānandatthero brāhmaṇāti. Brāhmaṇo theraṃ sahassagghanikena cīvarena pūjesi. Thero taṃ gahetvā bhagavato santikaṃ agamāsi. Bhagavā ‘‘kuto, ānanda, laddha’’nti āha. Ekena, bhante, brāhmaṇena dinnaṃ, idaṃ panāhaṃ āyasmato sāriputtassa dātukāmoti. Dehi, ānandāti. Cārikaṃ pakkanto, bhanteti. Āgatakāle dehīti. Sikkhāpadaṃ, bhante, paññattanti. Kadā pana sāriputto āgamissatīti? Dasāhamattena, bhanteti. ‘‘Anujānāmi, ānanda, dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ nikkhipitu’’nti (pārā. 461; mahāva. 347) sikkhāpadaṃ paññapesi. Sāriputtattheropi tatheva yaṃkiñci manāpaṃ labhati, taṃ ānandattherassa deti. Evaṃ te therā aññamaññaṃ mamāyiṃsu, iti mamāyitattā paṭhamaṃ pucchi.
ಅಪಿಚ ಅನುಮತಿಪುಚ್ಛಾ ನಾಮೇಸಾ ಖುದ್ದಕತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ ಹೋತಿ। ತಸ್ಮಾ ಥೇರೋ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಅಹಂ ಪಠಮಂ ಆನನ್ದಂ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮಿ, ಆನನ್ದೋ ಅತ್ತನೋ ಪಟಿಭಾನಂ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸತಿ। ತತೋ ರೇವತಂ, ಅನುರುದ್ಧಂ, ಮಹಾಕಸ್ಸಪಂ, ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಂ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮಿ। ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಅತ್ತನೋ ಪಟಿಭಾನಂ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸತಿ। ತತೋ ಪಞ್ಚಪಿ ಥೇರಾ ಮಂ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಅಹಮ್ಪಿ ಅತ್ತನೋ ಪಟಿಭಾನಂ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಅಯಂ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ಸಿಖಾಪ್ಪತ್ತಾ ವೇಪುಲ್ಲಪ್ಪತ್ತಾ ನ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಅಥ ಮಯಂ ಸಬ್ಬೇಪಿ ದಸಬಲಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮ, ಸತ್ಥಾ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣೇನ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸತಿ। ಏತ್ತಾವತಾ ಅಯಂ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ಸಿಖಾಪ್ಪತ್ತಾ ವೇಪುಲ್ಲಪ್ಪತ್ತಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಯಥಾ ಹಿ ಜನಪದಮ್ಹಿ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಅಟ್ಟೋ ಗಾಮಭೋಜಕಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ನಿಚ್ಛಿತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೇ ಜನಪದಭೋಜಕಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೇ ಮಹಾವಿನಿಚ್ಛಯಅಮಚ್ಚಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೇ ಸೇನಾಪತಿಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೇ ಉಪರಾಜಂ, ತಸ್ಮಿಂ ವಿನಿಚ್ಛಿತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೇ ರಾಜಾನಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ರಞ್ಞಾ ವಿನಿಚ್ಛಿತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅಟ್ಟೋ ಅಪರಾಪರಂ ನ ಸಞ್ಚರತಿ, ರಾಜವಚನೇನೇವ ಛಿಜ್ಜತಿ। ಏವಮೇವಂ ಅಹಞ್ಹಿ ಪಠಮಂ ಆನನ್ದಂ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮಿ…ಪೇ॰… ಅಥ ಮಯಂ ಸಬ್ಬೇಪಿ ದಸಬಲಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮ, ಸತ್ಥಾ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣೇನ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸತಿ। ಏತ್ತಾವತಾ ಅಯಂ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ಸಿಖಾಪ್ಪತ್ತಾ ವೇಪುಲ್ಲಪ್ಪತ್ತಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಏವಂ ಅನುಮತಿಪುಚ್ಛಂ ಪುಚ್ಛನ್ತೋ ಥೇರೋ ಪಠಮಂ ಆನನ್ದತ್ಥೇರಂ ಪುಚ್ಛಿ।
Apica anumatipucchā nāmesā khuddakato paṭṭhāya pucchitabbā hoti. Tasmā thero cintesi – ‘‘ahaṃ paṭhamaṃ ānandaṃ pucchissāmi, ānando attano paṭibhānaṃ byākarissati. Tato revataṃ, anuruddhaṃ, mahākassapaṃ, mahāmoggallānaṃ pucchissāmi. Mahāmoggallāno attano paṭibhānaṃ byākarissati. Tato pañcapi therā maṃ pucchissanti, ahampi attano paṭibhānaṃ byākarissāmī’’ti. Ettāvatāpi ayaṃ dhammadesanā sikhāppattā vepullappattā na bhavissati, atha mayaṃ sabbepi dasabalaṃ upasaṅkamitvā pucchissāma, satthā sabbaññutaññāṇena byākarissati. Ettāvatā ayaṃ dhammadesanā sikhāppattā vepullappattā bhavissati. Yathā hi janapadamhi uppanno aṭṭo gāmabhojakaṃ pāpuṇāti, tasmiṃ nicchituṃ asakkonte janapadabhojakaṃ pāpuṇāti, tasmiṃ asakkonte mahāvinicchayaamaccaṃ, tasmiṃ asakkonte senāpatiṃ, tasmiṃ asakkonte uparājaṃ, tasmiṃ vinicchituṃ asakkonte rājānaṃ pāpuṇāti, raññā vinicchitakālato paṭṭhāya aṭṭo aparāparaṃ na sañcarati, rājavacaneneva chijjati. Evamevaṃ ahañhi paṭhamaṃ ānandaṃ pucchissāmi…pe… atha mayaṃ sabbepi dasabalaṃ upasaṅkamitvā pucchissāma, satthā sabbaññutaññāṇena byākarissati. Ettāvatā ayaṃ dhammadesanā sikhāppattā vepullappattā bhavissati. Evaṃ anumatipucchaṃ pucchanto thero paṭhamaṃ ānandattheraṃ pucchi.
ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಹೋತೀತಿ ಬಹು ಅಸ್ಸ ಸುತಂ ಹೋತಿ, ನವಙ್ಗಂ ಸತ್ಥುಸಾಸನಂ ಪಾಳಿಅನುಸನ್ಧಿಪುಬ್ಬಾಪರವಸೇನ ಉಗ್ಗಹಿತಂ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸುತಧರೋತಿ ಸುತಸ್ಸ ಆಧಾರಭೂತೋ। ಯಸ್ಸ ಹಿ ಇತೋ ಗಹಿತಂ ಇತೋ ಪಲಾಯತಿ, ಛಿದ್ದಘಟೇ ಉದಕಂ ವಿಯ ನ ತಿಟ್ಠತಿ, ಪರಿಸಮಜ್ಝೇ ಏಕಂ ಸುತ್ತಂ ವಾ ಜಾತಕಂ ವಾ ಕಥೇತುಂ ವಾ ವಾಚೇತುಂ ವಾ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಅಯಂ ನ ಸುತಧರೋ ನಾಮ। ಯಸ್ಸ ಪನ ಉಗ್ಗಹಿತಂ ಬುದ್ಧವಚನಂ ಉಗ್ಗಹಿತಕಾಲಸದಿಸಮೇವ ಹೋತಿ, ದಸಪಿ ವೀಸತಿಪಿ ವಸ್ಸಾನಿ ಸಜ್ಝಾಯಂ ಅಕರೋನ್ತಸ್ಸ ನ ನಸ್ಸತಿ, ಅಯಂ ಸುತಧರೋ ನಾಮ। ಸುತಸನ್ನಿಚಯೋತಿ ಸುತಸ್ಸ ಸನ್ನಿಚಯಭೂತೋ। ಯಥಾ ಹಿ ಸುತಂ ಹದಯಮಞ್ಜೂಸಾಯ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಸಿಲಾಯಂ ಲೇಖಾ ವಿಯ, ಸುವಣ್ಣಘಟೇ ಪಕ್ಖಿತ್ತಸೀಹವಸಾ ವಿಯ ಚ ಅಜ್ಝೋಸಾಯ ತಿಟ್ಠತಿ, ಅಯಂ ಸುತಸನ್ನಿಚಯೋ ನಾಮ। ಧಾತಾತಿ ಠಿತಾ ಪಗುಣಾ। ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಹಿ ಉಗ್ಗಹಿತಂ ಬುದ್ಧವಚನಂ ಧಾತಂ ಪಗುಣಂ ನಿಚ್ಚಲಿತಂ ನ ಹೋತಿ, ಅಸುಕಸುತ್ತಂ ವಾ ಜಾತಕಂ ವಾ ಕಥೇಹೀತಿ ವುತ್ತೇ ಸಜ್ಝಾಯಿತ್ವಾ ಸಂಸನ್ದಿತ್ವಾ ಸಮನುಗ್ಗಾಹಿತ್ವಾ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ವದತಿ। ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಧಾತಂ ಪಗುಣಂ ಭವಙ್ಗಸೋತಸದಿಸಂ ಹೋತಿ, ಅಸುಕಸುತ್ತಂ ವಾ ಜಾತಕಂ ವಾ ಕಥೇಹೀತಿ ವುತ್ತೇ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ತಮೇವ ಕಥೇತಿ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ ‘‘ಧಾತಾ’’ತಿ।
Bahussuto hotīti bahu assa sutaṃ hoti, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ pāḷianusandhipubbāparavasena uggahitaṃ hotīti attho. Sutadharoti sutassa ādhārabhūto. Yassa hi ito gahitaṃ ito palāyati, chiddaghaṭe udakaṃ viya na tiṭṭhati, parisamajjhe ekaṃ suttaṃ vā jātakaṃ vā kathetuṃ vā vācetuṃ vā na sakkoti, ayaṃ na sutadharo nāma. Yassa pana uggahitaṃ buddhavacanaṃ uggahitakālasadisameva hoti, dasapi vīsatipi vassāni sajjhāyaṃ akarontassa na nassati, ayaṃ sutadharo nāma. Sutasannicayoti sutassa sannicayabhūto. Yathā hi sutaṃ hadayamañjūsāya sannicitaṃ silāyaṃ lekhā viya, suvaṇṇaghaṭe pakkhittasīhavasā viya ca ajjhosāya tiṭṭhati, ayaṃ sutasannicayo nāma. Dhātāti ṭhitā paguṇā. Ekaccassa hi uggahitaṃ buddhavacanaṃ dhātaṃ paguṇaṃ niccalitaṃ na hoti, asukasuttaṃ vā jātakaṃ vā kathehīti vutte sajjhāyitvā saṃsanditvā samanuggāhitvā jānissāmīti vadati. Ekaccassa dhātaṃ paguṇaṃ bhavaṅgasotasadisaṃ hoti, asukasuttaṃ vā jātakaṃ vā kathehīti vutte uddharitvā tameva katheti. Taṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘dhātā’’ti.
ವಚಸಾ ಪರಿಚಿತಾತಿ ಸುತ್ತದಸಕ-ವಗ್ಗದಸಕ-ಪಣ್ಣಾಸದಸಕಾನಂ ವಸೇನ ವಾಚಾಯ ಸಜ್ಝಾಯಿತಾ। ಮನಸಾನುಪೇಕ್ಖಿತಾತಿ ಚಿತ್ತೇನ ಅನುಪೇಕ್ಖಿತಾ, ಯಸ್ಸ ವಾಚಾಯ ಸಜ್ಝಾಯಿತಂ ಬುದ್ಧವಚನಂ ಮನಸಾ ಚಿನ್ತೇನ್ತಸ್ಸ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಾಕಟಂ ಹೋತಿ। ಮಹಾದೀಪಂ ಜಾಲೇತ್ವಾ ಠಿತಸ್ಸ ರೂಪಗತಂ ವಿಯ ಪಞ್ಞಾಯತಿ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ – ‘‘ವಚಸಾ ಪರಿಚಿತಾ ಮನಸಾನುಪೇಕ್ಖಿತಾ’’ತಿ। ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಸುಪ್ಪಟಿವಿದ್ಧಾತಿ ಅತ್ಥತೋ ಚ ಕಾರಣತೋ ಚ ಪಞ್ಞಾಯ ಸುಪ್ಪಟಿವಿದ್ಧಾ। ಪರಿಮಣ್ಡಲೇಹಿ ಪದಬ್ಯಞ್ಜನೇಹೀತಿ ಏತ್ಥ ಪದಮೇವ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಬ್ಯಞ್ಜನತೋ ಪದಬ್ಯಞ್ಜನಂ, ತಂ ಅಕ್ಖರಪಾರಿಪೂರಿಂ ಕತ್ವಾ ದಸವಿಧಬ್ಯಞ್ಜನಬುದ್ಧಿಯೋ ಅಪರಿಹಾಪೇತ್ವಾ ವುತ್ತಂ ಪರಿಮಣ್ಡಲಂ ನಾಮ ಹೋತಿ, ಏವರೂಪೇಹಿ ಪದಬ್ಯಞ್ಜನೇಹೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಪಿಚ ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಪರಿಸತಿ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತೋ ಸುತ್ತಂ ವಾ ಜಾತಕಂ ವಾ ನಿಕ್ಖಪಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಉಪಾರಮ್ಭಕರಂ ಸುತ್ತಂ ಆಹರತಿ, ತಸ್ಸ ಉಪಮಂ ಕಥೇತಿ, ತದತ್ಥಂ ಓಹಾರೇತಿ, ಏವಮಿದಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏತ್ಥ ಖಿಪನ್ತೋ ಏಕಪಸ್ಸೇನೇವ ಪರಿಹರನ್ತೋ ಕಾಲಂ ಞತ್ವಾ ವುಟ್ಠಹತಿ। ನಿಕ್ಖಿತ್ತಸುತ್ತಂ ಪನ ನಿಕ್ಖತ್ತಮತ್ತಮೇವ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ಕಥಾ ಅಪರಿಮಣ್ಡಲಾ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಯೋ ಪನ ಸುತ್ತಂ ವಾ ಜಾತಕಂ ವಾ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಬಹಿ ಏಕಪದಮ್ಪಿ ಅಗನ್ತ್ವಾ ಪಾಳಿಯಾ ಅನುಸನ್ಧಿಞ್ಚ ಪುಬ್ಬಾಪರಞ್ಚ ಅಮಕ್ಖೇನ್ತೋ ಆಚರಿಯೇಹಿ ದಿನ್ನನಯೇ ಠತ್ವಾ ತುಲಿಕಾಯ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದನ್ತೋ ವಿಯ, ಗಮ್ಭೀರಮಾತಿಕಾಯ ಉದಕಂ ಪೇಸೇನ್ತೋ ವಿಯ, ಪದಂ ಕೋಟ್ಟೇನ್ತೋ ಸಿನ್ಧವಾಜಾನೀಯೋ ವಿಯ ಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಸ ಕಥಾ ಪರಿಮಣ್ಡಲಾ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಏವರೂಪಿಂ ಕಥಂ ಸನ್ಧಾಯ – ‘‘ಪರಿಮಣ್ಡಲೇಹಿ ಪದಬ್ಯಞ್ಜನೇಹೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
Vacasā paricitāti suttadasaka-vaggadasaka-paṇṇāsadasakānaṃ vasena vācāya sajjhāyitā. Manasānupekkhitāti cittena anupekkhitā, yassa vācāya sajjhāyitaṃ buddhavacanaṃ manasā cintentassa tattha tattha pākaṭaṃ hoti. Mahādīpaṃ jāletvā ṭhitassa rūpagataṃ viya paññāyati. Taṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘vacasā paricitā manasānupekkhitā’’ti. Diṭṭhiyā suppaṭividdhāti atthato ca kāraṇato ca paññāya suppaṭividdhā. Parimaṇḍalehipadabyañjanehīti ettha padameva atthassa byañjanato padabyañjanaṃ, taṃ akkharapāripūriṃ katvā dasavidhabyañjanabuddhiyo aparihāpetvā vuttaṃ parimaṇḍalaṃ nāma hoti, evarūpehi padabyañjanehīti attho. Apica yo bhikkhu parisati dhammaṃ desento suttaṃ vā jātakaṃ vā nikkhapitvā aññaṃ upārambhakaraṃ suttaṃ āharati, tassa upamaṃ katheti, tadatthaṃ ohāreti, evamidaṃ gahetvā ettha khipanto ekapasseneva pariharanto kālaṃ ñatvā vuṭṭhahati. Nikkhittasuttaṃ pana nikkhattamattameva hoti, tassa kathā aparimaṇḍalā nāma hoti. Yo pana suttaṃ vā jātakaṃ vā nikkhipitvā bahi ekapadampi agantvā pāḷiyā anusandhiñca pubbāparañca amakkhento ācariyehi dinnanaye ṭhatvā tulikāya paricchindanto viya, gambhīramātikāya udakaṃ pesento viya, padaṃ koṭṭento sindhavājānīyo viya gacchati, tassa kathā parimaṇḍalā nāma hoti. Evarūpiṃ kathaṃ sandhāya – ‘‘parimaṇḍalehi padabyañjanehī’’ti vuttaṃ.
ಅನುಪ್ಪಬನ್ಧೇಹೀತಿ ಏತ್ಥ ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಧಮ್ಮಂ ಕಥೇನ್ತೋ ಸುತ್ತಂ ವಾ ಜಾತಕಂ ವಾ ಆರಭಿತ್ವಾ ಆರದ್ಧಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ತುರಿತತುರಿತೋ ಅರಣಿಂ ಮನ್ಥೇನ್ತೋ ವಿಯ, ಉಣ್ಹಖಾದನೀಯಂ ಖಾದನ್ತೋ ವಿಯ, ಪಾಳಿಯಾ ಅನುಸನ್ಧಿಪುಬ್ಬಾಪರೇಸು ಗಹಿತಂ ಗಹಿತಮೇವ ಅಗ್ಗಹಿತಂ ಅಗ್ಗಹಿತಮೇವ ಚ ಕತ್ವಾ ಪುರಾಣಪಣ್ಣನ್ತರೇಸು ಚರಮಾನಂ ಗೋಧಂ ಉಟ್ಠಪೇನ್ತೋ ವಿಯ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಹರನ್ತೋ ಓಸಾಪೇನ್ತೋ ಓಹಾಯ ಗಚ್ಛತಿ। ಯೋಪಿ ಧಮ್ಮಂ ಕಥೇನ್ತೋ ಕಾಲೇನ ಸೀಘಂ ಕಾಲೇನ ದನ್ಧಂ ಕಾಲೇನ ಮಹಾಸದ್ದಂ ಕಾಲೇನ ಖುದ್ದಕಸದ್ದಂ ಕರೋತಿ। ಯಥಾ ಪೇತಗ್ಗಿ ಕಾಲೇನ ಜಲತಿ, ಕಾಲೇನ ನಿಬ್ಬಾಯತಿ, ಏವಮೇವ ಇಧ ಪೇತಗ್ಗಿಧಮ್ಮಕಥಿಕೋ ನಾಮ ಹೋತಿ, ಪರಿಸಾಯ ಉಟ್ಠಾತುಕಾಮಾಯ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಆರಭತಿ। ಯೋಪಿ ಕಥೇನ್ತೋ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವಿತ್ಥಾಯತಿ, ನಿತ್ಥುನನ್ತೋ ಕನ್ದನ್ತೋ ವಿಯ ಕಥೇತಿ, ಇಮೇಸಂ ಸಬ್ಬೇಸಮ್ಪಿ ಕಥಾ ಅಪ್ಪಬನ್ಧಾ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಯೋ ಪನ ಸುತ್ತಂ ಆರಭಿತ್ವಾ ಆಚರಿಯೇಹಿ ದಿನ್ನನಯೇ ಠಿತೋ ಅಚ್ಛಿನ್ನಧಾರಂ ಕತ್ವಾ ನದೀಸೋತಂ ವಿಯ ಪವತ್ತೇತಿ, ಆಕಾಸಗಙ್ಗತೋ ಭಸ್ಸಮಾನಂ ಉದಕಂ ವಿಯ ನಿರನ್ತರಂ ಕಥಂ ಪವತ್ತೇತಿ, ತಸ್ಸ ಕಥಾ ಅನುಪ್ಪಬನ್ಧಾ ಹೋತಿ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅನುಪ್ಪಬನ್ಧೇಹೀ’’ತಿ। ಅನುಸಯಸಮುಗ್ಘಾತಾಯಾತಿ ಸತ್ತನ್ನಂ ಅನುಸಯಾನಂ ಸಮುಗ್ಘಾತತ್ಥಾಯ। ಏವರೂಪೇನಾತಿ ಏವರೂಪೇನ ಬಹುಸ್ಸುತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ತಥಾರೂಪೇನೇವ ಭಿಕ್ಖುಸತೇನ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸೇನ ವಾ ಸಙ್ಘಾಟಿಕಣ್ಣೇನ ವಾ ಸಙ್ಘಾಟಿಕಣ್ಣಂ, ಪಲ್ಲಙ್ಕೇನ ವಾ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಆಹಚ್ಚ ನಿಸಿನ್ನೇನ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನಂ ಸೋಭೇಯ್ಯ। ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಸಬ್ಬವಾರೇಸು ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Anuppabandhehīti ettha yo bhikkhu dhammaṃ kathento suttaṃ vā jātakaṃ vā ārabhitvā āraddhakālato paṭṭhāya turitaturito araṇiṃ manthento viya, uṇhakhādanīyaṃ khādanto viya, pāḷiyā anusandhipubbāparesu gahitaṃ gahitameva aggahitaṃ aggahitameva ca katvā purāṇapaṇṇantaresu caramānaṃ godhaṃ uṭṭhapento viya tattha tattha paharanto osāpento ohāya gacchati. Yopi dhammaṃ kathento kālena sīghaṃ kālena dandhaṃ kālena mahāsaddaṃ kālena khuddakasaddaṃ karoti. Yathā petaggi kālena jalati, kālena nibbāyati, evameva idha petaggidhammakathiko nāma hoti, parisāya uṭṭhātukāmāya punappunaṃ ārabhati. Yopi kathento tattha tattha vitthāyati, nitthunanto kandanto viya katheti, imesaṃ sabbesampi kathā appabandhā nāma hoti. Yo pana suttaṃ ārabhitvā ācariyehi dinnanaye ṭhito acchinnadhāraṃ katvā nadīsotaṃ viya pavatteti, ākāsagaṅgato bhassamānaṃ udakaṃ viya nirantaraṃ kathaṃ pavatteti, tassa kathā anuppabandhā hoti. Taṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘anuppabandhehī’’ti. Anusayasamugghātāyāti sattannaṃ anusayānaṃ samugghātatthāya. Evarūpenāti evarūpena bahussutena bhikkhunā tathārūpeneva bhikkhusatena bhikkhusahassena vā saṅghāṭikaṇṇena vā saṅghāṭikaṇṇaṃ, pallaṅkena vā pallaṅkaṃ āhacca nisinnena gosiṅgasālavanaṃ sobheyya. Iminā nayena sabbavāresu attho veditabbo.
೩೩೪. ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಂ ಅಸ್ಸ ಆರಾಮೋತಿ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾರಾಮೋ। ಪಟಿಸಲ್ಲಾನೇ ರತೋತಿ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನರತೋ।
334. Paṭisallānaṃ assa ārāmoti paṭisallānārāmo. Paṭisallāne ratoti paṭisallānarato.
೩೩೫. ಸಹಸ್ಸಂ ಲೋಕಾನನ್ತಿ ಸಹಸ್ಸಂ ಲೋಕಧಾತೂನಂ। ಏತ್ತಕಞ್ಹಿ ಥೇರಸ್ಸ ಧುವಸೇವನಂ ಆವಜ್ಜನಪಟಿಬದ್ಧಂ, ಆಕಙ್ಖಮಾನೋ ಪನ ಥೇರೋ ಅನೇಕಾನಿಪಿ ಚಕ್ಕವಾಳಸಹಸ್ಸಾನಿ ವೋಲೋಕೇತಿಯೇವ। ಉಪರಿಪಾಸಾದವರಗತೋತಿ ಸತ್ತಭೂಮಕಸ್ಸ ವಾ ನವಭೂಮಕಸ್ಸ ವಾ ಪಾಸಾದವರಸ್ಸ ಉಪರಿ ಗತೋ। ಸಹಸ್ಸಂ ನೇಮಿಮಣ್ಡಲಾನಂ ವೋಲೋಕೇಯ್ಯಾತಿ ಪಾಸಾದಪರಿವೇಣೇ ನಾಭಿಯಾ ಪತಿಟ್ಠಿತಾನಂ ನೇಮಿವಟ್ಟಿಯಾ ನೇಮಿವಟ್ಟಿಂ ಆಹಚ್ಚ ಠಿತಾನಂ ನೇಮಿಮಣ್ಡಲಾನಂ ಸಹಸ್ಸಂ ವಾತಪಾನಂ ವಿವರಿತ್ವಾ ಓಲೋಕೇಯ್ಯ, ತಸ್ಸ ನಾಭಿಯೋಪಿ ಪಾಕಟಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅರಾಪಿ ಅರನ್ತರಾನಿಪಿ ನೇಮಿಯೋಪಿ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಆವುಸೋತಿ, ಆವುಸೋ, ಏವಂ ಅಯಮ್ಪಿ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೋ ಭಿಕ್ಖು ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಮಾನುಸಕೇನ ಸಹಸ್ಸಂ ಲೋಕಾನಂ ವೋಲೋಕೇತಿ। ತಸ್ಸ ಪಾಸಾದೇ ಠಿತಪುರಿಸಸ್ಸ ಚಕ್ಕನಾಭಿಯೋ ವಿಯ ಚಕ್ಕವಾಳಸಹಸ್ಸೇ ಸಿನೇರುಸಹಸ್ಸಂ ಪಾಕಟಂ ಹೋತಿ। ಅರಾ ವಿಯ ದೀಪಾ ಪಾಕಟಾ ಹೋನ್ತಿ। ಅರನ್ತರಾನಿ ವಿಯ ದೀಪಟ್ಠಿತಮನುಸ್ಸಾ ಪಾಕಟಾ ಹೋನ್ತಿ। ನೇಮಿಯೋ ವಿಯ ಚಕ್ಕವಾಳಪಬ್ಬತಾ ಪಾಕಟಾ ಹೋನ್ತಿ।
335.Sahassaṃlokānanti sahassaṃ lokadhātūnaṃ. Ettakañhi therassa dhuvasevanaṃ āvajjanapaṭibaddhaṃ, ākaṅkhamāno pana thero anekānipi cakkavāḷasahassāni voloketiyeva. Uparipāsādavaragatoti sattabhūmakassa vā navabhūmakassa vā pāsādavarassa upari gato. Sahassaṃ nemimaṇḍalānaṃ volokeyyāti pāsādapariveṇe nābhiyā patiṭṭhitānaṃ nemivaṭṭiyā nemivaṭṭiṃ āhacca ṭhitānaṃ nemimaṇḍalānaṃ sahassaṃ vātapānaṃ vivaritvā olokeyya, tassa nābhiyopi pākaṭā honti, arāpi arantarānipi nemiyopi. Evameva kho, āvusoti, āvuso, evaṃ ayampi dibbacakkhuko bhikkhu dibbena cakkhunā atikkantamānusakena sahassaṃ lokānaṃ voloketi. Tassa pāsāde ṭhitapurisassa cakkanābhiyo viya cakkavāḷasahasse sinerusahassaṃ pākaṭaṃ hoti. Arā viya dīpā pākaṭā honti. Arantarāni viya dīpaṭṭhitamanussā pākaṭā honti. Nemiyo viya cakkavāḷapabbatā pākaṭā honti.
೩೩೬. ಆರಞ್ಞಿಕೋತಿ ಸಮಾದಿಣ್ಣಅರಞ್ಞಧುತಙ್ಗೋ। ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
336.Āraññikoti samādiṇṇaaraññadhutaṅgo. Sesapadesupi eseva nayo.
೩೩೭. ನೋ ಚ ಸಂಸಾದೇನ್ತೀತಿ ನ ಓಸಾದೇನ್ತಿ। ಸಹೇತುಕಞ್ಹಿ ಸಕಾರಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛಿತುಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜಿತುಮ್ಪಿ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ಸಂಸಾದೇತಿ ನಾಮ। ಏವಂ ನ ಕರೋನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪವತ್ತಿನೀ ಹೋತೀತಿ ನದೀಸೋತೋದಕಂ ವಿಯ ಪವತ್ತತಿ।
337.No ca saṃsādentīti na osādenti. Sahetukañhi sakāraṇaṃ katvā pañhaṃ pucchituṃ vissajjitumpi asakkonto saṃsādeti nāma. Evaṃ na karontīti attho. Pavattinī hotīti nadīsotodakaṃ viya pavattati.
೩೩೮. ಯಾಯ ವಿಹಾರಸಮಾಪತ್ತಿಯಾತಿ ಯಾಯ ಲೋಕಿಯಾಯ ವಿಹಾರಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ, ಯಾಯ ಲೋಕುತ್ತರಾಯ ವಿಹಾರಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ।
338.Yāyavihārasamāpattiyāti yāya lokiyāya vihārasamāpattiyā, yāya lokuttarāya vihārasamāpattiyā.
೩೩೯. ಸಾಧು ಸಾಧು ಸಾರಿಪುತ್ತಾತಿ ಅಯಂ ಸಾಧುಕಾರೋ ಆನನ್ದತ್ಥೇರಸ್ಸ ದಿನ್ನೋ। ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರೇನ ಪನ ಸದ್ಧಿಂ ಭಗವಾ ಆಲಪತಿ। ಏಸ ನಯೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ। ಯಥಾ ತಂ ಆನನ್ದೋವಾತಿ ಯಥಾ ಆನನ್ದೋವ ಸಮ್ಮಾ ಬ್ಯಾಕರಣಮಾನೋ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯ, ಏವಂ ಬ್ಯಾಕತಂ ಆನನ್ದೇನ ಅತ್ತನೋ ಅನುಚ್ಛವಿಕಮೇವ, ಅಜ್ಝಾಸಯಾನುರೂಪಮೇವ ಬ್ಯಾಕತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಆನನ್ದತ್ಥೇರೋ ಹಿ ಅತ್ತನಾಪಿ ಬಹುಸ್ಸುತೋ, ಅಜ್ಝಾಸಯೋಪಿಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಹೋ ವತ ಸಾಸನೇ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಬಹುಸ್ಸುತಾ ಭವೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಬಹುಸ್ಸುತಸ್ಸ ಹಿ ಕಪ್ಪಿಯಾಕಪ್ಪಿಯಂ ಸಾವಜ್ಜಾನವಜ್ಜಂ, ಗರುಕಲಹುಕಂ ಸತೇಕಿಚ್ಛಾತೇಕಿಚ್ಛಂ ಪಾಕಟಂ ಹೋತಿ। ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಉಗ್ಗಹಿತಬುದ್ಧವಚನಂ ಆವಜ್ಜಿತ್ವಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಸೀಲಂ ಕಥಿತಂ, ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಮಾಧಿ, ಇಮಸ್ಮಿಂ ವಿಪಸ್ಸನಾ, ಇಮಸ್ಮಿಂ ಮಗ್ಗಫಲನಿಬ್ಬಾನಾನೀತಿ ಸೀಲಸ್ಸ ಆಗತಟ್ಠಾನೇ ಸೀಲಂ ಪೂರೇತ್ವಾ, ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ಆಗತಟ್ಠಾನೇ ಸಮಾಧಿಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಆಗತಟ್ಠಾನೇ ವಿಪಸ್ಸನಾಗಬ್ಭಂ ಗಣ್ಹಾಪೇತ್ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಭಾವೇತ್ವಾ ಫಲಂ ಸಚ್ಛಿಕರೋತಿ। ತಸ್ಮಾ ಥೇರಸ್ಸ ಏವಂ ಅಜ್ಝಾಸಯೋ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಹೋ ವತ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಏಕಂ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ತಯೋ ವಾ ಚತ್ತಾರೋ ವಾ ಪಞ್ಚ ವಾ ನಿಕಾಯೇ ಉಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಆವಜ್ಜನ್ತಾ ಸೀಲಾದೀನಂ ಆಗತಟ್ಠಾನೇಸು ಸೀಲಾದೀನಿ ಪರಿಪೂರೇತ್ವಾ ಅನುಕ್ಕಮೇನ ಮಗ್ಗಫಲನಿಬ್ಬಾನಾನಿ ಸಚ್ಛಿಕರೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ಸೇಸವಾರೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
339.Sādhu sādhu sāriputtāti ayaṃ sādhukāro ānandattherassa dinno. Sāriputtattherena pana saddhiṃ bhagavā ālapati. Esa nayo sabbattha. Yathā taṃ ānandovāti yathā ānandova sammā byākaraṇamāno byākareyya, evaṃ byākataṃ ānandena attano anucchavikameva, ajjhāsayānurūpameva byākatanti attho. Ānandatthero hi attanāpi bahussuto, ajjhāsayopissa evaṃ hoti – ‘‘aho vata sāsane sabrahmacārī bahussutā bhaveyyu’’nti. Kasmā? Bahussutassa hi kappiyākappiyaṃ sāvajjānavajjaṃ, garukalahukaṃ satekicchātekicchaṃ pākaṭaṃ hoti. Bahussuto uggahitabuddhavacanaṃ āvajjitvā imasmiṃ ṭhāne sīlaṃ kathitaṃ, imasmiṃ samādhi, imasmiṃ vipassanā, imasmiṃ maggaphalanibbānānīti sīlassa āgataṭṭhāne sīlaṃ pūretvā, samādhissa āgataṭṭhāne samādhiṃ pūretvā vipassanāya āgataṭṭhāne vipassanāgabbhaṃ gaṇhāpetvā maggaṃ bhāvetvā phalaṃ sacchikaroti. Tasmā therassa evaṃ ajjhāsayo hoti – ‘‘aho vata sabrahmacārī ekaṃ vā dve vā tayo vā cattāro vā pañca vā nikāye uggahetvā āvajjantā sīlādīnaṃ āgataṭṭhānesu sīlādīni paripūretvā anukkamena maggaphalanibbānāni sacchikareyyu’’nti. Sesavāresupi eseva nayo.
೩೪೦. ಆಯಸ್ಮಾ ಹಿ ರೇವತೋ ಝಾನಜ್ಝಾಸಯೋ ಝಾನಾಭಿರತೋ, ತಸ್ಮಾಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಹೋ ವತ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಏಕಿಕಾ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಕಸಿಣಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಅಟ್ಠ ಸಮಾಪತ್ತಿಯೋ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತ್ವಾ ಝಾನಪದಟ್ಠಾನಂ ವಿಪಸ್ಸನಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಂ ಸಚ್ಛಿಕರೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ತಸ್ಮಾ ಏವಂ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ।
340. Āyasmā hi revato jhānajjhāsayo jhānābhirato, tasmāssa evaṃ hoti – ‘‘aho vata sabrahmacārī ekikā nisīditvā kasiṇaparikammaṃ katvā aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā jhānapadaṭṭhānaṃ vipassanaṃ vaḍḍhetvā lokuttaradhammaṃ sacchikareyyu’’nti. Tasmā evaṃ byākāsi.
೩೪೧. ಆಯಸ್ಮಾ ಅನುರುದ್ಧೋ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೋ, ತಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಹೋ ವತ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಆಲೋಕಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಅನೇಕೇಸು ಚಕ್ಕವಾಳಸಹಸ್ಸೇಸು ಚವಮಾನೇ ಚ ಉಪಪಜ್ಜಮಾನೇ ಚ ಸತ್ತೇ ದಿಸ್ವಾ ವಟ್ಟಭಯೇನ ಚಿತ್ತಂ ಸಂವೇಜೇತ್ವಾ ವಿಪಸ್ಸನಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಂ ಸಚ್ಛಿಕರೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ತಸ್ಮಾ ಏವಂ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ।
341. Āyasmā anuruddho dibbacakkhuko, tassa evaṃ hoti – ‘‘aho vata sabrahmacārī ālokaṃ vaḍḍhetvā dibbena cakkhunā anekesu cakkavāḷasahassesu cavamāne ca upapajjamāne ca satte disvā vaṭṭabhayena cittaṃ saṃvejetvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā lokuttaradhammaṃ sacchikareyyu’’nti. Tasmā evaṃ byākāsi.
೩೪೨. ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ ಧುತವಾದೋ, ತಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಹೋ ವತ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಧುತವಾದಾ ಹುತ್ವಾ ಧುತಙ್ಗಾನುಭಾವೇನ ಪಚ್ಚಯತಣ್ಹಂ ಮಿಲಾಪೇತ್ವಾ ಅಪರೇಪಿ ನಾನಪ್ಪಕಾರೇ ಕಿಲೇಸೇ ಧುನಿತ್ವಾ ವಿಪಸ್ಸನಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಂ ಸಚ್ಛಿಕರೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ತಸ್ಮಾ ಏವಂ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ।
342. Āyasmā mahākassapo dhutavādo, tassa evaṃ hoti – ‘‘aho vata sabrahmacārī dhutavādā hutvā dhutaṅgānubhāvena paccayataṇhaṃ milāpetvā aparepi nānappakāre kilese dhunitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā lokuttaradhammaṃ sacchikareyyu’’nti. Tasmā evaṃ byākāsi.
೩೪೩. ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಸಮಾಧಿಪಾರಮಿಯಾ ಮತ್ಥಕಂ ಪತ್ತೋ, ಸುಖುಮಂ ಪನ ಚಿತ್ತನ್ತರಂ ಖನ್ಧನ್ತರಂ ಧಾತ್ವನ್ತರಂ ಆಯತನನ್ತರಂ ಝಾನೋಕ್ಕನ್ತಿಕಂ ಆರಮ್ಮಣೋಕ್ಕನ್ತಿಕಂ ಅಙ್ಗವವತ್ಥಾನಂ ಆರಮ್ಮಣವವತ್ಥಾನಂ ಅಙ್ಗಸಙ್ಕನ್ತಿ ಆರಮ್ಮಣಸಙ್ಕನ್ತಿ ಏಕತೋವಡ್ಢನಂ ಉಭತೋವಡ್ಢನನ್ತಿ ಆಭಿಧಮ್ಮಿಕಧಮ್ಮಕಥಿಕಸ್ಸೇವ ಪಾಕಟಂ। ಅನಾಭಿಧಮ್ಮಿಕೋ ಹಿ ಧಮ್ಮಂ ಕಥೇನ್ತೋ – ‘‘ಅಯಂ ಸಕವಾದೋ ಅಯಂ ಪರವಾದೋ’’ತಿ ನ ಜಾನಾತಿ। ಸಕವಾದಂ ದೀಪೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಪರವಾದಂ ದೀಪೇತಿ, ಪರವಾದಂ ದೀಪೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಸಕವಾದಂ ದೀಪೇತಿ, ಧಮ್ಮನ್ತರಂ ವಿಸಂವಾದೇತಿ। ಆಭಿಧಮ್ಮಿಕೋ ಸಕವಾದಂ ಸಕವಾದನಿಯಾಮೇನೇವ , ಪರವಾದಂ ಪರವಾದನಿಯಾಮೇನೇವ ದೀಪೇತಿ, ಧಮ್ಮನ್ತರಂ ನ ವಿಸಂವಾದೇತಿ। ತಸ್ಮಾ ಥೇರಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಹೋ ವತ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಆಭಿಧಮ್ಮಿಕಾ ಹುತ್ವಾ ಸುಖುಮೇಸು ಠಾನೇಸು ಞಾಣಂ ಓತಾರೇತ್ವಾ ವಿಪಸ್ಸನಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಂ ಸಚ್ಛಿಕರೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ತಸ್ಮಾ ಏವಂ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ।
343. Āyasmā mahāmoggallāno samādhipāramiyā matthakaṃ patto, sukhumaṃ pana cittantaraṃ khandhantaraṃ dhātvantaraṃ āyatanantaraṃ jhānokkantikaṃ ārammaṇokkantikaṃ aṅgavavatthānaṃ ārammaṇavavatthānaṃ aṅgasaṅkanti ārammaṇasaṅkanti ekatovaḍḍhanaṃ ubhatovaḍḍhananti ābhidhammikadhammakathikasseva pākaṭaṃ. Anābhidhammiko hi dhammaṃ kathento – ‘‘ayaṃ sakavādo ayaṃ paravādo’’ti na jānāti. Sakavādaṃ dīpessāmīti paravādaṃ dīpeti, paravādaṃ dīpessāmīti sakavādaṃ dīpeti, dhammantaraṃ visaṃvādeti. Ābhidhammiko sakavādaṃ sakavādaniyāmeneva , paravādaṃ paravādaniyāmeneva dīpeti, dhammantaraṃ na visaṃvādeti. Tasmā therassa evaṃ hoti – ‘‘aho vata sabrahmacārī ābhidhammikā hutvā sukhumesu ṭhānesu ñāṇaṃ otāretvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā lokuttaradhammaṃ sacchikareyyu’’nti. Tasmā evaṃ byākāsi.
೩೪೪. ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಪಞ್ಞಾಪಾರಮಿಯಾ ಮತ್ಥಕಂ ಪತ್ತೋ, ಪಞ್ಞವಾಯೇವ ಚ ಚಿತ್ತಂ ಅತ್ತನೋ ವಸೇ ವತ್ತೇತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ, ನ ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ। ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಹಿ ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ವಸೇ ವತ್ತೇತ್ವಾ ಇತೋ ಚಿತೋ ಚ ವಿಪ್ಫನ್ದಿತ್ವಾಪಿ ಕತಿಪಾಹೇನೇವ ಗಿಹಿಭಾವಂ ಪತ್ವಾ ಅನಯಬ್ಯಸನಂ ಪಾಪುಣಾತಿ। ತಸ್ಮಾ ಥೇರಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಹೋ ವತ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಅಚಿತ್ತವಸಿಕಾ ಹುತ್ವಾ ಚಿತ್ತಂ ಅತ್ತನೋ ವಸೇ ವತ್ತೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬಾನಸ್ಸ ವಿಸೇವಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಾನಿ ಭಞ್ಜಿತ್ವಾ ಈಸಕಮ್ಪಿ ಬಹಿ ನಿಕ್ಖಮಿತುಂ ಅದೇನ್ತಾ ವಿಪಸ್ಸನಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಂ ಸಚ್ಛಿಕರೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ತಸ್ಮಾ ಏವಂ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ।
344. Āyasmā sāriputto paññāpāramiyā matthakaṃ patto, paññavāyeva ca cittaṃ attano vase vattetuṃ sakkoti, na duppañño. Duppañño hi uppannassa cittassa vase vattetvā ito cito ca vipphanditvāpi katipāheneva gihibhāvaṃ patvā anayabyasanaṃ pāpuṇāti. Tasmā therassa evaṃ hoti – ‘‘aho vata sabrahmacārī acittavasikā hutvā cittaṃ attano vase vattetvā sabbānassa visevitavipphanditāni bhañjitvā īsakampi bahi nikkhamituṃ adentā vipassanaṃ vaḍḍhetvā lokuttaradhammaṃ sacchikareyyu’’nti. Tasmā evaṃ byākāsi.
೩೪೫. ಸಬ್ಬೇಸಂ ವೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಸುಭಾಸಿತಂ ಪರಿಯಾಯೇನಾತಿ ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಯಸ್ಮಾ ಸಙ್ಘಾರಾಮಸ್ಸ ನಾಮ ಬಹುಸ್ಸುತಭಿಕ್ಖೂಹಿಪಿ ಸೋಭನಕಾರಣಂ ಅತ್ಥಿ, ಝಾನಾಭಿರತೇಹಿಪಿ, ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೇಹಿಪಿ, ಧುತವಾದೇಹಿಪಿ, ಆಭಿಧಮ್ಮಿಕೇಹಿಪಿ, ಅಚಿತ್ತವಸಿಕೇಹಿಪಿ ಸೋಭನಕಾರಣಂ ಅತ್ಥಿ। ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬೇಸಂ ವೋ ಸುಭಾಸಿತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ, ತೇನ ತೇನ ಕಾರಣೇನ ಸುಭಾಸಿತಮೇವ, ನೋ ದುಬ್ಭಾಸಿತಂ। ಅಪಿಚ ಮಮಪಿ ಸುಣಾಥಾತಿ ಅಪಿಚ ಮಮಪಿ ವಚನಂ ಸುಣಾಥ। ನ ತಾವಾಹಂ ಇಮಂ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಭಿನ್ದಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ನ ತಾವ ಅಹಂ ಇಮಂ ಚತುರಙ್ಗವೀರಿಯಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಯ ಆಭುಜಿತಂ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಭಿನ್ದಿಸ್ಸಾಮಿ, ನ ಮೋಚೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇದಂ ಕಿರ ಭಗವಾ ಪರಿಪಾಕಗತೇ ಞಾಣೇ ರಜ್ಜಸಿರಿಂ ಪಹಾಯ ಕತಾಭಿನಿಕ್ಖಮನೋ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಬೋಧಿಮಣ್ಡಂ ಆರುಯ್ಹ ಚತುರಙ್ಗವೀರಿಯಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಯ ಅಪರಾಜಿತಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಆಭುಜಿತ್ವಾ ದಳ್ಹಸಮಾದಾನೋ ಹುತ್ವಾ ನಿಸಿನ್ನೋ ತಿಣ್ಣಂ ಮಾರಾನಂ ಮತ್ಥಕಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯೇ ದಸಸಹಸ್ಸಿಲೋಕಧಾತುಂ ಉನ್ನಾದೇನ್ತೋ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿ, ತಂ ಅತ್ತನೋ ಮಹಾಬೋಧಿಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಸನ್ಧಾಯ ಏವಮಾಹ। ಅಪಿಚ ಪಚ್ಛಿಮಂ ಜನತಂ ಅನುಕಮ್ಪಮಾನೋಪಿ ಪಟಿಪತ್ತಿಸಾರಂ ಪುಥುಜ್ಜನಕಲ್ಯಾಣಕಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಏವಮಾಹ। ಪಸ್ಸತಿ ಹಿ ಭಗವಾ – ‘‘ಅನಾಗತೇ ಏವಂ ಅಜ್ಝಾಸಯಾ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಇತಿ ಪಟಿಸಞ್ಚಿಕ್ಖಿಸ್ಸನ್ತಿ, ‘ಭಗವಾ ಮಹಾಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತಂ ಕಥೇನ್ತೋ ಇಧ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಭಿಕ್ಖು ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ…ಪೇ॰… ಏವರೂಪೇನ ಖೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಭಿಕ್ಖುನಾ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನಂ ಸೋಭೇಯ್ಯಾತಿ ಆಹ, ಮಯಂ ಭಗವತೋ ಅಜ್ಝಾಸಯಂ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತಾ ಚತುರಙ್ಗವೀರಿಯಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಯ ದಳ್ಹಸಮಾದಾನಾ ಹುತ್ವಾ ‘ಅರಹತ್ತಂ ಅಪ್ಪತ್ವಾ ಇಮಂ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ನ ಭಿನ್ದಿಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ ಸಮಣಧಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತೇ ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನಾ ಕತಿಪಾಹೇನೇವ ಜಾತಿಜರಾಮರಣಸ್ಸ ಅನ್ತಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ, ಇಮಂ ಪಚ್ಛಿಮಂ ಜನತಂ ಅನುಕಮ್ಪಮಾನೋ ಪಟಿಪತ್ತಿಸಾರಂ ಪುಥುಜ್ಜನಕಲ್ಯಾಣಕಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಏವಮಾಹ। ಏವರೂಪೇನ ಖೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಭಿಕ್ಖುನಾ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನಂ ಸೋಭೇಯ್ಯಾತಿ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಏವರೂಪೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯೇನೇವ ಗೋಸಿಙ್ಗಸಾಲವನಂ ಸೋಭೇಯ್ಯಾತಿ ಯಥಾನುಸನ್ಧಿನಾವ ದೇಸನಂ ನಿಟ್ಠಪೇಸೀತಿ।
345.Sabbesaṃ vo, sāriputta, subhāsitaṃ pariyāyenāti sāriputta, yasmā saṅghārāmassa nāma bahussutabhikkhūhipi sobhanakāraṇaṃ atthi, jhānābhiratehipi, dibbacakkhukehipi, dhutavādehipi, ābhidhammikehipi, acittavasikehipi sobhanakāraṇaṃ atthi. Tasmā sabbesaṃ vo subhāsitaṃ pariyāyena, tena tena kāraṇena subhāsitameva, no dubbhāsitaṃ. Apica mamapi suṇāthāti apica mamapi vacanaṃ suṇātha. Na tāvāhaṃ imaṃ pallaṅkaṃ bhindissāmīti na tāva ahaṃ imaṃ caturaṅgavīriyaṃ adhiṭṭhāya ābhujitaṃ pallaṅkaṃ bhindissāmi, na mocessāmīti attho. Idaṃ kira bhagavā paripākagate ñāṇe rajjasiriṃ pahāya katābhinikkhamano anupubbena bodhimaṇḍaṃ āruyha caturaṅgavīriyaṃ adhiṭṭhāya aparājitapallaṅkaṃ ābhujitvā daḷhasamādāno hutvā nisinno tiṇṇaṃ mārānaṃ matthakaṃ bhinditvā paccūsasamaye dasasahassilokadhātuṃ unnādento sabbaññutaññāṇaṃ paṭivijjhi, taṃ attano mahābodhipallaṅkaṃ sandhāya evamāha. Apica pacchimaṃ janataṃ anukampamānopi paṭipattisāraṃ puthujjanakalyāṇakaṃ dassento evamāha. Passati hi bhagavā – ‘‘anāgate evaṃ ajjhāsayā kulaputtā iti paṭisañcikkhissanti, ‘bhagavā mahāgosiṅgasuttaṃ kathento idha, sāriputta, bhikkhu pacchābhattaṃ…pe… evarūpena kho, sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyāti āha, mayaṃ bhagavato ajjhāsayaṃ gaṇhissāmā’ti pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā caturaṅgavīriyaṃ adhiṭṭhāya daḷhasamādānā hutvā ‘arahattaṃ appatvā imaṃ pallaṅkaṃ na bhindissāmā’ti samaṇadhammaṃ kātabbaṃ maññissanti, te evaṃ paṭipannā katipāheneva jātijarāmaraṇassa antaṃ karissantī’’ti, imaṃ pacchimaṃ janataṃ anukampamāno paṭipattisāraṃ puthujjanakalyāṇakaṃ dassento evamāha. Evarūpena kho, sāriputta, bhikkhunā gosiṅgasālavanaṃ sobheyyāti, sāriputta, evarūpena bhikkhunā nippariyāyeneva gosiṅgasālavanaṃ sobheyyāti yathānusandhināva desanaṃ niṭṭhapesīti.
ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ಮಹಾಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Mahāgosiṅgasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೨. ಮಹಾಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತಂ • 2. Mahāgosiṅgasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೨. ಮಹಾಗೋಸಿಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Mahāgosiṅgasuttavaṇṇanā
