Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
8. அட்ட²கனிபாதோ
8. Aṭṭhakanipāto
1. மஹாகச்சாயனத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
1. Mahākaccāyanattheragāthāvaṇṇanā
அட்ட²கனிபாதே கம்மங் ப³ஹுகந்திஆதி³கா ஆயஸ்மதோ மஹாகச்சாயனத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே க³ஹபதிமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தித்வா வுத்³தி⁴ப்பத்தோ, ஏகதி³வஸங் ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரா ஸங்கி²த்தேன பா⁴ஸிதஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பியமானங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் தி³ஸ்வா, ஸயம்பி தங் டா²னங் பத்தெ²ந்தோ பணிதா⁴னங் கத்வா, தா³னாதீ³னி புஞ்ஞானி கத்வா, தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ ஸுமேத⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே விஜ்ஜாத⁴ரோ ஹுத்வா ஆகாஸேன க³ச்ச²ந்தோ ஸத்தா²ரங் ஹிமவந்தபப்³ப³தே ஏகஸ்மிங் வனஸண்டே³ நிஸின்னங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ கணிகாரபுப்பே²ஹி பூஜங் அகாஸி.
Aṭṭhakanipāte kammaṃ bahukantiādikā āyasmato mahākaccāyanattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro padumuttarassa bhagavato kāle gahapatimahāsālakule nibbattitvā vuddhippatto, ekadivasaṃ satthu santike dhammaṃ suṇanto satthārā saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ vibhajantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapiyamānaṃ ekaṃ bhikkhuṃ disvā, sayampi taṃ ṭhānaṃ patthento paṇidhānaṃ katvā, dānādīni puññāni katvā, devamanussesu saṃsaranto sumedhassa bhagavato kāle vijjādharo hutvā ākāsena gacchanto satthāraṃ himavantapabbate ekasmiṃ vanasaṇḍe nisinnaṃ disvā pasannamānaso kaṇikārapupphehi pūjaṃ akāsi.
ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன அபராபரங் ஸுக³தீஸுயேவ பரிவத்தெந்தோ கஸ்ஸபத³ஸப³லஸ்ஸ காலே பா³ராணஸியங் குலக⁴ரே நிப்³ப³த்தித்வா பரினிப்³பு³தே ப⁴க³வதி ஸுவண்ணசேதியகரணட்டா²னே ஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னிகாய ஸுவண்ணிட்ட²காய பூஜங் கத்வா, ‘‘ப⁴க³வா மய்ஹங் நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே ஸரீரங் ஸுவண்ணவண்ணங் ஹோதூ’’தி பத்த²னங் அகாஸி.
So tena puññakammena aparāparaṃ sugatīsuyeva parivattento kassapadasabalassa kāle bārāṇasiyaṃ kulaghare nibbattitvā parinibbute bhagavati suvaṇṇacetiyakaraṇaṭṭhāne satasahassagghanikāya suvaṇṇiṭṭhakāya pūjaṃ katvā, ‘‘bhagavā mayhaṃ nibbattanibbattaṭṭhāne sarīraṃ suvaṇṇavaṇṇaṃ hotū’’ti patthanaṃ akāsi.
ததோ யாவஜீவங் குஸலகம்மங் கத்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ உஜ்ஜேனியங் ரஞ்ஞோ சண்ட³பஜ்ஜோதஸ்ஸ புரோஹிதகே³ஹே நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே மாதா ‘‘மய்ஹங் புத்தோ ஸுவண்ணவண்ணோ, அத்தனோ நாமங் க³ஹெத்வா ஆக³தோ’’தி கஞ்சனமாணவோ த்வேவ நாமங் அகாஸி. ஸோ வுட்³டி⁴மன்வாய தயோ வேதே³ உக்³க³ஹெத்வா பிது அச்சயேன புரோஹிதட்டா²னங் லபி⁴. ஸோ கொ³த்தவஸேன கச்சாயனோதி பஞ்ஞாயித்த². தங் ராஜா சண்ட³பஜ்ஜோதோ பு³த்³து⁴ப்பாத³ங் ஸுத்வா, ‘‘ஆசரிய, த்வங் தத்த² க³ந்த்வா ஸத்தா²ரங் இதா⁴னேஹீ’’தி பேஸேஸி. ஸோ அத்தட்ட²மோ ஸத்து² ஸந்திகங் உபக³தோ. தஸ்ஸ ஸத்தா² த⁴ம்மங் தே³ஸேதி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸோ ஸத்தஹி ஜனேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தே பதிட்டா²ஸி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.54.1-27) –
Tato yāvajīvaṃ kusalakammaṃ katvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde ujjeniyaṃ rañño caṇḍapajjotassa purohitagehe nibbatti. Tassa nāmaggahaṇadivase mātā ‘‘mayhaṃ putto suvaṇṇavaṇṇo, attano nāmaṃ gahetvā āgato’’ti kañcanamāṇavo tveva nāmaṃ akāsi. So vuḍḍhimanvāya tayo vede uggahetvā pitu accayena purohitaṭṭhānaṃ labhi. So gottavasena kaccāyanoti paññāyittha. Taṃ rājā caṇḍapajjoto buddhuppādaṃ sutvā, ‘‘ācariya, tvaṃ tattha gantvā satthāraṃ idhānehī’’ti pesesi. So attaṭṭhamo satthu santikaṃ upagato. Tassa satthā dhammaṃ deseti. Desanāpariyosāne so sattahi janehi saddhiṃ saha paṭisambhidāhi arahatte patiṭṭhāsi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.54.1-27) –
‘‘பது³முத்தரோ நாம ஜினோ, அனேஜோ அஜிதங் ஜயோ;
‘‘Padumuttaro nāma jino, anejo ajitaṃ jayo;
ஸதஸஹஸ்ஸே கப்பானங், இதோ உப்பஜ்ஜி நாயகோ.
Satasahasse kappānaṃ, ito uppajji nāyako.
‘‘வீரோ கமலபத்தக்கோ², ஸஸங்கவிமலானநோ;
‘‘Vīro kamalapattakkho, sasaṅkavimalānano;
கனகாசலஸங்காஸோ, ரவிதி³த்திஸமப்பபோ⁴.
Kanakācalasaṅkāso, ravidittisamappabho.
‘‘ஸத்தனெத்தமனோஹாரீ, வரலக்க²ணபூ⁴ஸிதோ;
‘‘Sattanettamanohārī, varalakkhaṇabhūsito;
ஸப்³ப³வாக்யபதா²தீதோ, மனுஜாமரஸக்கதோ.
Sabbavākyapathātīto, manujāmarasakkato.
‘‘ஸம்பு³த்³தோ⁴ போ³த⁴யங் ஸத்தே, வாகீ³ஸோ மது⁴ரஸ்ஸரோ;
‘‘Sambuddho bodhayaṃ satte, vāgīso madhurassaro;
கருணானிப³ந்த⁴ஸந்தானோ, பரிஸாஸு விஸாரதோ³.
Karuṇānibandhasantāno, parisāsu visārado.
‘‘தே³ஸேதி மது⁴ரங் த⁴ம்மங், சதுஸச்சூபஸங்ஹிதங்;
‘‘Deseti madhuraṃ dhammaṃ, catusaccūpasaṃhitaṃ;
நிமுக்³கே³ மோஹபங்கம்ஹி, ஸமுத்³த⁴ரதி பாணினே.
Nimugge mohapaṅkamhi, samuddharati pāṇine.
‘‘ததா³ ஏகசரோ ஹுத்வா, தாபஸோ ஹிமவாலயோ;
‘‘Tadā ekacaro hutvā, tāpaso himavālayo;
நப⁴ஸா மானுஸங் லோகங், க³ச்ச²ந்தோ ஜினமத்³த³ஸங்.
Nabhasā mānusaṃ lokaṃ, gacchanto jinamaddasaṃ.
‘‘உபேச்ச ஸந்திகங் தஸ்ஸ, அஸ்ஸோஸிங் த⁴ம்மதே³ஸனங்;
‘‘Upecca santikaṃ tassa, assosiṃ dhammadesanaṃ;
வண்ணயந்தஸ்ஸ வீரஸ்ஸ, ஸாவகஸ்ஸ மஹாகு³ணங்.
Vaṇṇayantassa vīrassa, sāvakassa mahāguṇaṃ.
‘‘ஸங்கி²த்தேன மயா வுத்தங், வித்தா²ரேன பகாஸயங்;
‘‘Saṃkhittena mayā vuttaṃ, vitthārena pakāsayaṃ;
பரிஸங் மஞ்ச தோஸேதி, யதா² கச்சாயனோ அயங்.
Parisaṃ mañca toseti, yathā kaccāyano ayaṃ.
‘‘நாஹங் ஏவமிதே⁴கச்சங், அஞ்ஞங் பஸ்ஸாமி ஸாவகங்;
‘‘Nāhaṃ evamidhekaccaṃ, aññaṃ passāmi sāvakaṃ;
தஸ்மாதத³க்³கே³ ஏஸக்³கோ³, ஏவங் தா⁴ரேத² பி⁴க்க²வோ.
Tasmātadagge esaggo, evaṃ dhāretha bhikkhavo.
‘‘ததா³ஹங் விம்ஹிதோ ஹுத்வா, ஸுத்வா வாக்யங் மனோரமங்;
‘‘Tadāhaṃ vimhito hutvā, sutvā vākyaṃ manoramaṃ;
ஹிமவந்தங் க³மித்வான, ஆஹித்வா புப்ப²ஸஞ்சயங்.
Himavantaṃ gamitvāna, āhitvā pupphasañcayaṃ.
‘‘பூஜெத்வா லோகஸரணங், தங் டா²னமபி⁴பத்த²யிங்;
‘‘Pūjetvā lokasaraṇaṃ, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ;
ததா³ மமாஸயங் ஞத்வா, ப்³யாகாஸி ஸ ரணஞ்ஜஹோ.
Tadā mamāsayaṃ ñatvā, byākāsi sa raṇañjaho.
‘‘பஸ்ஸதே²தங் இஸிவரங், நித்³த⁴ந்தகனகத்தசங்;
‘‘Passathetaṃ isivaraṃ, niddhantakanakattacaṃ;
உத்³த⁴க்³க³லோமங் பீணங்ஸங், அசலங் பஞ்ஜலிங் டி²தங்.
Uddhaggalomaṃ pīṇaṃsaṃ, acalaṃ pañjaliṃ ṭhitaṃ.
‘‘ஹாஸங் ஸுபுண்ணனயனங், பு³த்³த⁴வண்ணக³தாஸயங்;
‘‘Hāsaṃ supuṇṇanayanaṃ, buddhavaṇṇagatāsayaṃ;
த⁴ம்மஜங் உக்³க³ஹத³யங், அமதாஸித்தஸன்னிப⁴ங்.
Dhammajaṃ uggahadayaṃ, amatāsittasannibhaṃ.
‘‘கச்சானஸ்ஸ கு³ணங் ஸுத்வா, தங் டா²னங் பத்த²யங் டி²தோ;
‘‘Kaccānassa guṇaṃ sutvā, taṃ ṭhānaṃ patthayaṃ ṭhito;
அனாக³தம்ஹி அத்³தா⁴னே, கோ³தமஸ்ஸ மஹாமுனே.
Anāgatamhi addhāne, gotamassa mahāmune.
‘‘தஸ்ஸ த⁴ம்மேஸு தா³யாதோ³, ஓரஸோ த⁴ம்மனிம்மிதோ;
‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
கச்சானோ நாம நாமேன, ஹெஸ்ஸதி ஸத்து² ஸாவகோ.
Kaccāno nāma nāmena, hessati satthu sāvako.
‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதோ மஹாஞாணீ, அதி⁴ப்பாயவிதூ³ முனே;
‘‘Bahussuto mahāñāṇī, adhippāyavidū mune;
பாபுணிஸ்ஸதி தங் டா²னங், யதா²யங் ப்³யாகதோ மயா.
Pāpuṇissati taṃ ṭhānaṃ, yathāyaṃ byākato mayā.
‘‘ஸதஸஹஸ்ஸிதோ கப்பே, யங் கம்மமகரிங் ததா³;
‘‘Satasahassito kappe, yaṃ kammamakariṃ tadā;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘து³வே ப⁴வே ஸங்ஸராமி, தே³வத்தே அத² மானுஸே;
‘‘Duve bhave saṃsarāmi, devatte atha mānuse;
அஞ்ஞங் க³திங் ந க³ச்சா²மி, பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.
Aññaṃ gatiṃ na gacchāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘து³வே குலே பஜாயாமி, க²த்தியே அத² ப்³ராஹ்மணே;
‘‘Duve kule pajāyāmi, khattiye atha brāhmaṇe;
நீசே குலே ந ஜாயாமி, பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.
Nīce kule na jāyāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘பச்சி²மே ச ப⁴வே தா³னி, ஜாதோ உஜ்ஜேனியங் புரே;
‘‘Pacchime ca bhave dāni, jāto ujjeniyaṃ pure;
பஜ்ஜோதஸ்ஸ ச சண்ட³ஸ்ஸ, புரோஹிததி³ஜாதி⁴னோ.
Pajjotassa ca caṇḍassa, purohitadijādhino.
‘‘புத்தோ திரிடிவச்ச²ஸ்ஸ, நிபுணோ வேத³பாரகூ³;
‘‘Putto tiriṭivacchassa, nipuṇo vedapāragū;
மாதா ச சந்தி³மா நாம, கச்சானோஹங் வரத்தசோ.
Mātā ca candimā nāma, kaccānohaṃ varattaco.
‘‘வீமங்ஸனத்த²ங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ, பூ⁴மிபாலேன பேஸிதோ;
‘‘Vīmaṃsanatthaṃ buddhassa, bhūmipālena pesito;
தி³ஸ்வா மொக்க²புரத்³வாரங், நாயகங் கு³ணஸஞ்சயங்.
Disvā mokkhapuradvāraṃ, nāyakaṃ guṇasañcayaṃ.
‘‘ஸுத்வா ச விமலங் வாக்யங், க³திபங்கவிஸோஸனங்;
‘‘Sutvā ca vimalaṃ vākyaṃ, gatipaṅkavisosanaṃ;
பாபுணிங் அமதங் ஸந்தங், ஸேஸேஹி ஸஹ ஸத்தஹி.
Pāpuṇiṃ amataṃ santaṃ, sesehi saha sattahi.
‘‘அதி⁴ப்பாயவிதூ³ ஜாதோ, ஸுக³தஸ்ஸ மஹாமதே.
‘‘Adhippāyavidū jāto, sugatassa mahāmate.
ட²பிதோ ஏதத³க்³கே³ ச, ஸுஸமித்³த⁴மனோரதோ².
Ṭhapito etadagge ca, susamiddhamanoratho.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அத² ஸத்தா² ‘‘ஏத², பி⁴க்க²வோ’’தி ஹத்த²ங் பஸாரேஸி. தே தாவதே³வ த்³வங்கு³லமத்தகேஸமஸ்ஸுகா இத்³தி⁴மயபத்தசீவரத⁴ரா வஸ்ஸஸட்டி²கத்தே²ரா விய அஹேஸுங். ஏவங் தே²ரோ ஸத³த்த²ங் நிப்பா²தெ³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, ராஜா பஜ்ஜோதோ தும்ஹாகங் பாதே³ வந்தி³துங் த⁴ம்மஞ்ச ஸோதுங் இச்ச²தீ’’தி ஸத்து² ஆரோசேஸி. ஸத்தா², ‘‘த்வங்யேவ, பி⁴க்கு², தத்த² க³ச்ச², தயி க³தேபி ராஜா பஸீதி³ஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. தே²ரோ ஸத்து² ஆணாய அத்தட்ட²மோ தத்த² க³ந்த்வா ராஜானங் பஸாதெ³த்வா அவந்தீஸு ஸாஸனங் பதிட்டா²பெத்வா புன ஸத்து² ஸந்திகமேவ க³தோ. ஸோ ஏகதி³வஸங் ஸம்ப³ஹுலே பி⁴க்கூ² ஸமணத⁴ம்மங் பஹாய கம்மாராமே ஸங்க³ணிகாராமே ரஸதண்ஹானுக³தே ச பமாத³விஹாரினோ தி³ஸ்வா தேஸங் ஓவாத³வஸேன –
Atha satthā ‘‘etha, bhikkhavo’’ti hatthaṃ pasāresi. Te tāvadeva dvaṅgulamattakesamassukā iddhimayapattacīvaradharā vassasaṭṭhikattherā viya ahesuṃ. Evaṃ thero sadatthaṃ nipphādetvā, ‘‘bhante, rājā pajjoto tumhākaṃ pāde vandituṃ dhammañca sotuṃ icchatī’’ti satthu ārocesi. Satthā, ‘‘tvaṃyeva, bhikkhu, tattha gaccha, tayi gatepi rājā pasīdissatī’’ti āha. Thero satthu āṇāya attaṭṭhamo tattha gantvā rājānaṃ pasādetvā avantīsu sāsanaṃ patiṭṭhāpetvā puna satthu santikameva gato. So ekadivasaṃ sambahule bhikkhū samaṇadhammaṃ pahāya kammārāme saṅgaṇikārāme rasataṇhānugate ca pamādavihārino disvā tesaṃ ovādavasena –
494.
494.
‘‘கம்மங் ப³ஹுகங் ந காரயே, பரிவஜ்ஜெய்ய ஜனங் ந உய்யமே;
‘‘Kammaṃ bahukaṃ na kāraye, parivajjeyya janaṃ na uyyame;
ஸோ உஸ்ஸுக்கோ ரஸானுகி³த்³தோ⁴, அத்த²ங் ரிஞ்சதி யோ ஸுகா²தி⁴வாஹோ.
So ussukko rasānugiddho, atthaṃ riñcati yo sukhādhivāho.
495.
495.
‘‘பங்கோதி ஹி நங் அவேத³யுங், யாயங் வந்த³னபூஜனா குலேஸு;
‘‘Paṅkoti hi naṃ avedayuṃ, yāyaṃ vandanapūjanā kulesu;
ஸுகு²மங் ஸல்லங் து³ருப்³ப³ஹங், ஸக்காரோ காபுரிஸேன து³ஜ்ஜஹோ’’தி. –
Sukhumaṃ sallaṃ durubbahaṃ, sakkāro kāpurisena dujjaho’’ti. –
த்³வே கா³தா² அபா⁴ஸி.
Dve gāthā abhāsi.
தத்த² கம்மங் ப³ஹுகங் ந காரயேதி நவாவாஸகாராபனாதி³ங் ஸமணத⁴ம்மகரணஸ்ஸ பரிப³ந்த⁴பூ⁴தங் மஹந்தங் நவகம்மங் ந பட்ட²பெய்ய, கு²த்³த³கங் அப்பஸமாரம்ப⁴ங் க²ண்ட³பு²ல்லபடிஸங்க²ரணாதி³ங் ஸத்து² வசனபடிபூஜனத்த²ங் காதப்³ப³மேவ. பரிவஜ்ஜெய்ய ஜனந்தி க³ணஸங்க³ணிகவஸேன ஜனங் விவஜ்ஜெய்ய. ஜனந்தி வா யாதி³ஸங் ஸங்ஸேவதோ ப⁴ஜதோ பயிருபாஸதோ குஸலா த⁴ம்மா பரிஹாயந்தி, அகுஸலா த⁴ம்மா அபி⁴வட்³ட⁴ந்தி, தாதி³ஸங் அகல்யாணமித்தபூ⁴தங் ஜனங் பரிவஜ்ஜெய்ய. ந உய்யமேதி, பச்சயுப்பாத³னத்த²ங் குலஸங்க³ண்ஹனவஸேன ந வாயமெய்ய, யஸ்மா ஸோ உஸ்ஸுக்கோ ரஸானுகி³த்³தோ⁴, அத்த²ங் ரிஞ்சதி யோ ஸுகா²தி⁴வாஹோதி யோ ரஸானுகி³த்³தோ⁴ ரஸதண்ஹாவஸிகோ பி⁴க்கு² பச்சயுப்பாத³னபஸுதோ, ஸோ குலஸங்க³ண்ஹனத்த²ங் உஸ்ஸுக்கோ, தேஸு ஸுகி²தேஸு ஸுகி²தோ, து³க்கி²தேஸு து³க்கி²தோ, உப்பன்னேஸு கிச்சகரணீயேஸு அத்தனா யோக³ங் ஆபஜ்ஜதி, யோ ஸுகா²தி⁴வாஹோ ஸமத²விபஸ்ஸனாமக்³க³ப²லனிப்³பா³னஸுகா²வஹோ ஸீலாதி³அத்தோ², தங் ரிஞ்சதி பஜஹதி ஏகங்ஸேன அத்தானங் ததோ விவேசேதீதி அத்தோ².
Tattha kammaṃ bahukaṃ na kārayeti navāvāsakārāpanādiṃ samaṇadhammakaraṇassa paribandhabhūtaṃ mahantaṃ navakammaṃ na paṭṭhapeyya, khuddakaṃ appasamārambhaṃ khaṇḍaphullapaṭisaṅkharaṇādiṃ satthu vacanapaṭipūjanatthaṃ kātabbameva. Parivajjeyya jananti gaṇasaṅgaṇikavasena janaṃ vivajjeyya. Jananti vā yādisaṃ saṃsevato bhajato payirupāsato kusalā dhammā parihāyanti, akusalā dhammā abhivaḍḍhanti, tādisaṃ akalyāṇamittabhūtaṃ janaṃ parivajjeyya. Na uyyameti, paccayuppādanatthaṃ kulasaṅgaṇhanavasena na vāyameyya, yasmā so ussukko rasānugiddho, atthaṃ riñcati yo sukhādhivāhoti yo rasānugiddho rasataṇhāvasiko bhikkhu paccayuppādanapasuto, so kulasaṅgaṇhanatthaṃ ussukko, tesu sukhitesu sukhito, dukkhitesu dukkhito, uppannesu kiccakaraṇīyesu attanā yogaṃ āpajjati, yo sukhādhivāho samathavipassanāmaggaphalanibbānasukhāvaho sīlādiattho, taṃ riñcati pajahati ekaṃsena attānaṃ tato vivecetīti attho.
ஏவங் பட²மகா³தா²ய ‘‘கம்மாராமதங் ஸங்க³ணிகாராமதங் பச்சயகே³த⁴ஞ்ச வஜ்ஜேதா²’’தி ஓவதி³த்வா இதா³னி ஸக்காராபி⁴லாஸங் க³ரஹந்தோ து³தியங் கா³த²மாஹ. தஸ்ஸத்தோ² – யா அயங் பி⁴க்கா²ய உபக³தானங் பப்³ப³ஜிதானங் குலேஸு கே³ஹவாஸீஹி கு³ணஸம்பா⁴வனாய கரீயமானா வந்த³னா பூஜனா ச, யஸ்மா தங் அபா⁴விதத்தானங் ஓஸீதா³பனட்டே²ன மலினபா⁴வகரணட்டே²ன ச பங்கோ கத்³த³மோதி பு³த்³தா⁴த³யோ அரியா பவேத³யுங் அப்³ப⁴ஞ்ஞங்ஸு பவேதே³ஸுங் வா, யஸ்மா ச அபரிஞ்ஞாதக்க²ந்தா⁴னங் அந்த⁴புது²ஜ்ஜனானங் ஸக்காராபி⁴லாஸங் து³விஞ்ஞெய்யஸபா⁴வதாய பீளாஜனநதோ அந்தோ துத³னதோ து³ருத்³த⁴ரணதோ ச ஸுகு²மங் ஸல்லங் து³ருப்³ப³ஹங் பவேத³யுங், ததோ ஏவ ஸக்காரோ காபுரிஸேன து³ஜ்ஜஹோ து³ப்பஜஹெய்யோ தஸ்ஸ பஹானபடிபத்தியா அப்படிபஜ்ஜனதோ. ஸக்காராபி⁴லாஸப்பஹானேன ஹி ஸக்காரோ பஹீனோ ஹோதி, தஸ்மா தஸ்ஸ பஹானாய ஆயோகோ³ கரணீயோதி த³ஸ்ஸேதி –
Evaṃ paṭhamagāthāya ‘‘kammārāmataṃ saṅgaṇikārāmataṃ paccayagedhañca vajjethā’’ti ovaditvā idāni sakkārābhilāsaṃ garahanto dutiyaṃ gāthamāha. Tassattho – yā ayaṃ bhikkhāya upagatānaṃ pabbajitānaṃ kulesu gehavāsīhi guṇasambhāvanāya karīyamānā vandanā pūjanā ca, yasmā taṃ abhāvitattānaṃ osīdāpanaṭṭhena malinabhāvakaraṇaṭṭhena ca paṅko kaddamoti buddhādayo ariyā pavedayuṃ abbhaññaṃsu pavedesuṃ vā, yasmā ca apariññātakkhandhānaṃ andhaputhujjanānaṃ sakkārābhilāsaṃ duviññeyyasabhāvatāya pīḷājananato anto tudanato duruddharaṇato ca sukhumaṃ sallaṃ durubbahaṃ pavedayuṃ, tato eva sakkāro kāpurisena dujjaho duppajaheyyo tassa pahānapaṭipattiyā appaṭipajjanato. Sakkārābhilāsappahānena hi sakkāro pahīno hoti, tasmā tassa pahānāya āyogo karaṇīyoti dasseti –
496.
496.
‘‘ந பரஸ்ஸுபனிதா⁴ய, கம்மங் மச்சஸ்ஸ பாபகங்;
‘‘Na parassupanidhāya, kammaṃ maccassa pāpakaṃ;
அத்தனா தங் ந ஸேவெய்ய, கம்மப³ந்தூ⁴ ஹி மாதியா.
Attanā taṃ na seveyya, kammabandhū hi mātiyā.
497.
497.
‘‘ந பரே வசனா சோரோ, ந பரே வசனா முனி;
‘‘Na pare vacanā coro, na pare vacanā muni;
அத்தா ச நங் யதா² வேதி³, தே³வாபி நங் ததா² விதூ³.
Attā ca naṃ yathā vedi, devāpi naṃ tathā vidū.
498.
498.
‘‘பரே ச ந விஜானந்தி, மயமெத்த² யமாமஸே;
‘‘Pare ca na vijānanti, mayamettha yamāmase;
யே ச தத்த² விஜானந்தி, ததோ ஸம்மந்தி மேத⁴கா³.
Ye ca tattha vijānanti, tato sammanti medhagā.
499.
499.
‘‘ஜீவதே வாபி ஸப்பஞ்ஞோ, அபி வித்தபரிக்க²யோ;
‘‘Jīvate vāpi sappañño, api vittaparikkhayo;
பஞ்ஞாய ச அலாபே⁴ன, வித்தவாபி ந ஜீவதி.
Paññāya ca alābhena, vittavāpi na jīvati.
500.
500.
‘‘ஸப்³ப³ங் ஸுணாதி ஸோதேன, ஸப்³ப³ங் பஸ்ஸதி சக்கு²னா;
‘‘Sabbaṃ suṇāti sotena, sabbaṃ passati cakkhunā;
ந ச தி³ட்ட²ங் ஸுதங் தீ⁴ரோ, ஸப்³ப³ங் உஜ்ஜி²துமரஹதி.
Na ca diṭṭhaṃ sutaṃ dhīro, sabbaṃ ujjhitumarahati.
501.
501.
‘‘சக்கு²மாஸ்ஸ யதா² அந்தோ⁴, ஸோதவா ப³தி⁴ரோ யதா²;
‘‘Cakkhumāssa yathā andho, sotavā badhiro yathā;
பஞ்ஞவாஸ்ஸ யதா² மூகோ³, ப³லவா து³ப்³ப³லோரிவ;
Paññavāssa yathā mūgo, balavā dubbaloriva;
அத² அத்தே² ஸமுப்பன்னே, ஸயேத² மதஸாயிக’’ந்தி. –
Atha atthe samuppanne, sayetha matasāyika’’nti. –
இமா ச² கா³தா² ரஞ்ஞோ பஜ்ஜோதஸ்ஸ ஓவாத³வஸேன அபா⁴ஸி. ஸோ கிர ப்³ராஹ்மணே ஸத்³த³ஹித்வா பஸுகா⁴தயஞ்ஞங் காரேதி, கம்மங் அஸோதெ⁴த்வாவ அசோரே சோரஸஞ்ஞாய த³ண்டே³ஸி, அட்டகரணே ச அஸ்ஸாமிகே ஸாமிகே கரோதி, ஸாமிகே ச அஸ்ஸாமிகே. ததோ நங் தே²ரோ விவேசேதுங் ‘‘ந பரஸ்ஸா’’திஆதி³னா ச² கா³தா² அபா⁴ஸி.
Imā cha gāthā rañño pajjotassa ovādavasena abhāsi. So kira brāhmaṇe saddahitvā pasughātayaññaṃ kāreti, kammaṃ asodhetvāva acore corasaññāya daṇḍesi, aṭṭakaraṇe ca assāmike sāmike karoti, sāmike ca assāmike. Tato naṃ thero vivecetuṃ ‘‘na parassā’’tiādinā cha gāthā abhāsi.
தத்த² ந பரஸ்ஸுபனிதா⁴ய, கம்மங் மச்சஸ்ஸ பாபகந்தி பரஸ்ஸ மச்சஸ்ஸ ஸத்தஸ்ஸ உபனிதா⁴ய உத்³தி³ஸ்ஸ காரணங் கத்வா பாபகங் வத⁴ப³ந்தா⁴தி³கம்மங் ந ஸேவெய்ய, பரேன ந காராபெய்யாதி அத்தோ². அத்தனா தங் ந ஸேவெய்யாதி அத்தனாபி தங் பாபகங் ந கரெய்ய. கஸ்மா? கம்மப³ந்தூ⁴ ஹி மாதியா இமே மாதியா மச்சா கம்மதா³யாதா³, தஸ்மா அத்தனா ச கிஞ்சி பாபகம்மங் ந கரெய்ய, பரேனபி ந காராபெய்யாதி அத்தோ².
Tattha na parassupanidhāya, kammaṃ maccassa pāpakanti parassa maccassa sattassa upanidhāya uddissa kāraṇaṃ katvā pāpakaṃ vadhabandhādikammaṃ na seveyya, parena na kārāpeyyāti attho. Attanā taṃ na seveyyāti attanāpi taṃ pāpakaṃ na kareyya. Kasmā? Kammabandhū hi mātiyā ime mātiyā maccā kammadāyādā, tasmā attanā ca kiñci pāpakammaṃ na kareyya, parenapi na kārāpeyyāti attho.
ந பரே வசனா சோரோதி அத்தனா சோரியங் அகத்வா பரவசனா பரஸ்ஸ வசனமத்தேன சோரோ நாம ந ஹோதி, ததா² ந பரே வசனா முனி பரஸ்ஸ வசனமத்தேன முனி ஸுவிஸுத்³த⁴காயவசீமனோஸமாசாரோ ந ஹோதி. எத்த² ஹி பரேதி விப⁴த்திஅலோபங் கத்வா நித்³தே³ஸோ. கேசி பன ‘‘பரேஸந்தி வத்தப்³பே³ பரேதி ஸங்-காரலோபங் கத்வா நித்³தி³ட்ட²’’ந்தி வத³ந்தி. அத்தா ச நங் யதா² வேதீ³தி நங் ஸத்தங் தஸ்ஸ அத்தா சித்தங் யதா² ‘‘அஹங் பரிஸுத்³தோ⁴, அபரிஸுத்³தோ⁴ வா’’தி யாதா²வதோ அவேதி³ ஜானாதி. தே³வாபி நங் ததா² விதூ³தி விஸுத்³தி⁴தே³வா, உபபத்திதே³வா ச ததா² விதூ³ வித³ந்தி ஜானந்தி, தஸ்மா ஸயங் தாதி³ஸா தே³வா ச பமாணங் ஸுத்³தா⁴ஸுத்³தா⁴னங் ஸுத்³தா⁴ஸுத்³த⁴பா⁴வஜானநே, ந யே கேசி இச்சா²தோ³ஸபரேதா ஸத்தாதி அதி⁴ப்பாயோ.
Na pare vacanā coroti attanā coriyaṃ akatvā paravacanā parassa vacanamattena coro nāma na hoti, tathā na pare vacanā muni parassa vacanamattena muni suvisuddhakāyavacīmanosamācāro na hoti. Ettha hi pareti vibhattialopaṃ katvā niddeso. Keci pana ‘‘paresanti vattabbe pareti saṃ-kāralopaṃ katvā niddiṭṭha’’nti vadanti. Attā ca naṃ yathā vedīti naṃ sattaṃ tassa attā cittaṃ yathā ‘‘ahaṃ parisuddho, aparisuddho vā’’ti yāthāvato avedi jānāti. Devāpi naṃ tathā vidūti visuddhidevā, upapattidevā ca tathā vidū vidanti jānanti, tasmā sayaṃ tādisā devā ca pamāṇaṃ suddhāsuddhānaṃ suddhāsuddhabhāvajānane, na ye keci icchādosaparetā sattāti adhippāyo.
பரேதி பண்டி³தே ட²பெத்வா ததோ அஞ்ஞே, குஸலாகுஸலஸாவஜ்ஜானவஜ்ஜங் கம்மங் கம்மப²லங் காயஸ்ஸ அஸுப⁴தங் ஸங்கா²ரானங் அனிச்சதங் அஜானந்தா இத⁴ பரே நாம. தே மயமெத்த² இமஸ்மிங் ஜீவலோகே யமாம உபரமாம, ‘‘ஸததங் ஸமிதங் மச்சு ஸந்திகங் க³ச்சா²மா’’தி ந ஜானந்தி. யே ச தத்த² விஜானந்தீதி யே ச தத்த² பண்டி³தா ‘‘மயங் மச்சு ஸமீபங் க³ச்சா²மா’’தி விஜானந்தி. ததோ ஸம்மந்தி மேத⁴கா³தி ஏவஞ்ஹி தே ஜானந்தா மேத⁴கா³னங் பரவிஹிங்ஸனானங் வூபஸமாய படிபஜ்ஜந்தி, அத்தனா பரே ச அஞ்ஞே ந மேத⁴ந்தி ந பா³தெ⁴ந்தீதி அத்தோ². த்வங் பன ஜீவிதனிமித்தங் அசோரே சோரே கரொந்தோபி த³ண்ட³னேன ஸாமிகே அஸ்ஸாமிகே கரொந்தோபி த⁴னஜானியா பா³த⁴ஸி பஞ்ஞாவேகல்லதோ. ததா² அகரொந்தோபி ஜீவதே வாபி ஸப்பஞ்ஞோ, அபி வித்தபரிக்க²யோ பரிக்கீ²ணத⁴னோபி ஸப்பஞ்ஞஜாதிகோ இதரீதரஸந்தோஸேன ஸந்துட்டோ² அனவஜ்ஜாய ஜீவிகாய ஜீவதியேவ. தஸ்ஸ ஹி ஜீவிதங் நாம. தேனாஹ ப⁴க³வா – ‘‘பஞ்ஞாஜீவிங் ஜீவிதமாஹு ஸெட்ட²’’ந்தி (ஸங்॰ நி॰ 1.73, 246; ஸு॰ நி॰ 184). து³ம்மேத⁴புக்³க³லோ பன பஞ்ஞாய ச அலாபே⁴ன தி³ட்ட²த⁴ம்மிகங் ஸம்பராயிகஞ்ச அத்த²ங் விராதெ⁴ந்தோ வித்தவாபி ந ஜீவதி க³ரஹாதி³பவத்தியா ஜீவந்தோ நாம ந ஹோதி, அனுபாயஞ்ஞுதாய யதா²தி⁴க³தங் த⁴னங் நாஸெந்தோ ஜீவிதம்பி ஸந்தா⁴ரேதுங் ந ஸக்கோதியேவ.
Pareti paṇḍite ṭhapetvā tato aññe, kusalākusalasāvajjānavajjaṃ kammaṃ kammaphalaṃ kāyassa asubhataṃ saṅkhārānaṃ aniccataṃ ajānantā idha pare nāma. Te mayamettha imasmiṃ jīvaloke yamāma uparamāma, ‘‘satataṃ samitaṃ maccu santikaṃ gacchāmā’’ti na jānanti. Ye ca tattha vijānantīti ye ca tattha paṇḍitā ‘‘mayaṃ maccu samīpaṃ gacchāmā’’ti vijānanti. Tato sammanti medhagāti evañhi te jānantā medhagānaṃ paravihiṃsanānaṃ vūpasamāya paṭipajjanti, attanā pare ca aññe na medhanti na bādhentīti attho. Tvaṃ pana jīvitanimittaṃ acore core karontopi daṇḍanena sāmike assāmike karontopi dhanajāniyā bādhasi paññāvekallato. Tathā akarontopi jīvate vāpi sappañño, api vittaparikkhayo parikkhīṇadhanopi sappaññajātiko itarītarasantosena santuṭṭho anavajjāya jīvikāya jīvatiyeva. Tassa hi jīvitaṃ nāma. Tenāha bhagavā – ‘‘paññājīviṃ jīvitamāhu seṭṭha’’nti (saṃ. ni. 1.73, 246; su. ni. 184). Dummedhapuggalo pana paññāya ca alābhena diṭṭhadhammikaṃ samparāyikañca atthaṃ virādhento vittavāpi na jīvati garahādipavattiyā jīvanto nāma na hoti, anupāyaññutāya yathādhigataṃ dhanaṃ nāsento jīvitampi sandhāretuṃ na sakkotiyeva.
இமா கிர சதஸ்ஸோபி கா³தா² தே²ரோ ஸுபினந்தேன ரஞ்ஞோ கதே²ஸி. ராஜா ஸுபினங் தி³ஸ்வா தே²ரங் நமஸ்ஸந்தோயேவ பபு³ஜ்ஜி²த்வா பபா⁴தாய ரத்தியா தே²ரங் உபஸங்கமித்வா வந்தி³த்வா அத்தனா தி³ட்ட²னியாமேன ஸுபினங் கதே²ஸி. தங் ஸுத்வா தே²ரோ தா கா³தா² பச்சுனுபா⁴ஸித்வா ‘‘ஸப்³ப³ங் ஸுணாதீ’’திஆதி³னா த்³வீஹி கா³தா²ஹி ராஜானங் ஓவதி³. தத்த² ஸப்³ப³ங் ஸுணாதி ஸோதேனாதி இத⁴ ஸோதப்³ப³ங் ஸத்³த³ங் ஆபாத²க³தங் ஸப்³ப³ங் ஸுபா⁴ஸிதங் து³ப்³பா⁴ஸிதஞ்ச அப³தி⁴ரோ ஸோதேன ஸுணாதி. ததா² ஸப்³ப³ங் ரூபங் ஸுந்த³ரங் அஸுந்த³ரம்பி சக்கு²னா அனந்தோ⁴ பஸ்ஸதி, அயமிந்த்³ரியானங் ஸபா⁴வோ. தத்த² பன ந ச தி³ட்ட²ங் ஸுதங் தீ⁴ரோ, ஸப்³ப³ங் உஜ்ஜி²துந்தி ச நித³ஸ்ஸனமத்தமேதங். யஞ்ஹி தங் தி³ட்ட²ங் ஸுதங் வா, ந தங் ஸப்³ப³ங் தீ⁴ரோ ஸப்பஞ்ஞோ உஜ்ஜி²துங் பரிச்சஜிதுங் க³ஹேதுங் வா அரஹதி. கு³ணாகு³ணங் பன தத்த² உபபரிக்கி²த்வா உஜ்ஜி²தப்³ப³மேவ உஜ்ஜி²துங் க³ஹேதப்³ப³ஞ்ச க³ஹேதுங் அரஹதி, தஸ்மா சக்கு²மாஸ்ஸ யதா² அந்தோ⁴ சக்கு²மாபி ஸமானோ உஜ்ஜி²தப்³பே³ தி³ட்டே² அந்தோ⁴ யதா² அஸ்ஸ அபஸ்ஸந்தோ விய ப⁴வெய்ய, ததா² உஜ்ஜி²தப்³பே³ ஸுதே ஸோதவாபி ப³தி⁴ரோ யதா² அஸ்ஸ அஸுணந்தோ விய ப⁴வெய்ய. பஞ்ஞவாஸ்ஸ யதா² மூகோ³தி விசாரணபஞ்ஞாய பஞ்ஞவா வசனகுஸலோபி அவத்தப்³பே³ மூகோ³ விய ப⁴வெய்ய. ப³லவா தா²மஸம்பன்னோபி அகத்தப்³பே³ து³ப்³ப³லோரிவ, ரகாரோ பத³ஸந்தி⁴கரோ, அஸமத்தோ² விய ப⁴வெய்ய. அத² அத்தே² ஸமுப்பன்னே, ஸயேத² மதஸாயிகந்தி அத்தனா காதப்³ப³கிச்சே உப்பன்னே உபட்டி²தே மதஸாயிகங் ஸயேத², மதஸாயிகங் ஸயித்வாபி தங் கிச்சங் தீரேதப்³ப³மேவ, ந விராதே⁴தப்³ப³ங். அத² வா அத² அத்தே² ஸமுப்பன்னேதி அத்தனா அகரணீயே அத்தே² கிச்சே உப்பன்னே உபட்டி²தே மதஸாயிகங் ஸயேத², மதஸாயிகங் ஸயித்வாபி தங் ந காதப்³ப³மேவ. ந ஹி பண்டி³தோ அயுத்தங் காதுமரஹதீதி ஏவங் தே²ரேன ஓவதி³தோ ராஜா அகத்தப்³ப³ங் பஹாய காதப்³பே³யேவ யுத்தப்பயுத்தோ அஹோஸீதி.
Imā kira catassopi gāthā thero supinantena rañño kathesi. Rājā supinaṃ disvā theraṃ namassantoyeva pabujjhitvā pabhātāya rattiyā theraṃ upasaṅkamitvā vanditvā attanā diṭṭhaniyāmena supinaṃ kathesi. Taṃ sutvā thero tā gāthā paccunubhāsitvā ‘‘sabbaṃ suṇātī’’tiādinā dvīhi gāthāhi rājānaṃ ovadi. Tattha sabbaṃ suṇāti sotenāti idha sotabbaṃ saddaṃ āpāthagataṃ sabbaṃ subhāsitaṃ dubbhāsitañca abadhiro sotena suṇāti. Tathā sabbaṃ rūpaṃ sundaraṃ asundarampi cakkhunā anandho passati, ayamindriyānaṃ sabhāvo. Tattha pana na ca diṭṭhaṃ sutaṃ dhīro, sabbaṃ ujjhitunti ca nidassanamattametaṃ. Yañhi taṃ diṭṭhaṃ sutaṃ vā, na taṃ sabbaṃ dhīro sappañño ujjhituṃ pariccajituṃ gahetuṃ vā arahati. Guṇāguṇaṃ pana tattha upaparikkhitvā ujjhitabbameva ujjhituṃ gahetabbañca gahetuṃ arahati, tasmā cakkhumāssa yathā andho cakkhumāpi samāno ujjhitabbe diṭṭhe andho yathā assa apassanto viya bhaveyya, tathā ujjhitabbe sute sotavāpi badhiro yathā assa asuṇanto viya bhaveyya. Paññavāssa yathā mūgoti vicāraṇapaññāya paññavā vacanakusalopi avattabbe mūgo viya bhaveyya. Balavā thāmasampannopi akattabbe dubbaloriva, rakāro padasandhikaro, asamattho viya bhaveyya. Atha atthe samuppanne, sayetha matasāyikanti attanā kātabbakicce uppanne upaṭṭhite matasāyikaṃ sayetha, matasāyikaṃ sayitvāpi taṃ kiccaṃ tīretabbameva, na virādhetabbaṃ. Atha vā atha atthe samuppanneti attanā akaraṇīye atthe kicce uppanne upaṭṭhite matasāyikaṃ sayetha, matasāyikaṃ sayitvāpi taṃ na kātabbameva. Na hi paṇḍito ayuttaṃ kātumarahatīti evaṃ therena ovadito rājā akattabbaṃ pahāya kātabbeyeva yuttappayutto ahosīti.
மஹாகச்சாயனத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Mahākaccāyanattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 1. மஹாகச்சாயனத்தே²ரகா³தா² • 1. Mahākaccāyanattheragāthā