| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदानपाळि • Apadānapāḷi |
३. महाकप्पिनत्थेरअपदानं
3. Mahākappinattheraapadānaṃ
६६.
66.
‘‘पदुमुत्तरो नाम जिनो, सब्बधम्मान पारगू।
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammāna pāragū;
६७.
67.
‘‘वचनाभाय बोधेति, वेनेय्यपदुमानि सो।
‘‘Vacanābhāya bodheti, veneyyapadumāni so;
किलेसपङ्कं सोसेति, मतिरंसीहि नायको॥
Kilesapaṅkaṃ soseti, matiraṃsīhi nāyako.
६८.
68.
सच्चत्थाभं पकासेति, रतनंव दिवाकरो॥
Saccatthābhaṃ pakāseti, ratanaṃva divākaro.
६९.
69.
‘‘गुणानं आयतिभूतो, रतनानंव सागरो।
‘‘Guṇānaṃ āyatibhūto, ratanānaṃva sāgaro;
पज्जुन्नोरिव भूतानि, धम्ममेघेन वस्सति॥
Pajjunnoriva bhūtāni, dhammameghena vassati.
७०.
70.
‘‘अक्खदस्सो तदा आसिं, नगरे हंससव्हये।
‘‘Akkhadasso tadā āsiṃ, nagare haṃsasavhaye;
उपेच्च धम्ममस्सोसिं, जलजुत्तमनामिनो॥
Upecca dhammamassosiṃ, jalajuttamanāmino.
७१.
71.
‘‘ओवादकस्स भिक्खूनं, सावकस्स कताविनो।
‘‘Ovādakassa bhikkhūnaṃ, sāvakassa katāvino;
७२.
72.
‘‘सुत्वा पतीतो सुमनो, निमन्तेत्वा तथागतं।
‘‘Sutvā patīto sumano, nimantetvā tathāgataṃ;
ससिस्सं भोजयित्वान, तं ठानमभिपत्थयिं॥
Sasissaṃ bhojayitvāna, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ.
७३.
73.
पस्सथेतं महामत्तं, विनिच्छयविसारदं॥
Passathetaṃ mahāmattaṃ, vinicchayavisāradaṃ.
७४.
74.
‘‘पतितं पादमूले मे, समुग्गततनूरुहं।
‘‘Patitaṃ pādamūle me, samuggatatanūruhaṃ;
जीमूतवण्णं पीणंसं, पसन्ननयनाननं॥
Jīmūtavaṇṇaṃ pīṇaṃsaṃ, pasannanayanānanaṃ.
७५.
75.
‘‘परिवारेन महता, राजयुत्तं महायसं।
‘‘Parivārena mahatā, rājayuttaṃ mahāyasaṃ;
एसो कताविनो ठानं, पत्थेति मुदितासयो॥
Eso katāvino ṭhānaṃ, pattheti muditāsayo.
७६.
76.
कप्पसतसहस्सानि, नुपपज्जति दुग्गतिं॥
Kappasatasahassāni, nupapajjati duggatiṃ.
७७.
77.
‘‘‘देवेसु देवसोभग्गं, मनुस्सेसु महन्ततं।
‘‘‘Devesu devasobhaggaṃ, manussesu mahantataṃ;
७८.
78.
‘‘‘सतसहस्सितो कप्पे, ओक्काककुलसम्भवो।
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
गोतमो नाम गोत्तेन, सत्था लोके भविस्सति॥
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
७९.
79.
‘‘‘तस्स धम्मेसु दायादो, ओरसो धम्मनिम्मितो।
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
कप्पिनो नाम नामेन, हेस्सति सत्थु सावको’॥
Kappino nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.
८०.
80.
‘‘ततोहं सुकतं कारं, कत्वान जिनसासने।
‘‘Tatohaṃ sukataṃ kāraṃ, katvāna jinasāsane;
जहित्वा मानुसं देहं, तुसितं अगमासहं॥
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tusitaṃ agamāsahaṃ.
८१.
81.
‘‘देवमानुसरज्जानि, सतसो अनुसासिय।
‘‘Devamānusarajjāni, sataso anusāsiya;
बाराणसियमासन्ने, जातो केनियजातियं॥
Bārāṇasiyamāsanne, jāto keniyajātiyaṃ.
८२.
82.
पञ्च पच्चेकबुद्धानं, सतानि समुपट्ठहिं॥
Pañca paccekabuddhānaṃ, satāni samupaṭṭhahiṃ.
८३.
83.
‘‘तेमासं भोजयित्वान, पच्छादम्ह तिचीवरं।
‘‘Temāsaṃ bhojayitvāna, pacchādamha ticīvaraṃ;
ततो चुता मयं सब्बे, अहुम्ह तिदसूपगा॥
Tato cutā mayaṃ sabbe, ahumha tidasūpagā.
८४.
84.
‘‘पुनो सब्बे मनुस्सत्तं, अगमिम्ह ततो चुता।
‘‘Puno sabbe manussattaṃ, agamimha tato cutā;
कुक्कुटम्हि पुरे जाता, हिमवन्तस्स पस्सतो॥
Kukkuṭamhi pure jātā, himavantassa passato.
८५.
85.
‘‘कप्पिनो नामहं आसिं, राजपुत्तो महायसो।
‘‘Kappino nāmahaṃ āsiṃ, rājaputto mahāyaso;
सेसामच्चकुले जाता, ममेव परिवारयुं॥
Sesāmaccakule jātā, mameva parivārayuṃ.
८६.
86.
‘‘महारज्जसुखं पत्तो, सब्बकामसमिद्धिमा।
‘‘Mahārajjasukhaṃ patto, sabbakāmasamiddhimā;
वाणिजेहि समक्खातं, बुद्धुप्पादमहं सुणिं॥
Vāṇijehi samakkhātaṃ, buddhuppādamahaṃ suṇiṃ.
८७.
87.
‘‘‘बुद्धो लोके समुप्पन्नो, असमो एकपुग्गलो।
‘‘‘Buddho loke samuppanno, asamo ekapuggalo;
सो पकासेति सद्धम्मं, अमतं सुखमुत्तमं॥
So pakāseti saddhammaṃ, amataṃ sukhamuttamaṃ.
८८.
88.
‘‘‘सुयुत्ता तस्स सिस्सा च, सुमुत्ता च अनासवा’।
‘‘‘Suyuttā tassa sissā ca, sumuttā ca anāsavā’;
‘‘सुत्वा नेसं सुवचनं, सक्करित्वान वाणिजे॥
‘‘Sutvā nesaṃ suvacanaṃ, sakkaritvāna vāṇije.
८९.
89.
‘‘पहाय रज्जं सामच्चो, निक्खमिं बुद्धमामको।
‘‘Pahāya rajjaṃ sāmacco, nikkhamiṃ buddhamāmako;
नदिं दिस्वा महाचन्दं, पूरितं समतित्तिकं॥
Nadiṃ disvā mahācandaṃ, pūritaṃ samatittikaṃ.
९०.
90.
‘‘अप्पतिट्ठं अनालम्बं, दुत्तरं सीघवाहिनिं।
‘‘Appatiṭṭhaṃ anālambaṃ, duttaraṃ sīghavāhiniṃ;
गुणं सरित्वा बुद्धस्स, सोत्थिना समतिक्कमिं॥
Guṇaṃ saritvā buddhassa, sotthinā samatikkamiṃ.
९१.
91.
एतेन सच्चवज्जेन, गमनं मे समिज्झतु॥
Etena saccavajjena, gamanaṃ me samijjhatu.
९२.
92.
‘‘‘यदि सन्तिगमो मग्गो, मोक्खो चच्चन्तिकं 17 सुखं।
‘‘‘Yadi santigamo maggo, mokkho caccantikaṃ 18 sukhaṃ;
एतेन सच्चवज्जेन, गमनं मे समिज्झतु॥
Etena saccavajjena, gamanaṃ me samijjhatu.
९३.
93.
‘‘‘सङ्घो चे तिण्णकन्तारो, पुञ्ञक्खेत्तो अनुत्तरो।
‘‘‘Saṅgho ce tiṇṇakantāro, puññakkhetto anuttaro;
एतेन सच्चवज्जेन, गमनं मे समिज्झतु’॥
Etena saccavajjena, gamanaṃ me samijjhatu’.
९४.
94.
‘‘सह कते सच्चवरे, मग्गा अपगतं जलं।
‘‘Saha kate saccavare, maggā apagataṃ jalaṃ;
ततो सुखेन उत्तिण्णो, नदीतीरे मनोरमे॥
Tato sukhena uttiṇṇo, nadītīre manorame.
९५.
95.
‘‘निसिन्नं अद्दसं बुद्धं, उदेन्तंव पभङ्करं।
‘‘Nisinnaṃ addasaṃ buddhaṃ, udentaṃva pabhaṅkaraṃ;
जलन्तं हेमसेलंव, दीपरुक्खंव जोतितं॥
Jalantaṃ hemaselaṃva, dīparukkhaṃva jotitaṃ.
९६.
96.
‘‘ससिंव तारासहितं, सावकेहि पुरक्खतं।
‘‘Sasiṃva tārāsahitaṃ, sāvakehi purakkhataṃ;
९७.
97.
‘‘वन्दित्वान सहामच्चो, एकमन्तमुपाविसिं।
‘‘Vanditvāna sahāmacco, ekamantamupāvisiṃ;
९८.
98.
‘‘सुत्वान धम्मं विमलं, अवोचुम्ह मयं जिनं।
‘‘Sutvāna dhammaṃ vimalaṃ, avocumha mayaṃ jinaṃ;
९९.
99.
‘‘‘स्वक्खातो भिक्खवे धम्मो, दुक्खन्तकरणाय वो।
‘‘‘Svakkhāto bhikkhave dhammo, dukkhantakaraṇāya vo;
चरथ ब्रह्मचरियं’, इच्चाह मुनिसत्तमो॥
Caratha brahmacariyaṃ’, iccāha munisattamo.
१००.
100.
‘‘सह वाचाय सब्बेपि, भिक्खुवेसधरा मयं।
‘‘Saha vācāya sabbepi, bhikkhuvesadharā mayaṃ;
अहुम्ह उपसम्पन्ना, सोतापन्ना च सासने॥
Ahumha upasampannā, sotāpannā ca sāsane.
१०१.
101.
‘‘ततो जेतवनं गन्त्वा, अनुसासि विनायको।
‘‘Tato jetavanaṃ gantvā, anusāsi vināyako;
अनुसिट्ठो जिनेनाहं, अरहत्तमपापुणिं॥
Anusiṭṭho jinenāhaṃ, arahattamapāpuṇiṃ.
१०२.
102.
ममानुसासनकरा, तेपि आसुं अनासवा॥
Mamānusāsanakarā, tepi āsuṃ anāsavā.
१०३.
103.
‘‘जिनो तस्मिं गुणे तुट्ठो, एतदग्गे ठपेसि मं।
‘‘Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ;
भिक्खुओवादकानग्गो, कप्पिनोति महाजने॥
Bhikkhuovādakānaggo, kappinoti mahājane.
१०४.
104.
‘‘सतसहस्से कतं कम्मं, फलं दस्सेसि मे इध।
‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
१०५.
105.
‘‘किलेसा झापिता मय्हं…पे॰… विहरामि अनासवो॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
१०६.
106.
‘‘स्वागतं वत मे आसि…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं॥
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
१०७.
107.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
इत्थं सुदं आयस्मा महाकप्पिनो थेरो इमा गाथायो
Itthaṃ sudaṃ āyasmā mahākappino thero imā gāthāyo
अभासित्थाति।
Abhāsitthāti.
महाकप्पिनत्थेरस्सापदानं ततियं।
Mahākappinattherassāpadānaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā / ३. महाकप्पिनत्थेरअपदानवण्णना • 3. Mahākappinattheraapadānavaṇṇanā
