Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೭. ಮಹಾಲಿಸುತ್ತಂ
7. Mahālisuttaṃ
೪೭. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ವೇಸಾಲಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಮಹಾವನೇ ಕೂಟಾಗಾರಸಾಲಾಯಂ। ಅಥ ಖೋ ಮಹಾಲಿ ಲಿಚ್ಛವಿ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಮಹಾಲಿ ಲಿಚ್ಛವಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ ಹೇತು, ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಲೋಭೋ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ಲೋಭೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ। ದೋಸೋ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ದೋಸೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ। ಮೋಹೋ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ಮೋಹೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ। ಅಯೋನಿಸೋ ಮನಸಿಕಾರೋ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ಅಯೋನಿಸೋ ಮನಸಿಕಾರೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ। ಮಿಚ್ಛಾಪಣಿಹಿತಂ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಚಿತ್ತಂ ಹೇತು, ಮಿಚ್ಛಾಪಣಿಹಿತಂ ಚಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚಯೋ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾತಿ। ಅಯಂ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಪಾಪಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ’’ತಿ।
47. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho mahāli licchavi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahāli licchavi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante hetu, ko paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā’’ti? ‘‘Lobho kho, mahāli, hetu, lobho paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā. Doso kho, mahāli, hetu, doso paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā. Moho kho, mahāli, hetu, moho paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā. Ayoniso manasikāro kho, mahāli, hetu, ayoniso manasikāro paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā. Micchāpaṇihitaṃ kho, mahāli, cittaṃ hetu, micchāpaṇihitaṃ cittaṃ paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyāti. Ayaṃ kho, mahāli, hetu, ayaṃ paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā’’ti.
‘‘ಕೋ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ಹೇತು ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಅಲೋಭೋ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ಅಲೋಭೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ। ಅದೋಸೋ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ಅದೋಸೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ। ಅಮೋಹೋ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ಅಮೋಹೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ। ಯೋನಿಸೋ ಮನಸಿಕಾರೋ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ಯೋನಿಸೋ ಮನಸಿಕಾರೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ। ಸಮ್ಮಾಪಣಿಹಿತಂ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಚಿತ್ತಂ ಹೇತು, ಸಮ್ಮಾಪಣಿಹಿತಂ ಚಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚಯೋ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ। ಅಯಂ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಹೇತು, ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾಯ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪವತ್ತಿಯಾ। ಇಮೇ ಚ, ಮಹಾಲಿ, ದಸ ಧಮ್ಮಾ ಲೋಕೇ ನ ಸಂವಿಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ, ನಯಿಧ ಪಞ್ಞಾಯೇಥ ಅಧಮ್ಮಚರಿಯಾವಿಸಮಚರಿಯಾತಿ ವಾ ಧಮ್ಮಚರಿಯಾಸಮಚರಿಯಾತಿ ವಾ। ಯಸ್ಮಾ ಚ ಖೋ, ಮಹಾಲಿ, ಇಮೇ ದಸ ಧಮ್ಮಾ ಲೋಕೇ ಸಂವಿಜ್ಜನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ಅಧಮ್ಮಚರಿಯಾವಿಸಮಚರಿಯಾತಿ ವಾ ಧಮ್ಮಚರಿಯಾಸಮಚರಿಯಾತಿ ವಾ’’ತಿ। ಸತ್ತಮಂ।
‘‘Ko pana, bhante, hetu ko paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā’’ti? ‘‘Alobho kho, mahāli, hetu, alobho paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Adoso kho, mahāli, hetu, adoso paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Amoho kho, mahāli, hetu, amoho paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Yoniso manasikāro kho, mahāli, hetu, yoniso manasikāro paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Sammāpaṇihitaṃ kho, mahāli, cittaṃ hetu, sammāpaṇihitaṃ cittaṃ paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Ayaṃ kho, mahāli, hetu, ayaṃ paccayo kalyāṇassa kammassa kiriyāya kalyāṇassa kammassa pavattiyā. Ime ca, mahāli, dasa dhammā loke na saṃvijjeyyuṃ, nayidha paññāyetha adhammacariyāvisamacariyāti vā dhammacariyāsamacariyāti vā. Yasmā ca kho, mahāli, ime dasa dhammā loke saṃvijjanti, tasmā paññāyati adhammacariyāvisamacariyāti vā dhammacariyāsamacariyāti vā’’ti. Sattamaṃ.
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೭. ಮಹಾಲಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Mahālisuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧-೮. ವಿವಾದಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-8. Vivādasuttādivaṇṇanā