Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya |
൪. മഹാമാലുക്യസുത്തം
4. Mahāmālukyasuttaṃ
൧൨൯. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. തത്ര ഖോ ഭഗവാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ഭിക്ഖവോ’’തി. ‘‘ഭദന്തേ’’തി തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസും. ഭഗവാ ഏതദവോച – ‘‘ധാരേഥ നോ തുമ്ഹേ, ഭിക്ഖവേ, മയാ ദേസിതാനി പഞ്ചോരമ്ഭാഗിയാനി സംയോജനാനീ’’തി?
129. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘dhāretha no tumhe, bhikkhave, mayā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanānī’’ti?
ഏവം വുത്തേ, ആയസ്മാ മാലുക്യപുത്തോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അഹം ഖോ, ഭന്തേ, ധാരേമി ഭഗവതാ ദേസിതാനി പഞ്ചോരമ്ഭാഗിയാനി സംയോജനാനീ’’തി. ‘‘യഥാ കഥം പന ത്വം, മാലുക്യപുത്ത, ധാരേസി മയാ ദേസിതാനി പഞ്ചോരമ്ഭാഗിയാനി സംയോജനാനീ’’തി? ‘‘സക്കായദിട്ഠിം ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ഭഗവതാ ഓരമ്ഭാഗിയം സംയോജനം ദേസിതം ധാരേമി; വിചികിച്ഛം ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ഭഗവതാ ഓരമ്ഭാഗിയം സംയോജനം ദേസിതം ധാരേമി; സീലബ്ബതപരാമാസം ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ഭഗവതാ ഓരമ്ഭാഗിയം സംയോജനം ദേസിതം ധാരേമി; കാമച്ഛന്ദം ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ഭഗവതാ ഓരമ്ഭാഗിയം സംയോജനം ദേസിതം ധാരേമി; ബ്യാപാദം ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ഭഗവതാ ഓരമ്ഭാഗിയം സംയോജനം ദേസിതം ധാരേമി. ഏവം ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ധാരേമി ഭഗവതാ ദേസിതാനി പഞ്ചോരമ്ഭാഗിയാനി സംയോജനാനീ’’തി.
Evaṃ vutte, āyasmā mālukyaputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, dhāremi bhagavatā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanānī’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, mālukyaputta, dhāresi mayā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanānī’’ti? ‘‘Sakkāyadiṭṭhiṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavatā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ desitaṃ dhāremi; vicikicchaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavatā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ desitaṃ dhāremi; sīlabbataparāmāsaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavatā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ desitaṃ dhāremi; kāmacchandaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavatā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ desitaṃ dhāremi; byāpādaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavatā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ desitaṃ dhāremi. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, dhāremi bhagavatā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanānī’’ti.
‘‘കസ്സ ഖോ നാമ ത്വം, മാലുക്യപുത്ത, ഇമാനി ഏവം പഞ്ചോരമ്ഭാഗിയാനി സംയോജനാനി ദേസിതാനി ധാരേസി? നനു, മാലുക്യപുത്ത , അഞ്ഞതിത്ഥിയാ പരിബ്ബാജകാ ഇമിനാ തരുണൂപമേന ഉപാരമ്ഭേന ഉപാരമ്ഭിസ്സന്തി? ദഹരസ്സ ഹി, മാലുക്യപുത്ത, കുമാരസ്സ മന്ദസ്സ ഉത്താനസേയ്യകസ്സ സക്കായോതിപി ന ഹോതി, കുതോ പനസ്സ ഉപ്പജ്ജിസ്സതി സക്കായദിട്ഠി? അനുസേത്വേവസ്സ 1 സക്കായദിട്ഠാനുസയോ. ദഹരസ്സ ഹി, മാലുക്യപുത്ത, കുമാരസ്സ മന്ദസ്സ ഉത്താനസേയ്യകസ്സ ധമ്മാതിപി ന ഹോതി, കുതോ പനസ്സ ഉപ്പജ്ജിസ്സതി ധമ്മേസു വിചികിച്ഛാ? അനുസേത്വേവസ്സ വിചികിച്ഛാനുസയോ. ദഹരസ്സ ഹി, മാലുക്യപുത്ത, കുമാരസ്സ മന്ദസ്സ ഉത്താനസേയ്യകസ്സ സീലാതിപി ന ഹോതി, കുതോ പനസ്സ ഉപ്പജ്ജിസ്സതി സീലേസു സീലബ്ബതപരാമാസോ? അനുസേത്വേവസ്സ സീലബ്ബതപരാമാസാനുസയോ . ദഹരസ്സ ഹി, മാലുക്യപുത്ത, കുമാരസ്സ മന്ദസ്സ ഉത്താനസേയ്യകസ്സ കാമാതിപി ന ഹോതി, കുതോ പനസ്സ ഉപ്പജ്ജിസ്സതി കാമേസു കാമച്ഛന്ദോ? അനുസേത്വേവസ്സ കാമരാഗാനുസയോ. ദഹരസ്സ ഹി, മാലുക്യപുത്ത, കുമാരസ്സ മന്ദസ്സ ഉത്താനസേയ്യകസ്സ സത്താതിപി ന ഹോതി, കുതോ പനസ്സ ഉപ്പജ്ജിസ്സതി സത്തേസു ബ്യാപാദോ? അനുസേത്വേവസ്സ ബ്യാപാദാനുസയോ. നനു, മാലുക്യപുത്ത, അഞ്ഞതിത്ഥിയാ പരിബ്ബാജകാ ഇമിനാ തരുണൂപമേന ഉപാരമ്ഭേന ഉപാരമ്ഭിസ്സന്തീ’’തി? ഏവം വുത്തേ, ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘ഏതസ്സ, ഭഗവാ, കാലോ, ഏതസ്സ, സുഗത, കാലോ യം ഭഗവാ പഞ്ചോരമ്ഭാഗിയാനി സംയോജനാനി ദേസേയ്യ. ഭഗവതോ സുത്വാ ഭിക്ഖൂ ധാരേസ്സന്തീ’’തി. ‘‘തേന ഹാനന്ദ, സുണാഹി, സാധുകം മനസി കരോഹി; ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസി. ഭഗവാ ഏതദവോച –
‘‘Kassa kho nāma tvaṃ, mālukyaputta, imāni evaṃ pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni desitāni dhāresi? Nanu, mālukyaputta , aññatitthiyā paribbājakā iminā taruṇūpamena upārambhena upārambhissanti? Daharassa hi, mālukyaputta, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa sakkāyotipi na hoti, kuto panassa uppajjissati sakkāyadiṭṭhi? Anusetvevassa 2 sakkāyadiṭṭhānusayo. Daharassa hi, mālukyaputta, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa dhammātipi na hoti, kuto panassa uppajjissati dhammesu vicikicchā? Anusetvevassa vicikicchānusayo. Daharassa hi, mālukyaputta, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa sīlātipi na hoti, kuto panassa uppajjissati sīlesu sīlabbataparāmāso? Anusetvevassa sīlabbataparāmāsānusayo . Daharassa hi, mālukyaputta, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa kāmātipi na hoti, kuto panassa uppajjissati kāmesu kāmacchando? Anusetvevassa kāmarāgānusayo. Daharassa hi, mālukyaputta, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa sattātipi na hoti, kuto panassa uppajjissati sattesu byāpādo? Anusetvevassa byāpādānusayo. Nanu, mālukyaputta, aññatitthiyā paribbājakā iminā taruṇūpamena upārambhena upārambhissantī’’ti? Evaṃ vutte, āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘etassa, bhagavā, kālo, etassa, sugata, kālo yaṃ bhagavā pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni deseyya. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Tena hānanda, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
൧൩൦. ‘‘ഇധാനന്ദ , അസ്സുതവാ പുഥുജ്ജനോ അരിയാനം അദസ്സാവീ അരിയധമ്മസ്സ അകോവിദോ അരിയധമ്മേ അവിനീതോ, സപ്പുരിസാനം അദസ്സാവീ സപ്പുരിസധമ്മസ്സ അകോവിദോ സപ്പുരിസധമ്മേ അവിനീതോ സക്കായദിട്ഠിപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ വിഹരതി സക്കായദിട്ഠിപരേതേന; ഉപ്പന്നായ ച സക്കായദിട്ഠിയാ നിസ്സരണം യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ സാ സക്കായദിട്ഠി ഥാമഗതാ അപ്പടിവിനീതാ ഓരമ്ഭാഗിയം സംയോജനം. വിചികിച്ഛാപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ വിഹരതി വിചികിച്ഛാപരേതേന; ഉപ്പന്നായ ച വിചികിച്ഛായ നിസ്സരണം യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ സാ വിചികിച്ഛാ ഥാമഗതാ അപ്പടിവിനീതാ ഓരമ്ഭാഗിയം സംയോജനം. സീലബ്ബതപരാമാസപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ വിഹരതി സീലബ്ബതപരാമാസപരേതേന; ഉപ്പന്നസ്സ ച സീലബ്ബതപരാമാസസ്സ നിസ്സരണം യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ സോ സീലബ്ബതപരാമാസോ ഥാമഗതോ അപ്പടിവിനീതോ ഓരമ്ഭാഗിയം സംയോജനം. കാമരാഗപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ വിഹരതി കാമരാഗപരേതേന ; ഉപ്പന്നസ്സ ച കാമരാഗസ്സ നിസ്സരണം യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ സോ കാമരാഗോ ഥാമഗതോ അപ്പടിവിനീതോ ഓരമ്ഭാഗിയം സംയോജനം. ബ്യാപാദപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ വിഹരതി ബ്യാപാദപരേതേന; ഉപ്പന്നസ്സ ച ബ്യാപാദസ്സ നിസ്സരണം യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ സോ ബ്യാപാദോ ഥാമഗതോ അപ്പടിവിനീതോ ഓരമ്ഭാഗിയം സംയോജനം.
130. ‘‘Idhānanda , assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto sakkāyadiṭṭhipariyuṭṭhitena cetasā viharati sakkāyadiṭṭhiparetena; uppannāya ca sakkāyadiṭṭhiyā nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa sā sakkāyadiṭṭhi thāmagatā appaṭivinītā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ. Vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena; uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa sā vicikicchā thāmagatā appaṭivinītā orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ. Sīlabbataparāmāsapariyuṭṭhitena cetasā viharati sīlabbataparāmāsaparetena; uppannassa ca sīlabbataparāmāsassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa so sīlabbataparāmāso thāmagato appaṭivinīto orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ. Kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena ; uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa so kāmarāgo thāmagato appaṭivinīto orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ. Byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena; uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa so byāpādo thāmagato appaṭivinīto orambhāgiyaṃ saṃyojanaṃ.
൧൩൧. ‘‘സുതവാ ച ഖോ, ആനന്ദ, അരിയസാവകോ അരിയാനം ദസ്സാവീ അരിയധമ്മസ്സ കോവിദോ അരിയധമ്മേ സുവിനീതോ, സപ്പുരിസാനം ദസ്സാവീ സപ്പുരിസധമ്മസ്സ കോവിദോ സപ്പുരിസധമ്മേ സുവിനീതോ ന സക്കായദിട്ഠിപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ വിഹരതി ന സക്കായദിട്ഠിപരേതേന; ഉപ്പന്നായ ച സക്കായദിട്ഠിയാ നിസ്സരണം യഥാഭൂതം പജാനാതി. തസ്സ സാ സക്കായദിട്ഠി സാനുസയാ പഹീയതി. ന വിചികിച്ഛാപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ വിഹരതി ന വിചികിച്ഛാപരേതേന; ഉപ്പന്നായ ച വിചികിച്ഛായ നിസ്സരണം യഥാഭൂതം പജാനാതി. തസ്സ സാ വിചികിച്ഛാ സാനുസയാ പഹീയതി. ന സീലബ്ബതപരാമാസപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ വിഹരതി ന സീലബ്ബതപരാമാസപരേതേന; ഉപ്പന്നസ്സ ച സീലബ്ബതപരാമാസസ്സ നിസ്സരണം യഥാഭൂതം പജാനാതി. തസ്സ സോ സീലബ്ബതപരാമാസോ സാനുസയോ പഹീയതി. ന കാമരാഗപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ വിഹരതി ന കാമരാഗപരേതേന; ഉപ്പന്നസ്സ ച കാമരാഗസ്സ നിസ്സരണം യഥാഭൂതം പജാനാതി. തസ്സ സോ കാമരാഗോ സാനുസയോ പഹീയതി . ന ബ്യാപാദപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ വിഹരതി ന ബ്യാപാദപരേതേന; ഉപ്പന്നസ്സ ച ബ്യാപാദസ്സ നിസ്സരണം യഥാഭൂതം പജാനാതി. തസ്സ സോ ബ്യാപാദോ സാനുസയോ പഹീയതി.
131. ‘‘Sutavā ca kho, ānanda, ariyasāvako ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto, sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto na sakkāyadiṭṭhipariyuṭṭhitena cetasā viharati na sakkāyadiṭṭhiparetena; uppannāya ca sakkāyadiṭṭhiyā nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa sā sakkāyadiṭṭhi sānusayā pahīyati. Na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena; uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa sā vicikicchā sānusayā pahīyati. Na sīlabbataparāmāsapariyuṭṭhitena cetasā viharati na sīlabbataparāmāsaparetena; uppannassa ca sīlabbataparāmāsassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa so sīlabbataparāmāso sānusayo pahīyati. Na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena; uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa so kāmarāgo sānusayo pahīyati . Na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati na byāpādaparetena; uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa so byāpādo sānusayo pahīyati.
൧൩൨. ‘‘യോ, ആനന്ദ, മഗ്ഗോ യാ പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായ തം മഗ്ഗം തം പടിപദം അനാഗമ്മ പഞ്ചോരമ്ഭാഗിയാനി സംയോജനാനി ഞസ്സതി വാ ദക്ഖതി വാ പജഹിസ്സതി വാതി – നേതം ഠാനം വിജ്ജതി. സേയ്യഥാപി, ആനന്ദ, മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ തചം അച്ഛേത്വാ ഫേഗ്ഗും അച്ഛേത്വാ സാരച്ഛേദോ ഭവിസ്സതീതി – നേതം ഠാനം വിജ്ജതി; ഏവമേവ ഖോ, ആനന്ദ, യോ മഗ്ഗോ യാ പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായ തം മഗ്ഗം തം പടിപദം അനാഗമ്മ പഞ്ചോരമ്ഭാഗിയാനി സംയോജനാനി ഞസ്സതി വാ ദക്ഖതി വാ പജഹിസ്സതി വാതി – നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
132. ‘‘Yo, ānanda, maggo yā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya taṃ maggaṃ taṃ paṭipadaṃ anāgamma pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni ñassati vā dakkhati vā pajahissati vāti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Seyyathāpi, ānanda, mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato tacaṃ acchetvā phegguṃ acchetvā sāracchedo bhavissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati; evameva kho, ānanda, yo maggo yā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya taṃ maggaṃ taṃ paṭipadaṃ anāgamma pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni ñassati vā dakkhati vā pajahissati vāti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
‘‘യോ ച ഖോ, ആനന്ദ, മഗ്ഗോ യാ പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായ തം മഗ്ഗം തം പടിപദം ആഗമ്മ പഞ്ചോരമ്ഭാഗിയാനി സംയോജനാനി ഞസ്സതി വാ ദക്ഖതി വാ പജഹിസ്സതി വാതി – ഠാനമേതം വിജ്ജതി. സേയ്യഥാപി, ആനന്ദ, മഹതോ രുക്ഖസ്സ തിട്ഠതോ സാരവതോ തചം ഛേത്വാ ഫേഗ്ഗും ഛേത്വാ സാരച്ഛേദോ ഭവിസ്സതീതി – ഠാനമേതം വിജ്ജതി; ഏവമേവ ഖോ, ആനന്ദ, യോ മഗ്ഗോ യാ പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായ തം മഗ്ഗം തം പടിപദം ആഗമ്മ പഞ്ചോരമ്ഭാഗിയാനി സംയോജനാനി ഞസ്സതി വാ ദക്ഖതി വാ പജഹിസ്സതി വാതി – ഠാനമേതം വിജ്ജതി. സേയ്യഥാപി, ആനന്ദ, ഗങ്ഗാ നദീ പൂരാ ഉദകസ്സ സമതിത്തികാ കാകപേയ്യാ. അഥ ദുബ്ബലകോ പുരിസോ ആഗച്ഛേയ്യ – ‘അഹം ഇമിസ്സാ ഗങ്ഗായ നദിയാ തിരിയം ബാഹായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം ഗച്ഛിസ്സാമീ’തി 3; സോ ന സക്കുണേയ്യ ഗങ്ഗായ നദിയാ തിരിയം ബാഹായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം ഗന്തും. ഏവമേവ ഖോ, ആനന്ദ, യേസം കേസഞ്ചി 4 സക്കായനിരോധായ ധമ്മേ ദേസിയമാനേ ചിത്തം ന പക്ഖന്ദതി നപ്പസീദതി ന സന്തിട്ഠതി ന വിമുച്ചതി; സേയ്യഥാപി സോ ദുബ്ബലകോ പുരിസോ ഏവമേതേ ദട്ഠബ്ബാ. സേയ്യഥാപി, ആനന്ദ, ഗങ്ഗാ നദീ പൂരാ ഉദകസ്സ സമതിത്തികാ കാകപേയ്യാ. അഥ ബലവാ പുരിസോ ആഗച്ഛേയ്യ – ‘അഹം ഇമിസ്സാ ഗങ്ഗായ നദിയാ തിരിയം ബാഹായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം ഗച്ഛിസ്സാമീ’തി; സോ സക്കുണേയ്യ ഗങ്ഗായ നദിയാ തിരിയം ബാഹായ സോതം ഛേത്വാ സോത്ഥിനാ പാരം ഗന്തും. ഏവമേവ ഖോ, ആനന്ദ, യേസം കേസഞ്ചി സക്കായനിരോധായ ധമ്മേ ദേസിയമാനേ ചിത്തം പക്ഖന്ദതി പസീദതി സന്തിട്ഠതി വിമുച്ചതി; സേയ്യഥാപി സോ ബലവാ പുരിസോ ഏവമേതേ ദട്ഠബ്ബാ.
‘‘Yo ca kho, ānanda, maggo yā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya taṃ maggaṃ taṃ paṭipadaṃ āgamma pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni ñassati vā dakkhati vā pajahissati vāti – ṭhānametaṃ vijjati. Seyyathāpi, ānanda, mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato tacaṃ chetvā phegguṃ chetvā sāracchedo bhavissatīti – ṭhānametaṃ vijjati; evameva kho, ānanda, yo maggo yā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya taṃ maggaṃ taṃ paṭipadaṃ āgamma pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni ñassati vā dakkhati vā pajahissati vāti – ṭhānametaṃ vijjati. Seyyathāpi, ānanda, gaṅgā nadī pūrā udakassa samatittikā kākapeyyā. Atha dubbalako puriso āgaccheyya – ‘ahaṃ imissā gaṅgāya nadiyā tiriyaṃ bāhāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gacchissāmī’ti 5; so na sakkuṇeyya gaṅgāya nadiyā tiriyaṃ bāhāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gantuṃ. Evameva kho, ānanda, yesaṃ kesañci 6 sakkāyanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati; seyyathāpi so dubbalako puriso evamete daṭṭhabbā. Seyyathāpi, ānanda, gaṅgā nadī pūrā udakassa samatittikā kākapeyyā. Atha balavā puriso āgaccheyya – ‘ahaṃ imissā gaṅgāya nadiyā tiriyaṃ bāhāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gacchissāmī’ti; so sakkuṇeyya gaṅgāya nadiyā tiriyaṃ bāhāya sotaṃ chetvā sotthinā pāraṃ gantuṃ. Evameva kho, ānanda, yesaṃ kesañci sakkāyanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati; seyyathāpi so balavā puriso evamete daṭṭhabbā.
൧൩൩. ‘‘കതമോ ചാനന്ദ, മഗ്ഗോ, കതമാ പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായ? ഇധാനന്ദ, ഭിക്ഖു ഉപധിവിവേകാ അകുസലാനം ധമ്മാനം പഹാനാ സബ്ബസോ കായദുട്ഠുല്ലാനം പടിപ്പസ്സദ്ധിയാ വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ യദേവ തത്ഥ ഹോതി രൂപഗതം വേദനാഗതം സഞ്ഞാഗതം സങ്ഖാരഗതം വിഞ്ഞാണഗതം തേ ധമ്മേ അനിച്ചതോ ദുക്ഖതോ രോഗതോ ഗണ്ഡതോ സല്ലതോ അഘതോ ആബാധതോ പരതോ പലോകതോ സുഞ്ഞതോ അനത്തതോ സമനുപസ്സതി. സോ തേഹി ധമ്മേഹി ചിത്തം പടിവാപേതി 7. സോ തേഹി ധമ്മേഹി ചിത്തം പടിവാപേത്വാ അമതായ ധാതുയാ ചിത്തം ഉപസംഹരതി – ‘ഏതം സന്തം ഏതം പണീതം യദിദം സബ്ബസങ്ഖാരസമഥോ സബ്ബൂപധിപടിനിസ്സഗ്ഗോ തണ്ഹാക്ഖയോ വിരാഗോ നിരോധോ നിബ്ബാന’ന്തി. സോ തത്ഥ ഠിതോ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി; നോ ചേ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി തേനേവ ധമ്മരാഗേന തായ ധമ്മനന്ദിയാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ ഹോതി, തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ, അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ, മഗ്ഗോ അയം പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായ.
133. ‘‘Katamo cānanda, maggo, katamā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya? Idhānanda, bhikkhu upadhivivekā akusalānaṃ dhammānaṃ pahānā sabbaso kāyaduṭṭhullānaṃ paṭippassaddhiyā vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti 8. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati – ‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbāna’nti. So tattha ṭhito āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti; no ce āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti, tattha parinibbāyī, anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, ānanda, maggo ayaṃ paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya.
‘‘പുന ചപരം, ആനന്ദ, ഭിക്ഖു വിതക്കവിചാരാനം വൂപസമാ…പേ॰… ദുതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി… തതിയം ഝാനം… ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ യദേവ തത്ഥ ഹോതി രൂപഗതം വേദനാഗതം സഞ്ഞാഗതം സങ്ഖാരഗതം വിഞ്ഞാണഗതം… അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ, മഗ്ഗോ അയം പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായ.
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ… anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, ānanda, maggo ayaṃ paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya.
‘‘പുന ചപരം, ആനന്ദ, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ രൂപസഞ്ഞാനം സമതിക്കമാ പടിഘസഞ്ഞാനം അത്ഥങ്ഗമാ നാനത്തസഞ്ഞാനം അമനസികാരാ ‘അനന്തോ ആകാസോ’തി ആകാസാനഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ യദേവ തത്ഥ ഹോതി വേദനാഗതം സഞ്ഞാഗതം സങ്ഖാരഗതം വിഞ്ഞാണഗതം…പേ॰… അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ, മഗ്ഗോ അയം പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായ.
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ…pe… anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, ānanda, maggo ayaṃ paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya.
‘‘പുന ചപരം, ആനന്ദ, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ ആകാസാനഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ ‘അനന്തം വിഞ്ഞാണ’ന്തി വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ യദേവ തത്ഥ ഹോതി വേദനാഗതം സഞ്ഞാഗതം സങ്ഖാരഗതം വിഞ്ഞാണഗതം…പേ॰… അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ, മഗ്ഗോ അയം പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായ.
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ…pe… anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, ānanda, maggo ayaṃ paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya.
‘‘പുന ചപരം, ആനന്ദ, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ ‘നത്ഥി കിഞ്ചീ’തി ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ യദേവ തത്ഥ ഹോതി വേദനാഗതം സഞ്ഞാഗതം സങ്ഖാരഗതം വിഞ്ഞാണഗതം…പേ॰… അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ, മഗ്ഗോ അയം പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായാ’’തി.
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ…pe… anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, ānanda, maggo ayaṃ paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāyā’’ti.
‘‘ഏസോ ചേ, ഭന്തേ, മഗ്ഗോ ഏസാ പടിപദാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പഹാനായ, അഥ കിഞ്ചരഹി ഇധേകച്ചേ ഭിക്ഖൂ ചേതോവിമുത്തിനോ ഏകച്ചേ ഭിക്ഖൂ പഞ്ഞാവിമുത്തിനോ’’തി? ‘‘ഏത്ഥ ഖോ പനേസാഹം 9, ആനന്ദ, ഇന്ദ്രിയവേമത്തതം വദാമീ’’തി.
‘‘Eso ce, bhante, maggo esā paṭipadā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ pahānāya, atha kiñcarahi idhekacce bhikkhū cetovimuttino ekacce bhikkhū paññāvimuttino’’ti? ‘‘Ettha kho panesāhaṃ 10, ānanda, indriyavemattataṃ vadāmī’’ti.
ഇദമവോച ഭഗവാ. അത്തമനോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഭഗവതോ ഭാസിതം അഭിനന്ദീതി.
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā ānando bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
മഹാമാലുക്യസുത്തം നിട്ഠിതം ചതുത്ഥം.
Mahāmālukyasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൪. മഹാമാലുക്യസുത്തവണ്ണനാ • 4. Mahāmālukyasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൪. മഹാമാലുക്യസുത്തവണ്ണനാ • 4. Mahāmālukyasuttavaṇṇanā