Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૩. મહાનામસક્કસુત્તં
3. Mahānāmasakkasuttaṃ
૭૪. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા સક્કેસુ વિહરતિ કપિલવત્થુસ્મિં નિગ્રોધારામે. તેન ખો પન સમયેન ભગવા ગિલાનાવુટ્ઠિતો 1 હોતિ અચિરવુટ્ઠિતો ગેલઞ્ઞા. અથ ખો મહાનામો સક્કો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો મહાનામો સક્કો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘દીઘરત્તાહં, ભન્તે, ભગવતા એવં ધમ્મં દેસિતં આજાનામિ – ‘સમાહિતસ્સ ઞાણં, નો અસમાહિતસ્સા’તિ. સમાધિ નુ ખો, ભન્તે, પુબ્બે, પચ્છા ઞાણં; ઉદાહુ ઞાણં પુબ્બે, પચ્છા સમાધી’’તિ? અથ ખો આયસ્મતો આનન્દસ્સ એતદહોસિ – ‘‘ભગવા ખો ગિલાનવુટ્ઠિતો અચિરવુટ્ઠિતો ગેલઞ્ઞા . અયઞ્ચ મહાનામો સક્કો ભગવન્તં અતિગમ્ભીરં પઞ્હં પુચ્છતિ. યંનૂનાહં મહાનામં સક્કં એકમન્તં અપનેત્વા ધમ્મં દેસેય્ય’’ન્તિ.
74. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Tena kho pana samayena bhagavā gilānāvuṭṭhito 2 hoti aciravuṭṭhito gelaññā. Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘dīgharattāhaṃ, bhante, bhagavatā evaṃ dhammaṃ desitaṃ ājānāmi – ‘samāhitassa ñāṇaṃ, no asamāhitassā’ti. Samādhi nu kho, bhante, pubbe, pacchā ñāṇaṃ; udāhu ñāṇaṃ pubbe, pacchā samādhī’’ti? Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘bhagavā kho gilānavuṭṭhito aciravuṭṭhito gelaññā . Ayañca mahānāmo sakko bhagavantaṃ atigambhīraṃ pañhaṃ pucchati. Yaṃnūnāhaṃ mahānāmaṃ sakkaṃ ekamantaṃ apanetvā dhammaṃ deseyya’’nti.
અથ ખો આયસ્મા આનન્દો મહાનામં સક્કં બાહાયં ગહેત્વા એકમન્તં અપનેત્વા મહાનામં સક્કં એતદવોચ – ‘‘સેખમ્પિ ખો, મહાનામ, સીલં વુત્તં ભગવતા, અસેખમ્પિ સીલં વુત્તં ભગવતા; સેખોપિ સમાધિ વુત્તો ભગવતા , અસેખોપિ સમાધિ વુત્તો ભગવતા; સેખાપિ પઞ્ઞા વુત્તા ભગવતા, અસેખાપિ પઞ્ઞા વુત્તા ભગવતા. કતમઞ્ચ, મહાનામ , સેખં સીલં? ઇધ, મહાનામ, ભિક્ખુ સીલવા હોતિ પાતિમોક્ખસંવરસંવુતો વિહરતિ…પે॰… સમાદાય સિક્ખતિ સિક્ખાપદેસુ. ઇદં વુચ્ચતિ, મહાનામ, સેખં સીલં’’.
Atha kho āyasmā ānando mahānāmaṃ sakkaṃ bāhāyaṃ gahetvā ekamantaṃ apanetvā mahānāmaṃ sakkaṃ etadavoca – ‘‘sekhampi kho, mahānāma, sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā, asekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā; sekhopi samādhi vutto bhagavatā , asekhopi samādhi vutto bhagavatā; sekhāpi paññā vuttā bhagavatā, asekhāpi paññā vuttā bhagavatā. Katamañca, mahānāma , sekhaṃ sīlaṃ? Idha, mahānāma, bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati…pe… samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Idaṃ vuccati, mahānāma, sekhaṃ sīlaṃ’’.
‘‘કતમો ચ, મહાનામ, સેખો સમાધિ? ઇધ, મહાનામ, ભિક્ખુ વિવિચ્ચેવ કામેહિ…પે॰… ચતુત્થં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. અયં વુચ્ચતિ, મહાનામ, સેખો સમાધિ.
‘‘Katamo ca, mahānāma, sekho samādhi? Idha, mahānāma, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati, mahānāma, sekho samādhi.
‘‘કતમા ચ, મહાનામ, સેખા પઞ્ઞા? ઇધ, મહાનામ, ભિક્ખુ ઇદં દુક્ખન્તિ યથાભૂતં પજાનાતિ…પે॰… અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદાતિ યથાભૂતં પજાનાતિ. અયં વુચ્ચતિ, મહાનામ, સેખા પઞ્ઞા.
‘‘Katamā ca, mahānāma, sekhā paññā? Idha, mahānāma, bhikkhu idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ vuccati, mahānāma, sekhā paññā.
‘‘સ ખો સો, મહાનામ, અરિયસાવકો એવં સીલસમ્પન્નો એવં સમાધિસમ્પન્નો એવં પઞ્ઞાસમ્પન્નો આસવાનં ખયા અનાસવં ચેતોવિમુત્તિં પઞ્ઞાવિમુત્તિં દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. એવં ખો, મહાનામ, સેખમ્પિ સીલં વુત્તં ભગવતા, અસેખમ્પિ સીલં વુત્તં ભગવતા; સેખોપિ સમાધિ વુત્તો ભગવતા, અસેખોપિ સમાધિ વુત્તો ભગવતા; સેખાપિ પઞ્ઞા વુત્તા ભગવતા, અસેખાપિ પઞ્ઞા વુત્તા ભગવતા’’તિ. તતિયં.
‘‘Sa kho so, mahānāma, ariyasāvako evaṃ sīlasampanno evaṃ samādhisampanno evaṃ paññāsampanno āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaṃ kho, mahānāma, sekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā, asekhampi sīlaṃ vuttaṃ bhagavatā; sekhopi samādhi vutto bhagavatā, asekhopi samādhi vutto bhagavatā; sekhāpi paññā vuttā bhagavatā, asekhāpi paññā vuttā bhagavatā’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૩. મહાનામસક્કસુત્તવણ્ણના • 3. Mahānāmasakkasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૩. મહાનામસક્કસુત્તવણ્ણના • 3. Mahānāmasakkasuttavaṇṇanā