Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
౧౦. మహాపదేససుత్తవణ్ణనా
10. Mahāpadesasuttavaṇṇanā
౧౮౦. దసమే భోగనగరే విహరతీతి పరినిబ్బానసమయే చారికం చరన్తో తం నగరం పత్వా తత్థ విహరతి. ఆనన్దచేతియేతి ఆనన్దయక్ఖస్స భవనట్ఠానే పతిట్ఠితవిహారే. మహాపదేసేతి మహాఓకాసే మహాఅపదేసే వా, బుద్ధాదయో మహన్తే మహన్తే అపదిసిత్వా వుత్తాని మహాకారణానీతి అత్థో. నేవ అభినన్దితబ్బన్తి హట్ఠతుట్ఠేహి సాధుకారం దత్వా పుబ్బేవ న సోతబ్బం. ఏవం కతే హి పచ్ఛా ‘‘ఇదం న సమేతీ’’తి వుచ్చమానోపి ‘‘కిం పుబ్బేవ అయం ధమ్మో, ఇదాని న ధమ్మో’’తి వత్వా లద్ధిం న విస్సజ్జేతి. నప్పటిక్కోసితబ్బన్తి ‘‘కిం ఏస బాలో వదతీ’’తి ఏవం పుబ్బేవ న వత్తబ్బం. ఏవం వుత్తే హి వత్తుం యుత్తమ్పి న వక్ఖతి. తేనాహ – అనభినన్దిత్వా అప్పటిక్కోసిత్వాతి. పదబ్యఞ్జనానీతి పదసఙ్ఖాతాని బ్యఞ్జనాని. సాధుకం ఉగ్గహేత్వాతి ‘‘ఇమస్మిం ఠానే పాళి వుత్తా, ఇమస్మిం ఠానే అత్థో వుత్తో, ఇమస్మిం ఠానే అనుసన్ధి కథితా , ఇమస్మిం ఠానే పుబ్బాపరం కథిత’’న్తి సుట్ఠు గహేత్వా. సుత్తే ఓతారేతబ్బానీతి సుత్తే ఓతరితబ్బాని. వినయే సన్దస్సేతబ్బానీతి వినయే సంసన్దేతబ్బాని.
180. Dasame bhoganagare viharatīti parinibbānasamaye cārikaṃ caranto taṃ nagaraṃ patvā tattha viharati. Ānandacetiyeti ānandayakkhassa bhavanaṭṭhāne patiṭṭhitavihāre. Mahāpadeseti mahāokāse mahāapadese vā, buddhādayo mahante mahante apadisitvā vuttāni mahākāraṇānīti attho. Neva abhinanditabbanti haṭṭhatuṭṭhehi sādhukāraṃ datvā pubbeva na sotabbaṃ. Evaṃ kate hi pacchā ‘‘idaṃ na sametī’’ti vuccamānopi ‘‘kiṃ pubbeva ayaṃ dhammo, idāni na dhammo’’ti vatvā laddhiṃ na vissajjeti. Nappaṭikkositabbanti ‘‘kiṃ esa bālo vadatī’’ti evaṃ pubbeva na vattabbaṃ. Evaṃ vutte hi vattuṃ yuttampi na vakkhati. Tenāha – anabhinanditvā appaṭikkositvāti. Padabyañjanānīti padasaṅkhātāni byañjanāni. Sādhukaṃ uggahetvāti ‘‘imasmiṃ ṭhāne pāḷi vuttā, imasmiṃ ṭhāne attho vutto, imasmiṃ ṭhāne anusandhi kathitā , imasmiṃ ṭhāne pubbāparaṃ kathita’’nti suṭṭhu gahetvā. Sutte otāretabbānīti sutte otaritabbāni. Vinaye sandassetabbānīti vinaye saṃsandetabbāni.
ఏత్థ చ సుత్తన్తి వినయో వుత్తో. యథాహ – ‘‘కత్థ పటిక్ఖిత్తం, సావత్థియం సుత్తవిభఙ్గే’’తి (చూళవ॰ ౪౫౭) వినయోతి ఖన్ధకో. యథాహ – ‘‘వినయాతిసారే’’తి. ఏవం వినయపిటకమ్పి న పరియాదియతి. ఉభతోవిభఙ్గా పన సుత్తం, ఖన్ధకపరివారా వినయోతి ఏవం వినయపిటకం పరియాదియతి. అథ వా సుత్తన్తపిటకం సుత్తం, వినయపిటకం వినయోతి ఏవం ద్వేయేవ పిటకాని పరియాదియన్తి. సుత్తన్తాభిధమ్మపిటకాని వా సుత్తం, వినయపిటకం వినయోతి ఏవమ్పి తీణి పిటకాని న తావ పరియాదియన్తి. అసుత్తనామకఞ్హి బుద్ధవచనం నామ అత్థి. సేయ్యథిదం – జాతకం పటిసమ్భిదా నిద్దేసో సుత్తనిపాతో ధమ్మపదం ఉదానం ఇతివుత్తకం విమానవత్థు పేతవత్థు థేరగాథా థేరీగాథా అపదానన్తి.
Ettha ca suttanti vinayo vutto. Yathāha – ‘‘kattha paṭikkhittaṃ, sāvatthiyaṃ suttavibhaṅge’’ti (cūḷava. 457) vinayoti khandhako. Yathāha – ‘‘vinayātisāre’’ti. Evaṃ vinayapiṭakampi na pariyādiyati. Ubhatovibhaṅgā pana suttaṃ, khandhakaparivārā vinayoti evaṃ vinayapiṭakaṃ pariyādiyati. Atha vā suttantapiṭakaṃ suttaṃ, vinayapiṭakaṃ vinayoti evaṃ dveyeva piṭakāni pariyādiyanti. Suttantābhidhammapiṭakāni vā suttaṃ, vinayapiṭakaṃ vinayoti evampi tīṇi piṭakāni na tāva pariyādiyanti. Asuttanāmakañhi buddhavacanaṃ nāma atthi. Seyyathidaṃ – jātakaṃ paṭisambhidā niddeso suttanipāto dhammapadaṃ udānaṃ itivuttakaṃ vimānavatthu petavatthu theragāthā therīgāthā apadānanti.
సుదిన్నత్థేరో పన ‘‘అసుత్తనామకం బుద్ధవచనం నత్థీ’’తి తం సబ్బం పటిక్ఖిపిత్వా ‘‘తీణి పిటకాని సుత్తం, వినయో పన కారణ’’న్తి ఆహ. తతో తం కారణం దస్సేన్తో ఇదం సుత్తమాహరి –
Sudinnatthero pana ‘‘asuttanāmakaṃ buddhavacanaṃ natthī’’ti taṃ sabbaṃ paṭikkhipitvā ‘‘tīṇi piṭakāni suttaṃ, vinayo pana kāraṇa’’nti āha. Tato taṃ kāraṇaṃ dassento idaṃ suttamāhari –
‘‘యే ఖో త్వం, గోతమి, ధమ్మే జానేయ్యాసి, ఇమే ధమ్మా సరాగాయ సంవత్తన్తి నో విరాగాయ, సంయోగాయ సంవత్తన్తి నో విసంయోగాయ, సఉపాదానాయ సంవత్తన్తి నో అనుపాదానాయ, మహిచ్ఛతాయ సంవత్తన్తి నో అప్పిచ్ఛతాయ, అసన్తుట్ఠియా సంవత్తన్తి నో సన్తుట్ఠియా, కోసజ్జాయ సంవత్తన్తి నో వీరియారమ్భాయ, సఙ్గణికాయ సంవత్తన్తి నో పవివేకాయ, ఆచయాయ సంవత్తన్తి నో అపచయాయ. ఏకంసేన, గోతమి, జానేయ్యాసి ‘నేసో ధమ్మో నేసో వినయో నేతం సత్థు సాసన’న్తి.
‘‘Ye kho tvaṃ, gotami, dhamme jāneyyāsi, ime dhammā sarāgāya saṃvattanti no virāgāya, saṃyogāya saṃvattanti no visaṃyogāya, saupādānāya saṃvattanti no anupādānāya, mahicchatāya saṃvattanti no appicchatāya, asantuṭṭhiyā saṃvattanti no santuṭṭhiyā, kosajjāya saṃvattanti no vīriyārambhāya, saṅgaṇikāya saṃvattanti no pavivekāya, ācayāya saṃvattanti no apacayāya. Ekaṃsena, gotami, jāneyyāsi ‘neso dhammo neso vinayo netaṃ satthu sāsana’nti.
‘‘యే చ ఖో త్వం, గోతమి, ధమ్మే జానేయ్యాసి, ఇమే ధమ్మా విరాగాయ సంవత్తన్తి నో సరాగాయ, విసంయోగాయ సంవత్తన్తి నో సంయోగాయ. అనుపాదానాయ సంవత్తన్తి నో సఉపాదానాయ, అప్పిచ్ఛతాయ సంవత్తన్తి నో మహిచ్ఛతాయ, సన్తుట్ఠియా సంవత్తన్తి నో అసన్తుట్ఠియా, వీరియారమ్భాయ సంవత్తన్తి నో కోసజ్జాయ, పవివేకాయ సంవత్తన్తి నో సఙ్గణికాయ, అపచయాయ సంవత్తన్తి నో ఆచయాయ. ఏకంసేన, గోతమి , జానేయ్యాసి ‘ఏసో ధమ్మో ఏసో వినయో ఏతం సత్థు సాసన’’’న్తి (చూళవ॰ ౪౦౬; అ॰ ని॰ ౮.౫౩).
‘‘Ye ca kho tvaṃ, gotami, dhamme jāneyyāsi, ime dhammā virāgāya saṃvattanti no sarāgāya, visaṃyogāya saṃvattanti no saṃyogāya. Anupādānāya saṃvattanti no saupādānāya, appicchatāya saṃvattanti no mahicchatāya, santuṭṭhiyā saṃvattanti no asantuṭṭhiyā, vīriyārambhāya saṃvattanti no kosajjāya, pavivekāya saṃvattanti no saṅgaṇikāya, apacayāya saṃvattanti no ācayāya. Ekaṃsena, gotami , jāneyyāsi ‘eso dhammo eso vinayo etaṃ satthu sāsana’’’nti (cūḷava. 406; a. ni. 8.53).
తస్మా సుత్తేతి తేపిటకబుద్ధవచనే ఓతారేతబ్బాని. వినయేతి ఏతస్మిం రాగాదివినయకారణే సంసన్దేతబ్బానీతి అయమేత్థ అత్థో. న చేవ సుత్తే ఓతరన్తీతి సుత్తపటిపాటియా కత్థచి అనాగన్త్వా ఛల్లిం ఉట్ఠపేత్వా గుళ్హవేస్సన్తర-గుళ్హఉమ్మగ్గ-గుళ్హవినయవేదల్లపిటకానం అఞ్ఞతరతో ఆగతాని పఞ్ఞాయన్తీతి అత్థో. ఏవం ఆగతాని హి రాగాదివినయే చ అపఞ్ఞాయమానాని ఛడ్డేతబ్బాని హోన్తి. తేన వుత్తం – ‘‘ఇతి హిదం, భిక్ఖవే, ఛడ్డేయ్యాథా’’తి. ఏతేనుపాయేన సబ్బత్థ అత్థో వేదితబ్బో. ఇదం, భిక్ఖవే, చతుత్థం మహాపదేసం ధారేయ్యాథాతి ఇమం, భిక్ఖవే, చతుత్థం ధమ్మస్స పతిట్ఠానోకాసం ధారేయ్యాథాతి.
Tasmā sutteti tepiṭakabuddhavacane otāretabbāni. Vinayeti etasmiṃ rāgādivinayakāraṇe saṃsandetabbānīti ayamettha attho. Na ceva sutte otarantīti suttapaṭipāṭiyā katthaci anāgantvā challiṃ uṭṭhapetvā guḷhavessantara-guḷhaummagga-guḷhavinayavedallapiṭakānaṃ aññatarato āgatāni paññāyantīti attho. Evaṃ āgatāni hi rāgādivinaye ca apaññāyamānāni chaḍḍetabbāni honti. Tena vuttaṃ – ‘‘iti hidaṃ, bhikkhave, chaḍḍeyyāthā’’ti. Etenupāyena sabbattha attho veditabbo. Idaṃ, bhikkhave, catutthaṃ mahāpadesaṃ dhāreyyāthāti imaṃ, bhikkhave, catutthaṃ dhammassa patiṭṭhānokāsaṃ dhāreyyāthāti.
సఞ్చేతనియవగ్గో తతియో.
Sañcetaniyavaggo tatiyo.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౧౦. మహాపదేససుత్తం • 10. Mahāpadesasuttaṃ
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౧౦. మహాపదేససుత్తవణ్ణనా • 10. Mahāpadesasuttavaṇṇanā