Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தீ³க⁴னிகாய • Dīghanikāya

    9. மஹாஸதிபட்டா²னஸுத்தங்

    9. Mahāsatipaṭṭhānasuttaṃ

    372. ஏவங் மே ஸுதங் – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா குரூஸு விஹரதி கம்மாஸத⁴ம்மங் நாம குரூனங் நிக³மோ. தத்ர கோ² ப⁴க³வா பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘பி⁴க்க²வோ’’தி. ‘‘ப⁴த்³த³ந்தே’’தி 1 தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பச்சஸ்ஸோஸுங். ப⁴க³வா ஏதத³வோச –

    372. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kurūsu viharati kammāsadhammaṃ nāma kurūnaṃ nigamo. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhaddante’’ti 2 te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –

    உத்³தே³ஸோ

    Uddeso

    373. ‘‘ஏகாயனோ அயங், பி⁴க்க²வே, மக்³கோ³ ஸத்தானங் விஸுத்³தி⁴யா, ஸோகபரிதே³வானங் ஸமதிக்கமாய து³க்க²தோ³மனஸ்ஸானங் அத்த²ங்க³மாய ஞாயஸ்ஸ அதி⁴க³மாய நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய, யதி³த³ங் சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா.

    373. ‘‘Ekāyano ayaṃ, bhikkhave, maggo sattānaṃ visuddhiyā, sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya, yadidaṃ cattāro satipaṭṭhānā.

    ‘‘கதமே சத்தாரோ? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஆதாபீ ஸம்பஜானோ ஸதிமா வினெய்ய லோகே அபி⁴ஜ்ஜா²தோ³மனஸ்ஸங், வேத³னாஸு வேத³னானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஆதாபீ ஸம்பஜானோ ஸதிமா, வினெய்ய லோகே அபி⁴ஜ்ஜா²தோ³மனஸ்ஸங், சித்தே சித்தானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஆதாபீ ஸம்பஜானோ ஸதிமா வினெய்ய லோகே அபி⁴ஜ்ஜா²தோ³மனஸ்ஸங், த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஆதாபீ ஸம்பஜானோ ஸதிமா வினெய்ய லோகே அபி⁴ஜ்ஜா²தோ³மனஸ்ஸங்.

    ‘‘Katame cattāro? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ, vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ, citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ, dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.

    உத்³தே³ஸோ நிட்டி²தோ.

    Uddeso niṭṭhito.

    காயானுபஸ்ஸனா ஆனாபானபப்³ப³ங்

    Kāyānupassanā ānāpānapabbaṃ

    374. ‘‘கத²ஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² அரஞ்ஞக³தோ வா ருக்க²மூலக³தோ வா ஸுஞ்ஞாகா³ரக³தோ வா நிஸீத³தி பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா உஜுங் காயங் பணிதா⁴ய பரிமுக²ங் ஸதிங் உபட்ட²பெத்வா. ஸோ ஸதோவ அஸ்ஸஸதி, ஸதோவ பஸ்ஸஸதி. தீ³க⁴ங் வா அஸ்ஸஸந்தோ ‘தீ³க⁴ங் அஸ்ஸஸாமீ’தி பஜானாதி, தீ³க⁴ங் வா பஸ்ஸஸந்தோ ‘தீ³க⁴ங் பஸ்ஸஸாமீ’தி பஜானாதி. ரஸ்ஸங் வா அஸ்ஸஸந்தோ ‘ரஸ்ஸங் அஸ்ஸஸாமீ’தி பஜானாதி, ரஸ்ஸங் வா பஸ்ஸஸந்தோ ‘ரஸ்ஸங் பஸ்ஸஸாமீ’தி பஜானாதி. ‘ஸப்³ப³காயபடிஸங்வேதீ³ அஸ்ஸஸிஸ்ஸாமீ’தி ஸிக்க²தி , ‘ஸப்³ப³காயபடிஸங்வேதீ³ பஸ்ஸஸிஸ்ஸாமீ’தி ஸிக்க²தி. ‘பஸ்ஸம்ப⁴யங் காயஸங்கா²ரங் அஸ்ஸஸிஸ்ஸாமீ’தி ஸிக்க²தி, ‘பஸ்ஸம்ப⁴யங் காயஸங்கா²ரங் பஸ்ஸஸிஸ்ஸாமீ’தி ஸிக்க²தி.

    374. ‘‘Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati, satova passasati. Dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti, dīghaṃ vā passasanto ‘dīghaṃ passasāmī’ti pajānāti. Rassaṃ vā assasanto ‘rassaṃ assasāmī’ti pajānāti, rassaṃ vā passasanto ‘rassaṃ passasāmī’ti pajānāti. ‘Sabbakāyapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati , ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati. ‘Passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati.

    ‘‘ஸெய்யதா²பி, பி⁴க்க²வே, த³க்கோ² ப⁴மகாரோ வா ப⁴மகாரந்தேவாஸீ வா தீ³க⁴ங் வா அஞ்ச²ந்தோ ‘தீ³க⁴ங் அஞ்சா²மீ’தி பஜானாதி, ரஸ்ஸங் வா அஞ்ச²ந்தோ ‘ரஸ்ஸங் அஞ்சா²மீ’தி பஜானாதி ஏவமேவ கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² தீ³க⁴ங் வா அஸ்ஸஸந்தோ ‘தீ³க⁴ங் அஸ்ஸஸாமீ’தி பஜானாதி, தீ³க⁴ங் வா பஸ்ஸஸந்தோ ‘தீ³க⁴ங் பஸ்ஸஸாமீ’தி பஜானாதி, ரஸ்ஸங் வா அஸ்ஸஸந்தோ ‘ரஸ்ஸங் அஸ்ஸஸாமீ’தி பஜானாதி, ரஸ்ஸங் வா பஸ்ஸஸந்தோ ‘ரஸ்ஸங் பஸ்ஸஸாமீ’தி பஜானாதி. ‘ஸப்³ப³காயபடிஸங்வேதீ³ அஸ்ஸஸிஸ்ஸாமீ’தி ஸிக்க²தி, ‘ஸப்³ப³காயபடிஸங்வேதீ³ பஸ்ஸஸிஸ்ஸாமீ’தி ஸிக்க²தி, ‘பஸ்ஸம்ப⁴யங் காயஸங்கா²ரங் அஸ்ஸஸிஸ்ஸாமீ’தி ஸிக்க²தி, ‘பஸ்ஸம்ப⁴யங் காயஸங்கா²ரங் பஸ்ஸஸிஸ்ஸாமீ’தி ஸிக்க²தி. இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி, ப³ஹித்³தா⁴ வா காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ வா காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி. ஸமுத³யத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா காயஸ்மிங் விஹரதி, வயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா காயஸ்மிங் விஹரதி, ஸமுத³யவயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா காயஸ்மிங் விஹரதி. ‘அத்தி² காயோ’தி வா பனஸ்ஸ ஸதி பச்சுபட்டி²தா ஹோதி யாவதே³வ ஞாணமத்தாய படிஸ்ஸதிமத்தாய அனிஸ்ஸிதோ ச விஹரதி, ந ச கிஞ்சி லோகே உபாதி³யதி. ஏவம்பி கோ² 3, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி.

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, dakkho bhamakāro vā bhamakārantevāsī vā dīghaṃ vā añchanto ‘dīghaṃ añchāmī’ti pajānāti, rassaṃ vā añchanto ‘rassaṃ añchāmī’ti pajānāti evameva kho, bhikkhave, bhikkhu dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti, dīghaṃ vā passasanto ‘dīghaṃ passasāmī’ti pajānāti, rassaṃ vā assasanto ‘rassaṃ assasāmī’ti pajānāti, rassaṃ vā passasanto ‘rassaṃ passasāmī’ti pajānāti. ‘Sabbakāyapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati. Iti ajjhattaṃ vā kāye kāyānupassī viharati, bahiddhā vā kāye kāyānupassī viharati, ajjhattabahiddhā vā kāye kāyānupassī viharati. Samudayadhammānupassī vā kāyasmiṃ viharati, vayadhammānupassī vā kāyasmiṃ viharati, samudayavayadhammānupassī vā kāyasmiṃ viharati. ‘Atthi kāyo’ti vā panassa sati paccupaṭṭhitā hoti yāvadeva ñāṇamattāya paṭissatimattāya anissito ca viharati, na ca kiñci loke upādiyati. Evampi kho 4, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati.

    ஆனாபானபப்³ப³ங் நிட்டி²தங்.

    Ānāpānapabbaṃ niṭṭhitaṃ.

    காயானுபஸ்ஸனா இரியாபத²பப்³ப³ங்

    Kāyānupassanā iriyāpathapabbaṃ

    375. ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² க³ச்ச²ந்தோ வா ‘க³ச்சா²மீ’தி பஜானாதி, டி²தோ வா ‘டி²தொம்ஹீ’தி பஜானாதி, நிஸின்னோ வா ‘நிஸின்னொம்ஹீ’தி பஜானாதி, ஸயானோ வா ‘ஸயானொம்ஹீ’தி பஜானாதி, யதா² யதா² வா பனஸ்ஸ காயோ பணிஹிதோ ஹோதி, ததா² ததா² நங் பஜானாதி. இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி, ப³ஹித்³தா⁴ வா காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ வா காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி. ஸமுத³யத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா காயஸ்மிங் விஹரதி, வயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா காயஸ்மிங் விஹரதி, ஸமுத³யவயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா காயஸ்மிங் விஹரதி. ‘அத்தி² காயோ’தி வா பனஸ்ஸ ஸதி பச்சுபட்டி²தா ஹோதி யாவதே³வ ஞாணமத்தாய படிஸ்ஸதிமத்தாய அனிஸ்ஸிதோ ச விஹரதி, ந ச கிஞ்சி லோகே உபாதி³யதி. ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி.

    375. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu gacchanto vā ‘gacchāmī’ti pajānāti, ṭhito vā ‘ṭhitomhī’ti pajānāti, nisinno vā ‘nisinnomhī’ti pajānāti, sayāno vā ‘sayānomhī’ti pajānāti, yathā yathā vā panassa kāyo paṇihito hoti, tathā tathā naṃ pajānāti. Iti ajjhattaṃ vā kāye kāyānupassī viharati, bahiddhā vā kāye kāyānupassī viharati, ajjhattabahiddhā vā kāye kāyānupassī viharati. Samudayadhammānupassī vā kāyasmiṃ viharati, vayadhammānupassī vā kāyasmiṃ viharati, samudayavayadhammānupassī vā kāyasmiṃ viharati. ‘Atthi kāyo’ti vā panassa sati paccupaṭṭhitā hoti yāvadeva ñāṇamattāya paṭissatimattāya anissito ca viharati, na ca kiñci loke upādiyati. Evampi kho, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati.

    இரியாபத²பப்³ப³ங் நிட்டி²தங்.

    Iriyāpathapabbaṃ niṭṭhitaṃ.

    காயானுபஸ்ஸனா ஸம்பஜானபப்³ப³ங்

    Kāyānupassanā sampajānapabbaṃ

    376. ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² அபி⁴க்கந்தே படிக்கந்தே ஸம்பஜானகாரீ ஹோதி, ஆலோகிதே விலோகிதே ஸம்பஜானகாரீ ஹோதி, ஸமிஞ்ஜிதே பஸாரிதே ஸம்பஜானகாரீ ஹோதி, ஸங்கா⁴டிபத்தசீவரதா⁴ரணே ஸம்பஜானகாரீ ஹோதி, அஸிதே பீதே கா²யிதே ஸாயிதே ஸம்பஜானகாரீ ஹோதி, உச்சாரபஸ்ஸாவகம்மே ஸம்பஜானகாரீ ஹோதி, க³தே டி²தே நிஸின்னே ஸுத்தே ஜாக³ரிதே பா⁴ஸிதே துண்ஹீபா⁴வே ஸம்பஜானகாரீ ஹோதி. இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா…பே॰… ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி.

    376. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. Iti ajjhattaṃ vā…pe… evampi kho, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati.

    ஸம்பஜானபப்³ப³ங் நிட்டி²தங்.

    Sampajānapabbaṃ niṭṭhitaṃ.

    காயானுபஸ்ஸனா படிகூலமனஸிகாரபப்³ப³ங்

    Kāyānupassanā paṭikūlamanasikārapabbaṃ

    377. ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² இமமேவ காயங் உத்³த⁴ங் பாத³தலா அதோ⁴ கேஸமத்த²கா தசபரியந்தங் பூரங் நானப்பகாரஸ்ஸ அஸுசினோ பச்சவெக்க²தி – ‘அத்தி² இமஸ்மிங் காயே கேஸா லோமா நகா² த³ந்தா தசோ, மங்ஸங் ந்ஹாரு அட்டி² அட்டி²மிஞ்ஜங் வக்கங், ஹத³யங் யகனங் கிலோமகங் பிஹகங் பப்பா²ஸங், அந்தங் அந்தகு³ணங் உத³ரியங் கரீஸங் 5, பித்தங் ஸெம்ஹங் புப்³போ³ லோஹிதங் ஸேதோ³ மேதோ³, அஸ்ஸு வஸா கே²ளோ ஸிங்கா⁴ணிகா லஸிகா முத்த’ந்தி.

    377. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco, maṃsaṃ nhāru aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ, hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ, antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ 6, pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo, assu vasā kheḷo siṅghāṇikā lasikā mutta’nti.

    ‘‘ஸெய்யதா²பி, பி⁴க்க²வே, உப⁴தோமுகா² புதோளி 7 பூரா நானாவிஹிதஸ்ஸ த⁴ஞ்ஞஸ்ஸ, ஸெய்யதி²த³ங் ஸாலீனங் வீஹீனங் முக்³கா³னங் மாஸானங் திலானங் தண்டு³லானங். தமேனங் சக்கு²மா புரிஸோ முஞ்சித்வா பச்சவெக்கெ²ய்ய – ‘இமே ஸாலீ, இமே வீஹீ இமே முக்³கா³ இமே மாஸா இமே திலா இமே தண்டு³லா’தி. ஏவமேவ கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² இமமேவ காயங் உத்³த⁴ங் பாத³தலா அதோ⁴ கேஸமத்த²கா தசபரியந்தங் பூரங் நானப்பகாரஸ்ஸ அஸுசினோ பச்சவெக்க²தி – ‘அத்தி² இமஸ்மிங் காயே கேஸா லோமா…பே॰… முத்த’ந்தி.

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ubhatomukhā putoḷi 8 pūrā nānāvihitassa dhaññassa, seyyathidaṃ sālīnaṃ vīhīnaṃ muggānaṃ māsānaṃ tilānaṃ taṇḍulānaṃ. Tamenaṃ cakkhumā puriso muñcitvā paccavekkheyya – ‘ime sālī, ime vīhī ime muggā ime māsā ime tilā ime taṇḍulā’ti. Evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā…pe… mutta’nti.

    இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா…பே॰… ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி.

    Iti ajjhattaṃ vā…pe… evampi kho, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati.

    படிகூலமனஸிகாரபப்³ப³ங் நிட்டி²தங்.

    Paṭikūlamanasikārapabbaṃ niṭṭhitaṃ.

    காயானுபஸ்ஸனா தா⁴துமனஸிகாரபப்³ப³ங்

    Kāyānupassanā dhātumanasikārapabbaṃ

    378. ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² இமமேவ காயங் யதா²டி²தங் யதா²பணிஹிதங் தா⁴துஸோ பச்சவெக்க²தி – ‘அத்தி² இமஸ்மிங் காயே பத²வீதா⁴து ஆபோதா⁴து தேஜோதா⁴து வாயோதா⁴தூ’தி.

    378. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ yathāṭhitaṃ yathāpaṇihitaṃ dhātuso paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.

    ‘‘ஸெய்யதா²பி , பி⁴க்க²வே, த³க்கோ² கோ³கா⁴தகோ வா கோ³கா⁴தகந்தேவாஸீ வா கா³விங் வதி⁴த்வா சதுமஹாபதே² பி³லஸோ விப⁴ஜித்வா நிஸின்னோ அஸ்ஸ, ஏவமேவ கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² இமமேவ காயங் யதா²டி²தங் யதா²பணிஹிதங் தா⁴துஸோ பச்சவெக்க²தி – ‘அத்தி² இமஸ்மிங் காயே பத²வீதா⁴து ஆபோதா⁴து தேஜோதா⁴து வாயோதா⁴தூ’தி.

    ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, dakkho goghātako vā goghātakantevāsī vā gāviṃ vadhitvā catumahāpathe bilaso vibhajitvā nisinno assa, evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ yathāṭhitaṃ yathāpaṇihitaṃ dhātuso paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye pathavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātū’ti.

    ‘‘இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி…பே॰… ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி.

    ‘‘Iti ajjhattaṃ vā kāye kāyānupassī viharati…pe… evampi kho, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati.

    தா⁴துமனஸிகாரபப்³ப³ங் நிட்டி²தங்.

    Dhātumanasikārapabbaṃ niṭṭhitaṃ.

    காயானுபஸ்ஸனா நவஸிவதி²கபப்³ப³ங்

    Kāyānupassanā navasivathikapabbaṃ

    379. ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஸெய்யதா²பி பஸ்ஸெய்ய ஸரீரங் ஸிவதி²காய ச²ட்³டி³தங் ஏகாஹமதங் வா த்³வீஹமதங் வா தீஹமதங் வா உத்³து⁴மாதகங் வினீலகங் விபுப்³ப³கஜாதங். ஸோ இமமேவ காயங் உபஸங்ஹரதி – ‘அயம்பி கோ² காயோ ஏவங்த⁴ம்மோ ஏவங்பா⁴வீ ஏவங்அனதீதோ’தி.

    379. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu seyyathāpi passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ ekāhamataṃ vā dvīhamataṃ vā tīhamataṃ vā uddhumātakaṃ vinīlakaṃ vipubbakajātaṃ. So imameva kāyaṃ upasaṃharati – ‘ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’ti.

    ‘‘இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா …பே॰… ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி.

    ‘‘Iti ajjhattaṃ vā …pe… evampi kho, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati.

    ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஸெய்யதா²பி பஸ்ஸெய்ய ஸரீரங் ஸிவதி²காய ச²ட்³டி³தங் காகேஹி வா க²ஜ்ஜமானங் குலலேஹி வா க²ஜ்ஜமானங் கி³ஜ்ஜே²ஹி வா க²ஜ்ஜமானங் கங்கேஹி வா க²ஜ்ஜமானங் ஸுனகே²ஹி வா க²ஜ்ஜமானங் ப்³யக்³கே⁴ஹி வா க²ஜ்ஜமானங் தீ³பீஹி வா க²ஜ்ஜமானங் ஸிங்கா³லேஹி வா 9 க²ஜ்ஜமானங் விவிதே⁴ஹி வா பாணகஜாதேஹி க²ஜ்ஜமானங். ஸோ இமமேவ காயங் உபஸங்ஹரதி – ‘அயம்பி கோ² காயோ ஏவங்த⁴ம்மோ ஏவங்பா⁴வீ ஏவங்அனதீதோ’தி.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu seyyathāpi passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ kākehi vā khajjamānaṃ kulalehi vā khajjamānaṃ gijjhehi vā khajjamānaṃ kaṅkehi vā khajjamānaṃ sunakhehi vā khajjamānaṃ byagghehi vā khajjamānaṃ dīpīhi vā khajjamānaṃ siṅgālehi vā 10 khajjamānaṃ vividhehi vā pāṇakajātehi khajjamānaṃ. So imameva kāyaṃ upasaṃharati – ‘ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’ti.

    ‘‘இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா…பே॰… ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி.

    ‘‘Iti ajjhattaṃ vā…pe… evampi kho, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati.

    ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஸெய்யதா²பி பஸ்ஸெய்ய ஸரீரங் ஸிவதி²காய ச²ட்³டி³தங் அட்டி²கஸங்க²லிகங் ஸமங்ஸலோஹிதங் ந்ஹாருஸம்ப³ந்த⁴ங்…பே॰… அட்டி²கஸங்க²லிகங் நிமங்ஸலோஹிதமக்கி²தங் ந்ஹாருஸம்ப³ந்த⁴ங்…பே॰… அட்டி²கஸங்க²லிகங் அபக³தமங்ஸலோஹிதங் ந்ஹாருஸம்ப³ந்த⁴ங்…பே॰… அட்டி²கானி அபக³தஸம்ப³ந்தா⁴னி 11 தி³ஸா விதி³ஸா விக்கி²த்தானி, அஞ்ஞேன ஹத்த²ட்டி²கங் அஞ்ஞேன பாத³ட்டி²கங் அஞ்ஞேன கொ³ப்ப²கட்டி²கங் 12 அஞ்ஞேன ஜங்க⁴ட்டி²கங் அஞ்ஞேன ஊருட்டி²கங் அஞ்ஞேன கடிட்டி²கங் 13 அஞ்ஞேன பா²ஸுகட்டி²கங் அஞ்ஞேன பிட்டி²ட்டி²கங் அஞ்ஞேன க²ந்த⁴ட்டி²கங் 14 அஞ்ஞேன கீ³வட்டி²கங் அஞ்ஞேன ஹனுகட்டி²கங் அஞ்ஞேன த³ந்தட்டி²கங் அஞ்ஞேன ஸீஸகடாஹங். ஸோ இமமேவ காயங் உபஸங்ஹரதி – ‘அயம்பி கோ² காயோ ஏவங்த⁴ம்மோ ஏவங்பா⁴வீ ஏவங்அனதீதோ’தி.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu seyyathāpi passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ aṭṭhikasaṅkhalikaṃ samaṃsalohitaṃ nhārusambandhaṃ…pe… aṭṭhikasaṅkhalikaṃ nimaṃsalohitamakkhitaṃ nhārusambandhaṃ…pe… aṭṭhikasaṅkhalikaṃ apagatamaṃsalohitaṃ nhārusambandhaṃ…pe… aṭṭhikāni apagatasambandhāni 15 disā vidisā vikkhittāni, aññena hatthaṭṭhikaṃ aññena pādaṭṭhikaṃ aññena gopphakaṭṭhikaṃ 16 aññena jaṅghaṭṭhikaṃ aññena ūruṭṭhikaṃ aññena kaṭiṭṭhikaṃ 17 aññena phāsukaṭṭhikaṃ aññena piṭṭhiṭṭhikaṃ aññena khandhaṭṭhikaṃ 18 aññena gīvaṭṭhikaṃ aññena hanukaṭṭhikaṃ aññena dantaṭṭhikaṃ aññena sīsakaṭāhaṃ. So imameva kāyaṃ upasaṃharati – ‘ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’ti.

    ‘‘இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா …பே॰… விஹரதி.

    ‘‘Iti ajjhattaṃ vā …pe… viharati.

    ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஸெய்யதா²பி பஸ்ஸெய்ய ஸரீரங் ஸிவதி²காய ச²ட்³டி³தங் அட்டி²கானி ஸேதானி ஸங்க²வண்ணபடிபா⁴கா³னி…பே॰… அட்டி²கானி புஞ்ஜகிதானி தேரோவஸ்ஸிகானி …பே॰… அட்டி²கானி பூதீனி சுண்ணகஜாதானி. ஸோ இமமேவ காயங் உபஸங்ஹரதி – ‘அயம்பி கோ² காயோ ஏவங்த⁴ம்மோ ஏவங்பா⁴வீ ஏவங்அனதீதோ’தி. இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி, ப³ஹித்³தா⁴ வா காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ வா காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி. ஸமுத³யத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா காயஸ்மிங் விஹரதி, வயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா காயஸ்மிங் விஹரதி, ஸமுத³யவயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா காயஸ்மிங் விஹரதி. ‘அத்தி² காயோ’தி வா பனஸ்ஸ ஸதி பச்சுபட்டி²தா ஹோதி யாவதே³வ ஞாணமத்தாய படிஸ்ஸதிமத்தாய அனிஸ்ஸிதோ ச விஹரதி, ந ச கிஞ்சி லோகே உபாதி³யதி. ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu seyyathāpi passeyya sarīraṃ sivathikāya chaḍḍitaṃ aṭṭhikāni setāni saṅkhavaṇṇapaṭibhāgāni…pe… aṭṭhikāni puñjakitāni terovassikāni …pe… aṭṭhikāni pūtīni cuṇṇakajātāni. So imameva kāyaṃ upasaṃharati – ‘ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’ti. Iti ajjhattaṃ vā kāye kāyānupassī viharati, bahiddhā vā kāye kāyānupassī viharati, ajjhattabahiddhā vā kāye kāyānupassī viharati. Samudayadhammānupassī vā kāyasmiṃ viharati, vayadhammānupassī vā kāyasmiṃ viharati, samudayavayadhammānupassī vā kāyasmiṃ viharati. ‘Atthi kāyo’ti vā panassa sati paccupaṭṭhitā hoti yāvadeva ñāṇamattāya paṭissatimattāya anissito ca viharati, na ca kiñci loke upādiyati. Evampi kho, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati.

    நவஸிவதி²கபப்³ப³ங் நிட்டி²தங்.

    Navasivathikapabbaṃ niṭṭhitaṃ.

    சுத்³த³ஸ காயானுபஸ்ஸனா நிட்டி²தா.

    Cuddasa kāyānupassanā niṭṭhitā.

    வேத³னானுபஸ்ஸனா

    Vedanānupassanā

    380. ‘‘கத²ஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² வேத³னாஸு வேத³னானுபஸ்ஸீ விஹரதி? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஸுக²ங் வா வேத³னங் வேத³யமானோ ‘ஸுக²ங் வேத³னங் வேத³யாமீ’தி பஜானாதி . து³க்க²ங் வா வேத³னங் வேத³யமானோ ‘து³க்க²ங் வேத³னங் வேத³யாமீ’தி பஜானாதி. அது³க்க²மஸுக²ங் வா வேத³னங் வேத³யமானோ ‘அது³க்க²மஸுக²ங் வேத³னங் வேத³யாமீ’தி பஜானாதி. ஸாமிஸங் வா ஸுக²ங் வேத³னங் வேத³யமானோ ‘ஸாமிஸங் ஸுக²ங் வேத³னங் வேத³யாமீ’தி பஜானாதி, நிராமிஸங் வா ஸுக²ங் வேத³னங் வேத³யமானோ ‘நிராமிஸங் ஸுக²ங் வேத³னங் வேத³யாமீ’தி பஜானாதி. ஸாமிஸங் வா து³க்க²ங் வேத³னங் வேத³யமானோ ‘ஸாமிஸங் து³க்க²ங் வேத³னங் வேத³யாமீ’தி பஜானாதி, நிராமிஸங் வா து³க்க²ங் வேத³னங் வேத³யமானோ ‘நிராமிஸங் து³க்க²ங் வேத³னங் வேத³யாமீ’தி பஜானாதி. ஸாமிஸங் வா அது³க்க²மஸுக²ங் வேத³னங் வேத³யமானோ ‘ஸாமிஸங் அது³க்க²மஸுக²ங் வேத³னங் வேத³யாமீ’தி பஜானாதி, நிராமிஸங் வா அது³க்க²மஸுக²ங் வேத³னங் வேத³யமானோ ‘நிராமிஸங் அது³க்க²மஸுக²ங் வேத³னங் வேத³யாமீ’தி பஜானாதி. இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா வேத³னாஸு வேத³னானுபஸ்ஸீ விஹரதி, ப³ஹித்³தா⁴ வா வேத³னாஸு வேத³னானுபஸ்ஸீ விஹரதி, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ வா வேத³னாஸு வேத³னானுபஸ்ஸீ விஹரதி. ஸமுத³யத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா வேத³னாஸு விஹரதி, வயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா வேத³னாஸு விஹரதி, ஸமுத³யவயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா வேத³னாஸு விஹரதி. ‘அத்தி² வேத³னா’தி வா பனஸ்ஸ ஸதி பச்சுபட்டி²தா ஹோதி யாவதே³வ ஞாணமத்தாய படிஸ்ஸதிமத்தாய அனிஸ்ஸிதோ ச விஹரதி, ந ச கிஞ்சி லோகே உபாதி³யதி. ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² வேத³னாஸு வேத³னானுபஸ்ஸீ விஹரதி.

    380. ‘‘Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu vedanāsu vedanānupassī viharati? Idha, bhikkhave, bhikkhu sukhaṃ vā vedanaṃ vedayamāno ‘sukhaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti . Dukkhaṃ vā vedanaṃ vedayamāno ‘dukkhaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti. Adukkhamasukhaṃ vā vedanaṃ vedayamāno ‘adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti. Sāmisaṃ vā sukhaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘sāmisaṃ sukhaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti, nirāmisaṃ vā sukhaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘nirāmisaṃ sukhaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti. Sāmisaṃ vā dukkhaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘sāmisaṃ dukkhaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti, nirāmisaṃ vā dukkhaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘nirāmisaṃ dukkhaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti. Sāmisaṃ vā adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘sāmisaṃ adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti, nirāmisaṃ vā adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘nirāmisaṃ adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti. Iti ajjhattaṃ vā vedanāsu vedanānupassī viharati, bahiddhā vā vedanāsu vedanānupassī viharati, ajjhattabahiddhā vā vedanāsu vedanānupassī viharati. Samudayadhammānupassī vā vedanāsu viharati, vayadhammānupassī vā vedanāsu viharati, samudayavayadhammānupassī vā vedanāsu viharati. ‘Atthi vedanā’ti vā panassa sati paccupaṭṭhitā hoti yāvadeva ñāṇamattāya paṭissatimattāya anissito ca viharati, na ca kiñci loke upādiyati. Evampi kho, bhikkhave, bhikkhu vedanāsu vedanānupassī viharati.

    வேத³னானுபஸ்ஸனா நிட்டி²தா.

    Vedanānupassanā niṭṭhitā.

    சித்தானுபஸ்ஸனா

    Cittānupassanā

    381. ‘‘கத²ஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² சித்தே சித்தானுபஸ்ஸீ விஹரதி? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஸராக³ங் வா சித்தங் ‘ஸராக³ங் சித்த’ந்தி பஜானாதி, வீதராக³ங் வா சித்தங் ‘வீதராக³ங் சித்த’ந்தி பஜானாதி. ஸதோ³ஸங் வா சித்தங் ‘ஸதோ³ஸங் சித்த’ந்தி பஜானாதி, வீததோ³ஸங் வா சித்தங் ‘வீததோ³ஸங் சித்த’ந்தி பஜானாதி. ஸமோஹங் வா சித்தங் ‘ஸமோஹங் சித்த’ந்தி பஜானாதி, வீதமோஹங் வா சித்தங் ‘வீதமோஹங் சித்த’ந்தி பஜானாதி. ஸங்கி²த்தங் வா சித்தங் ‘ஸங்கி²த்தங் சித்த’ந்தி பஜானாதி, விக்கி²த்தங் வா சித்தங் ‘விக்கி²த்தங் சித்த’ந்தி பஜானாதி. மஹக்³க³தங் வா சித்தங் ‘மஹக்³க³தங் சித்த’ந்தி பஜானாதி, அமஹக்³க³தங் வா சித்தங் ‘அமஹக்³க³தங் சித்த’ந்தி பஜானாதி. ஸஉத்தரங் வா சித்தங் ‘ஸஉத்தரங் சித்த’ந்தி பஜானாதி, அனுத்தரங் வா சித்தங் ‘அனுத்தரங் சித்த’ந்தி பஜானாதி. ஸமாஹிதங் வா சித்தங் ‘ஸமாஹிதங் சித்த’ந்தி பஜானாதி, அஸமாஹிதங் வா சித்தங் ‘அஸமாஹிதங் சித்த’ந்தி பஜானாதி. விமுத்தங் வா சித்தங் ‘விமுத்தங் சித்த’ந்தி பஜானாதி. அவிமுத்தங் வா சித்தங் ‘அவிமுத்தங் சித்த’ந்தி பஜானாதி. இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா சித்தே சித்தானுபஸ்ஸீ விஹரதி, ப³ஹித்³தா⁴ வா சித்தே சித்தானுபஸ்ஸீ விஹரதி, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ வா சித்தே சித்தானுபஸ்ஸீ விஹரதி. ஸமுத³யத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா சித்தஸ்மிங் விஹரதி, வயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா சித்தஸ்மிங் விஹரதி, ஸமுத³யவயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா சித்தஸ்மிங் விஹரதி, ‘அத்தி² சித்த’ந்தி வா பனஸ்ஸ ஸதி பச்சுபட்டி²தா ஹோதி யாவதே³வ ஞாணமத்தாய படிஸ்ஸதிமத்தாய அனிஸ்ஸிதோ ச விஹரதி, ந ச கிஞ்சி லோகே உபாதி³யதி . ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² சித்தே சித்தானுபஸ்ஸீ விஹரதி.

    381. ‘‘Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu citte cittānupassī viharati? Idha, bhikkhave, bhikkhu sarāgaṃ vā cittaṃ ‘sarāgaṃ citta’nti pajānāti, vītarāgaṃ vā cittaṃ ‘vītarāgaṃ citta’nti pajānāti. Sadosaṃ vā cittaṃ ‘sadosaṃ citta’nti pajānāti, vītadosaṃ vā cittaṃ ‘vītadosaṃ citta’nti pajānāti. Samohaṃ vā cittaṃ ‘samohaṃ citta’nti pajānāti, vītamohaṃ vā cittaṃ ‘vītamohaṃ citta’nti pajānāti. Saṅkhittaṃ vā cittaṃ ‘saṅkhittaṃ citta’nti pajānāti, vikkhittaṃ vā cittaṃ ‘vikkhittaṃ citta’nti pajānāti. Mahaggataṃ vā cittaṃ ‘mahaggataṃ citta’nti pajānāti, amahaggataṃ vā cittaṃ ‘amahaggataṃ citta’nti pajānāti. Sauttaraṃ vā cittaṃ ‘sauttaraṃ citta’nti pajānāti, anuttaraṃ vā cittaṃ ‘anuttaraṃ citta’nti pajānāti. Samāhitaṃ vā cittaṃ ‘samāhitaṃ citta’nti pajānāti, asamāhitaṃ vā cittaṃ ‘asamāhitaṃ citta’nti pajānāti. Vimuttaṃ vā cittaṃ ‘vimuttaṃ citta’nti pajānāti. Avimuttaṃ vā cittaṃ ‘avimuttaṃ citta’nti pajānāti. Iti ajjhattaṃ vā citte cittānupassī viharati, bahiddhā vā citte cittānupassī viharati, ajjhattabahiddhā vā citte cittānupassī viharati. Samudayadhammānupassī vā cittasmiṃ viharati, vayadhammānupassī vā cittasmiṃ viharati, samudayavayadhammānupassī vā cittasmiṃ viharati, ‘atthi citta’nti vā panassa sati paccupaṭṭhitā hoti yāvadeva ñāṇamattāya paṭissatimattāya anissito ca viharati, na ca kiñci loke upādiyati . Evampi kho, bhikkhave, bhikkhu citte cittānupassī viharati.

    சித்தானுபஸ்ஸனா நிட்டி²தா.

    Cittānupassanā niṭṭhitā.

    த⁴ம்மானுபஸ்ஸனா நீவரணபப்³ப³ங்

    Dhammānupassanā nīvaraṇapabbaṃ

    382. ‘‘கத²ஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி பஞ்சஸு நீவரணேஸு. கத²ஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி பஞ்சஸு நீவரணேஸு?

    382. ‘‘Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati? Idha, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati pañcasu nīvaraṇesu. Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati pañcasu nīvaraṇesu?

    ‘‘இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் காமச்ச²ந்த³ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் காமச்ச²ந்தோ³’தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் காமச்ச²ந்த³ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் காமச்ச²ந்தோ³’தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ காமச்ச²ந்த³ஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ காமச்ச²ந்த³ஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனஸ்ஸ காமச்ச²ந்த³ஸ்ஸ ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Idha, bhikkhave, bhikkhu santaṃ vā ajjhattaṃ kāmacchandaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ kāmacchando’ti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ kāmacchandaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ kāmacchando’ti pajānāti, yathā ca anuppannassa kāmacchandassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa kāmacchandassa pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnassa kāmacchandassa āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் ப்³யாபாத³ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் ப்³யாபாதோ³’தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் ப்³யாபாத³ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் ப்³யாபாதோ³’தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ ப்³யாபாத³ஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ ப்³யாபாத³ஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனஸ்ஸ ப்³யாபாத³ஸ்ஸ ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Santaṃ vā ajjhattaṃ byāpādaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ byāpādo’ti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ byāpādaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ byāpādo’ti pajānāti, yathā ca anuppannassa byāpādassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa byāpādassa pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnassa byāpādassa āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் தி²னமித்³த⁴ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் தி²னமித்³த⁴’ந்தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் தி²னமித்³த⁴ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் தி²னமித்³த⁴’ந்தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ தி²னமித்³த⁴ஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ தி²னமித்³த⁴ஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனஸ்ஸ தி²னமித்³த⁴ஸ்ஸ ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Santaṃ vā ajjhattaṃ thinamiddhaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ thinamiddha’nti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ thinamiddhaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ thinamiddha’nti pajānāti, yathā ca anuppannassa thinamiddhassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa thinamiddhassa pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnassa thinamiddhassa āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் உத்³த⁴ச்சகுக்குச்சங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் உத்³த⁴ச்சகுக்குச்ச’ந்தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் உத்³த⁴ச்சகுக்குச்சங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் உத்³த⁴ச்சகுக்குச்ச’ந்தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ உத்³த⁴ச்சகுக்குச்சஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ உத்³த⁴ச்சகுக்குச்சஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனஸ்ஸ உத்³த⁴ச்சகுக்குச்சஸ்ஸ ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Santaṃ vā ajjhattaṃ uddhaccakukkuccaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ uddhaccakukkucca’nti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ uddhaccakukkuccaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ uddhaccakukkucca’nti pajānāti, yathā ca anuppannassa uddhaccakukkuccassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa uddhaccakukkuccassa pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnassa uddhaccakukkuccassa āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் விசிகிச்ச²ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் விசிகிச்சா²’தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் விசிகிச்ச²ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் விசிகிச்சா²’தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னாய விசிகிச்சா²ய உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னாய விசிகிச்சா²ய பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனாய விசிகிச்சா²ய ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Santaṃ vā ajjhattaṃ vicikicchaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ vicikicchā’ti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ vicikicchaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ vicikicchā’ti pajānāti, yathā ca anuppannāya vicikicchāya uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannāya vicikicchāya pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnāya vicikicchāya āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி, ப³ஹித்³தா⁴ வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஸமுத³யத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி, வயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி, ஸமுத³யவயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி ‘அத்தி² த⁴ம்மா’தி வா பனஸ்ஸ ஸதி பச்சுபட்டி²தா ஹோதி யாவதே³வ ஞாணமத்தாய படிஸ்ஸதிமத்தாய அனிஸ்ஸிதோ ச விஹரதி, ந ச கிஞ்சி லோகே உபாதி³யதி. ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி பஞ்சஸு நீவரணேஸு.

    ‘‘Iti ajjhattaṃ vā dhammesu dhammānupassī viharati, bahiddhā vā dhammesu dhammānupassī viharati, ajjhattabahiddhā vā dhammesu dhammānupassī viharati samudayadhammānupassī vā dhammesu viharati, vayadhammānupassī vā dhammesu viharati, samudayavayadhammānupassī vā dhammesu viharati ‘atthi dhammā’ti vā panassa sati paccupaṭṭhitā hoti yāvadeva ñāṇamattāya paṭissatimattāya anissito ca viharati, na ca kiñci loke upādiyati. Evampi kho, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati pañcasu nīvaraṇesu.

    நீவரணபப்³ப³ங் நிட்டி²தங்.

    Nīvaraṇapabbaṃ niṭṭhitaṃ.

    த⁴ம்மானுபஸ்ஸனா க²ந்த⁴பப்³ப³ங்

    Dhammānupassanā khandhapabbaṃ

    383. ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி பஞ்சஸு உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு. கத²ஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி பஞ்சஸு உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² – ‘இதி ரூபங், இதி ரூபஸ்ஸ ஸமுத³யோ, இதி ரூபஸ்ஸ அத்த²ங்க³மோ; இதி வேத³னா, இதி வேத³னாய ஸமுத³யோ, இதி வேத³னாய அத்த²ங்க³மோ; இதி ஸஞ்ஞா, இதி ஸஞ்ஞாய ஸமுத³யோ, இதி ஸஞ்ஞாய அத்த²ங்க³மோ; இதி ஸங்கா²ரா, இதி ஸங்கா²ரானங் ஸமுத³யோ, இதி ஸங்கா²ரானங் அத்த²ங்க³மோ, இதி விஞ்ஞாணங், இதி விஞ்ஞாணஸ்ஸ ஸமுத³யோ, இதி விஞ்ஞாணஸ்ஸ அத்த²ங்க³மோ’தி, இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி, ப³ஹித்³தா⁴ வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி. ஸமுத³யத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி, வயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி, ஸமுத³யவயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி. ‘அத்தி² த⁴ம்மா’தி வா பனஸ்ஸ ஸதி பச்சுபட்டி²தா ஹோதி யாவதே³வ ஞாணமத்தாய படிஸ்ஸதிமத்தாய, அனிஸ்ஸிதோ ச விஹரதி, ந ச கிஞ்சி லோகே உபாதி³யதி . ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி பஞ்சஸு உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு.

    383. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati pañcasu upādānakkhandhesu. Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati pañcasu upādānakkhandhesu? Idha, bhikkhave, bhikkhu – ‘iti rūpaṃ, iti rūpassa samudayo, iti rūpassa atthaṅgamo; iti vedanā, iti vedanāya samudayo, iti vedanāya atthaṅgamo; iti saññā, iti saññāya samudayo, iti saññāya atthaṅgamo; iti saṅkhārā, iti saṅkhārānaṃ samudayo, iti saṅkhārānaṃ atthaṅgamo, iti viññāṇaṃ, iti viññāṇassa samudayo, iti viññāṇassa atthaṅgamo’ti, iti ajjhattaṃ vā dhammesu dhammānupassī viharati, bahiddhā vā dhammesu dhammānupassī viharati, ajjhattabahiddhā vā dhammesu dhammānupassī viharati. Samudayadhammānupassī vā dhammesu viharati, vayadhammānupassī vā dhammesu viharati, samudayavayadhammānupassī vā dhammesu viharati. ‘Atthi dhammā’ti vā panassa sati paccupaṭṭhitā hoti yāvadeva ñāṇamattāya paṭissatimattāya, anissito ca viharati, na ca kiñci loke upādiyati . Evampi kho, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati pañcasu upādānakkhandhesu.

    க²ந்த⁴பப்³ப³ங் நிட்டி²தங்.

    Khandhapabbaṃ niṭṭhitaṃ.

    த⁴ம்மானுபஸ்ஸனா ஆயதனபப்³ப³ங்

    Dhammānupassanā āyatanapabbaṃ

    384. ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி ச²ஸு அஜ்ஜ²த்திகபா³ஹிரேஸு ஆயதனேஸு. கத²ஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி ச²ஸு அஜ்ஜ²த்திகபா³ஹிரேஸு ஆயதனேஸு?

    384. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati chasu ajjhattikabāhiresu āyatanesu. Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati chasu ajjhattikabāhiresu āyatanesu?

    ‘‘இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² சக்கு²ஞ்ச பஜானாதி, ரூபே ச பஜானாதி, யஞ்ச தது³ப⁴யங் படிச்ச உப்பஜ்ஜதி ஸங்யோஜனங் தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhuñca pajānāti, rūpe ca pajānāti, yañca tadubhayaṃ paṭicca uppajjati saṃyojanaṃ tañca pajānāti, yathā ca anuppannassa saṃyojanassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa saṃyojanassa pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnassa saṃyojanassa āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸோதஞ்ச பஜானாதி, ஸத்³தே³ ச பஜானாதி, யஞ்ச தது³ப⁴யங் படிச்ச உப்பஜ்ஜதி ஸங்யோஜனங் தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Sotañca pajānāti, sadde ca pajānāti, yañca tadubhayaṃ paṭicca uppajjati saṃyojanaṃ tañca pajānāti, yathā ca anuppannassa saṃyojanassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa saṃyojanassa pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnassa saṃyojanassa āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘கா⁴னஞ்ச பஜானாதி, க³ந்தே⁴ ச பஜானாதி, யஞ்ச தது³ப⁴யங் படிச்ச உப்பஜ்ஜதி ஸங்யோஜனங் தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Ghānañca pajānāti, gandhe ca pajānāti, yañca tadubhayaṃ paṭicca uppajjati saṃyojanaṃ tañca pajānāti, yathā ca anuppannassa saṃyojanassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa saṃyojanassa pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnassa saṃyojanassa āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஜிவ்ஹஞ்ச பஜானாதி, ரஸே ச பஜானாதி, யஞ்ச தது³ப⁴யங் படிச்ச உப்பஜ்ஜதி ஸங்யோஜனங் தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி , யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Jivhañca pajānāti, rase ca pajānāti, yañca tadubhayaṃ paṭicca uppajjati saṃyojanaṃ tañca pajānāti, yathā ca anuppannassa saṃyojanassa uppādo hoti tañca pajānāti , yathā ca uppannassa saṃyojanassa pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnassa saṃyojanassa āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘காயஞ்ச பஜானாதி, பொ²ட்ட²ப்³பே³ ச பஜானாதி, யஞ்ச தது³ப⁴யங் படிச்ச உப்பஜ்ஜதி ஸங்யோஜனங் தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Kāyañca pajānāti, phoṭṭhabbe ca pajānāti, yañca tadubhayaṃ paṭicca uppajjati saṃyojanaṃ tañca pajānāti, yathā ca anuppannassa saṃyojanassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa saṃyojanassa pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnassa saṃyojanassa āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘மனஞ்ச பஜானாதி, த⁴ம்மே ச பஜானாதி, யஞ்ச தது³ப⁴யங் படிச்ச உப்பஜ்ஜதி ஸங்யோஜனங் தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச பஹீனஸ்ஸ ஸங்யோஜனஸ்ஸ ஆயதிங் அனுப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Manañca pajānāti, dhamme ca pajānāti, yañca tadubhayaṃ paṭicca uppajjati saṃyojanaṃ tañca pajānāti, yathā ca anuppannassa saṃyojanassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa saṃyojanassa pahānaṃ hoti tañca pajānāti, yathā ca pahīnassa saṃyojanassa āyatiṃ anuppādo hoti tañca pajānāti.

    ‘‘இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி, ப³ஹித்³தா⁴ வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி. ஸமுத³யத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி, வயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி, ஸமுத³யவயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி. ‘அத்தி² த⁴ம்மா’தி வா பனஸ்ஸ ஸதி பச்சுபட்டி²தா ஹோதி யாவதே³வ ஞாணமத்தாய படிஸ்ஸதிமத்தாய, அனிஸ்ஸிதோ ச விஹரதி, ந ச கிஞ்சி லோகே உபாதி³யதி. ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி ச²ஸு அஜ்ஜ²த்திகபா³ஹிரேஸு ஆயதனேஸு.

    ‘‘Iti ajjhattaṃ vā dhammesu dhammānupassī viharati, bahiddhā vā dhammesu dhammānupassī viharati, ajjhattabahiddhā vā dhammesu dhammānupassī viharati. Samudayadhammānupassī vā dhammesu viharati, vayadhammānupassī vā dhammesu viharati, samudayavayadhammānupassī vā dhammesu viharati. ‘Atthi dhammā’ti vā panassa sati paccupaṭṭhitā hoti yāvadeva ñāṇamattāya paṭissatimattāya, anissito ca viharati, na ca kiñci loke upādiyati. Evampi kho, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati chasu ajjhattikabāhiresu āyatanesu.

    ஆயதனபப்³ப³ங் நிட்டி²தங்.

    Āyatanapabbaṃ niṭṭhitaṃ.

    த⁴ம்மானுபஸ்ஸனா பொ³ஜ்ஜ²ங்க³பப்³ப³ங்

    Dhammānupassanā bojjhaṅgapabbaṃ

    385. ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஸத்தஸு பொ³ஜ்ஜ²ங்கே³ஸு. கத²ஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஸத்தஸு பொ³ஜ்ஜ²ங்கே³ஸு? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் ஸதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் ஸதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் ஸதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் ஸதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ ஸதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ ஸதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ பா⁴வனாய பாரிபூரீ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    385. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati sattasu bojjhaṅgesu. Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati sattasu bojjhaṅgesu? Idha, bhikkhave, bhikkhu santaṃ vā ajjhattaṃ satisambojjhaṅgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ satisambojjhaṅgo’ti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ satisambojjhaṅgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ satisambojjhaṅgo’ti pajānāti, yathā ca anuppannassa satisambojjhaṅgassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa satisambojjhaṅgassa bhāvanāya pāripūrī hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் த⁴ம்மவிசயஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் த⁴ம்மவிசயஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் த⁴ம்மவிசயஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் த⁴ம்மவிசயஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ த⁴ம்மவிசயஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ த⁴ம்மவிசயஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ பா⁴வனாய பாரிபூரீ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Santaṃ vā ajjhattaṃ dhammavicayasambojjhaṅgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ dhammavicayasambojjhaṅgo’ti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ dhammavicayasambojjhaṅgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ dhammavicayasambojjhaṅgo’ti pajānāti, yathā ca anuppannassa dhammavicayasambojjhaṅgassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa dhammavicayasambojjhaṅgassa bhāvanāya pāripūrī hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ பா⁴வனாய பாரிபூரீ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Santaṃ vā ajjhattaṃ vīriyasambojjhaṅgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ vīriyasambojjhaṅgo’ti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ vīriyasambojjhaṅgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ vīriyasambojjhaṅgo’ti pajānāti, yathā ca anuppannassa vīriyasambojjhaṅgassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa vīriyasambojjhaṅgassa bhāvanāya pāripūrī hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் பீதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் பீதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் பீதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் பீதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ பீதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ பீதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ பா⁴வனாய பாரிபூரீ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Santaṃ vā ajjhattaṃ pītisambojjhaṅgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ pītisambojjhaṅgo’ti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ pītisambojjhaṅgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ pītisambojjhaṅgo’ti pajānāti, yathā ca anuppannassa pītisambojjhaṅgassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa pītisambojjhaṅgassa bhāvanāya pāripūrī hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் பஸ்ஸத்³தி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் பஸ்ஸத்³தி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் பஸ்ஸத்³தி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் பஸ்ஸத்³தி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ பஸ்ஸத்³தி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ பஸ்ஸத்³தி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ பா⁴வனாய பாரிபூரீ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Santaṃ vā ajjhattaṃ passaddhisambojjhaṅgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ passaddhisambojjhaṅgo’ti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ passaddhisambojjhaṅgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ passaddhisambojjhaṅgo’ti pajānāti, yathā ca anuppannassa passaddhisambojjhaṅgassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa passaddhisambojjhaṅgassa bhāvanāya pāripūrī hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் ஸமாதி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் ஸமாதி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் ஸமாதி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் ஸமாதி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ ஸமாதி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ ஸமாதி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ பா⁴வனாய பாரிபூரீ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Santaṃ vā ajjhattaṃ samādhisambojjhaṅgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ samādhisambojjhaṅgo’ti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ samādhisambojjhaṅgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ samādhisambojjhaṅgo’ti pajānāti, yathā ca anuppannassa samādhisambojjhaṅgassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa samādhisambojjhaṅgassa bhāvanāya pāripūrī hoti tañca pajānāti.

    ‘‘ஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் உபெக்கா²ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘அத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் உபெக்கா²ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி , அஸந்தங் வா அஜ்ஜ²த்தங் உபெக்கா²ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ங் ‘நத்தி² மே அஜ்ஜ²த்தங் உபெக்கா²ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³’தி பஜானாதி, யதா² ச அனுப்பன்னஸ்ஸ உபெக்கா²ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ உப்பாதோ³ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி, யதா² ச உப்பன்னஸ்ஸ உபெக்கா²ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸ்ஸ பா⁴வனாய பாரிபூரீ ஹோதி தஞ்ச பஜானாதி.

    ‘‘Santaṃ vā ajjhattaṃ upekkhāsambojjhaṅgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ upekkhāsambojjhaṅgo’ti pajānāti , asantaṃ vā ajjhattaṃ upekkhāsambojjhaṅgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ upekkhāsambojjhaṅgo’ti pajānāti, yathā ca anuppannassa upekkhāsambojjhaṅgassa uppādo hoti tañca pajānāti, yathā ca uppannassa upekkhāsambojjhaṅgassa bhāvanāya pāripūrī hoti tañca pajānāti.

    ‘‘இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி, ப³ஹித்³தா⁴ வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி. ஸமுத³யத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி, வயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி, ஸமுத³யவயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி ‘அத்தி² த⁴ம்மா’தி வா பனஸ்ஸ ஸதி பச்சுபட்டி²தா ஹோதி யாவதே³வ ஞாணமத்தாய படிஸ்ஸதிமத்தாய அனிஸ்ஸிதோ ச விஹரதி, ந ச கிஞ்சி லோகே உபாதி³யதி. ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஸத்தஸு பொ³ஜ்ஜ²ங்கே³ஸு.

    ‘‘Iti ajjhattaṃ vā dhammesu dhammānupassī viharati, bahiddhā vā dhammesu dhammānupassī viharati, ajjhattabahiddhā vā dhammesu dhammānupassī viharati. Samudayadhammānupassī vā dhammesu viharati, vayadhammānupassī vā dhammesu viharati, samudayavayadhammānupassī vā dhammesu viharati ‘atthi dhammā’ti vā panassa sati paccupaṭṭhitā hoti yāvadeva ñāṇamattāya paṭissatimattāya anissito ca viharati, na ca kiñci loke upādiyati. Evampi kho, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati sattasu bojjhaṅgesu.

    பொ³ஜ்ஜ²ங்க³பப்³ப³ங் நிட்டி²தங். 19

    Bojjhaṅgapabbaṃ niṭṭhitaṃ. 20

    த⁴ம்மானுபஸ்ஸனா ஸச்சபப்³ப³ங்

    Dhammānupassanā saccapabbaṃ

    386. ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி சதூஸு அரியஸச்சேஸு. கத²ஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி சதூஸு அரியஸச்சேஸு? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ‘இத³ங் து³க்க²’ந்தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘அயங் து³க்க²ஸமுத³யோ’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘அயங் து³க்க²னிரோதோ⁴’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘அயங் து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி.

    386. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati catūsu ariyasaccesu. Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati catūsu ariyasaccesu? Idha, bhikkhave, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti.

    பட²மபா⁴ணவாரோ நிட்டி²தோ.

    Paṭhamabhāṇavāro niṭṭhito.

    து³க்க²ஸச்சனித்³தே³ஸோ

    Dukkhasaccaniddeso

    387. ‘‘கதமஞ்ச , பி⁴க்க²வே, து³க்க²ங் அரியஸச்சங்? ஜாதிபி து³க்கா², ஜராபி து³க்கா², மரணம்பி து³க்க²ங், ஸோகபரிதே³வது³க்க²தோ³மனஸ்ஸுபாயாஸாபி து³க்கா², அப்பியேஹி ஸம்பயோகோ³பி து³க்கோ², பியேஹி விப்பயோகோ³பி து³க்கோ² 21, யம்பிச்ச²ங் ந லப⁴தி தம்பி து³க்க²ங், ஸங்கி²த்தேன பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தா⁴ 22 து³க்கா².

    387. ‘‘Katamañca , bhikkhave, dukkhaṃ ariyasaccaṃ? Jātipi dukkhā, jarāpi dukkhā, maraṇampi dukkhaṃ, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsāpi dukkhā, appiyehi sampayogopi dukkho, piyehi vippayogopi dukkho 23, yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ, saṅkhittena pañcupādānakkhandhā24dukkhā.

    388. ‘‘கதமா ச, பி⁴க்க²வே, ஜாதி? யா தேஸங் தேஸங் ஸத்தானங் தம்ஹி தம்ஹி ஸத்தனிகாயே ஜாதி ஸஞ்ஜாதி ஓக்கந்தி அபி⁴னிப்³ப³த்தி க²ந்தா⁴னங் பாதுபா⁴வோ ஆயதனானங் படிலாபோ⁴, அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, ஜாதி.

    388. ‘‘Katamā ca, bhikkhave, jāti? Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jāti sañjāti okkanti abhinibbatti khandhānaṃ pātubhāvo āyatanānaṃ paṭilābho, ayaṃ vuccati, bhikkhave, jāti.

    389. ‘‘கதமா ச, பி⁴க்க²வே, ஜரா? யா தேஸங் தேஸங் ஸத்தானங் தம்ஹி தம்ஹி ஸத்தனிகாயே ஜரா ஜீரணதா க²ண்டி³ச்சங் பாலிச்சங் வலித்தசதா ஆயுனோ ஸங்ஹானி இந்த்³ரியானங் பரிபாகோ, அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, ஜரா.

    389. ‘‘Katamā ca, bhikkhave, jarā? Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jarā jīraṇatā khaṇḍiccaṃ pāliccaṃ valittacatā āyuno saṃhāni indriyānaṃ paripāko, ayaṃ vuccati, bhikkhave, jarā.

    390. ‘‘கதமஞ்ச, பி⁴க்க²வே, மரணங்? யங் 25 தேஸங் தேஸங் ஸத்தானங் தம்ஹா தம்ஹா ஸத்தனிகாயா சுதி சவனதா பே⁴தோ³ அந்தரதா⁴னங் மச்சு மரணங் காலகிரியா க²ந்தா⁴னங் பே⁴தோ³ களேவரஸ்ஸ நிக்கே²போ ஜீவிதிந்த்³ரியஸ்ஸுபச்சே²தோ³, இத³ங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, மரணங்.

    390. ‘‘Katamañca, bhikkhave, maraṇaṃ? Yaṃ 26 tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhā tamhā sattanikāyā cuti cavanatā bhedo antaradhānaṃ maccu maraṇaṃ kālakiriyā khandhānaṃ bhedo kaḷevarassa nikkhepo jīvitindriyassupacchedo, idaṃ vuccati, bhikkhave, maraṇaṃ.

    391. ‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, ஸோகோ? யோ கோ², பி⁴க்க²வே, அஞ்ஞதரஞ்ஞதரேன ப்³யஸனேன ஸமன்னாக³தஸ்ஸ அஞ்ஞதரஞ்ஞதரேன து³க்க²த⁴ம்மேன பு²ட்ட²ஸ்ஸ ஸோகோ ஸோசனா ஸோசிதத்தங் அந்தோஸோகோ அந்தோபரிஸோகோ, அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, ஸோகோ.

    391. ‘‘Katamo ca, bhikkhave, soko? Yo kho, bhikkhave, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa soko socanā socitattaṃ antosoko antoparisoko, ayaṃ vuccati, bhikkhave, soko.

    392. ‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, பரிதே³வோ? யோ கோ², பி⁴க்க²வே, அஞ்ஞதரஞ்ஞதரேன ப்³யஸனேன ஸமன்னாக³தஸ்ஸ அஞ்ஞதரஞ்ஞதரேன து³க்க²த⁴ம்மேன பு²ட்ட²ஸ்ஸ ஆதே³வோ பரிதே³வோ ஆதே³வனா பரிதே³வனா ஆதே³விதத்தங் பரிதே³விதத்தங், அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே பரிதே³வோ.

    392. ‘‘Katamo ca, bhikkhave, paridevo? Yo kho, bhikkhave, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa ādevo paridevo ādevanā paridevanā ādevitattaṃ paridevitattaṃ, ayaṃ vuccati, bhikkhave paridevo.

    393. ‘‘கதமஞ்ச , பி⁴க்க²வே, து³க்க²ங்? யங் கோ², பி⁴க்க²வே, காயிகங் து³க்க²ங் காயிகங் அஸாதங் காயஸம்ப²ஸ்ஸஜங் து³க்க²ங் அஸாதங் வேத³யிதங், இத³ங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, து³க்க²ங்.

    393. ‘‘Katamañca , bhikkhave, dukkhaṃ? Yaṃ kho, bhikkhave, kāyikaṃ dukkhaṃ kāyikaṃ asātaṃ kāyasamphassajaṃ dukkhaṃ asātaṃ vedayitaṃ, idaṃ vuccati, bhikkhave, dukkhaṃ.

    394. ‘‘கதமஞ்ச , பி⁴க்க²வே, தோ³மனஸ்ஸங்? யங் கோ², பி⁴க்க²வே, சேதஸிகங் து³க்க²ங் சேதஸிகங் அஸாதங் மனோஸம்ப²ஸ்ஸஜங் து³க்க²ங் அஸாதங் வேத³யிதங், இத³ங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, தோ³மனஸ்ஸங்.

    394. ‘‘Katamañca , bhikkhave, domanassaṃ? Yaṃ kho, bhikkhave, cetasikaṃ dukkhaṃ cetasikaṃ asātaṃ manosamphassajaṃ dukkhaṃ asātaṃ vedayitaṃ, idaṃ vuccati, bhikkhave, domanassaṃ.

    395. ‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, உபாயாஸோ? யோ கோ², பி⁴க்க²வே, அஞ்ஞதரஞ்ஞதரேன ப்³யஸனேன ஸமன்னாக³தஸ்ஸ அஞ்ஞதரஞ்ஞதரேன து³க்க²த⁴ம்மேன பு²ட்ட²ஸ்ஸ ஆயாஸோ உபாயாஸோ ஆயாஸிதத்தங் உபாயாஸிதத்தங், அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, உபாயாஸோ.

    395. ‘‘Katamo ca, bhikkhave, upāyāso? Yo kho, bhikkhave, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa āyāso upāyāso āyāsitattaṃ upāyāsitattaṃ, ayaṃ vuccati, bhikkhave, upāyāso.

    396. ‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, அப்பியேஹி ஸம்பயோகோ³ து³க்கோ²? இத⁴ யஸ்ஸ தே ஹொந்தி அனிட்டா² அகந்தா அமனாபா ரூபா ஸத்³தா³ க³ந்தா⁴ ரஸா பொ²ட்ட²ப்³பா³ த⁴ம்மா, யே வா பனஸ்ஸ தே ஹொந்தி அனத்த²காமா அஹிதகாமா அபா²ஸுககாமா அயோக³க்கே²மகாமா, யா தேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸங்க³தி ஸமாக³மோ ஸமோதா⁴னங் மிஸ்ஸீபா⁴வோ, அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, அப்பியேஹி ஸம்பயோகோ³ து³க்கோ².

    396. ‘‘Katamo ca, bhikkhave, appiyehi sampayogo dukkho? Idha yassa te honti aniṭṭhā akantā amanāpā rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā dhammā, ye vā panassa te honti anatthakāmā ahitakāmā aphāsukakāmā ayogakkhemakāmā, yā tehi saddhiṃ saṅgati samāgamo samodhānaṃ missībhāvo, ayaṃ vuccati, bhikkhave, appiyehi sampayogo dukkho.

    397. ‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, பியேஹி விப்பயோகோ³ து³க்கோ²? இத⁴ யஸ்ஸ தே ஹொந்தி இட்டா² கந்தா மனாபா ரூபா ஸத்³தா³ க³ந்தா⁴ ரஸா பொ²ட்ட²ப்³பா³ த⁴ம்மா, யே வா பனஸ்ஸ தே ஹொந்தி அத்த²காமா ஹிதகாமா பா²ஸுககாமா யோக³க்கே²மகாமா மாதா வா பிதா வா பா⁴தா வா ப⁴கி³னீ வா மித்தா வா அமச்சா வா ஞாதிஸாலோஹிதா வா, யா தேஹி ஸத்³தி⁴ங் அஸங்க³தி அஸமாக³மோ அஸமோதா⁴னங் அமிஸ்ஸீபா⁴வோ, அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, பியேஹி விப்பயோகோ³ து³க்கோ².

    397. ‘‘Katamo ca, bhikkhave, piyehi vippayogo dukkho? Idha yassa te honti iṭṭhā kantā manāpā rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā dhammā, ye vā panassa te honti atthakāmā hitakāmā phāsukakāmā yogakkhemakāmā mātā vā pitā vā bhātā vā bhaginī vā mittā vā amaccā vā ñātisālohitā vā, yā tehi saddhiṃ asaṅgati asamāgamo asamodhānaṃ amissībhāvo, ayaṃ vuccati, bhikkhave, piyehi vippayogo dukkho.

    398. ‘‘கதமஞ்ச , பி⁴க்க²வே, யம்பிச்ச²ங் ந லப⁴தி தம்பி து³க்க²ங்? ஜாதித⁴ம்மானங், பி⁴க்க²வே, ஸத்தானங் ஏவங் இச்சா² உப்பஜ்ஜதி – ‘அஹோ வத மயங் ந ஜாதித⁴ம்மா அஸ்ஸாம, ந ச வத நோ ஜாதி ஆக³ச்செ²ய்யா’தி. ந கோ² பனேதங் இச்சா²ய பத்தப்³ப³ங், இத³ம்பி யம்பிச்ச²ங் ந லப⁴தி தம்பி து³க்க²ங். ஜராத⁴ம்மானங், பி⁴க்க²வே, ஸத்தானங் ஏவங் இச்சா² உப்பஜ்ஜதி – ‘அஹோ வத மயங் ந ஜராத⁴ம்மா அஸ்ஸாம, ந ச வத நோ ஜரா ஆக³ச்செ²ய்யா’தி. ந கோ² பனேதங் இச்சா²ய பத்தப்³ப³ங், இத³ம்பி யம்பிச்ச²ங் ந லப⁴தி தம்பி து³க்க²ங். ப்³யாதி⁴த⁴ம்மானங், பி⁴க்க²வே, ஸத்தானங் ஏவங் இச்சா² உப்பஜ்ஜதி ‘அஹோ வத மயங் ந ப்³யாதி⁴த⁴ம்மா அஸ்ஸாம, ந ச வத நோ ப்³யாதி⁴ ஆக³ச்செ²ய்யா’தி. ந கோ² பனேதங் இச்சா²ய பத்தப்³ப³ங், இத³ம்பி யம்பிச்ச²ங் ந லப⁴தி தம்பி து³க்க²ங். மரணத⁴ம்மானங், பி⁴க்க²வே, ஸத்தானங் ஏவங் இச்சா² உப்பஜ்ஜதி ‘அஹோ வத மயங் ந மரணத⁴ம்மா அஸ்ஸாம, ந ச வத நோ மரணங் ஆக³ச்செ²ய்யா’தி. ந கோ² பனேதங் இச்சா²ய பத்தப்³ப³ங், இத³ம்பி யம்பிச்ச²ங் ந லப⁴தி தம்பி து³க்க²ங். ஸோகபரிதே³வது³க்க²தோ³மனஸ்ஸுபாயாஸத⁴ம்மானங், பி⁴க்க²வே, ஸத்தானங் ஏவங் இச்சா² உப்பஜ்ஜதி ‘அஹோ வத மயங் ந ஸோகபரிதே³வது³க்க²தோ³மனஸ்ஸுபாயாஸத⁴ம்மா அஸ்ஸாம, ந ச வத நோ ஸோகபரிதே³வது³க்க²தோ³மனஸ்ஸுபாயாஸத⁴ம்மா ஆக³ச்செ²ய்யு’ந்தி. ந கோ² பனேதங் இச்சா²ய பத்தப்³ப³ங், இத³ம்பி யம்பிச்ச²ங் ந லப⁴தி தம்பி து³க்க²ங்.

    398. ‘‘Katamañca , bhikkhave, yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ? Jātidhammānaṃ, bhikkhave, sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati – ‘aho vata mayaṃ na jātidhammā assāma, na ca vata no jāti āgaccheyyā’ti. Na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ, idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ. Jarādhammānaṃ, bhikkhave, sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati – ‘aho vata mayaṃ na jarādhammā assāma, na ca vata no jarā āgaccheyyā’ti. Na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ, idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ. Byādhidhammānaṃ, bhikkhave, sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati ‘aho vata mayaṃ na byādhidhammā assāma, na ca vata no byādhi āgaccheyyā’ti. Na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ, idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ. Maraṇadhammānaṃ, bhikkhave, sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati ‘aho vata mayaṃ na maraṇadhammā assāma, na ca vata no maraṇaṃ āgaccheyyā’ti. Na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ, idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ. Sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammānaṃ, bhikkhave, sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati ‘aho vata mayaṃ na sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā assāma, na ca vata no sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā āgaccheyyu’nti. Na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ, idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ.

    399. ‘‘கதமே ச, பி⁴க்க²வே, ஸங்கி²த்தேன பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தா⁴ து³க்கா²? ஸெய்யதி²த³ங் – ரூபுபாதா³னக்க²ந்தோ⁴, வேத³னுபாதா³னக்க²ந்தோ⁴, ஸஞ்ஞுபாதா³னக்க²ந்தோ⁴, ஸங்கா²ருபாதா³னக்க²ந்தோ⁴, விஞ்ஞாணுபாதா³னக்க²ந்தோ⁴. இமே வுச்சந்தி, பி⁴க்க²வே, ஸங்கி²த்தேன பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தா⁴ து³க்கா². இத³ங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, து³க்க²ங் அரியஸச்சங்.

    399. ‘‘Katame ca, bhikkhave, saṅkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā? Seyyathidaṃ – rūpupādānakkhandho, vedanupādānakkhandho, saññupādānakkhandho, saṅkhārupādānakkhandho, viññāṇupādānakkhandho. Ime vuccanti, bhikkhave, saṅkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dukkhaṃ ariyasaccaṃ.

    ஸமுத³யஸச்சனித்³தே³ஸோ

    Samudayasaccaniddeso

    400. ‘‘கதமஞ்ச , பி⁴க்க²வே, து³க்க²ஸமுத³யங் 27 அரியஸச்சங்? யாயங் தண்ஹா போனொப்³ப⁴விகா 28 நந்தீ³ராக³ஸஹக³தா 29 தத்ரதத்ராபி⁴னந்தி³னீ, ஸெய்யதி²த³ங் – காமதண்ஹா ப⁴வதண்ஹா விப⁴வதண்ஹா.

    400. ‘‘Katamañca , bhikkhave, dukkhasamudayaṃ 30 ariyasaccaṃ? Yāyaṃ taṇhā ponobbhavikā 31 nandīrāgasahagatā 32 tatratatrābhinandinī, seyyathidaṃ – kāmataṇhā bhavataṇhā vibhavataṇhā.

    ‘‘ஸா கோ² பனேஸா, பி⁴க்க²வே, தண்ஹா கத்த² உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, கத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி? யங் லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி.

    ‘‘Sā kho panesā, bhikkhave, taṇhā kattha uppajjamānā uppajjati, kattha nivisamānā nivisati? Yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati.

    ‘‘கிஞ்ச லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங்? சக்கு² லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி. ஸோதங் லோகே…பே॰… கா⁴னங் லோகே… ஜிவ்ஹா லோகே… காயோ லோகே… மனோ லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி.

    ‘‘Kiñca loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ? Cakkhu loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Sotaṃ loke…pe… ghānaṃ loke… jivhā loke… kāyo loke… mano loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati.

    ‘‘ரூபா லோகே… ஸத்³தா³ லோகே… க³ந்தா⁴ லோகே… ரஸா லோகே… பொ²ட்ட²ப்³பா³ லோகே… த⁴ம்மா லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி.

    ‘‘Rūpā loke… saddā loke… gandhā loke… rasā loke… phoṭṭhabbā loke… dhammā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati.

    ‘‘சக்கு²விஞ்ஞாணங் லோகே… ஸோதவிஞ்ஞாணங் லோகே… கா⁴னவிஞ்ஞாணங் லோகே… ஜிவ்ஹாவிஞ்ஞாணங் லோகே… காயவிஞ்ஞாணங் லோகே… மனோவிஞ்ஞாணங் லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி.

    ‘‘Cakkhuviññāṇaṃ loke… sotaviññāṇaṃ loke… ghānaviññāṇaṃ loke… jivhāviññāṇaṃ loke… kāyaviññāṇaṃ loke… manoviññāṇaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati.

    ‘‘சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே… ஸோதஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே… கா⁴னஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே… ஜிவ்ஹாஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே… காயஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே… மனோஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி.

    ‘‘Cakkhusamphasso loke… sotasamphasso loke… ghānasamphasso loke… jivhāsamphasso loke… kāyasamphasso loke… manosamphasso loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati.

    ‘‘சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே… ஸோதஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே… கா⁴னஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே… ஜிவ்ஹாஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே… காயஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே… மனோஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி.

    ‘‘Cakkhusamphassajā vedanā loke… sotasamphassajā vedanā loke… ghānasamphassajā vedanā loke… jivhāsamphassajā vedanā loke… kāyasamphassajā vedanā loke… manosamphassajā vedanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati.

    ‘‘ரூபஸஞ்ஞா லோகே… ஸத்³த³ஸஞ்ஞா லோகே… க³ந்த⁴ஸஞ்ஞா லோகே… ரஸஸஞ்ஞா லோகே… பொ²ட்ட²ப்³ப³ஸஞ்ஞா லோகே… த⁴ம்மஸஞ்ஞா லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி.

    ‘‘Rūpasaññā loke… saddasaññā loke… gandhasaññā loke… rasasaññā loke… phoṭṭhabbasaññā loke… dhammasaññā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati.

    ‘‘ரூபஸஞ்சேதனா லோகே… ஸத்³த³ஸஞ்சேதனா லோகே… க³ந்த⁴ஸஞ்சேதனா லோகே… ரஸஸஞ்சேதனா லோகே… பொ²ட்ட²ப்³ப³ஸஞ்சேதனா லோகே… த⁴ம்மஸஞ்சேதனா லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி.

    ‘‘Rūpasañcetanā loke… saddasañcetanā loke… gandhasañcetanā loke… rasasañcetanā loke… phoṭṭhabbasañcetanā loke… dhammasañcetanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati.

    ‘‘ரூபதண்ஹா லோகே… ஸத்³த³தண்ஹா லோகே… க³ந்த⁴தண்ஹா லோகே… ரஸதண்ஹா லோகே… பொ²ட்ட²ப்³ப³தண்ஹா லோகே… த⁴ம்மதண்ஹா லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி.

    ‘‘Rūpataṇhā loke… saddataṇhā loke… gandhataṇhā loke… rasataṇhā loke… phoṭṭhabbataṇhā loke… dhammataṇhā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati.

    ‘‘ரூபவிதக்கோ லோகே… ஸத்³த³விதக்கோ லோகே… க³ந்த⁴விதக்கோ லோகே… ரஸவிதக்கோ லோகே… பொ²ட்ட²ப்³ப³விதக்கோ லோகே… த⁴ம்மவிதக்கோ லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி.

    ‘‘Rūpavitakko loke… saddavitakko loke… gandhavitakko loke… rasavitakko loke… phoṭṭhabbavitakko loke… dhammavitakko loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati.

    ‘‘ரூபவிசாரோ லோகே… ஸத்³த³விசாரோ லோகே… க³ந்த⁴விசாரோ லோகே… ரஸவிசாரோ லோகே… பொ²ட்ட²ப்³ப³விசாரோ லோகே… த⁴ம்மவிசாரோ லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா உப்பஜ்ஜமானா உப்பஜ்ஜதி, எத்த² நிவிஸமானா நிவிஸதி. இத³ங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, து³க்க²ஸமுத³யங் அரியஸச்சங்.

    ‘‘Rūpavicāro loke… saddavicāro loke… gandhavicāro loke… rasavicāro loke… phoṭṭhabbavicāro loke… dhammavicāro loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ.

    நிரோத⁴ஸச்சனித்³தே³ஸோ

    Nirodhasaccaniddeso

    401. ‘‘கதமஞ்ச , பி⁴க்க²வே, து³க்க²னிரோத⁴ங் 33 அரியஸச்சங்? யோ தஸ்ஸாயேவ தண்ஹாய அஸேஸவிராக³னிரோதோ⁴ சாகோ³ படினிஸ்ஸக்³கோ³ முத்தி அனாலயோ.

    401. ‘‘Katamañca , bhikkhave, dukkhanirodhaṃ 34 ariyasaccaṃ? Yo tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodho cāgo paṭinissaggo mutti anālayo.

    ‘‘ஸா கோ² பனேஸா, பி⁴க்க²வே, தண்ஹா கத்த² பஹீயமானா பஹீயதி, கத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி? யங் லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி.

    ‘‘Sā kho panesā, bhikkhave, taṇhā kattha pahīyamānā pahīyati, kattha nirujjhamānā nirujjhati? Yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati.

    ‘‘கிஞ்ச லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங்? சக்கு² லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி. ஸோதங் லோகே…பே॰… கா⁴னங் லோகே… ஜிவ்ஹா லோகே… காயோ லோகே… மனோ லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி.

    ‘‘Kiñca loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ? Cakkhu loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati. Sotaṃ loke…pe… ghānaṃ loke… jivhā loke… kāyo loke… mano loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati.

    ‘‘ரூபா லோகே… ஸத்³தா³ லோகே… க³ந்தா⁴ லோகே… ரஸா லோகே… பொ²ட்ட²ப்³பா³ லோகே… த⁴ம்மா லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி.

    ‘‘Rūpā loke… saddā loke… gandhā loke… rasā loke… phoṭṭhabbā loke… dhammā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati.

    ‘‘சக்கு²விஞ்ஞாணங் லோகே… ஸோதவிஞ்ஞாணங் லோகே… கா⁴னவிஞ்ஞாணங் லோகே… ஜிவ்ஹாவிஞ்ஞாணங் லோகே… காயவிஞ்ஞாணங் லோகே… மனோவிஞ்ஞாணங் லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி.

    ‘‘Cakkhuviññāṇaṃ loke… sotaviññāṇaṃ loke… ghānaviññāṇaṃ loke… jivhāviññāṇaṃ loke… kāyaviññāṇaṃ loke… manoviññāṇaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati.

    ‘‘சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே… ஸோதஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே… கா⁴னஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே… ஜிவ்ஹாஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே… காயஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே… மனோஸம்ப²ஸ்ஸோ லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி.

    ‘‘Cakkhusamphasso loke… sotasamphasso loke… ghānasamphasso loke… jivhāsamphasso loke… kāyasamphasso loke… manosamphasso loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati.

    ‘‘சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே… ஸோதஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே … கா⁴னஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே… ஜிவ்ஹாஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே… காயஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே… மனோஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி.

    ‘‘Cakkhusamphassajā vedanā loke… sotasamphassajā vedanā loke … ghānasamphassajā vedanā loke… jivhāsamphassajā vedanā loke… kāyasamphassajā vedanā loke… manosamphassajā vedanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati.

    ‘‘ரூபஸஞ்ஞா லோகே… ஸத்³த³ஸஞ்ஞா லோகே… க³ந்த⁴ஸஞ்ஞா லோகே… ரஸஸஞ்ஞா லோகே… பொ²ட்ட²ப்³ப³ஸஞ்ஞா லோகே… த⁴ம்மஸஞ்ஞா லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி.

    ‘‘Rūpasaññā loke… saddasaññā loke… gandhasaññā loke… rasasaññā loke… phoṭṭhabbasaññā loke… dhammasaññā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati.

    ‘‘ரூபஸஞ்சேதனா லோகே… ஸத்³த³ஸஞ்சேதனா லோகே… க³ந்த⁴ஸஞ்சேதனா லோகே… ரஸஸஞ்சேதனா லோகே… பொ²ட்ட²ப்³ப³ஸஞ்சேதனா லோகே… த⁴ம்மஸஞ்சேதனா லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி.

    ‘‘Rūpasañcetanā loke… saddasañcetanā loke… gandhasañcetanā loke… rasasañcetanā loke… phoṭṭhabbasañcetanā loke… dhammasañcetanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati.

    ‘‘ரூபதண்ஹா லோகே… ஸத்³த³தண்ஹா லோகே… க³ந்த⁴தண்ஹா லோகே… ரஸதண்ஹா லோகே… பொ²ட்ட²ப்³ப³தண்ஹா லோகே… த⁴ம்மதண்ஹா லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி.

    ‘‘Rūpataṇhā loke… saddataṇhā loke… gandhataṇhā loke… rasataṇhā loke… phoṭṭhabbataṇhā loke… dhammataṇhā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati.

    ‘‘ரூபவிதக்கோ லோகே… ஸத்³த³விதக்கோ லோகே… க³ந்த⁴விதக்கோ லோகே… ரஸவிதக்கோ லோகே… பொ²ட்ட²ப்³ப³விதக்கோ லோகே… த⁴ம்மவிதக்கோ லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி.

    ‘‘Rūpavitakko loke… saddavitakko loke… gandhavitakko loke… rasavitakko loke… phoṭṭhabbavitakko loke… dhammavitakko loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati.

    ‘‘ரூபவிசாரோ லோகே… ஸத்³த³விசாரோ லோகே… க³ந்த⁴விசாரோ லோகே… ரஸவிசாரோ லோகே… பொ²ட்ட²ப்³ப³விசாரோ லோகே… த⁴ம்மவிசாரோ லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங் , எத்தே²ஸா தண்ஹா பஹீயமானா பஹீயதி, எத்த² நிருஜ்ஜ²மானா நிருஜ்ஜ²தி. இத³ங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, து³க்க²னிரோத⁴ங் அரியஸச்சங்.

    ‘‘Rūpavicāro loke… saddavicāro loke… gandhavicāro loke… rasavicāro loke… phoṭṭhabbavicāro loke… dhammavicāro loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ , etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ.

    மக்³க³ஸச்சனித்³தே³ஸோ

    Maggasaccaniddeso

    402. ‘‘கதமஞ்ச, பி⁴க்க²வே, து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³ அரியஸச்சங்? அயமேவ அரியோ அட்ட²ங்கி³கோ மக்³கோ³ ஸெய்யதி²த³ங் – ஸம்மாதி³ட்டி² ஸம்மாஸங்கப்போ ஸம்மாவாசா ஸம்மாகம்மந்தோ ஸம்மாஆஜீவோ ஸம்மாவாயாமோ ஸம்மாஸதி ஸம்மாஸமாதி⁴.

    402. ‘‘Katamañca, bhikkhave, dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi.

    ‘‘கதமா ச, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாதி³ட்டி²? யங் கோ², பி⁴க்க²வே, து³க்கே² ஞாணங், து³க்க²ஸமுத³யே ஞாணங், து³க்க²னிரோதே⁴ ஞாணங், து³க்க²னிரோத⁴கா³மினியா படிபதா³ய ஞாணங், அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாதி³ட்டி².

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, sammādiṭṭhi? Yaṃ kho, bhikkhave, dukkhe ñāṇaṃ, dukkhasamudaye ñāṇaṃ, dukkhanirodhe ñāṇaṃ, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya ñāṇaṃ, ayaṃ vuccati, bhikkhave, sammādiṭṭhi.

    ‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாஸங்கப்போ? நெக்க²ம்மஸங்கப்போ அப்³யாபாத³ஸங்கப்போ அவிஹிங்ஸாஸங்கப்போ, அயங் வுச்சதி பி⁴க்க²வே, ஸம்மாஸங்கப்போ.

    ‘‘Katamo ca, bhikkhave, sammāsaṅkappo? Nekkhammasaṅkappo abyāpādasaṅkappo avihiṃsāsaṅkappo, ayaṃ vuccati bhikkhave, sammāsaṅkappo.

    ‘‘கதமா ச, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாவாசா? முஸாவாதா³ வேரமணீ 35 பிஸுணாய வாசாய வேரமணீ ப²ருஸாய வாசாய வேரமணீ ஸம்ப²ப்பலாபா வேரமணீ, அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாவாசா.

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, sammāvācā? Musāvādā veramaṇī 36 pisuṇāya vācāya veramaṇī pharusāya vācāya veramaṇī samphappalāpā veramaṇī, ayaṃ vuccati, bhikkhave, sammāvācā.

    ‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாகம்மந்தோ? பாணாதிபாதா வேரமணீ அதி³ன்னாதா³னா வேரமணீ காமேஸுமிச்சா²சாரா வேரமணீ, அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாகம்மந்தோ.

    ‘‘Katamo ca, bhikkhave, sammākammanto? Pāṇātipātā veramaṇī adinnādānā veramaṇī kāmesumicchācārā veramaṇī, ayaṃ vuccati, bhikkhave, sammākammanto.

    ‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாஆஜீவோ? இத⁴, பி⁴க்க²வே, அரியஸாவகோ மிச்சா²ஆஜீவங் பஹாய ஸம்மாஆஜீவேன ஜீவிதங் கப்பேதி, அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாஆஜீவோ.

    ‘‘Katamo ca, bhikkhave, sammāājīvo? Idha, bhikkhave, ariyasāvako micchāājīvaṃ pahāya sammāājīvena jīvitaṃ kappeti, ayaṃ vuccati, bhikkhave, sammāājīvo.

    ‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாவாயாமோ? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² அனுப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் அனுப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி; உப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் பஹானாய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி; அனுப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் உப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி; உப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் டி²தியா அஸம்மோஸாய பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய பா⁴வனாய பாரிபூரியா ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி. அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாவாயாமோ.

    ‘‘Katamo ca, bhikkhave, sammāvāyāmo? Idha, bhikkhave, bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati; uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati; anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati; uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, sammāvāyāmo.

    ‘‘கதமா ச, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாஸதி? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² காயே காயானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஆதாபீ ஸம்பஜானோ ஸதிமா வினெய்ய லோகே அபி⁴ஜ்ஜா²தோ³மனஸ்ஸங்; வேத³னாஸு வேத³னானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஆதாபீ ஸம்பஜானோ ஸதிமா வினெய்ய லோகே அபி⁴ஜ்ஜா²தோ³மனஸ்ஸங்; சித்தே சித்தானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஆதாபீ ஸம்பஜானோ ஸதிமா வினெய்ய லோகே அபி⁴ஜ்ஜா²தோ³மனஸ்ஸங்; த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி ஆதாபீ ஸம்பஜானோ ஸதிமா வினெய்ய லோகே அபி⁴ஜ்ஜா²தோ³மனஸ்ஸங். அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாஸதி.

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, sammāsati? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, sammāsati.

    ‘‘கதமோ ச, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாஸமாதி⁴? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² விவிச்சேவ காமேஹி விவிச்ச அகுஸலேஹி த⁴ம்மேஹி ஸவிதக்கங் ஸவிசாரங் விவேகஜங் பீதிஸுக²ங் பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. விதக்கவிசாரானங் வூபஸமா அஜ்ஜ²த்தங் ஸம்பஸாத³னங் சேதஸோ ஏகோதி³பா⁴வங் அவிதக்கங் அவிசாரங் ஸமாதி⁴ஜங் பீதிஸுக²ங் து³தியங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. பீதியா ச விராகா³ உபெக்க²கோ ச விஹரதி, ஸதோ ச ஸம்பஜானோ, ஸுக²ஞ்ச காயேன படிஸங்வேதே³தி, யங் தங் அரியா ஆசிக்க²ந்தி ‘உபெக்க²கோ ஸதிமா ஸுக²விஹாரீ’தி ததியங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. ஸுக²ஸ்ஸ ச பஹானா து³க்க²ஸ்ஸ ச பஹானா புப்³பே³வ ஸோமனஸ்ஸதோ³மனஸ்ஸானங் அத்த²ங்க³மா அது³க்க²மஸுக²ங் உபெக்கா²ஸதிபாரிஸுத்³தி⁴ங் சதுத்த²ங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே , ஸம்மாஸமாதி⁴. இத³ங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³ அரியஸச்சங்.

    ‘‘Katamo ca, bhikkhave, sammāsamādhi? Idha, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati, sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave , sammāsamādhi. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ.

    403. ‘‘இதி அஜ்ஜ²த்தங் வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி, ப³ஹித்³தா⁴ வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ வா த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி. ஸமுத³யத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி, வயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி, ஸமுத³யவயத⁴ம்மானுபஸ்ஸீ வா த⁴ம்மேஸு விஹரதி. ‘அத்தி² த⁴ம்மா’தி வா பனஸ்ஸ ஸதி பச்சுபட்டி²தா ஹோதி யாவதே³வ ஞாணமத்தாய படிஸ்ஸதிமத்தாய அனிஸ்ஸிதோ ச விஹரதி, ந ச கிஞ்சி லோகே உபாதி³யதி. ஏவம்பி கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² த⁴ம்மேஸு த⁴ம்மானுபஸ்ஸீ விஹரதி சதூஸு அரியஸச்சேஸு.

    403. ‘‘Iti ajjhattaṃ vā dhammesu dhammānupassī viharati, bahiddhā vā dhammesu dhammānupassī viharati, ajjhattabahiddhā vā dhammesu dhammānupassī viharati. Samudayadhammānupassī vā dhammesu viharati, vayadhammānupassī vā dhammesu viharati, samudayavayadhammānupassī vā dhammesu viharati. ‘Atthi dhammā’ti vā panassa sati paccupaṭṭhitā hoti yāvadeva ñāṇamattāya paṭissatimattāya anissito ca viharati, na ca kiñci loke upādiyati. Evampi kho, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati catūsu ariyasaccesu.

    ஸச்சபப்³ப³ங் நிட்டி²தங்.

    Saccapabbaṃ niṭṭhitaṃ.

    த⁴ம்மானுபஸ்ஸனா நிட்டி²தா.

    Dhammānupassanā niṭṭhitā.

    404. ‘‘யோ ஹி கோசி, பி⁴க்க²வே, இமே சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னே ஏவங் பா⁴வெய்ய ஸத்தவஸ்ஸானி, தஸ்ஸ த்³வின்னங் ப²லானங் அஞ்ஞதரங் ப²லங் பாடிகங்க²ங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே அஞ்ஞா; ஸதி வா உபாதி³ஸேஸே அனாகா³மிதா.

    404. ‘‘Yo hi koci, bhikkhave, ime cattāro satipaṭṭhāne evaṃ bhāveyya sattavassāni, tassa dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ diṭṭheva dhamme aññā; sati vā upādisese anāgāmitā.

    ‘‘திட்ட²ந்து, பி⁴க்க²வே, ஸத்தவஸ்ஸானி. யோ ஹி கோசி, பி⁴க்க²வே, இமே சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னே ஏவங் பா⁴வெய்ய ச² வஸ்ஸானி…பே॰… பஞ்ச வஸ்ஸானி… சத்தாரி வஸ்ஸானி… தீணி வஸ்ஸானி… த்³வே வஸ்ஸானி… ஏகங் வஸ்ஸங்… திட்ட²து, பி⁴க்க²வே, ஏகங் வஸ்ஸங். யோ ஹி கோசி, பி⁴க்க²வே, இமே சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னே ஏவங் பா⁴வெய்ய ஸத்தமாஸானி, தஸ்ஸ த்³வின்னங் ப²லானங் அஞ்ஞதரங் ப²லங் பாடிகங்க²ங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே அஞ்ஞா; ஸதி வா உபாதி³ஸேஸே அனாகா³மிதா.

    ‘‘Tiṭṭhantu, bhikkhave, sattavassāni. Yo hi koci, bhikkhave, ime cattāro satipaṭṭhāne evaṃ bhāveyya cha vassāni…pe… pañca vassāni… cattāri vassāni… tīṇi vassāni… dve vassāni… ekaṃ vassaṃ… tiṭṭhatu, bhikkhave, ekaṃ vassaṃ. Yo hi koci, bhikkhave, ime cattāro satipaṭṭhāne evaṃ bhāveyya sattamāsāni, tassa dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ diṭṭheva dhamme aññā; sati vā upādisese anāgāmitā.

    ‘‘திட்ட²ந்து , பி⁴க்க²வே, ஸத்த மாஸானி. யோ ஹி கோசி, பி⁴க்க²வே, இமே சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னே ஏவங் பா⁴வெய்ய ச² மாஸானி…பே॰… பஞ்ச மாஸானி… சத்தாரி மாஸானி… தீணி மாஸானி … த்³வே மாஸானி… ஏகங் மாஸங்… அட்³ட⁴மாஸங்… திட்ட²து, பி⁴க்க²வே, அட்³ட⁴மாஸோ. யோ ஹி கோசி, பி⁴க்க²வே, இமே சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னே ஏவங் பா⁴வெய்ய ஸத்தாஹங், தஸ்ஸ த்³வின்னங் ப²லானங் அஞ்ஞதரங் ப²லங் பாடிகங்க²ங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே அஞ்ஞா; ஸதி வா உபாதி³ஸேஸே அனாகா³மிதாதி.

    ‘‘Tiṭṭhantu , bhikkhave, satta māsāni. Yo hi koci, bhikkhave, ime cattāro satipaṭṭhāne evaṃ bhāveyya cha māsāni…pe… pañca māsāni… cattāri māsāni… tīṇi māsāni … dve māsāni… ekaṃ māsaṃ… aḍḍhamāsaṃ… tiṭṭhatu, bhikkhave, aḍḍhamāso. Yo hi koci, bhikkhave, ime cattāro satipaṭṭhāne evaṃ bhāveyya sattāhaṃ, tassa dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ diṭṭheva dhamme aññā; sati vā upādisese anāgāmitāti.

    405. ‘‘ஏகாயனோ அயங், பி⁴க்க²வே, மக்³கோ³ ஸத்தானங் விஸுத்³தி⁴யா ஸோகபரிதே³வானங் ஸமதிக்கமாய து³க்க²தோ³மனஸ்ஸானங் அத்த²ங்க³மாய ஞாயஸ்ஸ அதி⁴க³மாய நிப்³பா³னஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியாய யதி³த³ங் சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னாதி. இதி யங் தங் வுத்தங், இத³மேதங் படிச்ச வுத்த’’ந்தி. இத³மவோச ப⁴க³வா. அத்தமனா தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பா⁴ஸிதங் அபி⁴னந்து³ந்தி.

    405. ‘‘Ekāyano ayaṃ, bhikkhave, maggo sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya yadidaṃ cattāro satipaṭṭhānāti. Iti yaṃ taṃ vuttaṃ, idametaṃ paṭicca vutta’’nti. Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    மஹாஸதிபட்டா²னஸுத்தங் நிட்டி²தங் நவமங்.

    Mahāsatipaṭṭhānasuttaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.







    Footnotes:
    1. ப⁴த³ந்தேதி (ஸீ॰ ஸ்யா॰ பீ॰)
    2. bhadanteti (sī. syā. pī.)
    3. ஏவம்பி (ஸீ॰ ஸ்யா॰ பீ॰)
    4. evampi (sī. syā. pī.)
    5. கரீஸங் மத்த²லுங்க³ங் (க॰)
    6. karīsaṃ matthaluṅgaṃ (ka.)
    7. மூதோளீ (ஸ்யா॰), முதோலி (பீ॰)
    8. mūtoḷī (syā.), mutoli (pī.)
    9. கி³ஜ்ஜே²ஹி வா க²ஜ்ஜமானங், ஸுவானேஹி வா க²ஜ்ஜமானங், ஸிகா³லேஹி வா க²ஜ்ஜமானங், (ஸ்யா॰ பீ॰)
    10. gijjhehi vā khajjamānaṃ, suvānehi vā khajjamānaṃ, sigālehi vā khajjamānaṃ, (syā. pī.)
    11. அபக³தன்ஹாருஸம்ப³ந்தா⁴னி (ஸ்யா॰)
    12. ‘‘அஞ்ஞேன கொ³ப்ப²கட்டி²க’’ந்தி இத³ங் ஸீ॰ ஸ்யா॰ பீ॰ பொத்த²கேஸு நத்தி²
    13. அஞ்ஞேன கடட்டி²கங் அஞ்ஞேன பிட்ட²ட்டி²கங் அஞ்ஞேன கண்ட³கட்டி²கங் அஞ்ஞேன பா²ஸுகட்டி²கங் அஞ்ஞேன உரட்டி²கங் அஞ்ஞேன அங்ஸட்டி²கங் அஞ்ஞேன பா³ஹுட்டி²கங் (ஸ்யா॰)
    14. அஞ்ஞேன கடட்டி²கங் அஞ்ஞேன பிட்ட²ட்டி²கங் அஞ்ஞேன கண்ட³கட்டி²கங் அஞ்ஞேன பா²ஸுகட்டி²கங் அஞ்ஞேன உரட்டி²கங் அஞ்ஞேன அங்ஸட்டி²கங் அஞ்ஞேன பா³ஹுட்டி²கங் (ஸ்யா॰)
    15. apagatanhārusambandhāni (syā.)
    16. ‘‘aññena gopphakaṭṭhika’’nti idaṃ sī. syā. pī. potthakesu natthi
    17. aññena kaṭaṭṭhikaṃ aññena piṭṭhaṭṭhikaṃ aññena kaṇḍakaṭṭhikaṃ aññena phāsukaṭṭhikaṃ aññena uraṭṭhikaṃ aññena aṃsaṭṭhikaṃ aññena bāhuṭṭhikaṃ (syā.)
    18. aññena kaṭaṭṭhikaṃ aññena piṭṭhaṭṭhikaṃ aññena kaṇḍakaṭṭhikaṃ aññena phāsukaṭṭhikaṃ aññena uraṭṭhikaṃ aññena aṃsaṭṭhikaṃ aññena bāhuṭṭhikaṃ (syā.)
    19. பொ³ஜ்ஜ²ங்க³பப்³ப³ங் நிட்டி²தங், பட²மபா⁴ணவாரங் (ஸ்யா॰)
    20. bojjhaṅgapabbaṃ niṭṭhitaṃ, paṭhamabhāṇavāraṃ (syā.)
    21. அப்பியேஹி…பே॰… விப்பயோகோ³ து³க்கோ²திபாடோ² சேவ தங்னித்³தே³ஸோ ச கத்த²சி ந தி³ஸ்ஸதி, அட்ட²கதா²யங்பி தங்ஸங்வண்ணனா நத்தி²
    22. பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தா⁴பி (க॰)
    23. appiyehi…pe… vippayogo dukkhotipāṭho ceva taṃniddeso ca katthaci na dissati, aṭṭhakathāyaṃpi taṃsaṃvaṇṇanā natthi
    24. pañcupādānakkhandhāpi (ka.)
    25. அட்ட²கதா² ஓலோகேதப்³பா³
    26. aṭṭhakathā oloketabbā
    27. து³க்க²ஸமுத³யோ (ஸ்யா॰)
    28. போனோப⁴விகா (ஸீ॰ பீ॰)
    29. நந்தி³ராக³ஸஹக³தா (ஸீ॰ ஸ்யா॰ பீ॰)
    30. dukkhasamudayo (syā.)
    31. ponobhavikā (sī. pī.)
    32. nandirāgasahagatā (sī. syā. pī.)
    33. து³க்க²னிரோதோ⁴ (ஸ்யா॰)
    34. dukkhanirodho (syā.)
    35. வேரமணி (க॰)
    36. veramaṇi (ka.)



    Related texts:



    அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / தீ³க⁴ நிகாய (அட்ட²கதா²) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / 9. மஹாஸதிபட்டா²னஸுத்தவண்ணனா • 9. Mahāsatipaṭṭhānasuttavaṇṇanā

    டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / தீ³க⁴னிகாய (டீகா) • Dīghanikāya (ṭīkā) / 9. மஹாஸதிபட்டா²னஸுத்தவண்ணனா • 9. Mahāsatipaṭṭhānasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact