Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मपदपाळि • Dhammapadapāḷi

    १८. मलवग्गो

    18. Malavaggo

    २३५.

    235.

    पण्डुपलासोव दानिसि, यमपुरिसापि च ते 1 उपट्ठिता।

    Paṇḍupalāsova dānisi, yamapurisāpi ca te 2 upaṭṭhitā;

    उय्योगमुखे च तिट्ठसि, पाथेय्यम्पि च ते न विज्‍जति॥

    Uyyogamukhe ca tiṭṭhasi, pātheyyampi ca te na vijjati.

    २३६.

    236.

    सो करोहि दीपमत्तनो, खिप्पं वायम पण्डितो भव।

    So karohi dīpamattano, khippaṃ vāyama paṇḍito bhava;

    निद्धन्तमलो अनङ्गणो, दिब्बं अरियभूमिं उपेहिसि 3

    Niddhantamalo anaṅgaṇo, dibbaṃ ariyabhūmiṃ upehisi 4.

    २३७.

    237.

    उपनीतवयो च दानिसि, सम्पयातोसि यमस्स सन्तिके।

    Upanītavayo ca dānisi, sampayātosi yamassa santike;

    वासो 5 ते नत्थि अन्तरा, पाथेय्यम्पि च ते न विज्‍जति॥

    Vāso 6 te natthi antarā, pātheyyampi ca te na vijjati.

    २३८.

    238.

    सो करोहि दीपमत्तनो, खिप्पं वायम पण्डितो भव।

    So karohi dīpamattano, khippaṃ vāyama paṇḍito bhava;

    निद्धन्तमलो अनङ्गणो, न पुनं जातिजरं 7 उपेहिसि॥

    Niddhantamalo anaṅgaṇo, na punaṃ jātijaraṃ 8 upehisi.

    २३९.

    239.

    अनुपुब्बेन मेधावी, थोकं थोकं खणे खणे।

    Anupubbena medhāvī, thokaṃ thokaṃ khaṇe khaṇe;

    कम्मारो रजतस्सेव, निद्धमे मलमत्तनो॥

    Kammāro rajatasseva, niddhame malamattano.

    २४०.

    240.

    अयसाव मलं समुट्ठितं 9, ततुट्ठाय 10 तमेव खादति।

    Ayasāva malaṃ samuṭṭhitaṃ 11, tatuṭṭhāya 12 tameva khādati;

    एवं अतिधोनचारिनं, सानि कम्मानि 13 नयन्ति दुग्गतिं॥

    Evaṃ atidhonacārinaṃ, sāni kammāni 14 nayanti duggatiṃ.

    २४१.

    241.

    असज्झायमला मन्ता, अनुट्ठानमला घरा।

    Asajjhāyamalā mantā, anuṭṭhānamalā gharā;

    मलं वण्णस्स कोसज्‍जं, पमादो रक्खतो मलं॥

    Malaṃ vaṇṇassa kosajjaṃ, pamādo rakkhato malaṃ.

    २४२.

    242.

    मलित्थिया दुच्‍चरितं, मच्छेरं ददतो मलं।

    Malitthiyā duccaritaṃ, maccheraṃ dadato malaṃ;

    मला वे पापका धम्मा, अस्मिं लोके परम्हि च॥

    Malā ve pāpakā dhammā, asmiṃ loke paramhi ca.

    २४३.

    243.

    ततो मला मलतरं, अविज्‍जा परमं मलं।

    Tato malā malataraṃ, avijjā paramaṃ malaṃ;

    एतं मलं पहन्त्वान, निम्मला होथ भिक्खवो॥

    Etaṃ malaṃ pahantvāna, nimmalā hotha bhikkhavo.

    २४४.

    244.

    सुजीवं अहिरिकेन, काकसूरेन धंसिना।

    Sujīvaṃ ahirikena, kākasūrena dhaṃsinā;

    पक्खन्दिना पगब्भेन, संकिलिट्ठेन जीवितं॥

    Pakkhandinā pagabbhena, saṃkiliṭṭhena jīvitaṃ.

    २४५.

    245.

    हिरीमता च दुज्‍जीवं, निच्‍चं सुचिगवेसिना।

    Hirīmatā ca dujjīvaṃ, niccaṃ sucigavesinā;

    अलीनेनाप्पगब्भेन, सुद्धाजीवेन पस्सता॥

    Alīnenāppagabbhena, suddhājīvena passatā.

    २४६.

    246.

    यो पाणमतिपातेति, मुसावादञ्‍च भासति।

    Yo pāṇamatipāteti, musāvādañca bhāsati;

    लोके अदिन्‍नमादियति, परदारञ्‍च गच्छति॥

    Loke adinnamādiyati, paradārañca gacchati.

    २४७.

    247.

    सुरामेरयपानञ्‍च, यो नरो अनुयुञ्‍जति।

    Surāmerayapānañca, yo naro anuyuñjati;

    इधेवमेसो लोकस्मिं, मूलं खणति अत्तनो॥

    Idhevameso lokasmiṃ, mūlaṃ khaṇati attano.

    २४८.

    248.

    एवं भो पुरिस जानाहि, पापधम्मा असञ्‍ञता।

    Evaṃ bho purisa jānāhi, pāpadhammā asaññatā;

    मा तं लोभो अधम्मो च, चिरं दुक्खाय रन्धयुं॥

    Mā taṃ lobho adhammo ca, ciraṃ dukkhāya randhayuṃ.

    २४९.

    249.

    ददाति वे यथासद्धं, यथापसादनं 15 जनो।

    Dadāti ve yathāsaddhaṃ, yathāpasādanaṃ 16 jano;

    तत्थ यो मङ्कु भवति 17, परेसं पानभोजने।

    Tattha yo maṅku bhavati 18, paresaṃ pānabhojane;

    न सो दिवा वा रत्तिं वा, समाधिमधिगच्छति॥

    Na so divā vā rattiṃ vā, samādhimadhigacchati.

    २५०.

    250.

    यस्स चेतं समुच्छिन्‍नं, मूलघच्‍चं 19 समूहतं।

    Yassa cetaṃ samucchinnaṃ, mūlaghaccaṃ 20 samūhataṃ;

    स वे दिवा वा रत्तिं वा, समाधिमधिगच्छति॥

    Sa ve divā vā rattiṃ vā, samādhimadhigacchati.

    २५१.

    251.

    नत्थि रागसमो अग्गि, नत्थि दोससमो गहो।

    Natthi rāgasamo aggi, natthi dosasamo gaho;

    नत्थि मोहसमं जालं, नत्थि तण्हासमा नदी॥

    Natthi mohasamaṃ jālaṃ, natthi taṇhāsamā nadī.

    २५२.

    252.

    सुदस्सं वज्‍जमञ्‍ञेसं, अत्तनो पन दुद्दसं।

    Sudassaṃ vajjamaññesaṃ, attano pana duddasaṃ;

    परेसं हि सो वज्‍जानि, ओपुनाति 21 यथा भुसं।

    Paresaṃ hi so vajjāni, opunāti 22 yathā bhusaṃ;

    अत्तनो पन छादेति, कलिंव कितवा सठो॥

    Attano pana chādeti, kaliṃva kitavā saṭho.

    २५३.

    253.

    परवज्‍जानुपस्सिस्स , निच्‍चं उज्झानसञ्‍ञिनो।

    Paravajjānupassissa , niccaṃ ujjhānasaññino;

    आसवा तस्स वड्ढन्ति, आरा सो आसवक्खया॥

    Āsavā tassa vaḍḍhanti, ārā so āsavakkhayā.

    २५४.

    254.

    आकासेव पदं नत्थि, समणो नत्थि बाहिरे।

    Ākāseva padaṃ natthi, samaṇo natthi bāhire;

    पपञ्‍चाभिरता पजा, निप्पपञ्‍चा तथागता॥

    Papañcābhiratā pajā, nippapañcā tathāgatā.

    २५५.

    255.

    आकासेव पदं नत्थि, समणो नत्थि बाहिरे।

    Ākāseva padaṃ natthi, samaṇo natthi bāhire;

    सङ्खारा सस्सता नत्थि, नत्थि बुद्धानमिञ्‍जितं॥

    Saṅkhārā sassatā natthi, natthi buddhānamiñjitaṃ.

    मलवग्गो अट्ठारसमो निट्ठितो।

    Malavaggo aṭṭhārasamo niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. तं (सी॰ स्या॰ कं॰ पी॰)
    2. taṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    3. दिब्बं अरियभूमिमेहिसि (सी॰ स्या॰ पी॰), दिब्बमरियभूमिं उपेहिसि (?)
    4. dibbaṃ ariyabhūmimehisi (sī. syā. pī.), dibbamariyabhūmiṃ upehisi (?)
    5. वासोपि च (बहूसु)
    6. vāsopi ca (bahūsu)
    7. न पुन जातिजरं (सी॰ स्या॰), न पुन जातिज्‍जरं (क॰)
    8. na puna jātijaraṃ (sī. syā.), na puna jātijjaraṃ (ka.)
    9. समुट्ठाय (क॰)
    10. तदुट्ठाय (सी॰ स्या॰ पी॰)
    11. samuṭṭhāya (ka.)
    12. taduṭṭhāya (sī. syā. pī.)
    13. सककम्मानि (सी॰ पी॰)
    14. sakakammāni (sī. pī.)
    15. यत्थ पसादनं (कत्थचि)
    16. yattha pasādanaṃ (katthaci)
    17. तत्थ चे मंकु यो होति (सी॰), तत्थ यो मङ्कुतो होति (स्या॰)
    18. tattha ce maṃku yo hoti (sī.), tattha yo maṅkuto hoti (syā.)
    19. मूलघच्छं (क॰)
    20. mūlaghacchaṃ (ka.)
    21. ओफुनाति (क॰)
    22. ophunāti (ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / धम्मपद-अट्ठकथा • Dhammapada-aṭṭhakathā / १८. मलवग्गो • 18. Malavaggo


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact