| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
૪. મનાપદાયીસુત્તવણ્ણના
4. Manāpadāyīsuttavaṇṇanā
૪૪. ચતુત્થે ઝાનમનેન નિબ્બત્તં મનોમયન્તિ આહ ‘‘સુદ્ધાવાસેસુ એકં ઝાનમનેન નિબ્બત્તં દેવકાય’’ન્તિ. સતિપિ હિ સબ્બસત્તાનં અભિસઙ્ખારમનસા નિબ્બત્તભાવે બાહિરપચ્ચયેહિ વિના મનસાવ નિબ્બત્તત્તા ‘‘મનોમયા’’તિ વુચ્ચન્તિ રૂપાવચરસત્તા. યદિ એવં કામભવે ઓપપાતિકસત્તાનમ્પિ મનોમયભાવો આપજ્જતીતિ ચે? ન, તત્થ બાહિરપચ્ચયેહિ નિબ્બત્તેતબ્બતાસઙ્કાય એવ અભાવતો ‘‘મનસાવ નિબ્બત્તા’’તિ અવધારણાસમ્ભવતો. નિરુળ્હો વાયં લોકે મનોમયવોહારો રૂપાવચરસત્તેસુ. તથા હિ ‘‘અન્નમયો, પાણમયો, મનોમયો, આનન્દમયો, વિઞ્ઞાણમયો’’તિ પઞ્ચધા અત્તાનં વેદવાદિનોપિ વદન્તિ. ઉચ્છેદવાદિનોપિ વદન્તિ ‘‘દિબ્બો રૂપી મનોમયો’’તિ (દી॰ નિ॰ ૧.૮૭). તીસુ વા કુલસમ્પત્તીસૂતિ બ્રાહ્મણખત્તિયવેસ્સસઙ્ખાતેસુ સમ્પન્નકુલેસુ. છસુ વા કામસગ્ગેસૂતિ છસુ કામાવચરદેવેસુ.
44. Catutthe jhānamanena nibbattaṃ manomayanti āha ‘‘suddhāvāsesu ekaṃ jhānamanena nibbattaṃ devakāya’’nti. Satipi hi sabbasattānaṃ abhisaṅkhāramanasā nibbattabhāve bāhirapaccayehi vinā manasāva nibbattattā ‘‘manomayā’’ti vuccanti rūpāvacarasattā. Yadi evaṃ kāmabhave opapātikasattānampi manomayabhāvo āpajjatīti ce? Na, tattha bāhirapaccayehi nibbattetabbatāsaṅkāya eva abhāvato ‘‘manasāva nibbattā’’ti avadhāraṇāsambhavato. Niruḷho vāyaṃ loke manomayavohāro rūpāvacarasattesu. Tathā hi ‘‘annamayo, pāṇamayo, manomayo, ānandamayo, viññāṇamayo’’ti pañcadhā attānaṃ vedavādinopi vadanti. Ucchedavādinopi vadanti ‘‘dibbo rūpī manomayo’’ti (dī. ni. 1.87). Tīsu vā kulasampattīsūti brāhmaṇakhattiyavessasaṅkhātesu sampannakulesu. Chasu vā kāmasaggesūti chasu kāmāvacaradevesu.
મનાપદાયીસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Manāpadāyīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૪. મનાપદાયીસુત્તં • 4. Manāpadāyīsuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૪. મનાપદાયીસુત્તવણ્ણના • 4. Manāpadāyīsuttavaṇṇanā
