Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ઇતિવુત્તક-અટ્ઠકથા • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
૮. માનપરિઞ્ઞાસુત્તવણ્ણના
8. Mānapariññāsuttavaṇṇanā
૮. અટ્ઠમે અપુબ્બં નત્થિ, કેવલં માનવસેન દેસના પવત્તા. ગાથાસુ પન માનુપેતા અયં પજાતિ કમ્મકિલેસેહિ પજાયતીતિ પજાતિ લદ્ધનામા ઇમે સત્તા મઞ્ઞનલક્ખણેન માનેન ઉપેતા ઉપગતા. માનગન્થા ભવે રતાતિ કિમિકીટપટઙ્ગાદિઅત્તભાવેપિ માનેન ગન્થિતા માનસંયોજનેન સંયુત્તા. તતો એવ દીઘરત્તં પરિભાવિતાહંકારવસેન ‘‘એતં મમા’’તિ સઙ્ખારેસુ અજ્ઝોસાનબહુલત્તા તત્થ નિચ્ચસુખઅત્તાદિવિપલ્લાસવસેન ચ કામાદિભવે રતા. માનં અપરિજાનન્તાતિ માનં તીહિ પરિઞ્ઞાહિ ન પરિજાનન્તા. અરહત્તમગ્ગઞાણેન વા અનતિક્કમન્તા, ‘‘માનં અપરિઞ્ઞાયા’’તિ કેચિ પઠન્તિ. આગન્તારો પુનબ્ભવન્તિ પુન આયાતિં ઉપપત્તિભવં. પુનપ્પુનં ભવનતો વા પુનબ્ભવસઙ્ખાતં સંસારં અપરાપરં પરિવત્તનવસેન ગન્તારો ઉપગન્તારો હોન્તિ, ભવતો ન પરિમુચ્ચન્તીતિ અત્થો. યે ચ માનં પહન્ત્વાન, વિમુત્તા માનસઙ્ખયેતિ યે પન અરહત્તમગ્ગેન સબ્બસો માનં પજહિત્વા માનસ્સ અચ્ચન્તસઙ્ખયભૂતે અરહત્તફલે નિબ્બાને વા તદેકટ્ઠસબ્બકિલેસવિમુત્તિયા વિમુત્તા સુટ્ઠુ મુત્તા. તે માનગન્થાભિભુનો, સબ્બદુક્ખમુપચ્ચગુન્તિ તે પરિક્ખીણભવસંયોજના અરહન્તો સબ્બસો માનગન્થં માનસંયોજનં સમુચ્છેદપ્પહાનેન અભિભવિત્વા ઠિતા, અનવસેસં વટ્ટદુક્ખં અતિક્કમિંસૂતિ અત્થો. એવમેતસ્મિં સત્તમસુત્તે ચ અરહત્તં કથિતન્તિ.
8. Aṭṭhame apubbaṃ natthi, kevalaṃ mānavasena desanā pavattā. Gāthāsu pana mānupetā ayaṃ pajāti kammakilesehi pajāyatīti pajāti laddhanāmā ime sattā maññanalakkhaṇena mānena upetā upagatā. Mānaganthā bhave ratāti kimikīṭapaṭaṅgādiattabhāvepi mānena ganthitā mānasaṃyojanena saṃyuttā. Tato eva dīgharattaṃ paribhāvitāhaṃkāravasena ‘‘etaṃ mamā’’ti saṅkhāresu ajjhosānabahulattā tattha niccasukhaattādivipallāsavasena ca kāmādibhave ratā. Mānaṃ aparijānantāti mānaṃ tīhi pariññāhi na parijānantā. Arahattamaggañāṇena vā anatikkamantā, ‘‘mānaṃ apariññāyā’’ti keci paṭhanti. Āgantāro punabbhavanti puna āyātiṃ upapattibhavaṃ. Punappunaṃ bhavanato vā punabbhavasaṅkhātaṃ saṃsāraṃ aparāparaṃ parivattanavasena gantāro upagantāro honti, bhavato na parimuccantīti attho. Ye ca mānaṃ pahantvāna, vimuttā mānasaṅkhayeti ye pana arahattamaggena sabbaso mānaṃ pajahitvā mānassa accantasaṅkhayabhūte arahattaphale nibbāne vā tadekaṭṭhasabbakilesavimuttiyā vimuttā suṭṭhu muttā. Te mānaganthābhibhuno, sabbadukkhamupaccagunti te parikkhīṇabhavasaṃyojanā arahanto sabbaso mānaganthaṃ mānasaṃyojanaṃ samucchedappahānena abhibhavitvā ṭhitā, anavasesaṃ vaṭṭadukkhaṃ atikkamiṃsūti attho. Evametasmiṃ sattamasutte ca arahattaṃ kathitanti.
અટ્ઠમસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Aṭṭhamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / ઇતિવુત્તકપાળિ • Itivuttakapāḷi / ૮. માનપરિઞ્ઞાસુત્તં • 8. Mānapariññāsuttaṃ