Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
੮. ਮਾਨਪਰਿਞ੍ਞਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
8. Mānapariññāsuttavaṇṇanā
੮. ਅਟ੍ਠਮੇ ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਕੇવਲਂ ਮਾਨવਸੇਨ ਦੇਸਨਾ ਪવਤ੍ਤਾ। ਗਾਥਾਸੁ ਪਨ ਮਾਨੁਪੇਤਾ ਅਯਂ ਪਜਾਤਿ ਕਮ੍ਮਕਿਲੇਸੇਹਿ ਪਜਾਯਤੀਤਿ ਪਜਾਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮਾ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਮਞ੍ਞਨਲਕ੍ਖਣੇਨ ਮਾਨੇਨ ਉਪੇਤਾ ਉਪਗਤਾ। ਮਾਨਗਨ੍ਥਾ ਭવੇ ਰਤਾਤਿ ਕਿਮਿਕੀਟਪਟਙ੍ਗਾਦਿਅਤ੍ਤਭਾવੇਪਿ ਮਾਨੇਨ ਗਨ੍ਥਿਤਾ ਮਾਨਸਂਯੋਜਨੇਨ ਸਂਯੁਤ੍ਤਾ। ਤਤੋ ਏવ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਪਰਿਭਾવਿਤਾਹਂਕਾਰવਸੇਨ ‘‘ਏਤਂ ਮਮਾ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ਅਜ੍ਝੋਸਾਨਬਹੁਲਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਚ੍ਚਸੁਖਅਤ੍ਤਾਦਿવਿਪਲ੍ਲਾਸવਸੇਨ ਚ ਕਾਮਾਦਿਭવੇ ਰਤਾ। ਮਾਨਂ ਅਪਰਿਜਾਨਨ੍ਤਾਤਿ ਮਾਨਂ ਤੀਹਿ ਪਰਿਞ੍ਞਾਹਿ ਨ ਪਰਿਜਾਨਨ੍ਤਾ। ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣੇਨ વਾ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਾ, ‘‘ਮਾਨਂ ਅਪਰਿਞ੍ਞਾਯਾ’’ਤਿ ਕੇਚਿ ਪਠਨ੍ਤਿ। ਆਗਨ੍ਤਾਰੋ ਪੁਨਬ੍ਭવਨ੍ਤਿ ਪੁਨ ਆਯਾਤਿਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਭવਂ। ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਭવਨਤੋ વਾ ਪੁਨਬ੍ਭવਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਂਸਾਰਂ ਅਪਰਾਪਰਂ ਪਰਿવਤ੍ਤਨવਸੇਨ ਗਨ੍ਤਾਰੋ ਉਪਗਨ੍ਤਾਰੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਭવਤੋ ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯੇ ਚ ਮਾਨਂ ਪਹਨ੍ਤ੍વਾਨ, વਿਮੁਤ੍ਤਾ ਮਾਨਸਙ੍ਖਯੇਤਿ ਯੇ ਪਨ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਮਾਨਂ ਪਜਹਿਤ੍વਾ ਮਾਨਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਙ੍ਖਯਭੂਤੇ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ વਾ ਤਦੇਕਟ੍ਠਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ વਿਮੁਤ੍ਤਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਮੁਤ੍ਤਾ। ਤੇ ਮਾਨਗਨ੍ਥਾਭਿਭੁਨੋ, ਸਬ੍ਬਦੁਕ੍ਖਮੁਪਚ੍ਚਗੁਨ੍ਤਿ ਤੇ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨਾ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਮਾਨਗਨ੍ਥਂ ਮਾਨਸਂਯੋਜਨਂ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ ਠਿਤਾ, ਅਨવਸੇਸਂ વਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏવਮੇਤਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਤਮਸੁਤ੍ਤੇ ਚ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਕਥਿਤਨ੍ਤਿ।
8. Aṭṭhame apubbaṃ natthi, kevalaṃ mānavasena desanā pavattā. Gāthāsu pana mānupetā ayaṃ pajāti kammakilesehi pajāyatīti pajāti laddhanāmā ime sattā maññanalakkhaṇena mānena upetā upagatā. Mānaganthā bhave ratāti kimikīṭapaṭaṅgādiattabhāvepi mānena ganthitā mānasaṃyojanena saṃyuttā. Tato eva dīgharattaṃ paribhāvitāhaṃkāravasena ‘‘etaṃ mamā’’ti saṅkhāresu ajjhosānabahulattā tattha niccasukhaattādivipallāsavasena ca kāmādibhave ratā. Mānaṃ aparijānantāti mānaṃ tīhi pariññāhi na parijānantā. Arahattamaggañāṇena vā anatikkamantā, ‘‘mānaṃ apariññāyā’’ti keci paṭhanti. Āgantāro punabbhavanti puna āyātiṃ upapattibhavaṃ. Punappunaṃ bhavanato vā punabbhavasaṅkhātaṃ saṃsāraṃ aparāparaṃ parivattanavasena gantāro upagantāro honti, bhavato na parimuccantīti attho. Ye ca mānaṃ pahantvāna, vimuttā mānasaṅkhayeti ye pana arahattamaggena sabbaso mānaṃ pajahitvā mānassa accantasaṅkhayabhūte arahattaphale nibbāne vā tadekaṭṭhasabbakilesavimuttiyā vimuttā suṭṭhu muttā. Te mānaganthābhibhuno, sabbadukkhamupaccagunti te parikkhīṇabhavasaṃyojanā arahanto sabbaso mānaganthaṃ mānasaṃyojanaṃ samucchedappahānena abhibhavitvā ṭhitā, anavasesaṃ vaṭṭadukkhaṃ atikkamiṃsūti attho. Evametasmiṃ sattamasutte ca arahattaṃ kathitanti.
ਅਟ੍ਠਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Aṭṭhamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕਪਾਲ਼ਿ • Itivuttakapāḷi / ੮. ਮਾਨਪਰਿਞ੍ਞਾਸੁਤ੍ਤਂ • 8. Mānapariññāsuttaṃ