Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / ид̇ивуд̇д̇ага-адтагат̇аа • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
6. маанасуд̇д̇аван̣н̣анаа
6. Mānasuttavaṇṇanā
6. чадтз маананд̇и ж̇аад̇иаад̣̇ивад̇т̇угам̣ жзд̇асо уннаманам̣. со хи ‘‘сзяяохамасмий’’д̇иаад̣̇инаа наязна ман̃н̃анд̇и д̇зна, саяам̣ ваа ман̃н̃ад̇и, маананам̣ самбаг̇г̇аход̇и ваа маанод̇и вужжад̇и. свааяам̣ сзяяохамасмийд̇и маано, сад̣̇исохамасмийд̇и маано, хийнохамасмийд̇и маанод̇и звам̣ д̇ивид̇хо. буна сзяяасса сзяяохамасмийд̇и маано, сзяяасса сад̣̇исо, сзяяасса хийно; сад̣̇исасса сзяяо, сад̣̇исасса сад̣̇исо, сад̣̇исасса хийно; хийнасса сзяяо, хийнасса сад̣̇исо, хийнасса хийнохамасмийд̇и маанод̇и звам̣ нававид̇хоби уннад̇илагкан̣о, ахам̣гаарарасо, самбаг̇г̇ахарасо ваа, уд̣̇д̇хумаад̇абхаавабажжубадтаано, гзд̇угамяад̇аабажжубадтаано ваа, д̣̇идтивиббаяуд̇д̇алобхабад̣̇адтаано уммаад̣̇о вияаад̇и д̣̇адтаб̣б̣о. баж̇ахат̇аад̇и д̇асса саб̣б̣ассаби ад̇д̇уггам̣санабаравамбхананимид̇д̇ад̇аа, г̇арудтааниязсу абхиваад̣̇анабажжубадтаанаан̃ж̇алигаммасаамийжигаммаад̣̇ийнам̣ агаран̣з гааран̣ад̇аа, ж̇аад̇имад̣̇абурисамад̣̇аад̣̇ибхаавзна бамаад̣̇аабад̇д̇ихзд̇убхаавод̇и звамаад̣̇ибхзд̣̇ам̣ аад̣̇ийнавам̣ д̇аббадибагкад̇о нирад̇имаанад̇ааяа аанисам̣сан̃жа бажжавзгкид̇ваа рааж̇асабхам̣ ануббад̇д̇о жан̣д̣аало вияа саб̣рахмажаарийсу нийжажид̇д̇ад̇ам̣ бажжубадтабзд̇ваа буб̣б̣абхааг̇з д̇ад̣̇ан̇г̇аад̣̇ивасзна д̇ам̣ баж̇аханд̇аа вибассанам̣ вад̣дхзд̇ваа анааг̇аамимаг̇г̇зна самужчинд̣̇ат̇аад̇и ад̇т̇о. анааг̇аамимаг̇г̇аваж̇жхо зва хи маано ид̇хаад̇хиббзд̇о. мад̇д̇аасзд̇и ж̇аад̇имад̣̇абурисамад̣̇аад̣̇ивасзна маанзна бамаад̣̇аабад̇д̇ихзд̇убхууд̇зна мад̇д̇аа ад̇д̇аанам̣ баг̇г̇ахзд̇ваа жаранд̇аа. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
6. Chaṭṭhe mānanti jātiādivatthukaṃ cetaso unnamanaṃ. So hi ‘‘seyyohamasmī’’tiādinā nayena maññanti tena, sayaṃ vā maññati, mānanaṃ sampaggahoti vā mānoti vuccati. Svāyaṃ seyyohamasmīti māno, sadisohamasmīti māno, hīnohamasmīti mānoti evaṃ tividho. Puna seyyassa seyyohamasmīti māno, seyyassa sadiso, seyyassa hīno; sadisassa seyyo, sadisassa sadiso, sadisassa hīno; hīnassa seyyo, hīnassa sadiso, hīnassa hīnohamasmīti mānoti evaṃ navavidhopi unnatilakkhaṇo, ahaṃkāraraso, sampaggaharaso vā, uddhumātabhāvapaccupaṭṭhāno, ketukamyatāpaccupaṭṭhāno vā, diṭṭhivippayuttalobhapadaṭṭhāno ummādo viyāti daṭṭhabbo. Pajahathāti tassa sabbassapi attukkaṃsanaparavambhananimittatā, garuṭṭhāniyesu abhivādanapaccupaṭṭhānaañjalikammasāmīcikammādīnaṃ akaraṇe kāraṇatā, jātimadapurisamadādibhāvena pamādāpattihetubhāvoti evamādibhedaṃ ādīnavaṃ tappaṭipakkhato niratimānatāya ānisaṃsañca paccavekkhitvā rājasabhaṃ anuppatto caṇḍālo viya sabrahmacārīsu nīcacittataṃ paccupaṭṭhapetvā pubbabhāge tadaṅgādivasena taṃ pajahantā vipassanaṃ vaḍḍhetvā anāgāmimaggena samucchindathāti attho. Anāgāmimaggavajjho eva hi māno idhādhippeto. Mattāseti jātimadapurisamadādivasena mānena pamādāpattihetubhūtena mattā attānaṃ paggahetvā carantā. Sesaṃ vuttanayameva.
имзсу бана бадибаадияаа часу суд̇д̇зсу г̇аат̇аасу ваа анааг̇аамипалам̣ баабзд̇ваа д̣̇зсанаа нидтаабид̇аа. д̇ад̇т̇а яз имз авихаа ад̇аббаа суд̣̇ассаа суд̣̇ассий аганидтаад̇и убабад̇д̇ибхававасзна бан̃жа анааг̇аамино, д̇зсу авихзсу убабаннаа авихаа наама. д̇з анд̇араабариниб̣б̣ааяий, убахажжабариниб̣б̣ааяий, асан̇каарабариниб̣б̣ааяий, сасан̇каарабариниб̣б̣ааяий, уд̣̇д̇хам̣сод̇о аганидтаг̇аамийд̇и бан̃жавид̇хаа, д̇ат̇аа ад̇аббаа, суд̣̇ассаа, суд̣̇ассино. аганидтзсу бана уд̣̇д̇хам̣сод̇о аганидтаг̇аамий барихааяад̇и. д̇ад̇т̇а яо авихаад̣̇ийсу уббаж̇ж̇ид̇ваа ааяувзмаж̇жхам̣ анад̇иггамид̇ваа арахад̇д̇аббад̇д̇ияаа гилзсабариниб̣б̣аанзна бариниб̣б̣ааяад̇и, аяам̣ анд̇араабариниб̣б̣ааяий наама. яо бана авихаад̣̇ийсу аад̣̇ид̇о бан̃жагаббасад̇аад̣̇ибхзд̣̇ам̣ ааяувзмаж̇жхам̣ ад̇иггамид̇ваа бариниб̣б̣ааяад̇и, аяам̣ убахажжабариниб̣б̣ааяий наама. яо асан̇каарзна ад̇химад̇д̇аббаяог̇ам̣ агад̇ваа аббад̣̇угкзна агасирзна бариниб̣б̣ааяад̇и, аяам̣ асан̇каарабариниб̣б̣ааяий наама. яо бана сасан̇каарзна ад̇химад̇д̇аббаяог̇ам̣ гад̇ваа д̣̇угкзна гижчзна гасирзна бариниб̣б̣ааяад̇и, аяам̣ сасан̇каарабариниб̣б̣ааяий наама. ид̇аро бана авихаад̣̇ийсу уд̣̇д̇хам̣ваахид̇абхаавзна уд̣̇д̇хамасса д̇ан̣хаасод̇ам̣, ваддасод̇ам̣, маг̇г̇асод̇амзва ваад̇и уд̣̇д̇хам̣сод̇о. авихаад̣̇ийсу уббаж̇ж̇ид̇ваа арахад̇д̇ам̣ бад̇д̇ум̣ асаггонд̇о д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇а яаавад̇ааяугам̣ тад̇ваа бадисанд̇хиг̇г̇ахан̣авасзна аганидтам̣ г̇ажчад̇ийд̇и аганидтаг̇аамий.
Imesu pana paṭipāṭiyā chasu suttesu gāthāsu vā anāgāmiphalaṃ pāpetvā desanā niṭṭhāpitā. Tattha ye ime avihā atappā sudassā sudassī akaniṭṭhāti upapattibhavavasena pañca anāgāmino, tesu avihesu upapannā avihā nāma. Te antarāparinibbāyī, upahaccaparinibbāyī, asaṅkhāraparinibbāyī, sasaṅkhāraparinibbāyī, uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmīti pañcavidhā, tathā atappā, sudassā, sudassino. Akaniṭṭhesu pana uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī parihāyati. Tattha yo avihādīsu uppajjitvā āyuvemajjhaṃ anatikkamitvā arahattappattiyā kilesaparinibbānena parinibbāyati, ayaṃ antarāparinibbāyī nāma. Yo pana avihādīsu ādito pañcakappasatādibhedaṃ āyuvemajjhaṃ atikkamitvā parinibbāyati, ayaṃ upahaccaparinibbāyī nāma. Yo asaṅkhārena adhimattappayogaṃ akatvā appadukkhena akasirena parinibbāyati, ayaṃ asaṅkhāraparinibbāyī nāma. Yo pana sasaṅkhārena adhimattappayogaṃ katvā dukkhena kicchena kasirena parinibbāyati, ayaṃ sasaṅkhāraparinibbāyī nāma. Itaro pana avihādīsu uddhaṃvāhitabhāvena uddhamassa taṇhāsotaṃ, vaṭṭasotaṃ, maggasotameva vāti uddhaṃsoto. Avihādīsu uppajjitvā arahattaṃ pattuṃ asakkonto tattha tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā paṭisandhiggahaṇavasena akaniṭṭhaṃ gacchatīti akaniṭṭhagāmī.
зд̇т̇а жа уд̣̇д̇хам̣сод̇о аганидтаг̇аамий, уд̣̇д̇хам̣сод̇о на аганидтаг̇аамий, на уд̣̇д̇хам̣сод̇о аганидтаг̇аамий, на уд̣̇д̇хам̣сод̇о на аганидтаг̇аамийд̇и жад̇уггам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. гат̇ам̣? яо авихад̇о бадтааяа жад̇д̇ааро д̣̇звалогз сод̇хзд̇ваа аганидтам̣ г̇анд̇ваа бариниб̣б̣ааяад̇и, аяам̣ уд̣̇д̇хам̣сод̇о аганидтаг̇аамий наама. яо бана хздтаа д̇аяо д̣̇звалогз сод̇хзд̇ваа суд̣̇ассийд̣̇звалогз тад̇ваа бариниб̣б̣ааяад̇и, аяам̣ уд̣̇д̇хам̣сод̇о на аганидтаг̇аамий наама. яо ид̇о аганидтамзва г̇анд̇ваа бариниб̣б̣ааяад̇и , аяам̣ на уд̣̇д̇хам̣сод̇о аганидтаг̇аамий наама. яо бана хздтаа жад̇уусу д̣̇звалогзсу д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇зва бариниб̣б̣ааяад̇и, аяам̣ на уд̣̇д̇хам̣сод̇о, на аганидтаг̇аамий наамаад̇и.
Ettha ca uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī, uddhaṃsoto na akaniṭṭhagāmī, na uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī, na uddhaṃsoto na akaniṭṭhagāmīti catukkaṃ veditabbaṃ. Kathaṃ? Yo avihato paṭṭhāya cattāro devaloke sodhetvā akaniṭṭhaṃ gantvā parinibbāyati, ayaṃ uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī nāma. Yo pana heṭṭhā tayo devaloke sodhetvā sudassīdevaloke ṭhatvā parinibbāyati, ayaṃ uddhaṃsoto na akaniṭṭhagāmī nāma. Yo ito akaniṭṭhameva gantvā parinibbāyati , ayaṃ na uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī nāma. Yo pana heṭṭhā catūsu devalokesu tattha tattheva parinibbāyati, ayaṃ na uddhaṃsoto, na akaniṭṭhagāmī nāmāti.
д̇ад̇т̇а авихзсу уббаж̇ж̇ид̇ваа габбасад̇ад̇о уд̣̇д̇хам̣ бариниб̣б̣ааяиго, д̣̇виннам̣ габбасад̇аанам̣ мад̇т̇агз бариниб̣б̣ааяиго, бан̃жагаббасад̇з асамбад̇д̇з бариниб̣б̣ааяигод̇и д̇аяо анд̇араабариниб̣б̣ааяино. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ ‘‘убабаннам̣ ваа самананд̇араа аббад̇д̇ам̣ ваа взмаж̇жха’’нд̇и (бу. ба. 36). ваа-сад̣̇д̣̇зна хи бад̇д̇амад̇д̇оби сан̇г̇ахид̇од̇и. звам̣ д̇аяо анд̇араабариниб̣б̣ааяино, зго убахажжабариниб̣б̣ааяий зго уд̣̇д̇хам̣сод̇о. д̇зсу асан̇каарабариниб̣б̣ааяино бан̃жа, сасан̇каарабариниб̣б̣ааяино бан̃жаад̇и д̣̇аса хонд̇и. д̇ат̇аа ад̇аббаасуд̣̇ассаасуд̣̇ассийсууд̇и жад̇д̇ааро д̣̇асагаа жад̇д̇аарийсам̣ аганидтз бана уд̣̇д̇хам̣сод̇асса абхаавад̇о д̇аяо анд̇араабариниб̣б̣ааяино, зго убахажжабариниб̣б̣ааяийд̇и асан̇каарабариниб̣б̣ааяино жад̇д̇ааро, сасан̇каарабариниб̣б̣ааяино жад̇д̇аарод̇и адта, звамзд̇з адтажад̇д̇аарийсам̣ анааг̇аамино. д̇з саб̣б̣зби имзсу суд̇д̇зсу ависзсаважанзна г̇ахид̇аад̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣.
Tattha avihesu uppajjitvā kappasatato uddhaṃ parinibbāyiko, dvinnaṃ kappasatānaṃ matthake parinibbāyiko, pañcakappasate asampatte parinibbāyikoti tayo antarāparinibbāyino. Vuttañhetaṃ ‘‘upapannaṃ vā samanantarā appattaṃ vā vemajjha’’nti (pu. pa. 36). Vā-saddena hi pattamattopi saṅgahitoti. Evaṃ tayo antarāparinibbāyino, eko upahaccaparinibbāyī eko uddhaṃsoto. Tesu asaṅkhāraparinibbāyino pañca, sasaṅkhāraparinibbāyino pañcāti dasa honti. Tathā atappāsudassāsudassīsūti cattāro dasakā cattārīsaṃ akaniṭṭhe pana uddhaṃsotassa abhāvato tayo antarāparinibbāyino, eko upahaccaparinibbāyīti asaṅkhāraparinibbāyino cattāro, sasaṅkhāraparinibbāyino cattāroti aṭṭha, evamete aṭṭhacattārīsaṃ anāgāmino. Te sabbepi imesu suttesu avisesavacanena gahitāti daṭṭhabbaṃ.
чадтасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
Chaṭṭhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
д̇ибидага (муула) • Tipiṭaka (Mūla) / суд̇д̇абидага • Suttapiṭaka / куд̣̇д̣̇аганигааяа • Khuddakanikāya / ид̇ивуд̇д̇агабаал̣и • Itivuttakapāḷi / 6. маанасуд̇д̇ам̣ • 6. Mānasuttaṃ