Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi |
૧૫. વીસતિનિપાતો
15. Vīsatinipāto
૪૯૭. માતઙ્ગજાતકં (૧)
497. Mātaṅgajātakaṃ (1)
૧.
1.
કુતો નુ આગચ્છસિ દુમ્મવાસી 1, ઓતલ્લકો પંસુપિસાચકોવ;
Kuto nu āgacchasi dummavāsī 2, otallako paṃsupisācakova;
૨.
2.
અન્નં તવેદં 7 પકતં યસસ્સિ, તં ખજ્જરે ભુઞ્જરે પિય્યરે ચ;
Annaṃ tavedaṃ 8 pakataṃ yasassi, taṃ khajjare bhuñjare piyyare ca;
જાનાસિ મં ત્વં પરદત્તૂપજીવિં, ઉત્તિટ્ઠપિણ્ડં લભતં સપાકો.
Jānāsi maṃ tvaṃ paradattūpajīviṃ, uttiṭṭhapiṇḍaṃ labhataṃ sapāko.
૩.
3.
અપેહિ એત્તો કિમિધટ્ઠિતોસિ, ન માદિસા તુય્હં દદન્તિ જમ્મ.
Apehi etto kimidhaṭṭhitosi, na mādisā tuyhaṃ dadanti jamma.
૪.
4.
થલે ચ નિન્ને ચ વપન્તિ બીજં, અનૂપખેત્તે ફલમાસમાના 13;
Thale ca ninne ca vapanti bījaṃ, anūpakhette phalamāsamānā 14;
એતાય સદ્ધાય દદાહિ દાનં, અપ્પેવ આરાધયે દક્ખિણેય્યે.
Etāya saddhāya dadāhi dānaṃ, appeva ārādhaye dakkhiṇeyye.
૫.
5.
ખેત્તાનિ મય્હં વિદિતાનિ લોકે, યેસાહં બીજાનિ પતિટ્ઠપેમિ;
Khettāni mayhaṃ viditāni loke, yesāhaṃ bījāni patiṭṭhapemi;
યે બ્રાહ્મણા જાતિમન્તૂપપન્ના, તાનીધ ખેત્તાનિ સુપેસલાનિ.
Ye brāhmaṇā jātimantūpapannā, tānīdha khettāni supesalāni.
૬.
6.
જાતિમદો ચ અતિમાનિતા ચ, લોભો ચ દોસો ચ મદો ચ મોહો;
Jātimado ca atimānitā ca, lobho ca doso ca mado ca moho;
એતે અગુણા યેસુ ચ સન્તિ 15 સબ્બે, તાનીધ ખેત્તાનિ અપેસલાનિ.
Ete aguṇā yesu ca santi 16 sabbe, tānīdha khettāni apesalāni.
૭.
7.
જાતિમદો ચ અતિમાનિતા ચ, લોભો ચ દોસો ચ મદો ચ મોહો;
Jātimado ca atimānitā ca, lobho ca doso ca mado ca moho;
એતે અગુણા યેસુ ન સન્તિ સબ્બે, તાનીધ ખેત્તાનિ સુપેસલાનિ.
Ete aguṇā yesu na santi sabbe, tānīdha khettāni supesalāni.
૮.
8.
ઇમસ્સ દણ્ડઞ્ચ વધઞ્ચ દત્વા, ગલે ગહેત્વા ખલયાથ 21 જમ્મં.
Imassa daṇḍañca vadhañca datvā, gale gahetvā khalayātha 22 jammaṃ.
૯.
9.
જાતવેદં પદહસિ, યો ઇસિં પરિભાસસિ.
Jātavedaṃ padahasi, yo isiṃ paribhāsasi.
૧૦.
10.
ઇદં વત્વાન માતઙ્ગો, ઇસિ સચ્ચપરક્કમો;
Idaṃ vatvāna mātaṅgo, isi saccaparakkamo;
૧૧.
11.
સેતાનિ અક્ખીનિ યથા મતસ્સ, કો મે ઇમં પુત્તમકાસિ એવં.
Setāni akkhīni yathā matassa, ko me imaṃ puttamakāsi evaṃ.
૧૨.
12.
ઇધાગમા સમણો દુમ્મવાસી, ઓતલ્લકો પંસુપિસાચકોવ;
Idhāgamā samaṇo dummavāsī, otallako paṃsupisācakova;
સઙ્કારચોળં પટિમુઞ્ચ કણ્ઠે, સો તે ઇમં પુત્તમકાસિ એવં.
Saṅkāracoḷaṃ paṭimuñca kaṇṭhe, so te imaṃ puttamakāsi evaṃ.
૧૩.
13.
કતમં દિસં અગમા ભૂરિપઞ્ઞો, અક્ખાથ મે માણવા એતમત્થં;
Katamaṃ disaṃ agamā bhūripañño, akkhātha me māṇavā etamatthaṃ;
ગન્ત્વાન તં પટિકરેમુ અચ્ચયં, અપ્પેવ નં પુત્ત લભેમુ જીવિતં.
Gantvāna taṃ paṭikaremu accayaṃ, appeva naṃ putta labhemu jīvitaṃ.
૧૪.
14.
વેહાયસં અગમા ભૂરિપઞ્ઞો, પથદ્ધુનો પન્નરસેવ ચન્દો;
Vehāyasaṃ agamā bhūripañño, pathaddhuno pannaraseva cando;
અપિ ચાપિ સો પુરિમદિસં અગચ્છિ, સચ્ચપ્પટિઞ્ઞો ઇસિ સાધુરૂપો.
Api cāpi so purimadisaṃ agacchi, saccappaṭiñño isi sādhurūpo.
૧૫.
15.
આવેલ્લિતં પિટ્ઠિતો ઉત્તમઙ્ગં, બાહું પસારેતિ અકમ્મનેય્યં;
Āvellitaṃ piṭṭhito uttamaṅgaṃ, bāhuṃ pasāreti akammaneyyaṃ;
સેતાનિ અક્ખીનિ યથા મતસ્સ, કો મે ઇમં પુત્તમકાસિ એવં.
Setāni akkhīni yathā matassa, ko me imaṃ puttamakāsi evaṃ.
૧૬.
16.
યક્ખા હવે સન્તિ મહાનુભાવા, અન્વાગતા ઇસયો સાધુરૂપા;
Yakkhā have santi mahānubhāvā, anvāgatā isayo sādhurūpā;
તે દુટ્ઠચિત્તં કુપિતં વિદિત્વા, યક્ખા હિ તે પુત્તમકંસુ એવં.
Te duṭṭhacittaṃ kupitaṃ viditvā, yakkhā hi te puttamakaṃsu evaṃ.
૧૭.
17.
યક્ખા ચ મે પુત્તમકંસુ એવં, ત્વઞ્ઞેવ મે મા કુદ્ધો 33 બ્રહ્મચારિ;
Yakkhā ca me puttamakaṃsu evaṃ, tvaññeva me mā kuddho 34 brahmacāri;
તુમ્હેવ 35 પાદે સરણં ગતાસ્મિ, અન્વાગતા પુત્તસોકેન ભિક્ખુ.
Tumheva 36 pāde saraṇaṃ gatāsmi, anvāgatā puttasokena bhikkhu.
૧૮.
18.
તદેવ હિ એતરહિ ચ મય્હં, મનોપદોસો ન મમત્થિ 37 કોચિ;
Tadeva hi etarahi ca mayhaṃ, manopadoso na mamatthi 38 koci;
પુત્તો ચ તે વેદમદેન મત્તો, અત્થં ન જાનાતિ અધિચ્ચ વેદે.
Putto ca te vedamadena matto, atthaṃ na jānāti adhicca vede.
૧૯.
19.
અદ્ધા હવે ભિક્ખુ મુહુત્તકેન, સમ્મુય્હતેવ પુરિસસ્સ સઞ્ઞા;
Addhā have bhikkhu muhuttakena, sammuyhateva purisassa saññā;
એકાપરાધં 39 ખમ ભૂરિપઞ્ઞ, ન પણ્ડિતા કોધબલા ભવન્તિ.
Ekāparādhaṃ 40 khama bhūripañña, na paṇḍitā kodhabalā bhavanti.
૨૦.
20.
ઇદઞ્ચ મય્હં ઉત્તિટ્ઠપિણ્ડં, તવ 41 મણ્ડબ્યો ભુઞ્જતુ અપ્પપઞ્ઞો;
Idañca mayhaṃ uttiṭṭhapiṇḍaṃ, tava 42 maṇḍabyo bhuñjatu appapañño;
૨૧.
21.
મણ્ડબ્ય બાલોસિ પરિત્તપઞ્ઞો, યો પુઞ્ઞખેત્તાનમકોવિદોસિ;
Maṇḍabya bālosi parittapañño, yo puññakhettānamakovidosi;
મહક્કસાવેસુ દદાસિ દાનં, કિલિટ્ઠકમ્મેસુ અસઞ્ઞતેસુ.
Mahakkasāvesu dadāsi dānaṃ, kiliṭṭhakammesu asaññatesu.
૨૨.
22.
જટા ચ કેસા અજિના નિવત્થા, જરૂદપાનંવ મુખં પરૂળ્હં;
Jaṭā ca kesā ajinā nivatthā, jarūdapānaṃva mukhaṃ parūḷhaṃ;
પજં ઇમં પસ્સથ દુમ્મરૂપં 47, ન જટાજિનં તાયતિ અપ્પપઞ્ઞં.
Pajaṃ imaṃ passatha dummarūpaṃ 48, na jaṭājinaṃ tāyati appapaññaṃ.
૨૩.
23.
યેસં રાગો ચ દોસો ચ, અવિજ્જા ચ વિરાજિતા;
Yesaṃ rāgo ca doso ca, avijjā ca virājitā;
ખીણાસવા અરહન્તો, તેસુ દિન્નં મહપ્ફલન્તિ.
Khīṇāsavā arahanto, tesu dinnaṃ mahapphalanti.
માતઙ્ગજાતકં પઠમં.
Mātaṅgajātakaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā / [૪૯૭] ૧. માતઙ્ગજાતકવણ્ણના • [497] 1. Mātaṅgajātakavaṇṇanā