Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೫. ಮಾತಾಪುತ್ತಸುತ್ತಂ
5. Mātāputtasuttaṃ
೫೫. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಉಭೋ ಮಾತಾಪುತ್ತಾ ವಸ್ಸಾವಾಸಂ ಉಪಗಮಿಂಸು 1 – ಭಿಕ್ಖು ಚ ಭಿಕ್ಖುನೀ ಚ। ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಅಭಿಣ್ಹಂ ದಸ್ಸನಕಾಮಾ ಅಹೇಸುಂ। ಮಾತಾಪಿ ಪುತ್ತಸ್ಸ ಅಭಿಣ್ಹಂ ದಸ್ಸನಕಾಮಾ ಅಹೋಸಿ; ಪುತ್ತೋಪಿ ಮಾತರಂ ಅಭಿಣ್ಹಂ ದಸ್ಸನಕಾಮೋ ಅಹೋಸಿ। ತೇಸಂ ಅಭಿಣ್ಹಂ ದಸ್ಸನಾ ಸಂಸಗ್ಗೋ ಅಹೋಸಿ। ಸಂಸಗ್ಗೇ ಸತಿ ವಿಸ್ಸಾಸೋ ಅಹೋಸಿ। ವಿಸ್ಸಾಸೇ ಸತಿ ಓತಾರೋ ಅಹೋಸಿ। ತೇ ಓತಿಣ್ಣಚಿತ್ತಾ ಸಿಕ್ಖಂ ಅಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ದುಬ್ಬಲ್ಯಂ ಅನಾವಿಕತ್ವಾ ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಸೇವಿಂಸು।
55. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sāvatthiyaṃ ubho mātāputtā vassāvāsaṃ upagamiṃsu 2 – bhikkhu ca bhikkhunī ca. Te aññamaññassa abhiṇhaṃ dassanakāmā ahesuṃ. Mātāpi puttassa abhiṇhaṃ dassanakāmā ahosi; puttopi mātaraṃ abhiṇhaṃ dassanakāmo ahosi. Tesaṃ abhiṇhaṃ dassanā saṃsaggo ahosi. Saṃsagge sati vissāso ahosi. Vissāse sati otāro ahosi. Te otiṇṇacittā sikkhaṃ apaccakkhāya dubbalyaṃ anāvikatvā methunaṃ dhammaṃ paṭiseviṃsu.
ಅಥ ಖೋ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಉಭೋ ಮಾತಾಪುತ್ತಾ ವಸ್ಸಾವಾಸಂ ಉಪಗಮಿಂಸು – ಭಿಕ್ಖು ಚ ಭಿಕ್ಖುನೀ ಚ, ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಅಭಿಣ್ಹಂ ದಸ್ಸನಕಾಮಾ ಅಹೇಸುಂ, ಮಾತಾಪಿ ಪುತ್ತಸ್ಸ ಅಭಿಣ್ಹಂ ದಸ್ಸನಕಾಮಾ ಅಹೋಸಿ, ಪುತ್ತೋಪಿ ಮಾತರಂ ಅಭಿಣ್ಹಂ ದಸ್ಸನಕಾಮೋ ಅಹೋಸಿ। ತೇಸಂ ಅಭಿಣ್ಹಂ ದಸ್ಸನಾ ಸಂಸಗ್ಗೋ ಅಹೋಸಿ, ಸಂಸಗ್ಗೇ ಸತಿ ವಿಸ್ಸಾಸೋ ಅಹೋಸಿ, ವಿಸ್ಸಾಸೇ ಸತಿ ಓತಾರೋ ಅಹೋಸಿ, ತೇ ಓತಿಣ್ಣಚಿತ್ತಾ ಸಿಕ್ಖಂ ಅಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ದುಬ್ಬಲ್ಯಂ ಅನಾವಿಕತ್ವಾ ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಸೇವಿಂಸೂ’’ತಿ।
Atha kho sambahulā bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha, bhante, sāvatthiyaṃ ubho mātāputtā vassāvāsaṃ upagamiṃsu – bhikkhu ca bhikkhunī ca, te aññamaññassa abhiṇhaṃ dassanakāmā ahesuṃ, mātāpi puttassa abhiṇhaṃ dassanakāmā ahosi, puttopi mātaraṃ abhiṇhaṃ dassanakāmo ahosi. Tesaṃ abhiṇhaṃ dassanā saṃsaggo ahosi, saṃsagge sati vissāso ahosi, vissāse sati otāro ahosi, te otiṇṇacittā sikkhaṃ apaccakkhāya dubbalyaṃ anāvikatvā methunaṃ dhammaṃ paṭiseviṃsū’’ti.
‘‘ಕಿಂ ನು ಸೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮೋಘಪುರಿಸೋ ಮಞ್ಞತಿ – ‘ನ ಮಾತಾ ಪುತ್ತೇ ಸಾರಜ್ಜತಿ, ಪುತ್ತೋ ವಾ ಪನ ಮಾತರೀ’ತಿ? ನಾಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞಂ ಏಕರೂಪಮ್ಪಿ ಸಮನುಪಸ್ಸಾಮಿ ಏವಂ 3 ರಜನೀಯಂ ಏವಂ ಕಮನೀಯಂ ಏವಂ ಮದನೀಯಂ ಏವಂ ಬನ್ಧನೀಯಂ ಏವಂ ಮುಚ್ಛನೀಯಂ ಏವಂ ಅನ್ತರಾಯಕರಂ ಅನುತ್ತರಸ್ಸ ಯೋಗಕ್ಖೇಮಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯ ಯಥಯಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇತ್ಥಿರೂಪಂ। ಇತ್ಥಿರೂಪೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತ್ತಾ ರತ್ತಾ ಗಿದ್ಧಾ ಗಥಿತಾ 4 ಮುಚ್ಛಿತಾ ಅಜ್ಝೋಸನ್ನಾ 5। ತೇ ದೀಘರತ್ತಂ ಸೋಚನ್ತಿ ಇತ್ಥಿರೂಪವಸಾನುಗಾ।
‘‘Kiṃ nu so, bhikkhave, moghapuriso maññati – ‘na mātā putte sārajjati, putto vā pana mātarī’ti? Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekarūpampi samanupassāmi evaṃ 6 rajanīyaṃ evaṃ kamanīyaṃ evaṃ madanīyaṃ evaṃ bandhanīyaṃ evaṃ mucchanīyaṃ evaṃ antarāyakaraṃ anuttarassa yogakkhemassa adhigamāya yathayidaṃ, bhikkhave, itthirūpaṃ. Itthirūpe, bhikkhave, sattā rattā giddhā gathitā 7 mucchitā ajjhosannā 8. Te dīgharattaṃ socanti itthirūpavasānugā.
‘‘ನಾಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞಂ ಏಕಸದ್ದಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಏಕಗನ್ಧಮ್ಪಿ… ಏಕರಸಮ್ಪಿ… ಏಕಫೋಟ್ಠಬ್ಬಮ್ಪಿ ಸಮನುಪಸ್ಸಾಮಿ ಏವಂ ರಜನೀಯಂ ಏವಂ ಕಮನೀಯಂ ಏವಂ ಮದನೀಯಂ ಏವಂ ಬನ್ಧನೀಯಂ ಏವಂ ಮುಚ್ಛನೀಯಂ ಏವಂ ಅನ್ತರಾಯಕರಂ ಅನುತ್ತರಸ್ಸ ಯೋಗಕ್ಖೇಮಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯ ಯಥಯಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇತ್ಥಿಫೋಟ್ಠಬ್ಬಂ । ಇತ್ಥಿಫೋಟ್ಠಬ್ಬೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತ್ತಾ ರತ್ತಾ ಗಿದ್ಧಾ ಗಥಿತಾ ಮುಚ್ಛಿತಾ ಅಜ್ಝೋಸನ್ನಾ। ತೇ ದೀಘರತ್ತಂ ಸೋಚನ್ತಿ ಇತ್ಥಿಫೋಟ್ಠಬ್ಬವಸಾನುಗಾ।
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekasaddampi…pe… ekagandhampi… ekarasampi… ekaphoṭṭhabbampi samanupassāmi evaṃ rajanīyaṃ evaṃ kamanīyaṃ evaṃ madanīyaṃ evaṃ bandhanīyaṃ evaṃ mucchanīyaṃ evaṃ antarāyakaraṃ anuttarassa yogakkhemassa adhigamāya yathayidaṃ, bhikkhave, itthiphoṭṭhabbaṃ . Itthiphoṭṭhabbe, bhikkhave, sattā rattā giddhā gathitā mucchitā ajjhosannā. Te dīgharattaṃ socanti itthiphoṭṭhabbavasānugā.
‘‘ಇತ್ಥೀ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಚ್ಛನ್ತೀಪಿ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಯಾದಾಯ ತಿಟ್ಠತಿ; ಠಿತಾಪಿ…ಪೇ॰… ನಿಸಿನ್ನಾಪಿ… ಸಯಾನಾಪಿ… ಹಸನ್ತೀಪಿ… ಭಣನ್ತೀಪಿ… ಗಾಯನ್ತೀಪಿ… ರೋದನ್ತೀಪಿ… ಉಗ್ಘಾತಿತಾಪಿ 9 … ಮತಾಪಿ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಯಾದಾಯ ತಿಟ್ಠತಿ। ಯಞ್ಹಿ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಸಮನ್ತಪಾಸೋ ಮಾರಸ್ಸಾ’ತಿ ಮಾತುಗಾಮಂಯೇವ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಸಮನ್ತಪಾಸೋ ಮಾರಸ್ಸಾ’’’ತಿ।
‘‘Itthī, bhikkhave, gacchantīpi purisassa cittaṃ pariyādāya tiṭṭhati; ṭhitāpi…pe… nisinnāpi… sayānāpi… hasantīpi… bhaṇantīpi… gāyantīpi… rodantīpi… ugghātitāpi 10 … matāpi purisassa cittaṃ pariyādāya tiṭṭhati. Yañhi taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya – ‘samantapāso mārassā’ti mātugāmaṃyeva sammā vadamāno vadeyya – ‘samantapāso mārassā’’’ti.
‘‘ಸಲ್ಲಪೇ ಅಸಿಹತ್ಥೇನ, ಪಿಸಾಚೇನಾಪಿ ಸಲ್ಲಪೇ।
‘‘Sallape asihatthena, pisācenāpi sallape;
‘‘ನತ್ವೇವ ಏಕೋ ಏಕಾಯ, ಮಾತುಗಾಮೇನ ಸಲ್ಲಪೇ।
‘‘Natveva eko ekāya, mātugāmena sallape;
‘‘ಅಥೋಪಿ ದುನ್ನಿವತ್ಥೇನ, ಮಞ್ಜುನಾ ಭಣಿತೇನ ಚ।
‘‘Athopi dunnivatthena, mañjunā bhaṇitena ca;
ನೇಸೋ ಜನೋ ಸ್ವಾಸೀಸದೋ, ಅಪಿ ಉಗ್ಘಾತಿತೋ ಮತೋ॥
Neso jano svāsīsado, api ugghātito mato.
‘‘ಪಞ್ಚ ಕಾಮಗುಣಾ ಏತೇ, ಇತ್ಥಿರೂಪಸ್ಮಿಂ ದಿಸ್ಸರೇ।
‘‘Pañca kāmaguṇā ete, itthirūpasmiṃ dissare;
ರೂಪಾ ಸದ್ದಾ ರಸಾ ಗನ್ಧಾ, ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ ಚ ಮನೋರಮಾ॥
Rūpā saddā rasā gandhā, phoṭṭhabbā ca manoramā.
‘‘ತೇಸಂ ಕಾಮೋಘವೂಳ್ಹಾನಂ, ಕಾಮೇ ಅಪರಿಜಾನತಂ।
‘‘Tesaṃ kāmoghavūḷhānaṃ, kāme aparijānataṃ;
‘‘ಯೇ ಚ ಕಾಮೇ ಪರಿಞ್ಞಾಯ, ಚರನ್ತಿ ಅಕುತೋಭಯಾ।
‘‘Ye ca kāme pariññāya, caranti akutobhayā;
ತೇ ವೇ ಪಾರಙ್ಗತಾ ಲೋಕೇ, ಯೇ ಪತ್ತಾ ಆಸವಕ್ಖಯ’’ನ್ತಿ॥ ಪಞ್ಚಮಂ।
Te ve pāraṅgatā loke, ye pattā āsavakkhaya’’nti. pañcamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಮಾತಾಪುತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Mātāputtasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೫. ಮಾತಾಪುತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Mātāputtasuttavaṇṇanā