Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పటిసమ్భిదామగ్గపాళి • Paṭisambhidāmaggapāḷi

    ౧౦. మాతికాకథా

    10. Mātikākathā

    ౪౦. నిచ్ఛాతో 1, మోక్ఖో విమోక్ఖో, విజ్జావిముత్తి, అధిసీలం, అధిచిత్తం, అధిపఞ్ఞా, పస్సద్ధి, ఞాణం, దస్సనం విసుద్ధి 2 నేక్ఖమ్మం, నిస్సరణం పవివేకో, వోస్సగ్గో, చరియా, ఝానవిమోక్ఖో, భావనా, అధిట్ఠానం, జీవితం.

    40. Nicchāto 3, mokkho vimokkho, vijjāvimutti, adhisīlaṃ, adhicittaṃ, adhipaññā, passaddhi, ñāṇaṃ, dassanaṃ visuddhi 4 nekkhammaṃ, nissaraṇaṃ paviveko, vossaggo, cariyā, jhānavimokkho, bhāvanā, adhiṭṭhānaṃ, jīvitaṃ.

    ౪౧. నిచ్ఛాతోతి నేక్ఖమ్మేన కామచ్ఛన్దతో నిచ్ఛాతో, అబ్యాపాదేన బ్యాపాదతో నిచ్ఛాతో…పే॰… పఠమేన ఝానేన నీవరణేహి నిచ్ఛాతో…పే॰… అరహత్తమగ్గేన సబ్బకిలేసేహి నిచ్ఛాతో.

    41.Nicchātoti nekkhammena kāmacchandato nicchāto, abyāpādena byāpādato nicchāto…pe… paṭhamena jhānena nīvaraṇehi nicchāto…pe… arahattamaggena sabbakilesehi nicchāto.

    మోక్ఖో విమోక్ఖోతి నేక్ఖమ్మేన కామచ్ఛన్దతో ముచ్చతీతి – మోక్ఖో విమోక్ఖో. అబ్యాపాదేన బ్యాపాదతో ముచ్చతీతి – మోక్ఖో విమోక్ఖో…పే॰… పఠమేన ఝానేన నీవరణేహి ముచ్చతీతి – మోక్ఖో విమోక్ఖో…పే॰… అరహత్తమగ్గేన సబ్బకిలేసేహి ముచ్చతీతి – మోక్ఖో విమోక్ఖో.

    Mokkho vimokkhoti nekkhammena kāmacchandato muccatīti – mokkho vimokkho. Abyāpādena byāpādato muccatīti – mokkho vimokkho…pe… paṭhamena jhānena nīvaraṇehi muccatīti – mokkho vimokkho…pe… arahattamaggena sabbakilesehi muccatīti – mokkho vimokkho.

    విజ్జావిముత్తీతి నేక్ఖమ్మం విజ్జతీతి విజ్జా, కామచ్ఛన్దతో ముచ్చతీతి విముత్తి. విజ్జన్తో ముచ్చతి, ముచ్చన్తో విజ్జతీతి – విజ్జావిముత్తి. అబ్యాపాదో 5 విజ్జతీతి విజ్జా, బ్యాపాదతో విముచ్చతీతి విముత్తి. విజ్జన్తో ముచ్చతి, ముచ్చన్తో విజ్జతీతి – విజ్జావిముత్తి…పే॰… అరహత్తమగ్గో విజ్జతీతి విజ్జా, సబ్బకిలేసేహి ముచ్చతీతి విముత్తి. విజ్జన్తో ముచ్చతి, ముచ్చన్తో విజ్జతీతి – విజ్జావిముత్తి.

    Vijjāvimuttīti nekkhammaṃ vijjatīti vijjā, kāmacchandato muccatīti vimutti. Vijjanto muccati, muccanto vijjatīti – vijjāvimutti. Abyāpādo 6 vijjatīti vijjā, byāpādato vimuccatīti vimutti. Vijjanto muccati, muccanto vijjatīti – vijjāvimutti…pe… arahattamaggo vijjatīti vijjā, sabbakilesehi muccatīti vimutti. Vijjanto muccati, muccanto vijjatīti – vijjāvimutti.

    అధిసీలం అధిచిత్తం అధిపఞ్ఞాతి నేక్ఖమ్మేన కామచ్ఛన్దం, సంవరట్ఠేన సీలవిసుద్ధి, అవిక్ఖేపట్ఠేన చిత్తవిసుద్ధి, దస్సనట్ఠేన దిట్ఠివిసుద్ధి. యో తత్థ సంవరట్ఠో, అయం అధిసీలసిక్ఖా . యో తత్థ అవిక్ఖేపట్ఠో, అయం అధిచిత్తసిక్ఖా. యో తత్థ దస్సనట్ఠో, అయం అధిపఞ్ఞాసిక్ఖా. అబ్యాపాదేన బ్యాపాదం సంవరట్ఠేన సీలవిసుద్ధి…పే॰… అరహత్తమగ్గేన సబ్బకిలేసే సంవరట్ఠేన సీలవిసుద్ధి, అవిక్ఖేపట్ఠేన చిత్తవిసుద్ధి. దస్సనట్ఠేన దిట్ఠివిసుద్ధి. యో తత్థ సంవరట్ఠో, అయం అధిసీలసిక్ఖా. యో తత్థ అవిక్ఖేపట్ఠో, అయం అధిచిత్తసిక్ఖా. యో తత్థ దస్సనట్ఠో, అయం అధిపఞ్ఞాసిక్ఖా.

    Adhisīlaṃ adhicittaṃ adhipaññāti nekkhammena kāmacchandaṃ, saṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi, avikkhepaṭṭhena cittavisuddhi, dassanaṭṭhena diṭṭhivisuddhi. Yo tattha saṃvaraṭṭho, ayaṃ adhisīlasikkhā . Yo tattha avikkhepaṭṭho, ayaṃ adhicittasikkhā. Yo tattha dassanaṭṭho, ayaṃ adhipaññāsikkhā. Abyāpādena byāpādaṃ saṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi…pe… arahattamaggena sabbakilese saṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi, avikkhepaṭṭhena cittavisuddhi. Dassanaṭṭhena diṭṭhivisuddhi. Yo tattha saṃvaraṭṭho, ayaṃ adhisīlasikkhā. Yo tattha avikkhepaṭṭho, ayaṃ adhicittasikkhā. Yo tattha dassanaṭṭho, ayaṃ adhipaññāsikkhā.

    పస్సద్ధీతి నేక్ఖమ్మేన కామచ్ఛన్దం పటిప్పస్సమ్భేతి, అబ్యాపాదేన బ్యాపాదం పటిప్పస్సమ్భేతి…పే॰… అరహత్తమగ్గేన సబ్బకిలేసే పటిప్పస్సమ్భేతి.

    Passaddhīti nekkhammena kāmacchandaṃ paṭippassambheti, abyāpādena byāpādaṃ paṭippassambheti…pe… arahattamaggena sabbakilese paṭippassambheti.

    ఞాణన్తి కామచ్ఛన్దస్స పహీనత్తా నేక్ఖమ్మం ఞాతట్ఠేన ఞాణం ; బ్యాపాదస్స పహీనత్తా అబ్యాపాదో ఞాతట్ఠేన ఞాణం…పే॰… సబ్బకిలేసానం పహీనత్తా అరహత్తమగ్గో ఞాతట్ఠేన ఞాణం.

    Ñāṇanti kāmacchandassa pahīnattā nekkhammaṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ ; byāpādassa pahīnattā abyāpādo ñātaṭṭhena ñāṇaṃ…pe… sabbakilesānaṃ pahīnattā arahattamaggo ñātaṭṭhena ñāṇaṃ.

    దస్సనన్తి కామచ్ఛన్దస్స పహీనత్తా నేక్ఖమ్మం దిట్ఠత్తా దస్సనం. బ్యాపాదస్స పహీనత్తా అబ్యాపాదో దిట్ఠత్తా దస్సనం…పే॰… సబ్బకిలేసానం పహీనత్తా అరహత్తమగ్గో దిట్ఠత్తా దస్సనం.

    Dassananti kāmacchandassa pahīnattā nekkhammaṃ diṭṭhattā dassanaṃ. Byāpādassa pahīnattā abyāpādo diṭṭhattā dassanaṃ…pe… sabbakilesānaṃ pahīnattā arahattamaggo diṭṭhattā dassanaṃ.

    విసుద్ధీతి కామచ్ఛన్దం పజహన్తో నేక్ఖమ్మేన విసుజ్ఝతి. బ్యాపాదం పజహన్తో అబ్యాపాదేన విసుజ్ఝతి…పే॰… సబ్బకిలేసే పజహన్తో అరహత్తమగ్గేన విసుజ్ఝతి.

    Visuddhīti kāmacchandaṃ pajahanto nekkhammena visujjhati. Byāpādaṃ pajahanto abyāpādena visujjhati…pe… sabbakilese pajahanto arahattamaggena visujjhati.

    నేక్ఖమ్మన్తి కామానమేతం నిస్సరణం, యదిదం నేక్ఖమ్మం. రూపానమేతం నిస్సరణం, యదిదం ఆరుప్పం. యం ఖో పన కిఞ్చి భూతం సఙ్ఖతం పటిచ్చసముప్పన్నం, నిరోధో తస్స నేక్ఖమ్మం. బ్యాపాదస్స అబ్యాపాదో నేక్ఖమ్మం. థినమిద్ధస్స ఆలోకసఞ్ఞా నేక్ఖమ్మం…పే॰… సబ్బకిలేసానం అరహత్తమగ్గో నేక్ఖమ్మం.

    Nekkhammanti kāmānametaṃ nissaraṇaṃ, yadidaṃ nekkhammaṃ. Rūpānametaṃ nissaraṇaṃ, yadidaṃ āruppaṃ. Yaṃ kho pana kiñci bhūtaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ, nirodho tassa nekkhammaṃ. Byāpādassa abyāpādo nekkhammaṃ. Thinamiddhassa ālokasaññā nekkhammaṃ…pe… sabbakilesānaṃ arahattamaggo nekkhammaṃ.

    నిస్సరణన్తి కామానమేతం నిస్సరణం, యదిదం నేక్ఖమ్మం. రూపానమేతం నిస్సరణం, యదిదం ఆరుప్పం. యం ఖో పన కిఞ్చి భూతం సఙ్ఖతం పటిచ్చసముప్పన్నం, నిరోధో తస్స నిస్సరణం. కామచ్ఛన్దస్స నేక్ఖమ్మం నిస్సరణం. బ్యాపాదస్స అబ్యాపాదో నిస్సరణం…పే॰… సబ్బకిలేసానం అరహత్తమగ్గో నిస్సరణం.

    Nissaraṇanti kāmānametaṃ nissaraṇaṃ, yadidaṃ nekkhammaṃ. Rūpānametaṃ nissaraṇaṃ, yadidaṃ āruppaṃ. Yaṃ kho pana kiñci bhūtaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ, nirodho tassa nissaraṇaṃ. Kāmacchandassa nekkhammaṃ nissaraṇaṃ. Byāpādassa abyāpādo nissaraṇaṃ…pe… sabbakilesānaṃ arahattamaggo nissaraṇaṃ.

    పవివేకోతి కామచ్ఛన్దస్స నేక్ఖమ్మం పవివేకో …పే॰… సబ్బకిలేసానం అరహత్తమగ్గో పవివేకో .

    Pavivekoti kāmacchandassa nekkhammaṃ paviveko …pe… sabbakilesānaṃ arahattamaggo paviveko .

    వోస్సగ్గోతి నేక్ఖమ్మేన కామచ్ఛన్దం వోస్సజ్జతీతి – వోస్సగ్గో. అబ్యాపాదేన బ్యాపాదం వోస్సజ్జతీతి – వోస్సగ్గో…పే॰… అరహత్తమగ్గేన సబ్బకిలేసే వోస్సజ్జతీతి – వోస్సగ్గో.

    Vossaggoti nekkhammena kāmacchandaṃ vossajjatīti – vossaggo. Abyāpādena byāpādaṃ vossajjatīti – vossaggo…pe… arahattamaggena sabbakilese vossajjatīti – vossaggo.

    చరియాతి కామచ్ఛన్దం పజహన్తో నేక్ఖమ్మేన చరతి. బ్యాపాదం పజహన్తో అబ్యాపాదేన చరతి…పే॰… సబ్బకిలేసే పజహన్తో అరహత్తమగ్గేన చరతి.

    Cariyāti kāmacchandaṃ pajahanto nekkhammena carati. Byāpādaṃ pajahanto abyāpādena carati…pe… sabbakilese pajahanto arahattamaggena carati.

    ఝానవిమోక్ఖోతి నేక్ఖమ్మం ఝాయతీతి – ఝానం. కామచ్ఛన్దం ఝాపేతీతి – ఝానం. ఝాయన్తో ముచ్చతీతి – ఝానవిమోక్ఖో. ఝాపేన్తో ముచ్చతీతి – ఝానవిమోక్ఖో. ఝాయన్తీతి ధమ్మా. ఝాపేన్తీతి కిలేసే. ఝాతే చ ఝాపే చ జానాతీతి – ఝానఝాయీ 7. అబ్యాపాదో ఝాయతీతి ఝానం. బ్యాపాదం ఝాపేతీతి – ఝానం…పే॰… ఆలోకసఞ్ఞా ఝాయతీతి – ఝానం. థినమిద్ధం ఝాపేతీతి – ఝానం…పే॰… అరహత్తమగ్గో ఝాయతీతి – ఝానం. సబ్బకిలేసే ఝాపేతీతి – ఝానం. ఝాయన్తో ముచ్చతీతి – ఝానవిమోక్ఖో. ఝాపేన్తో ముచ్చతీతి – ఝానవిమోక్ఖో. ఝాయన్తీతి – ధమ్మా. ఝాపేన్తీతి – కిలేసే. ఝాతే చ ఝాపే చ జానాతీతి – ఝానఝాయీ.

    Jhānavimokkhoti nekkhammaṃ jhāyatīti – jhānaṃ. Kāmacchandaṃ jhāpetīti – jhānaṃ. Jhāyanto muccatīti – jhānavimokkho. Jhāpento muccatīti – jhānavimokkho. Jhāyantīti dhammā. Jhāpentīti kilese. Jhāte ca jhāpe ca jānātīti – jhānajhāyī 8. Abyāpādo jhāyatīti jhānaṃ. Byāpādaṃ jhāpetīti – jhānaṃ…pe… ālokasaññā jhāyatīti – jhānaṃ. Thinamiddhaṃ jhāpetīti – jhānaṃ…pe… arahattamaggo jhāyatīti – jhānaṃ. Sabbakilese jhāpetīti – jhānaṃ. Jhāyanto muccatīti – jhānavimokkho. Jhāpento muccatīti – jhānavimokkho. Jhāyantīti – dhammā. Jhāpentīti – kilese. Jhāte ca jhāpe ca jānātīti – jhānajhāyī.

    ౪౨. భావనా అధిట్ఠానం జీవితన్తి కామచ్ఛన్దం పజహన్తో నేక్ఖమ్మం భావేతీతి – భావనాసమ్పన్నో. నేక్ఖమ్మవసేన చిత్తం అధిట్ఠాతీతి – అధిట్ఠానసమ్పన్నో. స్వాయం ఏవం భావనాసమ్పన్నో అధిట్ఠానసమ్పన్నో సమం జీవతి, నో విసమం; సమ్మా జీవతి, నో మిచ్ఛా; విసుద్ధం జీవతి, నో కిలిట్ఠన్తి – ఆజీవసమ్పన్నో. స్వాయం ఏవం భావనాసమ్పన్నో అధిట్ఠానసమ్పన్నో ఆజీవసమ్పన్నో యఞ్ఞదేవ పరిసం ఉపసఙ్కమతి – యది ఖత్తియపరిసం యది బ్రాహ్మణపరిసం యది గహపతిపరిసం యది సమణపరిసం – విసారదో ఉపసఙ్కమతి అమఙ్కుభూతో. తం కిస్స హేతు? తథా హి సో భావనాసమ్పన్నో అధిట్ఠానసమ్పన్నో ఆజీవసమ్పన్నో.

    42.Bhāvanā adhiṭṭhānaṃ jīvitanti kāmacchandaṃ pajahanto nekkhammaṃ bhāvetīti – bhāvanāsampanno. Nekkhammavasena cittaṃ adhiṭṭhātīti – adhiṭṭhānasampanno. Svāyaṃ evaṃ bhāvanāsampanno adhiṭṭhānasampanno samaṃ jīvati, no visamaṃ; sammā jīvati, no micchā; visuddhaṃ jīvati, no kiliṭṭhanti – ājīvasampanno. Svāyaṃ evaṃ bhāvanāsampanno adhiṭṭhānasampanno ājīvasampanno yaññadeva parisaṃ upasaṅkamati – yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ – visārado upasaṅkamati amaṅkubhūto. Taṃ kissa hetu? Tathā hi so bhāvanāsampanno adhiṭṭhānasampanno ājīvasampanno.

    బ్యాపాదం పజహన్తో అబ్యాపాదం భావేతీతి – భావనాసమ్పన్నో…పే॰… థినమిద్ధం పజహన్తో ఆలోకసఞ్ఞం భావేతీతి – భావనాసమ్పన్నో…పే॰… ఉద్ధచ్చం పజహన్తో అవిక్ఖేపం భావేతీతి – భావనాసమ్పన్నో…పే॰… విచికిచ్ఛం పజహన్తో ధమ్మవవత్థానం భావేతీతి – భావనాసమ్పన్నో…పే॰… అవిజ్జం పజహన్తో విజ్జం భావేతీతి – భావనాసమ్పన్నో…పే॰… అరతిం పజహన్తో పామోజ్జం భావేతీతి – భావనాసమ్పన్నో…పే॰… నీవరణే పజహన్తో పఠమం ఝానం భావేతీతి – భావనాసమ్పన్నో…పే॰… సబ్బకిలేసే పజహన్తో అరహత్తమగ్గం భావేతీతి – భావనాసమ్పన్నో. అరహత్తమగ్గవసేన చిత్తం అధిట్ఠాతీతి – అధిట్ఠానసమ్పన్నో. స్వాయం ఏవం భావనాసమ్పన్నో అధిట్ఠానసమ్పన్నో సమం జీవతి, నో విసమం; సమ్మా జీవతి, నో మిచ్ఛా; విసుద్ధం జీవతి, నో కిలిట్ఠన్తి – ఆజీవసమ్పన్నో. స్వాయం ఏవం భావనాసమ్పన్నో అధిట్ఠానసమ్పన్నో ఆజీవసమ్పన్నో యఞ్ఞదేవ పరిసం ఉపసఙ్కమతి – యది ఖత్తియపరిసం యది బ్రాహ్మణపరిసం యది గహపతిపరిసం యది సమణపరిసం – విసారదో ఉపసఙ్కమతి అమఙ్కుభూతో. తం కిస్స హేతు? తథా హి సో భావనాసమ్పన్నో అధిట్ఠానసమ్పన్నో ఆజీవసమ్పన్నోతి.

    Byāpādaṃ pajahanto abyāpādaṃ bhāvetīti – bhāvanāsampanno…pe… thinamiddhaṃ pajahanto ālokasaññaṃ bhāvetīti – bhāvanāsampanno…pe… uddhaccaṃ pajahanto avikkhepaṃ bhāvetīti – bhāvanāsampanno…pe… vicikicchaṃ pajahanto dhammavavatthānaṃ bhāvetīti – bhāvanāsampanno…pe… avijjaṃ pajahanto vijjaṃ bhāvetīti – bhāvanāsampanno…pe… aratiṃ pajahanto pāmojjaṃ bhāvetīti – bhāvanāsampanno…pe… nīvaraṇe pajahanto paṭhamaṃ jhānaṃ bhāvetīti – bhāvanāsampanno…pe… sabbakilese pajahanto arahattamaggaṃ bhāvetīti – bhāvanāsampanno. Arahattamaggavasena cittaṃ adhiṭṭhātīti – adhiṭṭhānasampanno. Svāyaṃ evaṃ bhāvanāsampanno adhiṭṭhānasampanno samaṃ jīvati, no visamaṃ; sammā jīvati, no micchā; visuddhaṃ jīvati, no kiliṭṭhanti – ājīvasampanno. Svāyaṃ evaṃ bhāvanāsampanno adhiṭṭhānasampanno ājīvasampanno yaññadeva parisaṃ upasaṅkamati – yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ – visārado upasaṅkamati amaṅkubhūto. Taṃ kissa hetu? Tathā hi so bhāvanāsampanno adhiṭṭhānasampanno ājīvasampannoti.

    మాతికాకథా నిట్ఠితా.

    Mātikākathā niṭṭhitā.

    పఞ్ఞావగ్గో తతియో.

    Paññāvaggo tatiyo.

    తస్సుద్దానం –

    Tassuddānaṃ –

    పఞ్ఞా ఇద్ధి అభిసమయో, వివేకో చరియపఞ్చమో;

    Paññā iddhi abhisamayo, viveko cariyapañcamo;

    పాటిహారి సమసీసి, సతిపట్ఠానా విపస్సనా;

    Pāṭihāri samasīsi, satipaṭṭhānā vipassanā;

    తతియే పఞ్ఞావగ్గమ్హి, మాతికాయ చ తే దసాతి.

    Tatiye paññāvaggamhi, mātikāya ca te dasāti.

    మహావగ్గో యుగనద్ధో, పఞ్ఞావగ్గో చ నామతో;

    Mahāvaggo yuganaddho, paññāvaggo ca nāmato;

    తయోవ వగ్గా ఇమమ్హి 9, పటిసమ్భిదాపకరణే.

    Tayova vaggā imamhi 10, paṭisambhidāpakaraṇe.

    అనన్తనయమగ్గేసు, గమ్భీరో సాగరూపమో;

    Anantanayamaggesu, gambhīro sāgarūpamo;

    నభఞ్చ తారకాకిణ్ణం, థూలో జాతస్సరో యథా;

    Nabhañca tārakākiṇṇaṃ, thūlo jātassaro yathā;

    కథికానం విసాలాయ, యోగీనం ఞాణజోతనన్తి.

    Kathikānaṃ visālāya, yogīnaṃ ñāṇajotananti.

    పటిసమ్భిదామగ్గపాళి నిట్ఠితా.

    Paṭisambhidāmaggapāḷi niṭṭhitā.




    Footnotes:
    1. నిచ్ఛాతో ముచ్చతీతి (స్యా॰)
    2. సుద్ధి (స్యా॰)
    3. nicchāto muccatīti (syā.)
    4. suddhi (syā.)
    5. అబ్యాపాదం (స్యా॰)
    6. abyāpādaṃ (syā.)
    7. ఝానవిమోక్ఖో (స్యా॰) అట్ఠకథా ఓలోకేతబ్బా
    8. jhānavimokkho (syā.) aṭṭhakathā oloketabbā
    9. తివగ్గో యస్స విక్ఖేపో (స్యా॰ క॰)
    10. tivaggo yassa vikkhepo (syā. ka.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / పటిసమ్భిదామగ్గ-అట్ఠకథా • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / మాతికాకథావణ్ణనా • Mātikākathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact