Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિમાનવત્થુપાળિ • Vimānavatthupāḷi

    ૯. મટ્ઠકુણ્ડલીવિમાનવત્થુ

    9. Maṭṭhakuṇḍalīvimānavatthu

    ૧૨૦૭.

    1207.

    1 ‘‘અલઙ્કતો મટ્ઠકુણ્ડલી 2, માલધારી હરિચન્દનુસ્સદો;

    3 ‘‘Alaṅkato maṭṭhakuṇḍalī 4, māladhārī haricandanussado;

    બાહા પગ્ગય્હ કન્દસિ, વનમજ્ઝે કિં દુક્ખિતો તુવ’’ન્તિ.

    Bāhā paggayha kandasi, vanamajjhe kiṃ dukkhito tuva’’nti.

    ૧૨૦૮.

    1208.

    ‘‘સોવણ્ણમયો પભસ્સરો, ઉપ્પન્નો રથપઞ્જરો મમ;

    ‘‘Sovaṇṇamayo pabhassaro, uppanno rathapañjaro mama;

    તસ્સ ચક્કયુગં ન વિન્દામિ, તેન દુક્ખેન જહામિ 5 જીવિત’’ન્તિ.

    Tassa cakkayugaṃ na vindāmi, tena dukkhena jahāmi 6 jīvita’’nti.

    ૧૨૦૯.

    1209.

    ‘‘સોવણ્ણમયં મણિમયં, લોહિતકમયં 7 અથ રૂપિયમયં;

    ‘‘Sovaṇṇamayaṃ maṇimayaṃ, lohitakamayaṃ 8 atha rūpiyamayaṃ;

    આચિક્ખ 9 મે ભદ્દમાણવ, ચક્કયુગં પટિપાદયામિ તે’’તિ.

    Ācikkha 10 me bhaddamāṇava, cakkayugaṃ paṭipādayāmi te’’ti.

    ૧૨૧૦.

    1210.

    સો માણવો તસ્સ પાવદિ, ‘‘ચન્દિમસૂરિયા ઉભયેત્થ દિસ્સરે;

    So māṇavo tassa pāvadi, ‘‘candimasūriyā ubhayettha dissare;

    સોવણ્ણમયો રથો મમ, તેન ચક્કયુગેન સોભતી’’તિ.

    Sovaṇṇamayo ratho mama, tena cakkayugena sobhatī’’ti.

    ૧૨૧૧.

    1211.

    ‘‘બાલો ખો ત્વં અસિ માણવ, યો ત્વં પત્થયસે અપત્થિયં;

    ‘‘Bālo kho tvaṃ asi māṇava, yo tvaṃ patthayase apatthiyaṃ;

    મઞ્ઞામિ તુવં મરિસ્સસિ, ન હિ ત્વં લચ્છસિ ચન્દિમસૂરિયે’’તિ.

    Maññāmi tuvaṃ marissasi, na hi tvaṃ lacchasi candimasūriye’’ti.

    ૧૨૧૨.

    1212.

    ‘‘ગમનાગમનમ્પિ દિસ્સતિ, વણ્ણધાતુ ઉભયત્થ વીથિયા;

    ‘‘Gamanāgamanampi dissati, vaṇṇadhātu ubhayattha vīthiyā;

    પેતો 11 કાલકતો ન દિસ્સતિ, કો નિધ કન્દતં બાલ્યતરો’’તિ.

    Peto 12 kālakato na dissati, ko nidha kandataṃ bālyataro’’ti.

    ૧૨૧૩.

    1213.

    ‘‘સચ્ચં ખો વદેસિ માણવ, અહમેવ કન્દતં બાલ્યતરો;

    ‘‘Saccaṃ kho vadesi māṇava, ahameva kandataṃ bālyataro;

    ચન્દં વિય દારકો રુદં, પેતં કાલકતાભિપત્થયિ’’ન્તિ.

    Candaṃ viya dārako rudaṃ, petaṃ kālakatābhipatthayi’’nti.

    ૧૨૧૪.

    1214.

    ‘‘આદિત્તં વત મં સન્તં, ઘતસિત્તંવ પાવકં;

    ‘‘Ādittaṃ vata maṃ santaṃ, ghatasittaṃva pāvakaṃ;

    વારિના વિય ઓસિઞ્ચં, સબ્બં નિબ્બાપયે દરં.

    Vārinā viya osiñcaṃ, sabbaṃ nibbāpaye daraṃ.

    ૧૨૧૫.

    1215.

    ‘‘અબ્બહી 13 વત મે સલ્લં, સોકં હદયનિસ્સિતં;

    ‘‘Abbahī 14 vata me sallaṃ, sokaṃ hadayanissitaṃ;

    યો મે સોકપરેતસ્સ, પુત્તસોકં અપાનુદિ.

    Yo me sokaparetassa, puttasokaṃ apānudi.

    ૧૨૧૬.

    1216.

    ‘‘સ્વાહં અબ્બૂળ્હસલ્લોસ્મિ, સીતિભૂતોસ્મિ નિબ્બુતો;

    ‘‘Svāhaṃ abbūḷhasallosmi, sītibhūtosmi nibbuto;

    ન સોચામિ ન રોદામિ, વત સુત્વાન માણવાતિ.

    Na socāmi na rodāmi, vata sutvāna māṇavāti.

    ૧૨૧૭.

    1217.

    ‘‘દેવતા નુસિ ગન્ધબ્બો, અદુ 15 સક્કો પુરિન્દદો;

    ‘‘Devatā nusi gandhabbo, adu 16 sakko purindado;

    કો વા ત્વં કસ્સ વા પુત્તો, કથં જાનેમુ તં મય’’ન્તિ.

    Ko vā tvaṃ kassa vā putto, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.

    ૧૨૧૮.

    1218.

    ‘‘યઞ્ચ 17 કન્દસિ યઞ્ચ રોદસિ, પુત્તં આળાહને સયં દહિત્વા;

    ‘‘Yañca 18 kandasi yañca rodasi, puttaṃ āḷāhane sayaṃ dahitvā;

    સ્વાહં કુસલં કરિત્વા કમ્મં, તિદસાનં સહબ્યતં ગતો’’તિ 19.

    Svāhaṃ kusalaṃ karitvā kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti 20.

    ૧૨૧૯.

    1219.

    ‘‘અપ્પં વા બહું વા નાદ્દસામ, દાનં દદન્તસ્સ સકે અગારે;

    ‘‘Appaṃ vā bahuṃ vā nāddasāma, dānaṃ dadantassa sake agāre;

    ઉપોસથકમ્મં વા 21 તાદિસં, કેન કમ્મેન ગતોસિ દેવલોક’’ન્તિ.

    Uposathakammaṃ vā 22 tādisaṃ, kena kammena gatosi devaloka’’nti.

    ૧૨૨૦.

    1220.

    ‘‘આબાધિકોહં દુક્ખિતો ગિલાનો, આતુરરૂપોમ્હિ સકે નિવેસને;

    ‘‘Ābādhikohaṃ dukkhito gilāno, āturarūpomhi sake nivesane;

    બુદ્ધં વિગતરજં વિતિણ્ણકઙ્ખં, અદ્દક્ખિં સુગતં અનોમપઞ્ઞં.

    Buddhaṃ vigatarajaṃ vitiṇṇakaṅkhaṃ, addakkhiṃ sugataṃ anomapaññaṃ.

    ૧૨૨૧ .

    1221.

    ‘‘સ્વાહં મુદિતમનો પસન્નચિત્તો, અઞ્જલિં અકરિં તથાગતસ્સ;

    ‘‘Svāhaṃ muditamano pasannacitto, añjaliṃ akariṃ tathāgatassa;

    તાહં કુસલં કરિત્વાન કમ્મં, તિદસાનં સહબ્યતં ગતો’’તિ.

    Tāhaṃ kusalaṃ karitvāna kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti.

    ૧૨૨૨.

    1222.

    ‘‘અચ્છરિયં વત અબ્ભુતં વત, અઞ્જલિકમ્મસ્સ અયમીદિસો વિપાકો;

    ‘‘Acchariyaṃ vata abbhutaṃ vata, añjalikammassa ayamīdiso vipāko;

    અહમ્પિ મુદિતમનો પસન્નચિત્તો, અજ્જેવ બુદ્ધં સરણં વજામી’’તિ.

    Ahampi muditamano pasannacitto, ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāmī’’ti.

    ૧૨૨૩.

    1223.

    ‘‘અજ્જેવ બુદ્ધં સરણં વજાહિ, ધમ્મઞ્ચ સઙ્ઘઞ્ચ પસન્નચિત્તો;

    ‘‘Ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāhi, dhammañca saṅghañca pasannacitto;

    તથેવ સિક્ખાય પદાનિ પઞ્ચ, અખણ્ડફુલ્લાનિ સમાદિયસ્સુ.

    Tatheva sikkhāya padāni pañca, akhaṇḍaphullāni samādiyassu.

    ૧૨૨૪.

    1224.

    ‘‘પાણાતિપાતા વિરમસ્સુ ખિપ્પં, લોકે અદિન્નં પરિવજ્જયસ્સુ;

    ‘‘Pāṇātipātā viramassu khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayassu;

    અમજ્જપો મા ચ મુસા ભણાહિ, સકેન દારેન ચ હોહિ તુટ્ઠો’’તિ.

    Amajjapo mā ca musā bhaṇāhi, sakena dārena ca hohi tuṭṭho’’ti.

    ૧૨૨૫.

    1225.

    ‘‘અત્થકામોસિ મે યક્ખ, હિતકામોસિ દેવતે;

    ‘‘Atthakāmosi me yakkha, hitakāmosi devate;

    કરોમિ તુય્હં વચનં, ત્વંસિ આચરિયો મમાતિ.

    Karomi tuyhaṃ vacanaṃ, tvaṃsi ācariyo mamāti.

    ૧૨૨૬.

    1226.

    ‘‘ઉપેમિ સરણં બુદ્ધં, ધમ્મઞ્ચાપિ અનુત્તરં;

    ‘‘Upemi saraṇaṃ buddhaṃ, dhammañcāpi anuttaraṃ;

    સઙ્ઘઞ્ચ નરદેવસ્સ, ગચ્છામિ સરણં અહં.

    Saṅghañca naradevassa, gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.

    ૧૨૨૭.

    1227.

    ‘‘પાણાતિપાતા વિરમામિ ખિપ્પં, લોકે અદિન્નં પરિવજ્જયામિ;

    ‘‘Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayāmi;

    અમજ્જપો નો ચ મુસા ભણામિ, સકેન દારેન ચ હોમિ તુટ્ઠો’’તિ.

    Amajjapo no ca musā bhaṇāmi, sakena dārena ca homi tuṭṭho’’ti.

    મટ્ઠકુણ્ડલીવિમાનં નવમં.

    Maṭṭhakuṇḍalīvimānaṃ navamaṃ.







    Footnotes:
    1. પે॰ વ॰ ૧૮૬
    2. મટ્ટકુણ્ડલી (સી॰)
    3. pe. va. 186
    4. maṭṭakuṇḍalī (sī.)
    5. જહિસ્સં (સી॰), જહિસ્સામિ (સ્યા॰ પી॰)
    6. jahissaṃ (sī.), jahissāmi (syā. pī.)
    7. લોહિતઙ્ગમયં (સ્યા॰), લોહિતઙ્કમયં (સી॰), લોહમયં (કત્થચિ)
    8. lohitaṅgamayaṃ (syā.), lohitaṅkamayaṃ (sī.), lohamayaṃ (katthaci)
    9. આચિક્ખથ (ક॰)
    10. ācikkhatha (ka.)
    11. પેતો પન (સી॰ સ્યા॰)
    12. peto pana (sī. syā.)
    13. અબ્બૂળ્હ (પી॰), અબ્બૂળ્હં (સ્યા॰ ક॰)
    14. abbūḷha (pī.), abbūḷhaṃ (syā. ka.)
    15. આદુ (સી॰ સ્યા॰)
    16. ādu (sī. syā.)
    17. યં (ક॰)
    18. yaṃ (ka.)
    19. પત્તોતિ (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    20. pattoti (sī. syā. pī.)
    21. ઉપોસથકમ્મઞ્ચ (ક॰)
    22. uposathakammañca (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / વિમાનવત્થુ-અટ્ઠકથા • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ૯. મટ્ઠકુણ્ડલીવિમાનવણ્ણના • 9. Maṭṭhakuṇḍalīvimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact