Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
૩. મેઘિયસુત્તવણ્ણના
3. Meghiyasuttavaṇṇanā
૩. તતિયે ચાલિકાયન્તિ એવંનામકે નગરે. તં કિર ચલમગ્ગં નિસ્સાય કતત્તા ઓલોકેન્તાનં ચલમાનં વિય ઉપટ્ઠાતિ, તસ્મા ચાલિકાતિ સઙ્ખં ગતં. ચાલિયપબ્બતેતિ સોપિ પબ્બતો સબ્બસેતત્તા કાળપક્ખુપોસથે ઓલોકેન્તાનં ચલમાનો વિય ઉપટ્ઠાતિ, તસ્મા ચાલિયપબ્બતોતિ વુત્તો. તત્થ મહન્તં વિહારં કારયિંસુ. ઇતિ ભગવા તં નગરં નિસ્સાય ચાલિકાપબ્બતમહાવિહારે વિહરતિ. જન્તુગામન્તિ એવંનામકં અપરમ્પિ તસ્સેવ વિહારસ્સ ગોચરગામં. જત્તુગામન્તિપિ પઠન્તિ. પધાનત્થિકસ્સાતિ પધાનકમ્મિકસ્સ. પધાનાયાતિ સમણધમ્મકરણત્થાય. આગમેહિ તાવાતિ સત્થા થેરસ્સ વચનં સુત્વા ઉપધારેન્તો ‘‘ન તાવસ્સ ઞાણં પરિપક્ક’’ન્તિ ઞત્વા પટિબાહન્તો એવમાહ. એકકમ્હિ તાવાતિ ઇદં પનસ્સ ‘‘એવમયં ગન્ત્વાપિ કમ્મે અનિપ્ફજ્જમાને નિરાસઙ્કો હુત્વા પેમવસેન પુન આગચ્છિસ્સતી’’તિ ચિત્તમદ્દવજનનત્થં આહ. નત્થિ કિઞ્ચિ ઉત્તરિ કરણીયન્તિ ચતૂસુ સચ્ચેસુ ચતુન્નં કિચ્ચાનં કતત્તા અઞ્ઞં ઉત્તરિ કરણીયં નામ નત્થિ. કતસ્સ વા પટિચયોતિ અધિગતસ્સ વા પુન પટિચયોપિ નત્થિ. ન હિ ભાવિતમગ્ગો પુન ભાવીયતિ, ન પહીનકિલેસાનં પુન પહાનં અત્થિ. પધાનન્તિ ખો, મેઘિય, વદમાનં કિન્તિ વદેય્યામાતિ ‘‘સમણધમ્મં કરોમી’’તિ તં વદમાનં મયં અઞ્ઞં કિં નામ વદેય્યામ.
3. Tatiye cālikāyanti evaṃnāmake nagare. Taṃ kira calamaggaṃ nissāya katattā olokentānaṃ calamānaṃ viya upaṭṭhāti, tasmā cālikāti saṅkhaṃ gataṃ. Cāliyapabbateti sopi pabbato sabbasetattā kāḷapakkhuposathe olokentānaṃ calamāno viya upaṭṭhāti, tasmā cāliyapabbatoti vutto. Tattha mahantaṃ vihāraṃ kārayiṃsu. Iti bhagavā taṃ nagaraṃ nissāya cālikāpabbatamahāvihāre viharati. Jantugāmanti evaṃnāmakaṃ aparampi tasseva vihārassa gocaragāmaṃ. Jattugāmantipi paṭhanti. Padhānatthikassāti padhānakammikassa. Padhānāyāti samaṇadhammakaraṇatthāya. Āgamehi tāvāti satthā therassa vacanaṃ sutvā upadhārento ‘‘na tāvassa ñāṇaṃ paripakka’’nti ñatvā paṭibāhanto evamāha. Ekakamhi tāvāti idaṃ panassa ‘‘evamayaṃ gantvāpi kamme anipphajjamāne nirāsaṅko hutvā pemavasena puna āgacchissatī’’ti cittamaddavajananatthaṃ āha. Natthi kiñci uttari karaṇīyanti catūsu saccesu catunnaṃ kiccānaṃ katattā aññaṃ uttari karaṇīyaṃ nāma natthi. Katassa vā paṭicayoti adhigatassa vā puna paṭicayopi natthi. Na hi bhāvitamaggo puna bhāvīyati, na pahīnakilesānaṃ puna pahānaṃ atthi. Padhānanti kho, meghiya, vadamānaṃ kinti vadeyyāmāti ‘‘samaṇadhammaṃ karomī’’ti taṃ vadamānaṃ mayaṃ aññaṃ kiṃ nāma vadeyyāma.
દિવાવિહારં નિસીદીતિ દિવાવિહારત્થાય નિસીદિ. નિસીદન્તો ચ યસ્મિં મઙ્ગલસિલાપટ્ટે પુબ્બે અનુપટિપાટિયા પઞ્ચ જાતિસતાનિ રાજા હુત્વા ઉય્યાનકીળિકં કીળન્તો તિવિધનાટકપરિવારો નિસીદિ, તસ્મિંયેવ નિસીદિ. અથસ્સ નિસિન્નકાલતો પટ્ઠાય સમણભાવો જહિતો વિય અહોસિ, રાજવેસં ગહેત્વા નાટકવરપરિવુતો સેતચ્છત્તસ્સ હેટ્ઠા મહારહે પલ્લઙ્કે નિસિન્નો વિય જાતો. અથસ્સ તં સમ્પત્તિં અસ્સાદયતો કામવિતક્કો ઉદપાદિ. સો તસ્મિંયેવ ખણે મહાયોધેહિ ગહિતે દ્વે ચોરે આનેત્વા પુરતો ઠપિતે વિય અદ્દસ. તેસુ એકસ્સ વધં આણાપનવસેનસ્સ બ્યાપાદવિતક્કો ઉપ્પજ્જિ, એકસ્સ બન્ધનં આણાપનવસેન વિહિંસાવિતક્કો. એવં સો લતાજાલેન રુક્ખો વિય મધુમક્ખિકાહિ મધુઘાતકો વિય અકુસલવિતક્કેહિ પરિક્ખિત્તો અહોસિ. તં સન્ધાય – અથ ખો આયસ્મતો મેઘિયસ્સાતિઆદિ વુત્તં. અન્વાસત્તાતિ અનુબદ્ધા સમ્પરિવારિતા. યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમીતિ એવં પાપવિતક્કેહિ સમ્પરિકિણ્ણો કમ્મટ્ઠાનં સપ્પાયં કાતું અસક્કોન્તો ‘‘ઇદં વત દિસ્વા દીઘદસ્સી ભગવા પટિસેધેસી’’તિ સલ્લક્ખેત્વા ‘‘ઇદં કારણં દસબલસ્સ આરોચેસ્સામી’’તિ નિસિન્નાસનતો વુટ્ઠાય યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ.
Divāvihāraṃ nisīdīti divāvihāratthāya nisīdi. Nisīdanto ca yasmiṃ maṅgalasilāpaṭṭe pubbe anupaṭipāṭiyā pañca jātisatāni rājā hutvā uyyānakīḷikaṃ kīḷanto tividhanāṭakaparivāro nisīdi, tasmiṃyeva nisīdi. Athassa nisinnakālato paṭṭhāya samaṇabhāvo jahito viya ahosi, rājavesaṃ gahetvā nāṭakavaraparivuto setacchattassa heṭṭhā mahārahe pallaṅke nisinno viya jāto. Athassa taṃ sampattiṃ assādayato kāmavitakko udapādi. So tasmiṃyeva khaṇe mahāyodhehi gahite dve core ānetvā purato ṭhapite viya addasa. Tesu ekassa vadhaṃ āṇāpanavasenassa byāpādavitakko uppajji, ekassa bandhanaṃ āṇāpanavasena vihiṃsāvitakko. Evaṃ so latājālena rukkho viya madhumakkhikāhi madhughātako viya akusalavitakkehi parikkhitto ahosi. Taṃ sandhāya – atha kho āyasmato meghiyassātiādi vuttaṃ. Anvāsattāti anubaddhā samparivāritā. Yena bhagavā tenupasaṅkamīti evaṃ pāpavitakkehi samparikiṇṇo kammaṭṭhānaṃ sappāyaṃ kātuṃ asakkonto ‘‘idaṃ vata disvā dīghadassī bhagavā paṭisedhesī’’ti sallakkhetvā ‘‘idaṃ kāraṇaṃ dasabalassa ārocessāmī’’ti nisinnāsanato vuṭṭhāya yena bhagavā tenupasaṅkami.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૩. મેઘિયસુત્તં • 3. Meghiyasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૩. મેઘિયસુત્તવણ્ણના • 3. Meghiyasuttavaṇṇanā