Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ઇતિવુત્તકપાળિ • Itivuttakapāḷi

    ૭. મેત્તાભાવનાસુત્તં

    7. Mettābhāvanāsuttaṃ

    ૨૭. વુત્તઞ્હેતં ભગવતા, વુત્તમરહતાતિ મે સુતં –

    27. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –

    ‘‘યાનિ કાનિચિ, ભિક્ખવે, ઓપધિકાનિ પુઞ્ઞકિરિયવત્થૂનિ સબ્બાનિ તાનિ મેત્તાય ચેતોવિમુત્તિયા કલં નાગ્ઘન્તિ સોળસિં. મેત્તાયેવ તાનિ ચેતોવિમુત્તિ અધિગ્ગહેત્વા ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચ.

    ‘‘Yāni kānici, bhikkhave, opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ. Mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.

    ‘‘સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, યા કાચિ તારકરૂપાનં પભા સબ્બા તા ચન્દિયા પભાય કલં નાગ્ઘન્તિ સોળસિં, ચન્દપભાયેવ તા અધિગ્ગહેત્વા ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચ; એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, યાનિ કાનિચિ ઓપધિકાનિ પુઞ્ઞકિરિયવત્થૂનિ સબ્બાનિ તાનિ મેત્તાય ચેતોવિમુત્તિયા કલં નાગ્ઘન્તિ સોળસિં, મેત્તાયેવ તાનિ ચેતોવિમુત્તિ અધિગ્ગહેત્વા ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચ.

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, yā kāci tārakarūpānaṃ pabhā sabbā tā candiyā pabhāya kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, candapabhāyeva tā adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.

    ‘‘સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, વસ્સાનં પચ્છિમે માસે સરદસમયે વિદ્ધે વિગતવલાહકે દેવે 1 આદિચ્ચો નભં અબ્ભુસ્સક્કમાનો 2 સબ્બં આકાસગતં 3 તમગતં અભિવિહચ્ચ 4 ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચ; એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, યાનિ કાનિચિ ઓપધિકાનિ પુઞ્ઞકિરિયવત્થૂનિ સબ્બાનિ તાનિ મેત્તાય ચેતોવિમુત્તિયા કલં નાગ્ઘન્તિ સોળસિં, મેત્તાયેવ તાનિ ચેતોવિમુત્તિ અધિગ્ગહેત્વા ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચ.

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, vassānaṃ pacchime māse saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve 5 ādicco nabhaṃ abbhussakkamāno 6 sabbaṃ ākāsagataṃ 7 tamagataṃ abhivihacca 8 bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.

    ‘‘સેય્યથાપિ , ભિક્ખવે, રત્તિયા પચ્ચૂસસમયં ઓસધિતારકા ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચ; એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, યાનિ કાનિચિ ઓપધિકાનિ પુઞ્ઞકિરિયવત્થૂનિ સબ્બાનિ તાનિ મેત્તાય ચેતોવિમુત્તિયા કલં નાગ્ઘન્તિ સોળસિં , મેત્તાયેવ તાનિ ચેતોવિમુત્તિ અધિગ્ગહેત્વા ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચા’’તિ. એતમત્થં ભગવા અવોચ. તત્થેતં ઇતિ વુચ્ચતિ –

    ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, rattiyā paccūsasamayaṃ osadhitārakā bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ , mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati cā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –

    ‘‘યો ચ મેત્તં ભાવયતિ, અપ્પમાણં પટિસ્સતો;

    ‘‘Yo ca mettaṃ bhāvayati, appamāṇaṃ paṭissato;

    તનૂ 9 સંયોજના હોન્તિ, પસ્સતો ઉપધિક્ખયં.

    Tanū 10 saṃyojanā honti, passato upadhikkhayaṃ.

    ‘‘એકમ્પિ ચે પાણમદુટ્ઠચિત્તો, મેત્તાયતિ કુસલો તેન હોતિ;

    ‘‘Ekampi ce pāṇamaduṭṭhacitto, mettāyati kusalo tena hoti;

    સબ્બે ચ પાણે મનસાનુકમ્પં, પહૂતમરિયો પકરોતિ પુઞ્ઞં.

    Sabbe ca pāṇe manasānukampaṃ, pahūtamariyo pakaroti puññaṃ.

    ‘‘યે 11 સત્તસણ્ડં પથવિં વિજિત્વા, રાજિસયો 12 યજમાનાનુપરિયગા;

    ‘‘Ye 13 sattasaṇḍaṃ pathaviṃ vijitvā, rājisayo 14 yajamānānupariyagā;

    અસ્સમેધં પુરિસમેધં, સમ્માપાસં વાજપેય્યં નિરગ્ગળં.

    Assamedhaṃ purisamedhaṃ, sammāpāsaṃ vājapeyyaṃ niraggaḷaṃ.

    ‘‘મેત્તસ્સ ચિત્તસ્સ સુભાવિતસ્સ, કલમ્પિ તે નાનુભવન્તિ સોળસિં;

    ‘‘Mettassa cittassa subhāvitassa, kalampi te nānubhavanti soḷasiṃ;

    ચન્દપ્પભા તારગણાવ સબ્બે.

    Candappabhā tāragaṇāva sabbe.

    ‘‘યો ન હન્તિ ન ઘાતેતિ, ન જિનાતિ ન જાપયે;

    ‘‘Yo na hanti na ghāteti, na jināti na jāpaye;

    મેત્તંસો સબ્બભૂતેસુ, વેરં તસ્સ ન કેનચી’’તિ.

    Mettaṃso sabbabhūtesu, veraṃ tassa na kenacī’’ti.

    અયમ્પિ અત્થો વુત્તો ભગવતા, ઇતિ મે સુતન્તિ. સત્તમં.

    Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Sattamaṃ.

    તતિયો વગ્ગો નિટ્ઠિતો.

    Tatiyo vaggo niṭṭhito.

    તસ્સુદ્દાનં –

    Tassuddānaṃ –

    ચિત્તં મેત્તં 15 ઉભો અત્થે, પુઞ્જં વેપુલ્લપબ્બતં;

    Cittaṃ mettaṃ 16 ubho atthe, puñjaṃ vepullapabbataṃ;

    સમ્પજાનમુસાવાદો, દાનઞ્ચ મેત્તભાવના 17.

    Sampajānamusāvādo, dānañca mettabhāvanā 18.

    સત્તિમાનિ ચ 19 સુત્તાનિ, પુરિમાનિ ચ વીસતિ;

    Sattimāni ca 20 suttāni, purimāni ca vīsati;

    એકધમ્મેસુ સુત્તન્તા, સત્તવીસતિસઙ્ગહાતિ.

    Ekadhammesu suttantā, sattavīsatisaṅgahāti.

    એકકનિપાતો નિટ્ઠિતો.

    Ekakanipāto niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. નભે (સી॰)
    2. અબ્ભુગ્ગમમાનો (ક॰ અટ્ઠ॰)
    3. આકાસં (સ્યા॰)
    4. અભિહચ્ચ (સ્યા॰)
    5. nabhe (sī.)
    6. abbhuggamamāno (ka. aṭṭha.)
    7. ākāsaṃ (syā.)
    8. abhihacca (syā.)
    9. તનુ (સી॰)
    10. tanu (sī.)
    11. યો (સી॰)
    12. રાજીસયો (સી॰)
    13. yo (sī.)
    14. rājīsayo (sī.)
    15. ઝાયી (સી॰ સ્યા॰), ઝાયિ (પી॰ ક॰)
    16. jhāyī (sī. syā.), jhāyi (pī. ka.)
    17. મેત્તભાવઞ્ચ (સી॰ સ્યા॰ પી॰), મેત્તવાચઞ્ચ (ક॰)
    18. mettabhāvañca (sī. syā. pī.), mettavācañca (ka.)
    19. સત્તિમાનિધ (સી॰ ક॰)
    20. sattimānidha (sī. ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ઇતિવુત્તક-અટ્ઠકથા • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ૭. મેત્તાભાવનાસુત્તવણ્ણના • 7. Mettābhāvanāsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact