Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ചൂളനിദ്ദേസപാളി • Cūḷaniddesapāḷi |
൪. മേത്തഗൂമാണവപുച്ഛാ
4. Mettagūmāṇavapucchā
൭൪.
74.
‘‘പുച്ഛാമി തം ഭഗവാ ബ്രൂഹി മേതം, [ഇച്ചായസ്മാ മേത്തഗൂ]
‘‘Pucchāmi taṃ bhagavā brūhi metaṃ, [iccāyasmā mettagū]
മഞ്ഞാമി തം വേദഗും ഭാവിതത്തം;
Maññāmi taṃ vedaguṃ bhāvitattaṃ;
കുതോ നു ദുക്ഖാ സമുദാഗതാ ഇമേ, യേ കേചി ലോകസ്മിമനേകരൂപാ’’.
Kuto nu dukkhā samudāgatā ime, ye keci lokasmimanekarūpā’’.
൭൫.
75.
‘‘ദുക്ഖസ്സ വേ മം പഭവം അപുച്ഛസി, [മേത്തഗൂതി ഭഗവാ]
‘‘Dukkhassa ve maṃ pabhavaṃ apucchasi, [mettagūti bhagavā]
തം തേ പവക്ഖാമി യഥാ പജാനം;
Taṃ te pavakkhāmi yathā pajānaṃ;
ഉപധിനിദാനാ പഭവന്തി ദുക്ഖാ, യേ കേചി ലോകസ്മിമനേകരൂപാ.
Upadhinidānā pabhavanti dukkhā, ye keci lokasmimanekarūpā.
൭൬.
76.
‘‘യോ വേ അവിദ്വാ ഉപധിം കരോതി, പുനപ്പുനം ദുക്ഖമുപേതി മന്ദോ;
‘‘Yo ve avidvā upadhiṃ karoti, punappunaṃ dukkhamupeti mando;
തസ്മാ പജാനം ഉപധിം ന കയിരാ, ദുക്ഖസ്സ ജാതിപ്പഭവാനുപസ്സീ’’.
Tasmā pajānaṃ upadhiṃ na kayirā, dukkhassa jātippabhavānupassī’’.
൭൭.
77.
‘‘യം തം അപുച്ഛിമ്ഹ അകിത്തയീ നോ, അഞ്ഞം തം പുച്ഛാമ തദിങ്ഘ ബ്രൂഹി;
‘‘Yaṃ taṃ apucchimha akittayī no, aññaṃ taṃ pucchāma tadiṅgha brūhi;
‘കഥം നു ധീരാ വിതരന്തി ഓഘം, ജാതിം ജരം സോകപരിദ്ദവഞ്ച’;
‘Kathaṃ nu dhīrā vitaranti oghaṃ, jātiṃ jaraṃ sokapariddavañca’;
തം മേ മുനി സാധു വിയാകരോഹി, തഥാ ഹി തേ വിദിതോ ഏസ ധമ്മോ’’.
Taṃ me muni sādhu viyākarohi, tathā hi te vidito esa dhammo’’.
൭൮.
78.
‘‘കിത്തയിസ്സാമി തേ ധമ്മം, [മേത്തഗൂതി ഭഗവാ]
‘‘Kittayissāmi te dhammaṃ, [mettagūti bhagavā]
ദിട്ഠേ ധമ്മേ അനീതിഹം;
Diṭṭhe dhamme anītihaṃ;
യം വിദിത്വാ സതോ ചരം, തരേ ലോകേ വിസത്തികം’’.
Yaṃ viditvā sato caraṃ, tare loke visattikaṃ’’.
൭൯.
79.
‘‘തഞ്ചാഹം അഭിനന്ദാമി, മഹേസി ധമ്മമുത്തമം;
‘‘Tañcāhaṃ abhinandāmi, mahesi dhammamuttamaṃ;
യം വിദിത്വാ സതോ ചരം, തരേ ലോകേ വിസത്തികം’’.
Yaṃ viditvā sato caraṃ, tare loke visattikaṃ’’.
൮൦.
80.
‘‘യം കിഞ്ചി സമ്പജാനാസി, [മേത്തഗൂതി ഭഗവാ]
‘‘Yaṃ kiñci sampajānāsi, [mettagūti bhagavā]
ഉദ്ധം അധോ തിരിയഞ്ചാപി മജ്ഝേ;
Uddhaṃ adho tiriyañcāpi majjhe;
ഏതേസു നന്ദിഞ്ച നിവേസനഞ്ച, പനുജ്ജ വിഞ്ഞാണം ഭവേ ന തിട്ഠേ.
Etesu nandiñca nivesanañca, panujja viññāṇaṃ bhave na tiṭṭhe.
൮൧.
81.
‘‘ഏവംവിഹാരീ സതോ അപ്പമത്തോ, ഭിക്ഖു ചരം ഹിത്വാ മമായിതാനി;
‘‘Evaṃvihārī sato appamatto, bhikkhu caraṃ hitvā mamāyitāni;
ജാതിം ജരം സോകപരിദ്ദവഞ്ച, ഇധേവ വിദ്വാ പജഹേയ്യ ദുക്ഖം’’.
Jātiṃ jaraṃ sokapariddavañca, idheva vidvā pajaheyya dukkhaṃ’’.
൮൨.
82.
‘‘ഏതാഭിനന്ദാമി വചോ മഹേസിനോ, സുകിത്തിതം ഗോതമനൂപധീകം;
‘‘Etābhinandāmi vaco mahesino, sukittitaṃ gotamanūpadhīkaṃ;
അദ്ധാ ഹി ഭഗവാ പഹാസി ദുക്ഖം, തഥാ ഹി തേ വിദിതോ ഏസ ധമ്മോ.
Addhā hi bhagavā pahāsi dukkhaṃ, tathā hi te vidito esa dhammo.
൮൩.
83.
‘‘തേ ചാപി നൂനപ്പജഹേയ്യു ദുക്ഖം, യേ ത്വം മുനി അട്ഠിതം ഓവദേയ്യ;
‘‘Te cāpi nūnappajaheyyu dukkhaṃ, ye tvaṃ muni aṭṭhitaṃ ovadeyya;
തം തം നമസ്സാമി സമേച്ച നാഗ, അപ്പേവ മം ഭഗവാ അട്ഠിതം ഓവദേയ്യ’’.
Taṃ taṃ namassāmi samecca nāga, appeva maṃ bhagavā aṭṭhitaṃ ovadeyya’’.
൮൪.
84.
‘‘യം ബ്രാഹ്മണം വേദഗുമാഭിജഞ്ഞാ, അകിഞ്ചനം കാമഭവേ അസത്തം;
‘‘Yaṃ brāhmaṇaṃ vedagumābhijaññā, akiñcanaṃ kāmabhave asattaṃ;
അദ്ധാ ഹി സോ ഓഘമിമം അതാരി, തിണ്ണോ ച പാരം അഖിലോ അകങ്ഖോ.
Addhā hi so oghamimaṃ atāri, tiṇṇo ca pāraṃ akhilo akaṅkho.
൮൫.
85.
‘‘വിദ്വാ ച യോ വേദഗൂ നരോ ഇധ, ഭവാഭവേ സങ്ഗമിമം വിസജ്ജ;
‘‘Vidvā ca yo vedagū naro idha, bhavābhave saṅgamimaṃ visajja;
സോ വീതതണ്ഹോ അനീഘോ നിരാസോ, അതാരി സോ ജാതിജരന്തി ബ്രൂമീ’’തി.
So vītataṇho anīgho nirāso, atāri so jātijaranti brūmī’’ti.
മേത്തഗൂമാണവപുച്ഛാ ചതുത്ഥീ.
Mettagūmāṇavapucchā catutthī.
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ചൂളനിദ്ദേസ-അട്ഠകഥാ • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā / ൪. മേത്തഗൂമാണവസുത്തനിദ്ദേസവണ്ണനാ • 4. Mettagūmāṇavasuttaniddesavaṇṇanā