Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸுத்தனிபாத-அட்ட²கதா² • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
8. மெத்தஸுத்தவண்ணனா
8. Mettasuttavaṇṇanā
கரணீயமத்த²குஸலேனாதி மெத்தஸுத்தங். கா உப்பத்தி? ஹிமவந்தபஸ்ஸதோ கிர தே³வதாஹி உப்³பா³ள்ஹா பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ ஸந்திகங் ஸாவத்தி²ங் ஆக³ச்சி²ங்ஸு. தேஸங் ப⁴க³வா பரித்தத்தா²ய கம்மட்டா²னத்தா²ய ச இமங் ஸுத்தங் அபா⁴ஸி. அயங் தாவ ஸங்கே²போ.
Karaṇīyamatthakusalenāti mettasuttaṃ. Kā uppatti? Himavantapassato kira devatāhi ubbāḷhā bhikkhū bhagavato santikaṃ sāvatthiṃ āgacchiṃsu. Tesaṃ bhagavā parittatthāya kammaṭṭhānatthāya ca imaṃ suttaṃ abhāsi. Ayaṃ tāva saṅkhepo.
அயங் பன வித்தா²ரோ – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா ஸாவத்தி²யங் விஹரதி உபகட்டா²ய வஸ்ஸூபனாயிகாய. தேன கோ² பன ஸமயேன ஸம்ப³ஹுலா நானாவேரஜ்ஜகா பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ ஸந்திகே கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா தத்த² தத்த² வஸ்ஸங் உபக³ந்துகாமா ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமந்தி. தத்ர ஸுத³ங் ப⁴க³வா ராக³சரிதானங் ஸவிஞ்ஞாணகாவிஞ்ஞாணகவஸேன ஏகாத³ஸவித⁴ங் அஸுப⁴கம்மட்டா²னங், தோ³ஸசரிதானங் சதுப்³பி³த⁴ங் மெத்தாதி³கம்மட்டா²னங், மோஹசரிதானங் மரணஸ்ஸதிகம்மட்டா²னாதீ³னி, விதக்கசரிதானங் ஆனாபானஸ்ஸதிபத²வீகஸிணாதீ³னி, ஸத்³தா⁴சரிதானங் பு³த்³தா⁴னுஸ்ஸதிகம்மட்டா²னாதீ³னி, பு³த்³தி⁴சரிதானங் சதுதா⁴துவவத்த²னாதீ³னீதி இமினா நயேன சதுராஸீதிஸஹஸ்ஸப்பபே⁴த³சரிதானுகூலானி கம்மட்டா²னானி கதே²தி.
Ayaṃ pana vitthāro – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati upakaṭṭhāya vassūpanāyikāya. Tena kho pana samayena sambahulā nānāverajjakā bhikkhū bhagavato santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā tattha tattha vassaṃ upagantukāmā bhagavantaṃ upasaṅkamanti. Tatra sudaṃ bhagavā rāgacaritānaṃ saviññāṇakāviññāṇakavasena ekādasavidhaṃ asubhakammaṭṭhānaṃ, dosacaritānaṃ catubbidhaṃ mettādikammaṭṭhānaṃ, mohacaritānaṃ maraṇassatikammaṭṭhānādīni, vitakkacaritānaṃ ānāpānassatipathavīkasiṇādīni, saddhācaritānaṃ buddhānussatikammaṭṭhānādīni, buddhicaritānaṃ catudhātuvavatthanādīnīti iminā nayena caturāsītisahassappabhedacaritānukūlāni kammaṭṭhānāni katheti.
அத² கோ² பஞ்சமத்தானி பி⁴க்கு²ஸதானி ப⁴க³வதோ ஸந்திகே கம்மட்டா²னங் உக்³க³ஹெத்வா ஸப்பாயஸேனாஸனஞ்ச கோ³சரகா³மஞ்ச பரியேஸமானானி அனுபுப்³பே³ன க³ந்த்வா பச்சந்தே ஹிமவந்தேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகாப³த்³த⁴ங் நீலகாசமணிஸன்னிப⁴ஸிலாதலங் ஸீதலக⁴னச்சா²யனீலவனஸண்ட³மண்டி³தங் முத்தாதலரஜதபட்டஸதி³ஸவாலுகாகிண்ணபூ⁴மிபா⁴க³ங் ஸுசிஸாதஸீதலஜலாஸயபரிவாரிதங் பப்³ப³தமத்³த³ஸங்ஸு. அத² கோ² தே பி⁴க்கூ² தத்தே²கரத்திங் வஸித்வா பபா⁴தாய ரத்தியா ஸரீரபரிகம்மங் கத்வா தஸ்ஸ அவிதூ³ரே அஞ்ஞதரங் கா³மங் பிண்டா³ய பவிஸிங்ஸு. கா³மோ க⁴னநிவேஸஸன்னிவிட்ட²குலஸஹஸ்ஸயுத்தோ, மனுஸ்ஸா செத்த² ஸத்³தா⁴ பஸன்னா, தே பச்சந்தே பப்³ப³ஜிதத³ஸ்ஸனஸ்ஸ து³ல்லப⁴தாய பி⁴க்கூ² தி³ஸ்வா ஏவ பீதிஸோமனஸ்ஸஜாதா ஹுத்வா தே பி⁴க்கூ² போ⁴ஜெத்வா ‘‘இதே⁴வ, ப⁴ந்தே, தேமாஸங் வஸதா²’’தி யாசித்வா பஞ்சபதா⁴னகுடிஸதானி காராபெத்வா தத்த² மஞ்சபீட²பானீயபரிபோ⁴ஜனீயக⁴டாதீ³னி ஸப்³பூ³பகரணானி படியாதே³ஸுங்.
Atha kho pañcamattāni bhikkhusatāni bhagavato santike kammaṭṭhānaṃ uggahetvā sappāyasenāsanañca gocaragāmañca pariyesamānāni anupubbena gantvā paccante himavantena saddhiṃ ekābaddhaṃ nīlakācamaṇisannibhasilātalaṃ sītalaghanacchāyanīlavanasaṇḍamaṇḍitaṃ muttātalarajatapaṭṭasadisavālukākiṇṇabhūmibhāgaṃ sucisātasītalajalāsayaparivāritaṃ pabbatamaddasaṃsu. Atha kho te bhikkhū tatthekarattiṃ vasitvā pabhātāya rattiyā sarīraparikammaṃ katvā tassa avidūre aññataraṃ gāmaṃ piṇḍāya pavisiṃsu. Gāmo ghananivesasanniviṭṭhakulasahassayutto, manussā cettha saddhā pasannā, te paccante pabbajitadassanassa dullabhatāya bhikkhū disvā eva pītisomanassajātā hutvā te bhikkhū bhojetvā ‘‘idheva, bhante, temāsaṃ vasathā’’ti yācitvā pañcapadhānakuṭisatāni kārāpetvā tattha mañcapīṭhapānīyaparibhojanīyaghaṭādīni sabbūpakaraṇāni paṭiyādesuṃ.
பி⁴க்கூ² து³தியதி³வஸே அஞ்ஞங் கா³மங் பிண்டா³ய பவிஸிங்ஸு. தத்தா²பி மனுஸ்ஸா ததே²வ உபட்ட²ஹித்வா வஸ்ஸாவாஸங் யாசிங்ஸு. பி⁴க்கூ² ‘‘அஸதி அந்தராயே’’தி அதி⁴வாஸெத்வா தங் வனஸண்ட³ங் பவிஸித்வா ஸப்³ப³ரத்திந்தி³வங் ஆரத்³த⁴வீரியா ஹுத்வா யாமக³ண்டி³கங் கொட்டெத்வா யோனிஸோமனஸிகாரப³ஹுலா விஹரந்தா ருக்க²மூலானி உபக³ந்த்வா நிஸீதி³ங்ஸு. ஸீலவந்தானங் பி⁴க்கூ²னங் தேஜேன விஹததேஜா ருக்க²தே³வதா அத்தனோ அத்தனோ விமானா ஓருய்ஹ தா³ரகே க³ஹெத்வா இதோ சிதோ ச விசரந்தி. ஸெய்யதா²பி நாம ராஜூஹி வா ராஜமஹாமத்தேஹி வா கா³மகாவாஸங் க³தேஹி கா³மவாஸீனங் க⁴ரேஸு ஓகாஸே க³ஹிதே க⁴ரமானுஸகா க⁴ரா நிக்க²மித்வா அஞ்ஞத்ர வஸந்தா ‘‘கதா³ நு கோ² க³மிஸ்ஸந்தீ’’தி தூ³ரதோ ஓலோகெந்தி; ஏவமேவ தே³வதா அத்தனோ அத்தனோ விமானானி ச²ட்³டெ³த்வா இதோ சிதோ ச விசரந்தியோ தூ³ரதோவ ஓலோகெந்தி – ‘‘கதா³ நு கோ² ப⁴த³ந்தா க³மிஸ்ஸந்தீ’’தி. ததோ ஏவங் ஸமசிந்தேஸுங் ‘‘பட²மவஸ்ஸூபக³தா பி⁴க்கூ² அவஸ்ஸங் தேமாஸங் வஸிஸ்ஸந்தி. மயங் பன தாவ சிரங் தா³ரகே க³ஹெத்வா ஓக்கம்ம வஸிதுங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸாம. ஹந்த³ மயங் பி⁴க்கூ²னங் ப⁴யானகங் ஆரம்மணங் த³ஸ்ஸேமா’’தி. தா ரத்திங் பி⁴க்கூ²னங் ஸமணத⁴ம்மகரணவேலாய பி⁴ங்ஸனகானி யக்க²ரூபானி நிம்மினித்வா புரதோ புரதோ திட்ட²ந்தி, பே⁴ரவஸத்³த³ஞ்ச கரொந்தி. பி⁴க்கூ²னங் தானி ரூபானி பஸ்ஸந்தானங் தஞ்ச ஸத்³த³ங் ஸுணந்தானங் ஹத³யங் ப²ந்தி³, து³ப்³ப³ண்ணா ச அஹேஸுங் உப்பண்டு³பண்டு³கஜாதா. தேன தே சித்தங் ஏகக்³க³ங் காதுங் நாஸக்கி²ங்ஸு. தேஸங் அனேகக்³க³சித்தானங் ப⁴யேன ச புனப்புனங் ஸங்விக்³கா³னங் ஸதி ஸம்முஸ்ஸி. ததோ நேஸங் முட்ட²ஸ்ஸதீனங் து³க்³க³ந்தா⁴னி ஆரம்மணானி பயோஜேஸுங். தேஸங் தேன து³க்³க³ந்தே⁴ன நிம்மதி²யமானமிவ மத்த²லுங்க³ங் அஹோஸி, பா³ள்ஹா ஸீஸவேத³னா உப்பஜ்ஜிங்ஸு, ந ச தங் பவத்திங் அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஆரோசேஸுங்.
Bhikkhū dutiyadivase aññaṃ gāmaṃ piṇḍāya pavisiṃsu. Tatthāpi manussā tatheva upaṭṭhahitvā vassāvāsaṃ yāciṃsu. Bhikkhū ‘‘asati antarāye’’ti adhivāsetvā taṃ vanasaṇḍaṃ pavisitvā sabbarattindivaṃ āraddhavīriyā hutvā yāmagaṇḍikaṃ koṭṭetvā yonisomanasikārabahulā viharantā rukkhamūlāni upagantvā nisīdiṃsu. Sīlavantānaṃ bhikkhūnaṃ tejena vihatatejā rukkhadevatā attano attano vimānā oruyha dārake gahetvā ito cito ca vicaranti. Seyyathāpi nāma rājūhi vā rājamahāmattehi vā gāmakāvāsaṃ gatehi gāmavāsīnaṃ gharesu okāse gahite gharamānusakā gharā nikkhamitvā aññatra vasantā ‘‘kadā nu kho gamissantī’’ti dūrato olokenti; evameva devatā attano attano vimānāni chaḍḍetvā ito cito ca vicarantiyo dūratova olokenti – ‘‘kadā nu kho bhadantā gamissantī’’ti. Tato evaṃ samacintesuṃ ‘‘paṭhamavassūpagatā bhikkhū avassaṃ temāsaṃ vasissanti. Mayaṃ pana tāva ciraṃ dārake gahetvā okkamma vasituṃ na sakkhissāma. Handa mayaṃ bhikkhūnaṃ bhayānakaṃ ārammaṇaṃ dassemā’’ti. Tā rattiṃ bhikkhūnaṃ samaṇadhammakaraṇavelāya bhiṃsanakāni yakkharūpāni nimminitvā purato purato tiṭṭhanti, bheravasaddañca karonti. Bhikkhūnaṃ tāni rūpāni passantānaṃ tañca saddaṃ suṇantānaṃ hadayaṃ phandi, dubbaṇṇā ca ahesuṃ uppaṇḍupaṇḍukajātā. Tena te cittaṃ ekaggaṃ kātuṃ nāsakkhiṃsu. Tesaṃ anekaggacittānaṃ bhayena ca punappunaṃ saṃviggānaṃ sati sammussi. Tato nesaṃ muṭṭhassatīnaṃ duggandhāni ārammaṇāni payojesuṃ. Tesaṃ tena duggandhena nimmathiyamānamiva matthaluṅgaṃ ahosi, bāḷhā sīsavedanā uppajjiṃsu, na ca taṃ pavattiṃ aññamaññassa ārocesuṃ.
அதே²கதி³வஸங் ஸங்க⁴த்தே²ரஸ்ஸ உபட்டா²னகாலே ஸப்³பே³ஸு ஸன்னிபதிதேஸு ஸங்க⁴த்தே²ரோ புச்சி² – ‘‘தும்ஹாகங், ஆவுஸோ, இமங் வனஸண்ட³ங் பவிட்டா²னங் கதிபாஹங் அதிவிய பரிஸுத்³தோ⁴ ச²விவண்ணோ அஹோஸி பரியோதா³தோ, விப்பஸன்னானி ச இந்த்³ரியானி ஏதரஹி பனத்த² கிஸா து³ப்³ப³ண்ணா உப்பண்டு³பண்டு³கஜாதா, கிங் வோ இத⁴ அஸப்பாய’’ந்தி? ததோ ஏகோ பி⁴க்கு² ஆஹ – ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, ரத்திங் ஈதி³ஸஞ்ச ஈதி³ஸஞ்ச பே⁴ரவாரம்மணங் பஸ்ஸாமி ச ஸுணாமி ச, ஈதி³ஸஞ்ச க³ந்த⁴ங் கா⁴யாமி, தேன மே சித்தங் ந ஸமாதி⁴யதீ’’தி. ஏதேனேவ உபாயேன ஸப்³பே³ தங் பவத்திங் ஆரோசேஸுங். ஸங்க⁴த்தே²ரோ ஆஹ – ‘‘ப⁴க³வதா ஆவுஸோ த்³வே வஸ்ஸூபனாயிகா பஞ்ஞத்தா, அம்ஹாகஞ்ச இத³ங் ஸேனாஸனங் அஸப்பாயங், ஆயாமாவுஸோ ப⁴க³வதோ ஸந்திகங், க³ந்த்வா அஞ்ஞங் ஸப்பாயங் ஸேனாஸனங் புச்சா²மா’’தி. ‘‘ஸாது⁴ ப⁴ந்தே’’தி தே பி⁴க்கூ² தே²ரஸ்ஸ படிஸ்ஸுணித்வா ஸப்³பே³ ஸேனாஸனங் ஸங்ஸாமெத்வா பத்தசீவரமாதா³ய அனுபலித்தத்தா குலேஸு கஞ்சி அனாமந்தெத்வா ஏவ யேன ஸாவத்தி² தேன சாரிகங் பக்கமிங்ஸு. அனுபுப்³பே³ன ஸாவத்தி²ங் க³ந்த்வா ப⁴க³வதோ ஸந்திகங் அக³மிங்ஸு.
Athekadivasaṃ saṅghattherassa upaṭṭhānakāle sabbesu sannipatitesu saṅghatthero pucchi – ‘‘tumhākaṃ, āvuso, imaṃ vanasaṇḍaṃ paviṭṭhānaṃ katipāhaṃ ativiya parisuddho chavivaṇṇo ahosi pariyodāto, vippasannāni ca indriyāni etarahi panattha kisā dubbaṇṇā uppaṇḍupaṇḍukajātā, kiṃ vo idha asappāya’’nti? Tato eko bhikkhu āha – ‘‘ahaṃ, bhante, rattiṃ īdisañca īdisañca bheravārammaṇaṃ passāmi ca suṇāmi ca, īdisañca gandhaṃ ghāyāmi, tena me cittaṃ na samādhiyatī’’ti. Eteneva upāyena sabbe taṃ pavattiṃ ārocesuṃ. Saṅghatthero āha – ‘‘bhagavatā āvuso dve vassūpanāyikā paññattā, amhākañca idaṃ senāsanaṃ asappāyaṃ, āyāmāvuso bhagavato santikaṃ, gantvā aññaṃ sappāyaṃ senāsanaṃ pucchāmā’’ti. ‘‘Sādhu bhante’’ti te bhikkhū therassa paṭissuṇitvā sabbe senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya anupalittattā kulesu kañci anāmantetvā eva yena sāvatthi tena cārikaṃ pakkamiṃsu. Anupubbena sāvatthiṃ gantvā bhagavato santikaṃ agamiṃsu.
ப⁴க³வா தே பி⁴க்கூ² தி³ஸ்வா ஏதத³வோச – ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, அந்தோவஸ்ஸங் சாரிகா சரிதப்³பா³தி மயா ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞத்தங், கிஸ்ஸ தும்ஹே சாரிகங் சரதா²’’தி. தே ப⁴க³வதோ ஸப்³ப³ங் ஆரோசேஸுங். ப⁴க³வா ஆவஜ்ஜெந்தோ ஸகலஜம்பு³தீ³பே அந்தமஸோ சதுப்பாத³பீட²கட்டா²னமத்தம்பி தேஸங் ஸப்பாயங் ஸேனாஸனங் நாத்³த³ஸ. அத² தே பி⁴க்கூ² ஆஹ – ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, தும்ஹாகங் அஞ்ஞங் ஸப்பாயங் ஸேனாஸனங் அத்தி², தத்தே²வ தும்ஹே விஹரந்தா ஆஸவக்க²யங் பாபுணெய்யாத². க³ச்ச²த², பி⁴க்க²வே, தமேவ ஸேனாஸனங் உபனிஸ்ஸாய விஹரத². ஸசே பன தே³வதாஹி அப⁴யங் இச்ச²த², இமங் பரித்தங் உக்³க³ண்ஹத², ஏதஞ்ஹி வோ பரித்தஞ்ச கம்மட்டா²னஞ்ச ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி இமங் ஸுத்தமபா⁴ஸி.
Bhagavā te bhikkhū disvā etadavoca – ‘‘na, bhikkhave, antovassaṃ cārikā caritabbāti mayā sikkhāpadaṃ paññattaṃ, kissa tumhe cārikaṃ carathā’’ti. Te bhagavato sabbaṃ ārocesuṃ. Bhagavā āvajjento sakalajambudīpe antamaso catuppādapīṭhakaṭṭhānamattampi tesaṃ sappāyaṃ senāsanaṃ nāddasa. Atha te bhikkhū āha – ‘‘na, bhikkhave, tumhākaṃ aññaṃ sappāyaṃ senāsanaṃ atthi, tattheva tumhe viharantā āsavakkhayaṃ pāpuṇeyyātha. Gacchatha, bhikkhave, tameva senāsanaṃ upanissāya viharatha. Sace pana devatāhi abhayaṃ icchatha, imaṃ parittaṃ uggaṇhatha, etañhi vo parittañca kammaṭṭhānañca bhavissatī’’ti imaṃ suttamabhāsi.
அபரே பனாஹு – ‘‘க³ச்ச²த², பி⁴க்க²வே, தமேவ ஸேனாஸனங் உபனிஸ்ஸாய விஹரதா²’’தி இத³ஞ்ச வத்வா ப⁴க³வா ஆஹ – ‘‘அபிச கோ² ஆரஞ்ஞகேன பரிஹரணங் ஞாதப்³ப³ங். ஸெய்யதி²த³ங் – ஸாயங்பாதங் கரணவஸேன த்³வே மெத்தா, த்³வே பரித்தா, த்³வே அஸுபா⁴, த்³வே மரணஸ்ஸதீ அட்ட² மஹாஸங்வேக³வத்து²ஸமாவஜ்ஜனஞ்ச. அட்ட² மஹாஸங்வேக³வத்தூ²னி நாம ஜாதி ஜரா ப்³யாதி⁴ மரணங் சத்தாரி அபாயது³க்கா²னீதி . அத² வா ஜாதிஜராப்³யாதி⁴மரணானி சத்தாரி, அபாயது³க்க²ங் பஞ்சமங், அதீதே வட்டமூலகங் து³க்க²ங், அனாக³தே வட்டமூலகங் து³க்க²ங், பச்சுப்பன்னே ஆஹாரபரியெட்டி²மூலகங் து³க்க²’’ந்தி. ஏவங் ப⁴க³வா பரிஹரணங் ஆசிக்கி²த்வா தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் மெத்தத்த²ஞ்ச பரித்தத்த²ஞ்ச விபஸ்ஸனாபாத³கஜா²னத்த²ஞ்ச இமங் ஸுத்தங் அபா⁴ஸீதி.
Apare panāhu – ‘‘gacchatha, bhikkhave, tameva senāsanaṃ upanissāya viharathā’’ti idañca vatvā bhagavā āha – ‘‘apica kho āraññakena pariharaṇaṃ ñātabbaṃ. Seyyathidaṃ – sāyaṃpātaṃ karaṇavasena dve mettā, dve parittā, dve asubhā, dve maraṇassatī aṭṭha mahāsaṃvegavatthusamāvajjanañca. Aṭṭha mahāsaṃvegavatthūni nāma jāti jarā byādhi maraṇaṃ cattāri apāyadukkhānīti . Atha vā jātijarābyādhimaraṇāni cattāri, apāyadukkhaṃ pañcamaṃ, atīte vaṭṭamūlakaṃ dukkhaṃ, anāgate vaṭṭamūlakaṃ dukkhaṃ, paccuppanne āhārapariyeṭṭhimūlakaṃ dukkha’’nti. Evaṃ bhagavā pariharaṇaṃ ācikkhitvā tesaṃ bhikkhūnaṃ mettatthañca parittatthañca vipassanāpādakajhānatthañca imaṃ suttaṃ abhāsīti.
143. தத்த² கரணீயமத்த²குஸலேனாதி இமிஸ்ஸா பட²மகா³தா²ய தாவ அயங் பத³வண்ணனா – கரணீயந்தி காதப்³ப³ங், கரணாரஹந்தி அத்தோ². அத்தோ²தி படிபதா³, யங் வா கிஞ்சி அத்தனோ ஹிதங், தங் ஸப்³ப³ங் அரணீயதோ அத்தோ²தி வுச்சதி, அரணீயதோ நாம உபக³ந்தப்³ப³தோ. அத்தே² குஸலேன அத்த²குஸலேன, அத்த²சே²கேனாதி வுத்தங் ஹோதி. யந்தி அனியமிதபச்சத்தங். ந்தி நியமிதஉபயோக³ங். உப⁴யம்பி வா யங் தந்தி பச்சத்தவசனங். ஸந்தங் பத³ந்தி உபயோக³வசனங். தத்த² லக்க²ணதோ ஸந்தங், பத்தப்³ப³தோ பத³ங், நிப்³பா³னஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். அபி⁴ஸமேச்சாதி அபி⁴ஸமாக³ந்த்வா. ஸக்கோதீதி ஸக்கோ, ஸமத்தோ² படிப³லோதி வுத்தங் ஹோதி. உஜூதி அஜ்ஜவயுத்தோ. ஸுட்டு² உஜூதி ஸுஹுஜு. ஸுக²ங் வசோ அஸ்மிந்தி ஸுவசோ. அஸ்ஸாதி ப⁴வெய்ய. முதூ³தி மத்³த³வயுத்தோ. ந அதிமானீதி அனதிமானீ.
143. Tattha karaṇīyamatthakusalenāti imissā paṭhamagāthāya tāva ayaṃ padavaṇṇanā – karaṇīyanti kātabbaṃ, karaṇārahanti attho. Atthoti paṭipadā, yaṃ vā kiñci attano hitaṃ, taṃ sabbaṃ araṇīyato atthoti vuccati, araṇīyato nāma upagantabbato. Atthe kusalena atthakusalena, atthachekenāti vuttaṃ hoti. Yanti aniyamitapaccattaṃ. Nti niyamitaupayogaṃ. Ubhayampi vā yaṃ tanti paccattavacanaṃ. Santaṃ padanti upayogavacanaṃ. Tattha lakkhaṇato santaṃ, pattabbato padaṃ, nibbānassetaṃ adhivacanaṃ. Abhisameccāti abhisamāgantvā. Sakkotīti sakko, samattho paṭibaloti vuttaṃ hoti. Ujūti ajjavayutto. Suṭṭhu ujūti suhuju. Sukhaṃ vaco asminti suvaco. Assāti bhaveyya. Mudūti maddavayutto. Na atimānīti anatimānī.
அயங் பனெத்த² அத்த²வண்ணனா – கரணீயமத்த²குஸலேன யந்த ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்சாதி. எத்த² தாவ அத்தி² கரணீயங், அத்தி² அகரணீயங். தத்த² ஸங்கே²பதோ ஸிக்க²த்தயங் கரணீயங், ஸீலவிபத்தி, தி³ட்டி²விபத்தி, ஆசாரவிபத்தி, ஆஜீவவிபத்தீதி ஏவமாதி³ அகரணீயங். ததா² அத்தி² அத்த²குஸலோ, அத்தி² அனத்த²குஸலோ.
Ayaṃ panettha atthavaṇṇanā – karaṇīyamatthakusalena yanta santaṃ padaṃ abhisameccāti. Ettha tāva atthi karaṇīyaṃ, atthi akaraṇīyaṃ. Tattha saṅkhepato sikkhattayaṃ karaṇīyaṃ, sīlavipatti, diṭṭhivipatti, ācāravipatti, ājīvavipattīti evamādi akaraṇīyaṃ. Tathā atthi atthakusalo, atthi anatthakusalo.
தத்த² யோ இமஸ்மிங் ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா ந அத்தானங் ஸம்மா பயோஜேதி, க²ண்ட³ஸீலோ ஹோதி, ஏகவீஸதிவித⁴ங் அனேஸனங் நிஸ்ஸாய ஜீவிகங் கப்பேதி. ஸெய்யதி²த³ங் – வேளுதா³னங், பத்ததா³னங், புப்ப²தா³னங், ப²லதா³னங், த³ந்தகட்ட²தா³னங், முகோ²த³கதா³னங், ஸினானதா³னங், சுண்ணதா³னங், மத்திகாதா³னங், சாடுகம்யதங், முக்³க³ஸூப்யதங், பாரிப⁴டுதங், ஜங்க⁴பேஸனியங், வேஜ்ஜகம்மங், தூ³தகம்மங், பஹிணக³மனங், பிண்ட³படிபிண்ட³தா³னானுப்பதா³னங், வத்து²விஜ்ஜங், நக்க²த்தவிஜ்ஜங், அங்க³விஜ்ஜந்தி. ச²ப்³பி³தே⁴ ச அகோ³சரே சரதி . ஸெய்யதி²த³ங் – வேஸியகோ³சரே வித⁴வாது²ல்லகுமாரிகபண்ட³கபி⁴க்கு²னிபானாகா³ரகோ³சரேதி. ஸங்ஸட்டோ² ச விஹரதி ராஜூஹி ராஜமஹாமத்தேஹி தித்தி²யேஹி தித்தி²யஸாவகேஹி அனநுலோமிகேன கி³ஹிஸங்ஸக்³கே³ன. யானி வா பன தானி குலானி அஸத்³தா⁴னி அப்பஸன்னானி அனோபானபூ⁴தானி அக்கோஸகபரிபா⁴ஸகானி அனத்த²காமானி அஹிதஅபா²ஸுகஅயோக³க்கே²மகாமானி பி⁴க்கூ²னங்…பே॰… உபாஸிகானங், ததா²ரூபானி குலானி ஸேவதி ப⁴ஜதி பயிருபாஸதி. அயங் அனத்த²குஸலோ.
Tattha yo imasmiṃ sāsane pabbajitvā na attānaṃ sammā payojeti, khaṇḍasīlo hoti, ekavīsatividhaṃ anesanaṃ nissāya jīvikaṃ kappeti. Seyyathidaṃ – veḷudānaṃ, pattadānaṃ, pupphadānaṃ, phaladānaṃ, dantakaṭṭhadānaṃ, mukhodakadānaṃ, sinānadānaṃ, cuṇṇadānaṃ, mattikādānaṃ, cāṭukamyataṃ, muggasūpyataṃ, pāribhaṭutaṃ, jaṅghapesaniyaṃ, vejjakammaṃ, dūtakammaṃ, pahiṇagamanaṃ, piṇḍapaṭipiṇḍadānānuppadānaṃ, vatthuvijjaṃ, nakkhattavijjaṃ, aṅgavijjanti. Chabbidhe ca agocare carati . Seyyathidaṃ – vesiyagocare vidhavāthullakumārikapaṇḍakabhikkhunipānāgāragocareti. Saṃsaṭṭho ca viharati rājūhi rājamahāmattehi titthiyehi titthiyasāvakehi ananulomikena gihisaṃsaggena. Yāni vā pana tāni kulāni asaddhāni appasannāni anopānabhūtāni akkosakaparibhāsakāni anatthakāmāni ahitaaphāsukaayogakkhemakāmāni bhikkhūnaṃ…pe… upāsikānaṃ, tathārūpāni kulāni sevati bhajati payirupāsati. Ayaṃ anatthakusalo.
யோ பன இமஸ்மிங் ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா அத்தானங் ஸம்மா பயோஜேதி, அனேஸனங் பஹாய சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலே பதிட்டா²துகாமோ ஸத்³தா⁴ஸீஸேன பாதிமொக்க²ஸங்வரங், ஸதிஸீஸேன இந்த்³ரியஸங்வரங், வீரியஸீஸேன ஆஜீவபாரிஸுத்³தி⁴ங், பஞ்ஞாஸீஸேன பச்சயபடிஸேவனங் பூரேதி அயங் அத்த²குஸலோ.
Yo pana imasmiṃ sāsane pabbajitvā attānaṃ sammā payojeti, anesanaṃ pahāya catupārisuddhisīle patiṭṭhātukāmo saddhāsīsena pātimokkhasaṃvaraṃ, satisīsena indriyasaṃvaraṃ, vīriyasīsena ājīvapārisuddhiṃ, paññāsīsena paccayapaṭisevanaṃ pūreti ayaṃ atthakusalo.
யோ வா ஸத்தாபத்திக்க²ந்த⁴ஸோத⁴னவஸேன பாதிமொக்க²ஸங்வரங், ச²த்³வாரே க⁴ட்டிதாரம்மணேஸு அபி⁴ஜ்ஜா²தீ³னங் அனுப்பத்திவஸேன இந்த்³ரியஸங்வரங், அனேஸனபரிவஜ்ஜனவஸேன விஞ்ஞுபஸத்த²பு³த்³த⁴பு³த்³த⁴ஸாவகவண்ணிதபச்சயபடிஸேவனேன ச ஆஜீவபாரிஸுத்³தி⁴ங், யதா²வுத்தபச்சவெக்க²ணவஸேன பச்சயபடிஸேவனங், சதுஇரியாபத²பரிவத்தனே ஸாத்த²காதீ³னங் பச்சவெக்க²ணவஸேன ஸம்பஜஞ்ஞஞ்ச ஸோதே⁴தி, அயம்பி அத்த²குஸலோ.
Yo vā sattāpattikkhandhasodhanavasena pātimokkhasaṃvaraṃ, chadvāre ghaṭṭitārammaṇesu abhijjhādīnaṃ anuppattivasena indriyasaṃvaraṃ, anesanaparivajjanavasena viññupasatthabuddhabuddhasāvakavaṇṇitapaccayapaṭisevanena ca ājīvapārisuddhiṃ, yathāvuttapaccavekkhaṇavasena paccayapaṭisevanaṃ, catuiriyāpathaparivattane sātthakādīnaṃ paccavekkhaṇavasena sampajaññañca sodheti, ayampi atthakusalo.
யோ வா யதா² ஊஸோத³கங் படிச்ச ஸங்கிலிட்ட²ங் வத்த²ங் பரியோதா³யதி, சா²ரிகங் படிச்ச ஆதா³ஸோ, உக்காமுக²ங் படிச்ச ஜாதரூபங், ததா² ஞாணங் படிச்ச ஸீலங் வோதா³யதீதி ஞத்வா ஞாணோத³கேன தோ⁴வந்தோ ஸீலங் பரியோதா³பேதி. யதா² ச கிகீ ஸகுணிகா அண்ட³ங், சமரீமிகோ³ வாலதி⁴ங், ஏகபுத்திகா நாரீ பியங் ஏகபுத்தகங், ஏகனயனோ புரிஸோ தங் ஏகனயனங் ரக்க²தி, ததா² அதிவிய அப்பமத்தோ அத்தனோ ஸீலக்க²ந்த⁴ங் ரக்க²தி, ஸாயங்பாதங் பச்சவெக்க²மானோ அணுமத்தம்பி வஜ்ஜங் ந பஸ்ஸதி, அயம்பி அத்த²குஸலோ.
Yo vā yathā ūsodakaṃ paṭicca saṃkiliṭṭhaṃ vatthaṃ pariyodāyati, chārikaṃ paṭicca ādāso, ukkāmukhaṃ paṭicca jātarūpaṃ, tathā ñāṇaṃ paṭicca sīlaṃ vodāyatīti ñatvā ñāṇodakena dhovanto sīlaṃ pariyodāpeti. Yathā ca kikī sakuṇikā aṇḍaṃ, camarīmigo vāladhiṃ, ekaputtikā nārī piyaṃ ekaputtakaṃ, ekanayano puriso taṃ ekanayanaṃ rakkhati, tathā ativiya appamatto attano sīlakkhandhaṃ rakkhati, sāyaṃpātaṃ paccavekkhamāno aṇumattampi vajjaṃ na passati, ayampi atthakusalo.
யோ வா பன அவிப்படிஸாரகரஸீலே பதிட்டா²ய கிலேஸவிக்க²ம்ப⁴னபடிபத³ங் பக்³க³ண்ஹாதி, தங் பக்³க³ஹெத்வா கஸிணபரிகம்மங் கரோதி, கஸிணபரிகம்மங் கத்வா ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தேதி, அயம்பி அத்த²குஸலோ. யோ வா பன ஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய ஸங்கா²ரே ஸம்மஸித்வா அரஹத்தங் பாபுணாதி, அயங் அத்த²குஸலானங் அக்³கோ³.
Yo vā pana avippaṭisārakarasīle patiṭṭhāya kilesavikkhambhanapaṭipadaṃ paggaṇhāti, taṃ paggahetvā kasiṇaparikammaṃ karoti, kasiṇaparikammaṃ katvā samāpattiyo nibbatteti, ayampi atthakusalo. Yo vā pana samāpattito vuṭṭhāya saṅkhāre sammasitvā arahattaṃ pāpuṇāti, ayaṃ atthakusalānaṃ aggo.
தத்த² யே இமே யாவ அவிப்படிஸாரகரஸீலே பதிட்டா²னேன, யாவ வா கிலேஸவிக்க²ம்ப⁴னபடிபதா³ய பக்³க³ஹணேன மக்³க³ப²லேன வண்ணிதா அத்த²குஸலா, தே இமஸ்மிங் அத்தே² அத்த²குஸலாதி அதி⁴ப்பேதா. ததா²விதா⁴ ச தே பி⁴க்கூ². தேன ப⁴க³வா தே பி⁴க்கூ² ஸந்தா⁴ய ஏகபுக்³க³லாதி⁴ட்டா²னாய தே³ஸனாய ‘‘கரணீயமத்த²குஸலேனா’’தி ஆஹ.
Tattha ye ime yāva avippaṭisārakarasīle patiṭṭhānena, yāva vā kilesavikkhambhanapaṭipadāya paggahaṇena maggaphalena vaṇṇitā atthakusalā, te imasmiṃ atthe atthakusalāti adhippetā. Tathāvidhā ca te bhikkhū. Tena bhagavā te bhikkhū sandhāya ekapuggalādhiṭṭhānāya desanāya ‘‘karaṇīyamatthakusalenā’’ti āha.
ததோ ‘‘கிங் கரணீய’’ந்தி தேஸங் ஸஞ்ஜாதகங்கா²னங் ஆஹ ‘‘யந்த ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்சா’’தி. அயமெத்த² அதி⁴ப்பாயோ – தங் பு³த்³தா⁴னுபு³த்³தே⁴ஹி வண்ணிதங் ஸந்தங் நிப்³பா³னபத³ங் படிவேத⁴வஸேன அபி⁴ஸமேச்ச விஹரிதுகாமேன யங் கரணீயந்தி. எத்த² ச யந்தி இமஸ்ஸ கா³தா²பாத³ஸ்ஸ ஆதி³தோ வுத்தமேவ கரணீயந்தி. அதி⁴காரதோ அனுவத்ததி தங் ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்சாதி. அயங் பன யஸ்மா ஸாவஸேஸபாடோ² அத்தோ², தஸ்மா ‘‘விஹரிதுகாமேனா’’தி வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
Tato ‘‘kiṃ karaṇīya’’nti tesaṃ sañjātakaṅkhānaṃ āha ‘‘yanta santaṃ padaṃ abhisameccā’’ti. Ayamettha adhippāyo – taṃ buddhānubuddhehi vaṇṇitaṃ santaṃ nibbānapadaṃ paṭivedhavasena abhisamecca viharitukāmena yaṃ karaṇīyanti. Ettha ca yanti imassa gāthāpādassa ādito vuttameva karaṇīyanti. Adhikārato anuvattati taṃ santaṃ padaṃ abhisameccāti. Ayaṃ pana yasmā sāvasesapāṭho attho, tasmā ‘‘viharitukāmenā’’ti vuttanti veditabbaṃ.
அத² வா ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்சாதி அனுஸ்ஸவாதி³வஸேன லோகியபஞ்ஞாய நிப்³பா³னபத³ங் ஸந்தந்தி ஞத்வா தங் அதி⁴க³ந்துகாமேன யந்தங் கரணீயந்தி அதி⁴காரதோ அனுவத்ததி, தங் கரணீயமத்த²குஸலேனாதி ஏவம்பெத்த² அதி⁴ப்பாயோ வேதி³தப்³போ³. அத² வா ‘‘கரணீயமத்த²குஸலேனா’’தி வுத்தே ‘‘கி’’ந்தி சிந்தெந்தானங் ஆஹ ‘‘யந்த ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்சா’’தி. தஸ்ஸேவங் அதி⁴ப்பாயோ வேதி³தப்³போ³ – லோகியபஞ்ஞாய ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்ச யங் கரணீயங், தந்தி. யங் காதப்³ப³ங், தங் கரணீயங், கரணாரஹமேவ தந்தி வுத்தங் ஹோதி.
Atha vā santaṃ padaṃ abhisameccāti anussavādivasena lokiyapaññāya nibbānapadaṃ santanti ñatvā taṃ adhigantukāmena yantaṃ karaṇīyanti adhikārato anuvattati, taṃ karaṇīyamatthakusalenāti evampettha adhippāyo veditabbo. Atha vā ‘‘karaṇīyamatthakusalenā’’ti vutte ‘‘ki’’nti cintentānaṃ āha ‘‘yanta santaṃ padaṃ abhisameccā’’ti. Tassevaṃ adhippāyo veditabbo – lokiyapaññāya santaṃ padaṃ abhisamecca yaṃ karaṇīyaṃ, tanti. Yaṃ kātabbaṃ, taṃ karaṇīyaṃ, karaṇārahameva tanti vuttaṃ hoti.
கிங் பன தந்தி? கிமஞ்ஞங் ஸியா அஞ்ஞத்ர தத³தி⁴க³மூபாயதோ. காமஞ்சேதங் கரணாரஹத்தே²ன ஸிக்க²த்தயதீ³பகேன ஆதி³பதே³னேவ வுத்தங். ததா² ஹி தஸ்ஸ அத்த²வண்ணனாயங் அவோசும்ஹா ‘‘அத்தி² கரணீயங் அத்தி² அகரணீயங். தத்த² ஸங்கே²பதோ ஸிக்க²த்தயங் கரணீய’’ந்தி. அதிஸங்கே²பதே³ஸிதத்தா பன தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் கேஹிசி விஞ்ஞாதங், கேஹிசி ந விஞ்ஞாதங். ததோ யேஹி ந விஞ்ஞாதங், தேஸங் விஞ்ஞாபனத்த²ங் யங் விஸேஸதோ ஆரஞ்ஞகேன பி⁴க்கு²னா காதப்³ப³ங், தங் வித்தா²ரெந்தோ ‘‘ஸக்கோ உஜூ ச ஸுஹுஜூ ச, ஸுவசோ சஸ்ஸ முது³ அனதிமானீ’’தி இமங் தாவ உபட்³ட⁴கா³த²ங் ஆஹ.
Kiṃ pana tanti? Kimaññaṃ siyā aññatra tadadhigamūpāyato. Kāmañcetaṃ karaṇārahatthena sikkhattayadīpakena ādipadeneva vuttaṃ. Tathā hi tassa atthavaṇṇanāyaṃ avocumhā ‘‘atthi karaṇīyaṃ atthi akaraṇīyaṃ. Tattha saṅkhepato sikkhattayaṃ karaṇīya’’nti. Atisaṅkhepadesitattā pana tesaṃ bhikkhūnaṃ kehici viññātaṃ, kehici na viññātaṃ. Tato yehi na viññātaṃ, tesaṃ viññāpanatthaṃ yaṃ visesato āraññakena bhikkhunā kātabbaṃ, taṃ vitthārento ‘‘sakko ujū ca suhujū ca, suvaco cassa mudu anatimānī’’ti imaṃ tāva upaḍḍhagāthaṃ āha.
கிங் வுத்தங் ஹோதி? ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்ச விஹரிதுகாமோ லோகியபஞ்ஞாய வா தங் அபி⁴ஸமேச்ச தத³தி⁴க³மாய படிபஜ்ஜமானோ ஆரஞ்ஞகோ பி⁴க்கு² து³தியசதுத்த²பதா⁴னியங்க³ஸமன்னாக³மேன காயே ச ஜீவிதே ச அனபெக்கோ² ஹுத்வா ஸச்சபடிவேதா⁴ய படிபஜ்ஜிதுங் ஸக்கோ அஸ்ஸ, ததா² கஸிணபரிகம்மவத்தஸமாதா³னாதீ³ஸு, அத்தனோ பத்தசீவரபடிஸங்க²ரணாதீ³ஸு ச யானி தானி ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் உச்சாவசானி கிங் கரணீயானி, தேஸு அஞ்ஞேஸு ச ஏவரூபேஸு ஸக்கோ அஸ்ஸ த³க்கோ² அனலஸோ ஸமத்தோ². ஸக்கோ ஹொந்தோபி ச ததியபதா⁴னியங்க³ஸமன்னாக³மேன உஜு அஸ்ஸ. உஜு ஹொந்தோபி ச ஸகிங் உஜுபா⁴வேன ஸந்தோஸங் அனாபஜ்ஜித்வா யாவஜீவங் புனப்புனங் அஸிதி²லகரணேன ஸுட்டு²தரங் உஜு அஸ்ஸ. அஸட²தாய வா உஜு, அமாயாவிதாய ஸுஹுஜு. காயவசீவங்கப்பஹானேன வா உஜு, மனோவங்கப்பஹானேன ஸுஹுஜு. அஸந்தகு³ணஸ்ஸ வா அனாவிகரணேன உஜு, அஸந்தகு³ணேன உப்பன்னஸ்ஸ லாப⁴ஸ்ஸ அனதி⁴வாஸனேன ஸுஹுஜு. ஏவங் ஆரம்மணலக்க²ணூபனிஜ்ஜா²னேஹி புரிமத்³வயததியஸிக்கா²ஹி பயோகா³ஸயஸுத்³தீ⁴ஹி ச உஜு ச ஸுஹுஜு ச அஸ்ஸ.
Kiṃ vuttaṃ hoti? Santaṃ padaṃ abhisamecca viharitukāmo lokiyapaññāya vā taṃ abhisamecca tadadhigamāya paṭipajjamāno āraññako bhikkhu dutiyacatutthapadhāniyaṅgasamannāgamena kāye ca jīvite ca anapekkho hutvā saccapaṭivedhāya paṭipajjituṃ sakko assa, tathā kasiṇaparikammavattasamādānādīsu, attano pattacīvarapaṭisaṅkharaṇādīsu ca yāni tāni sabrahmacārīnaṃ uccāvacāni kiṃ karaṇīyāni, tesu aññesu ca evarūpesu sakko assa dakkho analaso samattho. Sakko hontopi ca tatiyapadhāniyaṅgasamannāgamena uju assa. Uju hontopi ca sakiṃ ujubhāvena santosaṃ anāpajjitvā yāvajīvaṃ punappunaṃ asithilakaraṇena suṭṭhutaraṃ uju assa. Asaṭhatāya vā uju, amāyāvitāya suhuju. Kāyavacīvaṅkappahānena vā uju, manovaṅkappahānena suhuju. Asantaguṇassa vā anāvikaraṇena uju, asantaguṇena uppannassa lābhassa anadhivāsanena suhuju. Evaṃ ārammaṇalakkhaṇūpanijjhānehi purimadvayatatiyasikkhāhi payogāsayasuddhīhi ca uju ca suhuju ca assa.
ந கேவலஞ்ச உஜு ச ஸுஹுஜு ச, அபிச பன ஸுப்³ப³சோ ச அஸ்ஸ. யோ ஹி புக்³க³லோ ‘‘இத³ங் ந காதப்³ப³’’ந்தி வுத்தோ ‘‘கிங் தே தி³ட்ட²ங், கிங் தே ஸுதங், கோ மே ஹுத்வா வத³ஸி, கிங் உபஜ்ஜா²யோ ஆசரியோ ஸந்தி³ட்டோ² ஸம்ப⁴த்தோ வா’’தி வத³தி, துண்ஹீபா⁴வேன வா தங் விஹேடே²தி, ஸம்படிச்சி²த்வா வா ந ததா² கரோதி, ஸோ விஸேஸாதி⁴க³மஸ்ஸ தூ³ரே ஹோதி. யோ பன ஓவதி³யமானோ ‘‘ஸாது⁴, ப⁴ந்தே, ஸுட்டு² வுத்தங், அத்தனோ வஜ்ஜங் நாம து³த்³த³ஸங் ஹோதி, புனபி மங் ஏவரூபங் தி³ஸ்வா வதெ³ய்யாத² அனுகம்பங் உபாதா³ய, சிரஸ்ஸங் மே தும்ஹாகங் ஸந்திகா ஓவாதோ³ லத்³தோ⁴’’தி வத³தி, யதா²னுஸிட்ட²ஞ்ச படிபஜ்ஜதி, ஸோ விஸேஸாதி⁴க³மஸ்ஸ அவிதூ³ரே ஹோதி. தஸ்மா ஏவங் பரஸ்ஸ வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா கரொந்தோ ஸுப்³ப³சோ ச அஸ்ஸ.
Na kevalañca uju ca suhuju ca, apica pana subbaco ca assa. Yo hi puggalo ‘‘idaṃ na kātabba’’nti vutto ‘‘kiṃ te diṭṭhaṃ, kiṃ te sutaṃ, ko me hutvā vadasi, kiṃ upajjhāyo ācariyo sandiṭṭho sambhatto vā’’ti vadati, tuṇhībhāvena vā taṃ viheṭheti, sampaṭicchitvā vā na tathā karoti, so visesādhigamassa dūre hoti. Yo pana ovadiyamāno ‘‘sādhu, bhante, suṭṭhu vuttaṃ, attano vajjaṃ nāma duddasaṃ hoti, punapi maṃ evarūpaṃ disvā vadeyyātha anukampaṃ upādāya, cirassaṃ me tumhākaṃ santikā ovādo laddho’’ti vadati, yathānusiṭṭhañca paṭipajjati, so visesādhigamassa avidūre hoti. Tasmā evaṃ parassa vacanaṃ sampaṭicchitvā karonto subbaco ca assa.
யதா² ச ஸுவசோ, ஏவங் முது³ அஸ்ஸ. முதூ³தி க³ஹட்டே²ஹி தூ³தக³மனப்பஹிணக³மனாதீ³ஸு நியுஞ்ஜியமானோ தத்த² முது³பா⁴வங் அகத்வா த²த்³தோ⁴ ஹுத்வா வத்தபடிபத்தியங் ஸகலப்³ரஹ்மசரியே ச முது³ அஸ்ஸ ஸுபரிகம்மகதஸுவண்ணங் விய தத்த² தத்த² வினியோக³க்க²மோ. அத² வா முதூ³தி அபா⁴குடிகோ உத்தானமுகோ² ஸுக²ஸம்பா⁴ஸோ படிஸந்தா²ரவுத்தி ஸுதித்த²ங் விய ஸுகா²வகா³ஹோ அஸ்ஸ. ந கேவலஞ்ச முது³, அபிச பன அனதிமானீ அஸ்ஸ, ஜாதிகொ³த்தாதீ³ஹி அதிமானவத்தூ²ஹி பரே நாதிமஞ்ஞெய்ய, ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ விய சண்டா³லகுமாரகஸமேன சேதஸா விஹரெய்யாதி.
Yathā ca suvaco, evaṃ mudu assa. Mudūti gahaṭṭhehi dūtagamanappahiṇagamanādīsu niyuñjiyamāno tattha mudubhāvaṃ akatvā thaddho hutvā vattapaṭipattiyaṃ sakalabrahmacariye ca mudu assa suparikammakatasuvaṇṇaṃ viya tattha tattha viniyogakkhamo. Atha vā mudūti abhākuṭiko uttānamukho sukhasambhāso paṭisanthāravutti sutitthaṃ viya sukhāvagāho assa. Na kevalañca mudu, apica pana anatimānī assa, jātigottādīhi atimānavatthūhi pare nātimaññeyya, sāriputtatthero viya caṇḍālakumārakasamena cetasā vihareyyāti.
144. ஏவங் ப⁴க³வா ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்ச விஹரிதுகாமஸ்ஸ தத³தி⁴க³மாய வா படிபஜ்ஜமானஸ்ஸ விஸேஸதோ ஆரஞ்ஞகஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஏகச்சங் கரணீயங் வத்வா புன ததுத்தரிபி வத்துகாமோ ‘‘ஸந்துஸ்ஸகோ சா’’தி து³தியங் கா³த²மாஹ.
144. Evaṃ bhagavā santaṃ padaṃ abhisamecca viharitukāmassa tadadhigamāya vā paṭipajjamānassa visesato āraññakassa bhikkhuno ekaccaṃ karaṇīyaṃ vatvā puna tatuttaripi vattukāmo ‘‘santussako cā’’ti dutiyaṃ gāthamāha.
தத்த² ‘‘ஸந்துட்டீ² ச கதஞ்ஞுதா’’தி எத்த² வுத்தப்பபே⁴தே³ன த்³வாத³ஸவிதே⁴ன ஸந்தோஸேன ஸந்துஸ்ஸதீதி ஸந்துஸ்ஸகோ. அத² வா துஸ்ஸதீதி துஸ்ஸகோ, ஸகேன துஸ்ஸகோ, ஸந்தேன துஸ்ஸகோ, ஸமேன துஸ்ஸகோதி ஸந்துஸ்ஸகோ. தத்த² ஸகங் நாம ‘‘பிண்டி³யாலோபபோ⁴ஜனங் நிஸ்ஸாயா’’தி (மஹாவ॰ 73) ஏவங் உபஸம்பத³மாளகே உத்³தி³ட்ட²ங் அத்தனா ச ஸம்படிச்சி²தங் சதுபச்சயஜாதங். தேன ஸுந்த³ரேன வா அஸுந்த³ரேன வா ஸக்கச்சங் வா அஸக்கச்சங் வா தி³ன்னேன படிக்³க³ஹணகாலே பரிபோ⁴க³காலே ச விகாரமத³ஸ்ஸெத்வா யாபெந்தோ ‘‘ஸகேன துஸ்ஸகோ’’தி வுச்சதி. ஸந்தங் நாம யங் லத்³த⁴ங் ஹோதி அத்தனோ விஜ்ஜமானங், தேன ஸந்தேனேவ துஸ்ஸந்தோ ததோ பரங் ந பத்தெ²ந்தோ அத்ரிச்ச²தங் பஜஹந்தோ ‘‘ஸந்தேன துஸ்ஸகோ’’தி வுச்சதி. ஸமங் நாம இட்டா²னிட்டே²ஸு அனுனயபடிக⁴ப்பஹானங். தேன ஸமேன ஸப்³பா³ரம்மணேஸு துஸ்ஸந்தோ ‘‘ஸமேன துஸ்ஸகோ’’தி வுச்சதி.
Tattha ‘‘santuṭṭhī ca kataññutā’’ti ettha vuttappabhedena dvādasavidhena santosena santussatīti santussako. Atha vā tussatīti tussako, sakena tussako, santena tussako, samena tussakoti santussako. Tattha sakaṃ nāma ‘‘piṇḍiyālopabhojanaṃ nissāyā’’ti (mahāva. 73) evaṃ upasampadamāḷake uddiṭṭhaṃ attanā ca sampaṭicchitaṃ catupaccayajātaṃ. Tena sundarena vā asundarena vā sakkaccaṃ vā asakkaccaṃ vā dinnena paṭiggahaṇakāle paribhogakāle ca vikāramadassetvā yāpento ‘‘sakena tussako’’ti vuccati. Santaṃ nāma yaṃ laddhaṃ hoti attano vijjamānaṃ, tena santeneva tussanto tato paraṃ na patthento atricchataṃ pajahanto ‘‘santena tussako’’ti vuccati. Samaṃ nāma iṭṭhāniṭṭhesu anunayapaṭighappahānaṃ. Tena samena sabbārammaṇesu tussanto ‘‘samena tussako’’ti vuccati.
ஸுகே²ன ப⁴ரீயதீதி ஸுப⁴ரோ, ஸுபோஸோதி வுத்தங் ஹோதி. யோ ஹி பி⁴க்கு² ஸாலிமங்ஸோத³னாதீ³னங் பத்தே பூரெத்வா தி³ன்னேபி து³ம்முக²பா⁴வங் அனத்தமனபா⁴வமேவ ச த³ஸ்ஸேதி, தேஸங் வா ஸம்முகா²வ தங் பிண்ட³பாதங் ‘‘கிங் தும்ஹேஹி தி³ன்ன’’ந்தி அபஸாதெ³ந்தோ ஸாமணேரக³ஹட்டா²தீ³னங் தே³தி, ஏஸ து³ப்³ப⁴ரோ. ஏதங் தி³ஸ்வா மனுஸ்ஸா தூ³ரதோவ பரிவஜ்ஜெந்தி ‘‘து³ப்³ப⁴ரோ பி⁴க்கு² ந ஸக்கா போஸிது’’ந்தி. யோ பன யங்கிஞ்சி லூக²ங் வா பணீதங் வா அப்பங் வா ப³ஹுங் வா லபி⁴த்வா அத்தமனோ விப்பஸன்னமுகோ² ஹுத்வா யாபேதி, ஏஸ ஸுப⁴ரோ. ஏதங் தி³ஸ்வா மனுஸ்ஸா அதிவிய விஸ்ஸத்தா² ஹொந்தி – ‘‘அம்ஹாகங் ப⁴த³ந்தோ ஸுப⁴ரோ தோ²கதோ²கேனபி துஸ்ஸதி, மயமேவ நங் போஸெஸ்ஸாமா’’தி படிஞ்ஞங் கத்வா போஸெந்தி. ஏவரூபோ இத⁴ ஸுப⁴ரோதி அதி⁴ப்பேதோ.
Sukhena bharīyatīti subharo, suposoti vuttaṃ hoti. Yo hi bhikkhu sālimaṃsodanādīnaṃ patte pūretvā dinnepi dummukhabhāvaṃ anattamanabhāvameva ca dasseti, tesaṃ vā sammukhāva taṃ piṇḍapātaṃ ‘‘kiṃ tumhehi dinna’’nti apasādento sāmaṇeragahaṭṭhādīnaṃ deti, esa dubbharo. Etaṃ disvā manussā dūratova parivajjenti ‘‘dubbharo bhikkhu na sakkā positu’’nti. Yo pana yaṃkiñci lūkhaṃ vā paṇītaṃ vā appaṃ vā bahuṃ vā labhitvā attamano vippasannamukho hutvā yāpeti, esa subharo. Etaṃ disvā manussā ativiya vissatthā honti – ‘‘amhākaṃ bhadanto subharo thokathokenapi tussati, mayameva naṃ posessāmā’’ti paṭiññaṃ katvā posenti. Evarūpo idha subharoti adhippeto.
அப்பங் கிச்சமஸ்ஸாதி அப்பகிச்சோ, ந கம்மாராமதாப⁴ஸ்ஸாராமதாஸங்க³ணிகாராமதாதி³அனேககிச்சப்³யாவடோ. அத² வா ஸகலவிஹாரே நவகம்மஸங்க⁴போ⁴க³ஸாமணேரஆராமிகவோஸாஸனாதி³கிச்சவிரஹிதோ, அத்தனோ கேஸனக²ச்சே²த³னபத்தசீவரபரிகம்மாதி³ங் கத்வா ஸமணத⁴ம்மகிச்சபரோ ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி.
Appaṃ kiccamassāti appakicco, na kammārāmatābhassārāmatāsaṅgaṇikārāmatādianekakiccabyāvaṭo. Atha vā sakalavihāre navakammasaṅghabhogasāmaṇeraārāmikavosāsanādikiccavirahito, attano kesanakhacchedanapattacīvaraparikammādiṃ katvā samaṇadhammakiccaparo hotīti vuttaṃ hoti.
ஸல்லஹுகா வுத்தி அஸ்ஸாதி ஸல்லஹுகவுத்தி. யதா² ஏகச்சோ ப³ஹுப⁴ண்டோ³ பி⁴க்கு² தி³ஸாபக்கமனகாலே ப³ஹுங் பத்தசீவரபச்சத்த²ரணதேலகு³ளாதி³ங் மஹாஜனேன ஸீஸபா⁴ரகடிபா⁴ராதீ³ஹி உச்சாராபெத்வா பக்கமதி, ஏவங் அஹுத்வா யோ அப்பபரிக்கா²ரோ ஹோதி, பத்தசீவராதி³அட்ட²ஸமணபரிக்கா²ரமத்தமேவ பரிஹரதி, தி³ஸாபக்கமனகாலே பக்கீ² ஸகுணோ விய ஸமாதா³யேவ பக்கமதி, ஏவரூபோ இத⁴ ஸல்லஹுகவுத்தீதி அதி⁴ப்பேதோ. ஸந்தானி இந்த்³ரியானி அஸ்ஸாதி ஸந்திந்த்³ரியோ, இட்டா²ரம்மணாதீ³ஸு ராகா³தி³வஸேன அனுத்³த⁴திந்த்³ரியோதி வுத்தங் ஹோதி. நிபகோதி விஞ்ஞூ விபா⁴வீ பஞ்ஞவா, ஸீலானுரக்க²ணபஞ்ஞாய சீவராதி³விசாரணபஞ்ஞாய ஆவாஸாதி³ஸத்தஸப்பாயபரிஜானநபஞ்ஞாய ச ஸமன்னாக³தோதி அதி⁴ப்பாயோ.
Sallahukā vutti assāti sallahukavutti. Yathā ekacco bahubhaṇḍo bhikkhu disāpakkamanakāle bahuṃ pattacīvarapaccattharaṇatelaguḷādiṃ mahājanena sīsabhārakaṭibhārādīhi uccārāpetvā pakkamati, evaṃ ahutvā yo appaparikkhāro hoti, pattacīvarādiaṭṭhasamaṇaparikkhāramattameva pariharati, disāpakkamanakāle pakkhī sakuṇo viya samādāyeva pakkamati, evarūpo idha sallahukavuttīti adhippeto. Santāni indriyāni assāti santindriyo, iṭṭhārammaṇādīsu rāgādivasena anuddhatindriyoti vuttaṃ hoti. Nipakoti viññū vibhāvī paññavā, sīlānurakkhaṇapaññāya cīvarādivicāraṇapaññāya āvāsādisattasappāyaparijānanapaññāya ca samannāgatoti adhippāyo.
ந பக³ப்³போ⁴தி அப்பக³ப்³போ⁴, அட்ட²ட்டா²னேன காயபாக³ப்³பி⁴யேன, சதுட்டா²னேன வசீபாக³ப்³பி⁴யேன, அனேகட்டா²னேன மனோபாக³ப்³பி⁴யேன ச விரஹிதோதி அத்தோ².
Na pagabbhoti appagabbho, aṭṭhaṭṭhānena kāyapāgabbhiyena, catuṭṭhānena vacīpāgabbhiyena, anekaṭṭhānena manopāgabbhiyena ca virahitoti attho.
அட்ட²ட்டா²னங் காயபாக³ப்³பி⁴யங் (மஹானி॰ 87) நாம ஸங்க⁴க³ணபுக்³க³லபோ⁴ஜனஸாலாஜந்தாக⁴ரன்ஹானதித்த²பி⁴க்கா²சாரமக்³க³அந்தரக⁴ரபவேஸனேஸு காயேன அப்பதிரூபகரணங். ஸெய்யதி²த³ங் – இதே⁴கச்சோ ஸங்க⁴மஜ்ஜே² பல்லத்தி²காய வா நிஸீத³தி, பாதே³ பாத³மோத³ஹித்வா வாதி ஏவமாதி³, ததா² க³ணமஜ்ஜே², க³ணமஜ்ஜே²தி சதுபரிஸஸன்னிபாதே, ததா² வுட்³ட⁴தரே புக்³க³லே. போ⁴ஜனஸாலாயங் பன வுட்³டா⁴னங் ஆஸனங் ந தே³தி, நவானங் ஆஸனங் படிபா³ஹதி, ததா² ஜந்தாக⁴ரே. வுட்³டே⁴ செத்த² அனாபுச்சா² அக்³கி³ஜாலனாதீ³னி கரோதி. ந்ஹானதித்தே² ச யதி³த³ங் ‘‘த³ஹரோ வுட்³டோ⁴தி பமாணங் அகத்வா ஆக³தபடிபாடியா ந்ஹாயிதப்³ப³’’ந்தி வுத்தங் , தம்பி அனாதி³யந்தோ பச்சா² ஆக³ந்த்வா உத³கங் ஓதரித்வா வுட்³டே⁴ ச நவே ச பா³தே⁴தி. பி⁴க்கா²சாரமக்³கே³ பன அக்³கா³ஸனஅக்³கோ³த³கஅக்³க³பிண்ட³த்த²ங் வுட்³டா⁴னங் புரதோ புரதோ யாதி பா³ஹாய பா³ஹங் பஹரந்தோ, அந்தரக⁴ரப்பவேஸனே வுட்³டா⁴னங் பட²மதரங் பவிஸதி, த³ஹரேஹி காயகீளனங் கரோதீதி ஏவமாதி³.
Aṭṭhaṭṭhānaṃ kāyapāgabbhiyaṃ (mahāni. 87) nāma saṅghagaṇapuggalabhojanasālājantāgharanhānatitthabhikkhācāramaggaantaragharapavesanesu kāyena appatirūpakaraṇaṃ. Seyyathidaṃ – idhekacco saṅghamajjhe pallatthikāya vā nisīdati, pāde pādamodahitvā vāti evamādi, tathā gaṇamajjhe, gaṇamajjheti catuparisasannipāte, tathā vuḍḍhatare puggale. Bhojanasālāyaṃ pana vuḍḍhānaṃ āsanaṃ na deti, navānaṃ āsanaṃ paṭibāhati, tathā jantāghare. Vuḍḍhe cettha anāpucchā aggijālanādīni karoti. Nhānatitthe ca yadidaṃ ‘‘daharo vuḍḍhoti pamāṇaṃ akatvā āgatapaṭipāṭiyā nhāyitabba’’nti vuttaṃ , tampi anādiyanto pacchā āgantvā udakaṃ otaritvā vuḍḍhe ca nave ca bādheti. Bhikkhācāramagge pana aggāsanaaggodakaaggapiṇḍatthaṃ vuḍḍhānaṃ purato purato yāti bāhāya bāhaṃ paharanto, antaragharappavesane vuḍḍhānaṃ paṭhamataraṃ pavisati, daharehi kāyakīḷanaṃ karotīti evamādi.
சதுட்டா²னங் வசீபாக³ப்³பி⁴யங் நாம ஸங்க⁴க³ணபுக்³க³லஅந்தரக⁴ரேஸு அப்பதிரூபவாசானிச்சா²ரணங். ஸெய்யதி²த³ங் – இதே⁴கச்சோ ஸங்க⁴மஜ்ஜே² அனாபுச்சா² த⁴ம்மங் பா⁴ஸதி, ததா² புப்³பே³ வுத்தப்பகாரே க³ணே வுட்³ட⁴தரே புக்³க³லே ச. தத்த² மனுஸ்ஸேஹி பஞ்ஹங் புட்டோ² வுட்³ட⁴தரங் அனாபுச்சா² விஸ்ஸஜ்ஜேதி. அந்தரக⁴ரே பன ‘‘இத்த²ன்னாமே கிங் அத்தி², கிங் யாகு³ உதா³ஹு கா²த³னீயங் போ⁴ஜனீயங், கிங் மே த³ஸ்ஸஸி, கிமஜ்ஜ கா²தி³ஸ்ஸாமி, கிங் பு⁴ஞ்ஜிஸ்ஸாமி, கிங் பிவிஸ்ஸாமீ’’தி ஏத³மாதி³ங் பா⁴ஸதி.
Catuṭṭhānaṃ vacīpāgabbhiyaṃ nāma saṅghagaṇapuggalaantaragharesu appatirūpavācānicchāraṇaṃ. Seyyathidaṃ – idhekacco saṅghamajjhe anāpucchā dhammaṃ bhāsati, tathā pubbe vuttappakāre gaṇe vuḍḍhatare puggale ca. Tattha manussehi pañhaṃ puṭṭho vuḍḍhataraṃ anāpucchā vissajjeti. Antaraghare pana ‘‘itthannāme kiṃ atthi, kiṃ yāgu udāhu khādanīyaṃ bhojanīyaṃ, kiṃ me dassasi, kimajja khādissāmi, kiṃ bhuñjissāmi, kiṃ pivissāmī’’ti edamādiṃ bhāsati.
அனேகட்டா²னங் மனோபாக³ப்³பி⁴யங் நாம தேஸு தேஸு டா²னேஸு காயவாசாஹி அஜ்ஜா²சாரங் அனாபஜ்ஜித்வாபி மனஸா ஏவ காமவிதக்காதி³னானப்பகாரஅப்பதிரூபவிதக்கனங்.
Anekaṭṭhānaṃ manopāgabbhiyaṃ nāma tesu tesu ṭhānesu kāyavācāhi ajjhācāraṃ anāpajjitvāpi manasā eva kāmavitakkādinānappakāraappatirūpavitakkanaṃ.
குலெஸ்வனநுகி³த்³தோ⁴தி யானி குலானி உபஸங்கமதி, தேஸு பச்சயதண்ஹாய வா அனநுலோமியகி³ஹிஸங்ஸக்³க³வஸேன வா அனநுகி³த்³தோ⁴, ந ஸஹஸோகீ, ந ஸஹனந்தீ³, ந ஸுகி²தேஸு ஸுகி²தோ, ந து³க்கி²தேஸு து³க்கி²தோ, ந உப்பன்னேஸு கிச்சகரணீயேஸு அத்தனா வா யோக³மாபஜ்ஜிதாதி வுத்தங் ஹோதி. இமிஸ்ஸா ச கா³தா²ய யங் ‘‘ஸுவசோ சஸ்ஸா’’தி எத்த² வுத்தங் ‘‘அஸ்ஸா’’தி வசனங், தங் ஸப்³ப³பதே³ஹி ஸத்³தி⁴ங் ‘‘ஸந்துஸ்ஸகோ ச அஸ்ஸ, ஸுப⁴ரோ ச அஸ்ஸா’’தி ஏவங் யோஜேதப்³ப³ங்.
Kulesvananugiddhoti yāni kulāni upasaṅkamati, tesu paccayataṇhāya vā ananulomiyagihisaṃsaggavasena vā ananugiddho, na sahasokī, na sahanandī, na sukhitesu sukhito, na dukkhitesu dukkhito, na uppannesu kiccakaraṇīyesu attanā vā yogamāpajjitāti vuttaṃ hoti. Imissā ca gāthāya yaṃ ‘‘suvaco cassā’’ti ettha vuttaṃ ‘‘assā’’ti vacanaṃ, taṃ sabbapadehi saddhiṃ ‘‘santussako ca assa, subharo ca assā’’ti evaṃ yojetabbaṃ.
145. ஏவங் ப⁴க³வா ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்ச விஹரிதுகாமஸ்ஸ தத³தி⁴க³மாய வா படிபஜ்ஜிதுகாமஸ்ஸ விஸேஸதோ ஆரஞ்ஞகஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ததுத்தரிபி கரணீயங் ஆசிக்கி²த்வா இதா³னி அகரணீயம்பி ஆசிக்கி²துகாமோ ‘‘ந ச கு²த்³த³மாசரே கிஞ்சி, யேன விஞ்ஞூ பரே உபவதெ³ய்யு’’ந்தி இமங் உபட்³ட⁴கா³த²மாஹ. தஸ்ஸத்தோ² – ஏவமிமங் கரணீயங் கரொந்தோ யங் தங் காயவசீமனோது³ச்சரிதங் கு²த்³த³ங் லாமகந்தி வுச்சதி, தங் ந ச கு²த்³த³ங் ஸமாசரே. அஸமாசரந்தோ ச ந கேவலங் ஓளாரிகங், கிங் பன கிஞ்சி ந ஸமாசரே, அப்பமத்தகங் அணுமத்தம்பி ந ஸமாசரேதி வுத்தங் ஹோதி.
145. Evaṃ bhagavā santaṃ padaṃ abhisamecca viharitukāmassa tadadhigamāya vā paṭipajjitukāmassa visesato āraññakassa bhikkhuno tatuttaripi karaṇīyaṃ ācikkhitvā idāni akaraṇīyampi ācikkhitukāmo ‘‘na ca khuddamācare kiñci, yena viññū pare upavadeyyu’’nti imaṃ upaḍḍhagāthamāha. Tassattho – evamimaṃ karaṇīyaṃ karonto yaṃ taṃ kāyavacīmanoduccaritaṃ khuddaṃ lāmakanti vuccati, taṃ na ca khuddaṃ samācare. Asamācaranto ca na kevalaṃ oḷārikaṃ, kiṃ pana kiñci na samācare, appamattakaṃ aṇumattampi na samācareti vuttaṃ hoti.
ததோ தஸ்ஸ ஸமாசாரே ஸந்தி³ட்டி²கமேவாதீ³னவங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘யேன விஞ்ஞூ பரே உபவதெ³ய்யு’’ந்தி. எத்த² ச யஸ்மா அவிஞ்ஞூ பரே அப்பமாணங். தே ஹி அனவஜ்ஜங் வா ஸாவஜ்ஜங் கரொந்தி, அப்பஸாவஜ்ஜங் வா மஹாஸாவஜ்ஜங். விஞ்ஞூ ஏவ பன பமாணங். தே ஹி அனுவிச்ச பரியோகா³ஹெத்வா அவண்ணாரஹஸ்ஸ அவண்ணங் பா⁴ஸந்தி, வண்ணாரஹஸ்ஸ ச வண்ணங் பா⁴ஸந்தி, தஸ்மா ‘‘விஞ்ஞூ பரே’’தி வுத்தங்.
Tato tassa samācāre sandiṭṭhikamevādīnavaṃ dasseti ‘‘yena viññū pare upavadeyyu’’nti. Ettha ca yasmā aviññū pare appamāṇaṃ. Te hi anavajjaṃ vā sāvajjaṃ karonti, appasāvajjaṃ vā mahāsāvajjaṃ. Viññū eva pana pamāṇaṃ. Te hi anuvicca pariyogāhetvā avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsanti, vaṇṇārahassa ca vaṇṇaṃ bhāsanti, tasmā ‘‘viññū pare’’ti vuttaṃ.
ஏவங் ப⁴க³வா இமாஹி அட்³ட⁴தெய்யாஹி கா³தா²ஹி ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்ச விஹரிதுகாமஸ்ஸ, தத³தி⁴க³மாய வா படிபஜ்ஜிதுகாமஸ்ஸ விஸேஸதோ ஆரஞ்ஞகஸ்ஸ ஆரஞ்ஞகஸீஸேன ச ஸப்³பே³ஸம்பி கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா விஹரிதுகாமானங் கரணீயாகரணீயபே⁴த³ங் கம்மட்டா²னூபசாரங் வத்வா இதா³னி தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் தஸ்ஸ தே³வதாப⁴யஸ்ஸ படிகா⁴தாய பரித்தத்த²ங் விபஸ்ஸனாபாத³கஜ்ஜா²னவஸேன கம்மட்டா²னத்த²ஞ்ச ‘‘ஸுகி²னோ வ கே²மினோ ஹொந்தூ’’திஆதி³னா நயேன மெத்தகத²ங் கதே²துமாரத்³தோ⁴.
Evaṃ bhagavā imāhi aḍḍhateyyāhi gāthāhi santaṃ padaṃ abhisamecca viharitukāmassa, tadadhigamāya vā paṭipajjitukāmassa visesato āraññakassa āraññakasīsena ca sabbesampi kammaṭṭhānaṃ gahetvā viharitukāmānaṃ karaṇīyākaraṇīyabhedaṃ kammaṭṭhānūpacāraṃ vatvā idāni tesaṃ bhikkhūnaṃ tassa devatābhayassa paṭighātāya parittatthaṃ vipassanāpādakajjhānavasena kammaṭṭhānatthañca ‘‘sukhino va khemino hontū’’tiādinā nayena mettakathaṃ kathetumāraddho.
தத்த² ஸுகி²னோதி ஸுக²ஸமங்கி³னோ. கே²மினோதி கே²மவந்தோ, அப⁴யா நிருபத்³த³வாதி வுத்தங் ஹோதி. ஸப்³பே³தி அனவஸேஸா. ஸத்தாதி பாணினோ. ஸுகி²தத்தாதி ஸுகி²தசித்தா. எத்த² ச காயிகேன ஸுகே²ன ஸுகி²னோ, மானஸேன ஸுகி²தத்தா, தது³ப⁴யேனாபி ஸப்³ப³ப⁴யூபத்³த³வவிக³மேன வா கே²மினோதி வேதி³தப்³பா³. கஸ்மா பன ஏவங் வுத்தங்? மெத்தாபா⁴வனாகாரத³ஸ்ஸனத்த²ங். ஏவஞ்ஹி மெத்தா பா⁴வேதப்³பா³ ‘‘ஸப்³பே³ ஸத்தா ஸுகி²னோ ஹொந்தூ’’தி வா, ‘‘கே²மினோ ஹொந்தூ’’தி வா, ‘‘ஸுகி²தத்தா ஹொந்தூ’’தி வா.
Tattha sukhinoti sukhasamaṅgino. Kheminoti khemavanto, abhayā nirupaddavāti vuttaṃ hoti. Sabbeti anavasesā. Sattāti pāṇino. Sukhitattāti sukhitacittā. Ettha ca kāyikena sukhena sukhino, mānasena sukhitattā, tadubhayenāpi sabbabhayūpaddavavigamena vā kheminoti veditabbā. Kasmā pana evaṃ vuttaṃ? Mettābhāvanākāradassanatthaṃ. Evañhi mettā bhāvetabbā ‘‘sabbe sattā sukhino hontū’’ti vā, ‘‘khemino hontū’’ti vā, ‘‘sukhitattā hontū’’ti vā.
146. ஏவங் யாவ உபசாரதோ அப்பனாகோடி, தாவ ஸங்கே²பேன மெத்தாபா⁴வனங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி வித்தா²ரதோபி தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யே கேசீ’’தி கா³தா²த்³வயமாஹ. அத² வா யஸ்மா புது²த்தாரம்மணே பரிசிதங் சித்தங் ந ஆதி³கேனேவ ஏகத்தே ஸண்டா²தி, ஆரம்மணப்பபே⁴த³ங் பன அனுக³ந்த்வா கமேன ஸண்டா²தி, தஸ்மா தஸ்ஸ தஸதா²வராதி³து³கதிகப்பபே⁴தே³ ஆரம்மணே அனுக³ந்த்வா அனுக³ந்த்வா ஸண்டா²னத்த²ம்பி ‘‘யே கேசீ’’தி கா³தா²த்³வயமாஹ. அத² வா யஸ்மா யஸ்ஸ யங் ஆரம்மணங் விபூ⁴தங் ஹோதி, தஸ்ஸ தத்த² சித்தங் ஸுக²ங் திட்ட²தி. தஸ்மா தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் யஸ்ஸ யங் விபூ⁴தங் ஆரம்மணங், தஸ்ஸ தத்த² சித்தங் ஸண்டா²பேதுகாமோ தஸதா²வராதி³து³கத்திகஆரம்மணப்பபே⁴த³தீ³பகங் ‘‘யே கேசீ’’தி இமங் கா³தா²த்³வயமாஹ.
146. Evaṃ yāva upacārato appanākoṭi, tāva saṅkhepena mettābhāvanaṃ dassetvā idāni vitthāratopi taṃ dassetuṃ ‘‘ye kecī’’ti gāthādvayamāha. Atha vā yasmā puthuttārammaṇe paricitaṃ cittaṃ na ādikeneva ekatte saṇṭhāti, ārammaṇappabhedaṃ pana anugantvā kamena saṇṭhāti, tasmā tassa tasathāvarādidukatikappabhede ārammaṇe anugantvā anugantvā saṇṭhānatthampi ‘‘ye kecī’’ti gāthādvayamāha. Atha vā yasmā yassa yaṃ ārammaṇaṃ vibhūtaṃ hoti, tassa tattha cittaṃ sukhaṃ tiṭṭhati. Tasmā tesaṃ bhikkhūnaṃ yassa yaṃ vibhūtaṃ ārammaṇaṃ, tassa tattha cittaṃ saṇṭhāpetukāmo tasathāvarādidukattikaārammaṇappabhedadīpakaṃ ‘‘ye kecī’’ti imaṃ gāthādvayamāha.
எத்த² ஹி தஸதா²வரது³கங் தி³ட்டா²தி³ட்ட²து³கங் தூ³ரஸந்திகது³கங் பூ⁴தஸம்ப⁴வேஸிது³கந்தி சத்தாரி து³கானி, தீ³கா⁴தீ³ஹி ச ச²ஹி பதே³ஹி மஜ்ஜி²மபத³ஸ்ஸ தீஸு, அணுகபத³ஸ்ஸ ச த்³வீஸு திகேஸு அத்த²ஸம்ப⁴வதோ தீ³க⁴ரஸ்ஸமஜ்ஜி²மத்திகங் மஹந்தாணுகமஜ்ஜி²மத்திகங் தூ²லாணுகமஜ்ஜி²மத்திகந்தி தயோ திகே தீ³பேதி. தத்த² யே கேசீதி அனவஸேஸவசனங். பாணா ஏவ பூ⁴தா பாணபூ⁴தா. அத² வா பாணந்தீதி பாணா. ஏதேன அஸ்ஸாஸபஸ்ஸாஸபடிப³த்³தே⁴ பஞ்சவோகாரஸத்தே க³ண்ஹாதி. ப⁴வந்தீதி பூ⁴தா. ஏதேன ஏகவோகாரசதுவோகாரஸத்தே க³ண்ஹாதி. அத்தீ²தி ஸந்தி, ஸங்விஜ்ஜந்தி.
Ettha hi tasathāvaradukaṃ diṭṭhādiṭṭhadukaṃ dūrasantikadukaṃ bhūtasambhavesidukanti cattāri dukāni, dīghādīhi ca chahi padehi majjhimapadassa tīsu, aṇukapadassa ca dvīsu tikesu atthasambhavato dīgharassamajjhimattikaṃ mahantāṇukamajjhimattikaṃ thūlāṇukamajjhimattikanti tayo tike dīpeti. Tattha ye kecīti anavasesavacanaṃ. Pāṇā eva bhūtā pāṇabhūtā. Atha vā pāṇantīti pāṇā. Etena assāsapassāsapaṭibaddhe pañcavokārasatte gaṇhāti. Bhavantīti bhūtā. Etena ekavokāracatuvokārasatte gaṇhāti. Atthīti santi, saṃvijjanti.
ஏவங் ‘‘யே கேசி பாணபூ⁴தத்தீ²’’தி இமினா வசனேன து³கத்திகேஹி ஸங்க³ஹேதப்³பே³ ஸப்³பே³ ஸத்தே ஏகஜ்ஜ²ங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி ஸப்³பே³பி தே தஸா வா தா²வரா வா அனவஸேஸாதி இமினா து³கேன ஸங்க³ஹெத்வா த³ஸ்ஸேதி.
Evaṃ ‘‘ye keci pāṇabhūtatthī’’ti iminā vacanena dukattikehi saṅgahetabbe sabbe satte ekajjhaṃ dassetvā idāni sabbepi te tasā vā thāvarā vā anavasesāti iminā dukena saṅgahetvā dasseti.
தத்த² தஸந்தீதி தஸா, ஸதண்ஹானங் ஸப⁴யானஞ்சேதங் அதி⁴வசனங். திட்ட²ந்தீதி தா²வரா, பஹீனதண்ஹாப⁴யானங் அரஹதங் ஏதங் அதி⁴வசனங். நத்தி² தேஸங் அவஸேஸந்தி அனவஸேஸா, ஸப்³பே³பீதி வுத்தங் ஹோதி. யஞ்ச து³தியகா³தா²ய அந்தே வுத்தங், தங் ஸப்³ப³து³கதிகேஹி ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங் – யே கேசி பாணபூ⁴தத்தி² தஸா வா தா²வரா வா அனவஸேஸா, இமேபி ஸப்³பே³ ஸத்தா ப⁴வந்து ஸுகி²தத்தா. ஏவங் யாவ பூ⁴தா வா ஸம்ப⁴வேஸீ வா இமேபி ஸப்³பே³ ஸத்தா ப⁴வந்து ஸுகி²தத்தாதி.
Tattha tasantīti tasā, sataṇhānaṃ sabhayānañcetaṃ adhivacanaṃ. Tiṭṭhantīti thāvarā, pahīnataṇhābhayānaṃ arahataṃ etaṃ adhivacanaṃ. Natthi tesaṃ avasesanti anavasesā, sabbepīti vuttaṃ hoti. Yañca dutiyagāthāya ante vuttaṃ, taṃ sabbadukatikehi sambandhitabbaṃ – ye keci pāṇabhūtatthi tasā vā thāvarā vā anavasesā, imepi sabbe sattā bhavantu sukhitattā. Evaṃ yāva bhūtā vā sambhavesī vā imepi sabbe sattā bhavantu sukhitattāti.
இதா³னி தீ³க⁴ரஸ்ஸமஜ்ஜி²மாதி³திகத்தயதீ³பகேஸு தீ³கா⁴ வாதிஆதீ³ஸு ச²ஸு பதே³ஸு தீ³கா⁴தி தீ³க⁴த்தபா⁴வா நாக³மச்ச²கோ³தா⁴த³யோ. அனேகப்³யாமஸதப்பமாணாபி ஹி மஹாஸமுத்³தே³ நாகா³னங் அத்தபா⁴வா அனேகயோஜனப்பமாணாபி மச்ச²கோ³தா⁴தீ³னங் அத்தபா⁴வா ஹொந்தி. மஹந்தாதி மஹந்தத்தபா⁴வா ஜலே மச்ச²கச்ச²பாத³யோ, த²லே ஹத்தி²னாகா³த³யோ, அமனுஸ்ஸேஸு தா³னவாத³யோ. ஆஹ ச – ‘‘ராஹுக்³க³ங் அத்தபா⁴வீன’’ந்தி (அ॰ நி॰ 4.15). தஸ்ஸ ஹி அத்தபா⁴வோ உப்³பே³தே⁴ன சத்தாரி யோஜனஸஹஸ்ஸானி அட்ட² ச யோஜனஸதானி, பா³ஹூ த்³வாத³ஸயோஜனஸதபரிமாணா, பஞ்ஞாஸயோஜனங் ப⁴முகந்தரங், ததா² அங்கு³லந்தரிகா, ஹத்த²தலானி த்³வே யோஜனஸதானீதி. மஜ்ஜி²மாதி அஸ்ஸகோ³ணமஹிங்ஸஸூகராதீ³னங் அத்தபா⁴வா. ரஸ்ஸகாதி தாஸு தாஸு ஜாதீஸு வாமனாத³யோ தீ³க⁴மஜ்ஜி²மேஹி ஓமகப்பமாணா ஸத்தா. அணுகாதி மங்ஸசக்கு²ஸ்ஸ அகோ³சரா, தி³ப்³ப³சக்கு²விஸயா உத³காதீ³ஸு நிப்³ப³த்தா ஸுகு²மத்தபா⁴வா ஸத்தா, ஊகாத³யோ வா. அபிச யே தாஸு தாஸு ஜாதீஸு மஹந்தமஜ்ஜி²மேஹி தூ²லமஜ்ஜி²மேஹி ச ஓமகப்பமாணா ஸத்தா, தே அணுகாதி வேதி³தப்³பா³. தூ²லாதி பரிமண்ட³லத்தபா⁴வா மச்ச²கும்மஸிப்பிகஸம்பு³காத³யோ ஸத்தா.
Idāni dīgharassamajjhimāditikattayadīpakesu dīghā vātiādīsu chasu padesu dīghāti dīghattabhāvā nāgamacchagodhādayo. Anekabyāmasatappamāṇāpi hi mahāsamudde nāgānaṃ attabhāvā anekayojanappamāṇāpi macchagodhādīnaṃ attabhāvā honti. Mahantāti mahantattabhāvā jale macchakacchapādayo, thale hatthināgādayo, amanussesu dānavādayo. Āha ca – ‘‘rāhuggaṃ attabhāvīna’’nti (a. ni. 4.15). Tassa hi attabhāvo ubbedhena cattāri yojanasahassāni aṭṭha ca yojanasatāni, bāhū dvādasayojanasataparimāṇā, paññāsayojanaṃ bhamukantaraṃ, tathā aṅgulantarikā, hatthatalāni dve yojanasatānīti. Majjhimāti assagoṇamahiṃsasūkarādīnaṃ attabhāvā. Rassakāti tāsu tāsu jātīsu vāmanādayo dīghamajjhimehi omakappamāṇā sattā. Aṇukāti maṃsacakkhussa agocarā, dibbacakkhuvisayā udakādīsu nibbattā sukhumattabhāvā sattā, ūkādayo vā. Apica ye tāsu tāsu jātīsu mahantamajjhimehi thūlamajjhimehi ca omakappamāṇā sattā, te aṇukāti veditabbā. Thūlāti parimaṇḍalattabhāvā macchakummasippikasambukādayo sattā.
147. ஏவங் தீஹி திகேஹி அனவஸேஸதோ ஸத்தே த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி ‘‘தி³ட்டா² வா யேவ அதி³ட்டா²’’திஆதீ³ஹி தீஹி து³கேஹிபி தே ஸங்க³ஹெத்வா த³ஸ்ஸேதி.
147. Evaṃ tīhi tikehi anavasesato satte dassetvā idāni ‘‘diṭṭhā vā yeva adiṭṭhā’’tiādīhi tīhi dukehipi te saṅgahetvā dasseti.
தத்த² தி³ட்டா²தி யே அத்தனோ சக்கு²ஸ்ஸ ஆபாத²மாக³தவஸேன தி³ட்ட²புப்³பா³. அதி³ட்டா²தி யே பரஸமுத்³த³பரஸேலபரசக்கவாளாதீ³ஸு டி²தா. ‘‘யேவ தூ³ரே வஸந்தி அவிதூ³ரே’’தி இமினா பன து³கேன அத்தனோ அத்தபா⁴வஸ்ஸ தூ³ரே ச அவிதூ³ரே ச வஸந்தே ஸத்தே த³ஸ்ஸேதி. தே உபாதா³யுபாதா³வஸேன வேதி³தப்³பா³. அத்தனோ ஹி காயே வஸந்தா ஸத்தா அவிதூ³ரே, ப³ஹிகாயே வஸந்தா தூ³ரே. ததா² அந்தோஉபசாரே வஸந்தா அவிதூ³ரே, ப³ஹிஉபசாரே வஸந்தா தூ³ரே. அத்தனோ விஹாரே கா³மே ஜனபதே³ தீ³பே சக்கவாளே வஸந்தா அவிதூ³ரே, பரசக்கவாளே வஸந்தா தூ³ரே வஸந்தீதி வுச்சந்தி.
Tattha diṭṭhāti ye attano cakkhussa āpāthamāgatavasena diṭṭhapubbā. Adiṭṭhāti ye parasamuddaparaselaparacakkavāḷādīsu ṭhitā. ‘‘Yeva dūre vasanti avidūre’’ti iminā pana dukena attano attabhāvassa dūre ca avidūre ca vasante satte dasseti. Te upādāyupādāvasena veditabbā. Attano hi kāye vasantā sattā avidūre, bahikāye vasantā dūre. Tathā antoupacāre vasantā avidūre, bahiupacāre vasantā dūre. Attano vihāre gāme janapade dīpe cakkavāḷe vasantā avidūre, paracakkavāḷe vasantā dūre vasantīti vuccanti.
பூ⁴தாதி ஜாதா, அபி⁴னிப்³ப³த்தா. யே பூ⁴தா ஏவ, ந புன ப⁴விஸ்ஸந்தீதி ஸங்க்²யங் க³ச்ச²ந்தி, தேஸங் கீ²ணாஸவானமேதங் அதி⁴வசனங். ஸம்ப⁴வமேஸந்தீதி ஸம்ப⁴வேஸீ. அப்பஹீனப⁴வஸங்யோஜனத்தா ஆயதிம்பி ஸம்ப⁴வங் ஏஸந்தானங் ஸெக்க²புது²ஜ்ஜனானமேதங் அதி⁴வசனங். அத² வா சதூஸு யோனீஸு அண்ட³ஜஜலாபு³ஜா ஸத்தா யாவ அண்ட³கோஸங் வத்தி²கோஸஞ்ச ந பி⁴ந்த³ந்தி, தாவ ஸம்ப⁴வேஸீ நாம. அண்ட³கோஸங் வத்தி²கோஸஞ்ச பி⁴ந்தி³த்வா ப³ஹி நிக்க²ந்தா பூ⁴தா நாம. ஸங்ஸேத³ஜா ஓபபாதிகா ச பட²மசித்தக்க²ணே ஸம்ப⁴வேஸீ நாம. து³தியசித்தக்க²ணதோ பபு⁴தி பூ⁴தா நாம. யேன வா இரியாபதே²ன ஜாயந்தி, யாவ ததோ அஞ்ஞங் ந பாபுணந்தி, தாவ ஸம்ப⁴வேஸீ நாம. ததோ பரங் பூ⁴தாதி.
Bhūtāti jātā, abhinibbattā. Ye bhūtā eva, na puna bhavissantīti saṅkhyaṃ gacchanti, tesaṃ khīṇāsavānametaṃ adhivacanaṃ. Sambhavamesantīti sambhavesī. Appahīnabhavasaṃyojanattā āyatimpi sambhavaṃ esantānaṃ sekkhaputhujjanānametaṃ adhivacanaṃ. Atha vā catūsu yonīsu aṇḍajajalābujā sattā yāva aṇḍakosaṃ vatthikosañca na bhindanti, tāva sambhavesī nāma. Aṇḍakosaṃ vatthikosañca bhinditvā bahi nikkhantā bhūtā nāma. Saṃsedajā opapātikā ca paṭhamacittakkhaṇe sambhavesī nāma. Dutiyacittakkhaṇato pabhuti bhūtā nāma. Yena vā iriyāpathena jāyanti, yāva tato aññaṃ na pāpuṇanti, tāva sambhavesī nāma. Tato paraṃ bhūtāti.
148. ஏவங் ப⁴க³வா ‘‘ஸுகி²னோ வா’’திஆதீ³ஹி அட்³ட⁴தெய்யாஹி கா³தா²ஹி நானப்பகாரதோ தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் ஹிதஸுகா²க³மபத்த²னாவஸேன ஸத்தேஸு மெத்தாபா⁴வனங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அஹிதது³க்கா²னாக³மபத்த²னாவஸேனாபி தங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ந பரோ பரங் நிகுப்³பே³தா²’’தி. ஏஸ போராணபாடோ², இதா³னி பன ‘‘பரங் ஹீ’’திபி பட²ந்தி, அயங் ந ஸோப⁴னோ.
148. Evaṃ bhagavā ‘‘sukhino vā’’tiādīhi aḍḍhateyyāhi gāthāhi nānappakārato tesaṃ bhikkhūnaṃ hitasukhāgamapatthanāvasena sattesu mettābhāvanaṃ dassetvā idāni ahitadukkhānāgamapatthanāvasenāpi taṃ dassento āha ‘‘na paro paraṃ nikubbethā’’ti. Esa porāṇapāṭho, idāni pana ‘‘paraṃ hī’’tipi paṭhanti, ayaṃ na sobhano.
தத்த² பரோதி பரஜனோ. பரந்தி பரஜனங். ந நிகுப்³பே³தா²தி ந வஞ்செய்ய. நாதிமஞ்ஞேதா²தி ந அதிக்கமித்வா மஞ்ஞெய்ய. கத்த²சீதி கத்த²சி ஓகாஸே, கா³மே வா நிக³மே வா கெ²த்தே வா ஞாதிமஜ்ஜே² வா பூக³மஜ்ஜே² வாதிஆதி³. நந்தி ஏதங். கஞ்சீதி யங் கஞ்சி க²த்தியங் வா ப்³ராஹ்மணங் வா க³ஹட்ட²ங் வா பப்³ப³ஜிதங் வா ஸுக³தங் வா து³க்³க³தங் வாதிஆதி³. ப்³யாரோஸனா படிக⁴ஸஞ்ஞாதி காயவசீவிகாரேஹி ப்³யாரோஸனாய ச, மனோவிகாரேன படிக⁴ஸஞ்ஞாய ச. ‘‘ப்³யாரோஸனாய படிக⁴ஸஞ்ஞாயா’’தி ஹி வத்தப்³பே³ ‘‘ப்³யாரோஸனா படிக⁴ஸஞ்ஞா’’தி வுச்சதி யதா² ‘‘ஸம்ம த³ஞ்ஞாய விமுத்தா’’தி வத்தப்³பே³ ‘‘ஸம்ம த³ஞ்ஞா விமுத்தா’’தி, யதா² ச ‘‘அனுபுப்³ப³ஸிக்கா²ய அனுபுப்³ப³கிரியாய அனுபுப்³ப³படிபதா³யா’’தி வத்தப்³பே³ ‘‘அனுபுப்³ப³ஸிக்கா² அனுபுப்³ப³கிரியா அனுபுப்³ப³படிபதா³’’தி (அ॰ நி॰ 8.19; உதா³॰ 45; சூளவ॰ 385). நாஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ து³க்க²மிச்செ²ய்யாதி அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ து³க்க²ங் ந இச்செ²ய்ய. கிங் வுத்தங் ஹோதி? ந கேவலங் ‘‘ஸுகி²னோ வா கே²மினோ வா ஹொந்தூ’’திஆதி³ மனஸிகாரவஸேனேவ மெத்தங் பா⁴வெய்ய. கிங் பன ‘‘அஹோ வத யோ கோசி பரபுக்³க³லோ யங் கஞ்சி பரபுக்³க³லங் வஞ்சனாதீ³ஹி நிகதீஹி ந நிகுப்³பே³த², ஜாதிஆதீ³ஹி ச நவஹி மானவத்தூ²ஹி கத்த²சி பதே³ஸே யங் கஞ்சி பரபுக்³க³லங் நாதிமஞ்ஞெய்ய, அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ச ப்³யாரோஸனாய வா படிக⁴ஸஞ்ஞாய வா து³க்க²ங் ந இச்செ²ய்யா’’தி ஏவம்பி மனஸி கரொந்தோ பா⁴வெய்யாதி.
Tattha paroti parajano. Paranti parajanaṃ. Na nikubbethāti na vañceyya. Nātimaññethāti na atikkamitvā maññeyya. Katthacīti katthaci okāse, gāme vā nigame vā khette vā ñātimajjhe vā pūgamajjhe vātiādi. Nanti etaṃ. Kañcīti yaṃ kañci khattiyaṃ vā brāhmaṇaṃ vā gahaṭṭhaṃ vā pabbajitaṃ vā sugataṃ vā duggataṃ vātiādi. Byārosanā paṭighasaññāti kāyavacīvikārehi byārosanāya ca, manovikārena paṭighasaññāya ca. ‘‘Byārosanāya paṭighasaññāyā’’ti hi vattabbe ‘‘byārosanā paṭighasaññā’’ti vuccati yathā ‘‘samma daññāya vimuttā’’ti vattabbe ‘‘samma daññā vimuttā’’ti, yathā ca ‘‘anupubbasikkhāya anupubbakiriyāya anupubbapaṭipadāyā’’ti vattabbe ‘‘anupubbasikkhā anupubbakiriyā anupubbapaṭipadā’’ti (a. ni. 8.19; udā. 45; cūḷava. 385). Nāññamaññassa dukkhamiccheyyāti aññamaññassa dukkhaṃ na iccheyya. Kiṃ vuttaṃ hoti? Na kevalaṃ ‘‘sukhino vā khemino vā hontū’’tiādi manasikāravaseneva mettaṃ bhāveyya. Kiṃ pana ‘‘aho vata yo koci parapuggalo yaṃ kañci parapuggalaṃ vañcanādīhi nikatīhi na nikubbetha, jātiādīhi ca navahi mānavatthūhi katthaci padese yaṃ kañci parapuggalaṃ nātimaññeyya, aññamaññassa ca byārosanāya vā paṭighasaññāya vā dukkhaṃ na iccheyyā’’ti evampi manasi karonto bhāveyyāti.
149. ஏவங் அஹிதது³க்கா²னாக³மபத்த²னாவஸேன அத்த²தோ மெத்தாபா⁴வனங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி தமேவ உபமாய த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘மாதா யதா² நியங் புத்த’’ந்தி.
149. Evaṃ ahitadukkhānāgamapatthanāvasena atthato mettābhāvanaṃ dassetvā idāni tameva upamāya dassento āha ‘‘mātā yathā niyaṃ putta’’nti.
தஸ்ஸத்தோ² – யதா² மாதா நியங் புத்தங் அத்தனி ஜாதங் ஓரஸங் புத்தங், தஞ்ச ஏகபுத்தமேவ ஆயுஸா அனுரக்கே², தஸ்ஸ து³க்கா²க³மபடிபா³ஹனத்த²ங் அத்தனோ ஆயும்பி சஜித்வா தங் அனுரக்கே², ஏவம்பி ஸப்³ப³பூ⁴தேஸு இத³ங் மெத்தமானஸங் பா⁴வயே, புனப்புனங் ஜனயே வட்³ட⁴யே, தஞ்ச அபரிமாணஸத்தாரம்மணவஸேன ஏகஸ்மிங் வா ஸத்தே அனவஸேஸப²ரணவஸேன அபரிமாணங் பா⁴வயேதி.
Tassattho – yathā mātā niyaṃ puttaṃ attani jātaṃ orasaṃ puttaṃ, tañca ekaputtameva āyusā anurakkhe, tassa dukkhāgamapaṭibāhanatthaṃ attano āyumpi cajitvā taṃ anurakkhe, evampi sabbabhūtesu idaṃ mettamānasaṃ bhāvaye, punappunaṃ janaye vaḍḍhaye, tañca aparimāṇasattārammaṇavasena ekasmiṃ vā satte anavasesapharaṇavasena aparimāṇaṃ bhāvayeti.
150. ஏவங் ஸப்³பா³காரேன மெத்தாபா⁴வனங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி தஸ்ஸேவ வட்³ட⁴னங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘மெத்தஞ்ச ஸப்³ப³லோகஸ்மீ’’தி.
150. Evaṃ sabbākārena mettābhāvanaṃ dassetvā idāni tasseva vaḍḍhanaṃ dassento āha ‘‘mettañca sabbalokasmī’’ti.
தத்த² மிஜ்ஜதி தாயதி சாதி மித்தோ, ஹிதஜ்ஜா²ஸயதாய ஸினிய்ஹதி, அஹிதாக³மதோ ரக்க²தி சாதி அத்தோ². மித்தஸ்ஸ பா⁴வோ மெத்தங். ஸப்³ப³ஸ்மிந்தி அனவஸேஸே. லோகஸ்மிந்தி ஸத்தலோகே. மனஸி ப⁴வந்தி மானஸங். தஞ்ஹி சித்தஸம்பயுத்தத்தா ஏவங் வுத்தங். பா⁴வயேதி வட்³ட⁴யே. நாஸ்ஸ பரிமாணந்தி அபரிமாணங், அப்பமாணஸத்தாரம்மணதாய ஏவங் வுத்தங். உத்³த⁴ந்தி உபரி. தேன அரூபப⁴வங் க³ண்ஹாதி. அதோ⁴தி ஹெட்டா². தேன காமப⁴வங் க³ண்ஹாதி. திரியந்தி வேமஜ்ஜ²ங். தேன ரூபப⁴வங் க³ண்ஹாதி. அஸம்பா³த⁴ந்தி ஸம்பா³த⁴விரஹிதங், பி⁴ன்னஸீமந்தி வுத்தங் ஹோதி. ஸீமா நாம பச்சத்தி²கோ வுச்சதி, தஸ்மிம்பி பவத்தந்தி அத்தோ². அவேரந்தி வேரவிரஹிதங், அந்தரந்தராபி வேரசேதனாபாதுபா⁴வவிரஹிதந்தி வுத்தங் ஹோதி. அஸபத்தந்தி விக³தபச்சத்தி²கங். மெத்தாவிஹாரீ ஹி புக்³க³லோ மனுஸ்ஸானங் பியோ ஹோதி, அமனுஸ்ஸானங் பியோ ஹோதி, நாஸ்ஸ கோசி பச்சத்தி²கோ ஹோதி, தேனஸ்ஸ தங் மானஸங் விக³தபச்சத்தி²கத்தா ‘‘அஸபத்த’’ந்தி வுச்சதி. பரியாயவசனஞ்ஹி ஏதங், யதி³த³ங் பச்சத்தி²கோ ஸபத்தோதி. அயங் அனுபத³தோ அத்த²வண்ணனா.
Tattha mijjati tāyati cāti mitto, hitajjhāsayatāya siniyhati, ahitāgamato rakkhati cāti attho. Mittassa bhāvo mettaṃ. Sabbasminti anavasese. Lokasminti sattaloke. Manasi bhavanti mānasaṃ. Tañhi cittasampayuttattā evaṃ vuttaṃ. Bhāvayeti vaḍḍhaye. Nāssa parimāṇanti aparimāṇaṃ, appamāṇasattārammaṇatāya evaṃ vuttaṃ. Uddhanti upari. Tena arūpabhavaṃ gaṇhāti. Adhoti heṭṭhā. Tena kāmabhavaṃ gaṇhāti. Tiriyanti vemajjhaṃ. Tena rūpabhavaṃ gaṇhāti. Asambādhanti sambādhavirahitaṃ, bhinnasīmanti vuttaṃ hoti. Sīmā nāma paccatthiko vuccati, tasmimpi pavattanti attho. Averanti veravirahitaṃ, antarantarāpi veracetanāpātubhāvavirahitanti vuttaṃ hoti. Asapattanti vigatapaccatthikaṃ. Mettāvihārī hi puggalo manussānaṃ piyo hoti, amanussānaṃ piyo hoti, nāssa koci paccatthiko hoti, tenassa taṃ mānasaṃ vigatapaccatthikattā ‘‘asapatta’’nti vuccati. Pariyāyavacanañhi etaṃ, yadidaṃ paccatthiko sapattoti. Ayaṃ anupadato atthavaṇṇanā.
அயங் பனெத்த² அதி⁴ப்பேதத்த²வண்ணனா – யதே³தங் ‘‘ஏவம்பி ஸப்³ப³பூ⁴தேஸு மானஸங் பா⁴வயே அபரிமாண’’ந்தி வுத்தங். தஞ்சேதங் அபரிமாணங் மெத்தங் மானஸங் ஸப்³ப³லோகஸ்மிங் பா⁴வயே வட்³ட⁴யே, வுட்³டி⁴ங், விரூள்ஹிங், வேபுல்லங் க³மயே. கத²ங்? உத்³த⁴ங் அதோ⁴ ச திரியஞ்ச, உத்³த⁴ங் யாவ ப⁴வக்³கா³, அதோ⁴ யாவ அவீசிதோ, திரியங் யாவ அவஸேஸதி³ஸா. உத்³த⁴ங் வா ஆருப்பங், அதோ⁴ காமதா⁴துங், திரியங் ரூபதா⁴துங் அனவஸேஸங் ப²ரந்தோ. ஏவங் பா⁴வெந்தோபி ச தங் யதா² அஸம்பா³த⁴ங், அவேரங், அஸபத்தஞ்ச, ஹோதி ததா² ஸம்பா³த⁴வேரஸபத்தாபா⁴வங் கரொந்தோ பா⁴வயே. யங் வா தங் பா⁴வனாஸம்பத³ங் பத்தங் ஸப்³ப³த்த² ஓகாஸலாப⁴வஸேன அஸம்பா³த⁴ங். அத்தனோ பரேஸு ஆகா⁴தபடிவினயேன அவேரங், அத்தனி ச பரேஸங் ஆகா⁴தபடிவினயேன அஸபத்தங் ஹோதி, தங் அஸம்பா³த⁴ங் அவேரங் அஸபத்தங் அபரிமாணங் மெத்தங் மானஸங் உத்³த⁴ங் அதோ⁴ திரியஞ்சாதி திவித⁴பரிச்சே²தே³ ஸப்³ப³லோகஸ்மிங் பா⁴வயே வட்³ட⁴யேதி.
Ayaṃ panettha adhippetatthavaṇṇanā – yadetaṃ ‘‘evampi sabbabhūtesu mānasaṃ bhāvaye aparimāṇa’’nti vuttaṃ. Tañcetaṃ aparimāṇaṃ mettaṃ mānasaṃ sabbalokasmiṃ bhāvaye vaḍḍhaye, vuḍḍhiṃ, virūḷhiṃ, vepullaṃ gamaye. Kathaṃ? Uddhaṃ adho ca tiriyañca, uddhaṃ yāva bhavaggā, adho yāva avīcito, tiriyaṃ yāva avasesadisā. Uddhaṃ vā āruppaṃ, adho kāmadhātuṃ, tiriyaṃ rūpadhātuṃ anavasesaṃ pharanto. Evaṃ bhāventopi ca taṃ yathā asambādhaṃ, averaṃ, asapattañca, hoti tathā sambādhaverasapattābhāvaṃ karonto bhāvaye. Yaṃ vā taṃ bhāvanāsampadaṃ pattaṃ sabbattha okāsalābhavasena asambādhaṃ. Attano paresu āghātapaṭivinayena averaṃ, attani ca paresaṃ āghātapaṭivinayena asapattaṃ hoti, taṃ asambādhaṃ averaṃ asapattaṃ aparimāṇaṃ mettaṃ mānasaṃ uddhaṃ adho tiriyañcāti tividhaparicchede sabbalokasmiṃ bhāvaye vaḍḍhayeti.
151. ஏவங் மெத்தாபா⁴வனாய வட்³ட⁴னங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி தங் பா⁴வனமனுயுத்தஸ்ஸ விஹரதோ இரியாபத²னியமாபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘திட்ட²ங் சரங்…பே॰… அதி⁴ட்டெ²ய்யா’’தி.
151. Evaṃ mettābhāvanāya vaḍḍhanaṃ dassetvā idāni taṃ bhāvanamanuyuttassa viharato iriyāpathaniyamābhāvaṃ dassento āha ‘‘tiṭṭhaṃ caraṃ…pe… adhiṭṭheyyā’’ti.
தஸ்ஸத்தோ² – ஏவமேதங் மெத்தங் மானஸங் பா⁴வெந்தோ ஸோ ‘‘நிஸீத³தி பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா, உஜுங் காயங் பணிதா⁴யா’’திஆதீ³ஸு (தீ³॰ நி॰ 2.374; ம॰ நி॰ 1.107; விப⁴॰ 508) விய இரியாபத²னியமங் அகத்வா யதா²ஸுக²ங் அஞ்ஞதரஞ்ஞதரஇரியாபத²பா³த⁴னவினோத³னங் கரொந்தோ திட்ட²ங் வா சரங் வா நிஸின்னோ வா ஸயானோ வா யாவதா விக³தமித்³தோ⁴ அஸ்ஸ, அத² ஏதங் மெத்தாஜா²னஸ்ஸதிங் அதி⁴ட்டெ²ய்ய.
Tassattho – evametaṃ mettaṃ mānasaṃ bhāvento so ‘‘nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā, ujuṃ kāyaṃ paṇidhāyā’’tiādīsu (dī. ni. 2.374; ma. ni. 1.107; vibha. 508) viya iriyāpathaniyamaṃ akatvā yathāsukhaṃ aññataraññatarairiyāpathabādhanavinodanaṃ karonto tiṭṭhaṃ vā caraṃ vā nisinno vā sayāno vā yāvatā vigatamiddho assa, atha etaṃ mettājhānassatiṃ adhiṭṭheyya.
அத² வா ஏவங் மெத்தாபா⁴வனாய வட்³ட⁴னங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி வஸீபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘திட்ட²ங் சர’’ந்தி. வஸிப்பத்தோ ஹி திட்ட²ங் வா சரங் வா நிஸின்னோ வா ஸயானோ வா யாவதா இரியாபதே²ன ஏதங் மெத்தாஜா²னஸ்ஸதிங் அதி⁴ட்டா²துகாமோ ஹோதி. அத² வா திட்ட²ங் வா சரங் வாதி ந தஸ்ஸ டா²னாதீ³னி அந்தராயகரானி ஹொந்தி, அபிச கோ² ஸோ யாவதா ஏதங் மெத்தாஜா²னஸ்ஸதிங் அதி⁴ட்டா²துகாமோ ஹோதி, தாவதா விதமித்³தோ⁴ ஹுத்வா அதி⁴ட்டா²தி, நத்தி² தஸ்ஸ தத்த² த³ந்தா⁴யிதத்தங். தேனாஹ ‘‘திட்ட²ங் சரங் நிஸின்னோ வ ஸயானோ, யாவதாஸ்ஸ விதமித்³தோ⁴. ஏதங் ஸதிங் அதி⁴ட்டெ²ய்யா’’தி.
Atha vā evaṃ mettābhāvanāya vaḍḍhanaṃ dassetvā idāni vasībhāvaṃ dassento āha ‘‘tiṭṭhaṃ cara’’nti. Vasippatto hi tiṭṭhaṃ vā caraṃ vā nisinno vā sayāno vā yāvatā iriyāpathena etaṃ mettājhānassatiṃ adhiṭṭhātukāmo hoti. Atha vā tiṭṭhaṃ vā caraṃ vāti na tassa ṭhānādīni antarāyakarāni honti, apica kho so yāvatā etaṃ mettājhānassatiṃ adhiṭṭhātukāmo hoti, tāvatā vitamiddho hutvā adhiṭṭhāti, natthi tassa tattha dandhāyitattaṃ. Tenāha ‘‘tiṭṭhaṃ caraṃ nisinno va sayāno, yāvatāssa vitamiddho. Etaṃ satiṃ adhiṭṭheyyā’’ti.
தஸ்ஸாயமதி⁴ப்பாயோ – யங் தங் ‘‘மெத்தஞ்ச ஸப்³ப³லோகஸ்மி, மானஸங் பா⁴வயே’’தி வுத்தங், தங் ததா² பா⁴வயே, யதா² டா²னாதீ³ஸு யாவதா இரியாபதே²ன, டா²னாதீ³னி வா அனாதி³யித்வா யாவதா ஏதங் மெத்தாஜா²னஸ்ஸதிங் அதி⁴ட்டா²துகாமோ அஸ்ஸ, தாவதா விதமித்³தோ⁴ ஹுத்வா ஏதங் ஸதிங் அதி⁴ட்டெ²ய்யாதி.
Tassāyamadhippāyo – yaṃ taṃ ‘‘mettañca sabbalokasmi, mānasaṃ bhāvaye’’ti vuttaṃ, taṃ tathā bhāvaye, yathā ṭhānādīsu yāvatā iriyāpathena, ṭhānādīni vā anādiyitvā yāvatā etaṃ mettājhānassatiṃ adhiṭṭhātukāmo assa, tāvatā vitamiddho hutvā etaṃ satiṃ adhiṭṭheyyāti.
ஏவங் மெத்தாபா⁴வனாய வஸீபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஏதங் ஸதிங் அதி⁴ட்டெ²ய்யா’’தி தஸ்மிங் மெத்தாவிஹாரே நியோஜெத்வா இதா³னி தங் விஹாரங் து²னந்தோ ஆஹ ‘‘ப்³ரஹ்மமேதங் விஹாரமித⁴மாஹூ’’தி.
Evaṃ mettābhāvanāya vasībhāvaṃ dassento ‘‘etaṃ satiṃ adhiṭṭheyyā’’ti tasmiṃ mettāvihāre niyojetvā idāni taṃ vihāraṃ thunanto āha ‘‘brahmametaṃvihāramidhamāhū’’ti.
தஸ்ஸத்தோ² – ய்வாயங் ‘‘ஸுகி²னோவ கே²மினோ ஹொந்தூ’’திஆதி³ங் கத்வா யாவ ‘‘ஏதங் ஸதிங் அதி⁴ட்டெ²ய்யா’’தி ஸங்வண்ணிதோ மெத்தாவிஹாரோ, ஏதங் சதூஸு தி³ப்³ப³ப்³ரஹ்மஅரியஇரியாபத²விஹாரேஸு நித்³தோ³ஸத்தா அத்தனோபி பரேஸம்பி அத்த²கரத்தா ச இத⁴ அரியஸ்ஸ த⁴ம்மவினயே ப்³ரஹ்மவிஹாரமாஹு, ஸெட்ட²விஹாரமாஹூதி. யதோ ஸததங் ஸமிதங் அப்³போ³கிண்ணங் திட்ட²ங் சரங் நிஸின்னோ வா ஸயானோ வா யாவதாஸ்ஸ விதமித்³தோ⁴, ஏதங் ஸதிங் அதி⁴ட்டெ²ய்யாதி.
Tassattho – yvāyaṃ ‘‘sukhinova khemino hontū’’tiādiṃ katvā yāva ‘‘etaṃ satiṃ adhiṭṭheyyā’’ti saṃvaṇṇito mettāvihāro, etaṃ catūsu dibbabrahmaariyairiyāpathavihāresu niddosattā attanopi paresampi atthakarattā ca idha ariyassa dhammavinaye brahmavihāramāhu, seṭṭhavihāramāhūti. Yato satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ tiṭṭhaṃ caraṃ nisinno vā sayāno vā yāvatāssa vitamiddho, etaṃ satiṃ adhiṭṭheyyāti.
152. ஏவங் ப⁴க³வா தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் நானப்பகாரதோ மெத்தாபா⁴வனங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி யஸ்மா மெத்தா ஸத்தாரம்மணத்தா அத்ததி³ட்டி²யா ஆஸன்னா ஹோதி தஸ்மா தி³ட்டி²க³ஹணனிஸேத⁴னமுகே²ன தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் ததே³வ மெத்தாஜா²னங் பாத³கங் கத்வா அரியபூ⁴மிப்பத்திங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தி³ட்டி²ஞ்ச அனுபக்³க³ம்மா’’தி. இமாய கா³தா²ய தே³ஸனங் ஸமாபேஸி.
152. Evaṃ bhagavā tesaṃ bhikkhūnaṃ nānappakārato mettābhāvanaṃ dassetvā idāni yasmā mettā sattārammaṇattā attadiṭṭhiyā āsannā hoti tasmā diṭṭhigahaṇanisedhanamukhena tesaṃ bhikkhūnaṃ tadeva mettājhānaṃ pādakaṃ katvā ariyabhūmippattiṃ dassento āha ‘‘diṭṭhiñca anupaggammā’’ti. Imāya gāthāya desanaṃ samāpesi.
தஸ்ஸத்தோ² – ய்வாயங் ‘‘ப்³ரஹ்மமேதங் விஹாரமித⁴மாஹூ’’தி ஸங்வண்ணிதோ மெத்தாஜா²னவிஹாரோ, ததோ வுட்டா²ய யே தத்த² விதக்கவிசாராத³யோ த⁴ம்மா, தே, தேஸஞ்ச வத்தா²தி³அனுஸாரேன ரூபத⁴ம்மே பரிக்³க³ஹெத்வா இமினா நாமரூபபரிச்சே²தே³ன ‘‘ஸுத்³த⁴ஸங்கா²ரபுஞ்ஜோயங், ந இத⁴ ஸத்தூபலப்³ப⁴தீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 1.171) ஏவங் தி³ட்டி²ஞ்ச அனுபக்³க³ம்ம அனுபுப்³பே³ன லோகுத்தரஸீலேன ஸீலவா ஹுத்வா லோகுத்தரஸீலஸம்பயுத்தேனேவ ஸோதாபத்திமக்³க³ஸம்மாதி³ட்டி²ஸங்கா²தேன த³ஸ்ஸனேன ஸம்பன்னோ. ததோ பரங் யோபாயங் வத்து²காமேஸு கே³தோ⁴ கிலேஸகாமோ அப்பஹீனோ ஹோதி, தம்பி ஸகதா³கா³மிஅனாகா³மிமக்³கே³ஹி தனுபா⁴வேன அனவஸேஸப்பஹானேன ச காமேஸு கே³த⁴ங் வினெய்ய வினயித்வா வூபஸமெத்வா ந ஹி ஜாது க³ப்³ப⁴ஸெய்ய புன ரேதி ஏகங்ஸேனேவ புன க³ப்³ப⁴ஸெய்யங் ந ஏதி, ஸுத்³தா⁴வாஸேஸு நிப்³ப³த்தித்வா தத்தே²வ அரஹத்தங் பாபுணித்வா பரினிப்³பா³தீதி.
Tassattho – yvāyaṃ ‘‘brahmametaṃ vihāramidhamāhū’’ti saṃvaṇṇito mettājhānavihāro, tato vuṭṭhāya ye tattha vitakkavicārādayo dhammā, te, tesañca vatthādianusārena rūpadhamme pariggahetvā iminā nāmarūpaparicchedena ‘‘suddhasaṅkhārapuñjoyaṃ, na idha sattūpalabbhatī’’ti (saṃ. ni. 1.171) evaṃ diṭṭhiñca anupaggamma anupubbena lokuttarasīlena sīlavā hutvā lokuttarasīlasampayutteneva sotāpattimaggasammādiṭṭhisaṅkhātena dassanena sampanno. Tato paraṃ yopāyaṃ vatthukāmesu gedho kilesakāmo appahīno hoti, tampi sakadāgāmianāgāmimaggehi tanubhāvena anavasesappahānena ca kāmesu gedhaṃ vineyya vinayitvā vūpasametvā na hi jātu gabbhaseyya puna reti ekaṃseneva puna gabbhaseyyaṃ na eti, suddhāvāsesu nibbattitvā tattheva arahattaṃ pāpuṇitvā parinibbātīti.
ஏவங் ப⁴க³வா தே³ஸனங் ஸமாபெத்வா தே பி⁴க்கூ² ஆஹ – ‘‘க³ச்ச²த², பி⁴க்க²வே, தஸ்மிங்யேவ வனஸண்டே³ விஹரத². இமஞ்ச ஸுத்தங் மாஸஸ்ஸ அட்ட²ஸு த⁴ம்மஸ்ஸவனதி³வஸேஸு க³ண்டி³ங் ஆகோடெத்வா உஸ்ஸாரேத², த⁴ம்மகத²ங் கரோத², ஸாகச்ச²த², அனுமோத³த², இத³மேவ கம்மட்டா²னங் ஆஸேவத², பா⁴வேத², ப³ஹுலீகரோத². தேபி வோ அமனுஸ்ஸா தங் பே⁴ரவாரம்மணங் ந த³ஸ்ஸெஸ்ஸந்தி, அஞ்ஞத³த்து² அத்த²காமா ஹிதகாமா ப⁴விஸ்ஸந்தீ’’தி. தே ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ப⁴க³வதோ படிஸ்ஸுணித்வா உட்டா²யாஸனா ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா, பத³க்கி²ணங் கத்வா, தத்த² க³ந்த்வா, ததா² அகங்ஸு. தே³வதாயோ ச ‘‘ப⁴த³ந்தா அம்ஹாகங் அத்த²காமா ஹிதகாமா’’தி பீதிஸோமனஸ்ஸஜாதா ஹுத்வா ஸயமேவ ஸேனாஸனங் ஸம்மஜ்ஜந்தி, உண்ஹோத³கங் படியாதெ³ந்தி, பிட்டி²பரிகம்மபாத³பரிகம்மங் கரொந்தி, ஆரக்க²ங் ஸங்வித³ஹந்தி. தே பி⁴க்கூ² ததே²வ மெத்தங் பா⁴வெத்வா தமேவ ச பாத³கங் கத்வா விபஸ்ஸனங் ஆரபி⁴த்வா ஸப்³பே³வ தஸ்மிங்யேவ அந்தோதேமாஸே அக்³க³ப²லங் அரஹத்தங் பாபுணித்வா மஹாபவாரணாய விஸுத்³தி⁴பவாரணங் பவாரேஸுந்தி.
Evaṃ bhagavā desanaṃ samāpetvā te bhikkhū āha – ‘‘gacchatha, bhikkhave, tasmiṃyeva vanasaṇḍe viharatha. Imañca suttaṃ māsassa aṭṭhasu dhammassavanadivasesu gaṇḍiṃ ākoṭetvā ussāretha, dhammakathaṃ karotha, sākacchatha, anumodatha, idameva kammaṭṭhānaṃ āsevatha, bhāvetha, bahulīkarotha. Tepi vo amanussā taṃ bheravārammaṇaṃ na dassessanti, aññadatthu atthakāmā hitakāmā bhavissantī’’ti. Te ‘‘sādhū’’ti bhagavato paṭissuṇitvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā, padakkhiṇaṃ katvā, tattha gantvā, tathā akaṃsu. Devatāyo ca ‘‘bhadantā amhākaṃ atthakāmā hitakāmā’’ti pītisomanassajātā hutvā sayameva senāsanaṃ sammajjanti, uṇhodakaṃ paṭiyādenti, piṭṭhiparikammapādaparikammaṃ karonti, ārakkhaṃ saṃvidahanti. Te bhikkhū tatheva mettaṃ bhāvetvā tameva ca pādakaṃ katvā vipassanaṃ ārabhitvā sabbeva tasmiṃyeva antotemāse aggaphalaṃ arahattaṃ pāpuṇitvā mahāpavāraṇāya visuddhipavāraṇaṃ pavāresunti.
ஏவஞ்ஹி அத்த²குஸலேன ததா²க³தேன,
Evañhi atthakusalena tathāgatena,
த⁴ம்மிஸ்ஸரேன கதி²தங் கரணீயமத்த²ங்;
Dhammissarena kathitaṃ karaṇīyamatthaṃ;
கத்வானுபு⁴ய்ய பரமங் ஹத³யஸ்ஸ ஸந்திங்,
Katvānubhuyya paramaṃ hadayassa santiṃ,
ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமெந்தி ஸமத்தபஞ்ஞா.
Santaṃ padaṃ abhisamenti samattapaññā.
தஸ்மா ஹி தங் அமதமப்³பு⁴தமரியகந்தங்,
Tasmā hi taṃ amatamabbhutamariyakantaṃ,
ஸந்தங் பத³ங் அபி⁴ஸமேச்ச விஹரிதுகாமோ;
Santaṃ padaṃ abhisamecca viharitukāmo;
விஞ்ஞூ ஜனோ விமலஸீலஸமாதி⁴பஞ்ஞா,
Viññū jano vimalasīlasamādhipaññā,
பே⁴த³ங் கரெய்ய ஸததங் கரணீயமத்த²ந்தி.
Bhedaṃ kareyya satataṃ karaṇīyamatthanti.
பரமத்த²ஜோதிகாய கு²த்³த³க-அட்ட²கதா²ய
Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
ஸுத்தனிபாத-அட்ட²கதா²ய மெத்தஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Suttanipāta-aṭṭhakathāya mettasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / ஸுத்தனிபாதபாளி • Suttanipātapāḷi / 8. மெத்தஸுத்தங் • 8. Mettasuttaṃ