Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)

    നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

    അങ്ഗുത്തരനികായേ

    Aṅguttaranikāye

    അട്ഠകനിപാത-അട്ഠകഥാ

    Aṭṭhakanipāta-aṭṭhakathā

    ൧. പഠമപണ്ണാസകം

    1. Paṭhamapaṇṇāsakaṃ

    ൧. മേത്താവഗ്ഗോ

    1. Mettāvaggo

    ൧. മേത്താസുത്തവണ്ണനാ

    1. Mettāsuttavaṇṇanā

    . അട്ഠകനിപാതസ്സ പഠമേ ആസേവിതായാതി ആദരേന സേവിതായ. ഭാവിതായാതി വഡ്ഢിതായ. ബഹുലീകതായാതി പുനപ്പുനം കതായ. യാനികതായാതി യുത്തയാനസദിസകതായ. വത്ഥുകതായാതി പതിട്ഠാനട്ഠേന വത്ഥു വിയ കതായ. അനുട്ഠിതായാതി പച്ചുപട്ഠിതായ. പരിചിതായാതി സമന്തതോ ചിതായ ഉപചിതായ. സുസമാരദ്ധായാതി സുട്ഠു സമാരദ്ധായ സുകതായ. ആനിസംസാതി ഗുണാ. സുഖം സുപതീതിആദീസു യം വത്തബ്ബം, തം ഏകാദസകനിപാതേ വക്ഖാമ.

    1. Aṭṭhakanipātassa paṭhame āsevitāyāti ādarena sevitāya. Bhāvitāyāti vaḍḍhitāya. Bahulīkatāyāti punappunaṃ katāya. Yānikatāyāti yuttayānasadisakatāya. Vatthukatāyāti patiṭṭhānaṭṭhena vatthu viya katāya. Anuṭṭhitāyāti paccupaṭṭhitāya. Paricitāyāti samantato citāya upacitāya. Susamāraddhāyāti suṭṭhu samāraddhāya sukatāya. Ānisaṃsāti guṇā. Sukhaṃ supatītiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ ekādasakanipāte vakkhāma.

    അപ്പമാണന്തി ഫരണവസേന അപ്പമാണം. തനൂ സംയോജനാ ഹോന്തി, പസ്സതോ ഉപധിക്ഖയന്തി മേത്താപദട്ഠാനായ വിപസ്സനായ അനുക്കമേന ഉപധിക്ഖയസങ്ഖാതം അരഹത്തം പത്തസ്സ ദസ സംയോജനാ പഹീയന്തീതി അത്ഥോ. അഥ വാ തനൂ സംയോജനാ ഹോന്തീതി പടിഘഞ്ചേവ പടിഘസമ്പയുത്തസംയോജനാ ച തനുകാ ഹോന്തി. പസ്സതോ ഉപധിക്ഖയന്തി തേസംയേവ കിലേസൂപധീനം ഖയസങ്ഖാതം മേത്തം അധിഗമവസേന പസ്സന്തസ്സ. കുസലീ തേന ഹോതീതി തേന മേത്തായനേന കുസലോ ഹോതി. സത്തസണ്ഡന്തി സത്തസങ്ഖാതേന സണ്ഡേന സമന്നാഗതം, സത്തഭരിതന്തി അത്ഥോ. വിജേത്വാതി അദണ്ഡേന അസത്ഥേന ധമ്മേനേവ വിജിനിത്വാ. രാജിസയോതി ഇസിസദിസാ ധമ്മികരാജാനോ. യജമാനാതി ദാനാനി ദദമാനാ. അനുപരിയഗാതി വിചരിംസു.

    Appamāṇanti pharaṇavasena appamāṇaṃ. Tanū saṃyojanā honti, passato upadhikkhayanti mettāpadaṭṭhānāya vipassanāya anukkamena upadhikkhayasaṅkhātaṃ arahattaṃ pattassa dasa saṃyojanā pahīyantīti attho. Atha vā tanū saṃyojanā hontīti paṭighañceva paṭighasampayuttasaṃyojanā ca tanukā honti. Passato upadhikkhayanti tesaṃyeva kilesūpadhīnaṃ khayasaṅkhātaṃ mettaṃ adhigamavasena passantassa. Kusalī tena hotīti tena mettāyanena kusalo hoti. Sattasaṇḍanti sattasaṅkhātena saṇḍena samannāgataṃ, sattabharitanti attho. Vijetvāti adaṇḍena asatthena dhammeneva vijinitvā. Rājisayoti isisadisā dhammikarājāno. Yajamānāti dānāni dadamānā. Anupariyagāti vicariṃsu.

    അസ്സമേധന്തിആദീസു പോരാണകരാജകാലേ കിര സസ്സമേധം, പുരിസമേധം, സമ്മാപാസം, വാചാപേയ്യന്തി ചത്താരി സങ്ഗഹവത്ഥൂനി അഹേസും, യേഹി രാജാനോ ലോകം സങ്ഗണ്ഹിംസു. തത്ഥ നിപ്ഫന്നസസ്സതോ ദസമഭാഗഗ്ഗഹണം സസ്സമേധം നാമ, സസ്സസമ്പാദനേ മേധാവിതാതി അത്ഥോ. മഹായോധാനം ഛമാസികം ഭത്തവേതനാനുപ്പദാനം പുരിസമേധം നാമ, പുരിസസങ്ഗണ്ഹനേ മേധാവിതാതി അത്ഥോ. ദലിദ്ദമനുസ്സാനം ഹത്ഥതോ ലേഖം ഗഹേത്വാ തീണി വസ്സാനി വിനാ വഡ്ഢിയാ സഹസ്സദ്വിസഹസ്സമത്തധനാനുപ്പദാനം സമ്മാപാസം നാമ. തഞ്ഹി സമ്മാ മനുസ്സേ പാസേതി ഹദയേ ബന്ധിത്വാ വിയ ഠപേതി, തസ്മാ സമ്മാപാസന്തി വുച്ചതി. ‘‘താത, മാതുലാ’’തിആദിനാ നയേന പന സണ്ഹവാചാഭണനം വാചാപേയ്യം നാമ, പിയവാചാതി അത്ഥോ. ഏവം ചതൂഹി സങ്ഗഹവത്ഥൂഹി സങ്ഗഹിതം രട്ഠം ഇദ്ധഞ്ചേവ ഹോതി, ഫീതഞ്ച, ബഹുഅന്നപാനം, ഖേമം, നിരബ്ബുദം. മനുസ്സാ മുദാ മോദമാനാ ഉരേ പുത്തേ നച്ചേന്താ അപാരുതഘരാ വിഹരന്തി. ഇദം ഘരദ്വാരേസു അഗ്ഗളാനം അഭാവതോ നിരഗ്ഗളന്തി വുച്ചതി. അയം പോരാണികാ പവേണി.

    Assamedhantiādīsu porāṇakarājakāle kira sassamedhaṃ, purisamedhaṃ, sammāpāsaṃ, vācāpeyyanti cattāri saṅgahavatthūni ahesuṃ, yehi rājāno lokaṃ saṅgaṇhiṃsu. Tattha nipphannasassato dasamabhāgaggahaṇaṃ sassamedhaṃ nāma, sassasampādane medhāvitāti attho. Mahāyodhānaṃ chamāsikaṃ bhattavetanānuppadānaṃ purisamedhaṃ nāma, purisasaṅgaṇhane medhāvitāti attho. Daliddamanussānaṃ hatthato lekhaṃ gahetvā tīṇi vassāni vinā vaḍḍhiyā sahassadvisahassamattadhanānuppadānaṃ sammāpāsaṃ nāma. Tañhi sammā manusse pāseti hadaye bandhitvā viya ṭhapeti, tasmā sammāpāsanti vuccati. ‘‘Tāta, mātulā’’tiādinā nayena pana saṇhavācābhaṇanaṃ vācāpeyyaṃ nāma, piyavācāti attho. Evaṃ catūhi saṅgahavatthūhi saṅgahitaṃ raṭṭhaṃ iddhañceva hoti, phītañca, bahuannapānaṃ, khemaṃ, nirabbudaṃ. Manussā mudā modamānā ure putte naccentā apārutagharā viharanti. Idaṃ gharadvāresu aggaḷānaṃ abhāvato niraggaḷanti vuccati. Ayaṃ porāṇikā paveṇi.

    അപരഭാഗേ പന ഓക്കാകരാജകാലേ ബ്രാഹ്മണാ ഇമാനി ചത്താരി സങ്ഗഹവത്ഥൂനി ഇമഞ്ച രട്ഠസമ്പത്തിം പരിവത്തേത്വാ ഉദ്ധംമൂലകം കത്വാ അസ്സമേധം പുരിസമേധന്തിആദികേ പഞ്ച യഞ്ഞേ നാമ അകംസു. തേസു അസ്സമേത്ഥ മേധന്തി വധേന്തീതി അസ്സമേധോ. ദ്വീഹി പരിയഞ്ഞേഹി യജിതബ്ബസ്സ ഏകവീസതിയൂപസ്സ ഏകസ്മിം പച്ഛിമദിവസേയേവ സത്തനവുതിപഞ്ചപസുസതഘാതഭിംസനസ്സ ഠപേത്വാ ഭൂമിഞ്ച പുരിസേ ച അവസേസസബ്ബവിഭവദക്ഖിണസ്സ യഞ്ഞസ്സേതം അധിവചനം. പുരിസമേത്ഥ മേധന്തീതി പുരിസമേധോ. ചതൂഹി പരിയഞ്ഞേഹി യജിതബ്ബസ്സ സദ്ധിം ഭൂമിയാ അസ്സമേധേ വുത്തവിഭവദക്ഖിണസ്സ യഞ്ഞസ്സേതം അധിവചനം. സമ്മമേത്ഥ പാസന്തീതി സമ്മാപാസോ. ദിവസേ ദിവസേ യുഗച്ഛിഗ്ഗളേ പവേസനദണ്ഡകസങ്ഖാതം സമ്മം ഖിപിത്വാ തസ്സ പതിതോകാസേ വേദിം കത്വാ സംഹാരിമേഹി യൂപാദീഹി സരസ്സതീനദിയാ നിമുഗ്ഗോകാസതോ പഭുതി പടിലോമം ഗച്ഛന്തേന യജിതബ്ബസ്സ സത്രയാഗസ്സേതം അധിവചനം. വാജമേത്ഥ പിവന്തീതി വാജപേയ്യോ. ഏകേന പരിയഞ്ഞേന സത്തരസഹി പസൂഹി യജിതബ്ബസ്സ ബേലുവയൂപസ്സ സത്തരസകദക്ഖിണസ്സ യഞ്ഞസ്സേതം അധിവചനം. നത്ഥി ഏത്ഥ അഗ്ഗളാതി നിരഗ്ഗളോ. നവഹി പരിയഞ്ഞേഹി യജിതബ്ബസ്സ സദ്ധിം ഭൂമിയാ ച പുരിസേഹി ച അസ്സമേധേ വുത്തവിഭവദക്ഖിണസ്സ സബ്ബമേധപരിയായനാമസ്സ അസ്സമേധവികപ്പസ്സേതം അധിവചനം.

    Aparabhāge pana okkākarājakāle brāhmaṇā imāni cattāri saṅgahavatthūni imañca raṭṭhasampattiṃ parivattetvā uddhaṃmūlakaṃ katvā assamedhaṃ purisamedhantiādike pañca yaññe nāma akaṃsu. Tesu assamettha medhanti vadhentīti assamedho. Dvīhi pariyaññehi yajitabbassa ekavīsatiyūpassa ekasmiṃ pacchimadivaseyeva sattanavutipañcapasusataghātabhiṃsanassa ṭhapetvā bhūmiñca purise ca avasesasabbavibhavadakkhiṇassa yaññassetaṃ adhivacanaṃ. Purisamettha medhantīti purisamedho. Catūhi pariyaññehi yajitabbassa saddhiṃ bhūmiyā assamedhe vuttavibhavadakkhiṇassa yaññassetaṃ adhivacanaṃ. Sammamettha pāsantīti sammāpāso. Divase divase yugacchiggaḷe pavesanadaṇḍakasaṅkhātaṃ sammaṃ khipitvā tassa patitokāse vediṃ katvā saṃhārimehi yūpādīhi sarassatīnadiyā nimuggokāsato pabhuti paṭilomaṃ gacchantena yajitabbassa satrayāgassetaṃ adhivacanaṃ. Vājamettha pivantīti vājapeyyo. Ekena pariyaññena sattarasahi pasūhi yajitabbassa beluvayūpassa sattarasakadakkhiṇassa yaññassetaṃ adhivacanaṃ. Natthi ettha aggaḷāti niraggaḷo. Navahi pariyaññehi yajitabbassa saddhiṃ bhūmiyā ca purisehi ca assamedhe vuttavibhavadakkhiṇassa sabbamedhapariyāyanāmassa assamedhavikappassetaṃ adhivacanaṃ.

    കലമ്പി തേ നാനുഭവന്തി സോളസിന്തി തേ സബ്ബേപി മഹായാഗാ ഏകസ്സ മേത്താചിത്തസ്സ വിപാകമഹന്തതായ സോളസിം കലം ന അഗ്ഘന്തി, സോളസമം ഭാഗം ന പാപുണന്തീതി അത്ഥോ. ന ജിനാതീതി ന അത്തനാ പരസ്സ ജാനിം കരോതി. ന ജാപയേതി ന പരേന പരസ്സ ജാനിം കാരേതി. മേത്തംസോതി മേത്തായമാനചിത്തകോട്ഠാസോ ഹുത്വാ. സബ്ബഭൂതാനന്തി സബ്ബസത്തേസു. വേരം തസ്സ ന കേനചീതി തസ്സ കേനചി സദ്ധിം അകുസലവേരം വാ പുഗ്ഗലവേരം വാ നത്ഥി.

    Kalampite nānubhavanti soḷasinti te sabbepi mahāyāgā ekassa mettācittassa vipākamahantatāya soḷasiṃ kalaṃ na agghanti, soḷasamaṃ bhāgaṃ na pāpuṇantīti attho. Na jinātīti na attanā parassa jāniṃ karoti. Na jāpayeti na parena parassa jāniṃ kāreti. Mettaṃsoti mettāyamānacittakoṭṭhāso hutvā. Sabbabhūtānanti sabbasattesu. Veraṃ tassa na kenacīti tassa kenaci saddhiṃ akusalaveraṃ vā puggalaveraṃ vā natthi.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൧. മേത്താസുത്തം • 1. Mettāsuttaṃ

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧. മേത്താസുത്തവണ്ണനാ • 1. Mettāsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact