| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પટિસમ્ભિદામગ્ગપાળિ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
૩. મિચ્છાદિટ્ઠિનિદ્દેસો
3. Micchādiṭṭhiniddeso
૧૩૬. મિચ્છાદિટ્ઠિયા કતમેહિ દસહાકારેહિ અભિનિવેસો હોતિ? ‘‘નત્થિ દિન્ન’’ન્તિ – વત્થુ 1. એવંવાદો મિચ્છાભિનિવેસપરામાસો 2 દિટ્ઠિ. દિટ્ઠિ ન વત્થુ, વત્થુ ન દિટ્ઠિ. અઞ્ઞા દિટ્ઠિ, અઞ્ઞં વત્થુ. યા ચ દિટ્ઠિ યઞ્ચ વત્થુ – અયં પઠમા મિચ્છાવત્થુકા મિચ્છાદિટ્ઠિ. મિચ્છાદિટ્ઠિ દિટ્ઠિવિપત્તિ…પે॰… ઇમાનિ સઞ્ઞોજનાનિ, ન ચ દિટ્ઠિયો. ‘‘નત્થિ યિટ્ઠ’’ન્તિ – વત્થુ…પે॰… ‘‘નત્થિ હુત’’ન્તિ – વત્થુ… ‘‘નત્થિ સુકતદુક્કટાનં કમ્માનં ફલં વિપાકો’’તિ – વત્થુ… ‘‘નત્થિ અયં લોકો’’તિ – વત્થુ… ‘‘નત્થિ પરો લોકો’’તિ – વત્થુ… ‘‘નત્થિ માતા’’તિ – વત્થુ… ‘‘નત્થિ પિતા’’તિ – વત્થુ… ‘‘નત્થિ સત્તા ઓપપાતિકા’’તિ – વત્થુ… ‘‘નત્થિ લોકે સમણબ્રાહ્મણા સમ્મગ્ગતા 3 સમ્માપટિપન્ના, યે ઇમઞ્ચ લોકં, પરઞ્ચ લોકં સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા પવેદેન્તી’’તિ – વત્થુ. એવંવાદો મિચ્છાભિનિવેસપરામાસો દિટ્ઠિ. દિટ્ઠિ ન વત્થુ, વત્થુ ન દિટ્ઠિ. અઞ્ઞા દિટ્ઠિ, અઞ્ઞં વત્થુ. યા ચ દિટ્ઠિ યઞ્ચ વત્થુ – અયં દસમા મિચ્છાવત્થુકા મિચ્છાદિટ્ઠિ. મિચ્છાદિટ્ઠિ દિટ્ઠિવિપત્તિ…પે॰… મિચ્છાદિટ્ઠિકસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ દ્વેવ ગતિયો…પે॰… ઇમાનિ સઞ્ઞોજનાનિ, ન ચ દિટ્ઠિયો. મિચ્છાદિટ્ઠિયા ઇમેહિ દસહાકારેહિ અભિનિવેસો હોતિ.
136. Micchādiṭṭhiyā katamehi dasahākārehi abhiniveso hoti? ‘‘Natthi dinna’’nti – vatthu 4. Evaṃvādo micchābhinivesaparāmāso 5 diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā micchāvatthukā micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhi diṭṭhivipatti…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo. ‘‘Natthi yiṭṭha’’nti – vatthu…pe… ‘‘natthi huta’’nti – vatthu… ‘‘natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko’’ti – vatthu… ‘‘natthi ayaṃ loko’’ti – vatthu… ‘‘natthi paro loko’’ti – vatthu… ‘‘natthi mātā’’ti – vatthu… ‘‘natthi pitā’’ti – vatthu… ‘‘natthi sattā opapātikā’’ti – vatthu… ‘‘natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā 6 sammāpaṭipannā, ye imañca lokaṃ, parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’’ti – vatthu. Evaṃvādo micchābhinivesaparāmāso diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ dasamā micchāvatthukā micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhi diṭṭhivipatti…pe… micchādiṭṭhikassa purisapuggalassa dveva gatiyo…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo. Micchādiṭṭhiyā imehi dasahākārehi abhiniveso hoti.
મિચ્છાદિટ્ઠિનિદ્દેસો તતિયો.
Micchādiṭṭhiniddeso tatiyo.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / પટિસમ્ભિદામગ્ગ-અટ્ઠકથા • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ૩. મિચ્છાદિટ્ઠિનિદ્દેસવણ્ણના • 3. Micchādiṭṭhiniddesavaṇṇanā
