| Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཁུདྡསིཀྑཱ-མཱུལསིཀྑཱ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
༢༩. མིཙྪཱཛཱིཝཝིཝཛྫནཱནིདྡེསཝཎྞནཱ
29. Micchājīvavivajjanāniddesavaṇṇanā
༢༠༩. ཨཱགམྨ ཛཱིཝནྟི ཨེཏེནཱཏི ཨཱཛཱིཝོ, ཀོ སོ? པཙྩཡཔརིཡེསནཝཱཡཱམོ། མིཙྪཱཡ ཨཱཛཱིཝོ, ཏསྶ ཝིཝཛྫནཱ མིཙྪཱཛཱིཝཝིཝཛྫནཱ། སཱ པནཱཡཾ ཨཏྠཏོ ‘‘ཨིདྷ བྷིཀྑུ པཱཏིམོཀྑསཾཝརསཾཝུཏོ ཝིཧརཏི ཨཱཙཱརགོཙརསམྤནྣོ’’ཏི (ཝིབྷ॰ ༥༠༨) ཨེཝཾ པཱཏིམོཀྑསཾཝརསམྤཏྟིཡཱ པཊིཔཏྟིདསྶནཝསེན ཨཱགཏོ ཨཱཙཱརོ ཙེཝ ཡཐཱཀྐམེན པཱརཱཛིཀསངྒྷཱདིསེསཐུལླཙྩཡཔཱཙིཏྟིཡཔཱཊིདེསནཱིཡདུབྦྷཱསིཏདུཀྐཊཱནཾ ཀཱརཎབྷཱུཏསྶ ཨཱཛཱིཝཧེཏུཔཉྙཏྟཱནཾ ཨབྷཱུཏཱརོཙནསཉྩརིཏྟཨཉྙཱཔདེསབྷཱུཏཱརོཙནཔཎཱིཏབྷོཛནཝིཉྙཏྟི བྷིཀྑུནིབྷོཛནཝིཉྙཏྟིསཱུཔོདནཝིཉྙཏྟིསིཀྑཱཔདཱནཾ ཝཱིཏིཀྐམསྶ ཙ ཀུཧནལཔནནེམིཏྟིཀཏཱ ནིཔྤེསིཀཏཱ ལཱབྷེན ལཱབྷཾ ནིཛིགཱིསནཏཱཏི ཨེཝམཱདཱིནཉྩ པཱཔདྷམྨཱནཾ ཝསེན པཝཏྟཾ མིཙྪཱཛཱིཝཝིརཏིསངྑཱཏཾ ཨཱཛཱིཝཔཱརིསུདྡྷིསཱིལཉྩ། ཏསྶཱ པན ཀསྶཙི ཨིདྷ དསྶནཾ ཡཐཱ དསྶེཏུམཱརདྡྷཾ པཱཏིམོཀྑསཾཝརསངྑཱཏཱཡ ཨདྷིསཱིལསིཀྑཱཡ, ཙཏུརཱརཀྑཝིཔསྶནཱཝསེན ཨཱགཏཱནཾ ཨདྷིཙིཏྟཨདྷིཔཉྙཱསངྑཱཏཱནཾ དྭིནྣཾ སིཀྑཱནཉྩ ཨུཔཀཱརཀདྷམྨཔརིདཱིཔནཏྠནྟི དཊྛབྦཾ, ཨེཝམཱིདིསཾ ཝིཉྙེཡྻཾ, ཏཾ དསྶེཏི ‘‘དཱརུ’’ནྟིཨཱདིནཱ། ཏཏྠ ‘‘དཱརུ’’ནྟིཨཱདཱིནི ‘‘དདེ’’ཏི ཨེཏསྶ པཏྟིཀམྨཾ། ཙུཎྞཾ སིརཱིསཙུཎྞཱདིནཧཱནིཡཙུཎྞཾ། ནྷཱནམུཁོདཀནྟི ནྷཱནཉྩ མུཁཉྩ, ཏསྶ ཨུདཀནྟི སམཱསོ། ཨཱདི-སདྡེན པཎྞཱདིཾ སངྒཎྷཱཏི། ཀུལསངྒཧཱཏི ཀུལསངྒཧཀརཎེན།
209. Āgamma jīvanti etenāti ājīvo, ko so? Paccayapariyesanavāyāmo. Micchāya ājīvo, tassa vivajjanā micchājīvavivajjanā. Sā panāyaṃ atthato ‘‘idha bhikkhu pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno’’ti (vibha. 508) evaṃ pātimokkhasaṃvarasampattiyā paṭipattidassanavasena āgato ācāro ceva yathākkamena pārājikasaṅghādisesathullaccayapācittiyapāṭidesanīyadubbhāsitadukkaṭānaṃ kāraṇabhūtassa ājīvahetupaññattānaṃ abhūtārocanasañcarittaaññāpadesabhūtārocanapaṇītabhojanaviññatti bhikkhunibhojanaviññattisūpodanaviññattisikkhāpadānaṃ vītikkamassa ca kuhanalapananemittikatā nippesikatā lābhena lābhaṃ nijigīsanatāti evamādīnañca pāpadhammānaṃ vasena pavattaṃ micchājīvaviratisaṅkhātaṃ ājīvapārisuddhisīlañca. Tassā pana kassaci idha dassanaṃ yathā dassetumāraddhaṃ pātimokkhasaṃvarasaṅkhātāya adhisīlasikkhāya, caturārakkhavipassanāvasena āgatānaṃ adhicittaadhipaññāsaṅkhātānaṃ dvinnaṃ sikkhānañca upakārakadhammaparidīpanatthanti daṭṭhabbaṃ, evamīdisaṃ viññeyyaṃ, taṃ dasseti ‘‘dāru’’ntiādinā. Tattha ‘‘dāru’’ntiādīni ‘‘dade’’ti etassa pattikammaṃ. Cuṇṇaṃ sirīsacuṇṇādinahāniyacuṇṇaṃ. Nhānamukhodakanti nhānañca mukhañca, tassa udakanti samāso. Ādi-saddena paṇṇādiṃ saṅgaṇhāti. Kulasaṅgahāti kulasaṅgahakaraṇena.
༢༡༠. པརིབྷཊཏི པརེསཾ དཱརཀེ པརིཧརཏཱིཏི པརིབྷཊོ, པརིབྷཊསྶ ཀམྨཾ པཱརིབྷཊཀོ, སཀཏྠེ ཏམེཝ པཱརིབྷཊཀཏཱ། ཨལངྐརཎཱདིནཱ ཀུལདཱརཀཔརིཧརཎསྶེཏཾ ནཱམཾ། མུགྒསྶ སཱུཔོ མུགྒསཱུཔོ, སོཡེཝ མུགྒསུཔྤོ། ཡཐཱ མུགྒསཱུཔེ པཙྩམཱནེ ཀོཙིདེཝ མུགྒོ ན པཙྩཏི, ཨཝསེསཱ པཙྩནྟི, ཨེཝཾ ཡསྶ པུགྒལསྶ ཝཙནེ ཀིཉྩིདེཝ སཙྩཾ ཧོཏི, སེསཾ ཨལིཀཾ, ཨཡཾ པུགྒལོ མུགྒསཱུཔསདིསཏཱཡ ཨུཔཙཱརེན ‘‘མུགྒསུཔྤོ’’ཏི ཝུཙྩཏི, ཏསྶ བྷཱཝོ མུགྒསུཔྤཏཱ ། སཙྩཱལིཀེན ཛཱིཝིཏཀཔྤནསྶེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ། གྷརཝཏྠུཨཱདིསམྦནྡྷིནཱི ཝིཛྫཱ ཝཏྠུཝིཛྫཱ། པཱརིབྷཊཀཏཱ ཙཱཏིཨཱདིནཱ དྭནྡོ ནཔུཾསཀཏྟཱབྷཱཝེ པཱརི…པེ॰… ཝིཛྫཱ, ཏཱཡ། རསྶོ པན གཱཐཱབནྡྷཝསེན, ཏཐཱ དཱིགྷོ། པཧིཎཱནཾ ཏསྨིཾ ཏསྨིཾ ཀམྨེ ཏེསཾ ཏེསཾ ནིཡུཉྫནཾ པཧེཎཾ། ཨཱདརེན དཱུཏེན ཀཱརེཏབྦཾ ཡཾ ཀིཉྩི ཀམྨཾ དཱུཏཀམྨཾ། པིསནཾ པེསནཾ, ཛངྒྷཱཡ པཱདེན པེསནཾ ཛངྒྷཔེསནཾ, ཏམསྶ ཨཏྠཱིཏི ཛངྒྷཔེསནིཡཾ། ཏེསཾ ཏེསཾ གིཧཱིནཾ གཱམནྟརདེསནྟརཱདཱིསུ སཱསནཔཊིསཱསནཧརཎསྶེཏམདྷིཝཙནཾ།
210. Paribhaṭati paresaṃ dārake pariharatīti paribhaṭo, paribhaṭassa kammaṃ pāribhaṭako, sakatthe tameva pāribhaṭakatā. Alaṅkaraṇādinā kuladārakapariharaṇassetaṃ nāmaṃ. Muggassa sūpo muggasūpo, soyeva muggasuppo. Yathā muggasūpe paccamāne kocideva muggo na paccati, avasesā paccanti, evaṃ yassa puggalassa vacane kiñcideva saccaṃ hoti, sesaṃ alikaṃ, ayaṃ puggalo muggasūpasadisatāya upacārena ‘‘muggasuppo’’ti vuccati, tassa bhāvo muggasuppatā . Saccālikena jīvitakappanassetaṃ adhivacanaṃ. Gharavatthuādisambandhinī vijjā vatthuvijjā. Pāribhaṭakatā cātiādinā dvando napuṃsakattābhāve pāri…pe… vijjā, tāya. Rasso pana gāthābandhavasena, tathā dīgho. Pahiṇānaṃ tasmiṃ tasmiṃ kamme tesaṃ tesaṃ niyuñjanaṃ paheṇaṃ. Ādarena dūtena kāretabbaṃ yaṃ kiñci kammaṃ dūtakammaṃ. Pisanaṃ pesanaṃ, jaṅghāya pādena pesanaṃ jaṅghapesanaṃ, tamassa atthīti jaṅghapesaniyaṃ. Tesaṃ tesaṃ gihīnaṃ gāmantaradesantarādīsu sāsanapaṭisāsanaharaṇassetamadhivacanaṃ.
༢༡༡. ལཱབྷཱསཱཡ ལཉྫདཱནཾ ཨནུཔྤདཱནཾ། སམྦུདྡྷཔྤཊིཀུཊྛེན བུདྡྷགརཧིཏེན ཨངྒཝིཛྫཱནཀྑཏྟཝིཛྫཱསུཔིནཝིཛྫཱབྷཱུཏཝིཛྫཱདིནཱ ཨཉྙེན ཝཱ།
211. Lābhāsāya lañjadānaṃ anuppadānaṃ. Sambuddhappaṭikuṭṭhena buddhagarahitena aṅgavijjānakkhattavijjāsupinavijjābhūtavijjādinā aññena vā.
༢༡༢. ཨཉྙཱཏཀཱནཾ ཨཔྤཝཱརིཏཱནཾ ཝིཉྙཱཔནཾ ཝིཉྙཏྟི, ཡཱཙནཝསེན པཝཏྟོ ཀཱཡཝཙཱིཔཡོགོ། བུདྡྷཔྤཊིཀུཊྛེན མིཙྪཱཛཱིཝེན པཙྩཡཔརིཡེསནཱ ཨནེསནཱ། ཨབྷཱུཏསྶ ཨཏྟནི ཨཝིཛྫམཱནསྶ ཨུཏྟརིམནུསྶདྷམྨསྶ ཨུལླཔནཾ ཀཐནཾ ཨབྷཱུཏུལླཔནཱ། ཀུཧནཱདཱིཧཱིཏི ཀུཧནཱལཔནཱདཱིཧི། ཏཏྠ ལཱབྷསཀྐཱརསིལོཀསནྣིསྶིཏསྶ པཙྩཡཔྤཊིསེཝནསཱམནྟཛཔྤནཨིརིཡཱཔཐསཎྛཱཔནཝསེན ཛནཝིམྷཱཔནཱ ཀུཧནཱ། ཝིཧཱརཾ ཨཱགཏེ མནུསྶེ དིསྭཱ ‘‘ཀིམཏྠཱཡ བྷོནྟོ ཨཱགཏཱ, ཀིཾ བྷིཀྑཱུ ནིམནྟེཏུ’’ནྟི ཝཱ ‘‘མཡི རཱཛཱ པསནྣོ, ཨསུཀོ ཙ ཨསུཀོ ཙ རཱཛམཧཱམཏྟོ པསནྣོ’’ཏི ཝཱ ཨཱདིནཱ ནཡེན ཨཱལཔནཱ ལཔནཱ། ཁཱདནཱིཡཾ གཧེཏྭཱ གཙྪནྟེ དིསྭཱ ‘‘ཀིཾ ཁཱདནཱིཡཾ ལབྷིཏྠཱ’’ཏིཨཱདིནཱ ནཡེན ནིམིཏྟཀརཎཱདི ནེམིཏྟཀཏཱ། ‘‘ཨསྶདྡྷོ ཨཔྤསནྣོ’’ཏིཨཱདིནཱ ནཡེན གརཧཎཱནི ཙ ‘‘ཨེཏཾ ཨེཏྠ ཀཐེཐཱ’’ཏིཨཱདིནཱ ནཡེན ཝཱཙཱཡ ཨུཀྑིཔནཱདི ཙ ནིཔྤེསིཀཏཱ། ཨཔྤེན ལཱབྷེན བཧུཀཾ ཝཉྩེཏྭཱ གཧེཏུཾ ཨིཙྪནཾ ལཱབྷེན ལཱབྷཾ ནིཛིགཱིསནཏཱ། ཀུལདཱུསཱདཱིཏི ཨེཏྠ ཨཱདི-སདྡེན རཱུཔིཡཔྤཊིགྒཧཎརཱུཔིཡསཾཝོཧཱརཱ སངྒཡ྄ཧནྟཱིཏི།
212. Aññātakānaṃ appavāritānaṃ viññāpanaṃ viññatti, yācanavasena pavatto kāyavacīpayogo. Buddhappaṭikuṭṭhena micchājīvena paccayapariyesanā anesanā. Abhūtassa attani avijjamānassa uttarimanussadhammassa ullapanaṃ kathanaṃ abhūtullapanā. Kuhanādīhīti kuhanālapanādīhi. Tattha lābhasakkārasilokasannissitassa paccayappaṭisevanasāmantajappanairiyāpathasaṇṭhāpanavasena janavimhāpanā kuhanā. Vihāraṃ āgate manusse disvā ‘‘kimatthāya bhonto āgatā, kiṃ bhikkhū nimantetu’’nti vā ‘‘mayi rājā pasanno, asuko ca asuko ca rājamahāmatto pasanno’’ti vā ādinā nayena ālapanā lapanā. Khādanīyaṃ gahetvā gacchante disvā ‘‘kiṃ khādanīyaṃ labhitthā’’tiādinā nayena nimittakaraṇādi nemittakatā. ‘‘Assaddho appasanno’’tiādinā nayena garahaṇāni ca ‘‘etaṃ ettha kathethā’’tiādinā nayena vācāya ukkhipanādi ca nippesikatā. Appena lābhena bahukaṃ vañcetvā gahetuṃ icchanaṃ lābhena lābhaṃ nijigīsanatā. Kuladūsādīti ettha ādi-saddena rūpiyappaṭiggahaṇarūpiyasaṃvohārā saṅgayhantīti.
མིཙྪཱཛཱིཝཝིཝཛྫནཱནིདྡེསཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Micchājīvavivajjanāniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
