Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഖുദ്ദസിക്ഖാ-മൂലസിക്ഖാ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
൨൯. മിച്ഛാജീവവിവജ്ജനാനിദ്ദേസവണ്ണനാ
29. Micchājīvavivajjanāniddesavaṇṇanā
൨൦൯. ആഗമ്മ ജീവന്തി ഏതേനാതി ആജീവോ, കോ സോ? പച്ചയപരിയേസനവായാമോ. മിച്ഛായ ആജീവോ, തസ്സ വിവജ്ജനാ മിച്ഛാജീവവിവജ്ജനാ. സാ പനായം അത്ഥതോ ‘‘ഇധ ഭിക്ഖു പാതിമോക്ഖസംവരസംവുതോ വിഹരതി ആചാരഗോചരസമ്പന്നോ’’തി (വിഭ॰ ൫൦൮) ഏവം പാതിമോക്ഖസംവരസമ്പത്തിയാ പടിപത്തിദസ്സനവസേന ആഗതോ ആചാരോ ചേവ യഥാക്കമേന പാരാജികസങ്ഘാദിസേസഥുല്ലച്ചയപാചിത്തിയപാടിദേസനീയദുബ്ഭാസിതദുക്കടാനം കാരണഭൂതസ്സ ആജീവഹേതുപഞ്ഞത്താനം അഭൂതാരോചനസഞ്ചരിത്തഅഞ്ഞാപദേസഭൂതാരോചനപണീതഭോജനവിഞ്ഞത്തി ഭിക്ഖുനിഭോജനവിഞ്ഞത്തിസൂപോദനവിഞ്ഞത്തിസിക്ഖാപദാനം വീതിക്കമസ്സ ച കുഹനലപനനേമിത്തികതാ നിപ്പേസികതാ ലാഭേന ലാഭം നിജിഗീസനതാതി ഏവമാദീനഞ്ച പാപധമ്മാനം വസേന പവത്തം മിച്ഛാജീവവിരതിസങ്ഖാതം ആജീവപാരിസുദ്ധിസീലഞ്ച. തസ്സാ പന കസ്സചി ഇധ ദസ്സനം യഥാ ദസ്സേതുമാരദ്ധം പാതിമോക്ഖസംവരസങ്ഖാതായ അധിസീലസിക്ഖായ, ചതുരാരക്ഖവിപസ്സനാവസേന ആഗതാനം അധിചിത്തഅധിപഞ്ഞാസങ്ഖാതാനം ദ്വിന്നം സിക്ഖാനഞ്ച ഉപകാരകധമ്മപരിദീപനത്ഥന്തി ദട്ഠബ്ബം, ഏവമീദിസം വിഞ്ഞേയ്യം, തം ദസ്സേതി ‘‘ദാരു’’ന്തിആദിനാ. തത്ഥ ‘‘ദാരു’’ന്തിആദീനി ‘‘ദദേ’’തി ഏതസ്സ പത്തികമ്മം. ചുണ്ണം സിരീസചുണ്ണാദിനഹാനിയചുണ്ണം. ന്ഹാനമുഖോദകന്തി ന്ഹാനഞ്ച മുഖഞ്ച, തസ്സ ഉദകന്തി സമാസോ. ആദി-സദ്ദേന പണ്ണാദിം സങ്ഗണ്ഹാതി. കുലസങ്ഗഹാതി കുലസങ്ഗഹകരണേന.
209. Āgamma jīvanti etenāti ājīvo, ko so? Paccayapariyesanavāyāmo. Micchāya ājīvo, tassa vivajjanā micchājīvavivajjanā. Sā panāyaṃ atthato ‘‘idha bhikkhu pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno’’ti (vibha. 508) evaṃ pātimokkhasaṃvarasampattiyā paṭipattidassanavasena āgato ācāro ceva yathākkamena pārājikasaṅghādisesathullaccayapācittiyapāṭidesanīyadubbhāsitadukkaṭānaṃ kāraṇabhūtassa ājīvahetupaññattānaṃ abhūtārocanasañcarittaaññāpadesabhūtārocanapaṇītabhojanaviññatti bhikkhunibhojanaviññattisūpodanaviññattisikkhāpadānaṃ vītikkamassa ca kuhanalapananemittikatā nippesikatā lābhena lābhaṃ nijigīsanatāti evamādīnañca pāpadhammānaṃ vasena pavattaṃ micchājīvaviratisaṅkhātaṃ ājīvapārisuddhisīlañca. Tassā pana kassaci idha dassanaṃ yathā dassetumāraddhaṃ pātimokkhasaṃvarasaṅkhātāya adhisīlasikkhāya, caturārakkhavipassanāvasena āgatānaṃ adhicittaadhipaññāsaṅkhātānaṃ dvinnaṃ sikkhānañca upakārakadhammaparidīpanatthanti daṭṭhabbaṃ, evamīdisaṃ viññeyyaṃ, taṃ dasseti ‘‘dāru’’ntiādinā. Tattha ‘‘dāru’’ntiādīni ‘‘dade’’ti etassa pattikammaṃ. Cuṇṇaṃ sirīsacuṇṇādinahāniyacuṇṇaṃ. Nhānamukhodakanti nhānañca mukhañca, tassa udakanti samāso. Ādi-saddena paṇṇādiṃ saṅgaṇhāti. Kulasaṅgahāti kulasaṅgahakaraṇena.
൨൧൦. പരിഭടതി പരേസം ദാരകേ പരിഹരതീതി പരിഭടോ, പരിഭടസ്സ കമ്മം പാരിഭടകോ, സകത്ഥേ തമേവ പാരിഭടകതാ. അലങ്കരണാദിനാ കുലദാരകപരിഹരണസ്സേതം നാമം. മുഗ്ഗസ്സ സൂപോ മുഗ്ഗസൂപോ, സോയേവ മുഗ്ഗസുപ്പോ. യഥാ മുഗ്ഗസൂപേ പച്ചമാനേ കോചിദേവ മുഗ്ഗോ ന പച്ചതി, അവസേസാ പച്ചന്തി, ഏവം യസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ വചനേ കിഞ്ചിദേവ സച്ചം ഹോതി, സേസം അലികം, അയം പുഗ്ഗലോ മുഗ്ഗസൂപസദിസതായ ഉപചാരേന ‘‘മുഗ്ഗസുപ്പോ’’തി വുച്ചതി, തസ്സ ഭാവോ മുഗ്ഗസുപ്പതാ . സച്ചാലികേന ജീവിതകപ്പനസ്സേതം അധിവചനം. ഘരവത്ഥുആദിസമ്ബന്ധിനീ വിജ്ജാ വത്ഥുവിജ്ജാ. പാരിഭടകതാ ചാതിആദിനാ ദ്വന്ദോ നപുംസകത്താഭാവേ പാരി…പേ॰… വിജ്ജാ, തായ. രസ്സോ പന ഗാഥാബന്ധവസേന, തഥാ ദീഘോ. പഹിണാനം തസ്മിം തസ്മിം കമ്മേ തേസം തേസം നിയുഞ്ജനം പഹേണം. ആദരേന ദൂതേന കാരേതബ്ബം യം കിഞ്ചി കമ്മം ദൂതകമ്മം. പിസനം പേസനം, ജങ്ഘായ പാദേന പേസനം ജങ്ഘപേസനം, തമസ്സ അത്ഥീതി ജങ്ഘപേസനിയം. തേസം തേസം ഗിഹീനം ഗാമന്തരദേസന്തരാദീസു സാസനപടിസാസനഹരണസ്സേതമധിവചനം.
210. Paribhaṭati paresaṃ dārake pariharatīti paribhaṭo, paribhaṭassa kammaṃ pāribhaṭako, sakatthe tameva pāribhaṭakatā. Alaṅkaraṇādinā kuladārakapariharaṇassetaṃ nāmaṃ. Muggassa sūpo muggasūpo, soyeva muggasuppo. Yathā muggasūpe paccamāne kocideva muggo na paccati, avasesā paccanti, evaṃ yassa puggalassa vacane kiñcideva saccaṃ hoti, sesaṃ alikaṃ, ayaṃ puggalo muggasūpasadisatāya upacārena ‘‘muggasuppo’’ti vuccati, tassa bhāvo muggasuppatā . Saccālikena jīvitakappanassetaṃ adhivacanaṃ. Gharavatthuādisambandhinī vijjā vatthuvijjā. Pāribhaṭakatā cātiādinā dvando napuṃsakattābhāve pāri…pe… vijjā, tāya. Rasso pana gāthābandhavasena, tathā dīgho. Pahiṇānaṃ tasmiṃ tasmiṃ kamme tesaṃ tesaṃ niyuñjanaṃ paheṇaṃ. Ādarena dūtena kāretabbaṃ yaṃ kiñci kammaṃ dūtakammaṃ. Pisanaṃ pesanaṃ, jaṅghāya pādena pesanaṃ jaṅghapesanaṃ, tamassa atthīti jaṅghapesaniyaṃ. Tesaṃ tesaṃ gihīnaṃ gāmantaradesantarādīsu sāsanapaṭisāsanaharaṇassetamadhivacanaṃ.
൨൧൧. ലാഭാസായ ലഞ്ജദാനം അനുപ്പദാനം. സമ്ബുദ്ധപ്പടികുട്ഠേന ബുദ്ധഗരഹിതേന അങ്ഗവിജ്ജാനക്ഖത്തവിജ്ജാസുപിനവിജ്ജാഭൂതവിജ്ജാദിനാ അഞ്ഞേന വാ.
211. Lābhāsāya lañjadānaṃ anuppadānaṃ. Sambuddhappaṭikuṭṭhena buddhagarahitena aṅgavijjānakkhattavijjāsupinavijjābhūtavijjādinā aññena vā.
൨൧൨. അഞ്ഞാതകാനം അപ്പവാരിതാനം വിഞ്ഞാപനം വിഞ്ഞത്തി, യാചനവസേന പവത്തോ കായവചീപയോഗോ. ബുദ്ധപ്പടികുട്ഠേന മിച്ഛാജീവേന പച്ചയപരിയേസനാ അനേസനാ. അഭൂതസ്സ അത്തനി അവിജ്ജമാനസ്സ ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മസ്സ ഉല്ലപനം കഥനം അഭൂതുല്ലപനാ. കുഹനാദീഹീതി കുഹനാലപനാദീഹി. തത്ഥ ലാഭസക്കാരസിലോകസന്നിസ്സിതസ്സ പച്ചയപ്പടിസേവനസാമന്തജപ്പനഇരിയാപഥസണ്ഠാപനവസേന ജനവിമ്ഹാപനാ കുഹനാ. വിഹാരം ആഗതേ മനുസ്സേ ദിസ്വാ ‘‘കിമത്ഥായ ഭോന്തോ ആഗതാ, കിം ഭിക്ഖൂ നിമന്തേതു’’ന്തി വാ ‘‘മയി രാജാ പസന്നോ, അസുകോ ച അസുകോ ച രാജമഹാമത്തോ പസന്നോ’’തി വാ ആദിനാ നയേന ആലപനാ ലപനാ. ഖാദനീയം ഗഹേത്വാ ഗച്ഛന്തേ ദിസ്വാ ‘‘കിം ഖാദനീയം ലഭിത്ഥാ’’തിആദിനാ നയേന നിമിത്തകരണാദി നേമിത്തകതാ. ‘‘അസ്സദ്ധോ അപ്പസന്നോ’’തിആദിനാ നയേന ഗരഹണാനി ച ‘‘ഏതം ഏത്ഥ കഥേഥാ’’തിആദിനാ നയേന വാചായ ഉക്ഖിപനാദി ച നിപ്പേസികതാ. അപ്പേന ലാഭേന ബഹുകം വഞ്ചേത്വാ ഗഹേതും ഇച്ഛനം ലാഭേന ലാഭം നിജിഗീസനതാ. കുലദൂസാദീതി ഏത്ഥ ആദി-സദ്ദേന രൂപിയപ്പടിഗ്ഗഹണരൂപിയസംവോഹാരാ സങ്ഗയ്ഹന്തീതി.
212. Aññātakānaṃ appavāritānaṃ viññāpanaṃ viññatti, yācanavasena pavatto kāyavacīpayogo. Buddhappaṭikuṭṭhena micchājīvena paccayapariyesanā anesanā. Abhūtassa attani avijjamānassa uttarimanussadhammassa ullapanaṃ kathanaṃ abhūtullapanā. Kuhanādīhīti kuhanālapanādīhi. Tattha lābhasakkārasilokasannissitassa paccayappaṭisevanasāmantajappanairiyāpathasaṇṭhāpanavasena janavimhāpanā kuhanā. Vihāraṃ āgate manusse disvā ‘‘kimatthāya bhonto āgatā, kiṃ bhikkhū nimantetu’’nti vā ‘‘mayi rājā pasanno, asuko ca asuko ca rājamahāmatto pasanno’’ti vā ādinā nayena ālapanā lapanā. Khādanīyaṃ gahetvā gacchante disvā ‘‘kiṃ khādanīyaṃ labhitthā’’tiādinā nayena nimittakaraṇādi nemittakatā. ‘‘Assaddho appasanno’’tiādinā nayena garahaṇāni ca ‘‘etaṃ ettha kathethā’’tiādinā nayena vācāya ukkhipanādi ca nippesikatā. Appena lābhena bahukaṃ vañcetvā gahetuṃ icchanaṃ lābhena lābhaṃ nijigīsanatā. Kuladūsādīti ettha ādi-saddena rūpiyappaṭiggahaṇarūpiyasaṃvohārā saṅgayhantīti.
മിച്ഛാജീവവിവജ്ജനാനിദ്ദേസവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Micchājīvavivajjanāniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.