| Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మిలిన్దపఞ్హపాళి • Milindapañhapāḷi |
నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ఖుద్దకనికాయే
Khuddakanikāye
మిలిన్దపఞ్హపాళి
Milindapañhapāḷi
౧.
1.
మిలిన్దో నామ సో రాజా, సాగలాయం పురుత్తమే;
Milindo nāma so rājā, sāgalāyaṃ puruttame;
ఆసజ్జ రాజా చిత్రకథిం, ఉక్కాధారం తమోనుదం;
Āsajja rājā citrakathiṃ, ukkādhāraṃ tamonudaṃ;
అపుచ్ఛి నిపుణే పఞ్హే, ఠానాట్ఠానగతే పుథూ.
Apucchi nipuṇe pañhe, ṭhānāṭṭhānagate puthū.
హదయఙ్గమా కణ్ణసుఖా, అబ్భుతా లోమహంసనా.
Hadayaṅgamā kaṇṇasukhā, abbhutā lomahaṃsanā.
అభిధమ్మవినయోగాళ్హా, సుత్తజాలసమత్తితా;
Abhidhammavinayogāḷhā, suttajālasamattitā;
నాగసేనకథా చిత్రా, ఓపమ్మేహి నయేహి చ.
Nāgasenakathā citrā, opammehi nayehi ca.
తత్థ ఞాణం పణిధాయ, హాసయిత్వాన మానసం;
Tattha ñāṇaṃ paṇidhāya, hāsayitvāna mānasaṃ;
సుణాథ నిపుణే పఞ్హే, కఙ్ఖాట్ఠానవిదాలనేతి.
Suṇātha nipuṇe pañhe, kaṅkhāṭṭhānavidālaneti.
౨. తం యథానుసూయతే – అత్థి యోనకానం నానాపుటభేదనం సాగలం నామ నగరం నదీపబ్బతసోభితం రమణీయభూమిప్పదేసభాగం ఆరాముయ్యానోపవనతళాకపోక్ఖరణిసమ్పన్నం నదీపబ్బతవనరామణేయ్యకం సుతవన్తనిమ్మితం నిహతపచ్చత్థికం 5 పచ్చామిత్తానుపపీళితం వివిధవిచిత్రదళ్హమట్టాలకోట్ఠకం వరపవరగోపుర 6 తోరణం గమ్భీరపరిఖాపణ్డరపాకారపరిక్ఖిత్తన్తేపురం. సువిభత్తవీథిచచ్చరచతుక్కసిఙ్ఘాటకం సుప్పసారితానేకవిధవరభణ్డపరిపూరితన్తరాపణం వివిధదానగ్గసతసముపసోభితం 7 హిమగిరిసిఖరసఙ్కాసవరభవనసతసహస్సప్పటిమణ్డితం గజహయరథపత్తిసమాకులం అభిరూపనరనారిగణానుచరితం ఆకిణ్ణజనమనుస్సం పుథుఖత్తియబ్రాహ్మణవేస్ససుద్దం వివిధసమణబ్రాహ్మణసభాజన 8 సఙ్ఘటితం బహువిధవిజ్జావన్త 9 నరచిర 10 నిసేవితం కాసికకోటుమ్బరికాదినానావిధవత్థాపణసమ్పన్నం సుప్పసారితరుచిరబహువిధపుప్ఫగన్ధాపణం గన్ధగన్ధితం ఆసీసనీయబహురతనపరిపూరితం దిసాముఖసుప్పసారితాపణం సిఙ్గారవాణిజగణానుచరితం కహాపణరజతసువణ్ణకంసపత్థరపరిపూరం పజ్జోతమాననిధినికేతం పహూతధనధఞ్ఞవిత్తూపకరణం పరిపుణ్ణకోసకోట్ఠాగారం బహ్వన్నపానం బహువిధఖజ్జభోజ్జలేయ్యపేయ్యసాయనీయం ఉత్తరకురుసఙ్కాసం సమ్పన్నసస్సం ఆళకమన్దా వియ దేవపురం.
2. Taṃ yathānusūyate – atthi yonakānaṃ nānāpuṭabhedanaṃ sāgalaṃ nāma nagaraṃ nadīpabbatasobhitaṃ ramaṇīyabhūmippadesabhāgaṃ ārāmuyyānopavanataḷākapokkharaṇisampannaṃ nadīpabbatavanarāmaṇeyyakaṃ sutavantanimmitaṃ nihatapaccatthikaṃ 11 paccāmittānupapīḷitaṃ vividhavicitradaḷhamaṭṭālakoṭṭhakaṃ varapavaragopura 12 toraṇaṃ gambhīraparikhāpaṇḍarapākāraparikkhittantepuraṃ. Suvibhattavīthicaccaracatukkasiṅghāṭakaṃ suppasāritānekavidhavarabhaṇḍaparipūritantarāpaṇaṃ vividhadānaggasatasamupasobhitaṃ 13 himagirisikharasaṅkāsavarabhavanasatasahassappaṭimaṇḍitaṃ gajahayarathapattisamākulaṃ abhirūpanaranārigaṇānucaritaṃ ākiṇṇajanamanussaṃ puthukhattiyabrāhmaṇavessasuddaṃ vividhasamaṇabrāhmaṇasabhājana 14 saṅghaṭitaṃ bahuvidhavijjāvanta 15 naracira 16 nisevitaṃ kāsikakoṭumbarikādinānāvidhavatthāpaṇasampannaṃ suppasāritarucirabahuvidhapupphagandhāpaṇaṃ gandhagandhitaṃ āsīsanīyabahuratanaparipūritaṃ disāmukhasuppasāritāpaṇaṃ siṅgāravāṇijagaṇānucaritaṃ kahāpaṇarajatasuvaṇṇakaṃsapattharaparipūraṃ pajjotamānanidhiniketaṃ pahūtadhanadhaññavittūpakaraṇaṃ paripuṇṇakosakoṭṭhāgāraṃ bahvannapānaṃ bahuvidhakhajjabhojjaleyyapeyyasāyanīyaṃ uttarakurusaṅkāsaṃ sampannasassaṃ āḷakamandā viya devapuraṃ.
ఏత్థ ఠత్వా తేసం పుబ్బకమ్మం కథేతబ్బం, కథేన్తేన చ ఛధా విభజిత్వా కథేతబ్బం. సేయ్యథీదం – పుబ్బయోగో మిలిన్దపఞ్హం లక్ఖణపఞ్హం మేణ్డకపఞ్హం అనుమానపఞ్హం ఓపమ్మకథాపఞ్హన్తి.
Ettha ṭhatvā tesaṃ pubbakammaṃ kathetabbaṃ, kathentena ca chadhā vibhajitvā kathetabbaṃ. Seyyathīdaṃ – pubbayogo milindapañhaṃ lakkhaṇapañhaṃ meṇḍakapañhaṃ anumānapañhaṃ opammakathāpañhanti.
తత్థ మిలిన్దపఞ్హో లక్ఖణపఞ్హో, విమతిచ్ఛేదనపఞ్హోతి దువిధో. మేణ్డకపఞ్హోపి మహావగ్గో, యోగికథాపఞ్హోతి దువిధో.
Tattha milindapañho lakkhaṇapañho, vimaticchedanapañhoti duvidho. Meṇḍakapañhopi mahāvaggo, yogikathāpañhoti duvidho.
పుబ్బయోగోతి తేసం పుబ్బకమ్మం.
Pubbayogoti tesaṃ pubbakammaṃ.
Footnotes:
