| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / சூளனித்³தே³ஸ-அட்ட²கதா² • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā |
15. மோக⁴ராஜமாணவஸுத்தனித்³தே³ஸவண்ணனா
15. Mogharājamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā
85. பன்னரஸமே மோக⁴ராஜஸுத்தே – த்³வாஹந்தி த்³வே வாரே அஹங். ஸோ ஹி புப்³பே³ அஜிதஸுத்தஸ்ஸ (ஸு॰ நி॰ 1038 ஆத³யோ) ச திஸ்ஸமெத்தெய்யஸுத்தஸ்ஸ (ஸு॰ நி॰ 1046 ஆத³யோ) ச அவஸானே த்³விக்க²த்துங் ப⁴க³வந்தங் புச்சி², ப⁴க³வா பனஸ்ஸ இந்த்³ரியபரிபாகங் ஆக³மயமானோ ந ப்³யாகாஸி. தேனாஹ – ‘‘த்³வாஹங் ஸக்கங் அபுச்சி²ஸ்ஸ’’ந்தி. யாவததியஞ்ச தே³வீஸி, ப்³யாகரோதீதி மே ஸுதந்தி யாவததியஞ்ச ஸஹத⁴ம்மிகங் புட்டோ² விஸுத்³தி⁴தே³வபூ⁴தோ இஸி ப⁴க³வா ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ ப்³யாகரோதீதி ஏவங் மே ஸுதங். கோ³தா⁴வரீதீரேயேவ கிர ஸோ ஏவமஸ்ஸோஸி. தேனாஹ – ‘‘ப்³யாகரோதீதி மே ஸுத’’ந்தி. இமிஸ்ஸா கா³தா²ய நித்³தே³ஸே யங் வத்தப்³ப³ங் ஸியா, தங் ஹெட்டா² வுத்தனயங் ஏவ.
85. Pannarasame mogharājasutte – dvāhanti dve vāre ahaṃ. So hi pubbe ajitasuttassa (su. ni. 1038 ādayo) ca tissametteyyasuttassa (su. ni. 1046 ādayo) ca avasāne dvikkhattuṃ bhagavantaṃ pucchi, bhagavā panassa indriyaparipākaṃ āgamayamāno na byākāsi. Tenāha – ‘‘dvāhaṃ sakkaṃ apucchissa’’nti. Yāvatatiyañca devīsi, byākarotīti me sutanti yāvatatiyañca sahadhammikaṃ puṭṭho visuddhidevabhūto isi bhagavā sammāsambuddho byākarotīti evaṃ me sutaṃ. Godhāvarītīreyeva kira so evamassosi. Tenāha – ‘‘byākarotīti me suta’’nti. Imissā gāthāya niddese yaṃ vattabbaṃ siyā, taṃ heṭṭhā vuttanayaṃ eva.
86. அயங் லோகோதி மனுஸ்ஸலோகோ. பரோ லோகோதி தங் ட²பெத்வா அவஸேஸோ. ஸதே³வகோதி ப்³ரஹ்மலோகங் ட²பெத்வா அவஸேஸோ உபபத்திதே³வஸம்முதிதே³வயுத்தோ. ‘‘ப்³ரஹ்மலோகோ ஸதே³வகோ’’தி ஏதங் வா ‘‘ஸதே³வகோ லோகோ’’திஆதி³னயனித³ஸ்ஸனமத்தங். தேன ஸப்³போ³பி ததா²வுத்தப்பகாரலோகோ வேதி³தப்³போ³.
86.Ayaṃ lokoti manussaloko. Paro lokoti taṃ ṭhapetvā avaseso. Sadevakoti brahmalokaṃ ṭhapetvā avaseso upapattidevasammutidevayutto. ‘‘Brahmaloko sadevako’’ti etaṃ vā ‘‘sadevako loko’’tiādinayanidassanamattaṃ. Tena sabbopi tathāvuttappakāraloko veditabbo.
87. ஏவங் அபி⁴க்கந்தத³ஸ்ஸாவிந்தி ஏவங் அக்³க³த³ஸ்ஸாவிங், ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ அஜ்ஜா²ஸயாதி⁴முத்திக³திபராயணாதீ³னி பஸ்ஸிதுங் ஸமத்த²ந்தி த³ஸ்ஸேதி.
87.Evaṃ abhikkantadassāvinti evaṃ aggadassāviṃ, sadevakassa lokassa ajjhāsayādhimuttigatiparāyaṇādīni passituṃ samatthanti dasseti.
88. ஸுஞ்ஞதோ லோகங் அவெக்க²ஸ்ஸூதி அவஸியபவத்தஸல்லக்க²ணவஸேன வா துச்ச²ஸங்கா²ரஸமனுபஸ்ஸனாவஸேன வாதி த்³வீஹாகாரேஹி ஸுஞ்ஞதோ லோகங் பஸ்ஸ. அத்தானுதி³ட்டி²ங் ஊஹச்சாதி ஸக்காயதி³ட்டி²ங் உத்³த⁴ரித்வா.
88.Suññato lokaṃ avekkhassūti avasiyapavattasallakkhaṇavasena vā tucchasaṅkhārasamanupassanāvasena vāti dvīhākārehi suññato lokaṃ passa. Attānudiṭṭhiṃ ūhaccāti sakkāyadiṭṭhiṃ uddharitvā.
லுஜ்ஜதீதி பி⁴ஜ்ஜதி. சக்க²தீதி சக்கு². ததே³தங் ஸஸம்பா⁴ரசக்கு²னோ ஸேதமண்ட³லபரிக்கி²த்தஸ்ஸ கண்ஹமண்ட³லஸ்ஸ மஜ்ஜே² அபி⁴முகே² டி²தானங் ஸரீரஸண்டா²னுப்பத்திதே³ஸபூ⁴தே தி³ட்ட²மண்ட³லே சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³னங் யதா²ரஹங் வத்து²த்³வாரபா⁴வங் ஸாத⁴யமானங் திட்ட²தி. ரூபயந்தீதி ரூபா, வண்ணவிகாரமாபஜ்ஜந்தா ஹத³யங்க³தபா⁴வங் பகாஸெந்தீதி அத்தோ². சக்கு²தோ பவத்தங் விஞ்ஞாணங் , சக்கு²ஸ்ஸ வா சக்கு²ஸன்னிஸ்ஸிதங் வா விஞ்ஞாணங் சக்கு²விஞ்ஞாணங். சக்கு²தோ பவத்தோ ஸம்ப²ஸ்ஸோ சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸோ. சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸபச்சயாதி சக்கு²விஞ்ஞாணஸம்பயுத்தப²ஸ்ஸபச்சயா. வேத³யிதந்தி விந்த³னங், வேத³னாதி அத்தோ². ததே³வ ஸுக²யதீதி ஸுக²ங், யஸ்ஸ உப்பஜ்ஜதி, தங் ஸுகி²தங் கரோதீதி அத்தோ². ஸுட்டு² வா கா²த³தி, க²னதி ச காயசித்தாபா³த⁴ந்தி ஸுக²ங். து³க்க²யதீதி து³க்க²ங். யஸ்ஸ உப்பஜ்ஜதி, தங் து³க்கி²தங் கரோதீதி அத்தோ². ந து³க்க²ங் ந ஸுக²ந்தி அது³க்க²மஸுக²ங். ம-காரோ ஸந்தி⁴பத³வஸேன வுத்தோ. ஸோ பன சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸே அத்தனா ஸம்பயுத்தாய வேத³னாய ஸஹஜாதஅஞ்ஞமஞ்ஞனிஸ்ஸயவிபாகஆஹாரஸம்பயுத்தஅத்தி²அவிக³தவஸேன அட்ட²தா⁴ பச்சயோ ஹோதி, ஸம்படிச்ச²னஸம்பயுத்தாய அனந்தரஸமனந்தரூபனிஸ்ஸயனத்தி²விக³தவஸேன பஞ்சதா⁴, ஸந்தீரணாதி³ஸம்பயுத்தானங் உபனிஸ்ஸயவஸேனேவ பச்சயோ ஹோதி.
Lujjatīti bhijjati. Cakkhatīti cakkhu. Tadetaṃ sasambhāracakkhuno setamaṇḍalaparikkhittassa kaṇhamaṇḍalassa majjhe abhimukhe ṭhitānaṃ sarīrasaṇṭhānuppattidesabhūte diṭṭhamaṇḍale cakkhuviññāṇādīnaṃ yathārahaṃ vatthudvārabhāvaṃ sādhayamānaṃ tiṭṭhati. Rūpayantīti rūpā, vaṇṇavikāramāpajjantā hadayaṅgatabhāvaṃ pakāsentīti attho. Cakkhuto pavattaṃ viññāṇaṃ , cakkhussa vā cakkhusannissitaṃ vā viññāṇaṃ cakkhuviññāṇaṃ. Cakkhuto pavatto samphasso cakkhusamphasso. Cakkhusamphassapaccayāti cakkhuviññāṇasampayuttaphassapaccayā. Vedayitanti vindanaṃ, vedanāti attho. Tadeva sukhayatīti sukhaṃ, yassa uppajjati, taṃ sukhitaṃ karotīti attho. Suṭṭhu vā khādati, khanati ca kāyacittābādhanti sukhaṃ. Dukkhayatīti dukkhaṃ. Yassa uppajjati, taṃ dukkhitaṃ karotīti attho. Na dukkhaṃ na sukhanti adukkhamasukhaṃ. Ma-kāro sandhipadavasena vutto. So pana cakkhusamphasse attanā sampayuttāya vedanāya sahajātaaññamaññanissayavipākaāhārasampayuttaatthiavigatavasena aṭṭhadhā paccayo hoti, sampaṭicchanasampayuttāya anantarasamanantarūpanissayanatthivigatavasena pañcadhā, santīraṇādisampayuttānaṃ upanissayavaseneva paccayo hoti.
ஸுணாதீதி ஸோதங், தங் ஸஸம்பா⁴ரஸோதபி³லஸ்ஸ அந்தோ தனுதம்ப³லோமாசிதே அங்கு³லிவேத⁴கஸண்டா²னே பதே³ஸே ஸோதவிஞ்ஞாணாதீ³னங் யதா²ரஹங் வத்து²த்³வாரபா⁴வங் ஸாத⁴யமானங் திட்ட²தி. ஸத்³தீ³யந்தீதி ஸத்³தா³, உதா³ஹரீயந்தீதி அத்தோ². கா⁴யதீதி கா⁴னங், தங் ஸஸம்பா⁴ரகா⁴னபி³லஸ்ஸ அந்தோ அஜபத³ஸண்டா²னே பதே³ஸே கா⁴னவிஞ்ஞாணாதீ³னங் யதா²ரஹங் வத்து²த்³வாரபா⁴வங் ஸாத⁴யமானங் திட்ட²தி. க³ந்தி⁴யந்தீதி க³ந்தா⁴, அத்தனோ வத்து²ங் ஸூசியந்தீதி அத்தோ². ஜீவிதங் அவ்ஹாயதீதி ஜிவ்ஹா, ஸாயனட்டே²ன வா ஜிவ்ஹா. ஸா ஸஸம்பா⁴ரஜிவ்ஹாய அதிஅக்³க³மூலபஸ்ஸானி வஜ்ஜெத்வா உபரிமதலமஜ்ஜே² பி⁴ன்னஉப்பலத³லக்³க³ஸண்டா²னே பதே³ஸே ஜிவ்ஹாவிஞ்ஞாணாதீ³னங் யதா²ரஹங் வத்து²த்³வாரபா⁴வங் ஸாத⁴யமானா திட்ட²தி. ரஸந்தி தே ஸத்தாதி ரஸா, அஸ்ஸாதெ³ந்தீதி அத்தோ².
Suṇātīti sotaṃ, taṃ sasambhārasotabilassa anto tanutambalomācite aṅgulivedhakasaṇṭhāne padese sotaviññāṇādīnaṃ yathārahaṃ vatthudvārabhāvaṃ sādhayamānaṃ tiṭṭhati. Saddīyantīti saddā, udāharīyantīti attho. Ghāyatīti ghānaṃ, taṃ sasambhāraghānabilassa anto ajapadasaṇṭhāne padese ghānaviññāṇādīnaṃ yathārahaṃ vatthudvārabhāvaṃ sādhayamānaṃ tiṭṭhati. Gandhiyantīti gandhā, attano vatthuṃ sūciyantīti attho. Jīvitaṃ avhāyatīti jivhā, sāyanaṭṭhena vā jivhā. Sā sasambhārajivhāya atiaggamūlapassāni vajjetvā uparimatalamajjhe bhinnauppaladalaggasaṇṭhāne padese jivhāviññāṇādīnaṃ yathārahaṃ vatthudvārabhāvaṃ sādhayamānā tiṭṭhati. Rasanti te sattāti rasā, assādentīti attho.
குச்சி²தானங் ஆஸவத⁴ம்மானங் ஆயோதி காயோ. ஆயோதி உப்பத்திதே³ஸோ. ஸோ யாவதா இமஸ்மிங் காயே உபாதி³ன்னபவத்தி நாம அத்தி², தத்த² யேபு⁴ய்யேன காயப்பஸாதோ³ காயவிஞ்ஞாணாதீ³னங் யதா²ரஹங் வத்து²த்³வாரபா⁴வங் ஸாத⁴யமானோ திட்ட²தி. பு²ஸியந்தீதி பொ²ட்ட²ப்³பா³. மனதீதி மனோ, விஜானாதீதி அத்தோ². அத்தனோ லக்க²ணங் தா⁴ரெந்தீதி த⁴ம்மா. மனோதி ஸஹாவஜ்ஜனப⁴வங்க³ங். த⁴ம்மாதி நிப்³பா³னங் முஞ்சித்வா அவஸேஸா த⁴ம்மாரம்மணத⁴ம்மா. மனோவிஞ்ஞாணந்தி ஜவனமனோவிஞ்ஞாணங். மனோஸம்ப²ஸ்ஸோதி தங்ஸம்பயுத்தோ ப²ஸ்ஸோ, ஸோ ஸம்பயுத்தாய வேத³னாய விபாகபச்சயவஜ்ஜேஹி ஸேஸேஹி ஸத்தஹி பச்சயேஹி பச்சயோ ஹோதி. அனந்தராய தேஹேவ ஸேஸானங் உபனிஸ்ஸயேனேவ பச்சயோ ஹோதி.
Kucchitānaṃ āsavadhammānaṃ āyoti kāyo. Āyoti uppattideso. So yāvatā imasmiṃ kāye upādinnapavatti nāma atthi, tattha yebhuyyena kāyappasādo kāyaviññāṇādīnaṃ yathārahaṃ vatthudvārabhāvaṃ sādhayamāno tiṭṭhati. Phusiyantīti phoṭṭhabbā. Manatīti mano, vijānātīti attho. Attano lakkhaṇaṃ dhārentīti dhammā. Manoti sahāvajjanabhavaṅgaṃ. Dhammāti nibbānaṃ muñcitvā avasesā dhammārammaṇadhammā. Manoviññāṇanti javanamanoviññāṇaṃ. Manosamphassoti taṃsampayutto phasso, so sampayuttāya vedanāya vipākapaccayavajjehi sesehi sattahi paccayehi paccayo hoti. Anantarāya teheva sesānaṃ upanissayeneva paccayo hoti.
அவஸியபவத்தஸல்லக்க²ணவஸேன வாதி அவஸோ ஹுத்வா பவத்தஸங்கா²ரே பஸ்ஸனவஸேன ஓலோகனவஸேனாதி அத்தோ². ரூபே வஸோ ந லப்³ப⁴தீதி ரூபஸ்மிங் வஸவத்திபா⁴வோ இஸ்ஸரபா⁴வோ ந லப்³ப⁴தி. வேத³னாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ.
Avasiyapavattasallakkhaṇavasena vāti avaso hutvā pavattasaṅkhāre passanavasena olokanavasenāti attho. Rūpe vaso na labbhatīti rūpasmiṃ vasavattibhāvo issarabhāvo na labbhati. Vedanādīsupi eseva nayo.
நாயங், பி⁴க்க²வே, காயோ தும்ஹாகந்தி அத்தனி ஸதி அத்தனியங் நாம ஹோதி, அத்தாயேவ ச நத்தி². தஸ்மா ‘‘நாயங், பி⁴க்க²வே, காயோ தும்ஹாக’’ந்தி ஆஹ. நாபி அஞ்ஞேஸந்தி அஞ்ஞோ நாம பரேஸங் அத்தா. தஸ்மிங் ஸதி அஞ்ஞேஸங் நாம ஸியா, ஸோபி நத்தி². தஸ்மா ‘‘நாபி அஞ்ஞேஸ’’ந்தி ஆஹ. புராணமித³ங், பி⁴க்க²வே, கம்மந்தி நயித³ங் புராணகம்மமேவ, புராணகம்மனிப்³ப³த்தோ பனேஸ காயோ. தஸ்மா பச்சயவோஹாரேன ஏவங் வுத்தோ. அபி⁴ஸங்க²தந்திஆதி³ கம்மவோஹாரஸ்ஸேவ வஸேன புரிமலிங்க³ஸபா⁴வதாய வுத்தங். அயங் பனெத்த² அத்தோ² – அபி⁴ஸங்க²தந்தி பச்சயேஹி கதோதி த³ட்ட²ப்³போ³. அபி⁴ஸஞ்சேதயிதந்தி சேதனாவத்து²கோ, சேதனாமூலகோதி த³ட்ட²ப்³போ³. வேத³னியந்தி வேத³னாய வத்தூ²தி த³ட்ட²ப்³போ³.
Nāyaṃ, bhikkhave, kāyo tumhākanti attani sati attaniyaṃ nāma hoti, attāyeva ca natthi. Tasmā ‘‘nāyaṃ, bhikkhave, kāyo tumhāka’’nti āha. Nāpi aññesanti añño nāma paresaṃ attā. Tasmiṃ sati aññesaṃ nāma siyā, sopi natthi. Tasmā ‘‘nāpi aññesa’’nti āha. Purāṇamidaṃ, bhikkhave, kammanti nayidaṃ purāṇakammameva, purāṇakammanibbatto panesa kāyo. Tasmā paccayavohārena evaṃ vutto. Abhisaṅkhatantiādi kammavohārasseva vasena purimaliṅgasabhāvatāya vuttaṃ. Ayaṃ panettha attho – abhisaṅkhatanti paccayehi katoti daṭṭhabbo. Abhisañcetayitanti cetanāvatthuko, cetanāmūlakoti daṭṭhabbo. Vedaniyanti vedanāya vatthūti daṭṭhabbo.
ரூபே ஸாரோ ந லப்³ப⁴தீதி ரூபஸ்மிங் நிச்சாதி³ஸாரோ ந லப்³ப⁴தி. வேத³னாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. ரூபங் அஸ்ஸாரங் நிஸ்ஸாரந்தி ரூபங் அஸ்ஸாரங் ஸாரவிரஹிதஞ்ச. ஸாராபக³தந்தி ஸாரதோ அபக³தங். நிச்சஸாரஸாரேன வாதி ப⁴ங்க³ங் அதிக்கமித்வா பவத்தமானேன நிச்சஸாரேன வா. கஸ்ஸசி நிச்சஸாரஸ்ஸ அபா⁴வதோ நிச்சஸாரேன ஸாரோ நத்தி². ஸுக²ஸாரஸாரேன வாதி டி²திஸுக²ங் அதிக்கமித்வா பவத்தமானஸ்ஸ கஸ்ஸசி ஸுக²ஸாரஸ்ஸ அபா⁴வதோ ஸுக²ஸாரஸாரேன வா. அத்தஸாரஸாரேன வாதி அத்தத்தனியஸாரஸாரேன வா. நிச்சேன வாதி ப⁴ங்க³ங் அதிக்கமித்வா பவத்தமானஸ்ஸ கஸ்ஸசி நிச்சஸ்ஸ அபா⁴வதோ நிச்சேன வா. து⁴வேன வாதி விஜ்ஜமானகாலேபி பச்சயாயத்தவுத்திதாய தி²ரஸ்ஸ கஸ்ஸசி அபா⁴வதோ து⁴வேன வா. ஸஸ்ஸதேன வாதி அப்³பொ³ச்சி²ன்னஸ்ஸ ஸப்³ப³காலே விஜ்ஜமானஸ்ஸ கஸ்ஸசி அபா⁴வதோ ஸஸ்ஸதேன வா. அவிபரிணாமத⁴ம்மேன வாதி ஜராப⁴ங்க³வஸேன அவிபரிணாமபகதிகஸ்ஸ கஸ்ஸசி அபா⁴வதோ அவிபரிணாமத⁴ம்மேன வா.
Rūpe sāro na labbhatīti rūpasmiṃ niccādisāro na labbhati. Vedanādīsupi eseva nayo. Rūpaṃ assāraṃ nissāranti rūpaṃ assāraṃ sāravirahitañca. Sārāpagatanti sārato apagataṃ. Niccasārasārena vāti bhaṅgaṃ atikkamitvā pavattamānena niccasārena vā. Kassaci niccasārassa abhāvato niccasārena sāro natthi. Sukhasārasārena vāti ṭhitisukhaṃ atikkamitvā pavattamānassa kassaci sukhasārassa abhāvato sukhasārasārena vā. Attasārasārena vāti attattaniyasārasārena vā. Niccena vāti bhaṅgaṃ atikkamitvā pavattamānassa kassaci niccassa abhāvato niccena vā. Dhuvena vāti vijjamānakālepi paccayāyattavuttitāya thirassa kassaci abhāvato dhuvena vā. Sassatena vāti abbocchinnassa sabbakāle vijjamānassa kassaci abhāvato sassatena vā. Avipariṇāmadhammena vāti jarābhaṅgavasena avipariṇāmapakatikassa kassaci abhāvato avipariṇāmadhammena vā.
சக்கு² ஸுஞ்ஞங் அத்தேன வா அத்தனியேன வாதி ‘‘காரகோ வேத³கோ ஸயங்வஸீ’’தி ஏவங் பரிகப்பிகேன அத்தனா வா அத்தாபா⁴வதோயேவ அத்தனோ ஸந்தகேன பரிக்கா²ரேன ச ஸுஞ்ஞங். ஸப்³ப³ங் சக்கா²தி³லோகியத⁴ம்மஜாதங் யஸ்மா அத்தா ச எத்த² நத்தி², அத்தனியஞ்ச எத்த² நத்தி², தஸ்மா ‘‘ஸுஞ்ஞ’’ந்தி வுச்சதீதி அத்தோ² . லோகுத்தராபி த⁴ம்மா அத்தத்தனியேஹி ஸுஞ்ஞாயேவ, ஸுஞ்ஞாதீதத⁴ம்மா நத்தீ²தி வுத்தங் ஹோதி. தஸ்மிங் த⁴ம்மே அத்தத்தனியஸாரஸ்ஸ நத்தி²பா⁴வோ வுத்தோ ஹோதி. லோகே ச ‘‘ஸுஞ்ஞங் க⁴ரங் ஸுஞ்ஞோ க⁴டோ’’தி வுத்தோ க⁴ரஸ்ஸ க⁴டஸ்ஸ ச நத்தி²பா⁴வோ ந ஹோதி, தஸ்மிங் க⁴டே ச அஞ்ஞஸ்ஸ நத்தி²பா⁴வோ வுத்தோ ஹோதி. ப⁴க³வதா ச இதி யம்பி கோசி தத்த² ந ஹோதி, தேன தங் ஸுஞ்ஞங். யங் பன தத்த² அவஸிட்ட²ங் ஹோதி, தங் ஸந்தங் இத³மத்தீ²தி பஜானாதீதி அயமேவத்தோ² வுத்தோ. ததா² ஞாயக³ந்தே² ஸத்³த³க³ந்தே² ச அயமேவத்தோ². இதி இமஸ்மிங் ஸுத்தே அனத்தலக்க²ணமேவ கதி²தங். அனிஸ்ஸரியதோதி அத்தனோ இஸ்ஸரியே அவஸவத்தனதோ. அகாமகாரியதோதி அத்தனோ அகாமங் அருசிகரணவஸேன. அபாபுணியதோதி டா²துங் பதிட்டா²பா⁴வதோ. அவஸவத்தனதோதி அத்தனோ வஸே அவத்தனதோ. பரதோதி அனிச்சதோ பச்சயாயத்தவுத்திதோ. விவித்ததோதி நிஸ்ஸரதோ.
Cakkhusuññaṃ attena vā attaniyena vāti ‘‘kārako vedako sayaṃvasī’’ti evaṃ parikappikena attanā vā attābhāvatoyeva attano santakena parikkhārena ca suññaṃ. Sabbaṃ cakkhādilokiyadhammajātaṃ yasmā attā ca ettha natthi, attaniyañca ettha natthi, tasmā ‘‘suñña’’nti vuccatīti attho . Lokuttarāpi dhammā attattaniyehi suññāyeva, suññātītadhammā natthīti vuttaṃ hoti. Tasmiṃ dhamme attattaniyasārassa natthibhāvo vutto hoti. Loke ca ‘‘suññaṃ gharaṃ suñño ghaṭo’’ti vutto gharassa ghaṭassa ca natthibhāvo na hoti, tasmiṃ ghaṭe ca aññassa natthibhāvo vutto hoti. Bhagavatā ca iti yampi koci tattha na hoti, tena taṃ suññaṃ. Yaṃ pana tattha avasiṭṭhaṃ hoti, taṃ santaṃ idamatthīti pajānātīti ayamevattho vutto. Tathā ñāyaganthe saddaganthe ca ayamevattho. Iti imasmiṃ sutte anattalakkhaṇameva kathitaṃ. Anissariyatoti attano issariye avasavattanato. Akāmakāriyatoti attano akāmaṃ arucikaraṇavasena. Apāpuṇiyatoti ṭhātuṃ patiṭṭhābhāvato. Avasavattanatoti attano vase avattanato. Paratoti aniccato paccayāyattavuttito. Vivittatoti nissarato.
ஸுத்³த⁴ந்தி கேவலங் இஸ்ஸரகாலபகதீஹி வினா கேவலங் பச்சயாயத்தபவத்திவஸேன பவத்தமானங் ஸுத்³த⁴ங் நாம. அத்தனியவிரஹிதோ ஸுத்³த⁴த⁴ம்மபுஞ்ஜோதி ச. ஸுத்³த⁴ங் த⁴ம்மஸமுப்பாத³ங், ஸுத்³த⁴ங் ஸங்கா²ரஸந்ததிந்தி ஸுத்³த⁴ங் பஸ்ஸந்தஸ்ஸ ஜானந்தஸ்ஸ ஸங்கா²ரானங் ஸந்ததிங் அப்³பொ³ச்சி²ன்னஸங்கா²ரஸந்ததிங். ததே²வ ஸுத்³த⁴ங் பஸ்ஸந்தஸ்ஸ ஸங்கா²ராதீ³னி, ஏகட்டா²னி ஆத³ரேன த்³வத்திக்க²த்துங் வுத்தானி. ஏவங் பஸ்ஸந்தஸ்ஸ மரணமுகே² ப⁴யங் ந ஹோதி. கா³மணீதி ஆலபனங். திணகட்ட²ஸமங் லோகந்தி இமங் உபாதி³ன்னக்க²ந்த⁴ஸங்கா²தங் லோகங். யதா³ திணகட்ட²ஸமங் பஞ்ஞாய பஸ்ஸதி. யதா² அரஞ்ஞே திணகட்டா²தீ³ஸு க³ண்ஹந்தேஸு அத்தானங் வா அத்தனியங் வா க³ண்ஹாதீதி ந ஹோதி, தேஸு வா திணகட்டா²தீ³ஸு ஸயமேவ நஸ்ஸந்தேஸுபி வினஸ்ஸந்தேஸுபி அத்தா நஸ்ஸதி, அத்தனியோ நஸ்ஸதீதி ந ஹோதி. ஏவங் இமஸ்மிங் காயேபி நஸ்ஸந்தே வா வினஸ்ஸந்தே வா அத்தா வா அத்தனியங் வா பி⁴ஜ்ஜதீதி அபஸ்ஸந்தோ பஞ்ஞாய திணகட்ட²ஸமங் பஸ்ஸதீதி வுச்சதி. நாஞ்ஞங் பத்த²யதே கிஞ்சி, அஞ்ஞத்ரப்படிஸந்தி⁴யாதி படிஸந்தி⁴விரஹிதங் நிப்³பா³னங் ட²பெத்வா அஞ்ஞங் ப⁴வங் வா அத்தபா⁴வங் வா ந பத்தே²தி.
Suddhanti kevalaṃ issarakālapakatīhi vinā kevalaṃ paccayāyattapavattivasena pavattamānaṃ suddhaṃ nāma. Attaniyavirahito suddhadhammapuñjoti ca. Suddhaṃ dhammasamuppādaṃ, suddhaṃ saṅkhārasantatinti suddhaṃ passantassa jānantassa saṅkhārānaṃ santatiṃ abbocchinnasaṅkhārasantatiṃ. Tatheva suddhaṃ passantassa saṅkhārādīni, ekaṭṭhāni ādarena dvattikkhattuṃ vuttāni. Evaṃ passantassa maraṇamukhe bhayaṃ na hoti. Gāmaṇīti ālapanaṃ. Tiṇakaṭṭhasamaṃ lokanti imaṃ upādinnakkhandhasaṅkhātaṃ lokaṃ. Yadā tiṇakaṭṭhasamaṃ paññāya passati. Yathā araññe tiṇakaṭṭhādīsu gaṇhantesu attānaṃ vā attaniyaṃ vā gaṇhātīti na hoti, tesu vā tiṇakaṭṭhādīsu sayameva nassantesupi vinassantesupi attā nassati, attaniyo nassatīti na hoti. Evaṃ imasmiṃ kāyepi nassante vā vinassante vā attā vā attaniyaṃ vā bhijjatīti apassanto paññāya tiṇakaṭṭhasamaṃ passatīti vuccati. Nāññaṃ patthayate kiñci, aññatrappaṭisandhiyāti paṭisandhivirahitaṃ nibbānaṃ ṭhapetvā aññaṃ bhavaṃ vā attabhāvaṃ vā na pattheti.
ரூபங் ஸமன்னேஸதீதி ரூபஸ்ஸ ஸாரங் பரியேஸதி. அஹந்தி வாதி தி³ட்டி²வஸேன. மமந்தி வாதி தண்ஹாவஸேன. அஸ்மீதி வாதி மானவஸேன. தம்பி தஸ்ஸ ந ஹோதீதி தங் திவித⁴ம்பி தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ந ஹோதி.
Rūpaṃ samannesatīti rūpassa sāraṃ pariyesati. Ahanti vāti diṭṭhivasena. Mamanti vāti taṇhāvasena. Asmīti vāti mānavasena. Tampi tassa na hotīti taṃ tividhampi tassa puggalassa na hoti.
இதா⁴தி தே³ஸாபதே³ஸே நிபாதோ, ஸ்வாயங் கத்த²சி லோகங் உபாதா³ய வுச்சதி. யதா²ஹ – ‘‘இத⁴ ததா²க³தோ லோகே உப்பஜ்ஜதீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 3.78; அ॰ நி॰ 4.33). கத்த²சி ஸாஸனங் . யதா²ஹ – ‘‘இதே⁴வ, பி⁴க்க²வே, ஸமணோ, இத⁴ து³தியோ ஸமணோ’’தி (ம॰ நி॰ 1.139; தீ³॰ நி॰ 2.214). கத்த²சி ஓகாஸங். யதா²ஹ –
Idhāti desāpadese nipāto, svāyaṃ katthaci lokaṃ upādāya vuccati. Yathāha – ‘‘idha tathāgato loke uppajjatī’’ti (saṃ. ni. 3.78; a. ni. 4.33). Katthaci sāsanaṃ . Yathāha – ‘‘idheva, bhikkhave, samaṇo, idha dutiyo samaṇo’’ti (ma. ni. 1.139; dī. ni. 2.214). Katthaci okāsaṃ. Yathāha –
‘‘இதே⁴வ திட்ட²மானஸ்ஸ, தே³வபூ⁴தஸ்ஸ மே ஸதோ;
‘‘Idheva tiṭṭhamānassa, devabhūtassa me sato;
புனராயு ச மே லத்³தோ⁴, ஏவங் ஜானாஹி மாரிஸா’’தி. (தீ³॰ நி॰ 2.369);
Punarāyu ca me laddho, evaṃ jānāhi mārisā’’ti. (dī. ni. 2.369);
கத்த²சி பத³பூரணமத்தமேவ. யதா²ஹ – ‘‘இதா⁴ஹங், பி⁴க்க²வே, பு⁴த்தாவீ அஸ்ஸங் பவாரிதோ’’தி (ம॰ நி॰ 1.30). இத⁴ பன லோகங் உபாதா³ய வுத்தோதி வேதி³தப்³போ³. அஸ்ஸுதவா புது²ஜ்ஜனோதி எத்த² பன ஆக³மாதி⁴க³மாபா⁴வா ஞெய்யோ ‘‘அஸ்ஸுதவா’’இதி. யஸ்ஸ ஹி க²ந்த⁴தா⁴துஆயதனபச்சயாகாரஸதிபட்டா²னாதீ³ஸு உக்³க³ஹபரிபுச்சா²வினிச்ச²யரஹிதத்தா தி³ட்டி²படிஸேத⁴கோ நேவ ஆக³மோ, படிபத்தியா அதி⁴க³ந்தப்³ப³ஸ்ஸ அனதி⁴க³தத்தா நேவ அதி⁴க³மோ அத்தி², ஸோ ஆக³மாதி⁴க³மாபா⁴வா ஞெய்யோ ‘‘அஸ்ஸுதவா’’ இதி. ஸ்வாயங் –
Katthaci padapūraṇamattameva. Yathāha – ‘‘idhāhaṃ, bhikkhave, bhuttāvī assaṃ pavārito’’ti (ma. ni. 1.30). Idha pana lokaṃ upādāya vuttoti veditabbo. Assutavā puthujjanoti ettha pana āgamādhigamābhāvā ñeyyo ‘‘assutavā’’iti. Yassa hi khandhadhātuāyatanapaccayākārasatipaṭṭhānādīsu uggahaparipucchāvinicchayarahitattā diṭṭhipaṭisedhako neva āgamo, paṭipattiyā adhigantabbassa anadhigatattā neva adhigamo atthi, so āgamādhigamābhāvā ñeyyo ‘‘assutavā’’ iti. Svāyaṃ –
புதூ²னங் ஜனநாதீ³ஹி, காரணேஹி புது²ஜ்ஜனோ;
Puthūnaṃ jananādīhi, kāraṇehi puthujjano;
புது²ஜ்ஜனந்தோக³த⁴த்தா, புது²வாயங் ஜனோ இதி. (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.7; ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.2; அ॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.1.51; படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 2.1.130);
Puthujjanantogadhattā, puthuvāyaṃ jano iti. (dī. ni. aṭṭha. 1.7; ma. ni. aṭṭha. 1.2; a. ni. aṭṭha. 1.1.51; paṭi. ma. aṭṭha. 2.1.130);
ஸோ ஹி புதூ²னங் நானப்பகாரானங் கிலேஸாதீ³னங் ஜனநாதீ³ஹிபி காரணேஹி புது²ஜ்ஜனோ. யதா²ஹ – புது² கிலேஸே ஜனெந்தீதி புது²ஜ்ஜனா , புது² அவிஹதஸக்காயதி³ட்டி²காதி புது²ஜ்ஜனா, புது² ஸத்தா²ரானங் முகு²ல்லோகிகாதி புது²ஜ்ஜனா, புது² ஸப்³ப³க³தீஹி அவுட்டி²தாதி புது²ஜ்ஜனா, புது² நானாபி⁴ஸங்கா²ரே அபி⁴ஸங்க²ரொந்தீதி புது²ஜ்ஜனா, புது² நானாஓகே⁴ஹி வுய்ஹந்தீதி புது²ஜ்ஜனா, புது² நானாஸந்தாபேஹி ஸந்தப்பெந்தீதி புது²ஜ்ஜனா, புது² நானாபரிளாஹேஹி பரிட³ய்ஹந்தீதி புது²ஜ்ஜனா, புது² பஞ்சஸு காமகு³ணேஸு ரத்தா கி³த்³தா⁴ க³தி⁴தா முஞ்சி²தா அஜ்ஜோ²ஸன்னா லக்³கா³ லக்³கி³தா பலிபு³த்³தா⁴தி புது²ஜ்ஜனா, புது² பஞ்சஹி நீவரணேஹி ஆவுடா நிவுடா ஓவுடா பிஹிதா படிச்ச²ன்னா படிகுஜ்ஜிதாதி புது²ஜ்ஜனா (மஹானி॰ 51, 94), புதூ²னங் வா க³ணனபத²மதீதானங் அரியத⁴ம்மபரம்முகா²னங் நீசத⁴ம்மஸமாசாரானங் ஜனானங் அந்தோக³த⁴த்தாபி புது²ஜ்ஜனா, புது²வ அயங் விஸுங்யேவ ஸங்க்²யங் க³தோ, விஸங்ஸட்டோ² ஸீலஸுதாதி³கு³ணயுத்தேஹி அரியேஹி ஜனோதிபி புது²ஜ்ஜனோ. ஏவமேதேஹி ‘‘அஸ்ஸுதவா புது²ஜ்ஜனோ’’தி த்³வீஹி பதே³ஹி யே தே –
So hi puthūnaṃ nānappakārānaṃ kilesādīnaṃ jananādīhipi kāraṇehi puthujjano. Yathāha – puthu kilese janentīti puthujjanā , puthu avihatasakkāyadiṭṭhikāti puthujjanā, puthu satthārānaṃ mukhullokikāti puthujjanā, puthu sabbagatīhi avuṭṭhitāti puthujjanā, puthu nānābhisaṅkhāre abhisaṅkharontīti puthujjanā, puthu nānāoghehi vuyhantīti puthujjanā, puthu nānāsantāpehi santappentīti puthujjanā, puthu nānāpariḷāhehi pariḍayhantīti puthujjanā, puthu pañcasu kāmaguṇesu rattā giddhā gadhitā muñchitā ajjhosannā laggā laggitā palibuddhāti puthujjanā, puthu pañcahi nīvaraṇehi āvuṭā nivuṭā ovuṭā pihitā paṭicchannā paṭikujjitāti puthujjanā (mahāni. 51, 94), puthūnaṃ vā gaṇanapathamatītānaṃ ariyadhammaparammukhānaṃ nīcadhammasamācārānaṃ janānaṃ antogadhattāpi puthujjanā, puthuva ayaṃ visuṃyeva saṅkhyaṃ gato, visaṃsaṭṭho sīlasutādiguṇayuttehi ariyehi janotipi puthujjano. Evametehi ‘‘assutavā puthujjano’’ti dvīhi padehi ye te –
‘‘து³வே புது²ஜ்ஜனா வுத்தா, பு³த்³தே⁴னாதி³ச்சப³ந்து⁴னா;
‘‘Duve puthujjanā vuttā, buddhenādiccabandhunā;
அந்தோ⁴ புது²ஜ்ஜனோ ஏகோ, கல்யாணேகோ புது²ஜ்ஜனோ’’தி. (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.7; ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.2; ஸங்॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.2.61; அ॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.1.51; படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 2.1.130; த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 1007) –
Andho puthujjano eko, kalyāṇeko puthujjano’’ti. (dī. ni. aṭṭha. 1.7; ma. ni. aṭṭha. 1.2; saṃ. ni. aṭṭha. 2.2.61; a. ni. aṭṭha. 1.1.51; paṭi. ma. aṭṭha. 2.1.130; dha. sa. aṭṭha. 1007) –
த்³வே புது²ஜ்ஜனா வுத்தா, தேஸு அந்த⁴புது²ஜ்ஜனோ வுத்தோ ஹோதீதி வேதி³தப்³போ³.
Dve puthujjanā vuttā, tesu andhaputhujjano vutto hotīti veditabbo.
அரியானங் அத³ஸ்ஸாவீதிஆதீ³ஸு அரியாதி ஆரகத்தா கிலேஸேஹி, அனயே ந இரியனதோ, அயே இரியனதோ, ஸதே³வகேன ச லோகேன அரணீயதோ பு³த்³தா⁴ ச பச்சேகபு³த்³தா⁴ ச பு³த்³த⁴ஸாவகா ச வுச்சந்தி, பு³த்³தா⁴ ஏவ வா இத⁴ அரியா. யதா²ஹ – ‘‘ஸதே³வகே, பி⁴க்க²வே, லோகே…பே॰… ததா²க³தோ அரியோதி வுச்சதீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 5.1098).
Ariyānaṃ adassāvītiādīsu ariyāti ārakattā kilesehi, anaye na iriyanato, aye iriyanato, sadevakena ca lokena araṇīyato buddhā ca paccekabuddhā ca buddhasāvakā ca vuccanti, buddhā eva vā idha ariyā. Yathāha – ‘‘sadevake, bhikkhave, loke…pe… tathāgato ariyoti vuccatī’’ti (saṃ. ni. 5.1098).
ஸப்புரிஸாதி எத்த² பன பச்சேகபு³த்³தா⁴ ததா²க³தஸாவகா ச ‘‘ஸப்புரிஸா’’தி வேதி³தப்³பா³. தே ஹி லோகுத்தரகு³ணயோகே³ன ஸோப⁴னா புரிஸாதி ஸப்புரிஸா. ஸப்³பே³வ வா ஏதே த்³விதா⁴பி வுத்தா. பு³த்³தா⁴பி ஹி அரியா ச ஸப்புரிஸா ச பச்சேகபு³த்³தா⁴பி பு³த்³த⁴ஸாவகாபி. யதா²ஹ –
Sappurisāti ettha pana paccekabuddhā tathāgatasāvakā ca ‘‘sappurisā’’ti veditabbā. Te hi lokuttaraguṇayogena sobhanā purisāti sappurisā. Sabbeva vā ete dvidhāpi vuttā. Buddhāpi hi ariyā ca sappurisā ca paccekabuddhāpi buddhasāvakāpi. Yathāha –
‘‘யோ வே கதஞ்ஞூ கதவேதி³ தீ⁴ரோ, கல்யாணமித்தோ த³ள்ஹப⁴த்தி ச ஹோதி;
‘‘Yo ve kataññū katavedi dhīro, kalyāṇamitto daḷhabhatti ca hoti;
து³கி²தஸ்ஸ ஸக்கச்ச கரோதி கிச்சங், ததா²வித⁴ங் ஸப்புரிஸங் வத³ந்தீ’’தி. (ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.2; படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 2.1.130; த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 1007);
Dukhitassa sakkacca karoti kiccaṃ, tathāvidhaṃ sappurisaṃ vadantī’’ti. (ma. ni. aṭṭha. 1.2; paṭi. ma. aṭṭha. 2.1.130; dha. sa. aṭṭha. 1007);
‘‘கல்யாணமித்தோ த³ள்ஹப⁴த்தி ச ஹோதீ’’தி எத்தாவதா ஹி பு³த்³த⁴ஸாவகோ வுத்தோ. கதஞ்ஞுதாதீ³ஹி பச்சேகபு³த்³தா⁴ பு³த்³தா⁴தி, யோ இமேஸங் அரியானங் அத³ஸ்ஸனஸீலோ, ந ச த³ஸ்ஸனே ஸாது⁴காரீ, ஸோ அரியானங் அத³ஸ்ஸாவீதி வேதி³தப்³போ³. ஸோ சக்கு²னா அத³ஸ்ஸாவீ, ஞாணேன அத³ஸ்ஸாவீதி து³விதோ⁴, தேஸு ஞாணேன அத³ஸ்ஸாவீ இத⁴ அதி⁴ப்பேதோ. மங்ஸசக்கு²னா ஹி தி³ப்³ப³சக்கு²னா வா அரியா தி³ட்டா²பி அதி³ட்டா²வ ஹொந்தி தேஸங் சக்கு²னா வண்ணமத்தக³ஹணதோ, ந அரியபா⁴வகோ³சரதோ. ஸோணஸிங்கா³லாத³யோபி சக்கு²னா அரியே பஸ்ஸந்தி, ந ச தே அரியானங் த³ஸ்ஸாவினோ.
‘‘Kalyāṇamitto daḷhabhatti ca hotī’’ti ettāvatā hi buddhasāvako vutto. Kataññutādīhi paccekabuddhā buddhāti, yo imesaṃ ariyānaṃ adassanasīlo, na ca dassane sādhukārī, so ariyānaṃ adassāvīti veditabbo. So cakkhunā adassāvī, ñāṇena adassāvīti duvidho, tesu ñāṇena adassāvī idha adhippeto. Maṃsacakkhunā hi dibbacakkhunā vā ariyā diṭṭhāpi adiṭṭhāva honti tesaṃ cakkhunā vaṇṇamattagahaṇato, na ariyabhāvagocarato. Soṇasiṅgālādayopi cakkhunā ariye passanti, na ca te ariyānaṃ dassāvino.
தத்ரித³ங் வத்து² – சித்தலபப்³ப³தவாஸினோ கிர கீ²ணாஸவத்தே²ரஸ்ஸ உபட்டா²கோ வுட்³ட⁴பப்³ப³ஜிதோ ஏகதி³வஸங் தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் பிண்டா³ய சரித்வா தே²ரஸ்ஸ பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா பிட்டி²தோ ஆக³ச்ச²ந்தோ தே²ரங் புச்சி² – ‘‘அரியா நாம, ப⁴ந்தே, கீதி³ஸா’’தி? தே²ரோ ஆஹ – ‘‘இதே⁴கச்சோ மஹல்லகோ அரியானங் பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா வத்தபடிபத்திங் கத்வா ஸஹ சரந்தோபி நேவ அரியே ஜானாதி, ஏவங் து³ஜ்ஜானா, ஆவுஸோ, அரியா’’தி. ஏவங் வுத்தேபி ஸோ நேவ அஞ்ஞாஸி. தஸ்மா சக்கு²னா த³ஸ்ஸனங் ந த³ஸ்ஸனங், ஞாணேன த³ஸ்ஸனமேவ த³ஸ்ஸனங். யதா²ஹ – ‘‘அலங் தே, வக்கலி, கிங் தே இமினா பூதிகாயேன தி³ட்டே²ன, யோ கோ², வக்கலி, த⁴ம்மங் பஸ்ஸதி, ஸோ மங் பஸ்ஸதீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 3.87). தஸ்மா சக்கு²னா பஸ்ஸந்தோபி ஞாணேன அரியேஹி தி³ட்ட²ங் அனிச்சாதி³லக்க²ணங் அபஸ்ஸந்தோ, அரியானங் அதி⁴க³தஞ்ச த⁴ம்மங் அனதி⁴க³ச்ச²ந்தோ, அரியகரத⁴ம்மானங் அரியபா⁴வஸ்ஸ ச அதி³ட்ட²த்தா ‘‘அரியானங் அத³ஸ்ஸாவீ’’தி வேதி³தப்³போ³.
Tatridaṃ vatthu – cittalapabbatavāsino kira khīṇāsavattherassa upaṭṭhāko vuḍḍhapabbajito ekadivasaṃ therena saddhiṃ piṇḍāya caritvā therassa pattacīvaraṃ gahetvā piṭṭhito āgacchanto theraṃ pucchi – ‘‘ariyā nāma, bhante, kīdisā’’ti? Thero āha – ‘‘idhekacco mahallako ariyānaṃ pattacīvaraṃ gahetvā vattapaṭipattiṃ katvā saha carantopi neva ariye jānāti, evaṃ dujjānā, āvuso, ariyā’’ti. Evaṃ vuttepi so neva aññāsi. Tasmā cakkhunā dassanaṃ na dassanaṃ, ñāṇena dassanameva dassanaṃ. Yathāha – ‘‘alaṃ te, vakkali, kiṃ te iminā pūtikāyena diṭṭhena, yo kho, vakkali, dhammaṃ passati, so maṃ passatī’’ti (saṃ. ni. 3.87). Tasmā cakkhunā passantopi ñāṇena ariyehi diṭṭhaṃ aniccādilakkhaṇaṃ apassanto, ariyānaṃ adhigatañca dhammaṃ anadhigacchanto, ariyakaradhammānaṃ ariyabhāvassa ca adiṭṭhattā ‘‘ariyānaṃ adassāvī’’ti veditabbo.
அரியத⁴ம்மஸ்ஸ அகோவிதோ³தி ஸதிபட்டா²னாதி³பே⁴தே³ அரியத⁴ம்மே அகுஸலோ. அரியத⁴ம்மே அவினீதோதி எத்த² பன –
Ariyadhammassa akovidoti satipaṭṭhānādibhede ariyadhamme akusalo. Ariyadhamme avinītoti ettha pana –
து³விதோ⁴ வினயோ நாம, ஏகமேகெத்த² பஞ்சதா⁴;
Duvidho vinayo nāma, ekamekettha pañcadhā;
அபா⁴வதோ தஸ்ஸ அயங், ‘‘அவினீதோ’’தி வுச்சதி. (ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.2; ஸு॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.உரக³ஸுத்தவண்ணனா; படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 2.1.130; த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 1007);
Abhāvato tassa ayaṃ, ‘‘avinīto’’ti vuccati. (ma. ni. aṭṭha. 1.2; su. ni. aṭṭha. 1.uragasuttavaṇṇanā; paṭi. ma. aṭṭha. 2.1.130; dha. sa. aṭṭha. 1007);
அயஞ்ஹி ஸங்வரவினயோ பஹானவினயோதி து³விதோ⁴ வினயோ. எத்த² ச து³விதே⁴பி வினயே ஏகமேகோபி வினயோ பஞ்சதா⁴ பி⁴ஜ்ஜதி. ஸங்வரவினயோபி ஹி ஸீலஸங்வரோ ஸதிஸங்வரோ ஞாணஸங்வரோ க²ந்திஸங்வரோ வீரியஸங்வரோதி பஞ்சவிதோ⁴. பஹானவினயோபி தத³ங்க³ப்பஹானங் விக்க²ம்ப⁴னப்பஹானங் ஸமுச்சே²த³ப்பஹானங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴ப்பஹானங் நிஸ்ஸரணப்பஹானந்தி பஞ்சவிதோ⁴.
Ayañhi saṃvaravinayo pahānavinayoti duvidho vinayo. Ettha ca duvidhepi vinaye ekamekopi vinayo pañcadhā bhijjati. Saṃvaravinayopi hi sīlasaṃvaro satisaṃvaro ñāṇasaṃvaro khantisaṃvaro vīriyasaṃvaroti pañcavidho. Pahānavinayopi tadaṅgappahānaṃ vikkhambhanappahānaṃ samucchedappahānaṃ paṭippassaddhippahānaṃ nissaraṇappahānanti pañcavidho.
தத்த² ‘‘இமினா பாதிமொக்க²ஸங்வரேன உபேதோ ஹோதி ஸமுபேதோ’’தி (விப⁴॰ 511) அயங் ஸீலஸங்வரோ. ‘‘ரக்க²தி சக்கு²ந்த்³ரியங், சக்கு²ந்த்³ரியே ஸங்வரங் ஆபஜ்ஜதீ’’தி (ம॰ நி॰ 1.295; ஸங்॰ நி॰ 4.239; அ॰ நி॰ 3.16) அயங் ஸதிஸங்வரோ.
Tattha ‘‘iminā pātimokkhasaṃvarena upeto hoti samupeto’’ti (vibha. 511) ayaṃ sīlasaṃvaro. ‘‘Rakkhati cakkhundriyaṃ, cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjatī’’ti (ma. ni. 1.295; saṃ. ni. 4.239; a. ni. 3.16) ayaṃ satisaṃvaro.
‘‘யானி ஸோதானி லோகஸ்மிங், (அஜிதாதி ப⁴க³வா,)
‘‘Yāni sotāni lokasmiṃ, (ajitāti bhagavā,)
ஸதி தேஸங் நிவாரணங்;
Sati tesaṃ nivāraṇaṃ;
ஸோதானங் ஸங்வரங் ப்³ரூமி, பஞ்ஞாயேதே பிதி⁴ய்யரே’’தி. (ஸு॰ நி॰ 1041; சூளனி॰ அஜிதமாணவபுச்சா²னித்³தே³ஸ 4; நெத்தி॰ 11, 45; த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 1007) –
Sotānaṃ saṃvaraṃ brūmi, paññāyete pidhiyyare’’ti. (su. ni. 1041; cūḷani. ajitamāṇavapucchāniddesa 4; netti. 11, 45; dha. sa. aṭṭha. 1007) –
அயங் ஞாணஸங்வரோ. ‘‘க²மோ ஹோதி ஸீதஸ்ஸ உண்ஹஸ்ஸா’’தி (ம॰ நி॰ 1.24; அ॰ நி॰ 4.114; 6.58) அயங் க²ந்திஸங்வரோ. ‘‘உப்பன்னங் காமவிதக்கங் நாதி⁴வாஸேதீ’’தி (ம॰ நி॰ 1.26; அ॰ நி॰ 4.114; 6.58) அயங் வீரியஸங்வரோ. ஸப்³போ³பி சாயங் ஸங்வரோ யதா²ஸகங் ஸங்வரிதப்³பா³னங் வினேதப்³பா³னஞ்ச காயது³ச்சரிதாதீ³னங் ஸங்வரணதோ ‘‘ஸங்வரோ’’, வினயனதோ ‘‘வினயோ’’தி வுச்சதி. ஏவங் தாவ ஸங்வரவினயோ பஞ்சதா⁴ பி⁴ஜ்ஜதீதி வேதி³தப்³போ³.
Ayaṃ ñāṇasaṃvaro. ‘‘Khamo hoti sītassa uṇhassā’’ti (ma. ni. 1.24; a. ni. 4.114; 6.58) ayaṃ khantisaṃvaro. ‘‘Uppannaṃ kāmavitakkaṃ nādhivāsetī’’ti (ma. ni. 1.26; a. ni. 4.114; 6.58) ayaṃ vīriyasaṃvaro. Sabbopi cāyaṃ saṃvaro yathāsakaṃ saṃvaritabbānaṃ vinetabbānañca kāyaduccaritādīnaṃ saṃvaraṇato ‘‘saṃvaro’’, vinayanato ‘‘vinayo’’ti vuccati. Evaṃ tāva saṃvaravinayo pañcadhā bhijjatīti veditabbo.
ததா² யங் நாமரூபபரிச்சே²தா³தீ³ஸு விபஸ்ஸனாஞாணேஸு படிபக்க²பா⁴வதோ தீ³பாலோகேனேவ தமஸ்ஸ, தேன தேன விபஸ்ஸனாஞாணேன தஸ்ஸ தஸ்ஸ அனத்த²ஸ்ஸ பஹானங். ஸெய்யதி²த³ங் – நாமரூபவவத்தா²னேன ஸக்காயதி³ட்டி²யா, பச்சயபரிக்³க³ஹேன அஹேதுவிஸமஹேதுதி³ட்டீ²னங், தஸ்ஸேவ அபரபா⁴கே³ன கங்கா²விதரணேன கத²ங்கதீ²பா⁴வஸ்ஸ, கலாபஸம்மஸனேன ‘‘அஹங் மமா’’தி கா³ஹஸ்ஸ, மக்³கா³மக்³க³வவத்தா²னேன அமக்³கே³ மக்³க³ஸஞ்ஞாய, உத³யத³ஸ்ஸனேன உச்சே²த³தி³ட்டி²யா, வயத³ஸ்ஸனேன ஸஸ்ஸததி³ட்டி²யா, ப⁴யத³ஸ்ஸனேன ஸப⁴யே அப⁴யஸஞ்ஞாய, ஆதீ³னவத³ஸ்ஸனேன அஸ்ஸாத³ஸஞ்ஞாய, நிப்³பி³தா³னுபஸ்ஸனாய அபி⁴ரதிஸஞ்ஞாய , முஞ்சிதுகம்யதாஞாணேன அமுஞ்சிதுகாமதாய, உபெக்கா²ஞாணேன அனுபெக்கா²ய, அனுலோமேன த⁴ம்மட்டி²தியங் நிப்³பா³னே ச படிலோமபா⁴வஸ்ஸ, கொ³த்ரபு⁴னா ஸங்கா²ரனிமித்தக்³கா³ஹஸ்ஸ பஹானங். ஏதங் தத³ங்க³ப்பஹானங் நாம.
Tathā yaṃ nāmarūpaparicchedādīsu vipassanāñāṇesu paṭipakkhabhāvato dīpālokeneva tamassa, tena tena vipassanāñāṇena tassa tassa anatthassa pahānaṃ. Seyyathidaṃ – nāmarūpavavatthānena sakkāyadiṭṭhiyā, paccayapariggahena ahetuvisamahetudiṭṭhīnaṃ, tasseva aparabhāgena kaṅkhāvitaraṇena kathaṃkathībhāvassa, kalāpasammasanena ‘‘ahaṃ mamā’’ti gāhassa, maggāmaggavavatthānena amagge maggasaññāya, udayadassanena ucchedadiṭṭhiyā, vayadassanena sassatadiṭṭhiyā, bhayadassanena sabhaye abhayasaññāya, ādīnavadassanena assādasaññāya, nibbidānupassanāya abhiratisaññāya , muñcitukamyatāñāṇena amuñcitukāmatāya, upekkhāñāṇena anupekkhāya, anulomena dhammaṭṭhitiyaṃ nibbāne ca paṭilomabhāvassa, gotrabhunā saṅkhāranimittaggāhassa pahānaṃ. Etaṃ tadaṅgappahānaṃ nāma.
யங் பன உபசாரப்பனாபே⁴தே³ன ஸமாதி⁴னா பவத்திபா⁴வனிவாரணதோ க⁴டப்பஹாரேனேவ உத³கபிட்டே² ஸேவாலஸ்ஸ தேஸங் தேஸங் நீவரணாதி³த⁴ம்மானங் பஹானங், ஏதங் விக்க²ம்ப⁴னப்பஹானங் நாம. யங் சதுன்னங் அரியமக்³கா³னங் பா⁴விதத்தா தங்தங்மக்³க³வதோ அத்தனோ அத்தனோ ஸந்தானே ‘‘தி³ட்டி²க³தானங் பஹானாயா’’திஆதி³னா (த⁴॰ ஸ॰ 277; விப⁴॰ 628) நயேன வுத்தஸ்ஸ ஸமுத³யபக்கி²யஸ்ஸ கிலேஸக³ணஸ்ஸ அச்சந்தஅப்பவத்திபா⁴வேன பஹானங், இத³ங் ஸமுச்சே²த³ப்பஹானங் நாம. யங் பன ப²லக்க²ணே படிப்பஸ்ஸத்³த⁴த்தங் கிலேஸானங், ஏதங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴ப்பஹானங் நாம. யங் ஸப்³ப³ஸங்க²தனிஸ்ஸடத்தா பஹீனஸப்³ப³ஸங்க²தங் நிப்³பா³னங், ஏதங் நிஸ்ஸரணப்பஹானங் நாம. ஸப்³ப³ம்பி சேதங் பஹானங் யஸ்மா சாக³ட்டே²ன பஹானங், வினயனட்டே²ன வினயோ, தஸ்மா ‘‘பஹானவினயோ’’தி வுச்சதி. தங் தங் பஹானவதோ வா தஸ்ஸ தஸ்ஸ வினயஸ்ஸ ஸம்ப⁴வதோபேதங் ‘‘பஹானவினயோ’’தி வுச்சதி. ஏவங் பஹானவினயோபி பஞ்சதா⁴ பி⁴ஜ்ஜதீதி வேதி³தப்³போ³ (ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.2; ஸு॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.உரக³ஸுத்தவண்ணனா; படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 2.1.130).
Yaṃ pana upacārappanābhedena samādhinā pavattibhāvanivāraṇato ghaṭappahāreneva udakapiṭṭhe sevālassa tesaṃ tesaṃ nīvaraṇādidhammānaṃ pahānaṃ, etaṃ vikkhambhanappahānaṃ nāma. Yaṃ catunnaṃ ariyamaggānaṃ bhāvitattā taṃtaṃmaggavato attano attano santāne ‘‘diṭṭhigatānaṃ pahānāyā’’tiādinā (dha. sa. 277; vibha. 628) nayena vuttassa samudayapakkhiyassa kilesagaṇassa accantaappavattibhāvena pahānaṃ, idaṃ samucchedappahānaṃ nāma. Yaṃ pana phalakkhaṇe paṭippassaddhattaṃ kilesānaṃ, etaṃ paṭippassaddhippahānaṃ nāma. Yaṃ sabbasaṅkhatanissaṭattā pahīnasabbasaṅkhataṃ nibbānaṃ, etaṃ nissaraṇappahānaṃ nāma. Sabbampi cetaṃ pahānaṃ yasmā cāgaṭṭhena pahānaṃ, vinayanaṭṭhena vinayo, tasmā ‘‘pahānavinayo’’ti vuccati. Taṃ taṃ pahānavato vā tassa tassa vinayassa sambhavatopetaṃ ‘‘pahānavinayo’’ti vuccati. Evaṃ pahānavinayopi pañcadhā bhijjatīti veditabbo (ma. ni. aṭṭha. 1.2; su. ni. aṭṭha. 1.uragasuttavaṇṇanā; paṭi. ma. aṭṭha. 2.1.130).
ஏவமயங் ஸங்கே²பதோ து³விதோ⁴ பே⁴த³தோ ச த³ஸவிதோ⁴ வினயோ பி⁴ன்னஸங்வரத்தா, பஹாதப்³ப³ஸ்ஸ ச அப்பஹீனத்தா யஸ்மா ஏதஸ்ஸ அஸ்ஸுதவதோ புது²ஜ்ஜனஸ்ஸ நத்தி², தஸ்மா அபா⁴வதோ தஸ்ஸ அயங் ‘‘அவினீதோ’’தி வுச்சதீதி. ஏஸேவ நயோ ஸப்புரிஸானங் அத³ஸ்ஸாவீ ஸப்புரிஸத⁴ம்மஸ்ஸ அகோவிதோ³, ஸப்புரிஸத⁴ம்மே அவினீதோதி எத்த²பி. நின்னானாகரணஞ்ஹி ஏதமத்த²தோ. யதா²ஹ – ‘‘யேவ தே அரியா, தேவ தே ஸப்புரிஸா. யேவ தே ஸப்புரிஸா, தேவ தே அரியா. யோ ஏவ ஸோ அரியானங் த⁴ம்மோ, ஸோ ஏவ ஸோ ஸப்புரிஸானங் த⁴ம்மோ. யோ ஏவ ஸோ ஸப்புரிஸானங் த⁴ம்மோ, ஸோ ஏவ ஸோ அரியானங் த⁴ம்மோ. யேவ தே அரியவினயா, தேவ தே ஸப்புரிஸவினயா. யேவ தே ஸப்புரிஸவினயா, தேவ தே அரியவினயா. அரியேதி வா, ஸப்புரிஸேதி வா, அரியத⁴ம்மேதி வா, ஸப்புரிஸத⁴ம்மேதி வா, அரியவினயேதி வா, ஸப்புரிஸவினயேதி வா ஏஸேஸே ஏகே ஏகட்டே² ஸமே ஸமபா⁴கே³ தஜ்ஜாதே தஞ்ஞேவாதி (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 1007; படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 2.1.130).
Evamayaṃ saṅkhepato duvidho bhedato ca dasavidho vinayo bhinnasaṃvarattā, pahātabbassa ca appahīnattā yasmā etassa assutavato puthujjanassa natthi, tasmā abhāvato tassa ayaṃ ‘‘avinīto’’ti vuccatīti. Eseva nayo sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido, sappurisadhamme avinītoti etthapi. Ninnānākaraṇañhi etamatthato. Yathāha – ‘‘yeva te ariyā, teva te sappurisā. Yeva te sappurisā, teva te ariyā. Yo eva so ariyānaṃ dhammo, so eva so sappurisānaṃ dhammo. Yo eva so sappurisānaṃ dhammo, so eva so ariyānaṃ dhammo. Yeva te ariyavinayā, teva te sappurisavinayā. Yeva te sappurisavinayā, teva te ariyavinayā. Ariyeti vā, sappuriseti vā, ariyadhammeti vā, sappurisadhammeti vā, ariyavinayeti vā, sappurisavinayeti vā esese eke ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte taññevāti (dha. sa. aṭṭha. 1007; paṭi. ma. aṭṭha. 2.1.130).
ரூபங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதீதி இதே⁴கச்சோ ரூபங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதி, ‘‘யங் ரூபங், ஸோ அஹங், யோ அஹங், தங் ரூப’’ந்தி ரூபஞ்ச அத்தானஞ்ச அத்³வயங் ஸமனுபஸ்ஸதி. ஸெய்யதா²பி தேலப்பதீ³பஸ்ஸ ஜா²யதோ ‘‘யா அச்சி, ஸோ வண்ணோ. யோ வண்ணோ, ஸா அச்சீ’’தி அச்சிஞ்ச வண்ணஞ்ச அத்³வயங் ஸமனுபஸ்ஸதி, ஏவமேவ இதே⁴கச்சோ ரூபங் அத்ததோ…பே॰… ஸமனுபஸ்ஸதீதி (படி॰ ம॰ 1.130-131) ஏவங் ரூபங் ‘‘அத்தா’’தி தி³ட்டி²பஸ்ஸனாய பஸ்ஸதி. ரூபவந்தங் வா அத்தானந்தி அரூபங் ‘‘அத்தா’’தி க³ஹெத்வா சா²யாவந்தங் ருக்க²ங் விய தங் ரூபவந்தங் ‘‘அத்தா’’தி ஸமனுபஸ்ஸதி. அத்தனி வா ரூபந்தி அரூபமேவ ‘‘அத்தா’’தி க³ஹெத்வா புப்ப²ஸ்மிங் க³ந்த⁴ங் விய அத்தனி ரூபங் ஸமனுபஸ்ஸதி. ரூபஸ்மிங் வா அத்தானந்தி அரூபமேவ ‘‘அத்தா’’தி க³ஹெத்வா கரண்ட³கே மணிங் விய தங் அத்தானங் ரூபஸ்மிங் ஸமனுபஸ்ஸதி. வேத³னாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ.
Rūpaṃ attato samanupassatīti idhekacco rūpaṃ attato samanupassati, ‘‘yaṃ rūpaṃ, so ahaṃ, yo ahaṃ, taṃ rūpa’’nti rūpañca attānañca advayaṃ samanupassati. Seyyathāpi telappadīpassa jhāyato ‘‘yā acci, so vaṇṇo. Yo vaṇṇo, sā accī’’ti acciñca vaṇṇañca advayaṃ samanupassati, evameva idhekacco rūpaṃ attato…pe… samanupassatīti (paṭi. ma. 1.130-131) evaṃ rūpaṃ ‘‘attā’’ti diṭṭhipassanāya passati. Rūpavantaṃ vā attānanti arūpaṃ ‘‘attā’’ti gahetvā chāyāvantaṃ rukkhaṃ viya taṃ rūpavantaṃ ‘‘attā’’ti samanupassati. Attani vā rūpanti arūpameva ‘‘attā’’ti gahetvā pupphasmiṃ gandhaṃ viya attani rūpaṃ samanupassati. Rūpasmiṃ vā attānanti arūpameva ‘‘attā’’ti gahetvā karaṇḍake maṇiṃ viya taṃ attānaṃ rūpasmiṃ samanupassati. Vedanādīsupi eseva nayo.
தத்த² ‘‘ரூபங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதீ’’தி ஸுத்³த⁴ரூபங்யேவ ‘‘அத்தா’’தி கதி²தங். ‘‘ரூபவந்தங் வா அத்தானங், அத்தனி வா ரூபங், ரூபஸ்மிங் வா அத்தானங். வேத³னங் அத்ததோ… ஸஞ்ஞங்… ஸங்கா²ரே… விஞ்ஞாணங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதீ’’தி (படி॰ ம॰ 1.131) இமேஸு ஸத்தஸு டா²னேஸு அரூபங் ‘‘அத்தா’’தி கதி²தங், ‘‘வேத³னாவந்தங் வா அத்தானங், அத்தனி வா வேத³னா, வேத³னாய வா அத்தான’’ந்தி ஏவங் சதூஸு க²ந்தே⁴ஸு திண்ணங் திண்ணங் வஸேன த்³வாத³ஸஸு டா²னேஸு ரூபாரூபமிஸ்ஸகோ அத்தா கதி²தோ. தத்த² ரூபங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதி. வேத³னங்… ஸஞ்ஞங்… ஸங்கா²ரே… விஞ்ஞாணங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதீதி பஞ்சஸு டா²னேஸு உச்சே²த³தி³ட்டி² கதி²தா. அவஸேஸேஸு ஸஸ்ஸததி³ட்டி². ஏவமெத்த² பன்னரஸ ப⁴வதி³ட்டி²யோ பஞ்ச விப⁴வதி³ட்டி²யோ ஹொந்தி. தா ஸப்³பா³பி மக்³கா³வரணா, ந ஸக்³கா³வரணா, பட²மமக்³க³வஜ்ஜா²தி வேதி³தப்³பா³.
Tattha ‘‘rūpaṃ attato samanupassatī’’ti suddharūpaṃyeva ‘‘attā’’ti kathitaṃ. ‘‘Rūpavantaṃ vā attānaṃ, attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attānaṃ. Vedanaṃ attato… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ attato samanupassatī’’ti (paṭi. ma. 1.131) imesu sattasu ṭhānesu arūpaṃ ‘‘attā’’ti kathitaṃ, ‘‘vedanāvantaṃ vā attānaṃ, attani vā vedanā, vedanāya vā attāna’’nti evaṃ catūsu khandhesu tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ vasena dvādasasu ṭhānesu rūpārūpamissako attā kathito. Tattha rūpaṃ attato samanupassati. Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ attato samanupassatīti pañcasu ṭhānesu ucchedadiṭṭhi kathitā. Avasesesu sassatadiṭṭhi. Evamettha pannarasa bhavadiṭṭhiyo pañca vibhavadiṭṭhiyo honti. Tā sabbāpi maggāvaraṇā, na saggāvaraṇā, paṭhamamaggavajjhāti veditabbā.
ஆரஞ்ஞிகோதி அரஞ்ஞே நிவாஸங். பவனேதி மஹந்தே க³ம்பீ⁴ரவனே. சரமானோதி தஹிங் தஹிங் விசரமானோ. விஸ்ஸத்தோ² க³ச்ச²தீதி நிப்³ப⁴யோ நிராஸங்கோ சரதி. அனாபாத²க³தோ லுத்³த³ஸ்ஸாதி மிக³லுத்³த³ஸ்ஸ பரம்முக²க³தோ. அந்தமகாஸி மாரந்தி கிலேஸமாரங் வா தே³வபுத்தமாரங் வா அந்தங் அகாஸி. அபத³ங் வதி⁴த்வாதி கிலேஸபத³ங் ஹந்த்வா நாஸெத்வா. மாரசக்கு²ங் அத³ஸ்ஸனங் க³தோதி மாரஸ்ஸ அத³ஸ்ஸனவிஸயங் பத்தோ. அனாபாத²க³தோதி மாரஸ்ஸ பரம்முக²ங் பத்தோ. ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² பாகடமேவ.
Āraññikoti araññe nivāsaṃ. Pavaneti mahante gambhīravane. Caramānoti tahiṃ tahiṃ vicaramāno. Vissattho gacchatīti nibbhayo nirāsaṅko carati. Anāpāthagato luddassāti migaluddassa parammukhagato. Antamakāsi māranti kilesamāraṃ vā devaputtamāraṃ vā antaṃ akāsi. Apadaṃ vadhitvāti kilesapadaṃ hantvā nāsetvā. Māracakkhuṃ adassanaṃ gatoti mārassa adassanavisayaṃ patto. Anāpāthagatoti mārassa parammukhaṃ patto. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
ஏவங் ப⁴க³வா இத³ம்பி ஸுத்தங் அரஹத்தனிகூடேனேவ தே³ஸேஸி, தே³ஸனாபரியோஸானே ச வுத்தஸதி³ஸோயேவ த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ அஹோஸீதி.
Evaṃ bhagavā idampi suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi, desanāpariyosāne ca vuttasadisoyeva dhammābhisamayo ahosīti.
ஸத்³த⁴ம்மப்பஜ்ஜோதிகாய சூளனித்³தே³ஸ-அட்ட²கதா²ய
Saddhammappajjotikāya cūḷaniddesa-aṭṭhakathāya
மோக⁴ராஜமாணவஸுத்தனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Mogharājamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / சூளனித்³தே³ஸபாளி • Cūḷaniddesapāḷi
15. மோக⁴ராஜமாணவபுச்சா² • 15. Mogharājamāṇavapucchā
15. மோக⁴ராஜமாணவபுச்சா²னித்³தே³ஸோ • 15. Mogharājamāṇavapucchāniddeso
