| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदानपाळि • Apadānapāḷi |
१०. मोघराजत्थेरअपदानं
10. Mogharājattheraapadānaṃ
३२७.
327.
‘‘पदुमुत्तरो नाम जिनो, सब्बलोकविदू मुनि।
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;
इतो सतसहस्सम्हि, कप्पे उप्पज्जि चक्खुमा॥
Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.
३२८.
328.
‘‘ओवादको विञ्ञापको, तारको सब्बपाणिनं।
‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;
देसनाकुसलो बुद्धो, तारेसि जनतं बहुं॥
Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.
३२९.
329.
‘‘अनुकम्पको कारुणिको, हितेसी सब्बपाणिनं।
‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;
सम्पत्ते तित्थिये सब्बे, पञ्चसीले पतिट्ठपि॥
Sampatte titthiye sabbe, pañcasīle patiṭṭhapi.
३३०.
330.
‘‘एवं निराकुलं आसि, सुञ्ञतं तित्थियेहि च।
‘‘Evaṃ nirākulaṃ āsi, suññataṃ titthiyehi ca;
विचित्तं अरहन्तेहि, वसीभूतेहि तादिभि॥
Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.
३३१.
331.
‘‘रतनानट्ठपञ्ञासं , उग्गतो सो महामुनि।
‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ , uggato so mahāmuni;
कञ्चनग्घियसङ्कासो, बात्तिंसवरलक्खणो॥
Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.
३३२.
332.
‘‘वस्ससतसहस्सानि , आयु विज्जति तावदे।
‘‘Vassasatasahassāni , āyu vijjati tāvade;
तावता तिट्ठमानो सो, तारेसि जनतं बहुं॥
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
३३३.
333.
‘‘तदाहं हंसवतियं, कुले अञ्ञतरे अहुं।
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, kule aññatare ahuṃ;
परकम्मायने युत्तो, नत्थि मे किञ्चि संधनं॥
Parakammāyane yutto, natthi me kiñci saṃdhanaṃ.
३३४.
334.
‘‘पटिक्कमनसालायं, वसन्तो कतभूमियं।
‘‘Paṭikkamanasālāyaṃ, vasanto katabhūmiyaṃ;
३३५.
335.
‘‘तदा परिसतिं नाथो, चतुसच्चपकासको।
‘‘Tadā parisatiṃ nātho, catusaccapakāsako;
सावकं सम्पकित्तेसि, लूखचीवरधारकं॥
Sāvakaṃ sampakittesi, lūkhacīvaradhārakaṃ.
३३६.
336.
लूखचीवरधारग्गं, पत्थयिं ठानमुत्तमं॥
Lūkhacīvaradhāraggaṃ, patthayiṃ ṭhānamuttamaṃ.
३३७.
337.
‘‘तदा अवोच भगवा, सावके पदुमुत्तरो।
‘‘Tadā avoca bhagavā, sāvake padumuttaro;
‘पस्सथेतं पुरिसकं, कुचेलं तनुदेहकं॥
‘Passathetaṃ purisakaṃ, kucelaṃ tanudehakaṃ.
३३८.
338.
उदग्गतनुजं हट्ठं, अचलं सालपिण्डितं॥
Udaggatanujaṃ haṭṭhaṃ, acalaṃ sālapiṇḍitaṃ.
३३९.
339.
‘‘‘एसो पत्थेति तं ठानं, सच्चसेनस्स भिक्खुनो।
‘‘‘Eso pattheti taṃ ṭhānaṃ, saccasenassa bhikkhuno;
३४०.
340.
‘‘तं सुत्वा मुदितो हुत्वा, निपच्च सिरसा जिनं।
‘‘Taṃ sutvā mudito hutvā, nipacca sirasā jinaṃ;
यावजीवं सुभं कम्मं, करित्वा जिनसासने॥
Yāvajīvaṃ subhaṃ kammaṃ, karitvā jinasāsane.
३४१.
341.
‘‘तेन कम्मेन सुकतेन, चेतनापणिधीहि च।
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
जहित्वा मानुसं देहं, तावतिंसूपगो अहं॥
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpago ahaṃ.
३४२.
342.
‘‘पटिक्कमनसालायं, भूमिदाहककम्मुना।
‘‘Paṭikkamanasālāyaṃ, bhūmidāhakakammunā;
समसहस्सं निरये, अदय्हिं वेदनाट्टितो॥
Samasahassaṃ niraye, adayhiṃ vedanāṭṭito.
३४३.
343.
‘‘तेन कम्मावसेसेन, पञ्च जातिसतानिहं।
‘‘Tena kammāvasesena, pañca jātisatānihaṃ;
मनुस्सो कुलजो हुत्वा, जातिया लक्खणङ्कितो॥
Manusso kulajo hutvā, jātiyā lakkhaṇaṅkito.
३४४.
344.
‘‘पञ्च जातिसतानेव, कुट्ठरोगसमप्पितो।
‘‘Pañca jātisatāneva, kuṭṭharogasamappito;
महादुक्खं अनुभविं, तस्स कम्मस्स वाहसा॥
Mahādukkhaṃ anubhaviṃ, tassa kammassa vāhasā.
३४५.
345.
‘‘इमस्मिं भद्दके कप्पे, उपरिट्ठं यसस्सिनं।
‘‘Imasmiṃ bhaddake kappe, upariṭṭhaṃ yasassinaṃ;
पिण्डपातेन तप्पेसिं, पसन्नमानसो अहं॥
Piṇḍapātena tappesiṃ, pasannamānaso ahaṃ.
३४६.
346.
‘‘तेन कम्मविसेसेन, चेतनापणिधीहि च।
‘‘Tena kammavisesena, cetanāpaṇidhīhi ca;
जहित्वा मानुसं देहं, तावतिंसमगच्छहं॥
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
३४७.
347.
‘‘पच्छिमे भवे सम्पत्ते, अजायिं खत्तिये कुले।
‘‘Pacchime bhave sampatte, ajāyiṃ khattiye kule;
पितुनो अच्चयेनाहं, महारज्जसमप्पितो॥
Pituno accayenāhaṃ, mahārajjasamappito.
३४८.
348.
‘‘कुट्ठरोगाधिभूतोहं, न रतिं न सुखं लभे।
‘‘Kuṭṭharogādhibhūtohaṃ, na ratiṃ na sukhaṃ labhe;
मोघं रज्जं सुखं यस्मा, मोघराजा ततो अहं॥
Moghaṃ rajjaṃ sukhaṃ yasmā, mogharājā tato ahaṃ.
३४९.
349.
‘‘कायस्स दोसं दिस्वान, पब्बजिं अनगारियं।
‘‘Kāyassa dosaṃ disvāna, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
बावरिस्स दिजग्गस्स, सिस्सत्तं अज्झुपागमिं॥
Bāvarissa dijaggassa, sissattaṃ ajjhupāgamiṃ.
३५०.
350.
‘‘महता परिवारेन, उपेच्च नरनायकं।
‘‘Mahatā parivārena, upecca naranāyakaṃ;
अपुच्छिं निपुणं पञ्हं, तं वीरं वादिसूदनं॥
Apucchiṃ nipuṇaṃ pañhaṃ, taṃ vīraṃ vādisūdanaṃ.
३५१.
351.
‘‘‘अयं लोको परो लोको, ब्रह्मलोको सदेवको।
‘‘‘Ayaṃ loko paro loko, brahmaloko sadevako;
३५२.
352.
‘‘‘एवाभिक्कन्तदस्साविं , अत्थि पञ्हेन आगमं।
‘‘‘Evābhikkantadassāviṃ , atthi pañhena āgamaṃ;
कथं लोकं अवेक्खन्तं, मच्चुराजा न पस्सति’॥
Kathaṃ lokaṃ avekkhantaṃ, maccurājā na passati’.
३५३.
353.
‘‘‘सुञ्ञतो लोकं अवेक्खस्सु, मोघराज सदा सतो।
‘‘‘Suññato lokaṃ avekkhassu, mogharāja sadā sato;
अत्तानुदिट्ठिं उहच्च, एवं मच्चुतरो सिया॥
Attānudiṭṭhiṃ uhacca, evaṃ maccutaro siyā.
३५४.
354.
‘‘‘एवं लोकं अवेक्खन्तं, मच्चुराजा न पस्सति’।
‘‘‘Evaṃ lokaṃ avekkhantaṃ, maccurājā na passati’;
इति मं अभणि बुद्धो, सब्बरोगतिकिच्छको॥
Iti maṃ abhaṇi buddho, sabbarogatikicchako.
३५५.
355.
‘‘सह गाथावसानेन, केसमस्सुविवज्जितो।
‘‘Saha gāthāvasānena, kesamassuvivajjito;
कासाववत्थवसनो, आसिं भिक्खु तथारहा॥
Kāsāvavatthavasano, āsiṃ bhikkhu tathārahā.
३५६.
356.
‘‘सङ्घिकेसु विहारेसु, न वसिं रोगपीळितो।
‘‘Saṅghikesu vihāresu, na vasiṃ rogapīḷito;
३५७.
357.
‘‘सङ्कारकूटा आहित्वा, सुसाना रथिकाहि च।
‘‘Saṅkārakūṭā āhitvā, susānā rathikāhi ca;
ततो सङ्घाटिं करित्वा, धारयिं लूखचीवरं॥
Tato saṅghāṭiṃ karitvā, dhārayiṃ lūkhacīvaraṃ.
३५८.
358.
‘‘महाभिसक्को तस्मिं मे, गुणे तुट्ठो विनायको।
‘‘Mahābhisakko tasmiṃ me, guṇe tuṭṭho vināyako;
लूखचीवरधारीनं, एतदग्गे ठपेसि मं॥
Lūkhacīvaradhārīnaṃ, etadagge ṭhapesi maṃ.
३५९.
359.
‘‘पुञ्ञपापपरिक्खीणो, सब्बरोगविवज्जितो।
‘‘Puññapāpaparikkhīṇo, sabbarogavivajjito;
सिखीव अनुपादानो, निब्बायिस्समनासवो॥
Sikhīva anupādāno, nibbāyissamanāsavo.
३६०.
360.
‘‘किलेसा झापिता मय्हं…पे॰… विहरामि अनासवो॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
३६१.
361.
‘‘स्वागतं वत मे आसि…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं॥
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
३६२.
362.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
इत्थं सुदं आयस्मा मोघराजा थेरो इमा गाथायो
Itthaṃ sudaṃ āyasmā mogharājā thero imā gāthāyo
अभासित्थाति।
Abhāsitthāti.
मोघराजत्थेरस्सापदानं दसमं।
Mogharājattherassāpadānaṃ dasamaṃ.
कच्चायनवग्गो चतुपञ्ञासमो।
Kaccāyanavaggo catupaññāsamo.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
कच्चानो वक्कली थेरो, महाकप्पिनसव्हयो।
Kaccāno vakkalī thero, mahākappinasavhayo;
दब्बो कुमारनामो च, बाहियो कोट्ठिको वसी॥
Dabbo kumāranāmo ca, bāhiyo koṭṭhiko vasī.
उरुवेळकस्सपो राधो, मोघराजा च पण्डितो।
Uruveḷakassapo rādho, mogharājā ca paṇḍito;
तीणि गाथासतानेत्थ, बासट्ठि चेव पिण्डिता॥
Tīṇi gāthāsatānettha, bāsaṭṭhi ceva piṇḍitā.
Footnotes:
