Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya |
നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
മജ്ഝിമനികായോ
Majjhimanikāyo
മൂലപണ്ണാസപാളി
Mūlapaṇṇāsapāḷi
൧. മൂലപരിയായവഗ്ഗോ
1. Mūlapariyāyavaggo
൧. മൂലപരിയായസുത്തം
1. Mūlapariyāyasuttaṃ
൧. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ ഉക്കട്ഠായം വിഹരതി സുഭഗവനേ സാലരാജമൂലേ. തത്ര ഖോ ഭഗവാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ഭിക്ഖവോ’’തി. ‘‘ഭദന്തേ’’തി തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസും. ഭഗവാ ഏതദവോച – ‘‘സബ്ബധമ്മമൂലപരിയായം വോ, ഭിക്ഖവേ, ദേസേസ്സാമി. തം സുണാഥ, സാധുകം മനസി കരോഥ, ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസും. ഭഗവാ ഏതദവോച –
1. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā ukkaṭṭhāyaṃ viharati subhagavane sālarājamūle. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘sabbadhammamūlapariyāyaṃ vo, bhikkhave, desessāmi. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
൨. ‘‘ഇധ, ഭിക്ഖവേ, അസ്സുതവാ പുഥുജ്ജനോ അരിയാനം അദസ്സാവീ അരിയധമ്മസ്സ അകോവിദോ അരിയധമ്മേ അവിനീതോ, സപ്പുരിസാനം അദസ്സാവീ സപ്പുരിസധമ്മസ്സ അകോവിദോ സപ്പുരിസധമ്മേ അവിനീതോ – പഥവിം 1 പഥവിതോ സഞ്ജാനാതി; പഥവിം പഥവിതോ സഞ്ഞത്വാ പഥവിം മഞ്ഞതി, പഥവിയാ മഞ്ഞതി, പഥവിതോ മഞ്ഞതി, പഥവിം മേതി മഞ്ഞതി , പഥവിം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
2. ‘‘Idha, bhikkhave, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto – pathaviṃ 2 pathavito sañjānāti; pathaviṃ pathavito saññatvā pathaviṃ maññati, pathaviyā maññati, pathavito maññati, pathaviṃ meti maññati , pathaviṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘ആപം ആപതോ സഞ്ജാനാതി; ആപം ആപതോ സഞ്ഞത്വാ ആപം മഞ്ഞതി, ആപസ്മിം മഞ്ഞതി, ആപതോ മഞ്ഞതി, ആപം മേതി മഞ്ഞതി, ആപം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Āpaṃ āpato sañjānāti; āpaṃ āpato saññatvā āpaṃ maññati, āpasmiṃ maññati, āpato maññati, āpaṃ meti maññati, āpaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘തേജം തേജതോ സഞ്ജാനാതി; തേജം തേജതോ സഞ്ഞത്വാ തേജം മഞ്ഞതി, തേജസ്മിം മഞ്ഞതി, തേജതോ മഞ്ഞതി, തേജം മേതി മഞ്ഞതി, തേജം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Tejaṃ tejato sañjānāti; tejaṃ tejato saññatvā tejaṃ maññati, tejasmiṃ maññati, tejato maññati, tejaṃ meti maññati, tejaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘വായം വായതോ സഞ്ജാനാതി; വായം വായതോ സഞ്ഞത്വാ വായം മഞ്ഞതി, വായസ്മിം മഞ്ഞതി, വായതോ മഞ്ഞതി, വായം മേതി മഞ്ഞതി, വായം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Vāyaṃ vāyato sañjānāti; vāyaṃ vāyato saññatvā vāyaṃ maññati, vāyasmiṃ maññati, vāyato maññati, vāyaṃ meti maññati, vāyaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
൩. ‘‘ഭൂതേ ഭൂതതോ സഞ്ജാനാതി; ഭൂതേ ഭൂതതോ സഞ്ഞത്വാ ഭൂതേ മഞ്ഞതി, ഭൂതേസു മഞ്ഞതി, ഭൂതതോ മഞ്ഞതി, ഭൂതേ മേതി മഞ്ഞതി, ഭൂതേ അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
3. ‘‘Bhūte bhūtato sañjānāti; bhūte bhūtato saññatvā bhūte maññati, bhūtesu maññati, bhūtato maññati, bhūte meti maññati, bhūte abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘ദേവേ ദേവതോ സഞ്ജാനാതി; ദേവേ ദേവതോ സഞ്ഞത്വാ ദേവേ മഞ്ഞതി, ദേവേസു മഞ്ഞതി, ദേവതോ മഞ്ഞതി, ദേവേ മേതി മഞ്ഞതി, ദേവേ അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Deve devato sañjānāti; deve devato saññatvā deve maññati, devesu maññati, devato maññati, deve meti maññati, deve abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘പജാപതിം പജാപതിതോ സഞ്ജാനാതി; പജാപതിം പജാപതിതോ സഞ്ഞത്വാ പജാപതിം മഞ്ഞതി, പജാപതിസ്മിം മഞ്ഞതി, പജാപതിതോ മഞ്ഞതി, പജാപതിം മേതി മഞ്ഞതി, പജാപതിം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Pajāpatiṃ pajāpatito sañjānāti; pajāpatiṃ pajāpatito saññatvā pajāpatiṃ maññati, pajāpatismiṃ maññati, pajāpatito maññati, pajāpatiṃ meti maññati, pajāpatiṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘ബ്രഹ്മം ബ്രഹ്മതോ സഞ്ജാനാതി; ബ്രഹ്മം ബ്രഹ്മതോ സഞ്ഞത്വാ ബ്രഹ്മം മഞ്ഞതി , ബ്രഹ്മസ്മിം മഞ്ഞതി, ബ്രഹ്മതോ മഞ്ഞതി, ബ്രഹ്മം മേതി മഞ്ഞതി, ബ്രഹ്മം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Brahmaṃ brahmato sañjānāti; brahmaṃ brahmato saññatvā brahmaṃ maññati , brahmasmiṃ maññati, brahmato maññati, brahmaṃ meti maññati, brahmaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘ആഭസ്സരേ ആഭസ്സരതോ സഞ്ജാനാതി; ആഭസ്സരേ ആഭസ്സരതോ സഞ്ഞത്വാ ആഭസ്സരേ മഞ്ഞതി, ആഭസ്സരേസു മഞ്ഞതി, ആഭസ്സരതോ മഞ്ഞതി, ആഭസ്സരേ മേതി മഞ്ഞതി, ആഭസ്സരേ അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Ābhassare ābhassarato sañjānāti; ābhassare ābhassarato saññatvā ābhassare maññati, ābhassaresu maññati, ābhassarato maññati, ābhassare meti maññati, ābhassare abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘സുഭകിണ്ഹേ സുഭകിണ്ഹതോ സഞ്ജാനാതി; സുഭകിണ്ഹേ സുഭകിണ്ഹതോ സഞ്ഞത്വാ സുഭകിണ്ഹേ മഞ്ഞതി, സുഭകിണ്ഹേസു മഞ്ഞതി, സുഭകിണ്ഹതോ മഞ്ഞതി, സുഭകിണ്ഹേ മേതി മഞ്ഞതി, സുഭകിണ്ഹേ അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Subhakiṇhe subhakiṇhato sañjānāti; subhakiṇhe subhakiṇhato saññatvā subhakiṇhe maññati, subhakiṇhesu maññati, subhakiṇhato maññati, subhakiṇhe meti maññati, subhakiṇhe abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘വേഹപ്ഫലേ വേഹപ്ഫലതോ സഞ്ജാനാതി; വേഹപ്ഫലേ വേഹപ്ഫലതോ സഞ്ഞത്വാ വേഹപ്ഫലേ മഞ്ഞതി, വേഹപ്ഫലേസു മഞ്ഞതി, വേഹപ്ഫലതോ മഞ്ഞതി, വേഹപ്ഫലേ മേതി മഞ്ഞതി, വേഹപ്ഫലേ അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Vehapphale vehapphalato sañjānāti; vehapphale vehapphalato saññatvā vehapphale maññati, vehapphalesu maññati, vehapphalato maññati, vehapphale meti maññati, vehapphale abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘അഭിഭും അഭിഭൂതോ സഞ്ജാനാതി; അഭിഭും അഭിഭൂതോ സഞ്ഞത്വാ അഭിഭും മഞ്ഞതി, അഭിഭുസ്മിം മഞ്ഞതി, അഭിഭൂതോ മഞ്ഞതി, അഭിഭും മേതി മഞ്ഞതി, അഭിഭും അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Abhibhuṃ abhibhūto sañjānāti; abhibhuṃ abhibhūto saññatvā abhibhuṃ maññati, abhibhusmiṃ maññati, abhibhūto maññati, abhibhuṃ meti maññati, abhibhuṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
൪. ‘‘ആകാസാനഞ്ചായതനം ആകാസാനഞ്ചായതനതോ സഞ്ജാനാതി; ആകാസാനഞ്ചായതനം ആകാസാനഞ്ചായതനതോ സഞ്ഞത്വാ ആകാസാനഞ്ചായതനം മഞ്ഞതി, ആകാസാനഞ്ചായതനസ്മിം മഞ്ഞതി, ആകാസാനഞ്ചായതനതോ മഞ്ഞതി, ആകാസാനഞ്ചായതനം മേതി മഞ്ഞതി, ആകാസാനഞ്ചായതനം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
4. ‘‘Ākāsānañcāyatanaṃ ākāsānañcāyatanato sañjānāti; ākāsānañcāyatanaṃ ākāsānañcāyatanato saññatvā ākāsānañcāyatanaṃ maññati, ākāsānañcāyatanasmiṃ maññati, ākāsānañcāyatanato maññati, ākāsānañcāyatanaṃ meti maññati, ākāsānañcāyatanaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനതോ സഞ്ജാനാതി; വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനതോ സഞ്ഞത്വാ വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം മഞ്ഞതി, വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനസ്മിം മഞ്ഞതി, വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനതോ മഞ്ഞതി, വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം മേതി മഞ്ഞതി, വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Viññāṇañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanato sañjānāti; viññāṇañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanato saññatvā viññāṇañcāyatanaṃ maññati, viññāṇañcāyatanasmiṃ maññati, viññāṇañcāyatanato maññati, viññāṇañcāyatanaṃ meti maññati, viññāṇañcāyatanaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനതോ സഞ്ജാനാതി; ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനതോ സഞ്ഞത്വാ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം മഞ്ഞതി, ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനസ്മിം മഞ്ഞതി, ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനതോ മഞ്ഞതി, ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം മേതി മഞ്ഞതി, ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Ākiñcaññāyatanaṃ ākiñcaññāyatanato sañjānāti; ākiñcaññāyatanaṃ ākiñcaññāyatanato saññatvā ākiñcaññāyatanaṃ maññati, ākiñcaññāyatanasmiṃ maññati, ākiñcaññāyatanato maññati, ākiñcaññāyatanaṃ meti maññati, ākiñcaññāyatanaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനതോ സഞ്ജാനാതി; നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനതോ സഞ്ഞത്വാ നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം മഞ്ഞതി, നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനസ്മിം മഞ്ഞതി, നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനതോ മഞ്ഞതി, നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം മേതി മഞ്ഞതി, നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Nevasaññānāsaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanato sañjānāti; nevasaññānāsaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanato saññatvā nevasaññānāsaññāyatanaṃ maññati, nevasaññānāsaññāyatanasmiṃ maññati, nevasaññānāsaññāyatanato maññati, nevasaññānāsaññāyatanaṃ meti maññati, nevasaññānāsaññāyatanaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
൫. ‘‘ദിട്ഠം ദിട്ഠതോ സഞ്ജാനാതി; ദിട്ഠം ദിട്ഠതോ സഞ്ഞത്വാ ദിട്ഠം മഞ്ഞതി, ദിട്ഠസ്മിം മഞ്ഞതി, ദിട്ഠതോ മഞ്ഞതി, ദിട്ഠം മേതി മഞ്ഞതി, ദിട്ഠം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
5. ‘‘Diṭṭhaṃ diṭṭhato sañjānāti; diṭṭhaṃ diṭṭhato saññatvā diṭṭhaṃ maññati, diṭṭhasmiṃ maññati, diṭṭhato maññati, diṭṭhaṃ meti maññati, diṭṭhaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘സുതം സുതതോ സഞ്ജാനാതി; സുതം സുതതോ സഞ്ഞത്വാ സുതം മഞ്ഞതി, സുതസ്മിം മഞ്ഞതി, സുതതോ മഞ്ഞതി, സുതം മേതി മഞ്ഞതി, സുതം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Sutaṃ sutato sañjānāti; sutaṃ sutato saññatvā sutaṃ maññati, sutasmiṃ maññati, sutato maññati, sutaṃ meti maññati, sutaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘മുതം മുതതോ സഞ്ജാനാതി; മുതം മുതതോ സഞ്ഞത്വാ മുതം മഞ്ഞതി, മുതസ്മിം മഞ്ഞതി, മുതതോ മഞ്ഞതി, മുതം മേതി മഞ്ഞതി, മുതം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Mutaṃ mutato sañjānāti; mutaṃ mutato saññatvā mutaṃ maññati, mutasmiṃ maññati, mutato maññati, mutaṃ meti maññati, mutaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘വിഞ്ഞാതം വിഞ്ഞാതതോ സഞ്ജാനാതി; വിഞ്ഞാതം വിഞ്ഞാതതോ സഞ്ഞത്വാ വിഞ്ഞാതം മഞ്ഞതി, വിഞ്ഞാതസ്മിം മഞ്ഞതി, വിഞ്ഞാതതോ മഞ്ഞതി, വിഞ്ഞാതം മേതി മഞ്ഞതി, വിഞ്ഞാതം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Viññātaṃ viññātato sañjānāti; viññātaṃ viññātato saññatvā viññātaṃ maññati, viññātasmiṃ maññati, viññātato maññati, viññātaṃ meti maññati, viññātaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
൬. ‘‘ഏകത്തം ഏകത്തതോ സഞ്ജാനാതി; ഏകത്തം ഏകത്തതോ സഞ്ഞത്വാ ഏകത്തം മഞ്ഞതി, ഏകത്തസ്മിം മഞ്ഞതി, ഏകത്തതോ മഞ്ഞതി, ഏകത്തം മേതി മഞ്ഞതി, ഏകത്തം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
6. ‘‘Ekattaṃ ekattato sañjānāti; ekattaṃ ekattato saññatvā ekattaṃ maññati, ekattasmiṃ maññati, ekattato maññati, ekattaṃ meti maññati, ekattaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘നാനത്തം നാനത്തതോ സഞ്ജാനാതി; നാനത്തം നാനത്തതോ സഞ്ഞത്വാ നാനത്തം മഞ്ഞതി, നാനത്തസ്മിം മഞ്ഞതി, നാനത്തതോ മഞ്ഞതി, നാനത്തം മേതി മഞ്ഞതി, നാനത്തം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Nānattaṃ nānattato sañjānāti; nānattaṃ nānattato saññatvā nānattaṃ maññati, nānattasmiṃ maññati, nānattato maññati, nānattaṃ meti maññati, nānattaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘സബ്ബം സബ്ബതോ സഞ്ജാനാതി; സബ്ബം സബ്ബതോ സഞ്ഞത്വാ സബ്ബം മഞ്ഞതി, സബ്ബസ്മിം മഞ്ഞതി, സബ്ബതോ മഞ്ഞതി, സബ്ബം മേതി മഞ്ഞതി, സബ്ബം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Sabbaṃ sabbato sañjānāti; sabbaṃ sabbato saññatvā sabbaṃ maññati, sabbasmiṃ maññati, sabbato maññati, sabbaṃ meti maññati, sabbaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ സഞ്ജാനാതി; നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ സഞ്ഞത്വാ നിബ്ബാനം മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനസ്മിം മഞ്ഞതി , നിബ്ബാനതോ മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം മേതി മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം അഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘അപരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Nibbānaṃ nibbānato sañjānāti; nibbānaṃ nibbānato saññatvā nibbānaṃ maññati, nibbānasmiṃ maññati , nibbānato maññati, nibbānaṃ meti maññati, nibbānaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
പുഥുജ്ജനവസേന പഠമനയഭൂമിപരിച്ഛേദോ നിട്ഠിതോ.
Puthujjanavasena paṭhamanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
൭. ‘‘യോപി സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു സേക്ഖോ 3 അപ്പത്തമാനസോ അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം പത്ഥയമാനോ വിഹരതി, സോപി പഥവിം പഥവിതോ അഭിജാനാതി; പഥവിം പഥവിതോ അഭിഞ്ഞായ 4 പഥവിം മാ മഞ്ഞി 5, പഥവിയാ മാ മഞ്ഞി, പഥവിതോ മാ മഞ്ഞി, പഥവിം മേതി മാ മഞ്ഞി, പഥവിം മാഭിനന്ദി 6. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘പരിഞ്ഞേയ്യം തസ്സാ’തി വദാമി.
7. ‘‘Yopi so, bhikkhave, bhikkhu sekkho 7 appattamānaso anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamāno viharati, sopi pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya 8 pathaviṃ mā maññi 9, pathaviyā mā maññi, pathavito mā maññi, pathaviṃ meti mā maññi, pathaviṃ mābhinandi 10. Taṃ kissa hetu? ‘Pariññeyyaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘ആപം…പേ॰… തേജം… വായം… ഭൂതേ… ദേവേ… പജാപതിം… ബ്രഹ്മം… ആഭസ്സരേ… സുഭകിണ്ഹേ… വേഹപ്ഫലേ… അഭിഭും… ആകാസാനഞ്ചായതനം… വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം… ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം… നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം… ദിട്ഠം… സുതം… മുതം… വിഞ്ഞാതം… ഏകത്തം… നാനത്തം… സബ്ബം… നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിജാനാതി; നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിഞ്ഞായ നിബ്ബാനം മാ മഞ്ഞി, നിബ്ബാനസ്മിം മാ മഞ്ഞി, നിബ്ബാനതോ മാ മഞ്ഞി, നിബ്ബാനം മേതി മാ മഞ്ഞി, നിബ്ബാനം മാഭിനന്ദി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘പരിഞ്ഞേയ്യം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ mā maññi, nibbānasmiṃ mā maññi, nibbānato mā maññi, nibbānaṃ meti mā maññi, nibbānaṃ mābhinandi. Taṃ kissa hetu? ‘Pariññeyyaṃ tassā’ti vadāmi.
൮. ‘‘യോപി സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അരഹം ഖീണാസവോ വുസിതവാ കതകരണീയോ ഓഹിതഭാരോ അനുപ്പത്തസദത്ഥോ പരിക്ഖീണഭവസംയോജനോ സമ്മദഞ്ഞാ വിമുത്തോ, സോപി പഥവിം പഥവിതോ അഭിജാനാതി; പഥവിം പഥവിതോ അഭിഞ്ഞായ പഥവിം ന മഞ്ഞതി, പഥവിയാ ന മഞ്ഞതി, പഥവിതോ ന മഞ്ഞതി, പഥവിം മേതി ന മഞ്ഞതി, പഥവിം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘പരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
8. ‘‘Yopi so, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, sopi pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Pariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘‘ആപം…പേ॰… തേജം… വായം… ഭൂതേ… ദേവേ… പജാപതിം… ബ്രഹ്മം… ആഭസ്സരേ… സുഭകിണ്ഹേ… വേഹപ്ഫലേ… അഭിഭും… ആകാസാനഞ്ചായതനം… വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം… ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം… നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം… ദിട്ഠം… സുതം… മുതം… വിഞ്ഞാതം… ഏകത്തം… നാനത്തം… സബ്ബം… നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിജാനാതി; നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിഞ്ഞായ നിബ്ബാനം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനസ്മിം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനതോ ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം മേതി ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘പരിഞ്ഞാതം തസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Pariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
ഖീണാസവവസേന തതിയനയഭൂമിപരിച്ഛേദോ നിട്ഠിതോ.
Khīṇāsavavasena tatiyanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
൯. ‘‘യോപി സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അരഹം ഖീണാസവോ വുസിതവാ കതകരണീയോ ഓഹിതഭാരോ അനുപ്പത്തസദത്ഥോ പരിക്ഖീണഭവസംയോജനോ സമ്മദഞ്ഞാ വിമുത്തോ, സോപി പഥവിം പഥവിതോ അഭിജാനാതി; പഥവിം പഥവിതോ അഭിഞ്ഞായ പഥവിം ന മഞ്ഞതി, പഥവിയാ ന മഞ്ഞതി, പഥവിതോ ന മഞ്ഞതി, പഥവിം മേതി ന മഞ്ഞതി, പഥവിം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഖയാ രാഗസ്സ, വീതരാഗത്താ.
9. ‘‘Yopi so, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, sopi pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? Khayā rāgassa, vītarāgattā.
‘‘ആപം…പേ॰… തേജം… വായം… ഭൂതേ… ദേവേ… പജാപതിം… ബ്രഹ്മം… ആഭസ്സരേ… സുഭകിണ്ഹേ… വേഹപ്ഫലേ… അഭിഭും… ആകാസാനഞ്ചായതനം… വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം… ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം … നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം … ദിട്ഠം… സുതം… മുതം… വിഞ്ഞാതം… ഏകത്തം… നാനത്തം… സബ്ബം… നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിജാനാതി; നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിഞ്ഞായ നിബ്ബാനം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനസ്മിം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനതോ ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം മേതി ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഖയാ രാഗസ്സ, വീതരാഗത്താ.
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ … nevasaññānāsaññāyatanaṃ … diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? Khayā rāgassa, vītarāgattā.
ഖീണാസവവസേന ചതുത്ഥനയഭൂമിപരിച്ഛേദോ നിട്ഠിതോ.
Khīṇāsavavasena catutthanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
൧൦. ‘‘യോപി സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അരഹം ഖീണാസവോ വുസിതവാ കതകരണീയോ ഓഹിതഭാരോ അനുപ്പത്തസദത്ഥോ പരിക്ഖീണഭവസംയോജനോ സമ്മദഞ്ഞാ വിമുത്തോ, സോപി പഥവിം പഥവിതോ അഭിജാനാതി; പഥവിം പഥവിതോ അഭിഞ്ഞായ പഥവിം ന മഞ്ഞതി, പഥവിയാ ന മഞ്ഞതി, പഥവിതോ ന മഞ്ഞതി, പഥവിം മേതി ന മഞ്ഞതി, പഥവിം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഖയാ ദോസസ്സ, വീതദോസത്താ.
10. ‘‘Yopi so, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, sopi pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? Khayā dosassa, vītadosattā.
‘‘ആപം…പേ॰… തേജം… വായം… ഭൂതേ… ദേവേ… പജാപതിം… ബ്രഹ്മം… ആഭസ്സരേ… സുഭകിണ്ഹേ… വേഹപ്ഫലേ… അഭിഭും… ആകാസാനഞ്ചായതനം… വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം… ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം… നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം… ദിട്ഠം… സുതം… മുതം… വിഞ്ഞാതം… ഏകത്തം… നാനത്തം… സബ്ബം… നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിജാനാതി; നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിഞ്ഞായ നിബ്ബാനം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനസ്മിം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനതോ ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം മേതി ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഖയാ ദോസസ്സ, വീതദോസത്താ.
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? Khayā dosassa, vītadosattā.
ഖീണാസവവസേന പഞ്ചമനയഭൂമിപരിച്ഛേദോ നിട്ഠിതോ.
Khīṇāsavavasena pañcamanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
൧൧. ‘‘യോപി സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അരഹം ഖീണാസവോ വുസിതവാ കതകരണീയോ ഓഹിതഭാരോ അനുപ്പത്തസദത്ഥോ പരിക്ഖീണഭവസംയോജനോ സമ്മദഞ്ഞാ വിമുത്തോ, സോപി പഥവിം പഥവിതോ അഭിജാനാതി; പഥവിം പഥവിതോ അഭിഞ്ഞായ പഥവിം ന മഞ്ഞതി, പഥവിയാ ന മഞ്ഞതി, പഥവിതോ ന മഞ്ഞതി, പഥവിം മേതി ന മഞ്ഞതി, പഥവിം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഖയാ മോഹസ്സ, വീതമോഹത്താ.
11. ‘‘Yopi so, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, sopi pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? Khayā mohassa, vītamohattā.
‘‘ആപം…പേ॰… തേജം… വായം… ഭൂതേ… ദേവേ… പജാപതിം… ബ്രഹ്മം… ആഭസ്സരേ… സുഭകിണ്ഹേ… വേഹപ്ഫലേ… അഭിഭും… ആകാസാനഞ്ചായതനം… വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം… ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം … നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം… ദിട്ഠം… സുതം… മുതം… വിഞ്ഞാതം… ഏകത്തം… നാനത്തം… സബ്ബം… നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിജാനാതി; നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിഞ്ഞായ നിബ്ബാനം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനസ്മിം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനതോ ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം മേതി ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഖയാ മോഹസ്സ, വീതമോഹത്താ.
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ … nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? Khayā mohassa, vītamohattā.
ഖീണാസവവസേന ഛട്ഠനയഭൂമിപരിച്ഛേദോ നിട്ഠിതോ.
Khīṇāsavavasena chaṭṭhanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
൧൨. ‘‘തഥാഗതോപി, ഭിക്ഖവേ, അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ പഥവിം പഥവിതോ അഭിജാനാതി; പഥവിം പഥവിതോ അഭിഞ്ഞായ പഥവിം ന മഞ്ഞതി, പഥവിയാ ന മഞ്ഞതി, പഥവിതോ ന മഞ്ഞതി, പഥവിം മേതി ന മഞ്ഞതി, പഥവിം നാഭിനന്ദതി . തം കിസ്സ ഹേതു? ‘പരിഞ്ഞാതന്തം തഥാഗതസ്സാ’തി വദാമി.
12. ‘‘Tathāgatopi, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati . Taṃ kissa hetu? ‘Pariññātantaṃ tathāgatassā’ti vadāmi.
‘‘ആപം…പേ॰… തേജം… വായം… ഭൂതേ… ദേവേ… പജാപതിം… ബ്രഹ്മം… ആഭസ്സരേ… സുഭകിണ്ഹേ… വേഹപ്ഫലേ… അഭിഭും… ആകാസാനഞ്ചായതനം… വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം … ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം… നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം… ദിട്ഠം… സുതം… മുതം… വിഞ്ഞാതം… ഏകത്തം… നാനത്തം… സബ്ബം… നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിജാനാതി; നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിഞ്ഞായ നിബ്ബാനം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനസ്മിം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനതോ ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം മേതി ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘പരിഞ്ഞാതന്തം തഥാഗതസ്സാ’തി വദാമി.
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ … ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Pariññātantaṃ tathāgatassā’ti vadāmi.
തഥാഗതവസേന സത്തമനയഭൂമിപരിച്ഛേദോ നിട്ഠിതോ.
Tathāgatavasena sattamanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
൧൩. ‘‘തഥാഗതോപി , ഭിക്ഖവേ, അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ പഥവിം പഥവിതോ അഭിജാനാതി; പഥവിം പഥവിതോ അഭിഞ്ഞായ പഥവിം ന മഞ്ഞതി, പഥവിയാ ന മഞ്ഞതി, പഥവിതോ ന മഞ്ഞതി, പഥവിം മേതി ന മഞ്ഞതി, പഥവിം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘നന്ദീ 13 ദുക്ഖസ്സ മൂല’ന്തി – ഇതി വിദിത്വാ ‘ഭവാ ജാതി ഭൂതസ്സ ജരാമരണ’ന്തി. തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ‘തഥാഗതോ സബ്ബസോ തണ്ഹാനം ഖയാ വിരാഗാ നിരോധാ ചാഗാ പടിനിസ്സഗ്ഗാ അനുത്തരം സമ്മാസമ്ബോധിം അഭിസമ്ബുദ്ധോ’തി വദാമി.
13. ‘‘Tathāgatopi , bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Nandī 14 dukkhassa mūla’nti – iti viditvā ‘bhavā jāti bhūtassa jarāmaraṇa’nti. Tasmātiha, bhikkhave, ‘tathāgato sabbaso taṇhānaṃ khayā virāgā nirodhā cāgā paṭinissaggā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti vadāmi.
‘‘ആപം …പേ॰… തേജം… വായം… ഭൂതേ… ദേവേ… പജാപതിം… ബ്രഹ്മം… ആഭസ്സരേ… സുഭകിണ്ഹേ… വേഹപ്ഫലേ… അഭിഭും… ആകാസാനഞ്ചായതനം… വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം… ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം… നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം… ദിട്ഠം… സുതം… മുതം… വിഞ്ഞാതം… ഏകത്തം… നാനത്തം… സബ്ബം… നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിജാനാതി; നിബ്ബാനം നിബ്ബാനതോ അഭിഞ്ഞായ നിബ്ബാനം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനസ്മിം ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനതോ ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം മേതി ന മഞ്ഞതി, നിബ്ബാനം നാഭിനന്ദതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ‘നന്ദീ ദുക്ഖസ്സ മൂല’ന്തി – ഇതി വിദിത്വാ ‘ഭവാ ജാതി ഭൂതസ്സ ജരാമരണ’ന്തി. തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ‘തഥാഗതോ സബ്ബസോ തണ്ഹാനം ഖയാ വിരാഗാ നിരോധാ ചാഗാ പടിനിസ്സഗ്ഗാ അനുത്തരം സമ്മാസമ്ബോധിം അഭിസമ്ബുദ്ധോ’തി വദാമീ’’തി.
‘‘Āpaṃ …pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? ‘Nandī dukkhassa mūla’nti – iti viditvā ‘bhavā jāti bhūtassa jarāmaraṇa’nti. Tasmātiha, bhikkhave, ‘tathāgato sabbaso taṇhānaṃ khayā virāgā nirodhā cāgā paṭinissaggā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti vadāmī’’ti.
തഥാഗതവസേന അട്ഠമനയഭൂമിപരിച്ഛേദോ നിട്ഠിതോ.
Tathāgatavasena aṭṭhamanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
ഇദമവോച ഭഗവാ. ന തേ ഭിക്ഖൂ 15 ഭഗവതോ ഭാസിതം അഭിനന്ദുന്തി.
Idamavoca bhagavā. Na te bhikkhū 16 bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
മൂലപരിയായസുത്തം നിട്ഠിതം പഠമം.
Mūlapariyāyasuttaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൧. മൂലപരിയായസുത്തവണ്ണനാ • 1. Mūlapariyāyasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൧. മൂലപരിയായസുത്തവണ്ണനാ • 1. Mūlapariyāyasuttavaṇṇanā