| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
நமோ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
அபி⁴த⁴ம்மபிடகே
Abhidhammapiṭake
யமகப்பகரண-அட்ட²கதா²
Yamakappakaraṇa-aṭṭhakathā
ஸங்கே²பேனேவ தே³வானங், தே³வதே³வோ ஸுராலயே;
Saṅkhepeneva devānaṃ, devadevo surālaye;
கதா²வத்து²ப்பகரணங், தே³ஸயித்வா ரணஞ்ஜஹோ.
Kathāvatthuppakaraṇaṃ, desayitvā raṇañjaho.
யமஸ்ஸ விஸயாதீதோ, நானாயமகமண்டி³தங்;
Yamassa visayātīto, nānāyamakamaṇḍitaṃ;
அபி⁴த⁴ம்மப்பகரணங், ச²ட்ட²ங் ச²ட்டா²ன தே³ஸகோ.
Abhidhammappakaraṇaṃ, chaṭṭhaṃ chaṭṭhāna desako.
யமகங் அயமாவத்த-நீலாமலதனூருஹோ;
Yamakaṃ ayamāvatta-nīlāmalatanūruho;
யங் தே³ஸயி அனுப்பத்தோ, தஸ்ஸ ஸங்வண்ணனாக்கமோ;
Yaṃ desayi anuppatto, tassa saṃvaṇṇanākkamo;
இதா³னி யஸ்மா தஸ்மாஸ்ஸ, ஹோதி ஸங்வண்ணனா அயந்தி.
Idāni yasmā tasmāssa, hoti saṃvaṇṇanā ayanti.
1. மூலயமகங்
1. Mūlayamakaṃ
உத்³தே³ஸவாரவண்ணனா
Uddesavāravaṇṇanā
1. மூலயமகங் , க²ந்த⁴யமகங், ஆயதனயமகங், தா⁴துயமகங், ஸச்சயமகங், ஸங்கா²ரயமகங், அனுஸயயமகங், சித்தயமகங், த⁴ம்மயமகங், இந்த்³ரியயமகந்தி இமேஸங் த³ஸன்னங் யமகானங் வஸேன இத³ங் பகரணங் த³ஸவிதே⁴ன விப⁴த்தந்தி ஹி வுத்தங். தத்த² யேஸங் த³ஸன்னங் யமகானங் வஸேன இத³ங் பகரணங் த³ஸவிதே⁴ன விப⁴த்தங், தேஸஞ்சேவ இமஸ்ஸ ச பகரணஸ்ஸ நாமத்தோ² தாவ ஏவங் வேதி³தப்³போ³ – கேனட்டே²ன யமகந்தி? யுக³ளட்டே²ன. யுக³ளஞ்ஹி யமகந்தி வுச்சதி – ‘யமகபாடிஹாரியங், யமகஸாலா’திஆதீ³ஸு விய. இதி யுக³ளஸங்கா²தானங் யமகானங் வஸேன தே³ஸிதத்தா இமேஸு த³ஸஸு ஏகேகங் யமகங் நாம. இமேஸங் பன யமகானங் ஸமூஹபா⁴வதோ ஸப்³ப³ம்பேதங் பகரணங் யமகந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
1. Mūlayamakaṃ , khandhayamakaṃ, āyatanayamakaṃ, dhātuyamakaṃ, saccayamakaṃ, saṅkhārayamakaṃ, anusayayamakaṃ, cittayamakaṃ, dhammayamakaṃ, indriyayamakanti imesaṃ dasannaṃ yamakānaṃ vasena idaṃ pakaraṇaṃ dasavidhena vibhattanti hi vuttaṃ. Tattha yesaṃ dasannaṃ yamakānaṃ vasena idaṃ pakaraṇaṃ dasavidhena vibhattaṃ, tesañceva imassa ca pakaraṇassa nāmattho tāva evaṃ veditabbo – kenaṭṭhena yamakanti? Yugaḷaṭṭhena. Yugaḷañhi yamakanti vuccati – ‘yamakapāṭihāriyaṃ, yamakasālā’tiādīsu viya. Iti yugaḷasaṅkhātānaṃ yamakānaṃ vasena desitattā imesu dasasu ekekaṃ yamakaṃ nāma. Imesaṃ pana yamakānaṃ samūhabhāvato sabbampetaṃ pakaraṇaṃ yamakanti veditabbaṃ.
தத்த² மூலவஸேன புச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனங் கத்வா தே³ஸிதத்தா த³ஸன்னங் தாவ ஸப்³ப³பட²மங் மூலயமகந்தி வுத்தங். தஸ்ஸ உத்³தே³ஸவாரோ, நித்³தே³ஸவாரோதி த்³வே வாரா ஹொந்தி . தேஸு உத்³தி³ட்டா²னுக்கமேன நித்³தி³ஸிதப்³ப³த்தா உத்³தே³ஸவாரோ பட²மோ. தஸ்ஸ யே கேசி குஸலா த⁴ம்மா, ஸப்³பே³ தே குஸலமூலா; யே வா பன குஸலமூலா, ஸப்³பே³ தே த⁴ம்மா குஸலாதி இத³ங் யமகங் ஆதி³ . தஸ்ஸ குஸலாகுஸலமூலஸங்கா²தானங் த்³வின்னங் அத்தா²னங் வஸேன அத்த²யமகந்தி வா, தேஸஞ்ஞேவ அத்தா²னங் வஸேன அனுலோமபடிலோமதோ பவத்தபாளித⁴ம்மவஸேன த⁴ம்மயமகந்தி வா, அனுலோமபடிலோமதோ பவத்தபுச்சா²வஸேன புச்சா²யமகந்தி வா திதா⁴ யமகபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. ஸேஸேஸுபி ஏஸேவ நயோ.
Tattha mūlavasena pucchāvissajjanaṃ katvā desitattā dasannaṃ tāva sabbapaṭhamaṃ mūlayamakanti vuttaṃ. Tassa uddesavāro, niddesavāroti dve vārā honti . Tesu uddiṭṭhānukkamena niddisitabbattā uddesavāro paṭhamo. Tassa ye keci kusalā dhammā, sabbe te kusalamūlā; ye vā pana kusalamūlā, sabbe te dhammā kusalāti idaṃ yamakaṃ ādi . Tassa kusalākusalamūlasaṅkhātānaṃ dvinnaṃ atthānaṃ vasena atthayamakanti vā, tesaññeva atthānaṃ vasena anulomapaṭilomato pavattapāḷidhammavasena dhammayamakanti vā, anulomapaṭilomato pavattapucchāvasena pucchāyamakanti vā tidhā yamakabhāvo veditabbo. Sesesupi eseva nayo.
இதா³னி இமேஸங் யமகானங் வஸேன தே³ஸிதே இமஸ்மிங் மூலயமகே உத்³தே³ஸவாரஸ்ஸ தாவ நயயமகபுச்சா²அத்த²வாரப்பபே⁴த³வஸேன பாளிவவத்தா²னமேவ ஏவங் வேதி³தப்³ப³ங் – குஸலத்திகமாதிகாய ஹி ‘குஸலா த⁴ம்மா’தி இத³ங் ஆதி³பத³ங் நிஸ்ஸாய மூலனயோ, மூலமூலனயோ, மூலகனயோ, மூலமூலகனயோதி இமே சத்தாரோ நயா ஹொந்தி. தேஸங் ஏகேகஸ்மிங் நயே மூலயமகங், ஏகமூலயமகங், அஞ்ஞமஞ்ஞமூலயமகந்தி தீணி தீணி யமகானி. ஏவங் சதூஸு நயேஸு த்³வாத³ஸ யமகானி, ஏகேகஸ்மிங் யமகே அனுலோமபடிலோமவஸேன த்³வே த்³வே புச்சா²தி சதுவீஸதி புச்சா², ஏகேகாய புச்சா²ய ஸன்னிட்டா²னஸங்ஸயவஸேன த்³வே த்³வே அத்தா²தி அட்ட²சத்தாலீஸ அத்தா²தி.
Idāni imesaṃ yamakānaṃ vasena desite imasmiṃ mūlayamake uddesavārassa tāva nayayamakapucchāatthavārappabhedavasena pāḷivavatthānameva evaṃ veditabbaṃ – kusalattikamātikāya hi ‘kusalā dhammā’ti idaṃ ādipadaṃ nissāya mūlanayo, mūlamūlanayo, mūlakanayo, mūlamūlakanayoti ime cattāro nayā honti. Tesaṃ ekekasmiṃ naye mūlayamakaṃ, ekamūlayamakaṃ, aññamaññamūlayamakanti tīṇi tīṇi yamakāni. Evaṃ catūsu nayesu dvādasa yamakāni, ekekasmiṃ yamake anulomapaṭilomavasena dve dve pucchāti catuvīsati pucchā, ekekāya pucchāya sanniṭṭhānasaṃsayavasena dve dve atthāti aṭṭhacattālīsa atthāti.
தத்த² யே கேசி குஸலா த⁴ம்மாதி குஸலேஸு ‘‘குஸலா நு கோ², ந குஸலா நு கோ²’’தி ஸந்தே³ஹாபா⁴வதோ இமஸ்மிங் பதே³ ஸன்னிட்டா²னத்தோ² வேதி³தப்³போ³. ஸப்³பே³ தே குஸலமூலாதி ‘‘ஸப்³பே³ தே குஸலா த⁴ம்மா குஸலமூலா நு கோ², நனு கோ²’’தி ஏவங் விமதிவஸேன புச்சி²தத்தா இமஸ்மிங் பதே³ ஸங்ஸயத்தோ² வேதி³தப்³போ³. ஸோ ச கோ² வேனெய்யானங் ஸங்ஸயட்டா²னே ஸங்ஸயதீ³பனத்த²ங் வுத்தோ, ததா²க³தஸ்ஸ பன ஸங்ஸயோ நாம நத்தி². இதோ பரேஸுபி புச்சா²பதே³ஸு ஏஸேவ நயோ.
Tattha ye keci kusalā dhammāti kusalesu ‘‘kusalā nu kho, na kusalā nu kho’’ti sandehābhāvato imasmiṃ pade sanniṭṭhānattho veditabbo. Sabbe te kusalamūlāti ‘‘sabbe te kusalā dhammā kusalamūlā nu kho, nanu kho’’ti evaṃ vimativasena pucchitattā imasmiṃ pade saṃsayattho veditabbo. So ca kho veneyyānaṃ saṃsayaṭṭhāne saṃsayadīpanatthaṃ vutto, tathāgatassa pana saṃsayo nāma natthi. Ito paresupi pucchāpadesu eseva nayo.
யதா² ச குஸலபத³ங் நிஸ்ஸாய இமே சத்தாரோ நயா, ஏகேகஸ்மிங் நயே திண்ணங் திண்ணங் யமகானங் வஸேன த்³வாத³ஸ யமகானி, ஏகேகஸ்மிங் யமகே த்³வின்னங் த்³வின்னங் புச்சா²னங் வஸேன சதுவீஸதி புச்சா²; ஏகேகாய புச்சா²ய த்³வின்னங் த்³வின்னங் அத்தா²னங் வஸேன அட்ட²சத்தாலீஸ அத்தா² ச ஹொந்தி. அகுஸலபத³ங் நிஸ்ஸாயபி ததே²வ. அப்³யாகதபத³ங் நிஸ்ஸாயபி ததே²வ. தீணிபி பதா³னி ஏகதோ கத்வா நித்³தி³ட்ட²ங் நாமபத³ங் நிஸ்ஸாயபி ததே²வாதி குஸலத்திகமாதிகாய சதூஸு பதே³ஸு ஸப்³பே³பி ஸோளஸ நயா, அட்ட²சத்தாலீஸ யமகானி , ச²ன்னவுதி புச்சா², த்³வேனவுதிஸதங் அத்தா² ச உத்³தே³ஸவஸேன வுத்தாதி வேதி³தப்³பா³. எத்தாவதா மூலவாரோ நாம பட²மங் உத்³தி³ட்டோ² ஹோதி.
Yathā ca kusalapadaṃ nissāya ime cattāro nayā, ekekasmiṃ naye tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ yamakānaṃ vasena dvādasa yamakāni, ekekasmiṃ yamake dvinnaṃ dvinnaṃ pucchānaṃ vasena catuvīsati pucchā; ekekāya pucchāya dvinnaṃ dvinnaṃ atthānaṃ vasena aṭṭhacattālīsa atthā ca honti. Akusalapadaṃ nissāyapi tatheva. Abyākatapadaṃ nissāyapi tatheva. Tīṇipi padāni ekato katvā niddiṭṭhaṃ nāmapadaṃ nissāyapi tathevāti kusalattikamātikāya catūsu padesu sabbepi soḷasa nayā, aṭṭhacattālīsa yamakāni , channavuti pucchā, dvenavutisataṃ atthā ca uddesavasena vuttāti veditabbā. Ettāvatā mūlavāro nāma paṭhamaṃ uddiṭṭho hoti.
ததோ பரங் யே கேசி குஸலா த⁴ம்மா, ஸப்³பே³ தே குஸலஹேதூதிஆத³யோ தஸ்ஸேவ மூலவாரஸ்ஸ வேவசனவஸேன நவ வாரா உத்³தி³ட்டா². இதி மூலவாரோ, ஹேதுவாரோ, நிதா³னவாரோ, ஸம்ப⁴வவாரோ, பப⁴வவாரோ, ஸமுட்டா²னவாரோ, ஆஹாரவாரோ, ஆரம்மணவாரோ, பச்சயவாரோ, ஸமுத³யவாரோதி ஸப்³பே³பி த³ஸ வாரா ஹொந்தி. தத்த² மூலவாரே ஆக³தபரிச்சே²தே³னேவ ஸேஸேஸுபி நயாத³யோ வேதி³தப்³பா³தி ஸப்³பே³ஸுபி த³ஸஸு வாரேஸு ஸட்டி²ஸதனயா, அஸீதிஅதி⁴கானி சத்தாரி யமகஸதானி, ஸட்டி²அதி⁴கானி நவபுச்சா²ஸதானி, வீஸாதி⁴கானி ஏகூனவீஸதி அத்த²ஸதானி ச உத்³தி³ட்டா²னீதி வேதி³தப்³பா³னி. ஏவங் தாவ உத்³தே³ஸவாரே நயயமகபுச்சா²அத்த²வாரப்பபே⁴த³வஸேன பாளிவவத்தா²னமேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Tato paraṃ ye keci kusalā dhammā, sabbe te kusalahetūtiādayo tasseva mūlavārassa vevacanavasena nava vārā uddiṭṭhā. Iti mūlavāro, hetuvāro, nidānavāro, sambhavavāro, pabhavavāro, samuṭṭhānavāro, āhāravāro, ārammaṇavāro, paccayavāro, samudayavāroti sabbepi dasa vārā honti. Tattha mūlavāre āgataparicchedeneva sesesupi nayādayo veditabbāti sabbesupi dasasu vāresu saṭṭhisatanayā, asītiadhikāni cattāri yamakasatāni, saṭṭhiadhikāni navapucchāsatāni, vīsādhikāni ekūnavīsati atthasatāni ca uddiṭṭhānīti veditabbāni. Evaṃ tāva uddesavāre nayayamakapucchāatthavārappabhedavasena pāḷivavatthānameva veditabbaṃ.
மூலங் ஹேது நிதா³னஞ்சாதி கா³தா² த³ஸன்னம்பி வாரானங் உத்³தா³னகா³தா² நாம. தத்த² மூலாதீ³னி ஸப்³பா³னிபி காரணவேவசனானேவ. காரணஞ்ஹி பதிட்டா²னட்டே²ன மூலங். அத்தனோ ப²லனிப்பா²த³னத்த²ங் ஹினோதி பவத்ததீதி ஹேது. ‘ஹந்த³, நங் க³ண்ஹாதா²’தி த³ஸ்ஸெந்தங் விய அத்தனோ ப²லங் நிதே³தீதி நிதா³னங். ஏதஸ்மா ப²லங் ஸம்போ⁴தீதி ஸம்ப⁴வோ. பப⁴வதீதி பப⁴வோ. ஸமுட்டா²தி எத்த² ப²லங், ஏதேன வா ஸமுட்டா²தீதி ஸமுட்டா²னங். அத்தனோ ப²லங் ஆஹரதீதி ஆஹாரோ. அப்படிக்கி²பிதப்³பே³ன அத்தனோ ப²லேன ஆலம்பி³யதீதி ஆலம்ப³ணங். ஏதங் படிச்ச அப்படிக்கி²பித்வா ப²லங் ஏதி பவத்ததீதி பச்சயோ. ஏதஸ்மா ப²லங் ஸமுதே³தீதி ஸமுத³யோ. ஏவமேதேஸங் பதா³னங் வசனத்தோ² வேதி³தப்³போ³.
Mūlaṃ hetu nidānañcāti gāthā dasannampi vārānaṃ uddānagāthā nāma. Tattha mūlādīni sabbānipi kāraṇavevacanāneva. Kāraṇañhi patiṭṭhānaṭṭhena mūlaṃ. Attano phalanipphādanatthaṃ hinoti pavattatīti hetu. ‘Handa, naṃ gaṇhāthā’ti dassentaṃ viya attano phalaṃ nidetīti nidānaṃ. Etasmā phalaṃ sambhotīti sambhavo. Pabhavatīti pabhavo. Samuṭṭhāti ettha phalaṃ, etena vā samuṭṭhātīti samuṭṭhānaṃ. Attano phalaṃ āharatīti āhāro. Appaṭikkhipitabbena attano phalena ālambiyatīti ālambaṇaṃ. Etaṃ paṭicca appaṭikkhipitvā phalaṃ eti pavattatīti paccayo. Etasmā phalaṃ samudetīti samudayo. Evametesaṃ padānaṃ vacanattho veditabbo.
உத்³தே³ஸவாரவண்ணனா.
Uddesavāravaṇṇanā.
நித்³தே³ஸவாரவண்ணனா
Niddesavāravaṇṇanā
50. இதா³னி யேகேசி குஸலா த⁴ம்மாதிஆதி³னா நயேன நித்³தே³ஸவாரோ ஆரத்³தோ⁴. தத்த² யே கேசீதி அனவஸேஸவசனங். குஸலா த⁴ம்மாதி குஸலத்திகஸ்ஸ பத³பா⁴ஜனே வுத்தலக்க²ணா அனவஜ்ஜஸுக²விபாகா குஸலஸபா⁴வா. ஸப்³பே³ தே குஸலமூலாதி கிங் தே ஸப்³பே³யேவ குஸலமூலாதி புச்ச²தி. தீணேவ குஸலமூலானீதி ந தே ஸப்³பே³ குஸலமூலானி, அலோபா⁴தீ³னி பன தீணி ஏவ குஸலமூலானீதி அத்தோ². அவஸேஸா குஸலா த⁴ம்மா ந குஸலமூலாதி அவஸேஸா ப²ஸ்ஸாத³யோ குஸலா த⁴ம்மா குஸலமூலானி நாம ந ஹொந்தி. அத² வா அவஸேஸா ப²ஸ்ஸாத³யோ குஸலா த⁴ம்மாயேவ நாம, ந குஸலமூலானீதிபி அத்தோ². யே வா பன குஸலமூலாதி யே வா பன பட²மபுச்சா²ய து³தியபதே³ன குஸலமூலாதி தயோ அலோபா⁴த³யோ க³ஹிதா. ஸப்³பே³ தே த⁴ம்மா குஸலாதி கிங் தே ஸப்³பே³ தயோபி த⁴ம்மா குஸலாதி புச்ச²தி. ஆமந்தாதி ஸப்³பே³ஸம்பி குஸலமூலானங் குஸலபா⁴வங் ஸம்படிச்ச²ந்தோ ஆஹ. அயங் தாவ மூலனயே மூலயமகஸ்ஸ அத்தோ². இமினா உபாயேன ஸப்³ப³புச்சா²ஸு விஸ்ஸஜ்ஜனநயோ வேதி³தப்³போ³. யங் பன யத்த² விஸேஸமத்தங் அத்தி², ததே³வ வண்ணயிஸ்ஸாம.
50. Idāni yekeci kusalā dhammātiādinā nayena niddesavāro āraddho. Tattha ye kecīti anavasesavacanaṃ. Kusalā dhammāti kusalattikassa padabhājane vuttalakkhaṇā anavajjasukhavipākā kusalasabhāvā. Sabbe te kusalamūlāti kiṃ te sabbeyeva kusalamūlāti pucchati. Tīṇevakusalamūlānīti na te sabbe kusalamūlāni, alobhādīni pana tīṇi eva kusalamūlānīti attho. Avasesā kusalā dhammā na kusalamūlāti avasesā phassādayo kusalā dhammā kusalamūlāni nāma na honti. Atha vā avasesā phassādayo kusalā dhammāyeva nāma, na kusalamūlānītipi attho. Ye vā pana kusalamūlāti ye vā pana paṭhamapucchāya dutiyapadena kusalamūlāti tayo alobhādayo gahitā. Sabbe te dhammā kusalāti kiṃ te sabbe tayopi dhammā kusalāti pucchati. Āmantāti sabbesampi kusalamūlānaṃ kusalabhāvaṃ sampaṭicchanto āha. Ayaṃ tāva mūlanaye mūlayamakassa attho. Iminā upāyena sabbapucchāsu vissajjananayo veditabbo. Yaṃ pana yattha visesamattaṃ atthi, tadeva vaṇṇayissāma.
51. ஏகமூலயமகே தாவ ஸப்³பே³ தே குஸலமூலேன ஏகமூலாதி க³ணனட்டே²ன ஏகமூலகங் அக்³க³ஹெத்வா ஸமானட்டே²ன க³ஹேதப்³பா³. அயஞ்ஹெத்த² அத்தோ² – ஸப்³பே³ தே குஸலமூலேன ஸமானமூலா. யங் ப²ஸ்ஸஸ்ஸ மூலங், ததே³வ வேத³னாதீ³னந்தி. அத² நேஸங் ததா²பா⁴வங் ஸம்படிச்ச²ந்தோ ஆமந்தாதி ஆஹ. குஸலஸமுட்டா²னந்தி குஸலசித்தஸமுட்டா²னரூபங் த³ஸ்ஸிதங். ஏகமூலந்தி அலோபா⁴தி³னா குஸலமூலேன ஸமானமூலங் . யதே²வ ஹி ப²ஸ்ஸாதீ³னங் அலோபா⁴த³யோ ஹேதுபச்சயத்தா மூலங், ததா² தங் ஸமுட்டா²னரூபஸ்ஸாபி, குஸலலக்க²ணாபா⁴வேன பன தங் ந குஸலங்.
51. Ekamūlayamake tāva sabbe te kusalamūlena ekamūlāti gaṇanaṭṭhena ekamūlakaṃ aggahetvā samānaṭṭhena gahetabbā. Ayañhettha attho – sabbe te kusalamūlena samānamūlā. Yaṃ phassassa mūlaṃ, tadeva vedanādīnanti. Atha nesaṃ tathābhāvaṃ sampaṭicchanto āmantāti āha. Kusalasamuṭṭhānanti kusalacittasamuṭṭhānarūpaṃ dassitaṃ. Ekamūlanti alobhādinā kusalamūlena samānamūlaṃ . Yatheva hi phassādīnaṃ alobhādayo hetupaccayattā mūlaṃ, tathā taṃ samuṭṭhānarūpassāpi, kusalalakkhaṇābhāvena pana taṃ na kusalaṃ.
52. அஞ்ஞமஞ்ஞயமகே ‘யேகேசி குஸலா’தி அபுச்சி²த்வா யேகேசி குஸலமூலேன ஏகமூலாதி புச்சா² கதா. கஸ்மா? இமினாபி ப்³யஞ்ஜனேன தஸ்ஸேவத்த²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வதோ. குஸலமூலானீதி இத³ங் புரிமஸ்ஸ விஸேஸனங். ‘மூலானி யானி ஏகதோ உப்பஜ்ஜந்தீ’தி ஹி வுத்தங், தானி பன குஸலமூலானிபி ஹொந்தி அகுஸலஅப்³யாகதமூலானிபி, இத⁴ குஸலமூலானீதி விஸேஸத³ஸ்ஸனத்த²மித³ங் வுத்தங். அஞ்ஞமஞ்ஞமூலானி சாதி அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஹேதுபச்சயேன பச்சயா ஹொந்தீதி அத்தோ². தஸ்ஸேவ படிலோமபுச்சா²ய ‘ஸப்³பே³ தே த⁴ம்மா குஸலமூலேன ஏகமூலா’தி அவத்வா ஸப்³பே³ தே த⁴ம்மா குஸலாதி வுத்தங். கஸ்மா? அத்த²விஸேஸாபா⁴வதோ. குஸலமூலேன ஏகமூலாதி ஹி புச்சா²ய கதாய ‘மூலானி யானி ஏகதோ உப்பஜ்ஜந்தீ’தி ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ விஸ்ஸஜ்ஜனங் காதப்³ப³ங் ப⁴வெய்ய, ஏவஞ்ச ஸதி அத்த²விஸேஸாபா⁴வோ ஹோதி. தஸ்மா ததா² அகத்வா ஏவங் புச்சா² கதா. இமினா உபாயேன மூலமூலனயாதீ³ஸுபி அஞ்ஞமஞ்ஞமூலயமகே புச்சா²விஸேஸோ வேதி³தப்³போ³.
52. Aññamaññayamake ‘yekeci kusalā’ti apucchitvā yekeci kusalamūlena ekamūlāti pucchā katā. Kasmā? Imināpi byañjanena tassevatthassa sambhavato. Kusalamūlānīti idaṃ purimassa visesanaṃ. ‘Mūlāni yāni ekato uppajjantī’ti hi vuttaṃ, tāni pana kusalamūlānipi honti akusalaabyākatamūlānipi, idha kusalamūlānīti visesadassanatthamidaṃ vuttaṃ. Aññamaññamūlāni cāti aññamaññaṃ hetupaccayena paccayā hontīti attho. Tasseva paṭilomapucchāya ‘sabbe te dhammā kusalamūlena ekamūlā’ti avatvā sabbe te dhammā kusalāti vuttaṃ. Kasmā? Atthavisesābhāvato. Kusalamūlena ekamūlāti hi pucchāya katāya ‘mūlāni yāni ekato uppajjantī’ti heṭṭhā vuttanayeneva vissajjanaṃ kātabbaṃ bhaveyya, evañca sati atthavisesābhāvo hoti. Tasmā tathā akatvā evaṃ pucchā katā. Iminā upāyena mūlamūlanayādīsupi aññamaññamūlayamake pucchāviseso veditabbo.
53-55. மூலமூலனயே ஸப்³பே³ தே குஸலமூலமூலாதி ஸப்³பே³ தே குஸலமூலஸங்கா²தா மூலாதி புச்ச²தி. ஏகமூலமூலாதி ஸமானட்டே²ன ஏகமேவ மூலமூலங் ஏதேஸந்தி ஏகமூலமூலா. அஞ்ஞமஞ்ஞமூலமூலாதி அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ மூலங் அஞ்ஞமஞ்ஞமூலங், அஞ்ஞமஞ்ஞமூலங் ஹேதுபச்சயட்டே²ன மூலங் ஏதேஸந்தி அஞ்ஞமஞ்ஞமூலமூலா.
53-55. Mūlamūlanaye sabbe te kusalamūlamūlāti sabbe te kusalamūlasaṅkhātā mūlāti pucchati. Ekamūlamūlāti samānaṭṭhena ekameva mūlamūlaṃ etesanti ekamūlamūlā. Aññamaññamūlamūlāti aññamaññassa mūlaṃ aññamaññamūlaṃ, aññamaññamūlaṃ hetupaccayaṭṭhena mūlaṃ etesanti aññamaññamūlamūlā.
56. மூலகனயே குஸலமூலகாதி ஹேதுபச்சயட்டே²ன குஸலங் மூலங் ஏதேஸந்தி குஸலமூலகா.
56. Mūlakanaye kusalamūlakāti hetupaccayaṭṭhena kusalaṃ mūlaṃ etesanti kusalamūlakā.
57-61. மூலமூலகனயே குஸலமூலமூலகாதி குஸலானங் மூலங் குஸலமூலங். ஹேதுபச்சயட்டே²னேவ குஸலமூலங் மூலங் ஏதேஸந்தி குஸலமூலமூலகாதி. அயங் தாவ குஸலபத³ங் நிஸ்ஸாய நயயமகபுச்சா²ஸு விஸேஸத்தோ².
57-61. Mūlamūlakanaye kusalamūlamūlakāti kusalānaṃ mūlaṃ kusalamūlaṃ. Hetupaccayaṭṭheneva kusalamūlaṃ mūlaṃ etesanti kusalamūlamūlakāti. Ayaṃ tāva kusalapadaṃ nissāya nayayamakapucchāsu visesattho.
62-73. அகுஸலபதா³தீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. அயங் பன விஸேஸோ, அஹேதுகங் அகுஸலந்தி விசிகிச்சா²ய சேவ உத்³த⁴ச்சேன ச ஸம்பயுத்தங் மோஹங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
62-73. Akusalapadādīsupi eseva nayo. Ayaṃ pana viseso, ahetukaṃ akusalanti vicikicchāya ceva uddhaccena ca sampayuttaṃ mohaṃ sandhāya vuttaṃ.
74-85. அஹேதுகங் அப்³யாகதந்தி அட்டா²ரஸ சித்துப்பாதா³ ரூபங், நிப்³பா³னஞ்ச. அப்³யாகதமூலேன ந ஏகமூலந்தி இத⁴ பன ட²பெத்வா ஸஹேதுகஅப்³யாகதஸமுட்டா²னங் ரூபங், ஸேஸங் லப்³ப⁴தி. ஸஹேதுகஅப்³யாகதஸமுட்டா²னங் ரூபங் அப்³யாகதமூலேன ஏகமூலங் ஹோதி, தங் அப்³போ³ஹாரிகங் கத்வா ஏகதோ லப்³ப⁴மானகவஸேனேவ சேதங் விஸ்ஸஜ்ஜனங் கதங்.
74-85. Ahetukaṃabyākatanti aṭṭhārasa cittuppādā rūpaṃ, nibbānañca. Abyākatamūlena na ekamūlanti idha pana ṭhapetvā sahetukaabyākatasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, sesaṃ labbhati. Sahetukaabyākatasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ abyākatamūlena ekamūlaṃ hoti, taṃ abbohārikaṃ katvā ekato labbhamānakavaseneva cetaṃ vissajjanaṃ kataṃ.
86-97. நாமா த⁴ம்மாதி நாமஸங்கா²தா த⁴ம்மா. தே அத்த²தோ சத்தாரோ அரூபினோ க²ந்தா⁴, நிப்³பா³னஞ்ச. நவேவ நாமமூலானீதி குஸலாகுஸலஅப்³யாகதமூலவஸேன நவ மூலானி. அஹேதுகங் நாமங் நாமமூலேன ந ஏகமூலந்தி அஹேதுகங் ஸப்³ப³ம்பி அட்டா²ரஸ சித்துப்பாத³விசிகிச்சு²த்³த⁴ச்சஸம்பயுத்தமோஹனிப்³பா³னஸங்கா²தங் நாமங் நாமமூலேன ந ஏகமூலங் . ந ஹி தங் தேன ஸத்³தி⁴ங் உப்பஜ்ஜதி. ஸஹேதுகங் நாமங் நாமமூலேனாதி பதே³பி ஸஹேதுகங் நாமங் நாமமூலேனாதி அத்தோ². ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² உத்தானத்த²மேவாதி.
86-97. Nāmā dhammāti nāmasaṅkhātā dhammā. Te atthato cattāro arūpino khandhā, nibbānañca. Naveva nāmamūlānīti kusalākusalaabyākatamūlavasena nava mūlāni. Ahetukaṃ nāmaṃ nāmamūlena na ekamūlanti ahetukaṃ sabbampi aṭṭhārasa cittuppādavicikicchuddhaccasampayuttamohanibbānasaṅkhātaṃ nāmaṃ nāmamūlena na ekamūlaṃ . Na hi taṃ tena saddhiṃ uppajjati. Sahetukaṃnāmaṃ nāmamūlenāti padepi sahetukaṃ nāmaṃ nāmamūlenāti attho. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
மூலவாரவண்ணனா.
Mūlavāravaṇṇanā.
98-99. ஹேதுவாராதீ³ஸுபி இமினாவுபாயேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. மூலங் ஹேது நிதா³னஞ்சாதிகா³தா² யதா²னித்³தி³ட்டா²னங் த³ஸன்னம்பி வாரானங் புன உத்³தா³னவஸேனேவ வுத்தாதி.
98-99. Hetuvārādīsupi imināvupāyena attho veditabbo. Mūlaṃ hetu nidānañcātigāthā yathāniddiṭṭhānaṃ dasannampi vārānaṃ puna uddānavaseneva vuttāti.
மூலயமகவண்ணனா.
Mūlayamakavaṇṇanā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / யமகபாளி • Yamakapāḷi / 1. மூலயமகங் • 1. Mūlayamakaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 1. மூலயமகங் • 1. Mūlayamakaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 1. மூலயமகங் • 1. Mūlayamakaṃ
