| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೩. ನಗರೋಪಮಸುತ್ತಂ
3. Nagaropamasuttaṃ
೬೭. ‘‘ಯತೋ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ನಗರಂ ಸತ್ತಹಿ ನಗರಪರಿಕ್ಖಾರೇಹಿ ಸುಪರಿಕ್ಖತಂ 1 ಹೋತಿ, ಚತುನ್ನಞ್ಚ ಆಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ನಗರಂ ಅಕರಣೀಯಂ ಬಾಹಿರೇಹಿ ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕೇಹಿ ಪಚ್ಚಾಮಿತ್ತೇಹಿ।
67. ‘‘Yato kho, bhikkhave, rañño paccantimaṃ nagaraṃ sattahi nagaraparikkhārehi suparikkhataṃ 2 hoti, catunnañca āhārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. Idaṃ vuccati, bhikkhave, rañño paccantimaṃ nagaraṃ akaraṇīyaṃ bāhirehi paccatthikehi paccāmittehi.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಪರಿಖಾ ಹೋತಿ ಗಮ್ಭೀರಾ ಚೇವ ವಿತ್ಥತಾ ಚ। ಇಮಿನಾ ದುತಿಯೇನ ನಗರಪರಿಕ್ಖಾರೇನ ಸುಪರಿಕ್ಖತಂ ಹೋತಿ ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ನಗರಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño paccantime nagare parikhā hoti gambhīrā ceva vitthatā ca. Iminā dutiyena nagaraparikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಅನುಪರಿಯಾಯಪಥೋ ಹೋತಿ ಉಚ್ಚೋ ಚೇವ ವಿತ್ಥತೋ ಚ। ಇಮಿನಾ ತತಿಯೇನ ನಗರಪರಿಕ್ಖಾರೇನ ಸುಪರಿಕ್ಖತಂ ಹೋತಿ ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ನಗರಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño paccantime nagare anupariyāyapatho hoti ucco ceva vitthato ca. Iminā tatiyena nagaraparikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಂ ಆವುಧಂ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಹೋತಿ ಸಲಾಕಞ್ಚೇವ ಜೇವನಿಕಞ್ಚ 7। ಇಮಿನಾ ಚತುತ್ಥೇನ ನಗರಪರಿಕ್ಖಾರೇನ ಸುಪರಿಕ್ಖತಂ ಹೋತಿ ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ನಗರಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ āvudhaṃ sannicitaṃ hoti salākañceva jevanikañca 8. Iminā catutthena nagaraparikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಬಲಕಾಯೋ ಪಟಿವಸತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಹತ್ಥಾರೋಹಾ ಅಸ್ಸಾರೋಹಾ ರಥಿಕಾ ಧನುಗ್ಗಹಾ ಚೇಲಕಾ ಚಲಕಾ ಪಿಣ್ಡದಾಯಕಾ ಉಗ್ಗಾ ರಾಜಪುತ್ತಾ ಪಕ್ಖನ್ದಿನೋ ಮಹಾನಾಗಾ ಸೂರಾ ಚಮ್ಮಯೋಧಿನೋ ದಾಸಕಪುತ್ತಾ। ಇಮಿನಾ ಪಞ್ಚಮೇನ ನಗರಪರಿಕ್ಖಾರೇನ ಸುಪರಿಕ್ಖತಂ ಹೋತಿ ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ನಗರಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahubalakāyo paṭivasati, seyyathidaṃ – hatthārohā assārohā rathikā dhanuggahā celakā calakā piṇḍadāyakā uggā rājaputtā pakkhandino mahānāgā sūrā cammayodhino dāsakaputtā. Iminā pañcamena nagaraparikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ದೋವಾರಿಕೋ ಹೋತಿ ಪಣ್ಡಿತೋ ಬ್ಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಅಞ್ಞಾತಾನಂ ನಿವಾರೇತಾ ಞಾತಾನಂ ಪವೇಸೇತಾ। ಇಮಿನಾ ಛಟ್ಠೇನ ನಗರಪರಿಕ್ಖಾರೇನ ಸುಪರಿಕ್ಖತಂ ಹೋತಿ ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ನಗರಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño paccantime nagare dovāriko hoti paṇḍito byatto medhāvī aññātānaṃ nivāretā ñātānaṃ pavesetā. Iminā chaṭṭhena nagaraparikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಪಾಕಾರೋ ಹೋತಿ ಉಚ್ಚೋ ಚೇವ ವಿತ್ಥತೋ ಚ ವಾಸನಲೇಪನಸಮ್ಪನ್ನೋ ಚ। ಇಮಿನಾ ಸತ್ತಮೇನ ನಗರಪರಿಕ್ಖಾರೇನ ಸುಪರಿಕ್ಖತಂ ಹೋತಿ ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ನಗರಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ನಗರಪರಿಕ್ಖಾರೇಹಿ ಸುಪರಿಕ್ಖತಂ ಹೋತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño paccantime nagare pākāro hoti ucco ceva vitthato ca vāsanalepanasampanno ca. Iminā sattamena nagaraparikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. Imehi sattahi nagaraparikkhārehi suparikkhataṃ hoti.
‘‘ಕತಮೇಸಂ ಚತುನ್ನಂ ಆಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಂ ತಿಣಕಟ್ಠೋದಕಂ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಹೋತಿ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ।
‘‘Katamesaṃ catunnaṃ āhārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī? Idha, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ tiṇakaṭṭhodakaṃ sannicitaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಂ ಸಾಲಿಯವಕಂ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಹೋತಿ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ sāliyavakaṃ sannicitaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಂ ತಿಲಮುಗ್ಗಮಾಸಾಪರಣ್ಣಂ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಹೋತಿ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ tilamuggamāsāparaṇṇaṃ sannicitaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಂ ಭೇಸಜ್ಜಂ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಹೋತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಸಪ್ಪಿ ನವನೀತಂ ತೇಲಂ ಮಧು ಫಾಣಿತಂ ಲೋಣಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಇಮೇಸಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತುನ್ನಂ ಆಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ bhesajjaṃ sannicitaṃ hoti, seyyathidaṃ – sappi navanītaṃ telaṃ madhu phāṇitaṃ loṇaṃ abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya. Imesaṃ kho, bhikkhave, catunnaṃ āhārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī.
‘‘ಯತೋ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ನಗರಂ ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ನಗರಪರಿಕ್ಖಾರೇಹಿ ಸುಪರಿಕ್ಖತಂ ಹೋತಿ, ಇಮೇಸಞ್ಚ ಚತುನ್ನಂ ಆಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ನಗರಂ ಅಕರಣೀಯಂ ಬಾಹಿರೇಹಿ ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕೇಹಿ ಪಚ್ಚಾಮಿತ್ತೇಹಿ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯತೋ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಸತ್ತಹಿ ಸದ್ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಚತುನ್ನಞ್ಚ ಝಾನಾನಂ ಆಭಿಚೇತಸಿಕಾನಂ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಕರಣೀಯೋ ಮಾರಸ್ಸ ಅಕರಣೀಯೋ ಪಾಪಿಮತೋ। ಕತಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಸದ್ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ?
‘‘Yato kho, bhikkhave, rañño paccantimaṃ nagaraṃ imehi sattahi nagaraparikkhārehi suparikkhataṃ hoti, imesañca catunnaṃ āhārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. Idaṃ vuccati, bhikkhave, rañño paccantimaṃ nagaraṃ akaraṇīyaṃ bāhirehi paccatthikehi paccāmittehi. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yato ariyasāvako sattahi saddhammehi samannāgato hoti, catunnañca jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ariyasāvako akaraṇīyo mārassa akaraṇīyo pāpimato. Katamehi sattahi saddhammehi samannāgato hoti?
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಏಸಿಕಾ ಹೋತಿ ಗಮ್ಭೀರನೇಮಾ ಸುನಿಖಾತಾ ಅಚಲಾ ಅಸಮ್ಪವೇಧೀ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಸದ್ಧೋ ಹೋತಿ, ಸದ್ದಹತಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಬೋಧಿಂ ‘ಇತಿಪಿ ಸೋ…ಪೇ॰… ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ’ತಿ। ಸದ್ಧೇಸಿಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಕುಸಲಂ ಪಜಹತಿ, ಕುಸಲಂ ಭಾವೇತಿ; ಸಾವಜ್ಜಂ ಪಜಹತಿ, ಅನವಜ್ಜಂ ಭಾವೇತಿ; ಸುದ್ಧಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪರಿಹರತಿ। ಇಮಿನಾ ಪಠಮೇನ ಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare esikā hoti gambhīranemā sunikhātā acalā asampavedhī abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, ariyasāvako saddho hoti, saddahati tathāgatassa bodhiṃ ‘itipi so…pe… buddho bhagavā’ti. Saddhesiko, bhikkhave, ariyasāvako akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti; sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti; suddhaṃ attānaṃ pariharati. Iminā paṭhamena saddhammena samannāgato hoti.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಪರಿಕ್ಖಾ ಹೋತಿ ಗಮ್ಭೀರಾ ಚೇವ ವಿತ್ಥತಾ ಚ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಹಿರೀಮಾ ಹೋತಿ, ಹಿರೀಯತಿ ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತೇನ ವಚೀದುಚ್ಚರಿತೇನ ಮನೋದುಚ್ಚರಿತೇನ, ಹಿರೀಯತಿ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ। ಹಿರೀಪರಿಕ್ಖೋ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಕುಸಲಂ ಪಜಹತಿ, ಕುಸಲಂ ಭಾವೇತಿ; ಸಾವಜ್ಜಂ ಪಜಹತಿ, ಅನವಜ್ಜಂ ಭಾವೇತಿ; ಸುದ್ಧಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪರಿಹರತಿ। ಇಮಿನಾ ದುತಿಯೇನ ಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare parikkhā hoti gambhīrā ceva vitthatā ca abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, ariyasāvako hirīmā hoti, hirīyati kāyaduccaritena vacīduccaritena manoduccaritena, hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā. Hirīparikkho kho, bhikkhave, ariyasāvako akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti; sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti; suddhaṃ attānaṃ pariharati. Iminā dutiyena saddhammena samannāgato hoti.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಅನುಪರಿಯಾಯಪಥೋ ಹೋತಿ ಉಚ್ಚೋ ಚೇವ ವಿತ್ಥತೋ ಚ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಓತ್ತಪ್ಪೀ ಹೋತಿ, ಓತ್ತಪ್ಪತಿ ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತೇನ ವಚೀದುಚ್ಚರಿತೇನ ಮನೋದುಚ್ಚರಿತೇನ, ಓತ್ತಪ್ಪತಿ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ। ಓತ್ತಪ್ಪಪರಿಯಾಯಪಥೋ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಕುಸಲಂ ಪಜಹತಿ, ಕುಸಲಂ ಭಾವೇತಿ ; ಸಾವಜ್ಜಂ ಪಜಹತಿ, ಅನವಜ್ಜಂ ಭಾವೇತಿ; ಸುದ್ಧಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪರಿಹರತಿ। ಇಮಿನಾ ತತಿಯೇನ ಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare anupariyāyapatho hoti ucco ceva vitthato ca abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, ariyasāvako ottappī hoti, ottappati kāyaduccaritena vacīduccaritena manoduccaritena, ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā. Ottappapariyāyapatho , bhikkhave, ariyasāvako akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti ; sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti; suddhaṃ attānaṃ pariharati. Iminā tatiyena saddhammena samannāgato hoti.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಂ ಆವುಧಂ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಹೋತಿ ಸಲಾಕಞ್ಚೇವ ಜೇವನಿಕಞ್ಚ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಸುಪ್ಪಟಿವಿದ್ಧಾ। ಸುತಾವುಧೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಕುಸಲಂ ಪಜಹತಿ, ಕುಸಲಂ ಭಾವೇತಿ; ಸಾವಜ್ಜಂ ಪಜಹತಿ, ಅನವಜ್ಜಂ ಭಾವೇತಿ; ಸುದ್ಧಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪರಿಹರತಿ। ಇಮಿನಾ ಚತುತ್ಥೇನ ಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ āvudhaṃ sannicitaṃ hoti salākañceva jevanikañca abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, ariyasāvako bahussuto hoti…pe… diṭṭhiyā suppaṭividdhā. Sutāvudho, bhikkhave, ariyasāvako akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti; sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti; suddhaṃ attānaṃ pariharati. Iminā catutthena saddhammena samannāgato hoti.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಬಲಕಾಯೋ ಪಟಿವಸತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಹತ್ಥಾರೋಹಾ ಅಸ್ಸಾರೋಹಾ ರಥಿಕಾ ಧನುಗ್ಗಹಾ ಚೇಲಕಾ ಚಲಕಾ ಪಿಣ್ಡದಾಯಕಾ ಉಗ್ಗಾ ರಾಜಪುತ್ತಾ ಪಕ್ಖನ್ದಿನೋ ಮಹಾನಾಗಾ ಸೂರಾ ಚಮ್ಮಯೋಧಿನೋ ದಾಸಕಪುತ್ತಾ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ವಿಹರತಿ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ, ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾಯ, ಥಾಮವಾ ದಳ್ಹಪರಕ್ಕಮೋ ಅನಿಕ್ಖಿತ್ತಧುರೋ ಕುಸಲೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು। ವೀರಿಯಬಲಕಾಯೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಕುಸಲಂ ಪಜಹತಿ, ಕುಸಲಂ ಭಾವೇತಿ; ಸಾವಜ್ಜಂ ಪಜಹತಿ, ಅನವಜ್ಜಂ ಭಾವೇತಿ; ಸುದ್ಧಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪರಿಹರತಿ। ಇಮಿನಾ ಪಞ್ಚಮೇನ ಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahubalakāyo paṭivasati, seyyathidaṃ – hatthārohā assārohā rathikā dhanuggahā celakā calakā piṇḍadāyakā uggā rājaputtā pakkhandino mahānāgā sūrā cammayodhino dāsakaputtā abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, ariyasāvako āraddhavīriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Vīriyabalakāyo, bhikkhave, ariyasāvako akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti; sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti; suddhaṃ attānaṃ pariharati. Iminā pañcamena saddhammena samannāgato hoti.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ದೋವಾರಿಕೋ ಹೋತಿ ಪಣ್ಡಿತೋ ಬ್ಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಅಞ್ಞಾತಾನಂ ನಿವಾರೇತಾ ಞಾತಾನಂ ಪವೇಸೇತಾ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ । ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಸತಿಮಾ ಹೋತಿ ಪರಮೇನ ಸತಿನೇಪಕ್ಕೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಚಿರಕತಮ್ಪಿ ಚಿರಭಾಸಿತಮ್ಪಿ ಸರಿತಾ ಅನುಸ್ಸರಿತಾ। ಸತಿದೋವಾರಿಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಕುಸಲಂ ಪಜಹತಿ, ಕುಸಲಂ ಭಾವೇತಿ; ಸಾವಜ್ಜಂ ಪಜಹತಿ, ಅನವಜ್ಜಂ ಭಾವೇತಿ; ಸುದ್ಧಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪರಿಹರತಿ। ಇಮಿನಾ ಛಟ್ಠೇನ ಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare dovāriko hoti paṇḍito byatto medhāvī aññātānaṃ nivāretā ñātānaṃ pavesetā abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya . Evamevaṃ kho, bhikkhave, ariyasāvako satimā hoti paramena satinepakkena samannāgato cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. Satidovāriko, bhikkhave, ariyasāvako akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti; sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti; suddhaṃ attānaṃ pariharati. Iminā chaṭṭhena saddhammena samannāgato hoti.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಪಾಕಾರೋ ಹೋತಿ ಉಚ್ಚೋ ಚೇವ ವಿತ್ಥತೋ ಚ ವಾಸನಲೇಪನಸಮ್ಪನ್ನೋ ಚ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ಗುತ್ತಿಯಾ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಪಞ್ಞವಾ ಹೋತಿ ಉದಯತ್ಥಗಾಮಿನಿಯಾ ಪಞ್ಞಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅರಿಯಾಯ ನಿಬ್ಬೇಧಿಕಾಯ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಕ್ಖಯಗಾಮಿನಿಯಾ। ಪಞ್ಞಾವಾಸನಲೇಪನಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಕುಸಲಂ ಪಜಹತಿ, ಕುಸಲಂ ಭಾವೇತಿ; ಸಾವಜ್ಜಂ ಪಜಹತಿ, ಅನವಜ್ಜಂ ಭಾವೇತಿ; ಸುದ್ಧಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪರಿಹರತಿ। ಇಮಿನಾ ಸತ್ತಮೇನ ಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ। ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಸದ್ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare pākāro hoti ucco ceva vitthato ca vāsanalepanasampanno ca abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, ariyasāvako paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā. Paññāvāsanalepanasampanno, bhikkhave, ariyasāvako akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti; sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti; suddhaṃ attānaṃ pariharati. Iminā sattamena saddhammena samannāgato hoti. Imehi sattahi saddhammehi samannāgato hoti.
‘‘ಕತಮೇಸಂ ಚತುನ್ನಂ ಝಾನಾನಂ ಆಭಿಚೇತಸಿಕಾನಂ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ? ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಂ ತಿಣಕಟ್ಠೋದಕಂ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಹೋತಿ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ ಅತ್ತನೋ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಓಕ್ಕಮನಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ।
‘‘Katamesaṃ catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī? Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ tiṇakaṭṭhodakaṃ sannicitaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, ariyasāvako vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati attano ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಂ ಸಾಲಿಯವಕಂ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಹೋತಿ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಾನಂ ವೂಪಸಮಾ…ಪೇ॰… ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ ಅತ್ತನೋ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಓಕ್ಕಮನಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ sāliyavakaṃ sannicitaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, ariyasāvako vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati attano ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಂ ತಿಲಮುಗ್ಗಮಾಸಾಪರಣ್ಣಂ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಹೋತಿ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಪೀತಿಯಾ ಚ ವಿರಾಗಾ…ಪೇ॰… ತತಿಯಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ ಅತ್ತನೋ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಓಕ್ಕಮನಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ tilamuggamāsāparaṇṇaṃ sannicitaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya. Evamevaṃ kho, bhikkhave, ariyasāvako pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati attano ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ನಗರೇ ಬಹುಂ ಭೇಸಜ್ಜಂ ಸನ್ನಿಚಿತಂ ಹೋತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಸಪ್ಪಿ ನವನೀತಂ ತೇಲಂ ಮಧು ಫಾಣಿತಂ ಲೋಣಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಬಾಹಿರಾನಂ ಪಟಿಘಾತಾಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಸುಖಸ್ಸ ಚ ಪಹಾನಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಚ ಪಹಾನಾ ಪುಬ್ಬೇವ ಸೋಮನಸ್ಸದೋಮನಸ್ಸಾನಂ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ಉಪೇಕ್ಖಾಸತಿಪಾರಿಸುದ್ಧಿಂ ಚತುತ್ಥಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ ಅತ್ತನೋ ರತಿಯಾ ಅಪರಿತಸ್ಸಾಯ ಫಾಸುವಿಹಾರಾಯ ಓಕ್ಕಮನಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ। ಇಮೇಸಂ ಚತುನ್ನಂ ಝಾನಾನಂ ಆಭಿಚೇತಸಿಕಾನಂ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ bhesajjaṃ sannicitaṃ hoti, seyyathidaṃ – sappi navanītaṃ telaṃ madhu phāṇitaṃ loṇaṃ abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya. Evamevaṃ kho bhikkhave, ariyasāvako sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati attano ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa. Imesaṃ catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī.
‘‘ಯತೋ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಸದ್ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಇಮೇಸಞ್ಚ ಚತುನ್ನಂ ಝಾನಾನಂ ಆಭಿಚೇತಸಿಕಾನಂ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಅಕರಣೀಯೋ ಮಾರಸ್ಸ ಅಕರಣೀಯೋ ಪಾಪಿಮತೋ’’ತಿ। ತತಿಯಂ।
‘‘Yato kho, bhikkhave, ariyasāvako imehi sattahi saddhammehi samannāgato hoti, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ariyasāvako akaraṇīyo mārassa akaraṇīyo pāpimato’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೩. ನಗರೋಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Nagaropamasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೩. ನಗರೋಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Nagaropamasuttavaṇṇanā
