Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya

    ૧૦. નાગિતસુત્તં

    10. Nāgitasuttaṃ

    ૩૦. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા કોસલેસુ ચારિકં ચરમાનો મહતા ભિક્ખુસઙ્ઘેન સદ્ધિં યેન ઇચ્છાનઙ્ગલં નામ કોસલાનં બ્રાહ્મણગામો તદવસરિ. તત્ર સુદં ભગવા ઇચ્છાનઙ્ગલે વિહરતિ ઇચ્છાનઙ્ગલવનસણ્ડે. અસ્સોસું ખો ઇચ્છાનઙ્ગલકા 1 બ્રાહ્મણગહપતિકા – ‘‘સમણો ખલુ ભો ગોતમો સક્યપુત્તો સક્યકુલા પબ્બજિતો ઇચ્છાનઙ્ગલં અનુપ્પત્તો; ઇચ્છાનઙ્ગલે વિહરતિ ઇચ્છાનઙ્ગલવનસણ્ડે. તં ખો પન ભવન્તં ગોતમં એવં કલ્યાણો કિત્તિસદ્દો અબ્ભુગ્ગતો – ઇતિપિ સો ભગવા અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો વિજ્જાચરણસમ્પન્નો સુગતો લોકવિદૂ અનુત્તરો પુરિસદમ્મસારથિ, સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવાતિ. સો ઇમં લોકં સદેવકં સમારકં સબ્રહ્મકં સસ્સમણબ્રાહ્મણિં પજં સદેવમનુસ્સં સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા પવેદેતિ. સો ધમ્મં દેસેતિ આદિકલ્યાણં મજ્ઝેકલ્યાણં પરિયોસાનકલ્યાણં સાત્થં સબ્યઞ્જનં, કેવલપરિપુણ્ણં પરિસુદ્ધં બ્રહ્મચરિયં પકાસેતિ. સાધુ ખો પન તથારૂપાનં અરહતં દસ્સનં હોતી’’તિ. અથ ખો ઇચ્છાનઙ્ગલકા બ્રાહ્મણગહપતિકા તસ્સા રત્તિયા અચ્ચયેન પહૂતં ખાદનીયં ભોજનીયં આદાય યેન ઇચ્છાનઙ્ગલવનસણ્ડો તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા બહિદ્વારકોટ્ઠકે અટ્ઠંસુ ઉચ્ચાસદ્દમહાસદ્દા.

    30. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ yena icchānaṅgalaṃ nāma kosalānaṃ brāhmaṇagāmo tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Assosuṃ kho icchānaṅgalakā 2 brāhmaṇagahapatikā – ‘‘samaṇo khalu bho gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito icchānaṅgalaṃ anuppatto; icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi, satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotī’’ti. Atha kho icchānaṅgalakā brāhmaṇagahapatikā tassā rattiyā accayena pahūtaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ ādāya yena icchānaṅgalavanasaṇḍo tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bahidvārakoṭṭhake aṭṭhaṃsu uccāsaddamahāsaddā.

    તેન ખો પન સમયેન આયસ્મા નાગિતો ભગવતો ઉપટ્ઠાકો હોતિ. અથ ખો ભગવા આયસ્મન્તં નાગિતં આમન્તેસિ – ‘‘કે પન ખો, નાગિત, ઉચ્ચાસદ્દમહાસદ્દા, કેવટ્ટા મઞ્ઞે મચ્છવિલોપે’’તિ? ‘‘એતે, ભન્તે, ઇચ્છાનઙ્ગલકા બ્રાહ્મણગહપતિકા પહૂતં ખાદનીયં ભોજનીયં આદાય બહિદ્વારકોટ્ઠકે ઠિતા ભગવન્તઞ્ઞેવ ઉદ્દિસ્સ ભિક્ખુસઙ્ઘઞ્ચા’’તિ. ‘‘માહં, નાગિત, યસેન સમાગમં, મા ચ મયા યસો. યો ખો, નાગિત, નયિમસ્સ નેક્ખમ્મસુખસ્સ પવિવેકસુખસ્સ ઉપસમસુખસ્સ સમ્બોધસુખસ્સ નિકામલાભી અસ્સ અકિચ્છલાભી અકસિરલાભી, યસ્સાહં નેક્ખમ્મસુખસ્સ પવિવેકસુખસ્સ ઉપસમસુખસ્સ સમ્બોધસુખસ્સ નિકામલાભી અકિચ્છલાભી અકસિરલાભી. સો તં 3 મીળ્હસુખં મિદ્ધસુખં લાભસક્કારસિલોકસુખં સાદિયેય્યા’’તિ.

    Tena kho pana samayena āyasmā nāgito bhagavato upaṭṭhāko hoti. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ nāgitaṃ āmantesi – ‘‘ke pana kho, nāgita, uccāsaddamahāsaddā, kevaṭṭā maññe macchavilope’’ti? ‘‘Ete, bhante, icchānaṅgalakā brāhmaṇagahapatikā pahūtaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ ādāya bahidvārakoṭṭhake ṭhitā bhagavantaññeva uddissa bhikkhusaṅghañcā’’ti. ‘‘Māhaṃ, nāgita, yasena samāgamaṃ, mā ca mayā yaso. Yo kho, nāgita, nayimassa nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī assa akicchalābhī akasiralābhī, yassāhaṃ nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī. So taṃ 4 mīḷhasukhaṃ middhasukhaṃ lābhasakkārasilokasukhaṃ sādiyeyyā’’ti.

    ‘‘અધિવાસેતુ દાનિ, ભન્તે, ભગવા, અધિવાસેતુ સુગતો; અધિવાસનકાલો દાનિ, ભન્તે, ભગવતો. યેન યેનેવ દાનિ ભગવા ગમિસ્સતિ તંનિન્નાવ ગમિસ્સન્તિ બ્રાહ્મણગહપતિકા નેગમા ચેવ જાનપદા ચ. સેય્યથાપિ, ભન્તે, થુલ્લફુસિતકે દેવે વસ્સન્તે યથાનિન્નં ઉદકાનિ પવત્તન્તિ; એવમેવં ખો, ભન્તે, યેન યેનેવ દાનિ ભગવા ગમિસ્સતિ, તંનિન્નાવ ગમિસ્સન્તિ બ્રાહ્મણગહપતિકા નેગમા ચેવ જાનપદા ચ. તં કિસ્સ હેતુ? તથા હિ, ભન્તે, ભગવતો સીલપઞ્ઞાણ’’ન્તિ.

    ‘‘Adhivāsetu dāni, bhante, bhagavā, adhivāsetu sugato; adhivāsanakālo dāni, bhante, bhagavato. Yena yeneva dāni bhagavā gamissati taṃninnāva gamissanti brāhmaṇagahapatikā negamā ceva jānapadā ca. Seyyathāpi, bhante, thullaphusitake deve vassante yathāninnaṃ udakāni pavattanti; evamevaṃ kho, bhante, yena yeneva dāni bhagavā gamissati, taṃninnāva gamissanti brāhmaṇagahapatikā negamā ceva jānapadā ca. Taṃ kissa hetu? Tathā hi, bhante, bhagavato sīlapaññāṇa’’nti.

    ‘‘માહં , નાગિત, યસેન સમાગમં, મા ચ મયા યસો. યો ખો, નાગિત, નયિમસ્સ નેક્ખમ્મસુખસ્સ પવિવેકસુખસ્સ ઉપસમસુખસ્સ સમ્બોધસુખસ્સ નિકામલાભી અસ્સ અકિચ્છલાભી અકસિરલાભી, યસ્સાહં નેક્ખમ્મસુખસ્સ પવિવેકસુખસ્સ ઉપસમસુખસ્સ સમ્બોધસુખસ્સ નિકામલાભી અકિચ્છલાભી અકસિરલાભી. સો તં મીળ્હસુખં મિદ્ધસુખં લાભસક્કારસિલોકસુખં સાદિયેય્ય. અસિતપીતખાયિતસાયિતસ્સ ખો, નાગિત, ઉચ્ચારપસ્સાવો – એસો તસ્સ નિસ્સન્દો. પિયાનં ખો, નાગિત, વિપરિણામઞ્ઞથાભાવા ઉપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા – એસો તસ્સ નિસ્સન્દો. અસુભનિમિત્તાનુયોગં અનુયુત્તસ્સ ખો, નાગિત, સુભનિમિત્તે પાટિકુલ્યતા 5 સણ્ઠાતિ – એસો તસ્સ નિસ્સન્દો. છસુ ખો, નાગિત, ફસ્સાયતનેસુ અનિચ્ચાનુપસ્સિનો વિહરતો ફસ્સે પાટિકુલ્યતા સણ્ઠાતિ – એસો તસ્સ નિસ્સન્દો. પઞ્ચસુ ખો, નાગિત, ઉપાદાનક્ખન્ધેસુ ઉદયબ્બયાનુપસ્સિનો વિહરતો ઉપાદાને પાટિકુલ્યતા સણ્ઠાતિ – એસો તસ્સ નિસ્સન્દો’’તિ. દસમં.

    ‘‘Māhaṃ , nāgita, yasena samāgamaṃ, mā ca mayā yaso. Yo kho, nāgita, nayimassa nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī assa akicchalābhī akasiralābhī, yassāhaṃ nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī. So taṃ mīḷhasukhaṃ middhasukhaṃ lābhasakkārasilokasukhaṃ sādiyeyya. Asitapītakhāyitasāyitassa kho, nāgita, uccārapassāvo – eso tassa nissando. Piyānaṃ kho, nāgita, vipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā – eso tassa nissando. Asubhanimittānuyogaṃ anuyuttassa kho, nāgita, subhanimitte pāṭikulyatā 6 saṇṭhāti – eso tassa nissando. Chasu kho, nāgita, phassāyatanesu aniccānupassino viharato phasse pāṭikulyatā saṇṭhāti – eso tassa nissando. Pañcasu kho, nāgita, upādānakkhandhesu udayabbayānupassino viharato upādāne pāṭikulyatā saṇṭhāti – eso tassa nissando’’ti. Dasamaṃ.

    પઞ્ચઙ્ગિકવગ્ગો તતિયો.

    Pañcaṅgikavaggo tatiyo.

    તસ્સુદ્દાનં –

    Tassuddānaṃ –

    દ્વે અગારવુપક્કિલેસા, દુસ્સીલાનુગ્ગહિતેન ચ;

    Dve agāravupakkilesā, dussīlānuggahitena ca;

    વિમુત્તિસમાધિપઞ્ચઙ્ગિકા, ચઙ્કમં નાગિતેન ચાતિ.

    Vimuttisamādhipañcaṅgikā, caṅkamaṃ nāgitena cāti.







    Footnotes:
    1. ઇચ્છાનઙ્ગલિકા (સી॰) અ॰ નિ॰ ૬.૪૨; અ॰ નિ॰ ૮.૮૬
    2. icchānaṅgalikā (sī.) a. ni. 6.42; a. ni. 8.86
    3. સોહં (ક॰), સો (સ્યા॰ કં॰)
    4. sohaṃ (ka.), so (syā. kaṃ.)
    5. પટિક્કૂલતા (સી॰), પટિક્કૂલ્યતા (સ્યા॰ કં॰)
    6. paṭikkūlatā (sī.), paṭikkūlyatā (syā. kaṃ.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. નાગિતસુત્તવણ્ણના • 10. Nāgitasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧૦. નાગિતસુત્તવણ્ણના • 10. Nāgitasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact