| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಙ್ಖಾವಿತರಣೀ-ಅಭಿನವ-ಟೀಕಾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
೭. ನಹಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
7. Nahānasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘ದಿಯಡ್ಢೋ ಮಾಸೋ ಸೇಸೋ ಗಿಮ್ಹಾನ’’ನ್ತಿ ‘‘ವಸ್ಸಾನಸ್ಸ ಪಠಮೋ ಮಾಸೋ’’ಇಚ್ಚೇತೇ ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯಮಾಸಾ ಉಣ್ಹಸಮಯೋ, ಪರಿಳಾಹಸಮಯೋತಿ ಗಿಮ್ಹಾನಂ ಸೇಸೋ ದಿಯಡ್ಢೋ ಮಾಸೋ ಉಣ್ಹಸಮಯೋ, ವಸ್ಸಾನಸ್ಸ ಪಠಮೋ ಮಾಸೋ ಪರಿಳಾಹಸಮಯೋತಿ ಏವಂ ಏತೇ ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯಮಾಸಾ ಕಮೇನ ಉಣ್ಹಸಮಯೋ, ಪರಿಳಾಹಸಮಯೋ ನಾಮ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ ತೇನೇವ ಪದಭಾಜನಿಯಂ ‘‘ಉಣ್ಹಸಮಯೋ ನಾಮ ದಿಯಡ್ಢೋ ಮಾಸೋ ಸೇಸೋ ಗಿಮ್ಹಾನ’’ನ್ತಿ, ‘‘ಪರಿಳಾಹಸಮಯೋ ನಾಮ ವಸ್ಸಾನಸ್ಸ ಪಠಮೋ ಮಾಸೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಯದಾ ವಿನಾ ನಹಾನೇನ ನ ಫಾಸು ಹೋತಿ, ಅಯಂ ಗಿಲಾನಸಮಯೋ। ಪದಭಾಜನಿಯಂ (ಪಾಚಿ॰ ೩೬೪) ಪನ ಗಿಲಾನೇ ನಿಚ್ಛಿತೇ ಗಿಲಾನಕಾಲೋ ನಿಚ್ಛಿತೋವ ಹೋತೀತಿ ‘‘ಯಸ್ಸ ವಿನಾ ನಹಾನೇನ ನ ಫಾಸು ಹೋತಿ, ‘ಗಿಲಾನಸಮಯೋ’ತಿ ನಹಾಯಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪರಿವೇಣಸಮ್ಮಜ್ಜನಮತ್ತಮ್ಪೀತಿ ಅನ್ತಮಸೋ ಪರಿವೇಣಸಮ್ಮಜ್ಜನಮತ್ತಮ್ಪಿ।
‘‘Diyaḍḍhomāso seso gimhāna’’nti ‘‘vassānassa paṭhamo māso’’iccete aḍḍhateyyamāsā uṇhasamayo, pariḷāhasamayoti gimhānaṃ seso diyaḍḍho māso uṇhasamayo, vassānassa paṭhamo māso pariḷāhasamayoti evaṃ ete aḍḍhateyyamāsā kamena uṇhasamayo, pariḷāhasamayo nāma hotīti attho teneva padabhājaniyaṃ ‘‘uṇhasamayo nāma diyaḍḍho māso seso gimhāna’’nti, ‘‘pariḷāhasamayo nāma vassānassa paṭhamo māso’’ti vuttaṃ. Yadā vinā nahānena na phāsu hoti, ayaṃ gilānasamayo. Padabhājaniyaṃ (pāci. 364) pana gilāne nicchite gilānakālo nicchitova hotīti ‘‘yassa vinā nahānena na phāsu hoti, ‘gilānasamayo’ti nahāyitabba’’nti vuttaṃ. Pariveṇasammajjanamattampīti antamaso pariveṇasammajjanamattampi.
ವಾಲುಕಂ ಉಕ್ಕಿರಿತ್ವಾತಿ ಸುಕ್ಖಾಯ ನದಿಯಾ ವಾಲಿಕಂ ಉತ್ತಿರಿತ್ವಾ। ಆವಾಟೇಸುಪೀತಿ ಪಿ-ಸದ್ದೇನ ನದಿಯಂ ವತ್ತಬ್ಬಮೇವ ನತ್ಥೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಆಪದಾಸೂತಿ ಭಮರಾದೀಹಿ ಅನುಬನ್ಧೇಸು।
Vālukaṃ ukkiritvāti sukkhāya nadiyā vālikaṃ uttiritvā. Āvāṭesupīti pi-saddena nadiyaṃ vattabbameva natthīti dasseti. Āpadāsūti bhamarādīhi anubandhesu.
ನಹಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Nahānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
