| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೮. ನಕುಲಮಾತಾಸುತ್ತಂ
8. Nakulamātāsuttaṃ
೪೮. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಭಗ್ಗೇಸು ವಿಹರತಿ ಸುಂಸುಮಾರಗಿರೇ 1 ಭೇಸಕಳಾವನೇ ಮಿಗದಾಯೇ। ಅಥ ಖೋ ನಕುಲಮಾತಾ ಗಹಪತಾನೀ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ…ಪೇ॰…। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ನಕುಲಮಾತರಂ ಗಹಪತಾನಿಂ ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
48. Ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaggesu viharati suṃsumāragire 2 bhesakaḷāvane migadāye. Atha kho nakulamātā gahapatānī yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā…pe…. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho nakulamātaraṃ gahapatāniṃ bhagavā etadavoca –
‘‘ಅಟ್ಠಹಿ ಖೋ, ನಕುಲಮಾತೇ, ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಮಾತುಗಾಮೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಮನಾಪಕಾಯಿಕಾನಂ ದೇವಾನಂ ಸಹಬ್ಯತಂ ಉಪಪಜ್ಜತಿ। ಕತಮೇಹಿ ಅಟ್ಠಹಿ? ಇಧ, ನಕುಲಮಾತೇ, ಮಾತುಗಾಮೋ ಯಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತರೋ ಭತ್ತುನೋ ದೇನ್ತಿ ಅತ್ಥಕಾಮಾ ಹಿತೇಸಿನೋ ಅನುಕಮ್ಪಕಾ ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯ ತಸ್ಸ ಹೋತಿ ಪುಬ್ಬುಟ್ಠಾಯಿನೀ ಪಚ್ಛಾನಿಪಾತಿನೀ ಕಿಙ್ಕಾರಪಟಿಸ್ಸಾವಿನೀ ಮನಾಪಚಾರಿನೀ ಪಿಯವಾದಿನೀ।
‘‘Aṭṭhahi kho, nakulamāte, dhammehi samannāgato mātugāmo kāyassa bhedā paraṃ maraṇā manāpakāyikānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Katamehi aṭṭhahi? Idha, nakulamāte, mātugāmo yassa mātāpitaro bhattuno denti atthakāmā hitesino anukampakā anukampaṃ upādāya tassa hoti pubbuṭṭhāyinī pacchānipātinī kiṅkārapaṭissāvinī manāpacārinī piyavādinī.
‘‘ಯೇ ತೇ ಭತ್ತು ಗರುನೋ ಹೋನ್ತಿ – ಮಾತಾತಿ ವಾ ಪಿತಾತಿ ವಾ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾತಿ ವಾ – ತೇ ಸಕ್ಕರೋತಿ ಗರುಂ ಕರೋತಿ ಮಾನೇತಿ ಪೂಜೇತಿ, ಅಬ್ಭಾಗತೇ ಚ ಆಸನೋದಕೇನ ಪಟಿಪೂಜೇತಿ।
‘‘Ye te bhattu garuno honti – mātāti vā pitāti vā samaṇabrāhmaṇāti vā – te sakkaroti garuṃ karoti māneti pūjeti, abbhāgate ca āsanodakena paṭipūjeti.
‘‘ಯೇ ತೇ ಭತ್ತು ಅಬ್ಭನ್ತರಾ ಕಮ್ಮನ್ತಾ – ಉಣ್ಣಾತಿ ವಾ ಕಪ್ಪಾಸಾತಿ ವಾ – ತತ್ಥ ದಕ್ಖಾ ಹೋತಿ ಅನಲಸಾ ತತ್ರುಪಾಯಾಯ ವೀಮಂಸಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಅಲಂ ಕಾತುಂ ಅಲಂ ಸಂವಿಧಾತುಂ।
‘‘Ye te bhattu abbhantarā kammantā – uṇṇāti vā kappāsāti vā – tattha dakkhā hoti analasā tatrupāyāya vīmaṃsāya samannāgatā alaṃ kātuṃ alaṃ saṃvidhātuṃ.
‘‘ಯೋ ಸೋ ಭತ್ತು ಅಬ್ಭನ್ತರೋ ಅನ್ತೋಜನೋ – ದಾಸಾತಿ ವಾ ಪೇಸ್ಸಾತಿ ವಾ ಕಮ್ಮಕರಾತಿ ವಾ – ತೇಸಂ ಕತಞ್ಚ ಕತತೋ ಜಾನಾತಿ ಅಕತಞ್ಚ ಅಕತತೋ ಜಾನಾತಿ, ಗಿಲಾನಕಾನಞ್ಚ ಬಲಾಬಲಂ ಜಾನಾತಿ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಞ್ಚಸ್ಸ ಪಚ್ಚಂಸೇನ ಸಂವಿಭಜತಿ।
‘‘Yo so bhattu abbhantaro antojano – dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā – tesaṃ katañca katato jānāti akatañca akatato jānāti, gilānakānañca balābalaṃ jānāti khādanīyaṃ bhojanīyañcassa paccaṃsena saṃvibhajati.
‘‘ಯಂ ಭತ್ತಾ ಆಹರತಿ ಧನಂ ವಾ ಧಞ್ಞಂ ವಾ ರಜತಂ ವಾ ಜಾತರೂಪಂ ವಾ ತಂ ಆರಕ್ಖೇನ ಗುತ್ತಿಯಾ ಸಮ್ಪಾದೇತಿ, ತತ್ಥ ಚ ಹೋತಿ ಅಧುತ್ತೀ ಅಥೇನೀ ಅಸೋಣ್ಡೀ ಅವಿನಾಸಿಕಾ।
‘‘Yaṃ bhattā āharati dhanaṃ vā dhaññaṃ vā rajataṃ vā jātarūpaṃ vā taṃ ārakkhena guttiyā sampādeti, tattha ca hoti adhuttī athenī asoṇḍī avināsikā.
‘‘ಉಪಾಸಿಕಾ ಖೋ ಪನ ಹೋತಿ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗತಾ ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗತಾ ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗತಾ।
‘‘Upāsikā kho pana hoti buddhaṃ saraṇaṃ gatā dhammaṃ saraṇaṃ gatā saṅghaṃ saraṇaṃ gatā.
‘‘ಸೀಲವತೀ ಖೋ ಪನ ಹೋತಿ – ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತಾ…ಪೇ॰… ಸುರಾಮೇರಯಮಜ್ಜಪಮಾದಟ್ಠಾನಾ ಪಟಿವಿರತಾ…ಪೇ॰…।
‘‘Sīlavatī kho pana hoti – pāṇātipātā paṭiviratā…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratā…pe….
‘‘ಚಾಗವತೀ ಖೋ ಪನ ಹೋತಿ ವಿಗತಮಲಮಚ್ಛೇರೇನ ಚೇತಸಾ ಅಗಾರಂ ಅಜ್ಝಾವಸತಿ ಮುತ್ತಚಾಗಾ ಪಯತಪಾಣಿನೀ ವೋಸ್ಸಗ್ಗರತಾ ಯಾಚಯೋಗಾ ದಾನಸಂವಿಭಾಗರತಾ।
‘‘Cāgavatī kho pana hoti vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati muttacāgā payatapāṇinī vossaggaratā yācayogā dānasaṃvibhāgaratā.
‘‘ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ನಕುಲಮಾತೇ, ಅಟ್ಠಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಮಾತುಗಾಮೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಮನಾಪಕಾಯಿಕಾನಂ ದೇವಾನಂ ಸಹಬ್ಯತಂ ಉಪಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ।
‘‘Imehi kho, nakulamāte, aṭṭhahi dhammehi samannāgato mātugāmo kāyassa bhedā paraṃ maraṇā manāpakāyikānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjatī’’ti.
‘‘ಯೋ ನಂ ಭರತಿ ಸಬ್ಬದಾ, ನಿಚ್ಚಂ ಆತಾಪಿ ಉಸ್ಸುಕೋ।
‘‘Yo naṃ bharati sabbadā, niccaṃ ātāpi ussuko;
ತಂ ಸಬ್ಬಕಾಮದಂ ಪೋಸಂ, ಭತ್ತಾರಂ ನಾತಿಮಞ್ಞತಿ॥
Taṃ sabbakāmadaṃ posaṃ, bhattāraṃ nātimaññati.
‘‘ನ ಚಾಪಿ ಸೋತ್ಥಿ ಭತ್ತಾರಂ, ಇಸ್ಸಾವಾದೇನ ರೋಸಯೇ।
‘‘Na cāpi sotthi bhattāraṃ, issāvādena rosaye;
ಭತ್ತು ಚ ಗರುನೋ ಸಬ್ಬೇ, ಪಟಿಪೂಜೇತಿ ಪಣ್ಡಿತಾ॥
Bhattu ca garuno sabbe, paṭipūjeti paṇḍitā.
‘‘ಉಟ್ಠಾಹಿಕಾ ಅನಲಸಾ, ಸಙ್ಗಹಿತಪರಿಜ್ಜನಾ।
‘‘Uṭṭhāhikā analasā, saṅgahitaparijjanā;
ಭತ್ತು ಮನಾಪಂ ಚರತಿ, ಸಮ್ಭತಂ ಅನುರಕ್ಖತಿ॥
Bhattu manāpaṃ carati, sambhataṃ anurakkhati.
‘‘ಯಾ ಏವಂ ವತ್ತತಿ ನಾರೀ, ಭತ್ತು ಛನ್ದವಸಾನುಗಾ।
‘‘Yā evaṃ vattati nārī, bhattu chandavasānugā;
Footnotes:
Related texts:
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧-೮. ಸಂಖಿತ್ತೂಪೋಸಥಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-8. Saṃkhittūposathasuttādivaṇṇanā
