Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā)

    ౮. నళకపానసుత్తవణ్ణనా

    8. Naḷakapānasuttavaṇṇanā

    ౧౬౬. యత్థ బోధిసత్తపముఖో వానరో నళకేన పానీయం పివి, సా పోక్ఖరణీ, తస్సామన్తో భూమిప్పదేసో, తత్థ నివిట్ఠగామో చ ‘‘నళకపాన’’న్తేవ పఞ్ఞాయిత్థ, ఇధ పన గామో అధిప్పేతోతి ఆహ ‘‘నళకపానేతి ఏవంనామకే గామే’’తి. ఇదాని తమత్థం ఆగమనతో పట్ఠాయ దస్సేతుం ‘‘పుబ్బే కిరా’’తి ఆరద్ధం. పఞ్ఞవాతి ఇతికత్తబ్బతాయ పఞ్ఞాయ పఞ్ఞవా.

    166. Yattha bodhisattapamukho vānaro naḷakena pānīyaṃ pivi, sā pokkharaṇī, tassāmanto bhūmippadeso, tattha niviṭṭhagāmo ca ‘‘naḷakapāna’’nteva paññāyittha, idha pana gāmo adhippetoti āha ‘‘naḷakapāneti evaṃnāmake gāme’’ti. Idāni tamatthaṃ āgamanato paṭṭhāya dassetuṃ ‘‘pubbe kirā’’ti āraddhaṃ. Paññavāti itikattabbatāya paññāya paññavā.

    థూలదీఘబహులభావేన మహతీహి దాఠికాహి సమన్నాగతత్తా మహాదాఠికో. ‘‘ఉదకరక్ఖసో అహ’’న్తి వత్వా వానరానం కఞ్చి అముఞ్చిత్వా ‘‘సబ్బే తుమ్హే మమ హత్థగతా’’తి దస్సేన్తో ‘‘తుమ్హే పన సబ్బే ఖాదిస్సామీ’’తి ఆహ. ధమి…పే॰… పివింసూతి బోధిసత్తేన గహితనళో అనవసేసో అబ్భన్తరే సబ్బసన్ధీనం నిబ్బాధేన ఏకచ్ఛిద్దో అహోసి. నేవ మం త్వం వధిస్ససీతి ఉదకరక్ఖస త్వం వధితుకామోపి మమ పురిసథామేన న వధిస్ససి.

    Thūladīghabahulabhāvena mahatīhi dāṭhikāhi samannāgatattā mahādāṭhiko. ‘‘Udakarakkhaso aha’’nti vatvā vānarānaṃ kañci amuñcitvā ‘‘sabbe tumhe mama hatthagatā’’ti dassento ‘‘tumhe pana sabbe khādissāmī’’ti āha. Dhami…pe… piviṃsūti bodhisattena gahitanaḷo anavaseso abbhantare sabbasandhīnaṃ nibbādhena ekacchiddo ahosi. Neva maṃ tvaṃ vadhissasīti udakarakkhasa tvaṃ vadhitukāmopi mama purisathāmena na vadhissasi.

    ఏవం పన వత్వా మహాసత్తో ‘‘అయం పాపో ఏత్థ పానీయం పివన్తే అఞ్ఞేపి సత్తే మా బాధయిత్థా’’తి కరుణాయమానో ‘‘ఏత్థ జాయన్తా నళా సబ్బే అపబ్బబన్ధా ఏకచ్ఛిద్దావ హోన్తూ’’తి అధిట్ఠాయ గతో. తేనాహ ‘‘తతో పట్ఠాయా’’తిఆది.

    Evaṃ pana vatvā mahāsatto ‘‘ayaṃ pāpo ettha pānīyaṃ pivante aññepi satte mā bādhayitthā’’ti karuṇāyamāno ‘‘ettha jāyantā naḷā sabbe apabbabandhā ekacchiddāva hontū’’ti adhiṭṭhāya gato. Tenāha ‘‘tato paṭṭhāyā’’tiādi.

    ౧౬౭. అనురుద్ధప్పముఖా భిక్ఖూ భగవతా ‘‘కచ్చి తుమ్హే అనురుద్ధా’’తి పుచ్ఛితాతి థేరో ‘‘తగ్ఘ మయం, భన్తే’’తి ఆహ.

    167. Anuruddhappamukhā bhikkhū bhagavatā ‘‘kacci tumhe anuruddhā’’ti pucchitāti thero ‘‘taggha mayaṃ, bhante’’ti āha.

    సచే పబ్బజతి, జీవితం లభిస్సతి, నో అఞ్ఞథాతి రఞ్ఞా పబ్బజ్జాయ అభినీతాతి రాజాభినీతా. చోరాభినీతాతి ఏత్థాపి ఏసేవ నయో. చోరానం మూలం ఛిన్దన్తో ‘‘కణ్టకసోధనం కరిస్సామీ’’తి. ఆజీవికాయాతి ఆజీవేన జీవితవుత్తియా. ఇమేసు పన అనురుద్ధత్థేరాదీసు.

    Sace pabbajati, jīvitaṃ labhissati, no aññathāti raññā pabbajjāya abhinītāti rājābhinītā. Corābhinītāti etthāpi eseva nayo. Corānaṃ mūlaṃ chindanto ‘‘kaṇṭakasodhanaṃ karissāmī’’ti. Ājīvikāyāti ājīvena jīvitavuttiyā. Imesu pana anuruddhattherādīsu.

    వివేకన్తి పుబ్బకాలికకిరియప్పధానం ‘‘అబ్యాపజ్జం ఉపేత’’న్తిఆదీసు వియాతి ఆహ – ‘‘వివిచ్చా’’తి, వివిచ్చిత్వా వివిత్తో హుత్వా వినా హుత్వాతి అత్థో. పబ్బజితకిచ్చన్తి పబ్బజితస్స సారుప్పకిచ్చం. సమణకిచ్చన్తి సమణభావకరణకిచ్చం. యదగ్గేన హి పబ్బజితకిచ్చం కాతుం న సక్కోతి తదగ్గేన సమణభావకరమ్పి కిచ్చం కాతుం న సక్కోతి. తేనాహ ‘‘సో యేవా’’తిఆది.

    Vivekanti pubbakālikakiriyappadhānaṃ ‘‘abyāpajjaṃ upeta’’ntiādīsu viyāti āha – ‘‘viviccā’’ti, viviccitvā vivitto hutvā vinā hutvāti attho. Pabbajitakiccanti pabbajitassa sāruppakiccaṃ. Samaṇakiccanti samaṇabhāvakaraṇakiccaṃ. Yadaggena hi pabbajitakiccaṃ kātuṃ na sakkoti tadaggena samaṇabhāvakarampi kiccaṃ kātuṃ na sakkoti. Tenāha ‘‘so yevā’’tiādi.

    ౧౬౮. అప్పటిసన్ధికే తావ బ్యాకరోన్తో పవత్తీసు ఠానం అతీతోతి కత్వా ఉపపత్తీసు బ్యాకరోతి నామ తత్థ పటిసన్ధియా అభావకిత్తనతో. మహన్తతుట్ఠినోతి విపులపమోదా.

    168.Appaṭisandhike tāva byākaronto pavattīsu ṭhānaṃ atītoti katvā upapattīsu byākaroti nāma tattha paṭisandhiyā abhāvakittanato. Mahantatuṭṭhinoti vipulapamodā.

    ౧౬౯. ఇమస్సాతి ‘‘అస్సా’’తి పదస్స అత్థవచనం. ఇమస్స ఠితస్స ఆయస్మతో సామం దిట్ఠో వా హోతి అనుస్సవసుతో వాతి యోజనా. సమాధిపక్ఖికా ధమ్మా ధమ్మాతి అధిప్పేతా, సమాధి పన ఏవంవిహారీతి ఏత్థ విహారసద్దేన గహితో. ఏవంవిముత్తాతి ఏత్థ పన విముత్తిసద్దేన ఫలవిముత్తి గహితా. చరతోపీతి సమథవిపస్సనాచారేన చరతోపి విహరన్తస్సపి. ఉపాసకఉపాసికాఠానేసు లబ్భమానమ్పి అరహత్తం అప్పకభావతో పాళియం అనుద్ధటన్తి దట్ఠబ్బం. సేసం సువిఞ్ఞేయ్యమేవ.

    169.Imassāti ‘‘assā’’ti padassa atthavacanaṃ. Imassa ṭhitassa āyasmato sāmaṃ diṭṭho vā hoti anussavasuto vāti yojanā. Samādhipakkhikā dhammā dhammāti adhippetā, samādhi pana evaṃvihārīti ettha vihārasaddena gahito. Evaṃvimuttāti ettha pana vimuttisaddena phalavimutti gahitā. Caratopīti samathavipassanācārena caratopi viharantassapi. Upāsakaupāsikāṭhānesu labbhamānampi arahattaṃ appakabhāvato pāḷiyaṃ anuddhaṭanti daṭṭhabbaṃ. Sesaṃ suviññeyyameva.

    నళకపానసుత్తవణ్ణనాయ లీనత్థప్పకాసనా సమత్తా.

    Naḷakapānasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya / ౮. నళకపానసుత్తం • 8. Naḷakapānasuttaṃ

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౮. నళకపానసుత్తవణ్ణనా • 8. Naḷakapānasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact