Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
೮. ನಳಕಪಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
8. Naḷakapānasuttavaṇṇanā
೧೬೬. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ನಳಕಪಾನಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ನಳಕಪಾನೇತಿ ಏವಂನಾಮಕೇ ಗಾಮೇ। ಪುಬ್ಬೇ ಕಿರ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಬೋಧಿಸತ್ತೋ ವಾನರಯೋನಿಯಂ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ, ಮಹಾಕಾಯೋ ಕಪಿರಾಜಾ ಅನೇಕವಾನರಸಹಸ್ಸಪರಿವುತೋ ಪಬ್ಬತಪಾದೇ ವಿಚರತಿ। ಪಞ್ಞವಾ ಖೋ ಪನ ಹೋತಿ ಮಹಾಪುಞ್ಞೋ। ಸೋ ಪರಿಸಂ ಏವಂ ಓವದತಿ – ‘‘ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪಬ್ಬತಪಾದೇ ತಾತಾ, ವಿಸಫಲಾನಿ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ, ಅಮನುಸ್ಸಪರಿಗ್ಗಹಿತಾ ಪೋಕ್ಖರಣಿಯೋ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ, ತುಮ್ಹೇ ಪುಬ್ಬೇ ಖಾದಿತಪುಬ್ಬಾನೇವ ಫಲಾನಿ ಖಾದಥ, ಪೀತಪುಬ್ಬಾನೇವ ಪಾನೀಯಾನಿ ಚ ಪಿವಥ, ಏತ್ಥ ವೋ ಮಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಅಖಾದಿತಪುಬ್ಬಾನಿ ಪನ ಫಲಾನಿ ಅಪೀತಪುಬ್ಬಾನಿ ಚ ಪಾನೀಯಾನಿ ಮಂ ಅಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಮಾ ಖಾದಿತ್ಥ ಮಾ ಪಿವಿತ್ಥಾ’’ತಿ।
166.Evaṃme sutanti naḷakapānasuttaṃ. Tattha naḷakapāneti evaṃnāmake gāme. Pubbe kira amhākaṃ bodhisatto vānarayoniyaṃ nibbatto, mahākāyo kapirājā anekavānarasahassaparivuto pabbatapāde vicarati. Paññavā kho pana hoti mahāpuñño. So parisaṃ evaṃ ovadati – ‘‘imasmiṃ pabbatapāde tātā, visaphalāni nāma honti, amanussapariggahitā pokkharaṇiyo nāma honti, tumhe pubbe khāditapubbāneva phalāni khādatha, pītapubbāneva pānīyāni ca pivatha, ettha vo maṃ paṭipucchitabbakiccaṃ natthi, akhāditapubbāni pana phalāni apītapubbāni ca pānīyāni maṃ apucchitvā mā khādittha mā pivitthā’’ti.
ತೇ ಏಕದಿವಸಂ ಚರಮಾನಾ ಅಞ್ಞಂ ಪಬ್ಬತಪಾದಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಗೋಚರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಾನೀಯಂ ಓಲೋಕೇನ್ತಾ ಏಕಂ ಅಮನುಸ್ಸಪರಿಗ್ಗಹಿತಂ ಪೋಕ್ಖರಣಿಂ ದಿಸ್ವಾ ಸಹಸಾ ಅಪಿವಿತ್ವಾ ಸಮನ್ತಾ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ಮಹಾಸತ್ತಸ್ಸ ಆಗಮನಂ ಓಲೋಕಯಮಾನಾ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಮಹಾಸತ್ತೋ ಆಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಕಿಂ ತಾತಾ ಪಾನೀಯಂ ನ ಪಿವಥಾ’’ತಿ ಆಹ। ತುಮ್ಹಾಕಂ ಆಗಮನಂ ಓಲೋಕೇಮಾತಿ। ಸಾಧು ತಾತಾತಿ ಸಮನ್ತಾ ಪದಂ ಪರಿಯೇಸಮಾನೋ ಓತಿಣ್ಣಪದಂಯೇವ ಅದ್ದಸ, ನ ಉತ್ತಿಣ್ಣಪದಂ, ದಿಸ್ವಾ ಸಪರಿಸ್ಸಯಾತಿ ಅಞ್ಞಾಸಿ। ತಾವದೇವ ಚ ತತ್ಥ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತಅಮನುಸ್ಸೋ ಉದಕಂ ದ್ವೇಧಾ ಕತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಸಿ ಸೇತಮುಖೋ ನೀಲಕುಚ್ಛಿ ರತ್ತಹತ್ಥಪಾದೋ ಮಹಾದಾಠಿಕೋ ವಙ್ಕದಾಠೋ ವಿರೂಪೋ ಬೀಭಚ್ಛೋ ಉದಕರಕ್ಖಸೋ। ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘‘ಕಸ್ಮಾ ಪಾನೀಯಂ ನ ಪಿವಥ, ಮಧುರಂ ಉದಕಂ ಪಿವಥ, ಕಿಂ ತುಮ್ಹೇ ಏತಸ್ಸ ವಚನಂ ಸುಣಾಥಾ’’ತಿ? ಮಹಾಸತ್ತೋ ಆಹ – ‘‘ತ್ವಂ ಇಧ ಅಧಿವತ್ಥೋ ಅಮನುಸ್ಸೋ’’ತಿ? ಆಮಾಹನ್ತಿ। ತ್ವಂ ಇಧ ಓತಿಣ್ಣೇ ಲಭಸೀತಿ? ಆಮ ಲಭಾಮಿ, ತುಮ್ಹೇ ಪನ ಸಬ್ಬೇ ಖಾದಿಸ್ಸಾಮೀತಿ। ನ ಸಕ್ಖಿಸ್ಸಸಿ, ಯಕ್ಖಾತಿ। ಪಾನೀಯಂ ಪನ ಪಿವಿಸ್ಸಥಾತಿ? ಆಮ ಪಿವಿಸ್ಸಾಮಾತಿ। ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಏಕೋಪಿ ವೋ ನ ಮುಚ್ಚಿಸ್ಸತೀತಿ। ಪಾನೀಯಞ್ಚ ಪಿವಿಸ್ಸಾಮ, ನ ಚ ತೇ ವಸಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಾತಿ ಏಕನಳಂ ಆಹರಾಪೇತ್ವಾ ಕೋಟಿಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಧಮಿ, ಸಬ್ಬೋ ಏಕಚ್ಛಿದ್ದೋ ಅಹೋಸಿ, ತೀರೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾವ ಪಾನೀಯಂ ಪಿವಿ, ಸೇಸವಾನರಾನಂ ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕೇ ನಳೇ ಆಹರಾಪೇತ್ವಾ ಧಮಿತ್ವಾ ಅದಾಸಿ। ಸಬ್ಬೇ ಯಕ್ಖಸ್ಸ ಪಸ್ಸನ್ತಸ್ಸೇವ ಪಾನೀಯಂ ಪಿವಿಂಸು। ವುತ್ತಮ್ಪಿ ಚೇತಂ –
Te ekadivasaṃ caramānā aññaṃ pabbatapādaṃ gantvā gocaraṃ gahetvā pānīyaṃ olokentā ekaṃ amanussapariggahitaṃ pokkharaṇiṃ disvā sahasā apivitvā samantā parivāretvā mahāsattassa āgamanaṃ olokayamānā nisīdiṃsu. Mahāsatto āgantvā ‘‘kiṃ tātā pānīyaṃ na pivathā’’ti āha. Tumhākaṃ āgamanaṃ olokemāti. Sādhu tātāti samantā padaṃ pariyesamāno otiṇṇapadaṃyeva addasa, na uttiṇṇapadaṃ, disvā saparissayāti aññāsi. Tāvadeva ca tattha abhinibbattaamanusso udakaṃ dvedhā katvā uṭṭhāsi setamukho nīlakucchi rattahatthapādo mahādāṭhiko vaṅkadāṭho virūpo bībhaccho udakarakkhaso. So evamāha – ‘‘kasmā pānīyaṃ na pivatha, madhuraṃ udakaṃ pivatha, kiṃ tumhe etassa vacanaṃ suṇāthā’’ti? Mahāsatto āha – ‘‘tvaṃ idha adhivattho amanusso’’ti? Āmāhanti. Tvaṃ idha otiṇṇe labhasīti? Āma labhāmi, tumhe pana sabbe khādissāmīti. Na sakkhissasi, yakkhāti. Pānīyaṃ pana pivissathāti? Āma pivissāmāti. Evaṃ sante ekopi vo na muccissatīti. Pānīyañca pivissāma, na ca te vasaṃ gamissāmāti ekanaḷaṃ āharāpetvā koṭiyaṃ gahetvā dhami, sabbo ekacchiddo ahosi, tīre nisīditvāva pānīyaṃ pivi, sesavānarānaṃ pāṭiyekke naḷe āharāpetvā dhamitvā adāsi. Sabbe yakkhassa passantasseva pānīyaṃ piviṃsu. Vuttampi cetaṃ –
‘‘ದಿಸ್ವಾ ಪದಮನುತ್ತಿಣ್ಣಂ, ದಿಸ್ವಾನೋ’ ತರಿತಂ ಪದಂ।
‘‘Disvā padamanuttiṇṇaṃ, disvāno’ taritaṃ padaṃ;
ನಳೇನ ವಾರಿಂ ಪಿಸ್ಸಾಮ, ನೇವ ಮಂ ತ್ವಂ ವಧಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿ॥ (ಜಾ॰ ೧.೧.೨೦)।
Naḷena vāriṃ pissāma, neva maṃ tvaṃ vadhissasī’’ti. (jā. 1.1.20);
ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಅಜ್ಜದಿವಸಾ ತಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ನಳಾ ಏಕಚ್ಛಿದ್ದಾವ ಹೋನ್ತಿ। ಇಮಿನಾ ಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಕಪ್ಪೇ ಚತ್ತಾರಿ ಕಪ್ಪಟ್ಠಿಯಪಾಟಿಹಾರಿಯಾನಿ ನಾಮ – ಚನ್ದೇ ಸಸಬಿಮ್ಬಂ , ವಟ್ಟಕಜಾತಕಮ್ಹಿ ಸಚ್ಚಕಿರಿಯಟ್ಠಾನೇ ಅಗ್ಗಿಸ್ಸ ಗಮನುಪಚ್ಛೇದೋ, ಘಟಿಕಾರಕುಮ್ಭಕಾರಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ವಸನಟ್ಠಾನೇ ದೇವಸ್ಸ ಅವಸ್ಸನಂ, ತಸ್ಸಾ ಪೋಕ್ಖರಣಿಯಾ ತೀರೇ ನಳಾನಂ ಏಕಚ್ಛಿದ್ದಭಾವೋತಿ। ಇತಿ ಸಾ ಪೋಕ್ಖರಣೀ ನಳೇನ ಪಾನೀಯಸ್ಸ ಪೀತತ್ತಾ ನಳಕಪಾನಾತಿ ನಾಮಂ ಲಭಿ। ಅಪರಭಾಗೇ ತಂ ಪೋಕ್ಖರಣಿಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಗಾಮೋ ಪತಿಟ್ಠಾಸಿ, ತಸ್ಸಾಪಿ ನಳಕಪಾನನ್ತೇವ ನಾಮಂ ಜಾತಂ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ ‘‘ನಳಕಪಾನೇ’’ತಿ। ಪಲಾಸವನೇತಿ ಕಿಂಸುಕವನೇ।
Tato paṭṭhāya yāva ajjadivasā tasmiṃ ṭhāne naḷā ekacchiddāva honti. Iminā hi saddhiṃ imasmiṃ kappe cattāri kappaṭṭhiyapāṭihāriyāni nāma – cande sasabimbaṃ , vaṭṭakajātakamhi saccakiriyaṭṭhāne aggissa gamanupacchedo, ghaṭikārakumbhakārassa mātāpitūnaṃ vasanaṭṭhāne devassa avassanaṃ, tassā pokkharaṇiyā tīre naḷānaṃ ekacchiddabhāvoti. Iti sā pokkharaṇī naḷena pānīyassa pītattā naḷakapānāti nāmaṃ labhi. Aparabhāge taṃ pokkharaṇiṃ nissāya gāmo patiṭṭhāsi, tassāpi naḷakapānanteva nāmaṃ jātaṃ. Taṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘naḷakapāne’’ti. Palāsavaneti kiṃsukavane.
೧೬೭. ತಗ್ಘ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇತಿ ಏಕಂಸೇನೇವ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಭಿರತಾ। ಅಞ್ಞೇಪಿ ಯೇ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಸಾಸನೇ ಅಭಿರಮನ್ತಿ, ತೇ ಅಮ್ಹೇಹಿ ಸದಿಸಾವ ಹುತ್ವಾ ಅಭಿರಮನ್ತೀತಿ ದೀಪೇನ್ತಿ।
167.Tagghamayaṃ, bhanteti ekaṃseneva mayaṃ, bhante, abhiratā. Aññepi ye tumhākaṃ sāsane abhiramanti, te amhehi sadisāva hutvā abhiramantīti dīpenti.
ನೇವ ರಾಜಾಭಿನೀತಾತಿಆದೀಸು ಏಕೋ ರಞ್ಞೋ ಅಪರಾಧಂ ಕತ್ವಾ ಪಲಾಯತಿ। ರಾಜಾ ಕುಹಿಂ, ಭೋ, ಅಸುಕೋತಿ? ಪಲಾತೋ ದೇವಾತಿ। ಪಲಾತಟ್ಠಾನೇಪಿ ಮೇ ನ ಮುಚ್ಚಿಸ್ಸತಿ, ಸಚೇ ಪನ ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯ, ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯಾತಿ ವದತಿ। ತಸ್ಸ ಕೋಚಿದೇವ ಸುಹದೋ ಗನ್ತ್ವಾ ತಂ ಪವತ್ತಿಂ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ತ್ವಂ ಸಚೇ ಜೀವಿತುಮಿಚ್ಛಸಿ, ಪಬ್ಬಜಾಹೀತಿ। ಸೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಜೀವಿತಂ ರಕ್ಖಮಾನೋ ಚರತಿ। ಅಯಂ ರಾಜಾಭಿನೀತೋ ನಾಮ।
Neva rājābhinītātiādīsu eko rañño aparādhaṃ katvā palāyati. Rājā kuhiṃ, bho, asukoti? Palāto devāti. Palātaṭṭhānepi me na muccissati, sace pana pabbajeyya, mucceyyāti vadati. Tassa kocideva suhado gantvā taṃ pavattiṃ ārocetvā tvaṃ sace jīvitumicchasi, pabbajāhīti. So pabbajitvā jīvitaṃ rakkhamāno carati. Ayaṃ rājābhinīto nāma.
ಏಕೋ ಪನ ಚೋರಾನಂ ಮೂಲಂ ಛಿನ್ದನ್ತೋ ಚರತಿ। ಚೋರಾ ಸುತ್ವಾ ‘‘ಪುರಿಸಾನಂ ಅತ್ಥಿಕಭಾವಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಜಾನಾಪೇಸ್ಸಾಮ ನ’’ನ್ತಿ ವದನ್ತಿ। ಸೋ ತಂ ಪವತ್ತಿಂ ಸುತ್ವಾ ಪಲಾಯತಿ। ಚೋರಾ ಪಲಾತೋತಿ ಸುತ್ವಾ ‘‘ಪಲಾತಟ್ಠಾನೇಪಿ ನೋ ನ ಮುಚ್ಚಿಸ್ಸತಿ, ಸಚೇ ಪನ ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯ, ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ಸೋ ತಂ ಪವತ್ತಿಂ ಸುತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜತಿ। ಅಯಂ ಚೋರಾಭಿನೀತೋ ನಾಮ।
Eko pana corānaṃ mūlaṃ chindanto carati. Corā sutvā ‘‘purisānaṃ atthikabhāvaṃ na jānāti, jānāpessāma na’’nti vadanti. So taṃ pavattiṃ sutvā palāyati. Corā palātoti sutvā ‘‘palātaṭṭhānepi no na muccissati, sace pana pabbajeyya, mucceyyā’’ti vadanti. So taṃ pavattiṃ sutvā pabbajati. Ayaṃ corābhinīto nāma.
ಏಕೋ ಪನ ಬಹುಂ ಇಣಂ ಖಾದಿತ್ವಾ ತೇನ ಇಣೇನ ಅಟ್ಟೋ ಪೀಳಿತೋ ತಮ್ಹಾ ಗಾಮಾ ಪಲಾಯತಿ। ಇಣಸಾಮಿಕಾ ಸುತ್ವಾ ‘‘ಪಲಾತಟ್ಠಾನೇಪಿ ನೋ ನ ಮುಚ್ಚಿಸ್ಸತಿ, ಸಚೇ ಪನ ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯ, ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ಸೋ ತಂ ಪವತ್ತಿಂ ಸುತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜತಿ। ಅಯಂ ಇಣಟ್ಟೋ ನಾಮ।
Eko pana bahuṃ iṇaṃ khāditvā tena iṇena aṭṭo pīḷito tamhā gāmā palāyati. Iṇasāmikā sutvā ‘‘palātaṭṭhānepi no na muccissati, sace pana pabbajeyya, mucceyyā’’ti vadanti. So taṃ pavattiṃ sutvā pabbajati. Ayaṃ iṇaṭṭo nāma.
ರಾಜಭಯಾದೀನಂ ಪನ ಅಞ್ಞತರೇನ ಭಯೇನ ಭೀತೋ ಅಟ್ಟೋ ಆತುರೋ ಹುತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಮ್ಮ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಭಯಟ್ಟೋ ನಾಮ। ದುಬ್ಭಿಕ್ಖಾದೀಸು ಜೀವಿತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಆಜೀವಿಕಾಪಕತೋ ನಾಮ, ಆಜೀವಿಕಾಯ ಪಕತೋ ಅಭಿಭೂತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇಮೇಸು ಪನ ಏಕೋಪಿ ಇಮೇಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ನೇವ ರಾಜಾಭಿನೀತೋ’’ತಿಆದಿಮಾಹ।
Rājabhayādīnaṃ pana aññatarena bhayena bhīto aṭṭo āturo hutvā nikkhamma pabbajito bhayaṭṭo nāma. Dubbhikkhādīsu jīvituṃ asakkonto pabbajito ājīvikāpakato nāma, ājīvikāya pakato abhibhūtoti attho. Imesu pana ekopi imehi kāraṇehi pabbajito nāma natthi, tasmā ‘‘neva rājābhinīto’’tiādimāha.
ವಿವೇಕನ್ತಿ ವಿವಿಚ್ಚ ವಿವಿತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಯಂ ಕಾಮೇಹಿ ಚ ಅಕುಸಲಧಮ್ಮೇಹಿ ಚ ವಿವಿತ್ತೇನ ಪಠಮದುತಿಯಜ್ಝಾನಸಙ್ಖಾತಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ಅಧಿಗನ್ತಬ್ಬಂ, ಸಚೇ ತಂ ವಿವಿಚ್ಚ ಕಾಮೇಹಿ ವಿವಿಚ್ಚ ಅಕುಸಲೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಪೀತಿಸುಖಂ ನಾಧಿಗಚ್ಛತಿ, ಅಞ್ಞಂ ವಾ ಉಪರಿ ದ್ವಿನ್ನಂ ಝಾನಾನಂ ಚತುನ್ನಞ್ಚ ಮಗ್ಗಾನಂ ವಸೇನ ಸನ್ತತರಂ ಸುಖಂ ನಾಧಿಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಸ ಇಮೇ ಅಭಿಜ್ಝಾದಯೋ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಯಾದಾಯ ತಿಟ್ಠನ್ತೀತಿ। ತತ್ಥ ಅರತೀತಿ ಅಧಿಕುಸಲೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಉಕ್ಕಣ್ಠಿತತಾ। ತನ್ದೀತಿ ಆಲಸಿಯಭಾವೋ। ಏವಂ ಯೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜಿತಕಿಚ್ಚಂ ಕಾತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ತಸ್ಸ ಇಮೇ ಸತ್ತ ಪಾಪಧಮ್ಮಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಯಾದಿಯನ್ತೀತಿ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಯಸ್ಸ ತೇ ಧಮ್ಮಾ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಯಾದಾಯ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ, ಸೋಯೇವ ಸಮಣಕಿಚ್ಚಮ್ಪಿ ಕಾತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತೀತಿ ಪುನ ವಿವೇಕಂ ಅನುರುದ್ಧಾ…ಪೇ॰… ಅಞ್ಞಂ ವಾ ತತೋ ಸನ್ತತರನ್ತಿ ಆಹ।
Vivekanti vivicca vivitto hutvā. Idaṃ vuttaṃ hoti – yaṃ kāmehi ca akusaladhammehi ca vivittena paṭhamadutiyajjhānasaṅkhātaṃ pītisukhaṃ adhigantabbaṃ, sace taṃ vivicca kāmehi vivicca akusalehi dhammehi pītisukhaṃ nādhigacchati, aññaṃ vā upari dvinnaṃ jhānānaṃ catunnañca maggānaṃ vasena santataraṃ sukhaṃ nādhigacchati, tassa ime abhijjhādayo cittaṃ pariyādāya tiṭṭhantīti. Tattha aratīti adhikusalesu dhammesu ukkaṇṭhitatā. Tandīti ālasiyabhāvo. Evaṃ yo pabbajitvā pabbajitakiccaṃ kātuṃ na sakkoti, tassa ime satta pāpadhammā uppajjitvā cittaṃ pariyādiyantīti dassetvā idāni yassa te dhammā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti, soyeva samaṇakiccampi kātuṃ na sakkotīti puna vivekaṃ anuruddhā…pe… aññaṃ vā tato santataranti āha.
ಏವಂ ಕಣ್ಹಪಕ್ಖಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ತೇನೇವ ನಯೇನ ಸುಕ್ಕಪಕ್ಖಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ಪುನ ವಿವೇಕನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ತಸ್ಸತ್ಥೋ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Evaṃ kaṇhapakkhaṃ dassetvā idāni teneva nayena sukkapakkhaṃ dassetuṃ puna vivekantiādimāha. Tassattho vuttanayeneva veditabbo.
೧೬೮. ಸಙ್ಖಾಯಾತಿ ಜಾನಿತ್ವಾ। ಏಕನ್ತಿ ಏಕಚ್ಚಂ। ಪಟಿಸೇವತೀತಿ ಸೇವಿತಬ್ಬಯುತ್ತಕಂ ಸೇವತಿ। ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಉಪಪತ್ತೀಸು ಬ್ಯಾಕರೋತೀತಿ ಸಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಕೇ ತಾವ ಬ್ಯಾಕರೋತು, ಅಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಕೇ ಕಥಂ ಬ್ಯಾಕರೋತೀತಿ। ಅಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಕಸ್ಸ ಪುನ ಭವೇ ಪಟಿಸನ್ಧಿ ನತ್ಥೀತಿ ವದನ್ತೋ ಉಪಪತ್ತೀಸು ಬ್ಯಾಕರೋತಿ ನಾಮ।
168.Saṅkhāyāti jānitvā. Ekanti ekaccaṃ. Paṭisevatīti sevitabbayuttakaṃ sevati. Sesapadesupi eseva nayo. Upapattīsu byākarotīti sappaṭisandhike tāva byākarotu, appaṭisandhike kathaṃ byākarotīti. Appaṭisandhikassa puna bhave paṭisandhi natthīti vadanto upapattīsu byākaroti nāma.
ಜನಕುಹನತ್ಥನ್ತಿ ಜನವಿಮ್ಹಾಪನತ್ಥಂ। ಜನಲಪನತ್ಥನ್ತಿ ಮಹಾಜನಸ್ಸ ಉಪಲಾಪನತ್ಥಂ। ನ ಇತಿ ಮಂ ಜನೋ ಜಾನಾತೂತಿ ಏವಂ ಮಂ ಮಹಾಜನೋ ಜಾನಿಸ್ಸತಿ, ಏವಂ ಮೇ ಮಹಾಜನಸ್ಸ ಅನ್ತರೇ ಕಿತ್ತಿಸದ್ದೋ ಉಗ್ಗಚ್ಛಿಸ್ಸತೀತಿ ಇಮಿನಾಪಿ ಕಾರಣೇನ ನ ಬ್ಯಾಕರೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಉಳಾರವೇದಾತಿ ಮಹನ್ತತುಟ್ಠಿನೋ।
Janakuhanatthanti janavimhāpanatthaṃ. Janalapanatthanti mahājanassa upalāpanatthaṃ. Na iti maṃ jano jānātūti evaṃ maṃ mahājano jānissati, evaṃ me mahājanassa antare kittisaddo uggacchissatīti imināpi kāraṇena na byākarotīti attho. Uḷāravedāti mahantatuṭṭhino.
೧೬೯. ಸೋ ಖೋ ಪನಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮಾತಿ ಸೋ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಇಮಸ್ಸ ಠಿತಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ। ಏವಂಸೀಲೋತಿಆದೀಸು ಲೋಕಿಯಲೋಕುತ್ತರಮಿಸ್ಸಕಾವ ಸೀಲಾದಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಏವಂಧಮ್ಮೋತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ಸಮಾಧಿಪಕ್ಖಿಕಾ ಧಮ್ಮಾ ಧಮ್ಮಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ। ಫಾಸುವಿಹಾರೋ ಹೋತೀತಿ ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪೂರಿತಪಟಿಪತ್ತಿಂ ಪೂರೇನ್ತಸ್ಸ ಅರಹತ್ತಫಲಂ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿವಿಹಾರೇನ ಫಾಸುವಿಹಾರೋ ಹೋತಿ, ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತುಮಸಕ್ಕೋನ್ತಸ್ಸ ಪಟಿಪತ್ತಿಂ ಪೂರಯಮಾನಸ್ಸ ಚರತೋಪಿ ಫಾಸುವಿಹಾರೋಯೇವ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಸಬ್ಬವಾರೇಸು ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ।
169.So kho panassa āyasmāti so parinibbuto āyasmā imassa ṭhitassa āyasmato. Evaṃsīlotiādīsu lokiyalokuttaramissakāva sīlādayo veditabbo. Evaṃdhammoti ettha pana samādhipakkhikā dhammā dhammāti adhippetā. Phāsuvihāro hotīti tena bhikkhunā pūritapaṭipattiṃ pūrentassa arahattaphalaṃ sacchikatvā phalasamāpattivihārena phāsuvihāro hoti, arahattaṃ pattumasakkontassa paṭipattiṃ pūrayamānassa caratopi phāsuvihāroyeva nāma hoti. Iminā nayena sabbavāresu attho veditabboti.
ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ನಳಕಪಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Naḷakapānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೮. ನಳಕಪಾನಸುತ್ತಂ • 8. Naḷakapānasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೮. ನಳಕಪಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Naḷakapānasuttavaṇṇanā