| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೨. ನಾಲನ್ದವಗ್ಗೋ
2. Nālandavaggo
೨. ನಾಲನ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
2. Nālandasuttavaṇṇanā
೩೭೮. ದುತಿಯವಗ್ಗೇ ಪಠಮಸುತ್ತಂ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತನಯತ್ತಾ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯನ್ತಿ ತಂ ಲಙ್ಘಿತ್ವಾ ‘‘ದುತಿಯೇ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
378. Dutiyavagge paṭhamasuttaṃ heṭṭhā vuttanayattā suviññeyyanti taṃ laṅghitvā ‘‘dutiye’’ti vuttaṃ.
ಭಿಯ್ಯತರೋ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋತಿ ಸಮ್ಬೋಧಿಯಾ ಸೇಟ್ಠತರೋತಿ ಅಭಿಲಕ್ಖಿತೋ। ಭಿಯ್ಯತರಾಭಿಞ್ಞೋತಿ ಸಬ್ಬಸತ್ತೇಸು ಅಧಿಕತರಪಞ್ಞೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಉತ್ತರಿತರಞಾಣೋ’’ತಿ। ಸಮ್ಮಾ ಅನವಸೇಸತೋ ಬುಜ್ಝತಿ ಏತೇನಾತಿ ಸಮ್ಬೋಧೀತಿ ಆಹ – ‘‘ಸಮ್ಬೋಧಿಯನ್ತಿ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣೇ’’ತಿ। ನಿಪ್ಪದೇಸಾ ಗಹಿತಾತಿ ಅನವಸೇಸಾ ಬುದ್ಧಗುಣಾ ಗಹಿತಾ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಸಿದ್ಧಿಯಾವ ಭಗವತೋ ಸಬ್ಬಗುಣಾನಂ ಸಿದ್ಧತ್ತಾ। ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ಬುದ್ಧಾನಂ, ಅಥ ಖೋ ಅಗ್ಗಸಾವಕಪಚ್ಚೇಕಬುದ್ಧಾನಮ್ಪಿ ತಂತಂಗುಣಸಮಿಜ್ಝನಂ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಾಧಿಗಮೇನೇವಾತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ದ್ವೇಪಿ ಅಗ್ಗಸಾವಕಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ।
Bhiyyataro abhiññātoti sambodhiyā seṭṭhataroti abhilakkhito. Bhiyyatarābhiññoti sabbasattesu adhikatarapañño. Tenāha ‘‘uttaritarañāṇo’’ti. Sammā anavasesato bujjhati etenāti sambodhīti āha – ‘‘sambodhiyanti sabbaññutaññāṇe’’ti. Nippadesā gahitāti anavasesā buddhaguṇā gahitā aggamaggasiddhiyāva bhagavato sabbaguṇānaṃ siddhattā. Na kevalañca buddhānaṃ, atha kho aggasāvakapaccekabuddhānampi taṃtaṃguṇasamijjhanaṃ aggamaggādhigamenevāti dassento ‘‘dvepi aggasāvakā’’tiādimāha.
ಅಪರೋ ನಯೋ – ಪಸನ್ನೋತಿ ಇಮಿನಾ ಪಸಾದಸ್ಸ ವತ್ತಮಾನತಾ ದೀಪಿತಾತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಸದ್ಧೋತಿ ಇಮಿನಾಪಿ ಸದ್ಧಾಯ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನತಾ ಪಕಾಸಿತಾತಿ ಆಹ – ‘‘ಏವಂ ಸದ್ದಹಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ। ಅಭಿಜಾನಾತಿ ಅಭಿಮುಖಭಾವೇನ ಸಬ್ಬಞ್ಞೇಯ್ಯಂ ಜಾನಾತೀತಿ ಅಭಿಞ್ಞೋ, ಭಿಯ್ಯೋ ಅಧಿಕೋ ಅಭಿಞ್ಞೋತಿ ಭಿಯ್ಯೋಭಿಞ್ಞೋ। ಸೋ ಏವ ಅತಿಸಯವಚನಿಚ್ಛಾವಸೇನ ಭಿಯ್ಯೋಭಿಞ್ಞತರೋತಿ ವುತ್ತೋತಿ ಆಹ – ‘‘ಭಿಯ್ಯತರೋ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋ’’ತಿ। ದುತಿಯವಿಕಪ್ಪೇ ಪನ ಅಭಿಜಾನಾತೀತಿ ಅಭಿಞ್ಞಾ, ಅಭಿವಿಸಿಟ್ಠಾ ಪಞ್ಞಾ। ಭಿಯ್ಯೋ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಭಿಯ್ಯೋಭಿಞ್ಞೋ, ಸೋ ಏವ ಅತಿಸಯವಚನಿಚ್ಛಾವಸೇನ ಭಿಯ್ಯೋಭಿಞ್ಞತರೋ। ಸ್ವಾಯಂ ಅಸ್ಸ ಅತಿಸಯೋ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಕತೋತಿ ಆಹ – ‘‘ಭಿಯ್ಯತರಾಭಿಞ್ಞೋ ವಾ’’ತಿ। ಸಮ್ಬುಜ್ಝತಿ ಏತಾಯಾತಿ ಸಮ್ಬೋಧಿ, ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಞಾಣಞ್ಚ। ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಪದಟ್ಠಾನಞ್ಹಿ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಞಾಣಂ, ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಞಾಣಪದಟ್ಠಾನಞ್ಚ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಸಮ್ಬೋಧಿ ನಾಮ। ತತ್ಥ ಪಧಾನವಸೇನ ತದತ್ಥದಸ್ಸನೇ ಪಠಮವಿಕಪ್ಪೋ, ಪದಟ್ಠಾನವಸೇನ ದುತಿಯವಿಕಪ್ಪೋ। ಕಸ್ಮಾ ಪನೇತ್ಥ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಞಾಣಸ್ಸೇವ ಗಹಣಂ, ನನು ಹೇಟ್ಠಿಮಾನಿಪಿ ಭಗವತೋ ಮಗ್ಗಞಾಣಾನಿ ಸವಾಸನಮೇವ ಯಥಾಸಕಂ ಪಟಿಪಕ್ಖವಿಧಮನವಸೇನ ಪವತ್ತಾನಿ। ಸವಾಸನಪ್ಪಹಾನಞ್ಹಿ ಞೇಯ್ಯಾವರಣಪ್ಪಹಾನನ್ತಿ? ಸಚ್ಚಮೇತಂ, ತಂ ಪನ ಅಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಪಟಿಪಕ್ಖವಿಧಮನಸ್ಸ ವಿಪ್ಪಕತಭಾವತೋತಿ ಆಹ ‘‘ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಞಾಣೇ ವಾ’’ತಿ। ಸಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಅಧಿಗನ್ತಬ್ಬಂ ಸಬ್ಬಂ।
Aparo nayo – pasannoti iminā pasādassa vattamānatā dīpitāti uppannasaddhoti imināpi saddhāya paccuppannatā pakāsitāti āha – ‘‘evaṃ saddahāmīti attho’’ti. Abhijānāti abhimukhabhāvena sabbaññeyyaṃ jānātīti abhiñño, bhiyyo adhiko abhiññoti bhiyyobhiñño. So eva atisayavacanicchāvasena bhiyyobhiññataroti vuttoti āha – ‘‘bhiyyataro abhiññāto’’ti. Dutiyavikappe pana abhijānātīti abhiññā, abhivisiṭṭhā paññā. Bhiyyo abhiññā etassāti bhiyyobhiñño, so eva atisayavacanicchāvasena bhiyyobhiññataro. Svāyaṃ assa atisayo abhiññāya bhiyyobhāvakatoti āha – ‘‘bhiyyatarābhiñño vā’’ti. Sambujjhati etāyāti sambodhi, sabbaññutaññāṇaṃ aggamaggañāṇañca. Sabbaññutaññāṇapadaṭṭhānañhi aggamaggañāṇaṃ, aggamaggañāṇapadaṭṭhānañca sabbaññutaññāṇaṃ sambodhi nāma. Tattha padhānavasena tadatthadassane paṭhamavikappo, padaṭṭhānavasena dutiyavikappo. Kasmā panettha arahattamaggañāṇasseva gahaṇaṃ, nanu heṭṭhimānipi bhagavato maggañāṇāni savāsanameva yathāsakaṃ paṭipakkhavidhamanavasena pavattāni. Savāsanappahānañhi ñeyyāvaraṇappahānanti? Saccametaṃ, taṃ pana aparipuṇṇaṃ paṭipakkhavidhamanassa vippakatabhāvatoti āha ‘‘arahattamaggañāṇe vā’’ti. Sabbanti sammāsambuddhena adhigantabbaṃ sabbaṃ.
ಖಾದನೀಯಾನಂ ಉಳಾರತಾ ಸಾತರಸಾನುಭಾವೇನಾತಿ ಆಹ ‘‘ಮಧುರೇ ಆಗಚ್ಛತೀ’’ತಿ। ಪಸಂಸಾಯ ಉಳಾರತಾ ವಿಸಿಟ್ಠಭಾವೇನಾತಿ ಆಹ – ‘‘ಸೇಟ್ಠೇ’’ತಿ। ಓಭಾಸಸ್ಸ ಉಳಾರತಾ ಮಹನ್ತಭಾವೇನಾತಿ ವುತ್ತಂ – ‘‘ವಿಪುಲೇ’’ತಿ। ಉಸಭಸ್ಸ ಅಯನ್ತಿ ಆಸಭೀ, ಇಧ ಪನ ಆಸಭೀ ವಿಯಾತಿ ಆಸಭೀ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಉಸಭಸ್ಸ ವಾಚಾಸದಿಸೀ’’ತಿ। ಯೇನ ಗುಣೇನ ಸಾ ತಂಸದಿಸಾ, ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಅಚಲಾ ಅಸಮ್ಪವೇಧೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಯತೋ ಕುತೋಚಿ ಅನುಸ್ಸವನಂ ಅನುಸ್ಸವೋ। ವಿಜ್ಜಾಟ್ಠಾನಾದೀಸು ಕತಪರಿಚಯಾನಂ ಆಚರಿಯಾನಂ ತಂ ತಂ ಅತ್ಥಂ ಞಾಪೇನ್ತೀ ಪವೇಣೀ ಆಚರಿಯಪರಮ್ಪರಾ। ಕೇವಲಂ ಅತ್ತನೋ ಮತಿಯಾ ‘‘ಇತಿ ಕಿರ ಏವಂ ಕಿರಾ’’ತಿ ಪರಿಕಪ್ಪನಾ ಇತಿಕಿರಾ। ಪಿಟಕಸ್ಸ ಗನ್ಥಸ್ಸ ಸಮ್ಪದಾನತೋ ಭೂತತೋ ತಸ್ಸ ಗಹಣಂ ಪಿಟಕಸಮ್ಪದಾನಂ। ಯಥಾಸುತಾನಂ ಅತ್ತಾನಂ ಆಕಾರಸ್ಸ ಪರಿವಿತಕ್ಕನಂ ಆಕಾರಪರಿವಿತಕ್ಕೋ। ತಥೇವಸ್ಸ ‘‘ಏವಮೇತ’’ನ್ತಿ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ನಿಜ್ಝಾನಕ್ಖಮನಂ ದಿಟ್ಠಿನಿಜ್ಝಾನಕ್ಖನ್ತಿ। ಆಗಮಾಧಿಗಮೇಹಿ ವಿನಾ ಕೇವಲಂ ಅನುಸ್ಸುತತೋ ತಕ್ಕಮಗ್ಗಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ತಕ್ಕನಂ ತಕ್ಕೋ। ಅನುಮಾನವಿಧಿಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಗಹಣಂ ನಯಗ್ಗಾಹೋ। ಯಸ್ಮಾ ಬುದ್ಧವಿಸಯೇ ಠತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಅಯಂ ಥೇರಸ್ಸ ಚೋದನಾ ಥೇರಸ್ಸ ಚ ಸೋ ಅವಿಸಯೋ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಪಚ್ಚಕ್ಖತೋ ಞಾಣೇನ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ವಿಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಸೀಹನಾದೋ ವಿಯಾತಿ ಸೀಹನಾದೋ। ತಂಸದಿಸತಾ ಚಸ್ಸ ಸೇಟ್ಠಭಾವೇನ, ಸೋ ಚೇತ್ಥ ಏವಂ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಸೀಹನಾದೋ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಉನ್ನಾದಯನ್ತೇನಾತಿ ಅಸನಿಸದಿಸಂ ಕರೋನ್ತೇನ।
Khādanīyānaṃ uḷāratā sātarasānubhāvenāti āha ‘‘madhure āgacchatī’’ti. Pasaṃsāya uḷāratā visiṭṭhabhāvenāti āha – ‘‘seṭṭhe’’ti. Obhāsassa uḷāratā mahantabhāvenāti vuttaṃ – ‘‘vipule’’ti. Usabhassa ayanti āsabhī, idha pana āsabhī viyāti āsabhī. Tenāha – ‘‘usabhassa vācāsadisī’’ti. Yena guṇena sā taṃsadisā, taṃ dassetuṃ ‘‘acalā asampavedhī’’ti vuttaṃ. Yato kutoci anussavanaṃ anussavo. Vijjāṭṭhānādīsu kataparicayānaṃ ācariyānaṃ taṃ taṃ atthaṃ ñāpentī paveṇī ācariyaparamparā. Kevalaṃ attano matiyā ‘‘iti kira evaṃ kirā’’ti parikappanā itikirā. Piṭakassa ganthassa sampadānato bhūtato tassa gahaṇaṃ piṭakasampadānaṃ. Yathāsutānaṃ attānaṃ ākārassa parivitakkanaṃ ākāraparivitakko. Tathevassa ‘‘evameta’’nti diṭṭhiyā nijjhānakkhamanaṃ diṭṭhinijjhānakkhanti. Āgamādhigamehi vinā kevalaṃ anussutato takkamaggaṃ nissāya takkanaṃ takko. Anumānavidhiṃ nissāya gahaṇaṃ nayaggāho. Yasmā buddhavisaye ṭhatvā bhagavato ayaṃ therassa codanā therassa ca so avisayo, tasmā ‘‘paccakkhato ñāṇena paṭivijjhitvā viyā’’ti vuttaṃ. Sīhanādo viyāti sīhanādo. Taṃsadisatā cassa seṭṭhabhāvena, so cettha evaṃ veditabboti dassento ‘‘sīhanādo’’tiādimāha. Unnādayantenāti asanisadisaṃ karontena.
ಅನುಯೋಗದಾಪನತ್ಥನ್ತಿ ಅನುಯೋಗಂ ಸೋಧಾಪೇತುಂ। ವಿಮದ್ದಕ್ಖಮಞ್ಹಿ ಸೀಹನಾದಂ ನದನ್ತೋ ಅತ್ಥತೋ ಅನುಯೋಗಂ ಸೋಧೇತಿ ನಾಮ, ಅನುಯುಜ್ಝನ್ತೋ ಚ ನಂ ಸೋಧಾಪೇತಿ ನಾಮ। ದಾತುನ್ತಿ ಸೋಧೇತುಂ। ಕೇಚಿ ‘‘ದಾನತ್ಥ’’ನ್ತಿ ಅತ್ಥಂ ವದನ್ತಿ, ತಂ ನ ಯುತ್ತಂ। ನ ಹಿ ಯೋ ಸೀಹದಾನಂ ನದತಿ, ಸೋ ಏವ ತತ್ಥ ಅನುಯೋಗಂ ದೇತೀತಿ ಯುಜ್ಜತಿ। ನಿಘಂಸನನ್ತಿ ವಿಮದ್ದನಂ। ಧಮಮಾನನ್ತಿ ತಾಪಯಮಾನಂ। ತಾಪನಞ್ಚೇತ್ಥ ಗಗ್ಗರಿಯಾ ಧಮ್ಮಾಪನಸೀಸೇನ ವದತಿ।
Anuyogadāpanatthanti anuyogaṃ sodhāpetuṃ. Vimaddakkhamañhi sīhanādaṃ nadanto atthato anuyogaṃ sodheti nāma, anuyujjhanto ca naṃ sodhāpeti nāma. Dātunti sodhetuṃ. Keci ‘‘dānattha’’nti atthaṃ vadanti, taṃ na yuttaṃ. Na hi yo sīhadānaṃ nadati, so eva tattha anuyogaṃ detīti yujjati. Nighaṃsananti vimaddanaṃ. Dhamamānanti tāpayamānaṃ. Tāpanañcettha gaggariyā dhammāpanasīsena vadati.
ಸಬ್ಬೇ ತೇತಿ ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಅತೀತೇ ನಿರುದ್ಧೇ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇ। ತೇನೇತಂ ದಸ್ಸೇತಿ – ಯೇ ತೇ ಅಹೇಸುಂ ಅತೀತಮದ್ಧಾನಂ ತವ ಅಭಿನೀಹಾರತೋ ಓರಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಾ, ತೇಸಂ ತಾವ ಸಾವಕಞಾಣಗೋಚರೇ ಧಮ್ಮೇ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದನ್ತೋ ಮಾರಾದಯೋ ವಿಯ ಚ ಬುದ್ಧಾನಂ ಲೋಕಿಯಚಿತ್ತಾಚಾರಂ ತ್ವಂ ಜಾನೇಯ್ಯಾಸಿ। ಯೇ ಪನ ತೇ ಅಬ್ಭತೀತಾ, ತತೋ ಪರತೋ ಛಿನ್ನವಟುಮಾ ಛಿನ್ನಪಪಞ್ಚಾ ಪರಿಯಾದಿನ್ನವಟ್ಟಾ ಸಬ್ಬದುಕ್ಖವೀತಿವತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಾ, ತೇಸಂ ಸಬ್ಬೇಸಮ್ಪಿ ತವ ಸಾವಕಞಾಣಸ್ಸ ಅವಿಸಯಭೂತೇ ಧಮ್ಮೇ ಕಥಂ ಜಾನಿಸ್ಸಸೀತಿ। ತೇನಾತಿ ಸಮ್ಬೋಧಿಸಙ್ಖಾತೇನ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಪದಟ್ಠಾನೇನ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಞಾಣೇನ। ಏವಂಸೀಲಾತಿ ತಾದಿಸಸೀಲಾ। ಸಮಾಧಿಪಕ್ಖಾತಿ ಸಮಾಧಿ ಚ ಸಮಾಧಿಪಕ್ಖಾ ಚ ಸಮಾಧಿಪಕ್ಖಾ ಏಕದೇಸಸರೂಪೇಕಸೇಸನಯೇನ। ತತ್ಥ ಸಮಾಧಿಪಕ್ಖಾತಿ ವೀರಿಯಸತಿಯೋ ತದನುಗುಣಾ ಚ ಧಮ್ಮಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ । ಝಾನಸಮಾಪತ್ತೀಸು ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ವಿಹಾರವೋಹಾರೋ, ಝಾನಸಮಾಪತ್ತಿಯೋ ಸಮಾಧಿಪ್ಪಧಾನಾತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ಸಮಾಧಿಪಕ್ಖಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಗಹಿತತ್ತಾ ವಿಹಾರೋ ಗಹಿತೋ’’ತಿ।
Sabbe teti sabbe te atīte niruddhe sammāsambuddhe. Tenetaṃ dasseti – ye te ahesuṃ atītamaddhānaṃ tava abhinīhārato oraṃ sammāsambuddhā, tesaṃ tāva sāvakañāṇagocare dhamme paricchindanto mārādayo viya ca buddhānaṃ lokiyacittācāraṃ tvaṃ jāneyyāsi. Ye pana te abbhatītā, tato parato chinnavaṭumā chinnapapañcā pariyādinnavaṭṭā sabbadukkhavītivattā sammāsambuddhā, tesaṃ sabbesampi tava sāvakañāṇassa avisayabhūte dhamme kathaṃ jānissasīti. Tenāti sambodhisaṅkhātena sabbaññutaññāṇapadaṭṭhānena arahattamaggañāṇena. Evaṃsīlāti tādisasīlā. Samādhipakkhāti samādhi ca samādhipakkhā ca samādhipakkhā ekadesasarūpekasesanayena. Tattha samādhipakkhāti vīriyasatiyo tadanuguṇā ca dhammā veditabbā . Jhānasamāpattīsu yebhuyyena vihāravohāro, jhānasamāpattiyo samādhippadhānāti vuttaṃ ‘‘samādhipakkhānaṃ dhammānaṃ gahitattā vihāro gahito’’ti.
ಯಥಾ ಪನ ಹೇಟ್ಠಾ ಗಹಿತಾಪಿ ಸಮಾಧಿಪಞ್ಞಾ ಪಟಿಪಕ್ಖತೋ ವಿಮುತ್ತತ್ತಾ ವಿಮುಚ್ಚನ-ಸಙ್ಖಾತ-ಕಿಚ್ಚವಿಸೇಸ-ದಸ್ಸನವಸೇನ ವಿಮುತ್ತಿಪರಿಯಾಯೇನ ಪುನ ಗಹಿತಾ ‘‘ಏವಂವಿಮುತ್ತಾ’’ತಿ, ಏವಂ ದಿಬ್ಬವಿಹಾರೋ ದಿಬ್ಬವಿಹಾರವಿಸೇಸದಸ್ಸನವಸೇನ ಪುನ ಗಹಿತೋ ‘‘ಏವಂವಿಹಾರೀ’’ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಮಾಪತ್ತಿವಿಹಾರಾನಂ ವಸೇನೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ಯುಜ್ಜತೀತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ವಿಮುತ್ತೀತಿ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ವಿಮುಚ್ಚಿತ್ಥಾತಿ ಕತ್ವಾ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸೇಸುಪಿ। ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧನ್ತೇತಿ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನೋಸಾಪನೇನ। ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸೇಹಿ ನಿಸ್ಸಟತ್ತಾ ಅಸಂಸಟ್ಠತ್ತಾ ವಿಮುತ್ತತ್ತಾ ಚ ನಿಸ್ಸರಣವಿಮುತ್ತಿ ನಿಬ್ಬಾನಂ।
Yathā pana heṭṭhā gahitāpi samādhipaññā paṭipakkhato vimuttattā vimuccana-saṅkhāta-kiccavisesa-dassanavasena vimuttipariyāyena puna gahitā ‘‘evaṃvimuttā’’ti, evaṃ dibbavihāro dibbavihāravisesadassanavasena puna gahito ‘‘evaṃvihārī’’ti, tasmā sabbesaṃ samāpattivihārānaṃ vasenettha attho yujjatīti daṭṭhabbaṃ. Vimuttīti saṅkhaṃ gacchanti vimuccitthāti katvā. Esa nayo sesesupi. Paṭippassaddhanteti paṭippassambhanosāpanena. Sabbakilesehi nissaṭattā asaṃsaṭṭhattā vimuttattā ca nissaraṇavimutti nibbānaṃ.
ಅನಾಗತಬುದ್ಧಾನಂ ಪನಾತಿ ಪನ-ಸದ್ದೋ ವಿಸೇಸತ್ಥಜೋತನೋ। ತೇನ ಅತೀತೇಸು ತಾವ ಖನ್ಧಾನಂ ಭೂತಪುಬ್ಬತ್ತಾ ತತ್ಥ ಸಿಯಾ ಞಾಣಸ್ಸ ಸವಿಸಯೇ ಗತಿ, ಅನಾಗತೇಸು ಪನ ಸಬ್ಬಸೋ ಅಸಞ್ಜಾತೇಸು ಕಥನ್ತಿ ಇಮಮತ್ಥಂ ಜೋತೇತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅನಾಗತಾಪೀ’’ತಿಆದಿ। ‘‘ಅತ್ತನೋ ಚೇತಸಾ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ವಿದಿತಾ’’ತಿ ಕಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ? ನನು ಅತೀತಾನಾಗತೇ ಸತ್ತಾಹೇ ಏವ ಪವತ್ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಚೇತೋಪರಿಯಞಾಣಸ್ಸ ವಿಸಯೋ, ನ ತತೋ ಪರನ್ತಿ? ನಯಿದಂ ಚೇತೋಪರಿಯಞಾಣಕಿಚ್ಚವಸೇನ ವುತ್ತಂ, ಅಥ ಖೋ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಅನಾಗತಂಸಞಾಣಾನಂ ವಸೇನ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ನಾಯಂ ದೋಸೋ। ವಿದಿತಟ್ಠಾನೇ ನ ಕರೋತಿ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇನೇವ ತಾದಿಸಸ್ಸ ಪಟಿಕ್ಖೇಪಸ್ಸ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತತ್ತಾ ಸೇತುಘಾತತೋ ಚ। ಕಥಂ ಪನ ಥೇರೋ ದ್ವಯಸಮ್ಭವೇ ಪಟಿಕ್ಖೇಪಮೇವ ಅಕಾಸಿ, ನ ವಿಭಜ್ಜ ಬ್ಯಾಕಾಸೀತಿ ಆಹ ‘‘ಥೇರೋ ಕಿರಾ’’ತಿಆದಿ। ಪಾರಂ ಪರಿಯನ್ತಂ ಮಿನೋತೀತಿ ಪಾರಮೀ, ಸಾ ಏವ ಞಾಣನ್ತಿ ಪಾರಮಿಞಾಣಂ, ಸಾವಕಾನಂ ಪಾರಮಿಞಾಣಂ ಸಾವಕಪಾರಮಿಞಾಣಂ। ತಸ್ಮಿಂ ಸಾವಕಾನಂ ಉಕ್ಕಂಸಪರಿಯನ್ತಗತೇ ಜಾನನೇ ನಾಯಮನುಯೋಗೋ, ಅಥ ಖೋ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣೇ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಾಯ ಜಾನನೇ। ಕೇಚಿ ಪನ ‘‘ಸಾವಕಪಾರಮಿಞಾಣೇತಿ ಸಾವಕಪಾರಮಿಞಾಣವಿಸಯೇ’’ತಿ ಅತ್ಥಂ ವದನ್ತಿ, ತಥಾ ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ। ಸೀಲ…ಪೇ॰… ಸಮತ್ಥನ್ತಿ ಸೀಲಸಮಾಧಿಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಞಾಣಸಙ್ಖಾತಾನಂ ಕಾರಣಾನಂ ಜಾನನಸಮತ್ಥಂ। ಬುದ್ಧಸೀಲಾದಯೋ ಹಿ ಬುದ್ಧಾನಂ ಬುದ್ಧಕಿಚ್ಚಸ್ಸ ಪರೇಹಿ ಏತೇ ಬುದ್ಧಾತಿ ಜಾನನಸ್ಸ ಚ ಕಾರಣಂ।
Anāgatabuddhānaṃ panāti pana-saddo visesatthajotano. Tena atītesu tāva khandhānaṃ bhūtapubbattā tattha siyā ñāṇassa savisaye gati, anāgatesu pana sabbaso asañjātesu kathanti imamatthaṃ joteti. Tenāha ‘‘anāgatāpī’’tiādi. ‘‘Attano cetasā paricchinditvā viditā’’ti kasmā vuttaṃ? Nanu atītānāgate sattāhe eva pavattaṃ cittaṃ cetopariyañāṇassa visayo, na tato paranti? Nayidaṃ cetopariyañāṇakiccavasena vuttaṃ, atha kho pubbenivāsaanāgataṃsañāṇānaṃ vasena vuttaṃ, tasmā nāyaṃ doso. Viditaṭṭhāne na karoti sikkhāpadeneva tādisassa paṭikkhepassa paṭikkhittattā setughātato ca. Kathaṃ pana thero dvayasambhave paṭikkhepameva akāsi, na vibhajja byākāsīti āha ‘‘thero kirā’’tiādi. Pāraṃ pariyantaṃ minotīti pāramī, sā eva ñāṇanti pāramiñāṇaṃ, sāvakānaṃ pāramiñāṇaṃ sāvakapāramiñāṇaṃ. Tasmiṃ sāvakānaṃ ukkaṃsapariyantagate jānane nāyamanuyogo, atha kho sabbaññutaññāṇe sabbaññutāya jānane. Keci pana ‘‘sāvakapāramiñāṇeti sāvakapāramiñāṇavisaye’’ti atthaṃ vadanti, tathā sesapadesupi. Sīla…pe… samatthanti sīlasamādhipaññāvimuttiñāṇasaṅkhātānaṃ kāraṇānaṃ jānanasamatthaṃ. Buddhasīlādayo hi buddhānaṃ buddhakiccassa parehi ete buddhāti jānanassa ca kāraṇaṃ.
ಅನುಮಾನಞಾಣಂ ವಿಯ ಸಂಸಯಟ್ಠಿತಂ ಅಹುತ್ವಾ ಇದಮಿದನ್ತಿ ಯಥಾಸಭಾವತೋ ಞೇಯ್ಯಂ ಧಾರೇತಿ ನಿಚ್ಛಿನೋತೀತಿ ಧಮ್ಮೋ, ಪಚ್ಚಕ್ಖಞಾಣನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪಚ್ಚಕ್ಖತೋ ಞಾಣಸ್ಸಾ’’ತಿ। ಅನುಏತೀತಿ ಅನ್ವಯೋತಿ ಆಹ ‘‘ಅನುಯೋಗಂ ಅನುಗನ್ತ್ವಾ’’ತಿ। ಪಚ್ಚಕ್ಖಸಿದ್ಧಞ್ಹಿ ಅತ್ಥಂ ಅನುಗನ್ತ್ವಾ ಅನುಮಾನಞಾಣಸ್ಸ ಪವತ್ತಿ ‘‘ದಿಟ್ಠೇನ ಅದಿಟ್ಠಸ್ಸ ಅನುಮಾನ’’ನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ವಿದಿತೇ ವೇದಕಮ್ಪಿ ಞಾಣಂ ಅತ್ಥತೋ ವಿದಿತಮೇವ ಹೋತೀತಿ ‘‘ಅನುಮಾನಞಾಣಂ ನಯಗ್ಗಾಹೋ ವಿದಿತೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ವಿದಿತೋತಿ ವಿದ್ಧೋ ಪಟಿಲದ್ಧೋ, ಅಧಿಗತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಪ್ಪಮಾಣೋತಿ ಅಪರಿಮಾಣೋ ಮಹಾವಿಸಯತ್ತಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಪರಿಯನ್ತೋ’’ತಿ। ತೇನಾತಿ ಅಪರಿಯನ್ತತ್ತಾ। ತೇನ ವಾ ಅಪರಿಯನ್ತೇನ ಞಾಣೇನ। ಏತೇನ ಥೇರೋ ಯಂ ಯಂ ಅನುಮೇಯ್ಯಮತ್ಥಂ ಞಾತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ತಸ್ಸ ಅಸಙ್ಗಮಪ್ಪಟಿಹತಂ ಅನುಮಾನಞಾಣಂ ಪವತ್ತೇತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸೋ ಇಮಿನಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಇಮಿನಾತಿ ಇಮಿನಾ ಕಾರಣೇನ।
Anumānañāṇaṃ viya saṃsayaṭṭhitaṃ ahutvā idamidanti yathāsabhāvato ñeyyaṃ dhāreti nicchinotīti dhammo, paccakkhañāṇanti āha ‘‘dhammassa paccakkhato ñāṇassā’’ti. Anuetīti anvayoti āha ‘‘anuyogaṃ anugantvā’’ti. Paccakkhasiddhañhi atthaṃ anugantvā anumānañāṇassa pavatti ‘‘diṭṭhena adiṭṭhassa anumāna’’nti veditabbā. Vidite vedakampi ñāṇaṃ atthato viditameva hotīti ‘‘anumānañāṇaṃ nayaggāho vidito’’ti vuttaṃ. Viditoti viddho paṭiladdho, adhigatoti attho. Appamāṇoti aparimāṇo mahāvisayattā. Tenāha ‘‘apariyanto’’ti. Tenāti apariyantattā. Tena vā apariyantena ñāṇena. Etena thero yaṃ yaṃ anumeyyamatthaṃ ñātukāmo hoti, tattha tattha tassa asaṅgamappaṭihataṃ anumānañāṇaṃ pavattetīti dasseti. Tenāha ‘‘so iminā’’tiādi. Tattha imināti iminā kāraṇena.
ಪಾಕಾರಸ್ಸ ಥಿರಭಾವಂ ಉದ್ಧಮುದ್ಧಂ ಆಪೇತೀತಿ ಉದ್ಧಾಪಂ, ಪಾಕಾರಮೂಲಂ। ಆದಿ-ಸದ್ದೇನ ಪಾಕಾರದ್ವಾರಬನ್ಧಪರಿಖಾದೀನಂ ಸಙ್ಗಹೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಪಚ್ಚನ್ತೇ ಭವಂ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ। ಪಣ್ಡಿತದೋವಾರಿಕಟ್ಠಾನಿಯಂ ಕತ್ವಾ ಥೇರೋ ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸೇತೀತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಏಕದ್ವಾರನ್ತಿ ಕಸ್ಮಾ ಆಹಾ’’ತಿ ಚೋದನಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇಸಿ।
Pākārassa thirabhāvaṃ uddhamuddhaṃ āpetīti uddhāpaṃ, pākāramūlaṃ. Ādi-saddena pākāradvārabandhaparikhādīnaṃ saṅgaho veditabbo. Paccante bhavaṃ paccantimaṃ. Paṇḍitadovārikaṭṭhāniyaṃ katvā thero attānaṃ dassetīti dassento ‘‘ekadvāranti kasmā āhā’’ti codanaṃ samuṭṭhāpesi.
ಯಸ್ಸಾ ಪಞ್ಞಾಯ ವಸೇನ ಪುರಿಸೋ ಪಣ್ಡಿತೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ತಂ ಪಣ್ಡಿಚ್ಚನ್ತಿ ಆಹ – ‘‘ಪಣ್ಡಿಚ್ಚೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ’’ತಿ। ತಂತಂಇತಿಕತ್ತಬ್ಬತಾಸು ಛೇಕಭಾವೋ ಬ್ಯತ್ತಭಾವೋ ವೇಯ್ಯತ್ತಿಯಂ। ಮೇಧತಿ ಅಞ್ಞಾಣಂ ಹಿಂಸತಿ ವಿಧಮತೀತಿ ಮೇಧಾ, ಸಾ ಏತಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಮೇಧಾವೀ। ಠಾನೇ ಠಾನೇ ಉಪ್ಪತ್ತಿ ಏತಿಸ್ಸಾ ಅತ್ಥೀತಿ ಠಾನುಪ್ಪತ್ತಿಕಾ, ಠಾನಸೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಪಞ್ಞಾ। ಅನುಪರಿಯಾಯನ್ತಿ ಏತೇನಾತಿ ಅನುಪರಿಯಾಯೋ, ಸೋ ಏವ ಪಥೋತಿ ಅನುಪರಿಯಾಯಪಥೋ, ಪರಿತೋ ಪಾಕಾರಸ್ಸ ಅನುಯಾಯನಮಗ್ಗೋ। ಪಾಕಾರಭಾಗಾ ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಾ ಏತ್ಥಾತಿ ಪಾಕಾರಸನ್ಧಿ, ಪಾಕಾರಸ್ಸ ಫುಲ್ಲಿತಪದೇಸೋ। ಸೋ ಪನ ಹೇಟ್ಠಿಮನ್ತೇನ ದ್ವಿನ್ನಮ್ಪಿ ಇಟ್ಠಕಾನಂ ವಿಗಮೇನ ಏವಂ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಆಹ – ‘‘ದ್ವಿನ್ನಂ ಇಟ್ಠಕಾನಂ ಅಪಗತಟ್ಠಾನ’’ನ್ತಿ। ಛಿನ್ನಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಛಿನ್ನಭಿನ್ನಪದೇಸಂ, ಛಿನ್ನಟ್ಠಾನಂ ವಾ। ತಞ್ಹಿ ‘‘ವಿವರ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಕೀಲಿಟ್ಠನ್ತಿ ಮಲೀನಂ। ಉಪತಾಪೇನ್ತೀತಿ ಕಿಲೇಸಪರಿಳಾಹೇನ ಸನ್ತಾಪೇನ್ತಿ। ವಿಬಾಧೇನ್ತೀತಿ ಪೀಳೇನ್ತಿ। ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಪಞ್ಞಾಯ ನೀವರಣೇಹಿ ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾತುಂ ಸಕ್ಕಾತಿ ಆಹ ‘‘ಅನುಪ್ಪನ್ನಾಯ ಪಞ್ಞಾಯ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತುಂ ನ ದೇನ್ತೀ’’ತಿ। ತಸ್ಮಾತಿ ಪಚ್ಚಯೂಪಘಾತೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತುಂ ಅಪ್ಪದಾನತೋ। ಚತೂಸು ಸತಿಪಟ್ಠಾನೇಸು ಸುಟ್ಠು ಠಪಿತಚಿತ್ತಾತಿ ಚತುಬ್ಬಿಧಾಯಪಿ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಭಾವನಾಯ ಸಮ್ಮದೇವ ಠಪಿತಚಿತ್ತಾ ಅಪ್ಪಿತಚಿತ್ತಾ। ಯಥಾಸಭಾವೇನ ಭಾವೇತ್ವಾತಿ ಯಾಥಾವತೋ ಸಮ್ಮದೇವ ಯಥಾ ಪಟಿಪಕ್ಖಾ ಸಮುಚ್ಛಿಜ್ಜನ್ತಿ, ಏವಂ ಭಾವೇತ್ವಾ।
Yassā paññāya vasena puriso paṇḍitoti vuccati, taṃ paṇḍiccanti āha – ‘‘paṇḍiccena samannāgato’’ti. Taṃtaṃitikattabbatāsu chekabhāvo byattabhāvo veyyattiyaṃ. Medhati aññāṇaṃ hiṃsati vidhamatīti medhā, sā etassa atthīti medhāvī. Ṭhāne ṭhāne uppatti etissā atthīti ṭhānuppattikā, ṭhānaso uppajjanapaññā. Anupariyāyanti etenāti anupariyāyo, so eva pathoti anupariyāyapatho, parito pākārassa anuyāyanamaggo. Pākārabhāgā sambandhitabbā etthāti pākārasandhi, pākārassa phullitapadeso. So pana heṭṭhimantena dvinnampi iṭṭhakānaṃ vigamena evaṃ vuccatīti āha – ‘‘dvinnaṃ iṭṭhakānaṃ apagataṭṭhāna’’nti. Chinnaṭṭhānanti chinnabhinnapadesaṃ, chinnaṭṭhānaṃ vā. Tañhi ‘‘vivara’’nti vuccati. Kīliṭṭhanti malīnaṃ. Upatāpentīti kilesapariḷāhena santāpenti. Vibādhentīti pīḷenti. Uppannāya paññāya nīvaraṇehi na kiñci kātuṃ sakkāti āha ‘‘anuppannāya paññāya uppajjituṃ na dentī’’ti. Tasmāti paccayūpaghātena uppajjituṃ appadānato. Catūsu satipaṭṭhānesu suṭṭhu ṭhapitacittāti catubbidhāyapi satipaṭṭhānabhāvanāya sammadeva ṭhapitacittā appitacittā. Yathāsabhāvena bhāvetvāti yāthāvato sammadeva yathā paṭipakkhā samucchijjanti, evaṃ bhāvetvā.
ಪುರಿಮನಯೇ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾನಿ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ಚ ಮಿಸ್ಸಕಾ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾತಿ ತತೋ ಅಞ್ಞಥಾ ವತ್ತುಂ ‘‘ಅಪಿಚೇತ್ಥಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಮಿಸ್ಸಕಾತಿ ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾಮಗ್ಗವಸೇನ ಮಿಸ್ಸಕಾ। ‘‘ಚತೂಸು ಸತಿಪಟ್ಠಾನೇಸು ಸುಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತಚಿತ್ತಾತಿ ಪಠಮಂ ವುತ್ತತ್ತಾ ಸತಿಪಟ್ಠಾನೇಸು ವಿಪಸ್ಸನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸತ್ತ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಭಾವೇತ್ವಾತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಾನಂಯೇವ ಚ ನೇಸಂ ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯಬೋಜ್ಝಙ್ಗಭಾವತೋ ತೇಸು ಚ ಅಧಿಗತಮೇವ ಹೋತೀತಿ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೇ ಮಗ್ಗೋ ಚ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಞ್ಚಾತಿ ಗಹಿತೇ ಸುನ್ದರೋ ಪಞ್ಹೋ ಭವೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಮಹಾಸಿವತ್ಥೇರೋ ಆಹ। ನ ಪನೇವಂ ಗಹಿತಂ ಪೋರಾಣೇಹೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಇತೀತಿ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಪರಾಮಸನಂ। ಥೇರೋತಿ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರೋ।
Purimanaye satipaṭṭhānāni bojjhaṅgā ca missakā adhippetāti tato aññathā vattuṃ ‘‘apicetthā’’tiādi vuttaṃ. Missakāti samathavipassanāmaggavasena missakā. ‘‘Catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittāti paṭhamaṃ vuttattā satipaṭṭhānesu vipassanaṃ gahetvā satta bojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvāti vuttattā maggapariyāpannānaṃyeva ca nesaṃ nippariyāyabojjhaṅgabhāvato tesu ca adhigatameva hotīti bojjhaṅge maggo ca sabbaññutaññāṇañcāti gahite sundaro pañho bhaveyyā’’ti mahāsivatthero āha. Na panevaṃ gahitaṃ porāṇehīti adhippāyo. Itīti vuttappakāraparāmasanaṃ. Theroti sāriputtatthero.
ತತ್ಥಾತಿ ತೇಸು ಪಚ್ಚನ್ತನಗರಾದೀಸು। ನಗರಂ ವಿಯ ನಿಬ್ಬಾನಂ ತದತ್ಥಿಕೇಹಿ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬತೋ ಉಪಗತಾನಞ್ಚ ಪರಿಸ್ಸಯರಹಿತಸುಖಾಧಿಗಮಟ್ಠಾನತೋ। ಪಾಕಾರೋ ವಿಯ ಸೀಲಂ ತದುಪಗತಾನಂ ಪರಿತೋ ಆರಕ್ಖಭಾವತೋ। ಅನುಪರಿಯಾಯಪಥೋ ವಿಯ ಹಿರೀ ಸೀಲಪಾಕಾರಸ್ಸ ಅಧಿಟ್ಠಾನಭಾವತೋ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ – ‘‘ಪರಿಯಾಯಪಥೋತಿ ಖೋ ಭಿಕ್ಖು ಹಿರಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನ’’ನ್ತಿ। ದ್ವಾರಂ ವಿಯ ಅರಿಯಮಗ್ಗೋ ನಿಬ್ಬಾನನಗರಪ್ಪವೇಸನೇ ಅಞ್ಜಸಭಾವತೋ। ಪಣ್ಡಿತದೋವಾರಿಕೋ ವಿಯ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿ ನಿಬ್ಬಾನನಗರಂ ಪವಿಟ್ಠಪವಿಸನಕಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖಣತೋ। ದಿನ್ನೋತಿ ದಾಪಿತೋ, ಸೋಧಿತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೇಸಂ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಮೇವ।
Tatthāti tesu paccantanagarādīsu. Nagaraṃ viya nibbānaṃ tadatthikehi upagantabbato upagatānañca parissayarahitasukhādhigamaṭṭhānato. Pākāro viya sīlaṃ tadupagatānaṃ parito ārakkhabhāvato. Anupariyāyapatho viya hirī sīlapākārassa adhiṭṭhānabhāvato. Vuttañhetaṃ – ‘‘pariyāyapathoti kho bhikkhu hiriyā etaṃ adhivacana’’nti. Dvāraṃ viya ariyamaggo nibbānanagarappavesane añjasabhāvato. Paṇḍitadovāriko viya dhammasenāpati nibbānanagaraṃ paviṭṭhapavisanakānaṃ sattānaṃ sallakkhaṇato. Dinnoti dāpito, sodhitoti attho. Sesaṃ suviññeyyameva.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೨. ನಾಲನ್ದಸುತ್ತಂ • 2. Nālandasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೨. ನಾಲನ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Nālandasuttavaṇṇanā
