| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi |
૮. નામરૂપપટિસન્દહનપઞ્હો
8. Nāmarūpapaṭisandahanapañho
૮. રાજા આહ ‘‘ભન્તે નાગસેન, યં પનેતં બ્રૂસિ ‘નામરૂપ’ન્તિ, તત્થ કતમં નામં, કતમં રૂપ’’ન્તિ. ‘‘યં તત્થ, મહારાજ, ઓળારિકં, એતં રૂપં, યે તત્થ સુખુમા ચિત્તચેતસિકા ધમ્મા, એતં નામ’’ન્તિ. ‘‘ભન્તે નાગસેન, કેન કારણેન નામં યેવ ન પટિસન્દહતિ, રૂપં યેવ વા’’તિ? ‘‘અઞ્ઞમઞ્ઞૂપનિસ્સિતા, મહારાજ, એતે ધમ્મા એકતોવ ઉપ્પજ્જન્તી’’તિ.
8. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, yaṃ panetaṃ brūsi ‘nāmarūpa’nti, tattha katamaṃ nāmaṃ, katamaṃ rūpa’’nti. ‘‘Yaṃ tattha, mahārāja, oḷārikaṃ, etaṃ rūpaṃ, ye tattha sukhumā cittacetasikā dhammā, etaṃ nāma’’nti. ‘‘Bhante nāgasena, kena kāraṇena nāmaṃ yeva na paṭisandahati, rūpaṃ yeva vā’’ti? ‘‘Aññamaññūpanissitā, mahārāja, ete dhammā ekatova uppajjantī’’ti.
‘‘ઓપમ્મં કરોહી’’તિ. ‘‘યથા, મહારાજ, કુક્કુટિયા કલલં ન ભવેય્ય, અણ્ડમ્પિ ન ભવેય્ય, યઞ્ચ તત્થ કલલં, યઞ્ચ અણ્ડં, ઉભોપેતે અઞ્ઞમઞ્ઞૂપનિસ્સિતા, એકતોવ નેસં ઉપ્પત્તિ હોતિ. એવમેવ ખો, મહારાજ, યદિ તત્થ નામં ન ભવેય્ય, રૂપમ્પિ ન ભવેય્ય, યઞ્ચેવ તત્થ નામં, યઞ્ચેવ રૂપં, ઉભોપેતે અઞ્ઞમઞ્ઞૂપનિસ્સિતા, એકતોવ નેસં ઉપ્પત્તિ હોતિ. એવમેતં દીઘમદ્ધાનં સન્ધાવિત’’ન્તિ.
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, kukkuṭiyā kalalaṃ na bhaveyya, aṇḍampi na bhaveyya, yañca tattha kalalaṃ, yañca aṇḍaṃ, ubhopete aññamaññūpanissitā, ekatova nesaṃ uppatti hoti. Evameva kho, mahārāja, yadi tattha nāmaṃ na bhaveyya, rūpampi na bhaveyya, yañceva tattha nāmaṃ, yañceva rūpaṃ, ubhopete aññamaññūpanissitā, ekatova nesaṃ uppatti hoti. Evametaṃ dīghamaddhānaṃ sandhāvita’’nti.
‘‘કલ્લોસિ, ભન્તે નાગસેના’’તિ.
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
નામરૂપપટિસન્દહનપઞ્હો અટ્ઠમો.
Nāmarūpapaṭisandahanapañho aṭṭhamo.
