Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
೨೯-೩೧. ಞಾಣತ್ತಯನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
29-31. Ñāṇattayaniddesavaṇṇanā
೭೮. ಞಾಣತ್ತಯನಿದ್ದೇಸೇ ನಿಮಿತ್ತನ್ತಿ ಸಙ್ಖಾರನಿಮಿತ್ತಂ। ಅನಿಮಿತ್ತೇತಿ ಸಙ್ಖಾರನಿಮಿತ್ತಪಟಿಪಕ್ಖೇ ನಿಬ್ಬಾನೇ। ಅಧಿಮುತ್ತತ್ತಾತಿ ತನ್ನಿನ್ನಭಾವೇನ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ವಿಸ್ಸಟ್ಠತ್ತಾ। ಫುಸ್ಸ ಫುಸ್ಸ ವಯಂ ಪಸ್ಸತೀತಿ ಸಙ್ಖಾರನಿಮಿತ್ತಂ ಞಾಣೇನ ಫುಸಿತ್ವಾ ಫುಸಿತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಭಙ್ಗಂ ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣೇನೇವ ಪಸ್ಸತಿ। ಏತೇನ ಭಙ್ಗಾನುಪಸ್ಸನಾ ಸಿದ್ಧಾ। ಸಾ ಅನಿಚ್ಚಾನುಪಸ್ಸನಂ ಸಾಧೇತಿ, ಅನಿಚ್ಚಸ್ಸ ದುಕ್ಖತ್ತಾ ಸಾ ದುಕ್ಖಾನುಪಸ್ಸನಂ, ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನತ್ತತ್ತಾ ಸಾ ಅನತ್ತಾನುಪಸ್ಸನನ್ತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ತಿಸ್ಸೋ ಅನುಪಸ್ಸನಾ ವುತ್ತಾ ಹೋನ್ತಿ। ಅನಿಮಿತ್ತೋ ವಿಹಾರೋತಿ ನಿಮಿತ್ತಂ ಭಯತೋ ದಿಟ್ಠತ್ತಾ ಸೋ ವಿಪಸ್ಸನತ್ತಯವಿಹಾರೋ ಅನಿಮಿತ್ತವಿಹಾರೋ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಪಣಿಧಿನ್ತಿ ತಣ್ಹಂ। ಅಪ್ಪಣಿಹಿತೇತಿ ತಣ್ಹಾಪಟಿಪಕ್ಖೇ ನಿಬ್ಬಾನೇ। ಅಭಿನಿವೇಸನ್ತಿ ಅತ್ತಾಭಿನಿವೇಸಂ। ಸುಞ್ಞತೇತಿ ಅತ್ತವಿರಹಿತೇ ನಿಬ್ಬಾನೇ। ಸುಞ್ಞತೋತಿ ಸುಞ್ಞಂಯೇವ ಸುಞ್ಞತೋ। ಪವತ್ತಂ ಅಜ್ಝುಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾತಿ ವಿಪಾಕಪ್ಪವತ್ತಂ ಸಙ್ಖಾರುಪೇಕ್ಖಾಯ ಅಜ್ಝುಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ। ಸುಗತಿಸಙ್ಖಾತವಿಪಾಕಪ್ಪವತ್ತಾಭಿನನ್ದಿನೋ ಹಿ ಸತ್ತಾ। ಅಯಂ ಪನ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತುಕಾಮೋ ತಂ ಪವತ್ತಂ, ಸಬ್ಬಞ್ಚ ಸಙ್ಖಾರಗತಂ ಅನಿಚ್ಚಾದಿತೋ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಅಜ್ಝುಪೇಕ್ಖತಿಯೇವ। ಏವಞ್ಹಿ ದಿಟ್ಠೇ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ, ನ ಅಞ್ಞಥಾ। ಆವಜ್ಜಿತ್ವಾತಿ ಆವಜ್ಜನೇನ ಆವಜ್ಜಿತ್ವಾ। ಸಮಾಪಜ್ಜತೀತಿ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಪಟಿಪಜ್ಜತಿ। ಅನಿಮಿತ್ತಾ ಸಮಾಪತ್ತೀತಿ ನಿಮಿತ್ತಂ ಭಯತೋ ದಿಸ್ವಾ ಸಮಾಪನ್ನತ್ತಾ ಅನಿಮಿತ್ತಾ ಸಮಾಪತ್ತಿ ನಾಮ। ಅನಿಮಿತ್ತವಿಹಾರಸಮಾಪತ್ತೀತಿ ವಿಪಸ್ಸನಾವಿಹಾರವಸೇನ ಚ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿವಸೇನ ಚ ತದುಭಯಂ ನಾಮ ಹೋತಿ।
78. Ñāṇattayaniddese nimittanti saṅkhāranimittaṃ. Animitteti saṅkhāranimittapaṭipakkhe nibbāne. Adhimuttattāti tanninnabhāvena cittassa vissaṭṭhattā. Phussa phussa vayaṃ passatīti saṅkhāranimittaṃ ñāṇena phusitvā phusitvā tassa bhaṅgaṃ vipassanāñāṇeneva passati. Etena bhaṅgānupassanā siddhā. Sā aniccānupassanaṃ sādheti, aniccassa dukkhattā sā dukkhānupassanaṃ, dukkhassa anattattā sā anattānupassananti evamettha tisso anupassanā vuttā honti. Animitto vihāroti nimittaṃ bhayato diṭṭhattā so vipassanattayavihāro animittavihāro nāma hoti. Paṇidhinti taṇhaṃ. Appaṇihiteti taṇhāpaṭipakkhe nibbāne. Abhinivesanti attābhinivesaṃ. Suññateti attavirahite nibbāne. Suññatoti suññaṃyeva suññato. Pavattaṃ ajjhupekkhitvāti vipākappavattaṃ saṅkhārupekkhāya ajjhupekkhitvā. Sugatisaṅkhātavipākappavattābhinandino hi sattā. Ayaṃ pana phalasamāpattiṃ samāpajjitukāmo taṃ pavattaṃ, sabbañca saṅkhāragataṃ aniccādito passitvā ajjhupekkhatiyeva. Evañhi diṭṭhe phalasamāpattiṃ samāpajjituṃ sakkoti, na aññathā. Āvajjitvāti āvajjanena āvajjitvā. Samāpajjatīti phalasamāpattiṃ paṭipajjati. Animittā samāpattīti nimittaṃ bhayato disvā samāpannattā animittā samāpatti nāma. Animittavihārasamāpattīti vipassanāvihāravasena ca phalasamāpattivasena ca tadubhayaṃ nāma hoti.
೭೯. ಇದಾನಿ ಸಙ್ಖಾರನಿಮಿತ್ತಮೇವ ವಿಭಜಿತ್ವಾ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ರೂಪನಿಮಿತ್ತನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ಜರಾಮರಣಗ್ಗಹಣೇ ವತ್ತಬ್ಬಂ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತಮೇವ। ‘‘ಅಞ್ಞೋ ಅನಿಮಿತ್ತವಿಹಾರೋ’’ತಿಆದೀಹಿ ವುತ್ತೇಯೇವ ನಿಗಮೇತ್ವಾ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಙ್ಖೇಪೇನ ವಿಹಾರಟ್ಠೇ ಞಾಣಂ ನಾಮ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಸಙ್ಖಾರುಪೇಕ್ಖಾಞಾಣೇ ಠಿತಸ್ಸ ವಿಪಸ್ಸನಾವಿಹಾರನಾನತ್ತೇ ಞಾಣಂ ಸಮಾಪತ್ತಟ್ಠೇ ಞಾಣಂ ನಾಮ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿನಾನತ್ತೇ ಞಾಣಂ। ವಿಹಾರಸಮಾಪತ್ತಟ್ಠೇ ಞಾಣಂ ನಾಮ ತದುಭಯನಾನತ್ತೇ ಞಾಣಂ। ವಿಪಸ್ಸನಾವಿಹಾರೇನೇವ ವೀತಿನಾಮೇತುಕಾಮೋ ವಿಪಸ್ಸನಾವಿಹಾರಮೇವ ಪವತ್ತೇತಿ, ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿವಿಹಾರೇನೇವ ವೀತಿನಾಮೇತುಕಾಮೋ ವಿಪಸ್ಸನಾಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಉಸ್ಸಕ್ಕಿತ್ವಾ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿವಿಹಾರಮೇವ ಪವತ್ತೇತಿ, ತದುಭಯೇನ ವೀತಿನಾಮೇತುಕಾಮೋ ತದುಭಯಂ ಪವತ್ತೇತಿ। ಏವಂ ಪುಗ್ಗಲಾಧಿಪ್ಪಾಯವಸೇನ ತಿವಿಧಂ ಜಾತಂ। ಸೇಸಮೇತ್ಥ ವತ್ತಬ್ಬಂ ಸಙ್ಖಾರುಪೇಕ್ಖಾಞಾಣವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತಮೇವ।
79. Idāni saṅkhāranimittameva vibhajitvā dassento rūpanimittantiādimāha. Jarāmaraṇaggahaṇe vattabbaṃ pubbe vuttameva. ‘‘Añño animittavihāro’’tiādīhi vutteyeva nigametvā dasseti. Saṅkhepena vihāraṭṭhe ñāṇaṃ nāma phalasamāpattiyā pubbabhāge saṅkhārupekkhāñāṇe ṭhitassa vipassanāvihāranānatte ñāṇaṃ samāpattaṭṭhe ñāṇaṃ nāma phalasamāpattinānatte ñāṇaṃ. Vihārasamāpattaṭṭhe ñāṇaṃ nāma tadubhayanānatte ñāṇaṃ. Vipassanāvihāreneva vītināmetukāmo vipassanāvihārameva pavatteti, phalasamāpattivihāreneva vītināmetukāmo vipassanāpaṭipāṭiyā ussakkitvā phalasamāpattivihārameva pavatteti, tadubhayena vītināmetukāmo tadubhayaṃ pavatteti. Evaṃ puggalādhippāyavasena tividhaṃ jātaṃ. Sesamettha vattabbaṃ saṅkhārupekkhāñāṇavaṇṇanāyaṃ vuttameva.
ಞಾಣತ್ತಯನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Ñāṇattayaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ೨೯-೩೧. ಞಾಣತ್ತಯನಿದ್ದೇಸೋ • 29-31. Ñāṇattayaniddeso