Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పేతవత్థుపాళి • Petavatthupāḷi |
౩. నన్దకపేతవత్థు
3. Nandakapetavatthu
౬౫౮.
658.
రాజా పిఙ్గలకో నామ, సురట్ఠానం అధిపతి అహు;
Rājā piṅgalako nāma, suraṭṭhānaṃ adhipati ahu;
మోరియానం ఉపట్ఠానం గన్త్వా, సురట్ఠం పునరాగమా.
Moriyānaṃ upaṭṭhānaṃ gantvā, suraṭṭhaṃ punarāgamā.
౬౫౯.
659.
౬౬౦.
660.
సారథిం ఆమన్తయీ రాజా –
Sārathiṃ āmantayī rājā –
‘‘అయం మగ్గో రమణీయో, ఖేమో సోవత్థికో సివో;
‘‘Ayaṃ maggo ramaṇīyo, khemo sovatthiko sivo;
ఇమినా సారథి యామ, సురట్ఠానం సన్తికే ఇతో’’.
Iminā sārathi yāma, suraṭṭhānaṃ santike ito’’.
౬౬౧.
661.
తేన పాయాసి సోరట్ఠో, సేనాయ చతురఙ్గినియా;
Tena pāyāsi soraṭṭho, senāya caturaṅginiyā;
ఉబ్బిగ్గరూపో పురిసో, సోరట్ఠం ఏతదబ్రవి.
Ubbiggarūpo puriso, soraṭṭhaṃ etadabravi.
౬౬౨.
662.
‘‘కుమ్మగ్గం పటిపన్నమ్హా, భింసనం లోమహంసనం;
‘‘Kummaggaṃ paṭipannamhā, bhiṃsanaṃ lomahaṃsanaṃ;
పురతో దిస్సతి మగ్గో, పచ్ఛతో చ న దిస్సతి.
Purato dissati maggo, pacchato ca na dissati.
౬౬౩.
663.
‘‘కుమ్మగ్గం పటిపన్నమ్హా, యమపురిసాన సన్తికే;
‘‘Kummaggaṃ paṭipannamhā, yamapurisāna santike;
౬౬౪.
664.
సంవిగ్గో రాజా సోరట్ఠో, సారథిం ఏతదబ్రవి;
Saṃviggo rājā soraṭṭho, sārathiṃ etadabravi;
‘‘కుమ్మగ్గం పటిపన్నమ్హా, భింసనం లోమహంసనం;
‘‘Kummaggaṃ paṭipannamhā, bhiṃsanaṃ lomahaṃsanaṃ;
పురతో దిస్సతి మగ్గో, పచ్ఛతో చ న దిస్సతి.
Purato dissati maggo, pacchato ca na dissati.
౬౬౫.
665.
‘‘కుమ్మగ్గం పటిపన్నమ్హా, యమపురిసాన సన్తికే;
‘‘Kummaggaṃ paṭipannamhā, yamapurisāna santike;
అమానుసో వాయతి గన్ధో, ఘోసో సుయ్యతి దారుణో’’.
Amānuso vāyati gandho, ghoso suyyati dāruṇo’’.
౬౬౬.
666.
అద్దస నిగ్రోధం రమణీయం 11, పాదపం ఛాయాసమ్పన్నం;
Addasa nigrodhaṃ ramaṇīyaṃ 12, pādapaṃ chāyāsampannaṃ;
నీలబ్భవణ్ణసదిసం, మేఘవణ్ణసిరీనిభం.
Nīlabbhavaṇṇasadisaṃ, meghavaṇṇasirīnibhaṃ.
౬౬౭.
667.
సారథిం ఆమన్తయీ రాజా, ‘‘కిం ఏసో దిస్సతి బ్రహా;
Sārathiṃ āmantayī rājā, ‘‘kiṃ eso dissati brahā;
నీలబ్భవణ్ణసదిసో, మేఘవణ్ణసిరీనిభో’’.
Nīlabbhavaṇṇasadiso, meghavaṇṇasirīnibho’’.
౬౬౮.
668.
‘‘నిగ్రోధో సో మహారాజ, పాదపో ఛాయాసమ్పన్నో;
‘‘Nigrodho so mahārāja, pādapo chāyāsampanno;
నీలబ్భవణ్ణసదిసో , మేఘవణ్ణసిరీనిభో’’.
Nīlabbhavaṇṇasadiso , meghavaṇṇasirīnibho’’.
౬౬౯.
669.
తేన పాయాసి సోరట్ఠో, యేన సో దిస్సతే బ్రహా;
Tena pāyāsi soraṭṭho, yena so dissate brahā;
నీలబ్భవణ్ణసదిసో, మేఘవణ్ణసిరీనిభో.
Nīlabbhavaṇṇasadiso, meghavaṇṇasirīnibho.
౬౭౦.
670.
హత్థిక్ఖన్ధతో ఓరుయ్హ, రాజా రుక్ఖం ఉపాగమి;
Hatthikkhandhato oruyha, rājā rukkhaṃ upāgami;
నిసీది రుక్ఖమూలస్మిం, సామచ్చో సపరిజ్జనో;
Nisīdi rukkhamūlasmiṃ, sāmacco saparijjano;
పూరం పానీయసరకం, పూవే విత్తే చ అద్దస.
Pūraṃ pānīyasarakaṃ, pūve vitte ca addasa.
౬౭౧.
671.
పురిసో చ దేవవణ్ణీ, సబ్బాభరణభూసితో;
Puriso ca devavaṇṇī, sabbābharaṇabhūsito;
ఉపసఙ్కమిత్వా రాజానం, సోరట్ఠం ఏతదబ్రవి.
Upasaṅkamitvā rājānaṃ, soraṭṭhaṃ etadabravi.
౬౭౨.
672.
‘‘స్వాగతం తే మహారాజ, అథో తే అదురాగతం;
‘‘Svāgataṃ te mahārāja, atho te adurāgataṃ;
పివతు దేవో పానీయం, పూవే ఖాద అరిన్దమ’’.
Pivatu devo pānīyaṃ, pūve khāda arindama’’.
౬౭౩.
673.
పివిత్వా రాజా పానీయం, సామచ్చో సపరిజ్జనో;
Pivitvā rājā pānīyaṃ, sāmacco saparijjano;
పూవే ఖాదిత్వా పిత్వా చ, సోరట్ఠో ఏతదబ్రవి.
Pūve khāditvā pitvā ca, soraṭṭho etadabravi.
౬౭౪.
674.
‘‘దేవతా నుసి గన్ధబ్బో, అదు సక్కో పురిన్దదో;
‘‘Devatā nusi gandhabbo, adu sakko purindado;
అజానన్తా తం పుచ్ఛామ, కథం జానేము తం మయ’’న్తి.
Ajānantā taṃ pucchāma, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.
౬౭౫.
675.
‘‘నామ్హి దేవో న గన్ధబ్బో, నాపి 13 సక్కో పురిన్దదో;
‘‘Nāmhi devo na gandhabbo, nāpi 14 sakko purindado;
పేతో అహం మహారాజ, సురట్ఠా ఇధ మాగతో’’తి.
Peto ahaṃ mahārāja, suraṭṭhā idha māgato’’ti.
౬౭౬.
676.
‘‘కింసీలో కింసమాచారో, సురట్ఠస్మిం పురే తువం;
‘‘Kiṃsīlo kiṃsamācāro, suraṭṭhasmiṃ pure tuvaṃ;
కేన తే బ్రహ్మచరియేన, ఆనుభావో అయం తవా’’తి.
Kena te brahmacariyena, ānubhāvo ayaṃ tavā’’ti.
౬౭౭.
677.
‘‘తం సుణోహి మహారాజ, అరిన్దమ రట్ఠవడ్ఢన;
‘‘Taṃ suṇohi mahārāja, arindama raṭṭhavaḍḍhana;
అమచ్చా పారిసజ్జా చ, బ్రాహ్మణో చ పురోహితో.
Amaccā pārisajjā ca, brāhmaṇo ca purohito.
౬౭౮.
678.
‘‘సురట్ఠస్మిం అహం దేవ, పురిసో పాపచేతసో;
‘‘Suraṭṭhasmiṃ ahaṃ deva, puriso pāpacetaso;
మిచ్ఛాదిట్ఠి చ దుస్సీలో, కదరియో పరిభాసకో.
Micchādiṭṭhi ca dussīlo, kadariyo paribhāsako.
౬౭౯.
679.
‘‘‘దదన్తానం కరోన్తానం, వారయిస్సం బహుజ్జనం;
‘‘‘Dadantānaṃ karontānaṃ, vārayissaṃ bahujjanaṃ;
అఞ్ఞేసం దదమానానం, అన్తరాయకరో అహం.
Aññesaṃ dadamānānaṃ, antarāyakaro ahaṃ.
౬౮౦.
680.
‘‘‘విపాకో నత్థి దానస్స, సంయమస్స కుతో ఫలం;
‘‘‘Vipāko natthi dānassa, saṃyamassa kuto phalaṃ;
నత్థి ఆచరియో నామ, అదన్తం కో దమేస్సతి.
Natthi ācariyo nāma, adantaṃ ko damessati.
౬౮౧.
681.
నత్థి బలం వీరియం వా, కుతో ఉట్ఠానపోరిసం.
Natthi balaṃ vīriyaṃ vā, kuto uṭṭhānaporisaṃ.
౬౮౨.
682.
‘‘‘నత్థి దానఫలం నామ, న విసోధేతి వేరినం;
‘‘‘Natthi dānaphalaṃ nāma, na visodheti verinaṃ;
౬౮౩.
683.
‘‘‘నత్థి మాతా పితా భాతా, లోకో నత్థి ఇతో పరం;
‘‘‘Natthi mātā pitā bhātā, loko natthi ito paraṃ;
నత్థి దిన్నం నత్థి హుతం, సునిహితం న విజ్జతి.
Natthi dinnaṃ natthi hutaṃ, sunihitaṃ na vijjati.
౬౮౪.
684.
న కోచి కఞ్చి హనతి, సత్తన్నం వివరమన్తరే.
Na koci kañci hanati, sattannaṃ vivaramantare.
౬౮౫.
685.
‘‘‘అచ్ఛేజ్జాభేజ్జో హి 21 జీవో, అట్ఠంసో గుళపరిమణ్డలో;
‘‘‘Acchejjābhejjo hi 22 jīvo, aṭṭhaṃso guḷaparimaṇḍalo;
యోజనానం సతం పఞ్చ, కో జీవం ఛేత్తుమరహతి.
Yojanānaṃ sataṃ pañca, ko jīvaṃ chettumarahati.
౬౮౬.
686.
‘‘‘యథా సుత్తగుళే ఖిత్తే, నిబ్బేఠేన్తం పలాయతి;
‘‘‘Yathā suttaguḷe khitte, nibbeṭhentaṃ palāyati;
ఏవమేవ చ సో జీవో, నిబ్బేఠేన్తో పలాయతి.
Evameva ca so jīvo, nibbeṭhento palāyati.
౬౮౭.
687.
‘‘‘యథా గామతో నిక్ఖమ్మ, అఞ్ఞం గామం పవిసతి;
‘‘‘Yathā gāmato nikkhamma, aññaṃ gāmaṃ pavisati;
ఏవమేవ చ సో జీవో, అఞ్ఞం బోన్దిం పవిసతి.
Evameva ca so jīvo, aññaṃ bondiṃ pavisati.
౬౮౮.
688.
‘‘‘యథా గేహతో నిక్ఖమ్మ, అఞ్ఞం గేహం పవిసతి;
‘‘‘Yathā gehato nikkhamma, aññaṃ gehaṃ pavisati;
ఏవమేవ చ సో జీవో, అఞ్ఞం బోన్దిం పవిసతి.
Evameva ca so jīvo, aññaṃ bondiṃ pavisati.
౬౮౯.
689.
యే బాలా యే చ పణ్డితా, సంసారం ఖేపయిత్వాన;
Ye bālā ye ca paṇḍitā, saṃsāraṃ khepayitvāna;
దుక్ఖస్సన్తం కరిస్సరే.
Dukkhassantaṃ karissare.
౬౯౦.
690.
‘‘‘మితాని సుఖదుక్ఖాని, దోణేహి పిటకేహి చ;
‘‘‘Mitāni sukhadukkhāni, doṇehi piṭakehi ca;
జినో సబ్బం పజానాతి’, సమ్మూళ్హా ఇతరా పజా.
Jino sabbaṃ pajānāti’, sammūḷhā itarā pajā.
౬౯౧.
691.
‘‘ఏవందిట్ఠి పురే ఆసిం, సమ్మూళ్హో మోహపారుతో;
‘‘Evaṃdiṭṭhi pure āsiṃ, sammūḷho mohapāruto;
మిచ్ఛాదిట్ఠి చ దుస్సీలో, కదరియో పరిభాసకో.
Micchādiṭṭhi ca dussīlo, kadariyo paribhāsako.
౬౯౨.
692.
‘‘ఓరం మే ఛహి మాసేహి, కాలఙ్కిరియా భవిస్సతి;
‘‘Oraṃ me chahi māsehi, kālaṅkiriyā bhavissati;
ఏకన్తకటుకం ఘోరం, నిరయం పపతిస్సహం.
Ekantakaṭukaṃ ghoraṃ, nirayaṃ papatissahaṃ.
౬౯౩.
693.
27 ‘‘చతుక్కణ్ణం చతుద్వారం, విభత్తం భాగసో మితం;
28 ‘‘Catukkaṇṇaṃ catudvāraṃ, vibhattaṃ bhāgaso mitaṃ;
అయోపాకారపరియన్తం, అయసా పటికుజ్జితం.
Ayopākārapariyantaṃ, ayasā paṭikujjitaṃ.
౬౯౪.
694.
సమన్తా యోజనసతం, ఫరిత్వా తిట్ఠతి సబ్బదా.
Samantā yojanasataṃ, pharitvā tiṭṭhati sabbadā.
౬౯౫.
695.
‘‘వస్సాని సతసహస్సాని, ఘోసో సుయ్యతి తావదే;
‘‘Vassāni satasahassāni, ghoso suyyati tāvade;
లక్ఖో ఏసో మహారాజ, సతభాగవస్సకోటియో.
Lakkho eso mahārāja, satabhāgavassakoṭiyo.
౬౯౬.
696.
‘‘కోటిసతసహస్సాని , నిరయే పచ్చరే జనా;
‘‘Koṭisatasahassāni , niraye paccare janā;
మిచ్ఛాదిట్ఠీ చ దుస్సీలా, యే చ అరియూపవాదినో.
Micchādiṭṭhī ca dussīlā, ye ca ariyūpavādino.
౬౯౭.
697.
‘‘తత్థాహం దీఘమద్ధానం, దుక్ఖం వేదిస్స వేదనం;
‘‘Tatthāhaṃ dīghamaddhānaṃ, dukkhaṃ vedissa vedanaṃ;
ఫలం పాపస్స కమ్మస్స, తస్మా సోచామహం భుసం.
Phalaṃ pāpassa kammassa, tasmā socāmahaṃ bhusaṃ.
౬౯౮.
698.
‘‘తం సుణోహి మహారాజ, అరిన్దమ రట్ఠవడ్ఢన;
‘‘Taṃ suṇohi mahārāja, arindama raṭṭhavaḍḍhana;
ధీతా మయ్హం మహారాజ, ఉత్తరా భద్దమత్థు తే.
Dhītā mayhaṃ mahārāja, uttarā bhaddamatthu te.
౬౯౯.
699.
‘‘కరోతి భద్దకం కమ్మం, సీలేసుపోసథే రతా;
‘‘Karoti bhaddakaṃ kammaṃ, sīlesuposathe ratā;
సఞ్ఞతా సంవిభాగీ చ, వదఞ్ఞూ వీతమచ్ఛరా.
Saññatā saṃvibhāgī ca, vadaññū vītamaccharā.
౭౦౦.
700.
‘‘అఖణ్డకారీ సిక్ఖాయ, సుణ్హా పరకులేసు చ;
‘‘Akhaṇḍakārī sikkhāya, suṇhā parakulesu ca;
ఉపాసికా సక్యమునినో, సమ్బుద్ధస్స సిరీమతో.
Upāsikā sakyamunino, sambuddhassa sirīmato.
౭౦౧.
701.
‘‘భిక్ఖు చ సీలసమ్పన్నో, గామం పిణ్డాయ పావిసి;
‘‘Bhikkhu ca sīlasampanno, gāmaṃ piṇḍāya pāvisi;
ఓక్ఖిత్తచక్ఖు సతిమా, గుత్తద్వారో సుసంవుతో.
Okkhittacakkhu satimā, guttadvāro susaṃvuto.
౭౦౨.
702.
‘‘సపదానం చరమానో, అగమా తం నివేసనం;
‘‘Sapadānaṃ caramāno, agamā taṃ nivesanaṃ;
‘తమద్దస మహారాజ, ఉత్తరా భద్దమత్థు తే’.
‘Tamaddasa mahārāja, uttarā bhaddamatthu te’.
౭౦౩.
703.
‘‘పూరం పానీయసరకం, పూవే విత్తే చ సా అదా;
‘‘Pūraṃ pānīyasarakaṃ, pūve vitte ca sā adā;
‘పితా మే కాలఙ్కతో, భన్తే తస్సేతం ఉపకప్పతు’.
‘Pitā me kālaṅkato, bhante tassetaṃ upakappatu’.
౭౦౪.
704.
‘‘సమనన్తరానుద్దిట్ఠే, విపాకో ఉదపజ్జథ;
‘‘Samanantarānuddiṭṭhe, vipāko udapajjatha;
భుఞ్జామి కామకామీహం, రాజా వేస్సవణో యథా.
Bhuñjāmi kāmakāmīhaṃ, rājā vessavaṇo yathā.
౭౦౫.
705.
‘‘తం సుణోహి మహారాజ, అరిన్దమ రట్ఠవడ్ఢన;
‘‘Taṃ suṇohi mahārāja, arindama raṭṭhavaḍḍhana;
సదేవకస్స లోకస్స, బుద్ధో అగ్గో పవుచ్చతి;
Sadevakassa lokassa, buddho aggo pavuccati;
తం బుద్ధం సరణం గచ్ఛ, సపుత్తదారో అరిన్దమ.
Taṃ buddhaṃ saraṇaṃ gaccha, saputtadāro arindama.
౭౦౬.
706.
‘‘అట్ఠఙ్గికేన మగ్గేన, ఫుసన్తి అమతం పదం;
‘‘Aṭṭhaṅgikena maggena, phusanti amataṃ padaṃ;
తం ధమ్మం సరణం గచ్ఛ, సపుత్తదారో అరిన్దమ.
Taṃ dhammaṃ saraṇaṃ gaccha, saputtadāro arindama.
౭౦౭.
707.
ఏస సఙ్ఘో ఉజుభూతో, పఞ్ఞాసీలసమాహితో;
Esa saṅgho ujubhūto, paññāsīlasamāhito;
తం సఙ్ఘం సరణం గచ్ఛ, సపుత్తదారో అరిన్దమ.
Taṃ saṅghaṃ saraṇaṃ gaccha, saputtadāro arindama.
౭౦౮.
708.
‘‘పాణాతిపాతా విరమస్సు ఖిప్పం, లోకే అదిన్నం పరివజ్జయస్సు;
‘‘Pāṇātipātā viramassu khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayassu;
అమజ్జపో మా చ ముసా అభాణీ, సకేన దారేన చ హోహి తుట్ఠో’’తి.
Amajjapo mā ca musā abhāṇī, sakena dārena ca hohi tuṭṭho’’ti.
౭౦౯.
709.
‘‘అత్థకామోసి మే యక్ఖ, హితకామోసి దేవతే;
‘‘Atthakāmosi me yakkha, hitakāmosi devate;
కరోమి తుయ్హం వచనం, త్వంసి ఆచరియో మమ.
Karomi tuyhaṃ vacanaṃ, tvaṃsi ācariyo mama.
౭౧౦.
710.
‘‘ఉపేమి సరణం బుద్ధం, ధమ్మఞ్చాపి అనుత్తరం;
‘‘Upemi saraṇaṃ buddhaṃ, dhammañcāpi anuttaraṃ;
సఙ్ఘఞ్చ నరదేవస్స, గచ్ఛామి సరణం అహం.
Saṅghañca naradevassa, gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.
౭౧౧.
711.
‘‘పాణాతిపాతా విరమామి ఖిప్పం, లోకే అదిన్నం పరివజ్జయామి;
‘‘Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayāmi;
అమజ్జపో నో చ ముసా భణామి, సకేన దారేన చ హోమి తుట్ఠో.
Amajjapo no ca musā bhaṇāmi, sakena dārena ca homi tuṭṭho.
౭౧౨.
712.
వమామి పాపికం దిట్ఠిం, బుద్ధానం సాసనే రతో’’.
Vamāmi pāpikaṃ diṭṭhiṃ, buddhānaṃ sāsane rato’’.
౭౧౩.
713.
నమో భగవతో కత్వా, పామోక్ఖో రథమారుహీతి.
Namo bhagavato katvā, pāmokkho rathamāruhīti.
నన్దకపేతవత్థు తతియం.
Nandakapetavatthu tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / పేతవత్థు-అట్ఠకథా • Petavatthu-aṭṭhakathā / ౩. నన్దకపేతవత్థువణ్ణనా • 3. Nandakapetavatthuvaṇṇanā