Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૯. નન્દસુત્તં
9. Nandasuttaṃ
૯. ‘‘‘કુલપુત્તો’તિ, ભિક્ખવે, નન્દં સમ્મા વદમાનો વદેય્ય. ‘બલવા’તિ, ભિક્ખવે, નન્દં સમ્મા વદમાનો વદેય્ય. ‘પાસાદિકો’તિ, ભિક્ખવે, નન્દં સમ્મા વદમાનો વદેય્ય. ‘તિબ્બરાગો’તિ, ભિક્ખવે, નન્દં સમ્મા વદમાનો વદેય્ય. કિમઞ્ઞત્ર, ભિક્ખવે, નન્દો ઇન્દ્રિયેસુ ગુત્તદ્વારો, ભોજને મત્તઞ્ઞૂ, જાગરિયં અનુયુત્તો, સતિસમ્પજઞ્ઞેન સમન્નાગતો, યેહિ 1 નન્દો સક્કોતિ પરિપુણ્ણં પરિસુદ્ધં બ્રહ્મચરિયં ચરિતું! તત્રિદં, ભિક્ખવે, નન્દસ્સ ઇન્દ્રિયેસુ ગુત્તદ્વારતાય હોતિ. સચે , ભિક્ખવે, નન્દસ્સ પુરત્થિમા દિસા આલોકેતબ્બા હોતિ, સબ્બં ચેતસા સમન્નાહરિત્વા નન્દો પુરત્થિમં દિસં આલોકેતિ – ‘એવં મે પુરત્થિમં દિસં આલોકયતો નાભિજ્ઝાદોમનસ્સા પાપકા અકુસલા ધમ્મા અન્વાસ્સવિસ્સન્તી’તિ. ઇતિહ તત્થ સમ્પજાનો હોતિ.
9. ‘‘‘Kulaputto’ti, bhikkhave, nandaṃ sammā vadamāno vadeyya. ‘Balavā’ti, bhikkhave, nandaṃ sammā vadamāno vadeyya. ‘Pāsādiko’ti, bhikkhave, nandaṃ sammā vadamāno vadeyya. ‘Tibbarāgo’ti, bhikkhave, nandaṃ sammā vadamāno vadeyya. Kimaññatra, bhikkhave, nando indriyesu guttadvāro, bhojane mattaññū, jāgariyaṃ anuyutto, satisampajaññena samannāgato, yehi 2 nando sakkoti paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carituṃ! Tatridaṃ, bhikkhave, nandassa indriyesu guttadvāratāya hoti. Sace , bhikkhave, nandassa puratthimā disā āloketabbā hoti, sabbaṃ cetasā samannāharitvā nando puratthimaṃ disaṃ āloketi – ‘evaṃ me puratthimaṃ disaṃ ālokayato nābhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssavissantī’ti. Itiha tattha sampajāno hoti.
‘‘સચે , ભિક્ખવે, નન્દસ્સ પચ્છિમા દિસા આલોકેતબ્બા હોતિ…પે॰… ઉત્તરા દિસા આલોકેતબ્બા હોતિ… દક્ખિણા દિસા આલોકેતબ્બા હોતિ… ઉદ્ધં ઉલ્લોકેતબ્બા હોતિ… અધો ઓલોકેતબ્બા હોતિ… અનુદિસા અનુવિલોકેતબ્બા હોતિ, સબ્બં ચેતસા સમન્નાહરિત્વા નન્દો અનુદિસં અનુવિલોકેતિ – ‘એવં મે અનુદિસં અનુવિલોકયતો નાભિજ્ઝાદોમનસ્સા પાપકા અકુસલા ધમ્મા અન્વાસ્સવિસ્સન્તી’તિ. ઇતિહ તત્થ સમ્પજાનો હોતિ. ઇદં ખો, ભિક્ખવે, નન્દસ્સ ઇન્દ્રિયેસુ ગુત્તદ્વારતાય હોતિ.
‘‘Sace , bhikkhave, nandassa pacchimā disā āloketabbā hoti…pe… uttarā disā āloketabbā hoti… dakkhiṇā disā āloketabbā hoti… uddhaṃ ulloketabbā hoti… adho oloketabbā hoti… anudisā anuviloketabbā hoti, sabbaṃ cetasā samannāharitvā nando anudisaṃ anuviloketi – ‘evaṃ me anudisaṃ anuvilokayato nābhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssavissantī’ti. Itiha tattha sampajāno hoti. Idaṃ kho, bhikkhave, nandassa indriyesu guttadvāratāya hoti.
‘‘તત્રિદં, ભિક્ખવે, નન્દસ્સ ભોજને મત્તઞ્ઞુતાય હોતિ. ઇધ, ભિક્ખવે, નન્દો પટિસઙ્ખા યોનિસો આહારં આહારેતિ – ‘નેવ દવાય ન મદાય ન મણ્ડનાય ન વિભૂસનાય, યાવદેવ ઇમસ્સ કાયસ્સ ઠિતિયા યાપનાય વિહિંસૂપરતિયા બ્રહ્મચરિયાનુગ્ગહાય ઇતિ પુરાણઞ્ચ વેદનં પટિહઙ્ખામિ, નવઞ્ચ વેદનં ન ઉપ્પાદેસ્સામિ, યાત્રા ચ મે ભવિસ્સતિ અનવજ્જતા ચ ફાસુવિહારો ચા’તિ. ઇદં ખો, ભિક્ખવે, નન્દસ્સ ભોજને મત્તઞ્ઞુતાય હોતિ.
‘‘Tatridaṃ, bhikkhave, nandassa bhojane mattaññutāya hoti. Idha, bhikkhave, nando paṭisaṅkhā yoniso āhāraṃ āhāreti – ‘neva davāya na madāya na maṇḍanāya na vibhūsanāya, yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā yāpanāya vihiṃsūparatiyā brahmacariyānuggahāya iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi, navañca vedanaṃ na uppādessāmi, yātrā ca me bhavissati anavajjatā ca phāsuvihāro cā’ti. Idaṃ kho, bhikkhave, nandassa bhojane mattaññutāya hoti.
‘‘તત્રિદં, ભિક્ખવે, નન્દસ્સ જાગરિયાનુયોગસ્મિં હોતિ. ઇધ , ભિક્ખવે, નન્દો દિવસં ચઙ્કમેન નિસજ્જાય આવરણીયેહિ ધમ્મેહિ ચિત્તં પરિસોધેતિ; રત્તિયા પઠમં યામં ચઙ્કમેન નિસજ્જાય આવરણીયેહિ ધમ્મેહિ ચિત્તં પરિસોધેતિ ; રત્તિયા મજ્ઝિમં યામં દક્ખિણેન પસ્સેન સીહસેય્યં કપ્પેતિ પાદે પાદં અચ્ચાધાય સતો સમ્પજાનો ઉટ્ઠાનસઞ્ઞં મનસિ કરિત્વા; રત્તિયા પચ્છિમં યામં પચ્ચુટ્ઠાય ચઙ્કમેન નિસજ્જાય આવરણીયેહિ ધમ્મેહિ ચિત્તં પરિસોધેતિ. ઇદં ખો, ભિક્ખવે, નન્દસ્સ જાગરિયાનુયોગસ્મિં હોતિ.
‘‘Tatridaṃ, bhikkhave, nandassa jāgariyānuyogasmiṃ hoti. Idha , bhikkhave, nando divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti; rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti ; rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā; rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. Idaṃ kho, bhikkhave, nandassa jāgariyānuyogasmiṃ hoti.
‘‘તત્રિદં, ભિક્ખવે, નન્દસ્સ સતિસમ્પજઞ્ઞસ્મિં હોતિ. ઇધ, ભિક્ખવે, નન્દસ્સ વિદિતા વેદના ઉપ્પજ્જન્તિ, વિદિતા ઉપટ્ઠહન્તિ, વિદિતા અબ્ભત્થં ગચ્છન્તિ; વિદિતા સઞ્ઞા…પે॰… વિદિતા વિતક્કા…પે॰… અબ્ભત્થં ગચ્છન્તિ. ઇદં ખો, ભિક્ખવે, નન્દસ્સ સતિસમ્પજઞ્ઞસ્મિં હોતિ.
‘‘Tatridaṃ, bhikkhave, nandassa satisampajaññasmiṃ hoti. Idha, bhikkhave, nandassa viditā vedanā uppajjanti, viditā upaṭṭhahanti, viditā abbhatthaṃ gacchanti; viditā saññā…pe… viditā vitakkā…pe… abbhatthaṃ gacchanti. Idaṃ kho, bhikkhave, nandassa satisampajaññasmiṃ hoti.
‘‘કિમઞ્ઞત્ર, ભિક્ખવે, નન્દો ઇન્દ્રિયેસુ ગુત્તદ્વારો, ભોજને મત્તઞ્ઞૂ, જાગરિયં અનુયુત્તો , સતિસમ્પજઞ્ઞેન સમન્નાગતો, યેહિ નન્દો સક્કોતિ પરિપુણ્ણં પરિસુદ્ધં બ્રહ્મચરિયં ચરિતુ’’ન્તિ! નવમં.
‘‘Kimaññatra, bhikkhave, nando indriyesu guttadvāro, bhojane mattaññū, jāgariyaṃ anuyutto , satisampajaññena samannāgato, yehi nando sakkoti paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ caritu’’nti! Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૯. નન્દસુત્તવણ્ણના • 9. Nandasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૯. નન્દસુત્તવણ્ણના • 9. Nandasuttavaṇṇanā