Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
9. நந்த³த்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
9. Nandattheragāthāvaṇṇanā
அயோனிஸோ மனஸிகாராதி ஆயஸ்மதோ நந்த³த்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயங் கிர பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுதங் பத்தோ ப⁴க³வதோ ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ஸயம்பி தங் டா²னந்தரங் பத்தெ²ந்தோ ப⁴க³வதோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச பூஜாஸக்காரப³ஹுலங் மஹாதா³னங் பவத்தெத்வா, ‘‘அஹம்பி அனாக³தே தும்ஹாதி³ஸஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஏவரூபோ ஸாவகோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பணிதா⁴னங் கத்வா ததோ பட்டா²ய தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ அத்த²த³ஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே வினதாய நாம நதி³யா மஹந்தோ கச்ச²போ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தோ ஏகதி³வஸங் ஸத்தா²ரங் நதி³யா பாரங் க³ந்துங் தீரே டி²தங் தி³ஸ்வா ஸயங் ப⁴க³வந்தங் தாரேதுகாமோ ஸத்து² பாத³மூலே நிபஜ்ஜி . ஸத்தா² தஸ்ஸ அஜ்ஜா²ஸயங் ஓலோகெத்வா பிட்டி²ங் அபி⁴ருஹி. ஸோ ஹட்ட²துட்டோ² வேகே³ன ஸோதங் சி²ந்த³ந்தோ ஸீக⁴தரங் பரதீரமேவ பாபேஸி. ப⁴க³வா தஸ்ஸ அனுமோத³னங் வத³ந்தோ பா⁴வினிங் ஸம்பத்திங் கதெ²த்வா பக்காமி.
Ayoniso manasikārāti āyasmato nandattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayaṃ kira padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto bhagavato santike dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ indriyesu guttadvārānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sayampi taṃ ṭhānantaraṃ patthento bhagavato bhikkhusaṅghassa ca pūjāsakkārabahulaṃ mahādānaṃ pavattetvā, ‘‘ahampi anāgate tumhādisassa buddhassa evarūpo sāvako bhaveyya’’nti paṇidhānaṃ katvā tato paṭṭhāya devamanussesu saṃsaranto atthadassissa bhagavato kāle vinatāya nāma nadiyā mahanto kacchapo hutvā nibbatto ekadivasaṃ satthāraṃ nadiyā pāraṃ gantuṃ tīre ṭhitaṃ disvā sayaṃ bhagavantaṃ tāretukāmo satthu pādamūle nipajji . Satthā tassa ajjhāsayaṃ oloketvā piṭṭhiṃ abhiruhi. So haṭṭhatuṭṭho vegena sotaṃ chindanto sīghataraṃ paratīrameva pāpesi. Bhagavā tassa anumodanaṃ vadanto bhāviniṃ sampattiṃ kathetvā pakkāmi.
ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன ஸுக³தீஸுயேவ ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ கபிலவத்து²ஸ்மிங் ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜஸ்ஸ புத்தோ ஹுத்வா மஹாபஜாபதியா கோ³தமியா குச்சி²ம்ஹி நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே ஞாதிஸங்க⁴ங் நந்தெ³ந்தோ ஜாதோதி நந்தோ³த்வேவ நாமங் அகங்ஸு. தஸ்ஸ வயப்பத்தகாலே ஸத்தா² பவத்தவரத⁴ம்மசக்கோ லோகானுக்³க³ஹங் கரொந்தோ கபிலவத்து²ங் க³ந்த்வா ஞாதிஸமாக³மே பொக்க²ரவஸ்ஸங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா வெஸ்ஸந்தரஜாதகங் (ஜா॰ 2.22.1655 ஆத³யோ) கதெ²த்வா து³தியதி³வஸே பிண்டா³ய பவிட்டோ² ‘‘உத்திட்டே² நப்பமஜ்ஜெய்யா’’தி (த⁴॰ ப॰ 168) கா³தா²ய பிதரங் ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²பெத்வா நிவேஸனங் க³ந்த்வா ‘‘த⁴ம்மங் சரே ஸுசரித’’ந்தி (த⁴॰ ப॰ 169) கா³தா²ய மஹாபஜாபதிங் ஸோதாபத்திப²லே ராஜானங் ஸகதா³கா³மிப²லே பதிட்டா²பெத்வா ததியே தி³வஸே நந்த³குமாரஸ்ஸ அபி⁴ஸேகனிவேஸனப்பவேஸனவிவாஹமங்க³லேஸு வத்தமானேஸு பிண்டா³ய பவிஸித்வா நந்த³குமாரஸ்ஸ ஹத்தே² பத்தங் த³த்வா மங்க³லங் வத்வா தஸ்ஸ ஹத்த²தோ பத்தங் அக³ஹெத்வாவ விஹாரங் க³தோ தங் பத்தஹத்த²ங் விஹாரங் ஆக³தங் அனிச்ச²மானங்யேவ பப்³பா³ஜெத்வா ததா² பப்³ப³ஜிதத்தாயேவ அனபி⁴ரதியா பீளிதங் ஞத்வா உபாயேன தஸ்ஸ தங் அனபி⁴ரதிங் வினோதே³ஸி. ஸோ யோனிஸோ படிஸங்கா²ய விபஸ்ஸனங் பட்ட²பெத்வா நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பாபுணி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.49.148-163) –
So tena puññakammena sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kapilavatthusmiṃ suddhodanamahārājassa putto hutvā mahāpajāpatiyā gotamiyā kucchimhi nibbatti. Tassa nāmaggahaṇadivase ñātisaṅghaṃ nandento jātoti nandotveva nāmaṃ akaṃsu. Tassa vayappattakāle satthā pavattavaradhammacakko lokānuggahaṃ karonto kapilavatthuṃ gantvā ñātisamāgame pokkharavassaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā vessantarajātakaṃ (jā. 2.22.1655 ādayo) kathetvā dutiyadivase piṇḍāya paviṭṭho ‘‘uttiṭṭhe nappamajjeyyā’’ti (dha. pa. 168) gāthāya pitaraṃ sotāpattiphale patiṭṭhāpetvā nivesanaṃ gantvā ‘‘dhammaṃ care sucarita’’nti (dha. pa. 169) gāthāya mahāpajāpatiṃ sotāpattiphale rājānaṃ sakadāgāmiphale patiṭṭhāpetvā tatiye divase nandakumārassa abhisekanivesanappavesanavivāhamaṅgalesu vattamānesu piṇḍāya pavisitvā nandakumārassa hatthe pattaṃ datvā maṅgalaṃ vatvā tassa hatthato pattaṃ agahetvāva vihāraṃ gato taṃ pattahatthaṃ vihāraṃ āgataṃ anicchamānaṃyeva pabbājetvā tathā pabbajitattāyeva anabhiratiyā pīḷitaṃ ñatvā upāyena tassa taṃ anabhiratiṃ vinodesi. So yoniso paṭisaṅkhāya vipassanaṃ paṭṭhapetvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.49.148-163) –
‘‘அத்த²த³ஸ்ஸீ து ப⁴க³வா, ஸயம்பூ⁴ லோகனாயகோ;
‘‘Atthadassī tu bhagavā, sayambhū lokanāyako;
வினதானதி³யா தீரங், உபாக³ச்சி² ததா²க³தோ.
Vinatānadiyā tīraṃ, upāgacchi tathāgato.
‘‘உத³கா அபி⁴னிக்க²ம்ம, கச்ச²போ வாரிகோ³சரோ;
‘‘Udakā abhinikkhamma, kacchapo vārigocaro;
பு³த்³த⁴ங் தாரேதுகாமோஹங், உபேஸிங் லோகனாயகங்.
Buddhaṃ tāretukāmohaṃ, upesiṃ lokanāyakaṃ.
‘‘அபி⁴ரூஹது மங் பு³த்³தோ⁴, அத்த²த³ஸ்ஸீ மஹாமுனி;
‘‘Abhirūhatu maṃ buddho, atthadassī mahāmuni;
அஹங் தங் தாரயிஸ்ஸாமி, து³க்க²ஸ்ஸந்தகரோ துவங்.
Ahaṃ taṃ tārayissāmi, dukkhassantakaro tuvaṃ.
‘‘மம ஸங்கப்பமஞ்ஞாய, அத்த²த³ஸ்ஸீ மஹாயஸோ;
‘‘Mama saṅkappamaññāya, atthadassī mahāyaso;
அபி⁴ரூஹித்வா மே பிட்டி²ங், அட்டா²ஸி லோகனாயகோ.
Abhirūhitvā me piṭṭhiṃ, aṭṭhāsi lokanāyako.
‘‘யதோ ஸராமி அத்தானங், யதோ பத்தொஸ்மி விஞ்ஞுதங்;
‘‘Yato sarāmi attānaṃ, yato pattosmi viññutaṃ;
ஸுக²ங் மே தாதி³ஸங் நத்தி², பு²ட்டே² பாத³தலே யதா².
Sukhaṃ me tādisaṃ natthi, phuṭṭhe pādatale yathā.
‘‘உத்தரித்வான ஸம்பு³த்³தோ⁴, அத்த²த³ஸ்ஸீ மஹாயஸோ;
‘‘Uttaritvāna sambuddho, atthadassī mahāyaso;
நதி³தீரம்ஹி ட²த்வான, இமா கா³தா² அபா⁴ஸத².
Naditīramhi ṭhatvāna, imā gāthā abhāsatha.
‘‘யாவதா வத்ததே சித்தங், க³ங்கா³ஸோதங் தராமஹங்;
‘‘Yāvatā vattate cittaṃ, gaṅgāsotaṃ tarāmahaṃ;
அயஞ்ச கச்ச²போ ராஜா, தாரேஸி மம பஞ்ஞவா.
Ayañca kacchapo rājā, tāresi mama paññavā.
‘‘இமினா பு³த்³த⁴தரணேன, மெத்தசித்தவதாய ச;
‘‘Iminā buddhataraṇena, mettacittavatāya ca;
அட்டா²ரஸே கப்பஸதே, தே³வலோகே ரமிஸ்ஸதி.
Aṭṭhārase kappasate, devaloke ramissati.
‘‘தே³வலோகா இதா⁴க³ந்த்வா, ஸுக்கமூலேன சோதி³தோ;
‘‘Devalokā idhāgantvā, sukkamūlena codito;
ஏகாஸனே நிஸீதி³த்வா, கங்கா²ஸோதங் தரிஸ்ஸதி.
Ekāsane nisīditvā, kaṅkhāsotaṃ tarissati.
‘‘யதா²பி ப⁴த்³த³கே கெ²த்தே, பீ³ஜங் அப்பம்பி ரோபிதங்;
‘‘Yathāpi bhaddake khette, bījaṃ appampi ropitaṃ;
ஸம்மாதா⁴ரங் பவெச்ச²ந்தே, ப²லங் தோஸேதி கஸ்ஸகங்.
Sammādhāraṃ pavecchante, phalaṃ toseti kassakaṃ.
‘‘ததே²வித³ங் பு³த்³த⁴கெ²த்தங், ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴தே³ஸிதங்;
‘‘Tathevidaṃ buddhakhettaṃ, sammāsambuddhadesitaṃ;
ஸம்மாதா⁴ரங் பவெச்ச²ந்தே, ப²லங் மங் தோஸயிஸ்ஸதி.
Sammādhāraṃ pavecchante, phalaṃ maṃ tosayissati.
‘‘பதா⁴னபஹிதத்தொம்ஹி, உபஸந்தோ நிரூபதி⁴;
‘‘Padhānapahitattomhi, upasanto nirūpadhi;
ஸப்³பா³ஸவே பரிஞ்ஞாய, விஹராமி அனாஸவோ.
Sabbāsave pariññāya, viharāmi anāsavo.
‘‘அட்டா²ரஸே கப்பஸதே, யங் கம்மமகரிங் ததா³;
‘‘Aṭṭhārase kappasate, yaṃ kammamakariṃ tadā;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, தரணாய இத³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, taraṇāya idaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அரஹத்தங் பன பத்வா விமுத்திஸுக²ங் அனுப⁴வந்தோ ‘‘அஹோ ஸத்து² உபாயகோஸல்லங், யேனாஹங் ப⁴வபங்கதோ உத்³த⁴ரித்வா நிப்³பா³னத²லே பதிட்டா²பிதோ’’தி அத்தனோ பஹீனஸங்கிலேஸங் படிலத்³த⁴ஞ்ச ஸுக²ங் பச்சவெக்கி²த்வா ஸஞ்ஜாதஸோமனஸ்ஸோ உதா³னவஸேன –
Arahattaṃ pana patvā vimuttisukhaṃ anubhavanto ‘‘aho satthu upāyakosallaṃ, yenāhaṃ bhavapaṅkato uddharitvā nibbānathale patiṭṭhāpito’’ti attano pahīnasaṃkilesaṃ paṭiladdhañca sukhaṃ paccavekkhitvā sañjātasomanasso udānavasena –
157.
157.
‘‘அயோனிஸோ மனஸிகாரா, மண்ட³னங் அனுயுஞ்ஜிஸங்;
‘‘Ayoniso manasikārā, maṇḍanaṃ anuyuñjisaṃ;
உத்³த⁴தோ சபலோ சாஸிங், காமராகே³ன அட்டிதோ.
Uddhato capalo cāsiṃ, kāmarāgena aṭṭito.
158.
158.
‘‘உபாயகுஸலேனாஹங், பு³த்³தே⁴னாதி³ச்சப³ந்து⁴னா;
‘‘Upāyakusalenāhaṃ, buddhenādiccabandhunā;
யோனிஸோ படிபஜ்ஜித்வா, ப⁴வே சித்தங் உத³ப்³ப³ஹி’’ந்தி. – கா³தா²த்³வயங் அபா⁴ஸி;
Yoniso paṭipajjitvā, bhave cittaṃ udabbahi’’nti. – gāthādvayaṃ abhāsi;
தத்த² அயோனிஸோ மனஸிகாராதி அனுபாயமனஸிகாரதோ அஸுப⁴ங் காயங் ஸுப⁴தோ மனஸி கரித்வா ஸுப⁴தோ மனஸிகாரஹேது, அஸுப⁴ங் காயங் ஸுப⁴ஸஞ்ஞாயாதி அத்தோ². மண்ட³னந்தி ஹத்தூ²பகா³தி³ஆப⁴ரணேஹி சேவ மாலாக³ந்தா⁴தீ³ஹி ச அத்தபா⁴வஸ்ஸ அலங்கரணங். அனுயுஞ்ஜிஸந்தி அனுயுஞ்ஜிங், ஸரீரஸ்ஸ விபூ⁴ஸனப்பஸுதோ அஹோஸிந்தி அத்தோ². உத்³த⁴தோதி ஜாதிகொ³த்தரூபயொப்³ப³னமதா³தீ³ஹி உத்³த⁴தோ அவூபஸந்தசித்தோ. சபலோதி வனமக்கடோ விய அனவட்டி²தசித்ததாய லோலோ, காயமண்ட³னவத்த²மண்ட³னாதி³சாபல்யே யுத்ததாய வா சபலோ ச. ஆஸிந்தி அஹோஸிங். காமராகே³னாதி வத்து²காமேஸு ச²ந்த³ராகே³ன அட்டிதோ பீளிதோ விபா³தி⁴தோ ஆஸிந்தி யோஜனா.
Tattha ayoniso manasikārāti anupāyamanasikārato asubhaṃ kāyaṃ subhato manasi karitvā subhato manasikārahetu, asubhaṃ kāyaṃ subhasaññāyāti attho. Maṇḍananti hatthūpagādiābharaṇehi ceva mālāgandhādīhi ca attabhāvassa alaṅkaraṇaṃ. Anuyuñjisanti anuyuñjiṃ, sarīrassa vibhūsanappasuto ahosinti attho. Uddhatoti jātigottarūpayobbanamadādīhi uddhato avūpasantacitto. Capaloti vanamakkaṭo viya anavaṭṭhitacittatāya lolo, kāyamaṇḍanavatthamaṇḍanādicāpalye yuttatāya vā capalo ca. Āsinti ahosiṃ. Kāmarāgenāti vatthukāmesu chandarāgena aṭṭito pīḷito vibādhito āsinti yojanā.
உபாயகுஸலேனாதி வினெய்யானங் த³மனூபாயச்சே²கேன கோவிதே³ன பு³த்³தே⁴ன ப⁴க³வதா ஹேதுபூ⁴தேன. ஹேதுஅத்தே² ஹி ஏதங் கரணவசனங். பலுட்ட²மக்கடீதே³வச்ச²ராத³ஸ்ஸனேன ஹி உபக்கிதவாத³சோத³னாய அத்தனோ காமராகா³பனயனங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. ப⁴க³வா ஹி ஆயஸ்மந்தங் நந்த³த்தே²ரங் பட²மங் ஜனபத³கல்யாணிங் உபாதா³ய ‘‘யதா²யங் மக்கடீ, ஏவங் ககுடபாதி³னியோ உபாதா³ய ஜனபத³கல்யாணீ’’தி மஹதியா ஆணியா கு²த்³த³கங் ஆணிங் நீஹரந்தோ ச²ட்³ட³கோ விய, ஸினேஹபானேன ஸரீரங் கிலேதெ³த்வா வமனவிரேசனேஹி தோ³ஸங் நீஹரந்தோ பி⁴ஸக்கோ விய ச ககுடபாதி³னித³ஸ்ஸனேன ஜனபத³கல்யாணியங் விரத்தசித்தங் காரெத்வா புன உபக்கிதவாதே³ன ககுடபாதி³னீஸுபி சித்தங் விராஜெத்வா ஸம்மதே³வ ஸமத²விபஸ்ஸனானுயோகே³ன அரியமக்³கே³ பதிட்டா²பேஸி. தேன வுத்தங் ‘‘யோனிஸோ படிபஜ்ஜித்வா, ப⁴வே சித்தங் உத³ப்³ப³ஹி’’ந்தி. உபாயேன ஞாயேன ஸம்மதே³வ ஸமத²விபஸ்ஸனாய விஸுத்³தி⁴படிபத³ங் படிபஜ்ஜித்வா ப⁴வே ஸங்ஸாரபங்கே நிமுக்³க³ஞ்ச மே சித்தங் அரியமக்³கே³ன ஹத்தே²ன உத்தாரிங், நிப்³பா³னத²லே பதிட்டா²பேஸிந்தி அத்தோ².
Upāyakusalenāti vineyyānaṃ damanūpāyacchekena kovidena buddhena bhagavatā hetubhūtena. Hetuatthe hi etaṃ karaṇavacanaṃ. Paluṭṭhamakkaṭīdevaccharādassanena hi upakkitavādacodanāya attano kāmarāgāpanayanaṃ sandhāya vadati. Bhagavā hi āyasmantaṃ nandattheraṃ paṭhamaṃ janapadakalyāṇiṃ upādāya ‘‘yathāyaṃ makkaṭī, evaṃ kakuṭapādiniyo upādāya janapadakalyāṇī’’ti mahatiyā āṇiyā khuddakaṃ āṇiṃ nīharanto chaḍḍako viya, sinehapānena sarīraṃ kiledetvā vamanavirecanehi dosaṃ nīharanto bhisakko viya ca kakuṭapādinidassanena janapadakalyāṇiyaṃ virattacittaṃ kāretvā puna upakkitavādena kakuṭapādinīsupi cittaṃ virājetvā sammadeva samathavipassanānuyogena ariyamagge patiṭṭhāpesi. Tena vuttaṃ ‘‘yoniso paṭipajjitvā, bhave cittaṃ udabbahi’’nti. Upāyena ñāyena sammadeva samathavipassanāya visuddhipaṭipadaṃ paṭipajjitvā bhave saṃsārapaṅke nimuggañca me cittaṃ ariyamaggena hatthena uttāriṃ, nibbānathale patiṭṭhāpesinti attho.
இமங் உதா³னங் உதா³னெத்வா தே²ரோ புனதி³வஸே ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா ஏவமாஹ – ‘‘யங் மே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா பாடிபோ⁴கோ³ பஞ்சன்னங் அச்ச²ராஸதானங் படிலாபா⁴ய ககுடபாதா³னங், முஞ்சாமஹங், ப⁴ந்தே, ப⁴க³வந்தங் ஏதஸ்மா படிஸ்ஸவா’’தி (உதா³॰ 22). ப⁴க³வாபி, ‘‘யதே³வ கோ² தே, நந்த³, அனுபாதா³ய ஆஸவேஹி சித்தங் விமுத்தங், அதா²ஹங் முத்தோ ஏதஸ்மா படிஸ்ஸவா’’தி (உதா³॰ 22) ஆஹ. அத²ஸ்ஸ ப⁴க³வா ஸவிஸேஸங் இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரதங் ஞத்வா தங் கு³ணங் விபா⁴வெந்தோ, ‘‘ஏதத³க்³க³ங், பி⁴க்க²வே, மம ஸாவகானங் பி⁴க்கூ²னங் இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரானங் யதி³த³ங் நந்தோ³’’தி (அ॰ நி॰ 1.219, 230) இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரபா⁴வேன அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி. தே²ரோ ஹி ‘‘யமேவாஹங் இந்த்³ரியானங் அஸங்வரங் நிஸ்ஸாய இமங் விப்பகாரங் பத்தோ, தமேவாஹங் ஸுட்டு² நிக்³க³ஹெஸ்ஸாமீ’’தி உஸ்ஸாஹஜாதோ ப³லவஹிரொத்தப்போ தத்த² ச கதாதி⁴காரத்தா இந்த்³ரியஸங்வரே உக்கங்ஸபாரமிங் அக³மாஸீதி.
Imaṃ udānaṃ udānetvā thero punadivase bhagavantaṃ upasaṅkamitvā evamāha – ‘‘yaṃ me, bhante, bhagavā pāṭibhogo pañcannaṃ accharāsatānaṃ paṭilābhāya kakuṭapādānaṃ, muñcāmahaṃ, bhante, bhagavantaṃ etasmā paṭissavā’’ti (udā. 22). Bhagavāpi, ‘‘yadeva kho te, nanda, anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttaṃ, athāhaṃ mutto etasmā paṭissavā’’ti (udā. 22) āha. Athassa bhagavā savisesaṃ indriyesu guttadvārataṃ ñatvā taṃ guṇaṃ vibhāvento, ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ indriyesu guttadvārānaṃ yadidaṃ nando’’ti (a. ni. 1.219, 230) indriyesu guttadvārabhāvena aggaṭṭhāne ṭhapesi. Thero hi ‘‘yamevāhaṃ indriyānaṃ asaṃvaraṃ nissāya imaṃ vippakāraṃ patto, tamevāhaṃ suṭṭhu niggahessāmī’’ti ussāhajāto balavahirottappo tattha ca katādhikārattā indriyasaṃvare ukkaṃsapāramiṃ agamāsīti.
நந்த³த்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Nandattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 9. நந்த³த்தே²ரகா³தா² • 9. Nandattheragāthā