| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၅. ဉာတိကသုတ္တံ
5. Ñātikasuttaṃ
၄၅. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ဉာတိကေ ဝိဟရတိ ဂိဉ္ဇကာဝသထေ။ အထ ခော ဘဂဝာ ရဟောဂတော ပဋိသလ္လာနော ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ အဘာသိ –
45. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā ñātike viharati giñjakāvasathe. Atha kho bhagavā rahogato paṭisallāno imaṃ dhammapariyāyaṃ abhāsi –
‘‘စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏံ။ တိဏ္ဏံ သင္ဂတိ ဖသ္သော။ ဖသ္သပစ္စယာ ဝေဒနာ, ဝေဒနာပစ္စယာ တဏ္ဟာ; တဏ္ဟာပစ္စယာ ဥပာဒာနံ။ပေ.။ ဧဝမေတသ္သ ကေဝလသ္သ ဒုက္ခက္ခန္ဓသ္သ သမုဒယော ဟောတိ။
‘‘Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. Phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā; taṇhāpaccayā upādānaṃ…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
‘‘သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ။ပေ.။ ဃာနဉ္စ ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ။ ဇိဝ္ဟဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ။ ကာယဉ္စ ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ။ မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဝိညာဏံ။ တိဏ္ဏံ သင္ဂတိ ဖသ္သော။ ဖသ္သပစ္စယာ ဝေဒနာ; ဝေဒနာပစ္စယာ တဏ္ဟာ; တဏ္ဟာပစ္စယာ ဥပာဒာနံ။ပေ.။ ဧဝမေတသ္သ ကေဝလသ္သ ဒုက္ခက္ခန္ဓသ္သ သမုဒယော ဟောတိ။
‘‘Sotañca paṭicca sadde ca…pe… ghānañca paṭicca gandhe ca… jivhañca paṭicca rase ca… kāyañca paṭicca phoṭṭhabbe ca… manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā; taṇhāpaccayā upādānaṃ…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
‘‘စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏံ။ တိဏ္ဏံ သင္ဂတိ ဖသ္သော။ ဖသ္သပစ္စယာ ဝေဒနာ; ဝေဒနာပစ္စယာ တဏ္ဟာ။ တသ္သာယေဝ တဏ္ဟာယ အသေသဝိရာဂနိရောဓာ ဥပာဒာနနိရောဓော; ဥပာဒာနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော။ပေ.။ ဧဝမေတသ္သ ကေဝလသ္သ ဒုက္ခက္ခန္ဓသ္သ နိရောဓော ဟောတိ။
‘‘Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā. Tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
‘‘သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ။ပေ.။ မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဝိညာဏံ။ တိဏ္ဏံ သင္ဂတိ ဖသ္သော။ ဖသ္သပစ္စယာ ဝေဒနာ; ဝေဒနာပစ္စယာ တဏ္ဟာ။ တသ္သာယေဝ တဏ္ဟာယ အသေသဝိရာဂနိရောဓာ ဥပာဒာနနိရောဓော; ဥပာဒာနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော။ပေ.။ ဧဝမေတသ္သ ကေဝလသ္သ ဒုက္ခက္ခန္ဓသ္သ နိရောဓော ဟောတီ’’တိ။
‘‘Sotañca paṭicca sadde ca…pe… manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā. Tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’ti.
တေန ခော ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဘဂဝတော ဥပသ္သုတိ 1 ဌိတော ဟောတိ။ အဒ္ဒသာ ခော ဘဂဝာ တံ ဘိက္ခုံ ဥပသ္သုတိ ဌိတံ။ ဒိသ္ဝာန တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အသ္သောသိ နော တ္ဝံ, ဘိက္ခု, ဣမံ ဓမ္မပရိယာယ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ဥဂ္ဂဏ္ဟာဟိ တ္ဝံ, ဘိက္ခု, ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ; ပရိယာပုဏာဟိ တ္ဝံ, ဘိက္ခု, ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ; ဓာရေဟိ တ္ဝံ, ဘိက္ခု, ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ။ အတ္ထသံဟိတော အယံ 2, ဘိက္ခု, ဓမ္မပရိယာယော အာဒိဗ္ရဟ္မစရိယကော’’တိ။ ပဉ္စမံ။
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu bhagavato upassuti 3 ṭhito hoti. Addasā kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ upassuti ṭhitaṃ. Disvāna taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘assosi no tvaṃ, bhikkhu, imaṃ dhammapariyāya’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’ti. ‘‘Uggaṇhāhi tvaṃ, bhikkhu, imaṃ dhammapariyāyaṃ; pariyāpuṇāhi tvaṃ, bhikkhu, imaṃ dhammapariyāyaṃ; dhārehi tvaṃ, bhikkhu, imaṃ dhammapariyāyaṃ. Atthasaṃhito ayaṃ 4, bhikkhu, dhammapariyāyo ādibrahmacariyako’’ti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၅. ဉာတိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Ñātikasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၅. ဉာတိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Ñātikasuttavaṇṇanā
