Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi |
૨૩૬. ઞત્તિવિપન્નકમ્માદિકથા
236. Ñattivipannakammādikathā
૩૮૫. અઞ્ઞત્રાપિ ધમ્માતિ એત્થ ધમ્માતિ ઉપયોગત્થે નિસ્સક્કવચનમેતન્તિ આહ ‘‘અઞ્ઞત્ર ધમ્મ’’ન્તિ. ‘‘અઞ્ઞત્રા’’તિ નિપાતપયોગે દુતિયાતતિયાપઞ્ચમીસુ અઞ્ઞતરસ્સ સમ્ભવતો ઉપયોગવચનમ્પિ હોતિ. તસ્મા વુત્તં ‘‘અયમેવ વા પાઠો’’તિ. ‘‘ભૂતેન વત્થુના’’તિ ઇમિના ધમ્મસદ્દસ્સ સચ્ચત્થં દસ્સેતિ. ‘‘એસેવ નયો’’તિ ઇમિના સદ્દસભાવમેવ સન્ધાય અતિદિસતિ, ન અત્થં. તેન વુત્તં ‘‘એત્થ પના’’તિઆદિ. સત્થુસાસનન્તિ સત્થુ આણા. સત્થુઆણા નામ ઞત્તિઅનુસાવનાનં સમ્પદાતિ આહ ‘‘ઞત્તિસમ્પદા અનુસાવનસમ્પદા ચા’’તિ. ‘‘પટિકુટ્ઠઞ્ચેવ કતઞ્ચા’’તિ ઇમિના પટિકુટ્ઠકતન્તિ પદસ્સ દ્વન્દવાક્યં દસ્સેતિ. પટિકુસિતબ્બન્તિ પટિકુટ્ઠં, કત્તબ્બન્તિ કતં, કમ્મં. તમેવત્થં દસ્સેન્તો આહ ‘‘યં અઞ્ઞેસૂ’’તિઆદિ. તત્થ યન્તિ કમ્મં.
385.Aññatrāpi dhammāti ettha dhammāti upayogatthe nissakkavacanametanti āha ‘‘aññatra dhamma’’nti. ‘‘Aññatrā’’ti nipātapayoge dutiyātatiyāpañcamīsu aññatarassa sambhavato upayogavacanampi hoti. Tasmā vuttaṃ ‘‘ayameva vā pāṭho’’ti. ‘‘Bhūtena vatthunā’’ti iminā dhammasaddassa saccatthaṃ dasseti. ‘‘Eseva nayo’’ti iminā saddasabhāvameva sandhāya atidisati, na atthaṃ. Tena vuttaṃ ‘‘ettha panā’’tiādi. Satthusāsananti satthu āṇā. Satthuāṇā nāma ñattianusāvanānaṃ sampadāti āha ‘‘ñattisampadā anusāvanasampadā cā’’ti. ‘‘Paṭikuṭṭhañceva katañcā’’ti iminā paṭikuṭṭhakatanti padassa dvandavākyaṃ dasseti. Paṭikusitabbanti paṭikuṭṭhaṃ, kattabbanti kataṃ, kammaṃ. Tamevatthaṃ dassento āha ‘‘yaṃ aññesū’’tiādi. Tattha yanti kammaṃ.
૩૮૭. પાળિયાતિ વિનયપાળિયા. યન્તિ કમ્મં, ન કરિયતીતિ સમ્બન્ધો. એત્થાતિ અટ્ઠકથાયં. સો ચ ખોતિ સો ચ વિત્થારો, આગતોતિ સમ્બન્ધો. કસ્મા ઞત્તિદુતિયઞત્તિચતુત્થકમ્માનમેવ વસેન આગતો, નનુ ઞત્તિઅપલોકનકમ્મવસેનપિ આગતેન ભવિતબ્બન્તિ આહ ‘‘યસ્મા પના’’તિઆદિ. ઞત્તિદુતિયઞત્તિચતુત્થેસુ હાપનં વા અઞ્ઞથા કરણં વા અત્થિ વિય ઞત્તિકમ્મે નત્થીતિ યોજના. ઞત્તિકમ્મે ઞત્તિટ્ઠપનતો અઞ્ઞકિચ્ચસ્સ અસમ્ભવતો હાપનં વા અઞ્ઞથા કરણં વા નત્થીતિ અધિપ્પાયો. તાનીતિ ઞત્તિકમ્મઅપલોકનકમ્માનિ. સબ્બેસમ્પિ કમ્માનન્તિ સબ્બેસમ્પિ ચતુન્નં કમ્માનં. પરતોતિ પરસ્મિં પરિવારાવસાને (પરિ॰ અટ્ઠ॰ ૪૮૨).
387.Pāḷiyāti vinayapāḷiyā. Yanti kammaṃ, na kariyatīti sambandho. Etthāti aṭṭhakathāyaṃ. So ca khoti so ca vitthāro, āgatoti sambandho. Kasmā ñattidutiyañatticatutthakammānameva vasena āgato, nanu ñattiapalokanakammavasenapi āgatena bhavitabbanti āha ‘‘yasmā panā’’tiādi. Ñattidutiyañatticatutthesu hāpanaṃ vā aññathā karaṇaṃ vā atthi viya ñattikamme natthīti yojanā. Ñattikamme ñattiṭṭhapanato aññakiccassa asambhavato hāpanaṃ vā aññathā karaṇaṃ vā natthīti adhippāyo. Tānīti ñattikammaapalokanakammāni. Sabbesampi kammānanti sabbesampi catunnaṃ kammānaṃ. Paratoti parasmiṃ parivārāvasāne (pari. aṭṭha. 482).
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૨૩૬. ઞત્તિવિપન્નકમ્માદિકથા • 236. Ñattivipannakammādikathā
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / કસ્સપગોત્તભિક્ખુવત્થુકથા • Kassapagottabhikkhuvatthukathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ઞત્તિવિપન્નકમ્માદિકથાવણ્ણના • Ñattivipannakammādikathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / કસ્સપગોત્તભિક્ખુવત્થુકથાદિવણ્ણના • Kassapagottabhikkhuvatthukathādivaṇṇanā